Verslag. Gemeente Beesel, team welzijn Aan: Bezoekers Wmo-bijeenkomst Onderwerp: Jong: het kind van de rekening? Datum: 18 juni 1013

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Verslag. Gemeente Beesel, team welzijn Aan: Bezoekers Wmo-bijeenkomst Onderwerp: Jong: het kind van de rekening? Datum: 18 juni 1013"

Transcriptie

1 Verslag Van: Gemeente Beesel, team welzijn Aan: Bezoekers Wmo-bijeenkomst Onderwerp: Jong: het kind van de rekening? Datum: 18 juni 1013 Programma Onderdeel Persoon Organisatie Opening Frans Pollux - Toelichting doel avond Bram Jacobs Gemeente Beesel Lezing 1 Micha de Winter Universiteit Utrecht Gevoel van Allen (reacties uit de zaal) - Lezing 2 Dorry Moorren Centrum voor Jeugd en Gezin Lezing 3 Frank Beenen Kerobei Lezing 4 Marcel Janssen BC Broekhin Jenaplan Wat nemen we mee? Afsluiting Allen (reacties uit de zaal) Frans Pollux Micha de Winter Universiteit Utrecht Opvoeden is iets van alle dagen Als je leest over de jeugd van tegenwoordig, dan gaat het over het algemeen in negatieve zin: overlast, geweld op het voetbalveld, met de trein naar het project-x-feest in Haaren (iemand noemde het een morele vakantie los van alle normen en waarden). Ouders krijgen vaak in de eerste instantie de schuld voor het probleemgedrag van hun kinderen. Per slot van rekening zijn zij de primaire opvoeders, maar hen alleen de schuld geven, dat is te simpel geredeneerd. Ouders zijn niet alleen verantwoordelijk voor de opvoeding. Wetenschappelijk is het al bewezen: meerdere volwassenen zijn nodig om een kind op te voeden. Dit komt ook terug in een oud Afrikaans gezegde: It takes a village ro raise a child. Dat het niet zo goed gaat met de jeugd is iets van alle tijden. Er zijn voorbeelden, die eeuwen teruggaan. Laatst hoorde ik een kind op het schoolplein zeggen: de kleuters van nu zijn veel brutaler, dan dat wij waren. Het is van alle tijden, dat wij denken dat het misgaat met de jeugd. Opvoeding als gedragsregulering Het idee van opvoeden is steeds smaller geworden: hoe voorkomen we risico s en problemen en hoe veranderen we ongewenst gedrag? We vergeten onszelf echter de relevante vragen te

2 stellen: welke soort maatschappij willen wij voor de toekomst? Wat moet de kwaliteit zijn van de toekomstige leefomgeving? Welke vaardigheden geven we onze kinderen mee, die hen in staat stelt om die gewenste maatschappij te realiseren? Hoe sta ik in de wereld? Hoe verhoud ik met tot anderen? Met deze vragen leg je de lat voor opvoeding een stuk hoger, dan dat smalle regulerende besef. De oplossing ligt daarmee in samenwerking binnen en ontwikkeling van een bijdrage aan de gemeenschap. Opvoeding is feitelijk gedragsregulering geworden. Het is als de naugthychair bij die opvoedprogramma s op tv of als de puppytraining, die ik momenteel volg: beloon gewenst gedrag, bestraf ongewenst gedrag en handel consequent. Maar laten we eerlijk wezen, dit is toch een kinderachtige manier van opvoeden. Door opvoedingsdoelen te formuleren als democratisch burger/ouderschap leggen we de verantwoordelijkheid voor opvoeden terug bij ouders/ burgers in plaats van deze te beleggen bij professionals. Concluderend: stel jezelf eens de vraag: wat hebben kinderen nodig? Of wat voor burgers moeten onze kinderen worden? Respect, tolerantie voor elkaar, samenwerkend, elkaar niet te lijf gaan maar in gesprek gaan. Een generatie opvoeden die zich actief wil inzetten voor de maatschappij, dat doe je door een wereld te creëren van gezaghebbende ouders en een coherentie situatie, waarin ouders met elkaar, instanties en de kinderen zelf met elkaar communiceren. Dominantie van het risico-denken Binnen onze samenleving is het risico-denken centraal komen te staan. Tien keer zo veel kinderen krijgen medicatie voor ADHD noem het drugs dan er daadwerkelijk kinderen met ADHD zijn. Het aantal mensen met dyslexie is 3,5%. Hoe komt het dan dat 15% van de mensen een dergelijk sticker draagt? Niet dat ik het met alle maatregelen eens ben, maar het is te begrijpen dat de overheid dan gaat schrappen in de zorg, gelet op de explosief oplopende (en mogelijk onnodige) kosten. Verwaarlozing belang sociale netwerken en civil society We hebben een samenleving gecreëerd, waarin we steeds meer onze eigen gang aan het gaan zijn. Het is een samenleving met veel individuele vrijheden. Dat is op zich positief. Het is niet meer net als vroeger: je vader werkt in de fabriek, dan kom jij daar ook te werken. Maar het idee van individualisme loopt tegen haar eigen grenzen aan: ouders beschouwen de opvoeding steeds meer als een privéproject en de overheid spreekt hen daar vervolgens op aan. Er komt relatief veel mishandeling en overlast voor in gezinnen. Voormalig minister Rouvoet heeft hiervoor het CJG opgericht en maatregelen genomen om achter de voordeur te komen. Daar zit iets in, want als ouders zelf te maken hebben gehad met mishandeling of overlast in hun opvoeding, dan is er een verhoogde kans, dat ook in hun eigen ouderschap dit soort

3 zaken voorkomt. Nadeel is echter dat je nu ook bij het consultatiebureau een heel kruisverhoor krijgt: hoe gaat het met je relatie? Etc. Dit is opnieuw een erg individuele benadering. Maar wat weten we nu echt over het tegengaan van kindermishandeling? Het is een verhaal bestaande uit twee helften: 1) ouders zijn van belang als primaire systeem, maar 2) de sociale omgeving rond het kind is minstens zo belangrijk. Dus: als je kinderen laat opgroeien in een sfeer waar mensen elkaar niet kennen, niet met elkaar communiceren en niet corrigeren, dan is de kans op kindermishandeling (ook) veel groter. Investeer daarom in sociale dwarsverbanden. Vroeger volgden ouders de benadering van de gedragsdrager. Als je als kind van school werd gestuurd, dan zwaaide er thuis ook wat. Nu belt een ouder direct naar school met de mededeling, dat zijn of haar kind zoiets nooit doet. Ze klagen vervolgens over de school of het was afgelopen zondag nog op televisie ze sturen direct een advocaat op de school af. De individualisering heeft er dus toe geleid, dat juridisering is ontstaan richting de gedragsdrager. Ouders zien de school als een publiek domein met strijdige belangen. Dit is funest voor de opvoeding van kinderen. Het goede antwoord hierop is het versterken van de relaties tussen ouders en de school. Opvoeden zou minder een privézaak moeten zijn en meer dan nu het geval is, gezien moeten worden als een gemeenschappelijke taak voor ouders én docenten. Tegenwoordig hoor je ook steeds meer over hangmoeders, de moedermaffia ofwel de hekkleppers. Ouders hoofdzakelijk nog vrouwen die hun kinderen naar school brengen en vervolgens nog met elkaar praten. Veel scholen zien dit als negatief: ze staan daar maar wat te roddelen en het is slecht voor de concentratie van de kinderen. Maar is dat zo? Waarom maak je geen ruimte in het schoolgebouw, waar ze rustig koffie kunnen drinken? Op die manier kom je op een natuurlijke manier in contact als ouders en medewerkers van school. Gebruik deze kans om te komen tot sociale interactie. Ook in het beleid van de gemeente zou je sociale contacten/interactie veel meer moeten stimuleren. Het versterken van sociale netwerken kan ook een positieve bijdrage leveren bij het spanningsveld tussen een individualistische kijk op opvoeding en een overheid die ons aanspreekt op kinderen die uit de ban springen. Jeugd gedijt beter in een omgeving van rijke sociale netwerken, waarbij zowel binding binnen als buiten de groep aanwezig is. De sociale effectiviteit binnen die netwerken draagt weer op positieve wijze bij aan het terugdringen van jeugdcriminaliteit. Werken met sociale verbanden is geen vage bedoeling. Opvoeden moet weer iets worden van ons allemaal: geen privéproject, maar iets van ons allemaal. Alleen de opvoeding regelen is ook veel te ingewikkeld. Gebruik als ouder de kennis en expertise van professionals en stimuleer als professional de ouderbetrokkenheid. Hier zit een vorm van wederkerigheid in. Als je daaraan gehoor geeft, dan verdwijnt het wantrouwen tussen ouders en instanties. Besef ook dat opvoeden primair bestaat uit een aantal tegenstrijdigheden: kinderen willen snel resultaat, ouders gaan voor succes op de lange termijn. Kinderen willen vrijheid, ouders

