PLAN VOOR LOKALE ACTIE VOOR HET GEBRUIK VAN ENERGIE PLAGE SCHOLEN

Transcriptie

1 PLAN VOOR LOKALE ACTIE VOOR HET GEBRUIK VAN ENERGIE PLAGE SCHOLEN Vier jaar mbiliserend en rendabel energiebeleid in de schlen INHALT 1. Cntext 2. PLAGE Schlen in de praktijk 3. Glbale resultaten van de PLAGE Schlen 4. Succesfactren 5. PLAGE, een enrm besparingsptentieel 6. Hulpmiddelen m het PLAGE tt een succes te maken. 1. CONTEXT De Energiebalans 2009 van het Brussels Hfdstedelijk Gewest tnt aan dat de schlen 6 prcent van het ttale verbruik van de tertiaire sectr vr hun rekening nemen. Geruggensteund dr het succes in de gemeenten en de ziekenhuizen lanceerde het Brussels Hfdstedelijk Gewest een prjectprep bij de vertegenwrdigers van de netten van het leerplichtnderwijs met het vrstel k een Plan vr Lkale Actie vr het Gebruik van Energie (PLAGE) uit te werken. Feiten en cijfers ver het leerplichtnderwijs in het Brussels Gewest. Netten en vertegenwrdigers Gekadastreerde schlvestigingen 4 Franstalige nderwijsnetten: - het fficiële net, vertegenwrdigd dr de Federatie Wallnië-Brussel (FWB); - het gesubsidieerd fficieel nderwijs, vertegenwrdigd dr de Raad vr het Gemeentelijk en Prvinciaal Onderwijs (CECP) en de Raad van de Inrichtende Machten van het Gesubsidieerd Neutraal Officieel Onderwijs (CEPEONS); - het cnfessineel vrij net, vertegenwrdigd dr het Algemeen Secretariaat van het Kathliek Onderwijs (SEGEC); - het niet-cnfessineel vrij net, (Verbnd van nafhankelijke vrije gesubsidieerde inrichtingen - FELSI). De netten van het Nederlandstalig nderwijs wrden vertegenwrdigd dr het Schl Interventie Team (SIT). 636 vestigingen Oppervlakte m² Aantal leerlingen Brandstfverbruik in 2009 Strmverbruik in leerlingen kwh (= verbruik van gezinnen) kwh PAGINA 1 SUR 6 INFOFICHE_ PLAGE Schlen Oktber 2013

2 Om dit prgramma p te zetten, genten deze 6 spelers (FWB, CECP, CPEONS, SeGEC, FELSI en SIT) vier jaar lang de financiële en technische steun van het Brussels Hfdstedelijk Gewest. Ieder van hen ntving een jaarlijkse subsidie van tt eur vr de aanwerving van één tt drie energieverantwrdelijken die als pdracht hadden het energieverbruik van de schlen te verlagen met ingrepen die weinig f niets ksten. 2. PLAGE SCHOLEN IN DE PRAKTIJK Een PLAGE verlpt in vier fasen. 1 - Een energiekadaster pmaken. Tijdens deze fase wrdt een inventaris van de ppervlakte en het gebruik van het gebuwenpark pgemaakt. Op basis van deze infrmatie en van het energiebesparingsptentieel wrden "priritaire" vestigingen geselecteerd. 2 - Een actieprgramma pstellen en een energiebekhuding uitwerken vr elke priritaire vestiging. 3 - De acties uitveren. 4 - De acties pvlgen en de resultaten meten. Tijdens de eerste fase werden de priritaire vestigingen geselecteerd. Vr alle netten samen hadden de PLAGE Schlen betrekking p: Priritaire vestigingen Oppervlakte Aantal leerlingen Brandstfverbruik in 2009 Strmverbruik in vestigingen m² f 21% van de ttale ppervlakte van het park leerlingen kwh (= verbruik van gezinnen) f 28% van het brandstfverbruik van het park kwh De verhuding tussen het aantal geselecteerde vestigingen en hun ppervlakte kan per net als vlgt wrden vrgesteld. De Energieverantwrdelijke (EV), belast met de uitvering van de diverse PLAGE fasen en het bevrderen van het energiebeheer in de gebuwen en installaties, heeft de vlgende taken: de infrmatie ver het verbruik en de ppervlakte van elk gebuw in het park verzamelen; de priritaire gebuwen selecteren en eventuele gemaakte futen pspren; PAGE 2 SUR 6 INFOFICHE_ PLAGE Ecles Octbre 2013

