Algemeen en op de eerste plaats
|
|
- Floris Lander Koning
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De heer H.G.J. Kamp Minister van Economische Zaken Postbus EK DEN HAAG * * Wageningen 28 juni 2016 ons kenmerk BR/ ons nr. ink. brief BR/n.v.t. onderwerp Inbreng in kader van Energiedialoog bijlagen geen behandeld door C.C.M. Botman telefoon (0317) verzenddatum 28 juni 2016 Geachte heer Kamp, In het kader van de Energiedialoog 2016 en vanwege de hoge urgentie van een krachtige aanpak van het klimaatprobleem wil het college van de gemeente Wageningen het volgende bij u onder de aandacht brengen. De gemeente Wageningen heeft al vanaf 2008 de ambitie uitgesproken om klimaatneutraal te zijn in Het is een hoge ambitie. Er wordt door het college en de raad veel prioriteit aan toegekend. Wij richten ons daarbij op drie sporen: 1. Goed voorbeeld geven 2. Meters maken 3. Wageningen proeftuin voor innovaties We leggen nadrukkelijk de verbinding tussen economie en klimaat. Een gezonde toekomstgerichte economie is klimaatvriendelijk, is een circulaire economie. Er worden in Wageningen door diverse lokale partijen veel en mooie projecten gerealiseerd. Wageningen hoort daarmee tot de koplopende gemeenten. Wij hebben het rijk nodig om onze ambitie voor 2030 te kunnen realiseren. Met betere randvoorwaarden kunnen de gemeentelijke inspanningen een veelvoud aan resultaten opleveren. Hieronder de belangrijkste punten, waarmee het rijk de randvoorwaarden kan scheppen voor een versnelling van de energietransitie in gemeenten. Algemeen en op de eerste plaats 1. De juiste (prijs)prikkels. Toelichting. Zorg voor CO2-beprijzing in Nederland, dat is de meest gerichte prikkel om CO2-uitstoot te beperken. Stop subsidiëring van fossiel; nu gaat er nog zo n 10 miljard aan subsidie naar de fossiele industrie. Vergroen het belastingstelsel, zodat het nemen van energiemaatregelen wordt gestimuleerd. Wij vragen daarbij speciale aandacht voor de energiebelasting. Het huidige stelsel, waarbij grote gebruikers veel minder energiebelasting betalen dan kleine gebruikers, maakt dat investering in energiemaatregelen voor deze grote gebruikers vaak onrendabel zijn. Als deze ongewenste financiële prikkel verdwijnt, zal een grote categorie energiegebruikers gestimuleerd worden tot het nemen van energiemaatregelen. Dit zal een grote stimulans geven aan met name het MKB voor bijvoorbeeld het plaatsen van
2 blad 2/5 Bedrijfsleven zonnepanelen. De extra opbrengst uit de belasting kan weer worden ingezet voor energiebesparende maatregelen bij het MKB. Lokale ervaringen. De juiste prijsprikkels zijn essentieel voor versnelling. Het voorbeeld van zonnepanelen bij particulieren laat zien, dat als een maatregel rendabel en aantrekkelijk is, dit tot een enorme groei kan leiden. Het is dan roeien met de stroom mee, waarbij de lokale overheid door te ontzorgen en te stimuleren het succes verder kan aanjagen. Als het financieel niet aantrekkelijk is om maatregelen te nemen, komen ze niet van de grond. Zo zien we, dat het feit dat de energieprijzen voor grote gebruikers relatief erg laag zijn ervoor zorgt dat het moeilijk is om een groot deel van het bedrijfsleven in beweging te krijgen. 2. Financieringsmogelijkheden voor bedrijfsleven. Toelichting. Zorg voor laagdrempelige en aantrekkelijke kredietfaciliteiten voor het MKB. Lokale ervaringen. Veel MKB-bedrijven zijn niet in staat om rendabele maatregelen daadwerkelijk te nemen omdat ze de financiering niet voor elkaar krijgen. Energieadviesrapporten verdwijnen daardoor helaas in de la. Dit remt de energietransitie. 3. Verplichtingen/aanscherpende normen. Toelichting. Leg waar nodig meer verplichtingen op aan het bedrijfsleven/mkb. Bedrijven nemen vrijwillig niet graag lastige maatregelen, zeker als hun concurrentiepositie daarmee wordt benadeeld. De rijksoverheid kan - al dan niet in afstemming/samenwerking met het bedrijfsleven zelf - hier een rol spelen met verplichtingen, verboden en/of aanscherpende normen. Een goed voorbeeld is de periodieke aanscherping van de EPC. Voldoende capaciteit voor handhaving hoort hierbij. Lokale ervaringen. Het is gezien de noodzaak tot energiebesparing voor velen in Wageningen bijvoorbeeld onbegrijpelijk en frustrerend dat er in het stookseizoen nog steeds sprake is van open winkelpuien. Dit jaar was er nog een handtekeningenactie van inwoners m.b.t. dit onderwerp. Hoewel dit qua CO2-uitstoot een relatief beperkt probleem is, heeft het in de beleving en communicatie een grote impact en is het een voorbeeld van een ongewenste situatie die zonder een centrale aanpak niet wijzigt. Als voor alle bedrijven geldt, dat bijvoorbeeld vanaf 2018 of 2020 winkeldeuren tijdens het stookseizoen niet meer permanent open mogen staan, kunnen bedrijven er tijdig op anticiperen. Gebouwde omgeving / Ruimte- en tapwaterverwarming 4. Netwerkbedrijf moet uiterste houdbaarheid aardgasnet in wijk kunnen aangeven Toelichting. Om de energietransitie op wijk en buurtniveau handen en voeten te geven en betrokkenheid van onderaf te stimuleren moet ingezet worden op projecten waarin alle belanghebbende partijen in een bepaalde wijk gezamenlijk de energietransitie van die wijk gaan vormgeven. Het moet daarin voor netwerkbedrijven wettelijk mogelijk worden een definitieve einddatum te communiceren voor de instandhouding van het aardgasnet in de wijk. Pas als de discussie over uitfasering van aardgas openlijk gevoerd wordt kan de energietransitie echt vorm krijgen. 2