4 kiezen voor behoudend handelen en zekerheid. Die tegenstrijdigheden horen erbij. Wij zijn ruzie of onenigheid met het kind gaan zien als een probleem. We willen hier vervolgens een oplossing voor en zoeken die buiten onszelf. We vinden de oplossing in het probleem van het kind. We plakken er een stickertje op. Het probleem is hierdoor niet verholpen. Het probleem oplossen doe je door op een goede manier de strijd aan te gaan met het kind. Ontmantel het taboe dat rust op opvoedingsproblemen. Deel met elkaar (ouders onderling bijvoorbeeld) wat er bij de opvoeding van een kind allemaal komt kijken. Dat geeft verlichting en opluchting. Dorry Moorren Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Durf, lef Centraal staat de vraag: hoe kun je zo snel en goed mogelijk adviseren? Wij passen daarvoor sociale netwerken toe. Familie, buren, vrienden en bekenden nodigen we allemaal uit. Vervolgens stellen we vragen: waar heb je hulp bij nodig? Etc. Dan kom het. Wij lossen die vragen niet met hen op en we vullen ze ook niet voor hen in. Wat we op dat moment wel doen is ons terugtrekken. Sommige collega s zeggen dan: maar we moeten er toch bij zitten? We moeten toch notuleren? Nee hoor, laat hen eerst zelf tot een oplossing komen. Zet het eigen netwerk in en je ziet, dat zij samen tot veel meer oplossingen komen. Heb als professional lef (bij het loslaten), toon durf (bij het bespreekbaar maken) en ben nieuwsgierig (oprecht geïnteresseerd in hun belang). We moeten ruimte en tijd krijgen om samen de kanteling door te maken en te laten zien dat het anders kan. Organiseren Het is de moeite waar om elkaar te ontmoeten en zaken bespreekbaar te maken. Vanmiddag ben ik op een hightea van de school van mijn dochter geweest. Een prima manier om op een laagdrempelige manier andere ouders te ontmoeten. In een relaxte sfeer kom je met elkaar in gesprek en wat je merkt is dat jouw vragen ook bij anderen voorkomen. Jouw zorgen leven ook bij anderen. Het CJG organiseert themabijeenkomsten voor en door ouders en professionals en streeft ernaar om het vooral samen te doen met de CJG-consulent als wegwijzer. Organiseer als gemeente bijeenkomsten voor en door ouders. Deel adviezen aan elkaar uit. Doe het samen. We hebben elkaar nodig. Frank Beenen Kerobei (Bosdael & het Spick) Kind centraal Is er een probleem in het kind of een kind in het probleem? Regelmatig krijg ik te maken met ouders, die een probleem signaleren bij hun kind. Was het eerst vaker ADHD,tegenwoordig is het hoogbegaafdheid. Wat hebben die kinderen nu echt nodig? Empathie!

5 Labelen geeft ook houvast, ouders zijn opgelucht als ze weten waar probleemgedrag vandaan komt. Zijn wij daadwerkelijk geïnteresseerd in wat het kind bezighoudt of in wat het voor ons lastig maakt? Wij hebben als leerkrachten het mooiste beroep van de wereld. Waarom is het dan zo lastig? Waarom vinden wij het moeilijk? Zijn we samen wel empathisch genoeg? Verdiep, kijk, luister en voel mee met het kind en neem het serieus. Het kind is de beste expert van zichzelf en de ouders de beste experts van het eigen kind. Neem hen dus serieus, kind en ouders, en ga met hen aan de slag. Gezamenlijkheid In deze gemeente hebben wij vier brede scholen. Op die scholen werken enthousiaste mensen, werken mensen hard, maar zij kunnen het niet alleen. Wij hebben jullie nodig en jullie ons. Vertrouwen in het kind krijg je door vertrouwen in elkaar te hebben. Docenten, ouders en instanties hebben allemaal het beste voor met het kind. Heb daar vertrouwen in. Breng doelgroepen met elkaar in contact. Enkele weken geleden was hier het pleinfeest op Bosdael: ouderen, jongeren en volwassen met een verstandelijke beperking gaan daar met respect met elkaar om. Er gebeuren al veel goede dingen (in de gemeente Beesel). Marcel Janssen BC Broekhin Jenaplan Eigenaar of afschuiven Je ziet steeds vaker, dat mensen een stuk buiten zichzelf leggen: dat ligt aan mijn ADD, ADHD, dyslexie Noem dit het externaliseren van een probleem. Afwijkingen van de norm hebben labels gekregen. Het kind zonder label is tegenwoordig de afwijking. Als je als school op ieder gebied een professional in huis haalt, dan verdwijnt daarmee ook automatisch de expertise in de klas. De docent roept dan namelijk direct de hulp in van de professional in. Maak eigenaarschap van ouderschap. Zie hoe we met zijn allen probleemgedrag externaliseren. De verantwoordelijkheid voor stukjes leggen we buiten ons zelf. We adressen het probleem aan de ander. Vaak de professional, maar we staan samen aan de lat voor de opvoeding van het kind. Ouders hoeven niet te zoeken naar excuses voor de eigen beperkingen in het ouderschap. Uniek Tegelijkertijd hebben we geen excuses nodig, want de gemiddelde norm bestaat niet en het gemiddelde kind al helemaal niet. Laten we loskomen van standaardiseren: elk kind is echt uniek! Ongeacht welk label: er zijn grenzen aan gedrag! Als veiligheid en gevoel in het geding komen, dan is die grens bereikt. Op dat moment moet je afbakenen en optreden.

