Uitbreiding transportbedrijf Herenbosweg 45 Horst

Transcriptie

1 Uitbreiding transportbedrijf Herenbosweg 45 Horst

2 Inhoudsopgave Bijlagen bij de toelichting 3 Bijlage 1 Verkennend bodemonderzoek 5 Bijlage 2 Akoestisch onderzoek 65 Bijlage 3 Archeologisch onderzoek 109 Bijlage 4 Advies Waterschap Peel en Maasvallei 163 Bijlage 5 Natuurtoets 167 Bijlage 6 Landschappelijke inpassing 175 Bijlage 7 Advies Kwaliteitscommissie Limburg 191 2

3 Bijlagen bij de toelichting 3

4 4

5 Bijlage 1 Verkennend bodemonderzoek 5

6 RAPPORT Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst AM12135 Opdrachtgever BRO Industriestraat PK TEGELEN Projectnummer Aeres Milieu projectnummer AM12135 Status rapport Definitief Autorisatie Opsteller rapport: paraaf datum bc. M. Vrolix 9 augustus 2012 Kwaliteitscontrole: paraaf datum Ing. J.M.G. Reuver 9 augustus 2012 Contactgegevens Aeres Milieu B.V. Postbus KA ROERMOND (t) (f) info@aeres-milieu.nl

7

8 INHOUDSOPGAVE SAMENVATTING RESULTATEN 3 1. INLEIDING 5 2. VOORONDERZOEK Inleiding Topografische beschrijving Historisch overzicht en omgeving Dossieronderzoek Asbest Omgeving van de onderzoekslocatie Bodemopbouw en geo(hydro)logie Beschrijving van de onderzoekslocatie Toekomstig gebruik van de onderzoekslocatie Onderzoekshypothese ONDERZOEKSSTRATEGIE Inleiding Onderzoeksstrategie VELDWERKZAAMHEDEN Algemeen Grondbemonstering Grondwatermonstername LABORATORIUMONDERZOEK Algemeen Grond(meng)monster(s) Analyseresultaten grond(meng)monsters Toetsing van de gestelde hypothese Grondwatermonster(s) Analyseresultaten grondwatermonster(s) Toetsing van de gestelde hypothese CONCLUSIES 19 Bijlagen: 1 Topografische en kadastrale overzichtskaart 2 Situatietekening onderzoekslocatie met boorpunten 3 Boorprofielen en zintuiglijke waarnemingen 4 Analyseresultaten grond(meng)monster(s) met achtergrond- en interventiewaarden 5 Analyseresultaten grondwatermonster(s) met streef- en interventiewaarden 6 Foto s onderzoekslocatie 7 Verklaring veldmedewerker

9 Pagina 2 van 19

10 Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM12135 SAMENVATTING RESULTATEN Algemeen Projectnummer : AM12135 Soort onderzoek : Verkennend bodemonderzoek Adres onderzoekslocatie : Herenbosweg 45 te Horst Gemeente : Horst aan de Maas Kadastrale registratie : sectie K, nr. 550 Coördinaten : X = / Y = Oppervlakte : circa m 2 Aanleiding onderzoek : uitbreiding bedrijfsterrein van Poels-Janssen Logistics Opdrachtgever : BRO Onderzoekshypothese Hypothese conform NEN 5740 : onverdacht Onderzoeksopzet Boringen tot 0,5 m-mv. : 12 Boringen tot 2,0 m-mv. : 3 Peilbuizen : 1 Zintuiglijke waarnemingen Bovengrond (0,0-0,5 m-mv.) Ondergrond (0,5-2,0m-mv.) Grondwater Laboratoriumonderzoek Bovengrond (0-0,5 m-mv.) Ondergrond (0,5-2,0 m-mv.) Grondwater : geen bijzonderheden : geen bijzonderheden : geen bijzonderheden : niet verontreinigd : niet verontreinigd : licht verontreinigd met barium, koper en naftaleen Conclusie en aanbevelingen In opdracht van BRO heeft Aeres Milieu B.V. in juli/augustus 2012 een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd op een locatie gelegen aan de Herenbosweg 45 te Horst. Gebaseerd op de verzamelde gegevens uit het vooronderzoek is de onderzoekslocatie als onverdacht beschouwd. Uit de analyseresultaten blijkt dat in zowel in de bovengrond als in de ondergrond geen van de onderzochte componenten zijn gemeten in een gehalte verhoogd ten opzichte van de (berekende) achtergrondwaarde. Het freatisch grondwater is licht verontreinigd met barium, koper en naftaleen. Grenzend aan de Mackayweg is een gronddepot gelegen. Dit gronddepot met een volume van circa m 3 is afgedekt met een folie. Ten westen van de tijdelijke bedrijfshal is een zand/puindepot gesitueerd (volume circa 50 m 3 ). Beide depots zijn niet in het verkennend bodemonderzoek betrokken. Visueel is geen asbestverdacht materiaal waargenomen. De resultaten van dit bodemonderzoek geven geen aanleiding tot het uitvoeren van een aanvullend of nader bodemonderzoek. De milieuhygiënische conditie van de bodem vormt geen belemmering voor de voorgenomen planontwikkeling. Het grondwater ter plaatse van de onderzoekslocatie is niet multifunctioneel toepasbaar. Het wordt daarom afgeraden het freatisch grondwater te gebruiken voor consumptie, besproeiing of proceswater. Pagina 3 van 19

11 Pagina 4 van 19

12 Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM INLEIDING In opdracht van BRO heeft Aeres Milieu B.V. een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd op de locatie: Adres onderzoekslocatie : Herenbosweg 45 te Melderslo Gemeente : Horst aan de Maas Kadastrale registratie : sectie K, nr. 550 Oppervlakte : circa m 2 Huidig perceelsgebruik : grasland Toekomstig perceelsgebruik : uitbreiding bedrijfsterrein Dit bodemonderzoek is uitgevoerd conform de richtlijnen van de NEN Het verkennend bodemonderzoek bestaat uit een vooronderzoek naar de historie en bodemgesteldheid van de onderzoekslocatie en aanvullend hierop een bodemonderzoek op het perceel. Aanleiding De aanleiding voor het laten uitvoeren van dit bodemonderzoek is de voorgenomen uitbreiding van Poels- Janssen Logistics. Doel Het doel van het verkennend onderzoek is, middels een steekproef, het vaststellen van de actuele bodemkwaliteit ter plaatse. Het onderzoek is niet bedoeld om een exacte aard en omvang van een eventuele verontreiniging aan te geven. Onderzoek Aeres Milieu B.V. heeft geen binding met de opdrachtgever en de onderzoekslocatie anders dan als onafhankelijk onderzoeksbureau. In hoofdstuk 2 is het vooronderzoek en de daaruit volgende onderzoekshypothese beschreven. Naar aanleiding van de opgestelde hypothese wordt in hoofdstuk 3 de onderzoeksstrategie opgesteld. In hoofdstuk 4 worden de veldwerkzaamheden (grond- en grondwateronderzoek) beschreven. Hoofdstuk 5 beschrijft de laboratoriumwerkzaamheden en de onderzoeksresultaten. Het rapport wordt afgesloten met hoofdstuk 6, waarin de conclusies en enkele aanbevelingen staan beschreven. Bemonstering en laboratoriumonderzoek vonden plaats in juli De chemische analyses zijn uitgevoerd door ALcontrol Laboratories BV te Rotterdam. ALcontrol is geaccrediteerd volgens de door de Raad voor Accreditatie gestelde criteria voor Testlaboratoria conform ISO/IEC Alle analyses zijn uitgevoerd conform Accreditatie Schema 3000 (AS3000). Het onderzoek is op zorgvuldige wijze uitgevoerd volgens de algemeen gebruikelijke inzichten en methoden (opzet conform NEN-5740 en interpretatie aan de hand van de Leidraad Bodembescherming). Opgemerkt wordt dat bij een verkennend bodemonderzoek sprake is van een steekproefsgewijze bemonstering en het nemen van een beperkt aantal monsters. De mogelijkheid blijft daarom bestaan dat puntverontreinigingen, welke niet voortkomen uit het historisch onderzoek, niet door het onderzoek worden aangetoond. Daarnaast blijft het mogelijk dat lokale afwijkingen in de samenstelling van het bodemmateriaal voorkomen. Tot slot wordt erop gewezen dat het uitgevoerde bodemonderzoek een momentopname is. Het bovenstaande betekent dat Aeres Milieu op voorhand geen aansprakelijkheid accepteert voor maatregelen of mogelijke beslissingen die de opdrachtgever naar aanleiding van het door Aeres Milieu uitgevoerde bodemonderzoek neemt. Tevens wordt opgemerkt dat Aeres Milieu voor het verkrijgen van de voor het historisch onderzoek noodzakelijke informatie (mede) afhankelijk is van externe bronnen. Voor Aeres Milieu is niet te verifiëren of deze bronnen altijd volledig en zonder fouten zijn. Hierdoor kan Aeres Milieu niet instaan voor de juistheid en volledigheid van de verzamelde historische informatie. Pagina 5 van 19