3 blad 3/5 Lokale ervaringen. Wageningen werkt al sinds 2010 met wijkprojecten. Onze ervaring is dat projecten waarin vraag en aanbod samenwerken op lange termijn meer opleveren dan aanbodgedreven projecten. Er zit enorm veel kennis en daadkracht in de Wageningse samenleving. Echter zonder zekerheid over de uitfasering van aardgas komen collectieve oplossingen voor de energietransitie, bijvoorbeeld de opslag van warmte, niet tot stand. Die zijn immers vaak pas financieel haalbaar als een groot deel (of alle) bewoners in een wijk meedoen. 5. Geen gasleiding meer aanleggen bij nieuwbouw. Toelichting. Bij voorkeur neemt het rijk deze maatregel. Alternatief is, dat gemeenten de mogelijkheid krijgen om dit bijvoorbeeld rechtsgeldig in een warmteplan vast te leggen. Lokale ervaringen. Momenteel is deze kwestie zeer actueel in Wageningen. De projectontwikkelaar van een nieuwbouwwijk in Wageningen heeft in het eerste deelplan gekozen voor individuele bodemwarmtepompen, maar wil in het tweede deelplan ondanks grote bezwaren van de gemeente - de combinatie van een warmtepomp met een Hr-ketel toepassen, waarbij voor een beperkte resterende gasvraag een nieuw gasnet moet worden aangelegd. Dit is vanuit het oogpunt van maatschappelijke kosten en van de noodzaak om zo snel mogelijk van het fossiele aardgas af te komen, in de ogen van de gemeente zeer onwenselijk. Gasloos bij nieuwbouw is goed mogelijk. Duurzame energie 6. Stimuleren en ondersteunen geothermie Toelichting. Voor toekomstige ruimteverwarming zijn er twee sporen: all- electric met warmtepompen en warmtenetten. Omdat biomassa als hoofdbron voor ruimteverwarming in Nederland niet duurzaam is en restwarmte maar beperkt beschikbaar is, kan geothermie een belangrijke warmtebron worden voor warmtenetten in Nederland. Om de potentie van geothermie verder tot ontwikkeling te brengen is facilitering en ondersteuning van het rijk van belang. Lokale ervaringen. Bij de papierfabriek Parenco in Renkum wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van diepe geothermie. Als dit project doorgaat en een deel van de Wageningse woningen en gebouwen m.b.v. geothermie kan worden verwarmd betekent dat een flinke stap in de energietransitie in Wageningen. 7. Effectieve inzet van SDE+ subsidie voor zonne-energie. Toelichting. Voor het realiseren van grote zonne-energiesystemen is SDE+ subsidie noodzakelijk. De SDE heeft echter vorig jaar en dit jaar te weinig middelen om de verschillende zonne-energie initiatieven die er zijn te subsidiëren waardoor ze niet gerealiseerd worden. Jammer, zeker gezien het feit dat in Nederland pas een schamele 5,8 % aan duurzame energie wordt opgewekt. Wij pleiten daarom voor een voorspelbare en robuuste SDE+ subsidie voor zonne-energie. Lokale ervaringen. Uit het laatste overzicht dat RVO heeft gepubliceerd blijkt dat verreweg de meeste zonne-energie projecten in fase drie hebben ingeschreven. Zoals het er nu naar uitziet wordt het budget echter al in fase twee overschreden. Uit het overzicht blijkt ook dat twee biomassa bij- en meestook projecten subsidie hebben aangevraagd in fase twee. Teleurgestelde lokale initiatiefnemers zetten grote vraagtekens bij deze vorm van subsidiëring van duurzame energie en vinden het onterecht dat onze lokale zonne-energie projecten blijven liggen terwijl op deze wijze de kolencentrales indirect worden gesubsidieerd. 3
4 blad 4/5 Andere belangrijke punten 8. Bevorderen eiwittransitie en duurzame voeding Toelichting. De klimaatimpact van voedsel is enorm, vergelijkbaar met die van alle mobiliteit bij elkaar. Tot nu toe komt dat in de Energiedialoog niet aan de orde. Wie pakt die handschoen dan op? Het onderwerp is te zeer van belang om te negeren. Zoek mogelijkheden om de klimaatimpact van voedsel te verlagen en de verduurzaming van ons voedingspatroon te stimuleren. Dit door (financieel) te stimuleren dat er minder vlees en zuivel wordt gegeten en door voedselverspilling tegen te gaan. Lokale ervaringen. In de regio FoodValley zijn wij ons bijzonder bewust van de noodzaak tot verduurzaming van voedsel wereldwijd, zowel uit het oogpunt van klimaat als voor het wereldvoedselvraagstuk, gezondheid en dierenwelzijn. In onze regionale Voedselvisie geven we hier handen en voeten aan ( ). Wij dringen erop aan om samen met ons dit onderwerp een volwaardige plek te geven in de klimaataanpak. 