6 Een nieuwe kerk? De school zou een alternatief kunnen zijn voor de verbindende functie van de kerk. Een plek waar mensen samenkomen, elkaar ontmoeten, van elkaar kunnen leren en de verantwoordelijkheid voor elkaar kunnen gaan nemen. Reacties uit de zaal Micha de Winter Zaken durven los te laten en teruggeven aan de ouders. Is dat niet lastig? Ja, want we zijn gewend om het bij professionals neer te leggen, maar het moet echt anders gelet op de ontwikkelingen in bijvoorbeeld de jeugdzorg. Organiseer opvoedingsnetwerken. Investeer in eigenkrachtconferenties en zorg dat ouders zelf weer de kracht hebben om de opvoeding op zich te nemen. Stel jezelf de vraag: wat voor beeld geef je je kind, als je op zaterdagochtend naast het voetbalveld staat te schreeuwen? Als je ideeën van burgerschap als ouder mee wilt geven in de opvoeding, beperk je dan niet de eigen stem van het kind en het recht op zijn/haar eigen ontwikkeling? Dat klopt enigszins, maar wat bedoel is dat je wel bepaalde basisprincipes moet bijbrengen. Opvoeden draait verder juist om dilemma s. Wat is de expliciete opdracht? De opdracht is 2-ledig: enerzijds de voorbereiding op het burgerschap, waarbij ouders waarden en normen meegeven aan hun kinderen en de kans bieden om het in hun leven anders te doen en anderzijds kinderen te laten ervaren dat ze er toe doen: wat ze doen is niet exact te sturen, maar geef hen democratische vaardigheden mee, waarmee ze kunnen oefenen om het later zelf te doen. Welke rol hebben verenigingen in uw verhaal? Verenigingen horen er zeker bij. Net als de lokale overheid. Door bezuinigingen kunnen zij een aantal ondersteuningsactiviteiten juist niet meer vervullen. Een goed klimaat voor een civil society is gebaat bij een kwalitatief goed maatschappelijk middenveld, deels overgelaten aan de gemeenschap en dat is niet per definitie afhankelijk van financiële middelen Je kunt jezelf afvragen of je met subsidie een partij niet afhankelijk van je maakt? Leg je via subsidie je eigen ideeën op aan een vereniging en wat doet het met het eigen initiatief van de vrijwilliger? Begrijp me niet verkeerd. Ik ben niet tegen subsidies, maar waar het om gaat is de kwaliteit van het maatschappelijk middenveld. Ook bij de opvoeding. Dat kan op meer manieren dan enkel met subsidie. Hebben we niet de diagnostiek boven samenwerking laten prevaleren? De zorg is nu namelijk ingericht als een verdienmodel. Reactie: het is te simpel om de problemen in de opvoeding van kinderen alleen te koppelen aan het verdienmodel. Ja, er zitten perverse prikkels in het huidige systeem, maar ouders worden ook kwaad als een hulp- of zorgvraag niet wordt gehonoreerd (een diagnostiek of rugzakje voor een stoornis bijvoorbeeld). Waar is hun rol? Waar is het begrip van de ouders?

7 Cultuurverandering kost tijd, maar er gebeurt ook al veel op het gebied van netwerkstrategie ofwel sociale netwerken. Ouders hebben tegenwoordig een druk kind, zien of horen iets op school gebeuren en trekken de conclusie dat ze een raar kind hebben. De oplossing? Spreek eens met andere ouders en dan blijkt het gedrag van je kind helemaal niet zo vreemd te zijn. Anderen zijn net zo! Conclusie: niet alleen kinderen zijn soms een beetje raar. De ouders ook. Op dit moment is een kentering in het denken en doen zichtbaar. Sommige professionals roepen nu: een kind met schizofrenie of psychoses. Dat probleem lossen we niet op met theekransjes en hangmoeders. Nee, daar gaat het ook helemaal niet om, maar lichte afwijkingen zijn normaal. Die afwijken moet je niet problematiseren, maar op een juiste manier begeleiden. Voor professionals zal het een geruststelling zijn, dat zij daarbij nodig zijn. Het terugdringen van medicalisering is niet om het probleem met jeugd te bagatelliseren, maar omdat het echt met minder kan. Juist in het belang van het kind. Deel je problemen en informatie met anderen en dan blijkt, dat je best veel kunt. Ook als je behoort tot de meer kwetsbare groep in de samenleving. Vraag is echter of deze groep op dit moment optimaal profiteert van het worden opgenomen in netwerken? En gebeurt dit voldoende? Daar kun je het met elkaar over hebben. Wat wel bekend is, is dat het loont om hen erbij te betrekken. Het voorkomt bijvoorbeeld de inzet van zwaardere zorg. Dorry Moorren Welke behoefte leeft er onder ouders? Het aantal bezoekers en vragen is iets gestegen de laatste tijd. We zullen samen met partners de samenwerking met ouders moeten stimuleren en inspelen op voor ouders herkenbare vragen. Frank Beenen Eerder werd gesproken over het naar binnenhalen van hekkleppers, maar moet je dat wel willen? Hoe meer we ouders die daar uit eigen beweging staan naar binnenhalen, neemt dan het risico dat zij zich met professionals gaan bemoeien niet toe? Nee, het is juist goed om hen te betrekken. Er mag bij geen van de partijen angst zijn om zich in te laten met de ander. Ga als scholen of instanties op hen af, betrek ze bij de gemeenschappelijke opgave en niet vanuit problemen, maar juist door oprecht naar hen te luisteren. Vrijwilliger vereniging: ouders verwachten steeds meer van vrijwilligers tot het punt, dat we bijna professionals zijn. Voorbeelden: een verklaring omtrent goed gedrag (VOGG), hele protocollen bij een kampweek, terwijl het enige dat wij willen is een leuk kamp organiseren voor de jeugd. Reactie: Als je kind actief lid is van een club en je draagt die verantwoordelijkheid voor een ordelijk verloop, dan moeten ouders ook het begrip hebben als je optreedt. Dat is alleen wel soms lastig. Ouders zijn opgegroeid met het idee van maakbaarheid. Hierdoor ligt de lat hoog richting scholen, verenigingen en instanties. De enige oplossing is door met hen in gesprek te gaan en

8 op basis van vertrouwen verder te bouwen. Communiceer, ben zichtbaar, haal mensen naar binnen en zorg dat de hekkleppers je zien als een bekend gezicht. Het klopt dat er nu tussen ouders en professionals nog veel wantrouwen bestaat. Voor ouders ligt er vaak een drempel om hulp in te roepen. Je zegt niet graag als ouders, dat er een probleem is in de opvoeding. Handel als professional als meedenker, maar het gezin weet vaak het beste wat ze nodig hebben. Geef hen daarom de ruimte en laat hen zien, dat de opvoeding van kinderen ook leuk is. Tolerantie en begrip zijn noodzakelijk om samen goed te kunnen opereren. Dat betekent allereerst elkaar niet veroordelen. Sommige volwassen durven zich ook niet in het gesprek (bijvoorbeeld rondom een school) te mengen. Zie de groep ex-gedetineerden. Je spreekt niet snel over die zaken tegen voor jou redelijk onbekenden. Het gaat dus soms om niet willen in plaats van niet kunnen. Wat nemen we mee? Heel Nederland is aan het veranderen in wat Beesel wellicht al is: een civil society Goed naar elkaar luisteren. We zijn op de goede weg, dat geeft vertrouwen. We moeten oog houden voor de risicojongeren. Maak de voorziening niet als doel op zich, doe wat nodig is, niet meer en niet minder. Vraag eerst het kind naar de situatie, kijk vervolgens wat het gezin samen kan en voeg vervolgens toe wat nodig is. Als je toevoegt zo laagdrempelig mogelijk. We laten kinderen te weinig met rust. Kinderen met labels gaan mogelijk wel ten koste van kinderen zonder labels. Kinderen met problemen moeten we niet als een hete aardappel doorschuiven van instantie naar instantie, maar perspectief bieden en gezamenlijk oppakken. Verken en benut de mogelijkheden van het CJG. Er wordt veel gevraagd van kinderen, verwachtingspatronen lijken hoog voor zowel kind, ouders en professionals. Minder labels moet niet ten koste gaan van kinderen die ondersteuning echt nodig hebben. Samenwerking tussen organisaties en verbinden van kwaliteiten en expertise moeten de toekomst zijn. Kinderen, ouders en professionals hebben rechten en plichten.