13 Pagina 6 van 19

14 Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM VOORONDERZOEK 2.1 Inleiding Conform het onderzoeksprotocol NEN 5725 is ten behoeve van de bepaling van de onderzoeksstrategie op onderhavige locatie een vooronderzoek uitgevoerd. De resultaten van dit vooronderzoek zijn opgenomen in voorliggend hoofdstuk. De in paragraaf 2.1 t/m 2.6 opgenomen informatie is afkomstig van/uit: Terreininspectie; Archiefonderzoek gemeente Horst aan de Maas; Het Bodemloket; Watwaswaar.nl. In principe richt het vooronderzoek zich op alle percelen waarop het onderzoek betrekking heeft én de direct hieraan grenzende percelen. Indien een direct aangrenzend perceel smal (< 10 m breed) is, worden ook de percelen hier weer aan grenzend meegenomen. Indien de aangrenzende percelen groot zijn, wordt alleen het gedeelte van deze percelen binnen 25 meter vanaf de grens van de bodemonderzoekslocatie in beschouwing genomen, tenzij er aanleiding bestaat toch het gehele perceel te onderzoeken. Op onderstaande luchtfoto is de globale begrenzing van de onderzoekslocatie weergegeven. Globale begrenzing onderzoekslocatie (Bron: Ruimtelijkeplannen.nl) Pagina 7 van 19

15 2.2 Topografische beschrijving De onderzoekslocatie is gelegen aan de Herenbosweg 45 te Horst. Kadastraal is de locatie bekend onder sectie K, nr. 550 van de kadastrale gemeente Meerlo. De coördinaten volgens het R.D. stelsel zijn X = / Y = Zie bijlage 1 voor een topografisch overzicht en kadastrale kaart. 2.3 Historisch overzicht en omgeving Uit kaartmateriaal van de geraadpleegde historische kadasterkaarten [ is af te leiden dat omstreeks 1979 in de noordelijke hoek van de locatie bebouwing aanwezig is geweest. De locatie is verder niet bebouwd geweest. Knipsel uit kaartblad 52E (1991) Knipsel uit kaartblad 52E (1979) Knipsel uit kaartblad 52E (1953) Knipsel uit kaartblad 674 (1936) Pagina 8 van 19

16 Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM Dossieronderzoek Op 13 juni 2012 is bij de afdeling Milieu van de gemeente Horst aan de Maas een aanvraag ingediend voor het verkrijgen van de historische informatie van de onderzoekslocatie. Op 4 juli 2012 is de bij de gemeente bekende informatie digitaal aangeleverd (contactpersoon M. Lenssen). Van de onderzoekslocatie is geen historische informatie bekend. Het perceel is in het verleden in gebruik geweest als landbouwgrond. Voor zover bekend hebben er op de locatie geen ophogingen, opvullingen of dempingen plaatsgevonden. De onderzoekslocatie behoort toe aan het naastgelegen transportbedrijf Poels-Janssen Logistics (voorheen transportbedrijf Smits) dat op de Herenbosweg 45 gevestigd is sinds Hieronder is de bekende historische informatie van het transportbedrijf samengevat. Voor het transportbedrijf is een revisievergunning verleend d.d. 29 april 1996 voor een kantoor/kantine met wasplaats en technische ruimte. Bij het transportbedrijf zijn een ondergrondse Itr. dieseltank en een ondergrondse Itr. HBO-tank vervangen worden door respectievelijk een bovengrondse Itr. dubbelwandige dieseltank met afleverpomp en een bovengrondse Itr. dubbelwandige HBO-tank. In de stalling van het kantoorgebouw is een kleine werkplaats aanwezig. Buiten achter het kantoorgebouw staat een bovengrondse ltr. dubbelwandige HBO-tank. Op 24 februari 2003 is een vergunning verleend voor de verandering van de werkplaats (technische ruimte). Voor het gehele inrichtingsterrein (exclusief de huidige onderzoekslocatie) is in de periode augustus/december 1999 een inventariserend bodemonderzoek uitgevoerd (Royal Has-Koning, 3 januari 2000, kenmerk: G0476.BO/R013/EDV/SVR) in verband met de verplichting vanuit de BSB-operatie (nulsituatie/bsb-onderzoek). Uit het onderzoek is gebleken dat zowel in de grond als in het grondwater lichte verhogingen van de onderzochte stoffen zijn aangetroffen. Deze concentraties hebben echter geen aanleiding gegeven om een vervolgonderzoek uit te voeren. De resultaten uit het onderhavige bodemonderzoek kunnen derhalve worden gezien als nulsituatie. Voorts is voor het transportbedrijf een vergunning verleend voor de onttrekking van grondwater t.b.v. reinigingsdoeleinden (ca. 330 m3/jaar) en de lozing van hemelwater op de Rijnbroekerloop (conform vergunning van Gedeputeerde Staten van Limburg d.d , nr. 93/33987). 2.5 Asbest Conform de NEN 5707 (Bodem - Inspectie, monsterneming en analyse van asbest in bodem en partijen grond)) is er sprake van een asbestverdachte locatie indien er sprake is van één of meer van de hieronder beschreven activiteiten of gebeurtenissen: de eventuele aanwezigheid in het verleden van bedrijven, die asbesthoudende producten, apparaten of voorwerpen vervaardigen en/of verwerken; de eventuele aanwezigheid in het verleden en/of heden van bedrijfsgebouwen (o.a. schuren), waarin (veel) asbesthoudende bouwstoffen zijn verwerkt, en of de aanwezigheid van asbestresten in de bodem en/of onder verhardingen (o.a. erven van boerderijen); de aanwezigheid van woongebouwen, gebouwd van asbestcementplaten, dan wel in het verleden gerenoveerd met toepassing van asbestcementproducten, met een gerede kans dat asbestresten in tuinen en/of plantsoenen zijn achtergebleven; eventuele stortingen van asbestverdachte afvalstoffen; de kans op aanwezigheid van asbesthoudende buizen of ophooglagen in de ondergrond; de toepassing van asbesthoudende beschoeiingen langs watergangen of in (volks)tuinen; de (vroegere) aanwezigheid van glastuinbouw, danwel afval van kassen op of in de bodem; er hebben in het verleden calamiteiten met asbest plaatsgevonden (asbestbrand), zonder dat de verspreid geraakte asbestresten (meteen) zijn opgeruimd. Uit het historisch onderzoek is gebleken dat (voor zover bekend) geen van de bovengenoemde activiteiten op de onderzoekslocatie hebben plaatsgevonden. Er is geen asbestonderzoek conform NEN 5707 uitgevoerd. Pagina 9 van 19

17 2.6 Omgeving van de onderzoekslocatie In de omgeving (binnen een straal van circa 25 meter) van de onderzoekslocatie zijn enkele mogelijk bodembelastende bedrijfsactiviteiten aanwezig. Het gaat om een transportbedrijf met de enkele opslagtanks. De verdachte locaties zijn samengevat in bovenstaand dossieronderzoek (zie 2.4). Nabij de grens met de onderzoekslocatie staat inpandig een opslagtank. De andere opslagtanks liggen op meer dan 40 meter van de onderzoekslocatie. Gelet op de locatie en de plaatsing in een lekbak op een betonnen vloer is de milieuhygiënische kwaliteit van de bodem vermoedelijk niet nadelig beïnvloed. 2.7 Bodemopbouw en geo(hydro)logie De bodemopbouw van de onderzoekslocatie wordt schematisch weergegeven in tabel 2.3 voor het gebied Horst en omgeving. Geohydrologische indeling Diepte t.o.v. NAP (m) Formatie Samenstelling en doorlatendheid Pleistocene deklaag 25+ tot 16+ Twenthe (Nuenen Groep) 1 e Watervoerend pakket 16+ tot 01- Veghel en Kreftenheye Fijn tot matig grof zand met leemlenzen; geringe waterdoorlatendheid (Matig) grof fluviatiel zand/grind; goede waterdoorlatendheid 1 e Waterscheidende laag 01- tot 05- Venlo Klei Fijne mariene klei doorsneden door veenlaag Bron: Grondwaterplan Limburg, Dienst Grondwaterverkenning TNO te Delft/Oosterwolde, 1985 Tabel 2.3: Geo(hydro)logische indeling De stroming van het freatisch grondwater is volgens het Grondwaterplan Limburg (Provinciale Waterstaat Limburg, rapport GB 2008, oktober 1985) in noordoostelijke richting en bevindt zich op een hoogte van circa 17,5 m+ NAP. De onderzoekslocatie bevindt zich niet binnen de grenzen van een grondwaterbeschermingsgebied. 2.8 Beschrijving van de onderzoekslocatie Op 11 juli 2012 is een veldinspectie uitgevoerd, hierbij is gelet op het terreingebruik en de aanwezigheid van ondergrondse tanks, stookplaatsen, (half)verhardingslagen, ophogingen, storthopen, dempingen, afgravingen en asbesthoudend materiaal op het maaiveld. De onderzoekslocatie is grotendeels onbebouwd. Op het zuidelijk deel is een tijdelijk bedrijfspand gesitueerd. Grenzend aan de Mackayweg is een gronddepot gelegen (lengte circa 105 meter, breedte circa 7 meter en hoogte circa 2,5 meter). Dit gronddepot met een volume van circa m 3 is afgedekt met een folie. Ten westen van de tijdelijke bedrijfshal is een zand/puindepot gesitueerd (volume circa 50 m 3 ). Beide depots zijn niet in het verkennend bodemonderzoek betrokken. Visueel is geen asbestverdacht materiaal waargenomen. Er zijn geen waarnemingen gedaan welke wijzen op de aanwezigheid van bodemverontreinigingen of bronnen van verontreinigingen. Een fotoreportage van de onderzoekslocatie is opgenomen in bijlage 6. De onderzoekslocatie wordt aan de noordzijde begrensd door de Mackayweg, aan de oostzijde door de Herenbosweg, aan de zuidzijde door het bedrijfspand gelegen aan de Herenbosweg 45 en aan de westzijde door een waterloop. 2.9 Toekomstig gebruik van de onderzoekslocatie Pagina 10 van 19

