Winteractieplan. Stroomvoorziening in geval van energieschaarste

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Winteractieplan. Stroomvoorziening in geval van energieschaarste"

Transcriptie

1 Winteractieplan Stroomvoorziening in geval van energieschaarste

2 Komt er een energieschaarste deze winter? Dalende productiecapaciteit Problemen met nucleaire centrales Invoercapaciteit is beperkt (investeringen nodig) Bij aanhoudende vriestemperaturen in België en de omringende landen van -10 Verbruik stijgt exponentieel De kans op schaarste verhoogt Overheid heeft al in 2012 een plan opgesteld Geactualiseerd n.a.v. stillegging verschillende belangrijke energiebronnen

3 Hoe groot is het stroomtekort? Piekafname vorig jaar (17/01/2013) MW Record: (17/12/2007) MW Er is vandaag in België MW productie aangesloten (en actief in ARP), waarvan momenteel maximum MW operationeel Daarnaast is er een invoercapaciteit van maximaal 3500 MW

4 De marktspelers Minister van Economie en de Staatssecretaris van Energie Verantwoordelijk bevoorradingszekerheid Elektriciteitsproducenten / -leveranciers Contractuele relatie klant leverancier producent Verantwoordelijk voor evenwicht tussen afname- en injectieportefeuille ELIA Stelt zijn net, inclusief koppelingen met buurlanden, ter beschikking Ziet toe op het ogenblikkelijk evenwicht tussen injectie en afname Distributienetbeheerders Stellen hun net ter beschikking Zijn zichtbaar in het straatbeeld

5 Vooraleer er afgeschakeld wordt Elia maakt prognoses over verbruik en productieen invoercapaciteit Elia activeert 7 dagen op voorhand het crisisplan indien tekorten dreigen o.a. op basis van weersvoorspellingen Restrictieve maatregelen worden eerst genomen

6 Restrictieve maatregelen Sensibiliserend: oproepen bevolking om niet-noodzakelijk stroomverbruik te verplaatsen in de tijd (wassen, drogen ) Verbodsbepalend: Grootverbruikers in industrie vragen om activiteiten te stoppen (gebeurt door Elia) Doven openbare verlichting Uitschakelen accumulatieverwarming en boilers Indien deze restrictieve maatregelen niet volstaan, wordt overgegaan tot afschakeling van cabines door Elia, in overleg met de Minister van Economie.

7 Wordt mijn gemeente ook afgeschakeld? Minister van Economie en/of staatssecretaris energie beslissen welke zones afgeschakeld moeten worden op basis van een plan Indeling op basis van stedelijk en ruraal gebied België is ingedeeld in 5 geografische zones: NW, NO, CE, ZW, ZO Binnen iedere zone zijn 6 schijven van ongeveer 100 MW gedefinieerd Minister/ staatssecretaris beslist welke schij(f)(ven) afgeschakeld worden Duurtijd afschakeling is afhankelijk van onevenwicht tussen productie en afname

8 Afschakelplan Elke kleur (behalve grijs) in het plan is 1 afschakelschijf

9 Mijn straat ook? Indicatieve straatnamenlijst op website van alle netbeheerders Afschakelplan op website van de overheid Geen strikt plan, steeds indicatief en is momentopname van de netinfrastructuur die continu aan wijzigingen onderhevig is

10 Waarom mijn buurman niet en ik wel? Elke schijf vertegenwoordigt een aantal onderstations. Elke schijf kan in één beweging door Elia worden uitgeschakeld De grenzen van deze schijven lopen niet samen met de gemeentegrenzen of straten

11 Hoe verloopt de afschakeling? Stroomvoorziening in geval van energieschaarste

12 Wat is het scenario als een afschakeling noodzakelijk blijkt? Dagelijkse opvolging van weersvoorspellingen Minister beslist tot uitvoering van het afschakelplan, uiterlijk daags voordien Elia voert uit Distributienetbeheerders schakelen lijnen terug in waarop prioritaire klanten aangesloten zijn Duurtijd van de afschakeling: 3 uur Schijven 3,4,5,6 komen in aanmerking Geen vaste volgorde van de schijven die afgeschakeld worden

13 Rol van Infrax Infrax heeft geen leidende rol, maar ondersteunt de opdrachten die komen van de overheid of van transmissienetbeheerder Elia Wanneer afgeschakeld wordt, de lijnen met prioritaire klanten terug inschakelen (op basis van lijst prioritaire klanten vastgelegd door de Minister) Infrax start de volledige energievoorziening terug op na de afschakelperiode Kan relatief snel verlopen Infrax zorgt dat de storingsnummers bereikbaar blijven

14 Communicatie bij afschakeling Stroomvoorziening in geval van energieschaarste

15 Communicatie Federale en provinciale crisiscellen zijn verantwoordelijk voor de communicatie, die verloopt volgens het crisisplan Naar het grote publiek gebeurt dit kort voordien via de media (wellicht 1 dag) Radio/TV/kranten/sociale media Websites van crisiscel, FOD, Elia, distributienetbeerder

16 Bewustmakingscampagne Onder leiding van de overheid Overheden hebben een voorbeeldfunctie Samen met provincies, crisiscellen, netbeheerders, leveranciers, gemeenten Bewustzijn creëren bij alle Belgen Burgers en bedrijven werken mee Ook daar voorbeeldgedrag Vb. geen reclameverlichtingen, accentverlichting enz. op moment van schaarste (ook in niet-afgeschakelde gebieden)

17 Tips voor thuis of op kantoor Zorg dat je bevoorraad bent: kaarsen en/of zaklampen, voeding, dekentje Beperk het aantal lampen in de ruimte waarin je je bevindt en stem de lichtsterkte af op de uit te voeren taak (koken, lezen,...) Doof de lichten zeker wanneer je een ruimte of een gang verlaat Gebruik zuinige lampen (dat zorgt permanent voor minder kosten) Zorg ervoor dat er zoveel mogelijk natuurlijk licht binnenkomt Verwarm de leefruimten tot maximaal graden. Laat de temperatuur 's nachts of als je niet thuis bent, zakken tot maximaal 15 graden. Stel de temperatuur in op 12 graden als je langdurig afwezig zult zijn Sluit 's avonds de gordijnen en rolluiken Gebruik je wasmachine, droogkast en vaatwasser zoveel mogelijk tussen 22u en 6u Was op lage temperatuur, bijvoorbeeld 30 graden Gebruik een laptop in plaats van een vaste computer (verliest geen gegevens bij stroomonderbreking) Schakel al je apparaten volledig uit, zet ze niet in waakstand (stand-by) Trek de lader van je gsm of tablet uit het stopcontact na het opladen