Wie heeft er vertrouwen in de jeugd? Over burgerschap, zin en samenhang Prof.dr. Micha de Winter, Universiteit Utrecht

Wie heeft er vertrouwen in de jeugd? Over burgerschap, zin en samenhang Prof.dr. Micha de Winter, Universiteit Utrecht Wie heeft er vertrouwen in de jeugd? Over burgerschap, zin en samenhang Prof.dr. Micha de Winter, Universiteit Utrecht Introductie Het mooie van het vak pedagogiek is volgens spreker Micha de Winter dat

Nadere informatie

Handjehelpen. Inwerkdag 1 HBO

Handjehelpen. Inwerkdag 1 HBO Handjehelpen Inwerkdag 1 HBO 2018-2019 Welkom Verwachtingen vandaag Introductie coördinatoren intensieve begeleiding Toelichting programma Praktisch mededelingen Bloggers/ Vloggers in de zaal (Danielle)

Nadere informatie

De Vreedzame School Sociale competentie en actief burgerschap

De Vreedzame School Sociale competentie en actief burgerschap De Vreedzame School Sociale competentie en actief burgerschap Congres Leve het jonge kind! 2011 Deelsessie Democraatjes in de dop? Mirjam van der Ven, Eduniek Aanleidingen voor het ontstaan van De Vreedzame

Nadere informatie

Van gedragsregulering naar opvoeding

Van gedragsregulering naar opvoeding Van gedragsregulering naar opvoeding Over het voorkomen en aanpakken van ongewenst gedrag Gebruikelijke benadering van gedragsproblemen: een kindgerichte blik (factoren in het kind) Leidt tot classificatie

Nadere informatie

Handjehelpen Inwerkdag Social Work

Handjehelpen Inwerkdag Social Work Handjehelpen Inwerkdag Social Work 2019 Welkom Verwachtingen vandaag Introductie Toelichting programma Praktisch mededelingen Beveiligde link krijg je toegestuurd. Programma Praktische mededelingen Introductie

Nadere informatie

Handjehelpen. Inwerkdag 1 MBO

Handjehelpen. Inwerkdag 1 MBO Handjehelpen Inwerkdag 1 MBO 2018-2019 Praktisch mededelingen Bloggers/ Vloggers in de zaal (Danielle) Beveiligde link krijg je toegestuurd. Morgen: neem een theedoek of een sjaal mee. Programma Introductie

Nadere informatie

De Vreedzame School. Sociale competentie en actief burgerschap in het basisonderwijs

De Vreedzame School. Sociale competentie en actief burgerschap in het basisonderwijs De Vreedzame School Sociale competentie en actief burgerschap in het basisonderwijs Aanleidingen voor het ontstaan van De Vreedzame School (1999) toenemende gedragsproblematiek in scholen grensoverschrijdend

Nadere informatie

Opvoeden in andere culturen

Opvoeden in andere culturen Opvoeden in andere culturen Bevorderen en versterken: competenties vergroten Een betere leven DVD 1 Bevolkingsgroepen aantal Allochtoon3.287.706 Autochtoon13.198.081 Europese Unie (exclusief autochtoon)877.552

Nadere informatie

Kwetsbare gemeenten, ondernemende burgers

Kwetsbare gemeenten, ondernemende burgers Kwetsbare gemeenten, ondernemende burgers Een nieuw sociaal paradigma voor opvoeding, onderwijs en jeugdbeleid MICHA DE WINTER Jeugdzorg-problemen zijn niet oplosbaar binnen de jeugdzorg Stelselherziening

Nadere informatie

Opvattingen over sociale controle bij opgroeien en opvoeden Juni 2014 Opgroeipanel Langedijk: resultaten 2 e peiling

Opvattingen over sociale controle bij opgroeien en opvoeden Juni 2014 Opgroeipanel Langedijk: resultaten 2 e peiling Juni 2014 Opgroeipanel Langedijk: resultaten 2 e peiling Belangrijkste uitkomsten De gemeente Langedijk wil ouders en andere opvoeders betrekken bij het jeugdbeleid van de gemeente. Om die reden is het

Nadere informatie

Koffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE

Koffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE Koffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE Voorstelronde Mesut Cifci, onderwijsondersteuner/oudercontactpersoon Welke ouders zijn er vandaag aanwezig? Samen met en van elkaar leren! Het belang

Nadere informatie

Onderwijskundige Visie

Onderwijskundige Visie Onderwijskundige Visie 1 Inleiding Missie Het kind Het kind staat voorop en dus centraal. Ieder kind is uniek en heeft talenten. Elk kind is bijzonder en elk kind mag er zijn. Kinderen zijn niet gelijk,

Nadere informatie

Jeugdhulp met hoop & optimisme

Jeugdhulp met hoop & optimisme Jeugdhulp met hoop & optimisme Wat waren de belangrijkste aanleidingen ook alweer? Explosieve stijging vraag naar zorg / verwijzingen Explosieve kostenstijgingen (rugzakjes, jeugdzorg) Wachtlijsten Gezinsdrama

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

Naar een jeugdvisie voor de gemeente Oirschot. 16 oktober 2012

Naar een jeugdvisie voor de gemeente Oirschot. 16 oktober 2012 Naar een jeugdvisie voor de gemeente Oirschot 16 oktober 2012 Opzet van de avond Positionering Doel van de avond Proces en burgerparticipatie Toelichting ideeën College van B&W m.b.t. jeugdvisie Discussie

Nadere informatie

Inleiding IN DIT BOEK LEES JE WAAROM STEUN, RESPECT EN VERTROUWEN BIJ VRIENDSCHAP HOREN.

Inleiding IN DIT BOEK LEES JE WAAROM STEUN, RESPECT EN VERTROUWEN BIJ VRIENDSCHAP HOREN. Inleiding Met wie heb je de meeste lol? En wie bel je als je een probleem hebt? Vaak zijn dat je. Sommige mensen hebben veel, andere mensen hebben er maar een paar. Vriendschap is belangrijk in ons leven.

Nadere informatie

H A P P I L Y E V E R A F T E R..

H A P P I L Y E V E R A F T E R.. H A P P I L Y E V E R A F T E R.. I N 5 S T A P P E N M E E R G E L U K I N J E R E L A T I E A A N D A C H T V E R T R O U W E N Y V O N N E T H U I J S W W W. B R E I N - P O W E R. C O M A C C E P T

Nadere informatie

De Vreedzame School. Voor peuters en kleuters 20 november 2012 Mirjam van der Ven CED-groep Eduniek. De Vreedzame School: democratie moet je leren

De Vreedzame School. Voor peuters en kleuters 20 november 2012 Mirjam van der Ven CED-groep Eduniek. De Vreedzame School: democratie moet je leren De Vreedzame School Voor peuters en kleuters 20 november 2012 Mirjam van der Ven CED-groep Eduniek Wat is er aan de hand met onze jeugd? Aanleidingen voor het ontstaan van De Vreedzame School (1999) Toenemende

Nadere informatie

De complexiteit van solidariteit

De complexiteit van solidariteit Margreth Hoek en Hanneke Miley De complexiteit van solidariteit Samenvatting Een solidaire gemeenschap is belangrijk voor ouders en voor het opgroeien van hun kinderen. Maar wat is een solidaire gemeenschap?