18 Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM12135 Het toekomstig gebruik van de onderzoekslocatie betreft de uitbreiding van het bedrijfsterrein van Poels-Janssen Logistics, gelegen aan de Herenbosweg Onderzoekshypothese Gebaseerd op de verzamelde gegevens uit het vooronderzoek is de onderzoekslocatie als onverdacht beschouwd. Het onderzoek kan dan ook worden uitgevoerd conform de NEN 5740 norm voor onverdachte locaties. Wel dient rekening gehouden te worden met het aantreffen van verontreinigingen met zware metalen in het grondwater ten gevolge van de regionale grondwaterproblematiek. Pagina 11 van 19

19 Pagina 12 van 19

20 Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM ONDERZOEKSSTRATEGIE 3.1 Inleiding Op basis van de verzamelde informatie uit het vooronderzoek (NEN 5725) en de gestelde onderzoekshypothese(n) voor de onderzoekslocatie, is een onderzoeksstrategie opgesteld conform de richtlijnen van de onderzoeksnorm NEN-5740 (Bodem-Landbodem; Strategie voor het uitvoeren van verkennend bodemonderzoek Onderzoek naar de milieuhygiënische kwaliteit van bodem en grond, januari 2009) van het Nederlands Normalisatie-Instituut. 3.2 Onderzoeksstrategie In principe worden boringen willekeurig verspreid over de gehele onderzoekslocatie. Voor het vaststellen van de milieuhygiënische conditie van de bodem (grond en grondwater) van de onderzoekslocatie zal volgens onderstaande strategie veldwerk en monstername voor laboratoriumanalyse plaatsvinden. oppervlakte (m²) Aantal boringen tot 0,5 m èn tot 2 m ONDERZOEKSNORM NEN-5740 'onverdacht' èn met peilbuis Aantal te nemen monsters grond 0-0,5 m 0,5-2,0 m 1 grondwater Aantal te onderzoeken (meng)monsters bovengrond ondergrond grondwater NEN-grond NEN-grond NENgrondwater Analysepakket incl. lutos incl. lutos Tabel 3.1: Veldwerk, monstername en analysestrategie volgens NEN-5740 onverdacht 1) Uit elke boring van 0,5 tot 2,0 diepte worden drie monsters in trajecten van ten hoogste 0,5 m genomen. Legenda bij tabel 3.1 m: meter beneden maaiveld lutos: lutum en organische stofgehalte De bovengrond en de ondergrond worden onderzocht op de stoffen uit het NEN 5740 standaardpakket : drogestof-bepaling 9 zware metalen 10 polycyclische aromatische koolwaterstoffen 7 Polychloorbifenylen (PCB) minerale olie Tevens bepaalt het laboratorium het gehalte aan organische stof en lutumgehalte voor het vaststellen van een toetsingskader voor de locale bodemkwaliteit. Het grondwater wordt onderzocht op de stoffen uit het NEN 5740 standaardpakket : 9 zware metalen 8 vluchtige aromatische koolwaterstoffen (incl. naftaleen) 21 vluchtige gehalogeneerde koolwaterstoffen minerale olie Pagina 13 van 19

21 Pagina 14 van 19

22 Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM VELDWERKZAAMHEDEN 4.1 Algemeen Conform de onderzoeksstrategie, zoals beschreven in hoofdstuk 3, is op de onderzoekslocatie een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd. De werkzaamheden zijn uitgevoerd onder certificaat op grond van BRL SIKB 2000 conform protocollen 2001 en 2002 van de Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer. 4.2 Grondbemonstering Op 11 juli 2012 zijn de boringen geplaatst volgens de in paragraaf 3.2 weergegeven onderzoeksstrategie conform protocol 2001 van de Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer. De werkzaamheden zijn uitgevoerd door een erkend veldwerker van Aeres Milieu, de heer H. van den Tillaar en assistent veldwerker de heer M. Vrolix. De boringen zijn verricht met behulp van de Edelmanboor ( 7 of 10 cm). Zie voor de boorpuntlocaties bijlage 2. Het opgeboorde bodemmateriaal is volgens de classificatienorm voor onverharde bodems (NEN 5104) beoordeeld. Daarnaast is vastgesteld in hoeverre het opgeboorde materiaal mogelijke aanwijzingen biedt voor de aanwezigheid van visueel zichtbare verontreiniging. Op basis van de zintuiglijke waarnemingen en de bodemopbouw heeft laagsgewijze bemonstering plaatsgevonden. De uitkomende grond en alle zintuiglijk waargenomen bijzonderheden zijn per boring beschreven in de profielbeschrijvingen (zie bijlage 3). Tijdens de uitvoering van de veldwerkzaamheden is zowel op het maaiveld als in het opgeboorde bodemmateriaal geen asbestverdacht materiaal aangetroffen. Gebaseerd op de diepte en stroming van het freatisch grondwater is een boring afgewerkt met een peilbuis (zie bijlage 2). Deze is benedenstrooms op de onderzoekslocatie geplaatst, ter plaatse van boorpunt 1. De bovenkant van het peilbuisfilter is onder de aangetroffen grondwaterstand geplaatst. Het filter bevindt zich van 2,6-3,6 meter beneden maaiveld. Tijdens de installatie van de peilbuis is geen werkwater gebruikt. 4.3 Grondwatermonstername De peilbuis is een week na plaatsing op 18 juli 2012 bemonsterd conform protocol 2002 van de Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer. De bemonstering is uitgevoerd door een erkend veldwerker van Aeres Milieu, de heer H. Van den Tillaar. Voorafgaand aan de bemonstering is de grondwaterstand opgenomen en zijn de zuurgraad (ph) en het elektrische-geleidingsvermogen (Ec) van het grondwater bepaald. Deze waarden waren constant bij monstername. De geleidbaarheid is gecorrigeerd voor de grondwatertemperatuur. De geleiding is een maat voor de concentratie aan opgeloste stoffen in het water, terwijl de ph de zuurgraad van het water aangeeft (ph<7: zuur, ph = 7: neutraal, ph>7: basisch). Pagina 15 van 19

23 De grondwatermonsters zijn in het veld, voor zover noodzakelijk gefiltreerd en geconserveerd. De in het veld gemeten parameters zijn in onderstaande tabel samengevat. Peilbuisnummer Pb 1 filterstelling [m-mv] 2,6-3,6 grondwaterpeil [m-mv] 1,65 toestroming goed temperatuur [ ] 19,5 zuurgraad [ph] 6,36 elektrisch geleidingsvermogen [µs/cm] 401 kleur lichtbruin helderheid matig troebel drijflaag geen geur geen waargenomen afwijkingen geen Tabel 4.1: Resultaten veldmetingen tijdens grondwatermonstername De meetresultaten wijken niet af van natuurlijk of regionaal voorkomende waarden. Pagina 16 van 19

24 Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM LABORATORIUMONDERZOEK 5.1 Algemeen De analyses zijn uitgevoerd door het onderzoekslaboratorium van ALcontrol BV te Rotterdam. ALcontrol is geaccrediteerd volgens de door de Raad voor Accreditatie gestelde criteria voor Testlaboratoria conform ISO/IEC 17025, waar verdere conservering en (voor)behandeling van de monsters plaats heeft gevonden. 5.2 Grond(meng)monster(s) In het laboratorium zijn voor het chemisch onderzoek van de grondmonsters uit de boven- en ondergrond al dan niet mengmonsters samengesteld volgens onderstaande tabel. De keuze voor het samenstellen van deelmonsters tot een mengmonster of het analyseren van individuele monsters is gebaseerd op de zintuiglijke waarnemingen in het veld en op de onderzoeksstrategie. (Meng)monsternummer Grondmonster(s) 1) Bodemlaag [m-mv] Zintuiglijke waarnemingen MM1 1-1/ 2-1/ 5-1/ 6-1/ 7-1/ 8-1/ 9-1/ ,5 geen bijzonderheden MM2 3-1/ 4-1/ 11-1/ 12-1/ 13-1/ 15-1/ ,5 geen bijzonderheden MM3 1-3/ 1-4/ 1-5/ 2-2/ 2-3/ 2-4 0,5 2,0 geen bijzonderheden MM4 3-2/ 3-3/ 3-4/ 4-2/ 4-3/ 4-4 0,5 2,0 geen bijzonderheden Tabel 5.1: schema grond(meng)monsters 1) Het eerste cijfer geeft het boorpunt aan, het tweede cijfer het monsternametraject (zie bijlage 3) Analyseresultaten grond(meng)monsters De analyseresultaten van de grond(meng)monsters worden in de volgende tabel samengevat, waarbij door middel van onderstaande sterrencodering de mate van verontreiniging is aangegeven. * Het gehalte is groter dan de achtergrondwaarde en kleiner dan of gelijk aan de het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde; ** het gehalte is groter dan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde en kleiner dan of gelijk aan de interventiewaarde; *** het gehalte is groter dan de interventiewaarde. In de kolommen zijn alleen die stoffen vermeld waarvan de analyseresultaten na toetsing hoger zijn dan de bijbehorende achtergrondwaarde voor duurzame bodemkwaliteit. Zie bijlage 4 voor het analyserapport met nummer (Meng)monster -nummer Bodemlaag [m-mv] Zintuiglijke waarnemingen Verhoogde component Gemeten concentratie [mg/kg d.s.] en toetsing MM1 0 0,5 geen bijzonderheden MM2 0 0,5 geen bijzonderheden MM3 0,5 2,0 geen bijzonderheden MM4 0,5 2,0 geen bijzonderheden Tabel 5.2: Toetsingsresultaten van de grond(meng)monsters Uit de analyseresultaten blijkt dat grondmengmonster MM1 t/m MM4 geen van de onderzochte componenten zijn gemeten in een gehalte verhoogd ten opzichte van de (berekende) achtergrondwaarde. Pagina 17 van 19