9. Stimuleren van innovatie. Toelichting. De potentie aan lokale innovatieve bedrijven op het gebied van nieuwe duurzame energietechnieken kan beter worden benut door extra faciliterend beleid vanuit de overheid op het gebied van versoepeling van regelgeving, financieringsmogelijkheden en beschikbaarheid van structureel meer budget voor onderzoek en ontwikkeling voor start-ups op het gebied van de energietransitie. Lokale ervaring. Wageningen kan een bijzondere rol spelen in de internationale energietransitie, als de spin-off van Wageningen UR optimaal kan worden benut. Denk aan energie uit algen of energie uit planten ( Plant-e ). 10. Last but not least: urgentiebesef verhogen Toelichting. Daarnaast is het van belang om de urgentie van de klimaatverandering en de impact op ieders persoonlijke levenssfeer duidelijker te communiceren ten behoeve van draagvlak voor maatregelen. Ook die maatregelen beïnvloeden immers ieders persoonlijke levenssfeer. Maak als kabinet aan het brede publiek op indringende wijze duidelijk wat er aan de hand is, welke ingrijpende maatregelen het rijk neemt, wat dat voor ons allen gaat betekenen en hoe we kunnen bijdragen aan het noodzakelijke succes van de maatregelen. Lokale ervaring. Er zijn veel inwoners en een aantal bedrijven die zich zeer bewust zijn van de klimaatcrisis. Het is echter ook in Wageningen - voor veel mensen en bedrijven nog een ver van mijn bed show. Wij maken ons zorgen over het gebrek aan urgentiebesef bij een groot deel van onze inwoners en bedrijven. Naar onze stellige overtuiging is de klimaatverandering zo ernstig en dringend dat versnelling nodig is. We hebben de rijksoverheid nodig om de gunstige voorwaarden daarvoor te scheppen. Dan roeien wij met de stroom mee en kunnen onze inspanningen tot zo groot mogelijke voortgang leiden in Wageningen en daarbuiten. Wij zeggen toe, dat u daarvoor op ons kunt rekenen. In Parijs is wederom gebleken hoe groot de uitdaging is om gezamenlijk ervoor te zorgen dat de wereldwijde temperatuurstijging onder de twee graden blijft. Wij rekenen dan ook op grote ambitie en daadkracht van het Rijk. 4
5 blad 5/5 Graag horen wij op welke manier u onze inbreng in uw toekomstige energieplannen gaat meenemen. Wij zijn uiteraard graag bereid tot nadere toelichting en/of actieve betrokkenheid bij het vervolg. In afwachting van uw reactie, Hoogachtend, burgemeester en wethouders van Wageningen, de secretaris, M.J.F. Verstappen de burgemeester, G.J.M. van Rumund De brieven van de gemeente Wageningen worden in principe niet meer of digitaal ondertekend. Afschrift aan: Mw. S.A.M. Dijksma, staatssecretaris Infrastructuur en Milieu Dhr. Ir. M.H.P. van Dam, staatssecretaris Economische zaken Vereniging Nederlandse Gemeenten Klimaatverbond Borgingscommissie Energieakkoord Borgingscommissie Gelders Energieakkoord 5
De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.
De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen. Inhoud De warmtemarkt Warmtevraag woningen Warmtemarkt voor woningen Gasdistributie en CV ketel Elektriciteitsdistributie
Nadere informatieWarmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst
Warmtetransitie en het nieuwe kabinet Nico Hoogervorst 24 november 2017 Regeerakkoord Rutte III (2017 - ) Opmerkelijk: Lange formatie Klimaat-minister op EZ Duurzaam = klimaatbescherming Milieubescherming
Nadere informatieEnergietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad. Hier komt tekst Joop Oude Lohuis. Utrecht.nl
Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad Hier komt tekst Joop Oude Lohuis Hier 22 mei komt 2017 ook tekst Van Globaal Doel naar Lokaal aan de Slag Klimaatakkoord Parijs In 2050
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 4 juli 2017 Betreft Tweede openstelling SDE+ 2017
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres
Nadere informatieDuurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden
Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden - Woerden: duurzaamheid tot in de haarvaten van de samenleving - Het klimaatakkoord
Nadere informatieEnergietransitie. 13 april 2018
1 Welkom! Energietransitie 2 13 april 2018 3 2030 zonder Gronings aardgas 2040 of 2030 een klimaat neutrale stad. 2030 geen aardgas meer uit Groningen. Totaal 250.000 woningen, 30.000 bedrijfs- en nutspanden.
Nadere informatieDuurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld
Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld Duurzaamheidsmonitor 2017 De duurzaamheidsmonitor is vernieuwd. De hoeveelheid data is flink gecondenseerd en meer beeldend vormgegeven ten behoeve van de leesbaarheid.