Nadere informatie

Een Vreedzame school:

Een Vreedzame school: Een Vreedzame school: Een school met een hart en educatieve partners! Peter te Riele peterteriele@hotmail.com Maandag 3 juni 2013 19.30 21.30 uur ouders school opvoeding onderwijs ouders school opvoeding

Nadere informatie

Sterk Huis. Ieder mens verdient een veilig en zelfstandig leven

Sterk Huis. Ieder mens verdient een veilig en zelfstandig leven Sterk Huis Ieder mens verdient een veilig en zelfstandig leven Dit is Sterk Huis januari 2019 Bij Sterk Huis helpen we mensen in een lastige thuissituatie, door een moeilijke periode of in een bedreigende

Nadere informatie

Boeren op een Kruispunt vzw. Het helpend gesprek

Boeren op een Kruispunt vzw. Het helpend gesprek Boeren op een Kruispunt vzw Helpt je discreet op weg gratis 0800 99 138 Het helpend gesprek Geef LSD: Luisteren, Samenvatten en Doorvragen Wat mensen eerst en vooral willen, is iemand waaraan ze hun verhaal

Nadere informatie

De Vreedzame School. Sociale competentie en actief burgerschap in het basisonderwijs

De Vreedzame School. Sociale competentie en actief burgerschap in het basisonderwijs De Vreedzame School Sociale competentie en actief burgerschap in het basisonderwijs Aanleidingen voor het ontstaan van De Vreedzame School (1999) toenemende gedragsproblematiek in scholen grensoverschrijdend

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Ouders, het verborgen kapitaal van de school. Hans Christiaanse

Ouders, het verborgen kapitaal van de school. Hans Christiaanse Ouders, het verborgen kapitaal van de school Hans Christiaanse Initiatief OCW vanaf januari 2012 www.facebook.com/oudersenschoolsamen Samenwerken Noem wat erin je opkomt, als je denkt aan een goede samenwerking

Nadere informatie

Koepel Adviesraden Sociaal Domein Zalmsteek 23, 3192 MC Hoogvliet-Rt T

Koepel Adviesraden Sociaal Domein Zalmsteek 23, 3192 MC Hoogvliet-Rt T Gemeente & adviesraad: 1 + 1 = 3? Waar wordt samengewerkt ontstaan successen, maar helaas ook wel eens teleurstellingen. Bij de samenwerking tussen gemeente en adviesraad is dat niet anders, zo is mijn

Nadere informatie

MEE Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking.

MEE Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. MEE Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Voor verwijzers Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Veel

Nadere informatie

Strategisch beleidsplan O2A5. De dialoog als beleid

Strategisch beleidsplan O2A5. De dialoog als beleid Strategisch beleidsplan O2A5 De dialoog als beleid Bij de tijd, open, boeiend en passend, dat zijn zowel het onderwijs als de werkwijze van O2A5. We hebben dan ook gekozen voor een vernieuwende en eigentijdse

Nadere informatie

Resultaten Brabantpanel-onderzoek Opvoeden mei 2008

Resultaten Brabantpanel-onderzoek Opvoeden mei 2008 Respons In mei 2008 is aan de leden van het PON-Brabantpanel een vragenlijst voorgelegd met als thema Opvoeden. Het Brabants Dagblad heeft in de maand mei herhaaldelijk aandacht besteed aan dit thema.

Nadere informatie

Omdat ik het zeg! Regels en grenzen bij kinderen in de basisschoolleeftijd

Omdat ik het zeg! Regels en grenzen bij kinderen in de basisschoolleeftijd Omdat ik het zeg! Regels en grenzen bij kinderen in de basisschoolleeftijd Inleiding Kinderen zijn kinderen. Ze moeten nog veel leren en hebben daarbij leiding en aanmoediging nodig van volwassenen. Door

Nadere informatie

De sociale top 2018 in Utrecht. 25 juni 2018

De sociale top 2018 in Utrecht. 25 juni 2018 De sociale top 2018 in Utrecht. 25 juni 2018 De sociale top 2018 in Utrecht. Op 11 juni 2018 kwamen 650 betrokken professionals, vrijwilligers en creatieve denkers bij elkaar in Utrecht. In kleine groepen

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. Voor verwijzers

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. Voor verwijzers MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Voor verwijzers Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Veel mensen met een licht

Nadere informatie

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het.

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. ONTMOET HUMANITAS Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. Zonder uitzondering. Lukt het je niet alleen,

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Grenzen stellen Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Grenzen stellen Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich bewust van de grenzen die zij stellen als het gaat om vakantie, relaties, alcohol/drugs en geloof. Ouders bespreken welke grenzen hun kinderen opzoeken rondom deze thema

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 4 Eigenwaarde Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 4 Eigenwaarde Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 4 Eigenwaarde Inhoud 2 1. Hoe zit het met je gevoel van eigenwaarde? 3 2. Welke talenten van jezelf ken je al? 4 3. Verborgen talenten & bewondering 6 4. Verborgen talenten & feedback

Nadere informatie

Veens trainingen. opkomen voor jezelf. samen leren. meer zelfvertrouwen. lotgenoten ontmoeten. durven vragen. een groter netwerk

Veens trainingen. opkomen voor jezelf. samen leren. meer zelfvertrouwen. lotgenoten ontmoeten. durven vragen. een groter netwerk Veens trainingen opkomen voor jezelf een groter netwerk samen leren lotgenoten ontmoeten 1 meer zelfvertrouwen durven vragen Wil je jezelf ontwikkelen? Omdat je meer uit jezelf wilt halen? Of omdat je

Nadere informatie

E-BOOK 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES. kinderen en Emoties 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES

E-BOOK 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES. kinderen en Emoties 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES E-BOOK 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES VOORWOORD In 2016 schreef ik de Gids over emoties bij kids 80 praktische tips. Mijn kennis en ervaring blijft zich echter door ontwikkelen. Daarom deel ik

Nadere informatie

Reïntegratie begeleiden Durf sneller te gaan dan de protocollen bij ziekteverzuim!

Reïntegratie begeleiden Durf sneller te gaan dan de protocollen bij ziekteverzuim! Reïntegratie begeleiden Durf sneller te gaan dan de protocollen bij ziekteverzuim! Veel organisaties volgen letterlijk de termijnen van de Wet Verbetering Poortwachter. Dat is heel vaak niet verstandig.

Nadere informatie

Ouderavond De Vreedzame School

Ouderavond De Vreedzame School Ouderavond De Vreedzame School www.onderwijsmaakjesamen.nl 1 www.onderwijsmaakjesamen.nl 2 Agenda Binnenkomer De vreedzame school Voorbeelden uit blokken Zelf ervaren in de klas Afsluiter www.onderwijsmaakjesamen.nl

Nadere informatie

Reflectievragen met betrekking tot jouw rol en functie:

Reflectievragen met betrekking tot jouw rol en functie: Reflectievragen met betrekking tot jouw rol en functie: In hoeverre ben je tevreden met je baan? In hoeverre sluit jouw functie en rol aan bij jouw opleidingen en kwalificaties? Wat heb je de afgelopen

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Q1 Wat is jouw grootste uitdaging als het om het ouderschap gaat? Je mag er maximaal 5 kiezen.

Q1 Wat is jouw grootste uitdaging als het om het ouderschap gaat? Je mag er maximaal 5 kiezen. Q1 Wat is jouw grootste uitdaging als het om het ouderschap gaat? Je mag er maximaal 5 kiezen. Answered: 619 Skipped: 0 Te weinig tijd Andere ouders Taakverdeling thuis Combinatie werk en... Mijn werkgever

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!