25 5.2.2 Toetsing van de gestelde hypothese Geconcludeerd kan worden dat de gemeten concentraties in de grond in overeenstemming zijn met de vooraf geformuleerde hypothese dat de locatie als onverdacht beschouwd kan worden. 5.3 Grondwatermonster(s) Analyseresultaten grondwatermonster(s) De analyseresultaten van de grondwatermonsters worden in de volgende tabel samengevat, waarbij door middel van onderstaande sterrencodering de mate van verontreiniging is aangegeven. * Het gehalte is groter dan of gelijk aan de streefwaarde (of de detectiegrens, indien deze hoger is) en kleiner dan of gelijk aan het gemiddelde van de streef- en interventiewaarde; ** het gehalte is groter dan het gemiddelde van de streef- en interventiewaarde en kleiner dan of gelijk aan de interventiewaarde; *** het gehalte is groter dan de interventiewaarde. In de kolommen zijn alleen die stoffen vermeld waarvan de analyseresultaten na toetsing hoger zijn dan de bijbehorende streefwaarde voor duurzame bodemkwaliteit. Zie bijlage 5 voor het analyserapport met nummer Peilbuis Filtertraject [m-mv] Verhoogde component 1 2,6-3,6 barium koper naftaleen Tabel 5.3: Toetsingsresultaten van de grondwatermonsters Gemeten concentratie [µg/l] en toetsing ,09 * * * Uit de analyseresultaten blijkt dat het grondwater afkomstig uit peilbuis 1 licht verontreinigd is met barium, koper en naftaleen. De overige onderzochte componenten zijn niet gemeten in een gehalte verhoogd ten opzichte van de streefwaarde. De lichte verontreinigingen met barium, koper en naftaleen worden waarschijnlijk gedeeltelijk van buiten de onderzoekslocatie aangevoerd, aangezien in de ondergrondmonsters geen verhoogde concentraties gemeten zijn. Op de locatie zijn ook geen verontreinigingsbronnen aan te wijzen die in relatie zouden kunnen staan met de verhoogd aangetroffen gehalten aan deze componenten. De verhogingen met zware metalen worden overal in het grondwater van Noord- en Midden Limburg aangetroffen en passen in het beeld van de achtergrondconcentraties. Aangezien op de onderzoekslocatie geen aanwijsbare bronnen zijn gevonden, worden de verontreinigingen toegeschreven aan de verhoogde achtergrondconcentraties conform de circulaire van de provincie Limburg d.d. 12 september 1995 (nr. 95/36199V). Een verklaring voor de licht verhoogde concentratie naftaleen in het grondwater is op basis van de beschikbare informatie niet te geven Toetsing van de gestelde hypothese Geconcludeerd kan worden dat de gemeten concentraties in het grondwater in tegenspraak zijn met de vooraf opgestelde hypothese dat de locatie onverdacht is. De gemeten concentraties blijven echter ruimschoots beneden de tussenwaarde. Het uitvoeren van een aanvullend of nader bodemonderzoek is gelet op de aangetroffen componenten en gemeten concentraties niet noodzakelijk. Pagina 18 van 19

26 Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM CONCLUSIES In opdracht van BRO heeft Aeres Milieu B.V. in juli/augustus 2012 een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd op een locatie gelegen aan de Herenbosweg 45 te Horst. Gebaseerd op de verzamelde gegevens uit het vooronderzoek is de onderzoekslocatie als onverdacht beschouwd. Uit de analyseresultaten blijkt dat in zowel in de bovengrond als in de ondergrond geen van de onderzochte componenten zijn gemeten in een gehalte verhoogd ten opzichte van de (berekende) achtergrondwaarde. Het freatisch grondwater is licht verontreinigd met barium, koper en naftaleen. Grenzend aan de Mackayweg is een gronddepot gelegen. Dit gronddepot met een volume van circa m 3 is afgedekt met een folie. Ten westen van de tijdelijke bedrijfshal is een zand/puindepot gesitueerd (volume circa 50 m 3 ). Beide depots zijn niet in het verkennend bodemonderzoek betrokken. Visueel is geen asbestverdacht materiaal waargenomen. De resultaten van dit bodemonderzoek geven geen aanleiding tot het uitvoeren van een aanvullend of nader bodemonderzoek. De milieuhygiënische conditie van de bodem vormt geen belemmering voor de voorgenomen planontwikkeling. Het grondwater ter plaatse van de onderzoekslocatie is niet multifunctioneel toepasbaar. Het wordt daarom afgeraden het freatisch grondwater te gebruiken voor consumptie, besproeiing of proceswater. Pagina 19 van 19

27 Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst/AM12135 BIJLAGE 1 Topografische overzichtskaart en kadastrale situatie

28 Omgevingskaart Klantreferentie: AM m 125 m 625 m Deze kaart is noordgericht. Schaal 1: Hier bevindt zich Kadastraal object MEERLO K 550 Mackayweg, TIENRAY De auteursrechten en databankenrechten zijn voorbehouden aan de Topografische Dienst Kadaster.

29 Uittreksel Kadastrale Kaart Uw referentie: AM Mackayweg Herenbosweg m 10 m 50 m Deze kaart is noordgericht Perceelnummer Huisnummer Kadastrale grens Voorlopige grens Bebouwing Overige topografie Voor een eensluidend uittreksel, Apeldoorn, 29 juni 2012 De bewaarder van het kadaster en de openbare registers Schaal 1:1000 Kadastrale gemeente Sectie Perceel MEERLO K 550 Aan dit uittreksel kunnen geen betrouwbare maten worden ontleend. De Dienst voor het kadaster en de openbare registers behoudt zich de intellectuele eigendomsrechten voor, waaronder het auteursrecht en het databankenrecht.

30 Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst/AM12135 BIJLAGE 2 Situatietekening onderzoekslocatie met boorpunten

31

32 Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst/AM12135 BIJLAGE 3 Boorprofielen en zintuiglijke waarnemingen

33 getekend volgens NEN 5104 Boring: 1 Boring: gras Zand, zeer fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen wortels, donkerbruin, Edelmanboor gras Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen wortels, donkerbruin, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, sporen roest, lichtbruin, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, licht bruingrijs, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, lichtgrijs, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, sporen roest, lichtgrijs, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, grijsbruin, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, donkergrijs, Edelmanboor Zand, zeer fijn, matig siltig, grijsbruin, Edelmanboor Boring: 3 Boring: gras Zand, zeer fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen wortels, donkerbruin, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, sporen roest, lichtgrijs, Edelmanboor gras Zand, zeer fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen wortels, donkerbruin, Edelmanboor, lichte bijmenging fijn geel zand Zand, zeer fijn, zwak siltig, bruingeel, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, grijsoranje, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, bruinwit, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, lichtgrijs, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, bruinoranje, Edelmanboor Projectnaam: Herenbosweg 45 Horst Projectcode: AM12135 Opdrachtgever: BRO

34 getekend volgens NEN 5104 Boring: 5 Boring: gras Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen wortels, donkerbruin, Edelmanboor, zwak lichtgrijs fijn zand gras Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen wortels, donkerbruin, Edelmanboor Boring: 7 Boring: gras Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen wortels, donkerbruin, Edelmanboor gras Zand, zeer fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen wortels, donkerbruin, Edelmanboor Projectnaam: Herenbosweg 45 Horst Projectcode: AM12135 Opdrachtgever: BRO

35 getekend volgens NEN 5104 Boring: 9 Boring: gras Zand, zeer fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen wortels, donkerbruin, Edelmanboor, zwak geelgrijs fijn zand gras Zand, zeer fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen wortels, donkerbruin, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, grijsgeel, Edelmanboor Boring: 11 Boring: gras Zand, zeer fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen wortels, donkerbruin, Edelmanboor gras Zand, zeer fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen wortels, donkerbruin, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, lichtgrijs, Edelmanboor Projectnaam: Herenbosweg 45 Horst Projectcode: AM12135 Opdrachtgever: BRO

36 getekend volgens NEN 5104 Boring: 13 Boring: gras Zand, zeer fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen wortels, donkerbruin, Edelmanboor, matig geelgrijs fijn zand gras Zand, zeer fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen wortels, donkerbruin, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, licht geelbruin, Edelmanboor, bijmenging donkerbruin zand Boring: 15 Boring: gras Zand, zeer fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen wortels, donkerbruin, Edelmanboor gras Zand, zeer fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen wortels, donkerbruin, Edelmanboor Projectnaam: Herenbosweg 45 Horst Projectcode: AM12135 Opdrachtgever: BRO