Nadere informaties-gravenland van het gas af? Wat, waar, wanneer en hoe?
s-gravenland van het gas af? Wat, waar, wanneer en hoe? Waarom deze presentatie? Veel media aandacht voor energietransitie Tot 2019 weinig informatie van de gemeente Bewoners vragen zich af wat, waar,
Nadere informatieC-165 Green Deal Trias onderzoeksboring Westland
C-165 Green Deal Trias onderzoeksboring Westland Partijen 1. De Minister van Economische Zaken, de heer H.G.J. Kamp, de Staatssecretaris van Economische Zaken, mevrouw S. Dijksma en de Staatssecretaris
Nadere informatiePROCES TRANSITIEVISIE WARMTE TIEL; inhoud, planning en inzet
PROCES TRANSITIEVISIE WARMTE TIEL; inhoud, planning en inzet Gericht aan: partijen van de Warmtetafel Tiel, te weten gemeente Tiel, woningcorporatie Kleurrijk Wonen, woningcorporatie SCW, netbeheerder
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 21 501-33 Raad voor Vervoer, Telecommunicatie en Energie Nr. 538 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer
Nadere informatieNeVER/VMR 18 juni Klimaatakkoord en omgevingsrecht vanuit energierechtelijk perspectief
NeVER/VMR 18 juni 2019 Klimaatakkoord en omgevingsrecht vanuit energierechtelijk perspectief Waar energie- en omgevingsrecht elkaar ontmoeten Ollongren ziet ruimte voor gemeenten om stoppen met aardgas
Nadere informatieVAN GAS LOS. Werkconferentie Warmtetransitie. 1 juni 2017, De Nieuwe stad, Zandfoort aan de Eem te Amersfoort
VAN GAS LOS Werkconferentie Warmtetransitie 1 juni 2017, De Nieuwe stad, Zandfoort aan de Eem te Amersfoort Programma 08.45 09.15 Inloop 09.15 09.30 Welkomstwoord - Anika de Kruijf van De Nieuwe Stad -
Nadere informatieSamen naar een duurzaam verwarmde gebouwvoorraad zonder aardgas. Hans Schneider (Liander) programma
Samen naar een duurzaam verwarmde gebouwvoorraad zonder aardgas Hans Schneider (Liander) programma Alliander en de warmtetransitie Verantwoord van het aardgas af, op naar een nieuwe (lokale) warmtevoorziening
Nadere informatieDe 10 meest gestelde vragen over aardgasvrij wonen
De 10 meest gestelde vragen over aardgasvrij wonen 1. Waarom gaan we van het aardgas af? 2 2. Wanneer moet mijn woning aardgasvrij zijn? 2 3. Wat is de rol van de gemeente? 3 4. Hoe kan ik mijn woning
Nadere informatieDuurzame warmtenetten
Duurzame warmtenetten Groene Huisvesters 22 juni 2017 Jeroen Roos Inhoud 1. Opzet warmtenet 2. Soorten en maten 3. Duurzaamheid 4. Specifiek: een bron: geothermie een concept: Nul-op-de-Meter/-Rekening
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres
Nadere informatieProvinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL
Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Doelstellingen - Mondiaal Parijs-akkoord: Well below 2 degrees. Mondiaal circa 50% emissiereductie nodig in
Nadere informatieWelkom Samen naar een klimaatneutraal Mariahoeve
Welkom Samen naar een klimaatneutraal Mariahoeve 1 29 maart 2018 Deze presentatie Doel bijeenkomst: toelichten en dialoog Ambities gemeente Den Haag Waarom Mariahoeve als pilotwijk Wat willen we bereiken
Nadere informatieMinisterie van Economische Zaken T.a.v. minister H.G.J. Kamp Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG Datum Contactpersoon Maarten Eeke van der Veen Doorkiesnummer (033) 450 73 29 E-mail M.vanderveen@eigenhuis.nl
Nadere informatieStartnotitie Energietransitie. November 2018
Startnotitie Energietransitie November 2018 Startnotitie Energietransitie Een klimaatneutrale stad. Dat is wat Rotterdam wil zijn. Een groene en gezonde stad met schone lucht voor iedereen. Met een economie
Nadere informatieWie betaalt de rekening van de energietransitie?
Wie betaalt de rekening van de energietransitie? Symposium KVGN 17 november 2016 Ron Wit Ron.Wit@eneco.com Overzicht presentatie 1. Ontwikkeling broeikasgassen in Nederland 2. Ontwikkeling integrale kosten
Nadere informatieKansenstudie Aardgasloos Purmerend
Kansenstudie Aardgasloos Purmerend 6 december 2016 Friso Waagmeester Peter Heijboer Transitie naar aardgasloos 1. Aanleiding en achtergronden 2. De Opgave van Purmerend 3. Scenario-analyses 4. Conclusies
Nadere informatieWoningen waarvoor tussen 1 mei 2015 en 19 februari 2016 vergunning is verleend
Burgemeester en Wethouders Postadres Postbus 16200, 3500 CE Utrecht Telefoon 14 030 www.utrecht.nl Aan: de commissie Stad en Ruimte Behandeld door Eelko van den Boogaard Datum 7 september 2016 Doorkiesnummer
Nadere informatieC-179 Energiebesparing door de Energie Prestatie Keuring (EPK): Green Deal EPK Pilot
C-179 Energiebesparing door de Energie Prestatie Keuring (EPK): Green Deal EPK Pilot Partijen 1. De Minister van Economische Zaken, de heer H.G.J. Kamp; 2. De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu,
Nadere informatieHoe komen we van het aardgas af? Bezinningsgroep Energie Frans Rooijers 9 januari 2017
Hoe komen we van het aardgas af? Bezinningsgroep Energie Frans Rooijers 9 januari 2017 CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag Uw kenmerk 2016Z15884
Nadere informatieDatum 1 februari 2016 Betreft Beantwoording vragen over bij- en meestook van duurzame biomassa in kolencentrales
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA 's-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 34 723 Wijziging van de Warmtewet (wijzigingen naar aanleiding van de evaluatie van de Warmtewet) Nr. 5 NOTA VAN WIJZIGING Ontvangen 28 juni 2017
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 34 781 Voorstel van wet van het lid Van Tongeren tot wijziging van de Gaswet in verband met het schrappen van de plicht tot nieuwe gasaansluitingen
Nadere informatieRaadsakkoord energietransitie. April 2019
Raadsakkoord energietransitie April 2019 Inhoudsopgave De energietransitie in Rotterdam 1 De energietransitie als kans 1 Tegengaan energiearmoede 1 Klimaatakkoord van Parijs 2 Rotterdamse klimaatambitie
Nadere informatieHelmonds Energieconvenant
Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende
Nadere informatieSAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING. Wat kunnen wij voor u betekenen?
SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING Wat kunnen wij voor u betekenen? Van fossiel naar duurzaam Jeroen Besseling Beleidsmedewerker Duurzaamheid EEN GREEP UIT DE MEDIA DUURZAAMHEIDSAGENDA 2018-2022
Nadere informatieParagraaf duurzaamheid
Paragraaf duurzaamheid Paragraaf duurzaamheid Wij hebben als gemeentelijke organisatie een voorbeeldfunctie en zorgen ervoor dat de gemeentelijke organisatie energieneutraal wordt voor 2030. Voor de gemeente
Nadere informatieGemeente Langedijk. Voorstel aan de raad
Gemeente Langedijk Raadsvergadering : 22 januari 2013 Agendanummer : 15 Portefeuillehouder Afdeling Opsteller : H.J.M. Schrijver : Beleid en Projecten : Schutten Voorstel aan de raad Onderwerp : Nota Langedijk
Nadere informatieGeothermie in de gebouwde omgeving
Geothermie in de gebouwde omgeving Ans van den Bosch Plv. Directeur Warmte en Ondergrond Programma manager Duurzame Warmte Onderwerpen 1. Klimaatakkoord 2. Geothermie in de gebouwde omgeving 3. Beleid
Nadere informatieC. Monitoring en backcasting
C. Monitoring en backcasting Backcasting en monitoring Deelsessie werkconferentie Energiek Zoetermeer 11 juni 2013 dr. C. (Cor) Leguijt Inhoud 1. Backcastingproject stadsgewest Haaglanden 1. Klimaat- en
Nadere informatieRoute naar een Duurzame Energievoorziening
Route naar een Duurzame Energievoorziening Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel Bijeenkomst: 25 november 2013, Power Lab 5 / USI & KIVI-NIRIA Inhoud Energie-transitie Energieakkoord voor duurzame groei
Nadere informatieOntwikkelingen Zonne-energie
Ontwikkelingen Zonne-energie : Energieke Samenleving onderweg naar morgen Bert Bakker NIEUW: Bezuidenhoutseweg 50 2594 AW Den Haag 070 3040114 De oorsprong van (duurzame) energie De zon als energieleverancier
Nadere informatieOok de zorg van het aardgas af? Frans Rooijers directeur CE Delft
Ook de zorg van het aardgas af? Frans Rooijers directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en beleidsmatige
Nadere informatie2-7-2014. Energieakkoord voor duurzame groei. Juli 2014 WERK IN UITVOERING. Ed Nijpels. Wie zaten aan tafel tijdens de onderhandelingen?
Energieakkoord voor duurzame groei Juli 2014 WERK IN UITVOERING Ed Nijpels Wie zaten aan tafel tijdens de onderhandelingen? 1 Waarom een Energieakkoord? Perspectief Consistentie Ambitie Realiteit Groei
Nadere informatieKlimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen
Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen Fons Claessen sr.adviseur klimaat, energie & duurzaamheid Gemeente Nijmegen Waarom moeten we iets doen?? 1: Klimaatverandering 2: Energie en grondstoffen 3.
Nadere informatieTechnieken en financiering van de aardgasvrijoplossingen
Nieuwbouw is relatief eenvoudig aardgasvrij te realiseren. Er zijn grofweg twee alternatieven: - Verzwaard elektriciteitsnet met een lucht- of bodemwarmtepomp in de woning (all electric) - collectieve
Nadere informatieWarmte: transitiepad naar een CO2 neutrale wijk
Warmte: transitiepad naar een CO2 neutrale wijk Werksessie Topsector Energie 03/10/2016 Juriaan van Tilburg, Edwin van Vliet Even voorstellen > Juriaan van Tilburg 2016-heden: consultant Ecofys > Future
Nadere informatieRaadsakkoord energietransitie. Februari 2019
Raadsakkoord energietransitie Februari 2019 De energietransitie in Rotterdam Een klimaatneutraal en duurzaam Rotterdam. Dat is waar we naar toe willen. Een groene en gezonde stad met schone lucht, waarin
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 3 januari 2017 Betreft Evaluatie salderingsregeling
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres
Nadere informatieCOLLEGEVOORSTEL. Onderwerp Energieneutraal Krimpen aan den IJssel. Te besluiten om
COLLEGEVOORSTEL Onderwerp Energieneutraal Krimpen aan den IJssel Te besluiten om 1. De ambitie vast te stellen om in 2050 als Krimpen aan den IJssel energieneutraal te zijn. 2. Een stappenplan op te stellen
Nadere informatieGreen Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei
Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei Burgers, bedrijven, milieu-organisaties en overheden hebben vandaag op initiatief van minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en
Nadere informatieDatum 23 december 2016 Betreft Voortgangsrapportage Energieakkoord 2016 en uitvoering Urgendavonnis
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres
Nadere informatieUitvoeringsprogramma 2017 en Op weg naar een klimaatneutraal Gemeente Renkum
Uitvoeringsprogramma 2017 en 2018 Op weg naar een klimaatneutraal 2040 Gemeente Renkum 1 Inleiding Onderhavig uitvoeringsprogramma geeft een overzicht van projecten en activiteiten die worden gecontinueerd