Nadere informatie

Verslag IHBV HB-Café 12-09-2014 Utrecht

Verslag IHBV HB-Café 12-09-2014 Utrecht Verslag IHBV HB-Café 12-09-2014 Utrecht Op vrijdag 12 september 2014 werd in de Kargadoor in Utrecht voor de vierde keer het HBcafé voor hoogbegaafde volwassenen gehouden. Dit keer als onderwerp het vertellen

Nadere informatie

Gewoon opvoeden in Groningen

Gewoon opvoeden in Groningen Gewoon opvoeden in Groningen Voorbeeld : gewoon opvoeden, alledaags opvoeden, alledaagse opvoedvragen Wat is dit? Start: Eigen voorbeeld geven. Voor iedereen verschillend, afhankelijk van de situatie van

Nadere informatie

GELUK(T)! Editha Gerdingh

GELUK(T)! Editha Gerdingh GELUK(T)! GELUK(T)! Editha Gerdingh Auteur: Editha Gerdingh (Cover-)ontwerp: Editha Gerdingh Fotografie: Jay Mantri, Jonny Lindner, Nico Wall, Ryan McGuire ISBN: 9789463672580 www.lonked.com INHOUD INLEIDING

Nadere informatie

GEDRAGSCODE FRANCISCUSSCHOOL

GEDRAGSCODE FRANCISCUSSCHOOL Inleiding GEDRAGSCODE FRANCISCUSSCHOOL Goede leerprestaties kunnen bereikt worden als leerlingen en leerkrachten met plezier naar school gaan. Respect en zorg voor elkaar, gelijkwaardigheid en verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Waar sta jij? Reflectie- vragen voor de vakantie, zodat je er straks fit en effectief tegen aan kunt. Marischka Setz DNHS

Waar sta jij? Reflectie- vragen voor de vakantie, zodat je er straks fit en effectief tegen aan kunt. Marischka Setz DNHS Waar sta jij? Reflectie- vragen voor de vakantie, zodat je er straks fit en effectief tegen aan kunt. Vragen uit Loopbaan gesprekken waarmee je meteen jouw voordeel kunt doen Marischka Setz DNHS Waar sta

Nadere informatie

Puberteit en Autismespectrumstoornissen

Puberteit en Autismespectrumstoornissen Uitnodiging Puberteit en Autismespectrumstoornissen Het Centrum voor Jeugd en Gezin Midden-Limburg organiseert op woensdag 2 maart 2016 een thema-avond met als onderwerp puberteit en autismespectrumstoornissen.

Nadere informatie

GOUDEN REGELS STIGMA EN WOORDVOERING

GOUDEN REGELS STIGMA EN WOORDVOERING GOUDEN REGELS STIGMA EN WOORDVOERING IEDEREEN HEEFT VOOROORDELEN. ZO SIMPEL IS HET. JIJ OOK. ALS JE JE HIERVAN BEWUST BENT EN ERNAAR HANDELT, VOORKOM JE DAT JE ONGEWILD BIJDRAAGT AAN STIGMATISERING VAN

Nadere informatie

Theorie Ondernemend werken Hoofdstuk 3 Samenwerken en Netwerken

Theorie Ondernemend werken Hoofdstuk 3 Samenwerken en Netwerken Theorie Ondernemend werken Hoofdstuk 3 Samenwerken en Netwerken Samenvatting 2 3.1 Netwerken 3 3.2 Samenwerken 6 3.3 Liftpitch 7 Ruimte voor notities 8 1 SAMENVATTING 3.1 Netwerken Wat is netwerken? Waarom

Nadere informatie

Kinderen op bezoek op de intensive care

Kinderen op bezoek op de intensive care Kinderen op bezoek op de intensive care Handreiking voor ouders mca.nl Inhoudsopgave Hoe vertel ik mijn kind(eren) dat zijn/hun vader, moeder of ander familielid ernstig ziek op de IC ligt? 1 Hoe bereid

Nadere informatie

Als opvoeden even lastig is

Als opvoeden even lastig is Als opvoeden even lastig is Hoe pak je dat dan aan? Soms weet ik niet meer wat ik moet doen om hem stil te krijgen. Schattig? Je moest eens weten. Hoezo roze wolk? Mijn dochter kan af en toe het bloed

Nadere informatie

Veens trainingen. opkomen voor jezelf. samen leren. meer zelfvertrouwen. lotgenoten ontmoeten. durven vragen. een groter netwerk

Veens trainingen. opkomen voor jezelf. samen leren. meer zelfvertrouwen. lotgenoten ontmoeten. durven vragen. een groter netwerk Veens trainingen opkomen voor jezelf een groter netwerk samen leren lotgenoten ontmoeten 1 meer zelfvertrouwen durven vragen Soms zit je met vragen of problemen in je dagelijks leven waar je niet helemaal

Nadere informatie

euzedossier ouderparticipatie oriëntatie op studie en beroep in de onderbouw van havo/vwo

euzedossier ouderparticipatie oriëntatie op studie en beroep in de onderbouw van havo/vwo euzedossier ouderparticipatie oriëntatie op studie en beroep in de onderbouw van havo/vwo Op vier bladzijden in het werkboek wordt de medewerking van de ouders of verzorgers van de leerlingen gevraagd.

Nadere informatie

Wanneer vertel je het de kinderen? Kies een moment uit waarop je zelf en de kinderen niet gestoord kunnen worden.

Wanneer vertel je het de kinderen? Kies een moment uit waarop je zelf en de kinderen niet gestoord kunnen worden. Hoe vertel je het de kinderen? Op een gegeven moment moet je de kinderen vertellen dat jullie gaan scheiden. Belangrijk is hoe en wat je hen vertelt. Houd rekening daarbij rekening met de leeftijd van

Nadere informatie

Whitepaper Verbindend communiceren In 4 stappen effectief feedback geven

Whitepaper Verbindend communiceren In 4 stappen effectief feedback geven Whitepaper Verbindend communiceren In 4 stappen effectief feedback geven De 4 stappen Je communiceert de hele dag en meestal hebben wij het gevoel dat dat ons best goed afgaat, toch? Pas op het moment

Nadere informatie

vragen te stellen, Een nieuwe start: Gemeente van Jezus Christus

vragen te stellen, Een nieuwe start: Gemeente van Jezus Christus Dienstnummer: 1316 zondag: 3 e zondag van de zomer datum: 07-07-2019 plaats: De Ontmoeting, Assen Schriftlezingen (onderstreept = hoofdlezing): Lucas 2:41-52 (BGT) liederen: Opw 733; 'Samen in het licht';

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Florieke Stofmeel Training Coaching Advies

Florieke Stofmeel Training Coaching Advies Florieke Stofmeel Training Coaching Advies www.flexflow.nl Voor pr Wet meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Aanpak van kindermishandeling! Visie Voorkomen is beter dan genezen Preventie, op

Nadere informatie

Ivo Mijland en Petra Nijdam

Ivo Mijland en Petra Nijdam Inleiding 7 De hele schooldag lang communiceren docenten en leerlingen met elkaar. Non-verbaal en verbaal, in de klas en buiten de klas. Vaak is die communicatie niet gepland. Maar soms gaat de docent

Nadere informatie

Mijn nieuwe school, een nieuwe start.

Mijn nieuwe school, een nieuwe start. Mijn nieuwe school, een nieuwe start. Naam: Mijn oude school weerbaar.info Mijn nieuwe school Als je naar het middelbaar onderwijs gaat is alles nieuw. Je klasgenoten, de docenten, de school, de regels

Nadere informatie

Video-hometraining. Informatie voor ouders

Video-hometraining. Informatie voor ouders Video-hometraining Informatie voor ouders Sterk Huis is er voor iedereen die hulp nodig heeft. Wij bieden een warme en veilige omgeving waar je terechtkunt met grote opvoedings- en ontwikkelingsvragen.

Nadere informatie

Kinderen op bezoek intensive care Handreiking voor ouders.