37 Legenda (conform NEN 5104) grind klei geur Grind, siltig Klei, zwak siltig geen geur zwakke geur Grind, zwak zandig Klei, matig siltig matige geur sterke geur Grind, matig zandig Klei, sterk siltig uiterste geur Grind, sterk zandig Klei, uiterst siltig olie geen olie-water reactie zwakke olie-water reactie Grind, uiterst zandig Klei, zwak zandig matige olie-water reactie sterke olie-water reactie Klei, matig zandig uiterste olie-water reactie zand Klei, sterk zandig p.i.d.-waarde Zand, kleiïg >0 >1 Zand, zwak siltig Zand, matig siltig leem Leem, zwak zandig >10 >100 >1000 >10000 Zand, sterk siltig Leem, sterk zandig monsters Zand, uiterst siltig geroerd monster overige toevoegingen ongeroerd monster zwak humeus veen Veen, mineraalarm matig humeus overig bijzonder bestanddeel Veen, zwak kleiïg sterk humeus Gemiddeld hoogste grondwaterstand grondwaterstand Veen, sterk kleiïg zwak grindig Gemiddeld laagste grondwaterstand slib Veen, zwak zandig matig grindig water Veen, sterk zandig sterk grindig peilbuis blinde buis casing hoogste grondwaterstand gemiddelde grondwaterstand laagste grondwaterstand bentoniet afdichting filter

38 Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst/AM12135 BIJLAGE 4 Analyseresultaten grond(meng)monster(s) met achtergrond- en interventiewaarden

39 Projectnaam Projectcode Herenbosweg 45 Horst / grond AM12135 Tabel: Analyseresultaten grond (as3000) monsters (gehalten in mg/kgds, tenzij anders aangegeven) Monstercode MM1 AW 1/2(AW+I) I AS3000 Bodemtype 1 eis droge stof (gew.-%) 88,3 -- gewicht artefacten (g) <1 -- aard van de artefacten (g) Geen -- organische stof (gloeiverlies) (% vd DS) 2,3 -- KORRELGROOTTEVERDELING lutum (bodem) (% vd DS) 3,1 -- METALEN barium + < cadmium <0,35 0,36 4,1 7,8 0,36 kobalt <3 4, ,8 koper < kwik <0,10 0, ,11 lood < molybdeen <1,5 1, ,5 nikkel < zink POLYCYCLISCHE AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN naftaleen 0,14 -- fenantreen 0,02 -- antraceen <0,01 -- fluoranteen 0,03 -- benzo(a)antraceen 0,02 -- chryseen 0,02 -- benzo(k)fluoranteen 0,02 -- benzo(a)pyreen 0,02 -- benzo(ghi)peryleen 0,02 -- indeno(1,2,3-cd)pyreen 0,02 -- pak-totaal (10 van VROM) (0.7 factor) 0,30 1, ,0 POLYCHLOORBIFENYLEN (PCB) PCB 28 (µg/kgds) <1 -- PCB 52 (µg/kgds) <1 -- PCB 101 (µg/kgds) <1 -- PCB 118 (µg/kgds) <1 -- PCB 138 (µg/kgds) <1 -- PCB 153 (µg/kgds) <1 -- PCB 180 (µg/kgds) <1 -- som PCB (7) (0.7 factor) (µg/kgds) 4,9 a 4, MINERALE OLIE fractie C10 - C12 <5 -- fractie C12 - C22 <5 -- fractie C22 - C30 <5 -- fractie C30 - C40 <5 -- totaal olie C10 - C40 < Monstercode en monstertraject MM1 1-1 / 2-1 / 5-1 / 6-1 / 7-1 / 8-1 / 9-1 / 10-1

40 De resultaten zijn voor de interventiewaarde getoetst aan de toetsingswaarden zoals vermeld in de Circulaire Bodemsanering 2009, Staatscourant 67, 7 april 2009 en voor de achtergrondwaarden aan het Besluit Bodemkwaliteit, Staatscourant 20 december 2007, Nr Tevens zijn de volgende wijzigingen doorgevoerd: De gewijzigde grenswaarden van een aantal OCB (per ) ( en de wijziging in de Staatscourant 67 van 7 april De gehalten die de betreffende toetsingswaarden overschrijden zijn als volgt geclassificeerd: * het gehalte is groter dan de achtergrondwaarde en kleiner dan of gelijk aan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde ** het gehalte is groter dan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde en kleiner dan of gelijk aan de interventiewaarde *** het gehalte is groter dan de interventiewaarde -- geen toetsingswaarde voor opgesteld - niet geanalyseerd # verhoogde rapportagegrens, voor meer informatie zie analysecertificaat AS3000 laboratoriumanalyses voor grond-, waterbodem- en grondwateronderzoek; grondprotocollen 3010 t/m 3090 versie 4,25 juni a gecorrigeerd gehalte is groter dan of gelijk aan de achtergrondwaarde (of geen achtergrondwaarde voor opgesteld), maar wel kleiner dan de AS3000 rapportagegrens-eis, dus mag verondersteld worden kleiner dan de achtergrondwaarde te zijn. b gecorrigeerd gehalte is groter dan de achtergrondwaarde (of geen achtergrondwaarde voor opgesteld), en groter dan de AS3000 rapportagegrens-eis. + de interventiewaarde voor barium geldt alleen voor die situaties waarbij duidelijk sprake is van antropogene verontreiniging. De achtergrond- en interventiewaarden zijn afhankelijk van de bodemsamenstelling. Voor de toetsing is gebruik gemaakt van de volgende samenstelling: lutum 3.1%; humus 2.3%. (Als humus/lutum niet is gemeten geldt een default waarde van lutum = 25% en organische stof = 10%.)

41 Projectnaam Projectcode Herenbosweg 45 Horst / grond AM12135 Tabel: Analyseresultaten grond (as3000) monsters (gehalten in mg/kgds, tenzij anders aangegeven) Monstercode MM2 AW 1/2(AW+I) I AS3000 Bodemtype 1 eis droge stof (gew.-%) 91,5 -- gewicht artefacten (g) <1 -- aard van de artefacten (g) Geen -- organische stof (gloeiverlies) (% vd DS) 3,2 -- KORRELGROOTTEVERDELING lutum (bodem) (% vd DS) <1 -- METALEN barium + < cadmium <0,35 0,37 4,2 8,0 0,37 kobalt <3 4, ,3 koper < kwik <0,10 0, ,11 lood < molybdeen <1,5 1, ,5 nikkel < zink POLYCYCLISCHE AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN naftaleen <0,01 -- fenantreen 0,02 -- antraceen <0,01 -- fluoranteen 0,05 -- benzo(a)antraceen 0,03 -- chryseen 0,03 -- benzo(k)fluoranteen 0,03 -- benzo(a)pyreen 0,03 -- benzo(ghi)peryleen 0,03 -- indeno(1,2,3-cd)pyreen 0,04 -- pak-totaal (10 van VROM) (0.7 factor) 0,27 1, ,0 POLYCHLOORBIFENYLEN (PCB) PCB 28 (µg/kgds) <1 -- PCB 52 (µg/kgds) <1 -- PCB 101 (µg/kgds) <1 -- PCB 118 (µg/kgds) <1 -- PCB 138 (µg/kgds) <1 -- PCB 153 (µg/kgds) <1 -- PCB 180 (µg/kgds) <1 -- som PCB (7) (0.7 factor) (µg/kgds) 4,9 6, MINERALE OLIE fractie C10 - C12 <5 -- fractie C12 - C22 <5 -- fractie C22 - C30 <5 -- fractie C30 - C40 <5 -- totaal olie C10 - C40 < Monstercode en monstertraject MM2 3-1 / 4-1 / 11-1 / 12-1 / 13-1 / 15-1 / 16-1

42 De resultaten zijn voor de interventiewaarde getoetst aan de toetsingswaarden zoals vermeld in de Circulaire Bodemsanering 2009, Staatscourant 67, 7 april 2009 en voor de achtergrondwaarden aan het Besluit Bodemkwaliteit, Staatscourant 20 december 2007, Nr Tevens zijn de volgende wijzigingen doorgevoerd: De gewijzigde grenswaarden van een aantal OCB (per ) ( en de wijziging in de Staatscourant 67 van 7 april De gehalten die de betreffende toetsingswaarden overschrijden zijn als volgt geclassificeerd: * het gehalte is groter dan de achtergrondwaarde en kleiner dan of gelijk aan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde ** het gehalte is groter dan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde en kleiner dan of gelijk aan de interventiewaarde *** het gehalte is groter dan de interventiewaarde -- geen toetsingswaarde voor opgesteld - niet geanalyseerd # verhoogde rapportagegrens, voor meer informatie zie analysecertificaat AS3000 laboratoriumanalyses voor grond-, waterbodem- en grondwateronderzoek; grondprotocollen 3010 t/m 3090 versie 4,25 juni a gecorrigeerd gehalte is groter dan of gelijk aan de achtergrondwaarde (of geen achtergrondwaarde voor opgesteld), maar wel kleiner dan de AS3000 rapportagegrens-eis, dus mag verondersteld worden kleiner dan de achtergrondwaarde te zijn. b gecorrigeerd gehalte is groter dan de achtergrondwaarde (of geen achtergrondwaarde voor opgesteld), en groter dan de AS3000 rapportagegrens-eis. + de interventiewaarde voor barium geldt alleen voor die situaties waarbij duidelijk sprake is van antropogene verontreiniging. De achtergrond- en interventiewaarden zijn afhankelijk van de bodemsamenstelling. Voor de toetsing is gebruik gemaakt van de volgende samenstelling: lutum 1%; humus 3.2%. (Als humus/lutum niet is gemeten geldt een default waarde van lutum = 25% en organische stof = 10%.)