18 Bedrijven bereiden zich voor Voorbereidingen treffen door verbruik te beperken tijdens piekmomenten waarop de globale vraag het hoogst is Piek meestal in de late namiddag en vroege avond door inschakelen verlichting, elektrische fornuizen, treinen, Beperken van risico door productietijden te verschuiven, door telewerk aan te moedigen, Elke actie om verbruik te beperken helpt mee wanneer risico op schaarste hoog is

19 Schade bij afschakeling? Beroep doen op tijdelijke werkloosheid? Productieplanning? Werktijden die vervallen? Productieverlies? Economische schade? Schade te verzekeren?

20 Verantwoordelijkheden Elia staat in voor de stabiliteit op het net i.s.m. de producenten Netbeheerders staan enkel in voor de distributie Een afschakeling is een noodsituatie. Het technisch reglement vermeldt dat de transportnetbeheerder en de distributienetbeheerder voor noodsituaties nooit aansprakelijk zijn.

21 Beste advies: BE READY! Stroomonderbrekingen kunnen altijd voorkomen (storingen)

Winteractieplan. Stroomvoorziening in geval van energieschaarste

Winteractieplan. Stroomvoorziening in geval van energieschaarste Winteractieplan Stroomvoorziening in geval van energieschaarste Komt er een energieschaarste deze winter? Dalende productiecapaciteit Problemen met nucleaire centrales Invoercapaciteit is beperkt (investeringen

Nadere informatie

Infovergadering Afschakelplan elektriciteit

Infovergadering Afschakelplan elektriciteit Infovergadering Afschakelplan elektriciteit Agenda: verwelkoming door de Burgemeester het winteractieplan van Infrax waar zorgt het gemeentebestuur voor? vragenronde Het verwelkomingswoord door de Burgemeester

Nadere informatie

Afschakelplan en Stroomtekort 2014

Afschakelplan en Stroomtekort 2014 Afschakelplan en Stroomtekort 2014 Komt het tot afschakelen? Wat is het afschakelplan / Ben ik erbij betrokken? Verloop van het afschakelplan 2 13. 225 MW De afnamepiek op het net van Elia in 2013: 13.225

Nadere informatie

Stroomproblematiek winter 2014-2015. Katrien Moens Manager Belangenbehartiging

Stroomproblematiek winter 2014-2015. Katrien Moens Manager Belangenbehartiging Stroomproblematiek winter 2014-2015 Katrien Moens Manager Belangenbehartiging Probleem? Onevenwicht vraag productie Frequentie wijkt af van 50 Hz Black-out over grote delen van België / Europa Brown-out

Nadere informatie

Samen wapenen we ons tegen een eventuele energieschaarste!

Samen wapenen we ons tegen een eventuele energieschaarste! Samen wapenen we ons tegen een eventuele energieschaarste! Als inwoner stel je je ongetwijfeld vragen bij de zekerheid van energiebevoorrading in een periode van strenge winterkou. Allerlei berichten over

Nadere informatie

WELKOM. SCHACHTBOKKEN - EISDEN Misjel Decleer

WELKOM. SCHACHTBOKKEN - EISDEN Misjel Decleer WELKOM SCHACHTBOKKEN - EISDEN Misjel Decleer INFOAVOND STROOMSCHAARSTE EN AFSCHAKELPLAN WOENSDAG 10 DECEMBER 2014 2 PROGRAMMA 1. Verwelkoming 2. Stroomtekort afschakelplan» Waarom afschakelen?» Werking

Nadere informatie

Elektriciteitsschaarste. Infovergadering Cultuurcentrum ipso facto

Elektriciteitsschaarste. Infovergadering Cultuurcentrum ipso facto Elektriciteitsschaarste Infovergadering 18.11.2014 Cultuurcentrum ipso facto Agenda 1. Verwelkoming en situering van de stroomschaarste Dhr. Ignace Dereeper, burgemeester stad Oudenburg 2. Energieschaarste

Nadere informatie

INFOAVOND Stroomschaarste en afschakelplan. Woensdag 19 november

INFOAVOND Stroomschaarste en afschakelplan. Woensdag 19 november INFOAVOND Stroomschaarste en afschakelplan Woensdag 19 november PROGRAMMA Burgemeester Frieda Brepoels: inleiding Verantwoordelijke noodplanning Mario Thijs: Algemene schets stroomschaarste Maatregelen

Nadere informatie

Processen en installaties veilig stellen

Processen en installaties veilig stellen Samen hoger! Elektriciteitspanne: impact en voorbereiding Processen en installaties veilig stellen 1 1. Afschakelplan 2. Afschakelplan vermijden / Besparingstips 3. Elektriciteitspanne kan altijd gebeuren

Nadere informatie

ZORGNET Colloquium afschakelplan 19 november 2014

ZORGNET Colloquium afschakelplan 19 november 2014 ZORGNET Colloquium afschakelplan 19 november 2014 1. Elektriciteitsschaarste? Hoe is dit mogelijk? A. Algemene context B. Productiecapaciteit winter 2014/2015 C. Bevoorradingsproblematiek winter 2014/2015

Nadere informatie

Conferentie van Gouverneurs Bespreking van elektriciteitschaarste 3/9/2014. Frank Vandenberghe Tomas Gunst Christian Kerremans

Conferentie van Gouverneurs Bespreking van elektriciteitschaarste 3/9/2014. Frank Vandenberghe Tomas Gunst Christian Kerremans Conferentie van Gouverneurs Bespreking van elektriciteitschaarste 3/9/2014 Frank Vandenberghe Tomas Gunst Christian Kerremans Overzicht 1.De rol van de Transmissienetbeheerder 2.Afschakelplan 2 1. De rol

Nadere informatie

Wegwijs in energieschaarste

Wegwijs in energieschaarste Wegwijs in energieschaarste Versie december 2014 2 Wegwijs in energieschaarste Burgers en overheden stellen zich vragen bij de zekerheid van energiebevoorrading in een periode van strenge winterkou. Allerlei

Nadere informatie

Leveringszekerheid. Wat als morgen het licht uitgaat?