Kinderen op bezoek intensive care Handreiking voor ouders. Kinderen op bezoek intensive care Handreiking voor ouders www.nwz.nl Hoe vertel ik mijn kind(eren) dat zijn/hun vader, moeder of ander familielid ernstig ziek op de IC ligt? 3 Hoe bereid ik mijn kind voor

Nadere informatie

Pedagogische visie CJG Voorst

Pedagogische visie CJG Voorst Pedagogische visie CJG Voorst Ieder kind telt! Definitief: 18 okt. 2012 Ieder kind telt! Tel de sterren van een zomernacht Tel er je geboortedatum bij op Plus je telefoonnummer En het nummer van je paspoort

Nadere informatie

Welkom. Pedagogische verwaarlozing anno 2013. Het Kind Eerst (juni 2013) www.hetkindeerst.nl

Welkom. Pedagogische verwaarlozing anno 2013. Het Kind Eerst (juni 2013) www.hetkindeerst.nl Welkom Pedagogische verwaarlozing anno 2013 Bron: Haren de Krant d.d. 22 april 2010 1 2 Het Kind Eerst (juni 2013) www.hetkindeerst.nl Vraagstelling n.a.v. twitterbericht d.d. 12-06-2013 van Chris Klomp

Nadere informatie

Jouw superrelatie start nu!

Jouw superrelatie start nu! Jouw superrelatie start nu! Inleiding Herinner jij je je eerste liefde nog? Was je ook zo ontzettend verliefd? Je kon aan niets anders meer denken. Je hoofd en hart stroomden helemaal over. Je had de meest

Nadere informatie

Aan het begin van het interview zelf kan het goed zijn om te zeggen dat er geen goede of foute antwoorden zijn. Stel je open en uitnodigend op.

Aan het begin van het interview zelf kan het goed zijn om te zeggen dat er geen goede of foute antwoorden zijn. Stel je open en uitnodigend op. 1 Beste interviewer, Leuk dat je een iemand of aantal mensen in je omgeving wilt gaan interviewen. Om je een handvat te geven zetten we hieronder een paar dingen op een rijtje. Het format van het interview

Nadere informatie

3 HELPENDE TIPS OM BIJ JEZELF TE BLIJVEN ALS ER ANGST OF DWANG IN JE GEZIN VOORKOMT

3 HELPENDE TIPS OM BIJ JEZELF TE BLIJVEN ALS ER ANGST OF DWANG IN JE GEZIN VOORKOMT 3 HELPENDE TIPS OM BIJ JEZELF TE BLIJVEN ALS ER ANGST OF DWANG IN JE GEZIN VOORKOMT Thea van Bodegraven-Boonstra Maart 2016 Voorwoord Wat kun je verwachten in dit e-book? Als er iemand in jouw gezin last

Nadere informatie

Als je nog steeds hoopt dat oplossingen buiten jezelf liggen dan kun je dit boekje nu beter weg leggen.

Als je nog steeds hoopt dat oplossingen buiten jezelf liggen dan kun je dit boekje nu beter weg leggen. Theoreasy de theorie is eenvoudig. Je gaat ontdekken dat het nemen van verantwoordelijkheid voor je eigen denken en doen dé sleutel is tot a beautiful way of life. Als je nog steeds hoopt dat oplossingen

Nadere informatie

De uitdagingen van de transformatie zijn de kansen voor de JGGZ en zijn academische functie

De uitdagingen van de transformatie zijn de kansen voor de JGGZ en zijn academische functie Inleiding Rutger Hageraats Symposium De Bascule 26-06-2015 De uitdagingen van de transformatie zijn de kansen voor de JGGZ en zijn academische functie De aanleiding Wat was er ook alweer aan de hand? Niet

Nadere informatie

Feedback geven. Feedback kan positief en negatief zijn. Negatieve feedback geven is moeilijk

Feedback geven. Feedback kan positief en negatief zijn. Negatieve feedback geven is moeilijk 2 12 Feedback geven Feedback is een boodschap over het gedrag of de prestaties van een ander. Feedback is onmisbaar als je met anderen samenwerkt. Je moet zo nu en dan kunnen zeggen dat het werk van de

Nadere informatie

Informele netwerken. Ouders ondersteunen elkaar. RadarGroep

Informele netwerken. Ouders ondersteunen elkaar. RadarGroep Informele netwerken Ouders ondersteunen elkaar RadarGroep Bij de opvoeding van kinderen zijn de ouders zelf natuurlijk de ervarings deskundigen bij uitstek. De waardevolle praktijkervaring waarover zij

Nadere informatie

Wat doet Thuisbegeleiding? Informatie over Thuisbegeleiding

Wat doet Thuisbegeleiding? Informatie over Thuisbegeleiding Wat doet Thuisbegeleiding? Informatie over Thuisbegeleiding Informatie over Thuisbegeleiding Thuisbegeleiding biedt hulp aan multiproblemgezinnen en risicogezinnen, en aan volwassenen met psychiatrische

Nadere informatie

Leren luisteren. over opvoeden gesproken - Tips voor ouders

Leren luisteren. over opvoeden gesproken - Tips voor ouders Leren luisteren over opvoeden gesproken - Tips voor ouders? Leren luisteren Grenzen Grenzen zorgen ervoor dat je kind zich veilig en zelfzeker kan voelen. Zo weet hij wat van mama en papa mag en moet hij

Nadere informatie

AANVRAAGFORMULIER ACTIVITEITENSUBSIDIE:

AANVRAAGFORMULIER ACTIVITEITENSUBSIDIE: AANVRAAGFORMULIER ACTIVITEITENSUBSIDIE: AANVRAGER Naam organisatie Postadres Postcode + plaats Bezoekadres Postcode + plaats Contactpersoon Functie contactpersoon Telefoonnummer E-mail adres ACTIVITEIT

Nadere informatie

Kernwaarden Hollands Kroon CONCEPT

Kernwaarden Hollands Kroon CONCEPT Kernwaarden CONCEPT 1. Bevlogenheid We zijn betrokken en gedreven in wat we doen voor onze omgeving en voor onszelf. We voelen ons verantwoordelijk voor het resultaat. We maken kenbaar wat onze toegevoegde

Nadere informatie

Kinderen, lief maar. Wegwijzer Steenwijk Woensdag 12 november Carolien Boschma en Sjoukje Huisman Centrum voor Jeugd en Gezin

Kinderen, lief maar. Wegwijzer Steenwijk Woensdag 12 november Carolien Boschma en Sjoukje Huisman Centrum voor Jeugd en Gezin Kinderen, lief maar. Wegwijzer Steenwijk Woensdag 12 november Carolien Boschma en Sjoukje Huisman Centrum voor Jeugd en Gezin Opzet van de lezing Welkom Inleiding Theorie, tips en adviezen over opvoeden

Nadere informatie

OPVOEDTIPS VOOR JONGE OUDERS. 10 handige tips voor ouders van baby s en peuters

OPVOEDTIPS VOOR JONGE OUDERS. 10 handige tips voor ouders van baby s en peuters OPVOEDTIPS VOOR JONGE OUDERS 10 handige tips voor ouders van baby s en peuters Leuk dat je ons e-book hebt gedownload! In dit e-book vertellen we je graag meer over opvoeden. Want het opvoeden van je kind(eren)

Nadere informatie

OPVOEDEN KUN JE LEREN Onderzoek 1 naar het opvoeden van kinderen onder ouders in opdracht van het Ministerie voor Jeugd en Gezin

OPVOEDEN KUN JE LEREN Onderzoek 1 naar het opvoeden van kinderen onder ouders in opdracht van het Ministerie voor Jeugd en Gezin OPVOEDEN KUN JE LEREN Onderzoek 1 naar het opvoeden van onder ouders in opdracht van het Ministerie voor Jeugd en Gezin JORIS DE JONGH MSC ODETTE VLEK MSC AMSTERDAM, SEPTEMBER 2009 OPVOEDEN KUN JE LEREN