43 Projectnaam Projectcode Herenbosweg 45 Horst / grond AM12135 Tabel: Analyseresultaten grond (as3000) monsters (gehalten in mg/kgds, tenzij anders aangegeven) Monstercode MM3 AW 1/2(AW+I) I AS3000 Bodemtype 1 eis droge stof (gew.-%) 85,4 -- gewicht artefacten (g) <1 -- aard van de artefacten (g) Geen -- organische stof (gloeiverlies) (% vd DS) <0,5 -- KORRELGROOTTEVERDELING lutum (bodem) (% vd DS) 4,0 -- METALEN barium + < cadmium <0,35 0,36 4,1 7,8 0,36 kobalt <3 5, ,2 koper < kwik <0,10 0, ,11 lood < molybdeen <1,5 1, ,5 nikkel < zink < POLYCYCLISCHE AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN naftaleen <0,01 -- fenantreen <0,01 -- antraceen <0,01 -- fluoranteen <0,01 -- benzo(a)antraceen <0,01 -- chryseen <0,01 -- benzo(k)fluoranteen <0,01 -- benzo(a)pyreen <0,01 -- benzo(ghi)peryleen <0,01 -- indeno(1,2,3-cd)pyreen <0,01 -- pak-totaal (10 van VROM) (0.7 factor) 0,07 1, ,0 POLYCHLOORBIFENYLEN (PCB) PCB 28 (µg/kgds) <1 -- PCB 52 (µg/kgds) <1 -- PCB 101 (µg/kgds) <1 -- PCB 118 (µg/kgds) <1 -- PCB 138 (µg/kgds) <1 -- PCB 153 (µg/kgds) <1 -- PCB 180 (µg/kgds) <1 -- som PCB (7) (0.7 factor) (µg/kgds) 4,9 a 4, ,8 MINERALE OLIE fractie C10 - C12 <5 -- fractie C12 - C22 <5 -- fractie C22 - C30 <5 -- fractie C30 - C40 <5 -- totaal olie C10 - C40 < Monstercode en monstertraject MM3 1-3 / 1-4 / 1-5 / 2-2 / 2-3 / 2-4

44 De resultaten zijn voor de interventiewaarde getoetst aan de toetsingswaarden zoals vermeld in de Circulaire Bodemsanering 2009, Staatscourant 67, 7 april 2009 en voor de achtergrondwaarden aan het Besluit Bodemkwaliteit, Staatscourant 20 december 2007, Nr Tevens zijn de volgende wijzigingen doorgevoerd: De gewijzigde grenswaarden van een aantal OCB (per ) ( en de wijziging in de Staatscourant 67 van 7 april De gehalten die de betreffende toetsingswaarden overschrijden zijn als volgt geclassificeerd: * het gehalte is groter dan de achtergrondwaarde en kleiner dan of gelijk aan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde ** het gehalte is groter dan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde en kleiner dan of gelijk aan de interventiewaarde *** het gehalte is groter dan de interventiewaarde -- geen toetsingswaarde voor opgesteld - niet geanalyseerd # verhoogde rapportagegrens, voor meer informatie zie analysecertificaat AS3000 laboratoriumanalyses voor grond-, waterbodem- en grondwateronderzoek; grondprotocollen 3010 t/m 3090 versie 4,25 juni a gecorrigeerd gehalte is groter dan of gelijk aan de achtergrondwaarde (of geen achtergrondwaarde voor opgesteld), maar wel kleiner dan de AS3000 rapportagegrens-eis, dus mag verondersteld worden kleiner dan de achtergrondwaarde te zijn. b gecorrigeerd gehalte is groter dan de achtergrondwaarde (of geen achtergrondwaarde voor opgesteld), en groter dan de AS3000 rapportagegrens-eis. + de interventiewaarde voor barium geldt alleen voor die situaties waarbij duidelijk sprake is van antropogene verontreiniging. De achtergrond- en interventiewaarden zijn afhankelijk van de bodemsamenstelling. Voor de toetsing is gebruik gemaakt van de volgende samenstelling: lutum 4%; humus 0.5%. (Als humus/lutum niet is gemeten geldt een default waarde van lutum = 25% en organische stof = 10%.)

45 Projectnaam Projectcode Herenbosweg 45 Horst / grond AM12135 Tabel: Analyseresultaten grond (as3000) monsters (gehalten in mg/kgds, tenzij anders aangegeven) Monstercode MM4 AW 1/2(AW+I) I AS3000 Bodemtype 1 eis droge stof (gew.-%) 89,6 -- gewicht artefacten (g) <1 -- aard van de artefacten (g) Geen -- organische stof (gloeiverlies) (% vd DS) <0,5 -- KORRELGROOTTEVERDELING lutum (bodem) (% vd DS) 1,7 -- METALEN barium + < cadmium <0,35 0,35 4,0 7,6 0,35 kobalt <3 4, ,3 koper < kwik <0,10 0, ,10 lood < molybdeen <1,5 1, ,5 nikkel < zink < POLYCYCLISCHE AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN naftaleen <0,01 -- fenantreen <0,01 -- antraceen <0,01 -- fluoranteen <0,01 -- benzo(a)antraceen <0,01 -- chryseen <0,01 -- benzo(k)fluoranteen <0,01 -- benzo(a)pyreen <0,01 -- benzo(ghi)peryleen <0,01 -- indeno(1,2,3-cd)pyreen <0,01 -- pak-totaal (10 van VROM) (0.7 factor) 0,07 1, ,0 POLYCHLOORBIFENYLEN (PCB) PCB 28 (µg/kgds) <1 -- PCB 52 (µg/kgds) <1 -- PCB 101 (µg/kgds) <1 -- PCB 118 (µg/kgds) <1 -- PCB 138 (µg/kgds) <1 -- PCB 153 (µg/kgds) <1 -- PCB 180 (µg/kgds) <1 -- som PCB (7) (0.7 factor) (µg/kgds) 4,9 a 4, ,8 MINERALE OLIE fractie C10 - C12 <5 -- fractie C12 - C22 <5 -- fractie C22 - C30 <5 -- fractie C30 - C40 <5 -- totaal olie C10 - C40 < Monstercode en monstertraject MM4 3-2 / 3-3 / 3-4 / 4-2 / 4-3 / 4-4

46 De resultaten zijn voor de interventiewaarde getoetst aan de toetsingswaarden zoals vermeld in de Circulaire Bodemsanering 2009, Staatscourant 67, 7 april 2009 en voor de achtergrondwaarden aan het Besluit Bodemkwaliteit, Staatscourant 20 december 2007, Nr Tevens zijn de volgende wijzigingen doorgevoerd: De gewijzigde grenswaarden van een aantal OCB (per ) ( en de wijziging in de Staatscourant 67 van 7 april De gehalten die de betreffende toetsingswaarden overschrijden zijn als volgt geclassificeerd: * het gehalte is groter dan de achtergrondwaarde en kleiner dan of gelijk aan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde ** het gehalte is groter dan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde en kleiner dan of gelijk aan de interventiewaarde *** het gehalte is groter dan de interventiewaarde -- geen toetsingswaarde voor opgesteld - niet geanalyseerd # verhoogde rapportagegrens, voor meer informatie zie analysecertificaat AS3000 laboratoriumanalyses voor grond-, waterbodem- en grondwateronderzoek; grondprotocollen 3010 t/m 3090 versie 4,25 juni a gecorrigeerd gehalte is groter dan of gelijk aan de achtergrondwaarde (of geen achtergrondwaarde voor opgesteld), maar wel kleiner dan de AS3000 rapportagegrens-eis, dus mag verondersteld worden kleiner dan de achtergrondwaarde te zijn. b gecorrigeerd gehalte is groter dan de achtergrondwaarde (of geen achtergrondwaarde voor opgesteld), en groter dan de AS3000 rapportagegrens-eis. + de interventiewaarde voor barium geldt alleen voor die situaties waarbij duidelijk sprake is van antropogene verontreiniging. De achtergrond- en interventiewaarden zijn afhankelijk van de bodemsamenstelling. Voor de toetsing is gebruik gemaakt van de volgende samenstelling: lutum 1.7%; humus 0.5%. (Als humus/lutum niet is gemeten geldt een default waarde van lutum = 25% en organische stof = 10%.)