Nadere informatieBeleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties
Beleid dat warmte uitstraalt Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties Doelen rijksoverheid voor 2020 Tempo energiebesparing 2 % per jaar Aandeel duurzaam in totale
Nadere informatiePersbericht schaf bovenwettelijke eisen voor het NZKG af voor meer windenergie
Persbericht schaf bovenwettelijke eisen voor het NZKG af voor meer windenergie Datum persbericht: 26 oktober 2016 Inhoud: Bedrijven en gemeenten uit het Noordzeekanaalgebied (NZKG) roepen gezamenlijk de
Nadere informatieKlimaatakkoord gebouwde omgeving. Leonie Jansen VNG
Klimaatakkoord gebouwde omgeving Leonie Jansen VNG Citaten Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst Nationaal klimaat- en energieakkoord met doelstellingen voor lange termijn (2030) Per regio een plan voor
Nadere informatieLijst Lammers. Papendrecht 21 januari 2013
Lijst Lammers Papendrecht 21 januari 2013 Aan de voorzitter van de gemeenteraad van de gemeente Papendrecht, de heer C.J.M. de Bruin Markt 22 3351 PB Papendrecht Betreft: gemeente Papendrecht aansluiten
Nadere informatieENERGIECAFÉ. Aardgasvrije wijken 28 januari 2019
ENERGIECAFÉ Aardgasvrije wijken 28 januari 2019 AGENDA Inleiding Presentatie Eline van den Ende (HVC) Aanvullende informatie Peter Verheggen (Gemeente Zoetermeer) Discussietafels Afsluiting DEZo Burgerinitiatief,
Nadere informatieLijst Lammers. KORTE SAMENVATTING Papendrecht, 22januari 2013. Persbericht. Wordt Papendrecht de derde stadin Nederland met een zonatlas?
Lijst Lammers KORTE SAMENVATTING Papendrecht, 22januari 2013 Persbericht Wordt Papendrecht de derde stadin Nederland met een zonatlas? Fractie Lijst Lammers pleit voor de Zonatlas in Papendrecht en vraagt
Nadere informatieWageningen Hoog / De Eng / Buitengebied
Wageningen Hoog / De Eng / Buitengebied Welke wijken zijn hier vertegenwoordigd? Gespreksleider Lara Minnaard Wageningen-Hoog / De Eng / Buitengebied Huishoudelijke mededelingen; Beschikbare tijd Tijdelijk
Nadere informatieDuurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling
Duurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling 6 maart 2017 ir. A. Schiltmans MCD Meeting Bouwcampus, Grip op de Maas (heel) kort DGO Context van gas naar warmte Welke alternatieven zijn er Grootschalige
Nadere informatieB-140 Green Deal: Groene Gevangenis Veenhuizen: naar een gevangenis voorzien van duurzame energie uit de regio
B-140 Green Deal: Groene Gevangenis Veenhuizen: naar een gevangenis voorzien van duurzame energie uit de regio Partijen: De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, de heer drs. M.J.M. Verhagen,
Nadere informatieVan klimaatakkoord naar de transitievisie warmte voor de gemeente Heemstede Vind de juiste reispartner
Van klimaatakkoord naar de transitievisie warmte voor de gemeente Heemstede Vind de juiste reispartner De eerste transitie naar aardgas Klimaattop dec 2018 en rapport IPCC oktober 2018 Zuid Korea Intergovernmental
Nadere informatieKlimaatakkoord. Ministerie van Economische Zaken en Klimaat T.a.v. de heer ir. E.D. Wiebes Postbus EK 'S-GRAVENHAGE
Klimaatakkoord Ministerie van Economische Zaken en Klimaat T.a.v. de heer ir. E.D. Wiebes Postbus 20401 2500 EK 'S-GRAVENHAGE BETREFT Procesbrief Klimaatakkoord DEN HAAG ONS KENMERK 5 oktober 2018 18.34838
Nadere informatieKennisdeelsessie Hoe? Jasper Donker & Jeroen Brouwer. 14 maart 2017
Kennisdeelsessie Hoe? Jasper Donker & Jeroen Brouwer 14 maart 2017 Agenda 13.00 13.05 Intro 13.05 13.15 Presentatie gemeente Wageningen 13.15 13.25 Presentatie gemeente Utrecht 13.25 13.40 Vragen + discussie
Nadere informatieDuurzaamheid, Energie en Milieu
Duurzaamheid, Energie en Milieu In de uitvoeringsagenda duurzaamheid van de gemeente staat: Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling die voorziet in de behoeften van huidige generaties zonder de mogelijkheden
Nadere informatieKLIMAATAKKOORD TWEEDE KAMER RONDE TAFELGESPREK
KLIMAATAKKOORD TWEEDE KAMER RONDE TAFELGESPREK 28 MAART 2019 KLIMAATAKKOORD TWEEDE KAMER RONDE TAFELGESPREK 28 MAART 2019 In dit position paper ten behoeve van het Rondetafelgesprek van de Tweede Kamer
Nadere informatieKlimaatakkoord. Tweede Kamer Ronde tafelgesprek 28 maart 2019
In dit position paper ten behoeve van het Rondetafelgesprek van de op 28 maart 2019 gaan we in op de uitvoering van de afspraken in het, de lange termijn-opgave van woningcorporaties en de doorrekening
Nadere informatieJa. Ja. D66 wil dat Groningen in 2040 al CO 2- neutraal is en wil dat de provincie een ambitieuze regionale energiestrategie opstelt.