Leveringszekerheid. Wat als morgen het licht uitgaat? Leveringszekerheid Wat als morgen het licht uitgaat? Inhoudstafel Samenvatting Enkele definities Net voldoende aanbod Leveringszekerheid Wat kunnen wij doen? Wat kan u doen? Conclusie Samenvatting Een

Nadere informatie

ZONDER ELEKTRICITEIT GEEN THUISZORG?

ZONDER ELEKTRICITEIT GEEN THUISZORG? ZONDER ELEKTRICITEIT GEEN THUISZORG? Stroomtekort, afschakelplan, stroomonderbrekingen, bevoorradingszekerheid... Iedereen spreekt erover. Je hebt het gehoord op de radio, gelezen in de krant, gezien op

Nadere informatie

Risico op elektriciteitsschaarste

Risico op elektriciteitsschaarste Risico op elektriciteitsschaarste Winter 2014-2015 Deze winter is de kans op stroomschaarste reëel. Laten we er samen iets aan doen! Een stroomtekort? Hoe kan dat? Elektriciteitsschaarste treedt op als

Nadere informatie

Afschakelplan. Vergadering Commissie 1 woensdag 1 oktober Agenda. Turnhout heeft eerste netwerk voor juweliers INFORMATIEVERGARING???

Afschakelplan. Vergadering Commissie 1 woensdag 1 oktober Agenda. Turnhout heeft eerste netwerk voor juweliers INFORMATIEVERGARING??? Vergadering Commissie 1 woensdag 1 oktober 2014 Agenda Goedkeuring verslag vorige vergadering Turnhout heeft eerste netwerk voor juweliers Afschakelingsplan elektriciteit Aanpassing retributiereglement

Nadere informatie

Patrick Backx 12 november 2014. Wat(t) als..

Patrick Backx 12 november 2014. Wat(t) als.. Patrick Backx 12 november 2014 Wat(t) als.. AC DC De elektriciteit, die wij uit het stopcontact halen, kan moeilijk in grote hoeveelheden opgeslagen worden. Als een verbruiker elektriciteit vraagt, moet

Nadere informatie

Evolutie van de procedure die van toepassing is bij activering van het afschakelplan

Evolutie van de procedure die van toepassing is bij activering van het afschakelplan Evolutie van de procedure die van toepassing is bij activering van het afschakelplan Het transmissienet dient voor het vervoer van de elektriciteit die de in België actieve producenten/leveranciers produceren

Nadere informatie

Schaarste en afschakelplan Aanpassing van het wetgevend kader. Users Group Plenary 10/12/2015

Schaarste en afschakelplan Aanpassing van het wetgevend kader. Users Group Plenary 10/12/2015 Schaarste en afschakelplan Aanpassing van het wetgevend kader Users Group Plenary 10/12/2015 Schaarste en afschakelplan: inleiding FTR 19-12-2002 - Art 312 Ministrieel Besluit M.B. 03-06-2005 Aanpassing

Nadere informatie

Bevoorradingszekerheid

Bevoorradingszekerheid Bevoorradingszekerheid Commissies Bedrijfsleven en Binnenlandse Zaken van de Kamer van volksvertegenwoordigers 23.09.2014 23 september 2014 1 Meer over FEBEG Inhoud Niets nieuws onder de zon Veel partijen

Nadere informatie

/21/ Eandis stelt toekomstvisie voor en lanceert communicatietools bij werken in de straat

/21/ Eandis stelt toekomstvisie voor en lanceert communicatietools bij werken in de straat /21/ Eandis stelt toekomstvisie voor en lanceert communicatietools bij werken in de straat Welkom Trefdag VVSG 16 oktober 2014 Toekomstvisie Eandis Communicatietools bij werken in de straat Walter Van

Nadere informatie

FACTSHEET (04/10/2012)

FACTSHEET (04/10/2012) Evenwicht: een fysiek gegeven waarvan de frequentie de indicator is Elektriciteit kan niet worden opgeslagen. De hoeveelheid elektriciteit die op het net geïnjecteerd wordt (productie en invoeren) en de

Nadere informatie

Informatieavond stroomuitval. 29 oktober 2014 Limburg

Informatieavond stroomuitval. 29 oktober 2014 Limburg Informatieavond stroomuitval 29 oktober 2014 Limburg Programma 19u45 Ontvangst 20u15 Verwelkoming provinciale voorzitter 20u30 Bevoorradingszekerheid en het afschakelplan 21u05 Wat betekent het afschakelplan

Nadere informatie

Zuinig wonen. 10. Doe de VREG-test! Bekijk zeker de website: http://www.vreg.be/nl/doe-de-v-test-voorgezinnen

Zuinig wonen. 10. Doe de VREG-test! Bekijk zeker de website: http://www.vreg.be/nl/doe-de-v-test-voorgezinnen 10. Doe de VREG-test! Bekijk zeker de website: http://www.vreg.be/nl/doe-de-v-test-voorgezinnen Hier vergelijk je de verschillende producten van de verschillende energieleveranciers. Zo kun je zien wat

Nadere informatie

Zet de verwarming een graadje lager

Zet de verwarming een graadje lager TIP 1 Zet de verwarming een graadje lager = 6 à 7 % minder gas of elektriciteit = 35 minder per jaar indien GAS 80 minder per jaar indien ELEKTRICITEIT Ben je uit huis of ga je slapen, draai de verwarming