47 ALcontrol B.V. Steenhouwerstraat AG Rotterdam Tel.: +31 (0) Fax: +31 (0) Analyserapport Aeres Milieu BV dhr. T. Thijssen Postbus KA ROERMOND Blad 1 van 6 Uw projectnaam : Herenbosweg 45 Horst / grond Uw projectnummer : AM12135 ALcontrol rapportnummer : , versie nummer: 1 Rapport verificatie nummer : TYIJC4M8 Rotterdam, Geachte heer/mevrouw, Hierbij ontvangt u de analyse resultaten van het laboratoriumonderzoek ten behoeve van uw project AM Het onderzoek werd uitgevoerd conform uw opdracht. De gerapporteerde resultaten hebben uitsluitend betrekking op de geteste monsters. De door u aangegeven omschrijvingen voor de monsters en het project zijn overgenomen in dit analyserapport. Het onderzoek is, met uitzondering van eventueel door derden uitgevoerd onderzoek, uitgevoerd door ALcontrol Laboratories, gevestigd aan de Steenhouwerstraat 15 in Rotterdam (NL). Dit analyserapport bestaat inclusief bijlagen uit 6 pagina's. In geval van een versienummer van '2' of hoger vervallen de voorgaande versies. Alle bijlagen maken onlosmakelijk onderdeel uit van het rapport. Alleen vermenigvuldiging van het hele rapport is toegestaan. Mocht u vragen en/of opmerkingen hebben naar aanleiding van dit rapport, bijvoorbeeld als u nadere informatie nodig heeft over de meetonzekerheid van de analyseresultaten in dit rapport, dan verzoeken wij u vriendelijk contact op te nemen met de afdeling Customer Support. Wij vertrouwen er op u met deze informatie van dienst te zijn. Hoogachtend, R. van Duin Laboratory Manager ALCONTROL B.V. IS GEACCREDITEERD VOLGENS DE DOOR DE RAAD VOOR ACCREDITATIE GESTELDE CRITERIA VOOR TESTLABORATORIA CONFORM ISO/IEC 17025:2005 ONDER NR. L 028 AL ONZE WERKZAAMHEDEN WORDEN UITGEVOERD ONDER DE ALGEMENE VOORWAARDEN GEDEPONEERD BIJ DE KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN TE ROTTERDAM INSCHRIJVING HANDELSREGISTER: KVK ROTTERDAM

48 Aeres Milieu BV dhr. T. Thijssen Analyserapport Blad 2 van 6 Projectnaam Projectnummer Rapportnummer Herenbosweg 45 Horst / grond AM Orderdatum Startdatum Rapportagedatum Analyse Eenheid Q droge stof gew.-% S gewicht artefacten g S <1 <1 <1 <1 aard van de artefacten g S geen geen geen geen organische stof (gloeiverlies) % vd DS S <0.5 <0.5 KORRELGROOTTEVERDELING lutum (bodem) % vd DS S 3.1 < METALEN barium mg/kgds S <20 <20 <20 <20 cadmium mg/kgds S <0.35 <0.35 <0.35 <0.35 kobalt mg/kgds S <3 <3 <3 <3 koper mg/kgds S <10 <10 <10 <10 kwik mg/kgds S <0.10 <0.10 <0.10 <0.10 lood mg/kgds S <13 <13 <13 <13 molybdeen mg/kgds S <1.5 <1.5 <1.5 <1.5 nikkel mg/kgds S <5 <5 <5 <5 zink mg/kgds S <20 <20 POLYCYCLISCHE AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN naftaleen mg/kgds S 0.14 <0.01 <0.01 <0.01 fenantreen mg/kgds S <0.01 <0.01 antraceen mg/kgds S <0.01 <0.01 <0.01 <0.01 fluoranteen mg/kgds S <0.01 <0.01 benzo(a)antraceen mg/kgds S ) 0.03 <0.01 <0.01 chryseen mg/kgds S <0.01 <0.01 benzo(k)fluoranteen mg/kgds S <0.01 <0.01 benzo(a)pyreen mg/kgds S <0.01 <0.01 benzo(ghi)peryleen mg/kgds S <0.01 <0.01 indeno(1,2,3-cd)pyreen mg/kgds S <0.01 <0.01 pak-totaal (10 van VROM) mg/kgds S ) ) ) ) (0.7 factor) POLYCHLOORBIFENYLEN (PCB) PCB 28 µg/kgds S <1 <1 <1 <1 PCB 52 µg/kgds S <1 <1 <1 <1 PCB 101 µg/kgds S <1 <1 <1 <1 PCB 118 µg/kgds S <1 <1 <1 <1 De met S gemerkte analyses zijn geaccrediteerd en vallen onder de AS3000 erkenning. Overige accreditaties zijn gemerkt met een Q. Nummer Monstersoort Monsterspecificatie Grond (AS3000) Grond (AS3000) Grond (AS3000) Grond (AS3000) MM1 1-1 / 2-1 / 5-1 / 6-1 / 7-1 / 8-1 / 9-1 / 10-1 MM2 3-1 / 4-1 / 11-1 / 12-1 / 13-1 / 15-1 / 16-1 MM3 1-3 / 1-4 / 1-5 / 2-2 / 2-3 / 2-4 MM4 3-2 / 3-3 / 3-4 / 4-2 / 4-3 / 4-4 ALCONTROL B.V. IS GEACCREDITEERD VOLGENS DE DOOR DE RAAD VOOR ACCREDITATIE GESTELDE CRITERIA VOOR TESTLABORATORIA CONFORM ISO/IEC 17025:2005 ONDER NR. L 028 Paraaf : AL ONZE WERKZAAMHEDEN WORDEN UITGEVOERD ONDER DE ALGEMENE VOORWAARDEN GEDEPONEERD BIJ DE KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN TE ROTTERDAM INSCHRIJVING HANDELSREGISTER: KVK ROTTERDAM

49 Aeres Milieu BV dhr. T. Thijssen Analyserapport Blad 3 van 6 Projectnaam Projectnummer Rapportnummer Herenbosweg 45 Horst / grond AM Orderdatum Startdatum Rapportagedatum Analyse Eenheid Q PCB 138 µg/kgds S <1 <1 <1 <1 PCB 153 µg/kgds S <1 <1 <1 <1 PCB 180 µg/kgds S <1 <1 <1 <1 som PCB (7) (0.7 factor) µg/kgds S 4.9 2) 4.9 2) 4.9 2) 4.9 2) MINERALE OLIE fractie C10 - C12 mg/kgds <5 <5 <5 <5 fractie C12 - C22 mg/kgds <5 <5 <5 <5 fractie C22 - C30 mg/kgds <5 <5 <5 <5 fractie C30 - C40 mg/kgds <5 <5 <5 <5 totaal olie C10 - C40 mg/kgds S <20 <20 <20 <20 De met S gemerkte analyses zijn geaccrediteerd en vallen onder de AS3000 erkenning. Overige accreditaties zijn gemerkt met een Q. Nummer Monstersoort Monsterspecificatie Grond (AS3000) Grond (AS3000) Grond (AS3000) Grond (AS3000) MM1 1-1 / 2-1 / 5-1 / 6-1 / 7-1 / 8-1 / 9-1 / 10-1 MM2 3-1 / 4-1 / 11-1 / 12-1 / 13-1 / 15-1 / 16-1 MM3 1-3 / 1-4 / 1-5 / 2-2 / 2-3 / 2-4 MM4 3-2 / 3-3 / 3-4 / 4-2 / 4-3 / 4-4 ALCONTROL B.V. IS GEACCREDITEERD VOLGENS DE DOOR DE RAAD VOOR ACCREDITATIE GESTELDE CRITERIA VOOR TESTLABORATORIA CONFORM ISO/IEC 17025:2005 ONDER NR. L 028 Paraaf : AL ONZE WERKZAAMHEDEN WORDEN UITGEVOERD ONDER DE ALGEMENE VOORWAARDEN GEDEPONEERD BIJ DE KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN TE ROTTERDAM INSCHRIJVING HANDELSREGISTER: KVK ROTTERDAM

50 Aeres Milieu BV dhr. T. Thijssen Analyserapport Blad 4 van 6 Projectnaam Projectnummer Rapportnummer Herenbosweg 45 Horst / grond AM Orderdatum Startdatum Rapportagedatum Monster beschrijvingen 001 * De monstervoorbehandeling en analyses zijn uitgevoerd conform Accreditatieschema AS3000, dit geldt alleen voor de analyses die worden gerapporteerd met het "S" kenmerk. 002 * De monstervoorbehandeling en analyses zijn uitgevoerd conform Accreditatieschema AS3000, dit geldt alleen voor de analyses die worden gerapporteerd met het "S" kenmerk. 003 * De monstervoorbehandeling en analyses zijn uitgevoerd conform Accreditatieschema AS3000, dit geldt alleen voor de analyses die worden gerapporteerd met het "S" kenmerk. 004 * De monstervoorbehandeling en analyses zijn uitgevoerd conform Accreditatieschema AS3000, dit geldt alleen voor de analyses die worden gerapporteerd met het "S" kenmerk. Voetnoten 1 Het gehalte is indicatief i.v.m. de aanwezigheid van componenten die een storende invloed hebben op de meting. 2 De sommatie na verrekening van de 0.7 factor conform AS3000 ALCONTROL B.V. IS GEACCREDITEERD VOLGENS DE DOOR DE RAAD VOOR ACCREDITATIE GESTELDE CRITERIA VOOR TESTLABORATORIA CONFORM ISO/IEC 17025:2005 ONDER NR. L 028 Paraaf : AL ONZE WERKZAAMHEDEN WORDEN UITGEVOERD ONDER DE ALGEMENE VOORWAARDEN GEDEPONEERD BIJ DE KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN TE ROTTERDAM INSCHRIJVING HANDELSREGISTER: KVK ROTTERDAM