3 een actieplan pstellen en een energiebekhuding uitwerken vr de geselecteerde vestigingen; de energiezuinigheid van de installaties, de gebuwen en de bewners waarbrgen; de eisen frmuleren ten beheve van de externe dienstverleners (verwarmingsinstallateurs, nderhudsfirma's, ntwerpers en andere specialisten in speciale technieken). In de praktijk is de draagwijdte van deze pdrachten sterk afhankelijk van de interne rganisatie van het energiebeheer in de schlen, die eigen is aan ieder net en aan iedere inrichtende macht. De Energieverantwrdelijken hebben hard gewerkt aan de ptimalisering van de installaties, de pvlging en de aanwending van de resultaten. Zij werden dr deskundigen gehlpen en buwden een netwerk vr de uitwisseling van infrmatie en gede praktijken uit. 3. GLOBALE RESULTATEN VAN DE PLAGE SCHOLEN ENERGIEVOORDEEL VOOR ALLE NETTEN SAMEN Dankzij de uitvering van diverse maatregelen in de gebuwen van de priritaire vestigingen knden de EV's van de schlnetten de vlgende resultaten laten ptekenen. Glbale resultaten van de PLAGE Schlen Van 2009 tt 2013 Brandstfverbruik -18 % Strmverbruik = (stabilisatie) Vermeden uitgaven Vermeden CO2-uitstt tn CO2 Het brandstfverbruik daalde met bijna 18% vr de 110 priritaire vestigingen samen. Dr de stijging van de eenheidsprijzen vr energie vlgen de ttale ksten deze tendens echter niet. Znder de maatregelen die in het kader van de PLAGE Schlen werden genmen, zu de energiefactuur veel hger zijn. Dr de PLAGE kunnen namelijk vr 2,6 miljen eur aan ksten wrden vermeden ver een peride van 4 jaar. Dankzij de aanwezigheid en de ingrepen van de EV's heeft het energieverbruik zich in het algemeen gestabiliseerd bij de priritaire vestigingen en wrdt de stijging van de elektriciteitsfactuur dus PAGE 3 SUR 6 INFOFICHE_ PLAGE Ecles Octbre 2013

4 gecmpenseerd. De tertiaire sectr, waarte de schlen behren, heeft zijn gemiddeld jaarlijks elektriciteitsverbruik in het Brussels Hfdstedelijk Gewest met 1,7% zien stijgen. ENERGIEVOORDEEL PER NET Aangezien elk net, elke inrichtende macht en elke vestiging hun eigen kenmerken hebben, zijn de behaalde resultaten sterk verschillend. Alle netten slaagden erin het verbruik in hun geselecteerde gebuwen te verlagen, wat wrdt aangegeven in de nderstaande tabel van het specifiek verbruik. Specifiek brandstfverbruik per net vóór en na het PLAGE Schlen. Vóór het PLAGE Schlen Na het PLAGE Schlen SeGEC 146 kwh/m².jaar 116 kwh/m².jaar FELSI 143 kwh/m².jaar 121 kwh/m².jaar SIT 145 kwh/m².jaar 133 kwh/m².jaar CECP/CPEONS 198 kwh/m².jaar 170 kwh/m².jaar FWB 248 kwh/m².jaar 199 kwh/m2.jaar Aangezien het eerste jaar van het PLAGE Schlen prgramma ( ) gewijd was aan het pstellen van het energiekadaster en de selectie van de priritaire vestigingen, stagneerde het verbruik ten. Het verbruik van brandstffen begn te dalen vanaf de uitvering van het actieplan (2011) en die tendens zette zich in versneld temp dr na de interventies van de EV's in 2012 en In de schlen bestaat het priritaire del erin het verbruik van brandstffen te verlagen. Zij vertegenwrdigen immers een grter aandeel (90%) van de energiefactuur dan elektriciteit (10%). Wat de elektriciteit betreft, zijn de resultaten p het eerste gezicht minder spectaculair. Tch is een stabilisatie van het strmverbruik al een echte krachtter gezien de snelle tename van het aantal apparaten zals cmputers, interactieve brden, prjectren enz. PAGE 4 SUR 6 INFOFICHE_ PLAGE Ecles Octbre 2013