Nadere informatie

De best gelezen tips voor meer zelfvertrouwen! Ilonka Brakman

De best gelezen tips voor meer zelfvertrouwen! Ilonka Brakman De best gelezen tips voor meer zelfvertrouwen! Ilonka Brakman Waarom dit e-book? Hoe lang droom jij er al van om nieuwe stappen voor jezelf te zetten? Je bent een leergierig en staat als vrouw middenin

Nadere informatie

TRIADISCHE ZORG: WAT BETEKENT DIT IN DE PRAKTIJK? SUSAN WOELDERS, ANNETTE HENDRIKX AFDELING METAMEDICA, VUMC

TRIADISCHE ZORG: WAT BETEKENT DIT IN DE PRAKTIJK? SUSAN WOELDERS, ANNETTE HENDRIKX AFDELING METAMEDICA, VUMC Morele dilemma s in de afstemming van zorg tussen cliënten met NAH, mantelzorgers en zorgprofessionals TRIADISCHE ZORG: WAT BETEKENT DIT IN DE PRAKTIJK? SUSAN WOELDERS, ANNETTE HENDRIKX AFDELING METAMEDICA,

Nadere informatie

Laat Je Rela)e Niet Stuklopen

Laat Je Rela)e Niet Stuklopen Laat Je Rela)e Niet Stuklopen Door Robbert Raas www.stop-jaloezie.com Voorwoord Dit compacte e-book is geschreven als hulp bij de eerste stap naar een leven zonder vervelende jaloezie. Op stop-jaloezie.com

Nadere informatie

Minicursus Verbindend Communiceren. Geschreven door: Jan van Koert

Minicursus Verbindend Communiceren. Geschreven door: Jan van Koert Minicursus Verbindend Communiceren Geschreven door: Jan van Koert Geweldloze communicatie is een wijze van communiceren die leidt tot gehoord en verstaan worden. Met helderheid, zonder beschuldigen en

Nadere informatie

Agenda. Spoorboekje. Binnenkomer. Vreedzame School op kindniveau. Vreedzame School op ouderniveau. Vreedzame school op wijkniveau

Agenda. Spoorboekje. Binnenkomer. Vreedzame School op kindniveau. Vreedzame School op ouderniveau. Vreedzame school op wijkniveau Kanaleneiland 1 Agenda Spoorboekje. Binnenkomer. Vreedzame School op kindniveau. Vreedzame School op ouderniveau. Vreedzame school op wijkniveau 2 Lotje Stremmelaar Cynthia van Lieshout Ed van der Hooft

Nadere informatie

Nieuwsbrief Centrum voor Jeugd en Gezin Roosendaal

Nieuwsbrief Centrum voor Jeugd en Gezin Roosendaal Nieuws voor professionals op het gebied van opvoeden en opgroeien 10 Nieuwsbrief Centrum voor Jeugd en Gezin Roosendaal In deze nieuwsbrief vindt u als professional, informatie over de ontwikkelingen van

Nadere informatie

Dr. Xavier M.H. Moonen

Dr. Xavier M.H. Moonen Dr. Xavier M.H. Moonen Orthopedagoog/GZ-psycholoog Bijzonder lector inclusie van mensen met een verstandelijke beperking Zuyd Hogeschool Docent en onderzoeker UvA in het bijzonder voor het vakgebied zorg

Nadere informatie

Positief assertief, kiezen voor jezelf, betekent niet kiezen tegen de ander

Positief assertief, kiezen voor jezelf, betekent niet kiezen tegen de ander Workshop Positief assertief Positief assertief, kiezen voor jezelf, betekent niet kiezen tegen de ander Opkomen voor jezelf, is in de praktijk vaak lastiger dan het lijkt. Je wilt graag iedereen te vriend

Nadere informatie

Toolkit. Mijn kind wil een kind. Kinderen, waar kies ik voor?

Toolkit. Mijn kind wil een kind. Kinderen, waar kies ik voor? Toolkit Kinderen, waar kies ik voor? Mijn kind wil een kind Informatiefolder voor ouders van mensen met een verstandelijke beperking en een kinderwens 2 Vraag een willekeurige persoon wat voor hem belangrijk

Nadere informatie

voor kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking of psychische problemen én hun gezin Cosis dichtbij voor hulp bij opgroeien

voor kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking of psychische problemen én hun gezin Cosis dichtbij voor hulp bij opgroeien voor kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking of psychische problemen én hun gezin Cosis dichtbij voor hulp bij opgroeien Hulp bij opgroeien Een kind opvoeden gaat niet altijd vanzelf. Zeker

Nadere informatie

Veelgestelde vragen over het Jeugddossier

Veelgestelde vragen over het Jeugddossier Veelgestelde vragen over het Jeugddossier Voor ouders, jongeren en professionals van het CJG Noord-Veluwe Alle kinderen in Nederland krijgen bij hun geboorte een digitaal dossier over hun gezondheid. Hierin

Nadere informatie

Primair Onderwijs po 079-3232.333 Voorgezet onderwijs vo 079-3232.444

Primair Onderwijs po 079-3232.333 Voorgezet onderwijs vo 079-3232.444 Voorlichtingspublicatie Betreft de onderwijssector(en) Informatie CFI/ICO Primair Onderwijs po 079-3232.333 Voorgezet onderwijs vo 079-3232.444 Wet van 9 december 2005, houdende opneming in de Wet op het

Nadere informatie

AANVRAAGFORMULIER ACTIVITEITENSUBSIDIE 2016:

AANVRAAGFORMULIER ACTIVITEITENSUBSIDIE 2016: Puntentotaal vraag 3: (in te vullen door interne subsidiecommissie): AANVRAAGFORMULIER ACTIVITEITENSUBSIDIE 2016: 1. Aanvrager Naam organisatie Postadres Postcode + plaats Bezoekadres Postcode + plaats

Nadere informatie

Hallo! Hoe gaat het met je?

Hallo! Hoe gaat het met je? Hallo! Hoe gaat het met je? Ik weet dat het goed gaat! Hoe vaak praat je wanneer je thuis komt over je alledaagse gebeurtenissen, check je wel eens hoe het met een ander gaat, vraag je gewoon simpel van

Nadere informatie

Oefening: Innerlijke stemmen Tijd: 30 minuten

Oefening: Innerlijke stemmen Tijd: 30 minuten Oefening: Innerlijke stemmen Tijd: 30 minuten Intro Sta je wel eens stil bij al de innerlijke stemmen die je in je hoofd hoort? Vaak hoor je ze op een wat strenge, zeurderige of klagende toon. Ze zijn

Nadere informatie

Inhoud: Wat is trauma Cultuur aspecten Psychologische Fysieke aspecten Geestelijke aspecten Grenzen aangeven

Inhoud: Wat is trauma Cultuur aspecten Psychologische Fysieke aspecten Geestelijke aspecten Grenzen aangeven Inhoud: Wat is trauma Cultuur aspecten Psychologische Fysieke aspecten Geestelijke aspecten Grenzen aangeven Wat is een trauma? Trauma kan cultuurafhankelijk zijn Cultuur bepaalt reactie Cultuur aspecten:

Nadere informatie

euzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo osb in de onderbouw theoretische leerweg

euzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo osb in de onderbouw theoretische leerweg euzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo osb in de onderbouw theoretische leerweg Op vijf bladzijden in het werkboek wordt de medewerking van de ouders of verzorgers van de leerlingen gevraagd.

Nadere informatie

Opvoeden in een ingewikkelde wereld.. Micha de Winter

Opvoeden in een ingewikkelde wereld.. Micha de Winter Opvoeden in een ingewikkelde wereld.. Micha de Winter Lea Dasberg (Pedagogie in de schaduw van 2000, of: Hulde aan de hoop; 1980) Kinderen hebben hoop en perspectief nodig, optimisme en levenslust De

Nadere informatie