Nadere informatie

FEDERALE OVERHEIDSDIENST ECONOMIE, K.M.O., MIDDENSTAND EN ENERGIE

FEDERALE OVERHEIDSDIENST ECONOMIE, K.M.O., MIDDENSTAND EN ENERGIE http://www.emis.vito.be Belgisch Staatsblad d.d. 18-08-2005 N. 2005 1990 FEDERALE OVERHEIDSDIENST ECONOMIE, K.M.O., MIDDENSTAND EN ENERGIE [C 2005/11264] 3 JUNI 2005. Ministerieel besluit tot vaststelling

Nadere informatie

Verstoring van de elektriciteitsbevoorrading. Pieter Wynant. Projectbeheerder Crisiscentrum

Verstoring van de elektriciteitsbevoorrading. Pieter Wynant. Projectbeheerder Crisiscentrum Verstoring van de elektriciteitsbevoorrading Pieter Wynant Projectbeheerder Crisiscentrum Wettelijk kader Beheer van incidenten binnen de elektriciteitsmarkt = verantwoordelijkheid van de ministers voor

Nadere informatie

Zet de verwarming een graadje lager

Zet de verwarming een graadje lager TIP 1 Zet de verwarming een graadje lager = 6 à 7 % minder gas of elektriciteit = 35 minder per jaar indien GAS 80 minder per jaar indien ELEKTRICITEIT TIP 1 Zet de verwarming een graadje lager = 6 à 7

Nadere informatie

VRIJSTELLING KOSTEN OP 5 MW ONEVENWICHT

VRIJSTELLING KOSTEN OP 5 MW ONEVENWICHT E VRIJSTELLING KOSTEN OP 5 MW ONEVENWICHT Bij elektriciteitshandel is er steeds kans op onevenwicht tussen injectie en afname van het net. Iedere ARP, of evenwichtsverantwoordelijke, moet de stroomafname

Nadere informatie

Afschakelplan elektriciteit Sector Kinderopvang

Afschakelplan elektriciteit Sector Kinderopvang Afschakelplan elektriciteit Sector Kinderopvang VVSG-Studiedag - 17 december 2014 Inhoud 1. Mijn kinderopvang afgeschakeld? 2. Open, sluiten, alternatief 3. Informeer nu! 4. Financiële gevolgen 5. Tips

Nadere informatie

Zorgeloos Verhuren? WOONWINKEL NIEUWSBRIEF WOONWINKEL REGIO TIELT. Gratis infoavond voor verhuurders. Woensdag 3 december 2014 WONING TE HUUR

Zorgeloos Verhuren? WOONWINKEL NIEUWSBRIEF WOONWINKEL REGIO TIELT. Gratis infoavond voor verhuurders. Woensdag 3 december 2014 WONING TE HUUR jaargang 3 NIEUWSBRIEF Dentergem, Meulebeke, Pittem, Ruiselede, Tielt & Wingene Infoavond voor verhuurders Zorgeloos Verhuren Gratis infoavond voor verhuurders Woensdag 3 december 2014 20u00 - Stadhuis

Nadere informatie

Afschakelplan elektriciteit

Afschakelplan elektriciteit Afschakelplan elektriciteit UNIZO - Studiedienst UNIZO Terminologie Producenten Transport HS-lijnen: transmissienetbeheerder ELIA Distributie : distributienetbeheerders EANDIS - INFRAX Levering aan Klant:

Nadere informatie

Standpunt van Synergrid met betrekking tot electrische voertuigen. Seminarie van 20 april 2010 FOD EKME

Standpunt van Synergrid met betrekking tot electrische voertuigen. Seminarie van 20 april 2010 FOD EKME Standpunt van Synergrid met betrekking tot electrische voertuigen Seminarie van 20 april 2010 FOD EKME INHOUD Voorstelling van Synergrid en de rol van de netbeheerders Integratie van elektrische voertuigen

Nadere informatie

Elektrisch tekenen: begeleiding

Elektrisch tekenen: begeleiding Elektrisch tekenen: begeleiding Vakinhoud: Deel I: residentieel Elektrische schema s leren lezen en tekenen AREI Oefeningen Deel II: industrieel Industriële motorschakelingen Oefeningen In het labo maken

Nadere informatie

Sturen van energieverbruik Essenscia workshop Flexibiliteit en energie-efficiëntie

Sturen van energieverbruik Essenscia workshop Flexibiliteit en energie-efficiëntie Making Things Smart Sturen van energieverbruik Essenscia workshop Flexibiliteit en energie-efficiëntie 1 2 Uitdaging chemie 3 Uitdaging elektriciteitssysteem 4 Uitdaging elektriciteitssysteem 5 Uitdaging

Nadere informatie

Samen besparen we ons rijk. Een unieke kans om energie te besparen, aangeboden door Rentree. thuis in Deventer

Samen besparen we ons rijk. Een unieke kans om energie te besparen, aangeboden door Rentree. thuis in Deventer Samen besparen we ons rijk Een unieke kans om energie te besparen, aangeboden door Rentree. thuis in Deventer Deze Menukaart geeft voorbeelden hoe u als bewoner geld kunt besparen en meer wooncomfort kunt

Nadere informatie

Verstoring van de elektriciteitsbevoorrading

Verstoring van de elektriciteitsbevoorrading Algemene Directie Crisiscentrum 25.09.2014 Verstoring van de elektriciteitsbevoorrading Wettelijk kader Beheer van incidenten binnen de elektriciteitsmarkt = verantwoordelijkheid van de ministers voor

Nadere informatie

Reactie van Elia op de conceptnota voor nieuwe regelgeving betreffende het stimuleren van een Vlaams energienet in evenwicht

Reactie van Elia op de conceptnota voor nieuwe regelgeving betreffende het stimuleren van een Vlaams energienet in evenwicht Reactie van Elia op de conceptnota voor nieuwe regelgeving betreffende het stimuleren van een Vlaams energienet in evenwicht 29 februari 2016 INHOUDSTAFEL 1 Voorwoord... 3 2 Elia, beheerder van het transmissienet

Nadere informatie

2. Welke vaststellingen zijn gedaan bij de evaluatie en welke besluiten werden getrokken?

2. Welke vaststellingen zijn gedaan bij de evaluatie en welke besluiten werden getrokken? SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 340 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 26 juni 2015 aan ANNEMIE TURTELBOOM VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BEGROTING, FINANCIËN EN ENERGIE Evaluatie

Nadere informatie

Energie besparen en meer wooncomfort. Een unieke kans om energie te besparen, aangeboden door Maaskant Wonen.