CDA - Wij zijn voor kleinschalige windenergie rond boerderijen. Onduidelijk. ChristenUnie 2035: 60% 2045: 100% 2050: 100% klimaatneutraal Ja. Net als zonnedaken en windmolens op zee, zijn windmolens op
Nadere informatieAan de politieke partijen die deelnemen aan de verkiezingen
Telefoon (06) 22693915 Onderwerp Gronings Bod, reactie op de Energieagenda Aan de politieke partijen die deelnemen aan de verkiezingen van 15 maart 2017, de Minister van Economische Zaken, de Minister
Nadere informatieLoyens en Loeff seminar
Loyens en Loeff seminar Stientje van Veldhoven D66 woordvoerder energie en klimaat De politiek van salderen Een sterk merk? Bekijk decentrale opwekking / salderen vanuit een politieke bril: Decentraal
Nadere informatieVisieDuurzame Warmte/Koude
VisieDuurzame Warmte/Koude Teun Bokhoven Voorzitter Versterkingrolvan Duurzame Warmte/Koudealsonderdeelvan de EU doelstelling : De is de Nederlandse overkoepelende samenwerkingsorganisatie voor de duurzame
Nadere informatieGroene Fabriek Lochem
Groene Fabriek Lochem CCS Energie, innovatief en integraal 12 adviseurs Onderwerpen Biomassa Mono-mestvergisting op de boerderij Biogasopwerking tot Groen gas Mestraffinage Houtstook / torrefactie Kennisoverdracht
Nadere informatieBiomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie
Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!
Nadere informatieFedEC-Industrie en de industriële energietransitie
Inhoud 1 Inleiding... 1 2 Energietransitieplan... 2 2.1 Energiebesparing... 2 2.2 Ketens sluiten en natuurlijke grondstoffen toepassen... 3 2.3 Restwarmtebenutting... 3 2.4 Koplopers creëren... 3 2.5 Kennisuitwisseling
Nadere informatieStadswarmte en alternatieven Technische Sessie Stadswarmte Gemeenteraad Amsterdam. dr. C. (Cor) Leguijt, CE Delft, 2 juni 2015
Stadswarmte en alternatieven Technische Sessie Stadswarmte Gemeenteraad Amsterdam dr. C. (Cor) Leguijt, CE Delft, 2 juni 2015 Inhoud 1. Doelen energie- en klimaatbeleid 2. Drie knoppen om aan te draaien
Nadere informatieUtrecht. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens.
CDA 2040: 100% Ja. Het CDA wil windmolens bij voorkeur plaatsen op en bij grote industrieterreinen. Ook ondersteunen wij van harte (agrarische) initiatieven voor kleine windmolens met draagvlak in de omgeving.
Nadere informatieNoordwest gasdeel / Noordwest warmte deel / Boomgaarden
Noordwest gasdeel / Noordwest warmte deel / Boomgaarden Welke wijken zijn hier vertegenwoordigd? Gespreksleider Rob Janmaat Communicatiebureau De Lynx Noordwest Boomgaarden Huishoudelijke mededelingen;
Nadere informatieDen Haag klimaat neutrale energie:
Den Haag klimaat neutrale energie: 2050: Akkoord Parijs: 1,5 tot 2 graden 2040: Ambitie Den Haag 2030: Klimaatakkoord CO2 uitstoot met klimaatverandering als gevolg Aardgaswinning in Groningen 1 Energiegebruik
Nadere informatie~1:t...~ Gemeente. ill. ~~/~Emmen ~ Raadsvoorstel. Aan de gemeenteraad. Onderwerp: I Energienota jaar. stuknr. Raad
Raadsvoorstel jaar Raad 2017 RAl7.0055 B 1 categorie agendanr. Stuknr. B.enW. 17/448 ill ~1:t...~ Gemeente ~~/~Emmen ~ Onderwerp: I Energienota 2017-2020 Portefeuillehouder: R. van der Weide Afdeling:
Nadere informatiePARKSTAD LIMBURG ENERGIE TRANSITIE
1 PARKSTAD LIMBURG ENERGIE TRANSITIE BIJEENKOMST 3 DECEMBER 2015 Programma Duurzaam Landgraaf TON ANCION WETHOUDER GEMEENTE LANDGRAAF RONALD BOUWERS PROJECTLEIDER DUURZAAMHEID WIE ZIJN WIJ? PROJECTTEAM
Nadere informatieThemacafé Energietransitie 22 februari 2016
Themacafé Energietransitie 22 februari 2016 19.15 ontvangst 19.30 opening en korte presentatie door Tseard Hoekstra over de Regionale Energietransitie 19.45 Mogelijkheden voor warmte uit oppervlaktewater
Nadere informatieWijken zonder aardgas Naar een effectieve aanpak
Wijken zonder aardgas Naar een effectieve aanpak Sible Schöne HIER klimaatbureau Februari 2016 Inleiding In het Energierapport geeft EZ aan dat ze de CO 2-uitstoot voor de verwarming van woningen en kantoren
Nadere informatieZaanse Energie Agenda update Zaanstad Beraad d.d. 22 november
Zaanse Energie Agenda update Zaanstad Beraad d.d. 22 november Vanavond centraal Introductie (Dick Emmer): Ontwikkelingen energietransitie Verdieping: Elektriciteit (Stijn van Oeijen) Warmte (Henry Staal)
Nadere informatieOnderwerp: Routekaart Verduurzaming Stadswarmte Utrecht en Nieuwegein
Postbus 19020, 3001 BA Rotterdam Wethouder van Hooijdonk p/a gemeente Utrecht Postbus 16200 3500 CE Utrecht Rotterdam, 24 november 2016 Kenmerk: W&K/MvdB/20161124 Onderwerp: Routekaart Verduurzaming Stadswarmte
Nadere informatieSamen omschakelen Arnhem, 7 september 2016
Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016 Waarom zijn we bijeen? Verduurzaming energievoorziening Samenwerking om de NL ambitie te verwezenlijken Samenwerking vanaf de start van initiatieven Draagvlak
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA 's-gravenhage. Datum Betreft Nationale Energieverkenning 2015
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA 's-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag
Nadere informatieUit ervaring blijkt ook dat met energieverbeterende maatregelen gemiddeld 30% energiebesparing gerealiseerd
RAADSVOORSTEL Onderwerp : Pilot energieaanpak woningen Raadsvergadering : 2 december 2009 Politieke markt d.d.: - Agendapunt : 6 Portef.houder : wethouder Berkelder Voorstelnummer : 236649 BenW-besluit
Nadere informatieVanavond. Workshop VvE Energieloket Gelderland Fletcher Hotel Doorwerth
Workshop VvE Energieloket Gelderland 29-05-2018 Fletcher Hotel Doorwerth Vanavond Kennismaking Ondersteuning VvE Energieloket Gelderland Waarom verduurzamen? Mogelijkheden verduurzamen VvE s Subsidie en
Nadere informatieC-153 Green Deal Groen Bouwen
C-153 Green Deal Groen Bouwen Partijen 1. De Minister van Economische Zaken, de heer H.G.J Kamp, en de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, mevrouw W.J. Mansveld, ieder handelende in haar of
Nadere informatieRabin Baldewsingh. 27 juni SBR congres
Samen op weg naar een klimaatneutraal Den Haag Rabin Baldewsingh wethouder duurzaamheid gemeente Den Haag 27 juni SBR congres Den Haag Ambitie Den Haag klimaatneutraal in 2040 CO 2 -emissie reduceren door:
Nadere informatieGroen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?
Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Groen gas Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 100 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 3 PJ. Extra inspanning 200 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 6 PJ.
Nadere informatieMinisterie van Economische Zaken De Minister van Economische Zaken H.G.J. Kamp Postbus EK DEN HAAG
Ministerie van Economische Zaken De Minister van Economische Zaken H.G.J. Kamp Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG Woerden : onze ref. : doorkiesnr. : 0348 48 43 66 e-mail : hg@vemw.nl onderwerp : Advies VEMW
Nadere informatie1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening
1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% kunnen wel even wachten met grote maatregelen 17% 1 Een beetje dringend, we kunnen nog wel even wachten met grote maatregelen,
Nadere informatie2016D02499 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG
2016D02499 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Binnen de vaste commissie voor Infrastructuur en Milieu hebben verschillende fracties de behoefte om vragen en opmerkingen voor te leggen aan de
Nadere informatieMasterclass IV. Energie op bedrijventerreinen
Masterclass IV Energie op bedrijventerreinen Programma Tijd Onderwerp Wie 16.00 Welkom Aleida van den Akker / Margreet Verwaal (Provincie Zuid-Holland) 16.05 Context en urgentie Wiebe Brandsma (Provincie
Nadere informatieC-168 Green Deal Cirkelstad
C-168 Green Deal Cirkelstad Projectgebonden werken naar een koplopersgroep in Nederland van circulair en inclusief bouwen Partijen: 1. De Minister van Economische Zaken, de heer H.G.J. Kamp; 2. De Staatssecretaris
Nadere informatieGemeente Ede energieneutraal 2050
De gemeente Ede wil uiterlijk in 2050 energieneutraal zijn. Dit betekent dat we alle energie die in onze gemeente wordt gebruikt op een schone (hernieuwbare) manier willen opwekken. Dat doen we het liefst
Nadere informatieOnderwerp Routekaart Energieneutraal Nieuwegein Datum 08 augustus 2017
Gemeenteraad 2017-272 Onderwerp Routekaart Energieneutraal Nieuwegein 2040 Datum 08 augustus 2017 Raadsvoorstel Afdeling Ruimtelijk Domein Portefeuillehouder mr. ing Peter W.M. Snoeren Onderwerp Routekaart
Nadere informatieSterker, Slimmer, Schoner
Sterker, Slimmer, Schoner D66 visie op duurzaamheid en groei C100 01-11-2014 Stientje van Veldhoven Groene genen Van Mierlo Terlouw Club van Rome Richtingwijzer: streef naar een duurzame en harmonieuze
Nadere informatieEarth is calling Twente Aanpak Samen naar Nijverheid aardgasvrij
Earth is calling Twente Aanpak Samen naar Nijverheid aardgasvrij 6 december 2018 The Gallery Enschede Aanpak Samen naar Nijverheid aardgasvrij Proces Warmteplannen Eric Kouters Pioneering Warmteplan wijk
Nadere informatiegelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 22 mei 2018, nr gelet op titel 4.2 van de Algemene wet bestuursrecht;
De raad van de gemeente Purmerend; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 22 mei 2018, nr 1436281 gelet op titel 4.2 van de Algemene wet bestuursrecht; overwegende dat: - De gemeente
Nadere informatie