5 * De COCOF (Franse Gemeenschapscmmissie) is een inrichtende macht die vertegenwrdigd wrdt dr de CPEONS. Wegens de mvang en het verbruik van haar installaties wrdt zij afznderlijk van de rest van de CPEONS weergegeven. 4. SUCCESFACTOREN De PLAGE Schlen zijn een succes mdat: de dr de EV's gevlgde schlen hun brandstfverbruik verlaagden en hun strmverbruik stabiliseerden; zij de stijging van hun energiefacturen binnen de perken hielden ndanks de huidige druk p de prijzen; de ingrepen van de EV's financiële vrdelen pleveren die hger waren dan de bijbehrende ksten (salaris, gereedschap, kleine investeringen,...). Vier succesfactren spelen een rl in het bereiken van dergelijke resultaten. De EV met bekwaam zijn en ver de vlledige duur van het prces aanwezig zijn. Naast zijn technische bekwaamheid met hij k veranderingen p het terrein kunnen teweegbrengen. Hij mag niet prberen de futen p het vlak van energie alleen te verhelpen, maar met alle betrkkenen erte aanspren m plssingen te zeken en uit te veren. Hij is zwel rkestleider als cntactpersn en staat brg vr het prces. Bepaalde instrumenten meten de EV bij zijn werk helpen: een energiekadaster m de gebuwen met de hgste verbruikswaarden te bepalen, een energiebekhuding m de evlutie van het verbruik p deze sites te mnitren, nderzeksinstrumenten (temperatuursensren, vermgenspnemers,...) m werkingsstringen in de uitrusting p te spren en te bjectiveren. De nderwijsinstelling met daadwerkelijk betrkken wrden bij acties m het energieverbruik te verlagen: de delstellingen en de cultuur van energiebesparingen meten cmplementair zijn met de ingrepen van de EV. De nderwijsinstelling met de acties van de EV ndersteunen m hun deltreffendheid te waarbrgen. De ptimalisering van de bestaande systemen dr ingrepen met weinig f geen ksten, is priritair. In tweede instantie, wanneer het dagelijks beheer geptimaliseerd is, met wrden verwgen de uitrusting te vernieuwen f de prestaties van de gebuwen te verbeteren. 5. PLAGE, EEN ENORM BESPARINGSPOTENTIEEL Vlgens de ramingen van de EV's en met de intrductie van een duurzaam energiebeleid vr de nderwijssectr in het vruitzicht, is de vrtzetting van de PLAGE absluut ndzakelijk: vlgens de recentste infrmatie leveren de PLAGE Schlen een besparing p van 12,5 GWh/jaar p, hetzij eur vr 2013; dr de vrtzetting van het energiebeheer kan de terugkeer naar de beginsituatie wrden vermeden; ieder jaar kunnen 25 schlen in het prgramma wrden pgenmen, wat de jaarlijkse winst met eur zu den stijgen; PAGE 5 SUR 6 INFOFICHE_ PLAGE Ecles Octbre 2013

6 de salarisksten van 5 EV's, die ngeveer eur/jaar bedragen, wrden grtendeels gecmpenseerd dr de vermeden uitgaven, die p 1,6 miljen eur wrden geraamd vr Les cûts liés aux salaires des RE restent relativement cnstants tandis que les dépenses évitées ne cessent de crître et snt largement supérieures aux cûts. 6. HULPMIDDELEN OM UW PLAGE TOT EEN SUCCES TE MAKEN Het platfrm van de Energieverantwrdelijken / waar u nuttige dcumentatie vindt zals: de PLAGE-handbeken: één van de handbeken, bestemd vr de beheerders van gebuwenparken, is een zeer vlledig methdlgisch en technisch hulpmiddel vr wie een PLAGE wil starten. Het andere, geschreven ten beheve van de besluitvrmers, beschrijft de vrdelen die aan de aanwerving van een EV verbnden zijn; het Vademecum Ratineel Energiegebruik; de energiechecklist; de typebestekken; de PLAGE-inffiche die een glbaal beeld schetst van de delstellingen en de manier van implementeren van een PLAGE; samenvattende fiches met de beste vrbeelden van PLAGE Schlen en de infrmatiefiches van alle schlen die hebben deelgenmen aan de PLAGE Schlen De website De pleidingscyclus "Energieverantwrdelijke". De Dienst Facilitatr Duurzame Gebuwen: 0800/ f facilitatr@leefmilieu.irisnet.be De "Energiepremies" van het Brussels Hfdstedelijk Gewest (zie site ENKELE DEFINITIES Met "schl" wrdt bedeld: pedaggisch geheel vr gewn nderwijs in één f meer vestigingsplaatsen met één schldirecteur die de administratieve en pedaggische leiding heeft ver al deze vestigingsplaatsen. Met "vestigingsplaats" wrdt bedeld: gebuw f gebuwencmplex p één adres waar kleuternderwijs en/f lager nderwijs en/f secundair nderwijs verstrekt wrdt. 1 MWh = kwh = 1 miljen watt gedurende een uur = 100 liter stklie = 100 m³ gas. 1 KWh = watt gedurende een uur. PE = primaire energie = energie die in nbewerkte vrm in de natuur vrkmt en die znder mzetting kan wrden gebruikt: hut, steenkl, aardgas, aardlie, wind, znnestralen, waterkracht, (uitgedrukt in t eq.). T. CO2 eq. = tn CO2-equivalent (breikasgasemissies in CO2-equivalent). PAGE 6 SUR 6 INFOFICHE_ PLAGE Ecles Octbre 2013