Energie besparen en meer wooncomfort. Een unieke kans om energie te besparen, aangeboden door Maaskant Wonen. Energie besparen en meer wooncomfort Een unieke kans om energie te besparen, aangeboden door Maaskant Wonen. Deze Menukaart geeft voorbeelden hoe u als bewoner geld kunt besparen en meer wooncomfort kunt

Nadere informatie

Wat doet de huisartsenkring bij mogelijke elektriciteitsschaarste? Een stroomafschakelplan voor huisartsenkringen

Wat doet de huisartsenkring bij mogelijke elektriciteitsschaarste? Een stroomafschakelplan voor huisartsenkringen Wat doet de huisartsenkring bij mogelijke elektriciteitsschaarste? Een stroomafschakelplan voor huisartsenkringen Met respect voor de autonomie van elke kring en begrip voor lokale situaties, stelt Domus

Nadere informatie

Zuinig omgaan met energie: gedragstips

Zuinig omgaan met energie: gedragstips Zuinig omgaan met energie: gedragstips Besparen op je energiefactuur hoeft niet altijd moeilijk of duur te zijn. Ook door te letten op je verbruiksgedrag kan je energie besparen. We geven je hieronder

Nadere informatie

Goedkeuring plan Wathelet door kern

Goedkeuring plan Wathelet door kern Staatssecretaris voor Leefmilieu, Energie, Mobiliteit en Staatshervorming Secrétaire d Etat à l'environnement, à l'energie, à la Mobilité et aux Réformes institutionnelles Melchior Wathelet Goedkeuring

Nadere informatie

Ik kan de meeste energie besparen door de volgende maatregel(en) toe te passen: 1. 2. 3.

Ik kan de meeste energie besparen door de volgende maatregel(en) toe te passen: 1. 2. 3. Antwoordblad Opdracht 1 Noteer de startwaarden en scores Kijk bij het dashboard. Noteer de startwaarden en scores die je hier ziet staan in de tabel hieronder. CO₂ uitstoot (ton per jaar ) Investeringen

Nadere informatie

Energiebespaar Tips!

Energiebespaar Tips! Energiebespaar Tips! Hieronder vind u een aantal tips waarmee u op uw energierekening vele euro s kunt besparen. De tips zijn verdeeld in de verschillende onderdelen waaraan u energie verbruikt in uw huis.

Nadere informatie

Informatie ten dienste van de markt

Informatie ten dienste van de markt Informatie ten dienste van de markt De elektronische publicatie van balancinggegevens: informatie ten dienste van de markt Om het evenwicht in zijn regelzone te kunnen handhaven, heeft Elia een balancingmechanisme

Nadere informatie

Datum 12 september 2014 Betreft Beantwoording van vragen inzake de precaire situatie wat betreft de energievoorziening in België

Datum 12 september 2014 Betreft Beantwoording van vragen inzake de precaire situatie wat betreft de energievoorziening in België > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag

Nadere informatie

14 Elektriciteit en gas

14 Elektriciteit en gas 14 Elektriciteit en gas crisistypen onderbreking levering elektriciteit onderbreking levering gas bevoegd gezag (nationaal) soorten maatregelen minister EL&I burgemeester of voorzitter veiligheidsregio

Nadere informatie

Bijlage bij schriftelijke vraag nr. 841 van Joke Schauvliege - Gendergerelateerde resultaten uit de REG-enquête 2008

Bijlage bij schriftelijke vraag nr. 841 van Joke Schauvliege - Gendergerelateerde resultaten uit de REG-enquête 2008 Bijlage bij schriftelijke vraag nr. 841 van Joke Schauvliege - Gendergerelateerde resultaten uit de REG-enquête 2008 In het face-to-face onderzoek uitgevoerd in maart en april 2008, werden in totaal 1.026

Nadere informatie

Energiebespaar Tips!

Energiebespaar Tips! Energiebespaar Tips! Hieronder vind u een aantal tips waarmee u op uw energierekening vele euro s kunt besparen. De tips zijn verdeeld in de verschillende onderdelen waaraan u energie verbruikt in uw huis.

Nadere informatie

Apparaten schakelen op afstand

Apparaten schakelen op afstand Offerte SLIMMER Huis Sanne Kruithoven & Peter Vlierbes Haarlem Situatie: Sanne Kruithoven en Peter Vlierbes wonen samen met hun zoon in een moderne tweeonder-een-kapwoning aan de Postelstraat 94, 1234

Nadere informatie

voordat u zal de aansprakelijkheid zijn van de eigenaar. Reparaties mogen alleen worden uitgevoerd door service monteurs van Baumatic.

voordat u zal de aansprakelijkheid zijn van de eigenaar. Reparaties mogen alleen worden uitgevoerd door service monteurs van Baumatic. OPMERKING: Deze gebruikers handleiding bevat belangrijke informatie, zoals veiligheid & installatie punten, die u er toe zal leiden om het beste uit uw apparaat te halen. Hou het op een veilige plaats,

Nadere informatie

Afgeschakeld, wat nu? Prof. Dr. ir. Johan Driesen

Afgeschakeld, wat nu? Prof. Dr. ir. Johan Driesen Afgeschakeld, wat nu? Prof. Dr. ir. Johan Driesen Black-out: enkele begrippen Black-out: Langdurige onderbreking van de stroomvoorziening in een groot gebied Andere storingen Stroomstoring Stroompanne:

Nadere informatie

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt van 20 november 2018 met betrekking tot de aanvraag tot toelating van de aanleg van een directe lijn BESL-2018-100 De Vlaamse Regulator

Nadere informatie

Werkblad huismodule. Quintel Intelligence. Antwoordblad

Werkblad huismodule. Quintel Intelligence. Antwoordblad Antwoordblad Opdracht 1 Noteer de startwaarden en scores Kijk bij het dashboard. Noteer de startwaarden en scores die je hier ziet staan in de tabel hieronder. Dashboard onderdelen CO₂ uitstoot (ton per

Nadere informatie

Energiezuinig wonen. Energie besparen Zonder grote investeringen Met een kleine moeite

Energiezuinig wonen. Energie besparen Zonder grote investeringen Met een kleine moeite Energiezuinig wonen Energie besparen Zonder grote investeringen Met een kleine moeite Thema s ❶Verwarming van de woning ❷Verlichting ❸Wassen en plassen ❹Drogen en strijken ❺Koelen en vriezen ❻Koken ❼Afwassen

Nadere informatie

EnergieBesparen. Alle tips in een overzicht. Pascal Wierckx

EnergieBesparen. Alle tips in een overzicht. Pascal Wierckx EnergieBesparen Alle tips in een overzicht Pascal Wierckx Inleiding De meeste huishoudens betalen teveel voor hun energierekening. Door eenvoudige tips op te volgen kan met weinig moeite veel geld bespaard

Nadere informatie

Handleiding budgetmeter elektriciteit

Handleiding budgetmeter elektriciteit Handleiding budgetmeter elektriciteit Inhoud Hoe ziet je budgetmeter voor elektriciteit eruit?... Wat is de budgetmeter voor elektriciteit?... 3 Hoe zet je krediet over naar je budgetmeter?... 4 Welke

Nadere informatie

Winst door kleine energiebesparings - maatregelen en aanpassing van gedrag. Bespaar geld en energie zonder (grote) investering!

Winst door kleine energiebesparings - maatregelen en aanpassing van gedrag. Bespaar geld en energie zonder (grote) investering! Winst door kleine energiebesparings - maatregelen en aanpassing van gedrag Bespaar geld en energie zonder (grote) investering! informatie avond 4 Juli 2016 Verbruik & kosten gemiddeld huishouden (2,2 personen)

Nadere informatie

Nucleaire onbeschikbaarheid in November

Nucleaire onbeschikbaarheid in November Commissie Bedrijfsleven 2 oktober 2018 Nucleaire onbeschikbaarheid in November Danielle Devogelaer Dominique Gusbin Sectorale Directie Federaal Planbureau: wie, wat, waarom? Het FPB is een onafhankelijke

Nadere informatie

Olympia EKM 2100. (vertaling Zonnepanelen123 als service voor gebruikers)

Olympia EKM 2100. (vertaling Zonnepanelen123 als service voor gebruikers) (vertaling Zonnepanelen123 als service voor gebruikers) Vooraf: De Olympia EKM2100 is oorspronkelijk bedoeld als meetinstrument voor het meten van het verbruik van energie van uw apparaten. De EKM2100

Nadere informatie

Voorbeeld van een lessenserie over energiebesparing:

Voorbeeld van een lessenserie over energiebesparing: Voorbeeld van een lessenserie over energiebesparing: Deze lessenserie is niet helemaal door ons gemaakt maar gedeeltelijk afkomstig van www.webquests.nl Lesdoelen: kerndoelen leerdoelen 4,34,39 Leerlingen

Nadere informatie

BELEIDSNOTA 2008 VAN FEBEG

BELEIDSNOTA 2008 VAN FEBEG 20.02.2008 BELEIDSNOTA 2008 VAN FEBEG Met de nieuwe organisatie van de beroepsverenigingen van de sector vertegenwoordigt FEBEG nu enkel producenten en leveranciers van elektriciteit en gas die in België

Nadere informatie

Nr.01 / Februari 2012. Doe mee en verminder CO2!

Nr.01 / Februari 2012. Doe mee en verminder CO2! Nr.01 / Februari 2012 Doe mee en verminder CO2! De Groene Hollander is dé MVO-krant van Hollandridderkerk opgezet door het (milieu-)adviesteam. Het (milieu-)adviesteam is tot stand gekomen naar aanleiding

Nadere informatie

evohome Gebruikshandleiding

evohome Gebruikshandleiding evohome Gebruikshandleiding evohome maximaal benutten evohome maximaal benutten evohome Gebruikshandleiding 1 evohome is gebruiksvriendelijk. Het is eenvoudig om permanente of tijdelijke wijzigingen door

Nadere informatie

EAS-presentatie bij de Fatih moskee

EAS-presentatie bij de Fatih moskee Erik Peerlkamp, voorzitter Gerrit Vledder, secretaris 1 Energie Actief Soest Wie/wat: -groep vrijwilligers uit Soest -bevorderen duurzaamheid in Soest -mensen mondiger maken/laten begrijpen -laten nadenken

Nadere informatie

1. Aan de slag met de KIEK!

1. Aan de slag met de KIEK! 1. Aan de slag met de KIEK! De KIEK! is een belangrijk onderdeel van het project Texel, slim zelfvoorzienend. Daarin onderzoeken we in drie fases hoe u energie kunt besparen en duurzaam opgewekte energie

Nadere informatie

Duurzaamheid. Complex Duinstate

Duurzaamheid. Complex Duinstate Duurzaamheid Complex Duinstate Kaatsheuvel Maart 2010 Leerling Hans van Ierland Casade Woondiensten 09-03-2010 Docent Ellen Venhuizen Wijkwerk niveau 3 fase 3 helicon opleidingen 1 Inhoud Bladzijde: Inleiding

Nadere informatie

Basisles Energietransitie

Basisles Energietransitie LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Basisles Energietransitie Werkblad Basisles Energietransitie Werkblad 1 Wat is energietransitie? 2 Waarom is energietransitie nodig? 3 Leg in je eigen woorden uit wat het Energietransitiemodel

Nadere informatie

Zonder investeren besparen 10 tips en vragen voor de facilitair manager

Zonder investeren besparen 10 tips en vragen voor de facilitair manager Zonder investeren besparen 10 tips en vragen voor de facilitair manager Als facilitair manager bent u verantwoordelijk voor de huisvesting. Daarmee ook voor het energiegebruik van de huisvesting. In deze

Nadere informatie

Stroompanne - seminar 'Afschakeling'

Stroompanne - seminar 'Afschakeling' Stroompanne - seminar 'Afschakeling' Infosessie - Workshop 17-dec-2014 CEMAC,, 2014 Ce document ne peut être copié, modifié et / ou publié par impression, photocopie, microfilm, supports magnétiques ou

Nadere informatie

Energie besparen = Geld besparen

Energie besparen = Geld besparen ENERGIEZUINIG WONEN Energie besparen = Geld besparen Energie besparen Zonder grote investeringen Met een kleine moeite Extra katern bij NIEUWS van WONEN netbeheerder Eandis - Jaargang 2 nr. 4 11 Besparen

Nadere informatie

Smart Heat Pumps vs. Smart Grids

Smart Heat Pumps vs. Smart Grids Smart Heat Pumps vs. Smart Grids Laurent Vercruysse Technical Director Energie toekomst =? Verwarming - Elektriciteit Blz. 3 September 2013 Energie toekomst =? We zullen ons nieuwe vragen moeten stellen

Nadere informatie

Energie bespaartips van Woningstichting Bergh

Energie bespaartips van Woningstichting Bergh Energie bespaartips van Woningstichting Bergh Energietips van Woningstichting Bergh - 1 Op tijd omlaag is geld besparen U kunt ook besparen in een energiezuinige woning U woont in een woning van Woningstichting

Nadere informatie

Domotica als killer app? 23 april 2015

Domotica als killer app? 23 april 2015 Domotica als killer app? 2015 23 april 2015 Wie zijn wij? AGENDA Wat is VORMOtica? Wat hebben wij gedaan? Wat zijn onze ervaringen? Wat kan beter? Wat is uw mening? Stemmen Wat is onze toekomstverwachting?

Nadere informatie

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt. van 15 mei 2012

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt. van 15 mei 2012 Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt Publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigd agentschap Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 19 B-1000 Brussel Gratis telefoon

Nadere informatie

Een beginners handleiding voor de aankoop van energiezuinige apparatuur

Een beginners handleiding voor de aankoop van energiezuinige apparatuur Een beginners handleiding voor de aankoop van energiezuinige apparatuur Alles wat je moet weten: - Hoe de juiste beslissing te nemen bij de aankoop van energie zuinige apparatuur. INHOUD 1. Introductie

Nadere informatie

Is flexibiliteit het nieuwe goud?

Is flexibiliteit het nieuwe goud? Is flexibiliteit het nieuwe goud? Presentatie Congres Duurzaam Gebouwd 13 november 2014 Enexis Elektriciteit: 2,7 miljoen aangeslotenen 135,000 km MS / LS 53,000 stations Gas: 2,1 miljoen aangeslotenen

Nadere informatie

Voldoende warm kleden zodat de verwarming een graadje lager kan

Voldoende warm kleden zodat de verwarming een graadje lager kan Voldoende warm kleden zodat de verwarming een graadje lager kan Het is natuurlijk ook niet de bedoeling om kou te lijden in de klas. Een ideale temperatuur voor een klaslokaal is 19 à 20 C. Is het in jullie

Nadere informatie

Analyse van de elektriciteitsbevoorrading Winter Afschakelplan

Analyse van de elektriciteitsbevoorrading Winter Afschakelplan Analyse van de elektriciteitsbevoorrading Winter 2014-2015 Afschakelplan Zorgnet Vlaanderen 19/11/2014 David Zenner Head of Customer Relations Overzicht 1. De rol van de netbeheerder 2. Recente evolutie

Nadere informatie

Een elektrische installatie moet altijd door een erkend organisme worden gekeurd bij :

Een elektrische installatie moet altijd door een erkend organisme worden gekeurd bij : Een elektrische installatie moet altijd door een erkend organisme worden gekeurd bij : - de indienststelling, - elke verzwaring van de aansluiting, - elke belangrijke wijziging of uitbreiding. Dit organisme

Nadere informatie

ENERGIE RONDGANG OP SCHOOL

ENERGIE RONDGANG OP SCHOOL ENERGIE RONDGANG OP SCHOOL Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO 2 -zuinig vervoer Verlichting

Nadere informatie

Energie weetjes. Stand-by functie is sluipverbruiker:

Energie weetjes. Stand-by functie is sluipverbruiker: Energie weetjes Het stroomverbruik is tussen 1950 en 2004 vervijfvoudigd. Dit komt vooral door een toename van het aantal wasdrogers, magnetrons, vaatwassers en computers in huis. In de Nederlandse huishoudens

Nadere informatie

Veelgestelde vragen:

Veelgestelde vragen: Veelgestelde vragen: 1. Als ik een draadloos oplaadbare mobiele telefoon op de CE700 plaats, begint het opladen automatisch? Raadpleeg de handleiding van uw telefoon om het effectieve bereik van de telefoon

Nadere informatie

Strategische Reserve Voorstellen van wijzigingen ARP-contract. Elia Users Group 05/06/2014

Strategische Reserve Voorstellen van wijzigingen ARP-contract. Elia Users Group 05/06/2014 Strategische Reserve Voorstellen van wijzigingen ARP-contract Elia Users Group 05/06/2014 Wijzigingen ARP-contract (1/2) 1. Definities Hernemen producten SDR en SGR zoals ze momenteel bestaan Mogelijke

Nadere informatie

Wassen en de wasmachine bedienen.

Wassen en de wasmachine bedienen. Dit document is onderdeel van de site www.huishoudeninhokjes.nl Wassen en de wasmachine bedienen. Stap 1. Leg wat er gewassen moet worden bij elkaar. Dat wil zeggen: zoek het wasgoed uit. Daarvoor moet

Nadere informatie

Users Group Standpunt betreffende de omzetting van artikel 28 van de Europese Richtlijn 2009/72/EG ( 1 )

Users Group Standpunt betreffende de omzetting van artikel 28 van de Europese Richtlijn 2009/72/EG ( 1 ) Users Group Standpunt betreffende de omzetting van artikel 28 van de Europese Richtlijn 2009/72/EG ( 1 ) 1 Voorwoord De Users Group is een overlegorgaan dat door Elia als beheerder van het Belgische hoogspanningsnet

Nadere informatie

1. Het klimaat slaat op hol De klimaatverandering. 2. Energie Wat doen we ermee? 3. Energie Waar komt het vandaan?

1. Het klimaat slaat op hol De klimaatverandering. 2. Energie Wat doen we ermee? 3. Energie Waar komt het vandaan? Dit lespakket bestaat uit vijf blokken 1. Het klimaat slaat op hol De klimaatverandering 2. Energie Wat doen we ermee? 3. Energie Waar komt het vandaan? 4. Elektriciteit Hoe raakt het tot aan je huis?

Nadere informatie

Actief bezig met de I-CE!

Actief bezig met de I-CE! Actief bezig met de I-CE! Speciaal voor dorpshuizen heeft inrg een aantal leuke tips en weetjes over energiebesparing verzameld! In deze mail geeft inrg een aantal tips en weetjes over de I-CE die onlangs

Nadere informatie

Analyse van de elektriciteitsbevoorrading winter en situatie voor winter Eerste feedback winter

Analyse van de elektriciteitsbevoorrading winter en situatie voor winter Eerste feedback winter Analyse van de elektriciteitsbevoorrading winter 2014-2015 en situatie voor winter 2015-2016 Eerste feedback winter 2014-2015 WG System Operations 06 maart 2014 Filip Carton / Dirk Aelbrecht National Control

Nadere informatie

DUW Parkstad. Wij geven advies aan de inwoners van Parkstad over energiebesparing en verduurzaming van hun huis.

DUW Parkstad. Wij geven advies aan de inwoners van Parkstad over energiebesparing en verduurzaming van hun huis. DUW Parkstad Wij geven advies aan de inwoners van Parkstad over energiebesparing en verduurzaming van hun huis. Sprekers: Rick Muijen - duurzaamheidsdeskundige Joyce Bongers - duurzaamheidsdeskundige Programma

Nadere informatie

Pluswoning Nieuwbouw. energiezuinige woningen OP METER

Pluswoning Nieuwbouw. energiezuinige woningen OP METER Pluswoning Nieuwbouw energiezuinige woningen OP NUL DE METER Pluswoning Nieuwbouw energiezuinige woningen Levensloopbestendigheid De Pluswoning heeft een volledig woonprogramma op de begane grond inclusief

Nadere informatie

Energiebesparingswijzer. STIJLGIDS COMMUNICATIE VERSIE 01 _Oktober 2012. Geld besparen met handige energietips voor thuis

Energiebesparingswijzer. STIJLGIDS COMMUNICATIE VERSIE 01 _Oktober 2012. Geld besparen met handige energietips voor thuis Energiebesparingswijzer STIJLGIDS COMMUNICATIE VERSIE 01 _Oktober 2012 Geld besparen met handige energietips voor thuis Energie besparen, snel verdiend! Ieder jaar betaal je veel geld voor een warm huis,

Nadere informatie

Betrouwbaar en veilig overal in huis energie beschikbaar

Betrouwbaar en veilig overal in huis energie beschikbaar Betrouwbaar en veilig overal in huis energie beschikbaar Uw vision groepenverdeler van Hager installatieautomaat ( groep ) testknop aardlekschakelaar hoofdschakelaar coderingsstreep (zwart of grijs) De

Nadere informatie

Hoe word je een energiebewuste handelaar?

Hoe word je een energiebewuste handelaar? Hoe word je een energiebewuste handelaar? Verlichting die onnodig brandt, kantoorapparatuur die niet of nauwelijks uitgeschakeld wordt, verwarming, koeling en ventilatiesystemen die onnodig ingeschakeld

Nadere informatie

Cosy@home. Addendum bij de algemene voorwaarden Comfort Thuis

Cosy@home. Addendum bij de algemene voorwaarden Comfort Thuis Cosy@home Addendum bij de algemene Comfort Thuis Dekkings «Cosy@home» Bij AXA bent u vanaf de leeftijd van 50 jaar een "Happy Generation"-klant. Dankzij de zorg die u besteedt aan het vermijden van schadegevallen

Nadere informatie

Curavie woning Nieuwbouw

Curavie woning Nieuwbouw Curavie woning Nieuwbouw energiezuinige woningen OP NUL DE METER GROSFELD VAN DER VELDE ARCHITECTEN Curavie woning Nieuwbouw energiezuinige woningen Levensloopbestendigheid De Curavie woning heeft een

Nadere informatie

ADVIES AR ADVIESRAAD GAS EN ELEKTRICITEIT Nijverheidsstraat, Brussel Tel. : 02/ Mail :

ADVIES AR ADVIESRAAD GAS EN ELEKTRICITEIT Nijverheidsstraat, Brussel Tel. : 02/ Mail : ADVIESRAAD GAS EN ELEKTRICITEIT Nijverheidsstraat, 26-38 1040 Brussel Tel. : 02/289.76.70 Mail : ar-cc@creg.be ADVIES AR161019-067 over de studie van Elia : Nood aan adequacy en flexibiliteit in het Belgische

Nadere informatie

Energiezuinig wonen. GEDRAG en GEBOUW Cothen 18 december 2012 Corina Onderstijn & Arno Harting

Energiezuinig wonen. GEDRAG en GEBOUW Cothen 18 december 2012 Corina Onderstijn & Arno Harting Energiezuinig wonen GEDRAG en GEBOUW Cothen 18 december 2012 Corina Onderstijn & Arno Harting 1)Waarom energie besparen? 2)Hoe kunt u energie besparen? 3)En de volgende stap! 1) Het klimaat verandert!

Nadere informatie

Forfaitaire verbruiken. Regels voor een elektriciteitsafname zonder meting

Forfaitaire verbruiken. Regels voor een elektriciteitsafname zonder meting C3/2 Forfaitaire verbruiken Regels voor een elektriciteitsafname zonder meting C3/2 Versie 2009.04 1/6 1. Algemeenheden en toepassingsdomein Dit document stelt de regels vast inzake de elektriciteitsafname

Nadere informatie