51 Aeres Milieu BV dhr. T. Thijssen Analyserapport Blad 5 van 6 Projectnaam Projectnummer Rapportnummer Herenbosweg 45 Horst / grond AM Orderdatum Startdatum Rapportagedatum Analyse Monstersoort Relatie tot norm droge stof Grond (AS3000) Grond: gelijkwaardig aan NEN-ISO 11465, Grond (AS3000): conform AS gewicht artefacten Grond (AS3000) Conform AS3000, NEN 5709 aard van de artefacten Grond (AS3000) Idem organische stof (gloeiverlies) Grond (AS3000) Grond/Puin: gelijkwaardig aan NEN Grond (AS3000): conform AS3010 lutum (bodem) Grond (AS3000) Conform AS barium Grond (AS3000) Conform AS3010-5, conform NEN 6950 (ontsluiting conform NEN 6961, meting conform NEN 6966) eigen methode (ontsluiting conform NEN 6961, meting conform ISO 22036). cadmium Grond (AS3000) Idem kobalt Grond (AS3000) Idem koper Grond (AS3000) Idem kwik Grond (AS3000) Conform AS en conform NEN 6950 (ontsluiting conform NEN 6961, meting conform NEN-ISO 16772) lood Grond (AS3000) Conform AS3010-5, conform NEN 6950 (ontsluiting conform NEN 6961, meting conform NEN 6966) eigen methode (ontsluiting conform NEN 6961, meting conform ISO 22036). molybdeen Grond (AS3000) Idem nikkel Grond (AS3000) Idem zink Grond (AS3000) Idem naftaleen Grond (AS3000) Conform AS fenantreen Grond (AS3000) Idem antraceen Grond (AS3000) Idem fluoranteen Grond (AS3000) Idem benzo(a)antraceen Grond (AS3000) Idem chryseen Grond (AS3000) Idem benzo(k)fluoranteen Grond (AS3000) Idem benzo(a)pyreen Grond (AS3000) Idem benzo(ghi)peryleen Grond (AS3000) Idem indeno(1,2,3-cd)pyreen Grond (AS3000) Idem pak-totaal (10 van VROM) (0.7 factor) Grond (AS3000) PCB 28 Grond (AS3000) Conform AS Idem PCB 52 Grond (AS3000) Idem PCB 101 Grond (AS3000) Idem PCB 118 Grond (AS3000) Idem PCB 138 Grond (AS3000) Idem PCB 153 Grond (AS3000) Idem PCB 180 Grond (AS3000) Idem som PCB (7) (0.7 factor) Grond (AS3000) Idem totaal olie C10 - C40 Grond (AS3000) Conform AS Monster Barcode Aanlevering Monstername Verpakking 001 Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC201 ALCONTROL B.V. IS GEACCREDITEERD VOLGENS DE DOOR DE RAAD VOOR ACCREDITATIE GESTELDE CRITERIA VOOR TESTLABORATORIA CONFORM ISO/IEC 17025:2005 ONDER NR. L 028 Paraaf : AL ONZE WERKZAAMHEDEN WORDEN UITGEVOERD ONDER DE ALGEMENE VOORWAARDEN GEDEPONEERD BIJ DE KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN TE ROTTERDAM INSCHRIJVING HANDELSREGISTER: KVK ROTTERDAM

52 Aeres Milieu BV dhr. T. Thijssen Analyserapport Blad 6 van 6 Projectnaam Projectnummer Rapportnummer Herenbosweg 45 Horst / grond AM Orderdatum Startdatum Rapportagedatum Monster Barcode Aanlevering Monstername Verpakking 002 Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC Y ALC201 ALCONTROL B.V. IS GEACCREDITEERD VOLGENS DE DOOR DE RAAD VOOR ACCREDITATIE GESTELDE CRITERIA VOOR TESTLABORATORIA CONFORM ISO/IEC 17025:2005 ONDER NR. L 028 Paraaf : AL ONZE WERKZAAMHEDEN WORDEN UITGEVOERD ONDER DE ALGEMENE VOORWAARDEN GEDEPONEERD BIJ DE KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN TE ROTTERDAM INSCHRIJVING HANDELSREGISTER: KVK ROTTERDAM

53 Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst/AM12135 BIJLAGE 5 Analyseresultaten grondwatermonster(s) met streef- en interventiewaarden

54 Projectnaam Projectcode Herenbosweg 45 Horst / grondwater AM12135 Tabel: Analyseresultaten grondwater (as3000) monsters (gehalten in µg/l, tenzij anders aangegeven) Monstercode pb 1 S 1/2(S+I) I AS3000 Bodemtype 1 eis METALEN barium 80 * cadmium <0,8 a 0,40 3,2 6,0 0,80 kobalt < koper 28 * kwik <0,05 0,050 0,18 0,30 0,050 lood < molybdeen <3,6 5, ,0 nikkel < zink < VLUCHTIGE AROMATEN benzeen <0,2 0, ,20 tolueen <0,2 7, ,0 ethylbenzeen <0,2 4, ,0 o-xyleen <0,1 -- p- en m-xyleen <0,2 -- xylenen (0.7 factor) 0,21 a 0, ,21 styreen <0,2 6, ,0 naftaleen 0,09 * 0, ,050 GEHALOGENEERDE KOOLWATERSTOFFEN 1,1-dichloorethaan <0,6 7, ,0 1,2-dichloorethaan <0,6 7, ,0 1,1-dichlooretheen <0,1 a 0,01 5,0 10 0,10 cis-1,2-dichlooretheen <0,1 -- trans-1,2-dichlooretheen <0,1 -- som (cis,trans) 1,2-0,14 a 0, ,20 dichloorethenen (0.7 factor) dichloormethaan <0,2 a 0, ,20 1,1-dichloorpropaan <0, ,2-dichloorpropaan <0, ,3-dichloorpropaan <0,25 -- som dichloorpropanen (0.7 0,53 0, ,52 factor) tetrachlooretheen <0,1 a 0, ,10 tetrachloormethaan <0,1 a 0,01 5,0 10 0,10 1,1,1-trichloorethaan <0,1 a 0, ,10 1,1,2-trichloorethaan <0,1 a 0, ,10 trichlooretheen <0, chloroform <0,6 6, ,0 vinylchloride <0,1 a 0,01 2,5 5,0 0,20 tribroommethaan <0, ,0 MINERALE OLIE fractie C10 - C12 <25 -- fractie C12 - C22 <25 -- fractie C22 - C30 <25 -- fractie C30 - C40 <25 -- totaal olie C10 - C40 <100 a Monstercode en monstertraject pb 1

55 De resultaten zijn getoetst aan de toetsingswaarden zoals vermeld Circulaire Bodemsanering 2009, Staatscourant 67, 7 april De gehalten die de betreffende toetsingswaarden overschrijden zijn als volgt geclassificeerd: * het gehalte is groter dan de streefwaarde en kleiner dan of gelijk aan het gemiddelde van de streef- en interventiewaarde ** het gehalte is groter dan het gemiddelde van de streef- en interventiewaarde en kleiner dan of gelijk aan de interventiewaarde *** het gehalte is groter dan de interventiewaarde -- geen toetsingswaarde voor opgesteld - niet geanalyseerd # verhoogde rapportagegrens, voor meer informatie zie analysecertificaat AS3000 laboratoriumanalyses voor grond-, waterbodem- en grondwateronderzoek; grondwaterprotocollen 3110 t/m 3190 versie 3,25 juni a gecorrigeerd gehalte is groter dan of gelijk aan de streefwaarde (of geen streefwaarde voor opgesteld), maar wel kleiner dan de AS3000 rapportagegrens-eis, dus mag verondersteld worden kleiner dan de streefwaarde te zijn. b gecorrigeerd gehalte is groter dan de streefwaarde (of geen streefwaarde voor opgesteld), en groter dan de AS3000 rapportagegrens-eis.

56 ALcontrol B.V. Steenhouwerstraat AG Rotterdam Tel.: +31 (0) Fax: +31 (0) Analyserapport Aeres Milieu BV Dhr. T. Thijssen Postbus KA ROERMOND Blad 1 van 5 Uw projectnaam : Herenbosweg 45 Horst / grondwater Uw projectnummer : AM12135 ALcontrol rapportnummer : , versie nummer: 1 Rapport verificatie nummer : BDAY5L1A Rotterdam, Geachte heer/mevrouw, Hierbij ontvangt u de analyse resultaten van het laboratoriumonderzoek ten behoeve van uw project AM Het onderzoek werd uitgevoerd conform uw opdracht. De gerapporteerde resultaten hebben uitsluitend betrekking op de geteste monsters. De door u aangegeven omschrijvingen voor de monsters en het project zijn overgenomen in dit analyserapport. Het onderzoek is, met uitzondering van eventueel door derden uitgevoerd onderzoek, uitgevoerd door ALcontrol Laboratories, gevestigd aan de Steenhouwerstraat 15 in Rotterdam (NL). Dit analyserapport bestaat inclusief bijlagen uit 5 pagina's. In geval van een versienummer van '2' of hoger vervallen de voorgaande versies. Alle bijlagen maken onlosmakelijk onderdeel uit van het rapport. Alleen vermenigvuldiging van het hele rapport is toegestaan. Mocht u vragen en/of opmerkingen hebben naar aanleiding van dit rapport, bijvoorbeeld als u nadere informatie nodig heeft over de meetonzekerheid van de analyseresultaten in dit rapport, dan verzoeken wij u vriendelijk contact op te nemen met de afdeling Customer Support. Wij vertrouwen er op u met deze informatie van dienst te zijn. Hoogachtend, R. van Duin Laboratory Manager ALCONTROL B.V. IS GEACCREDITEERD VOLGENS DE DOOR DE RAAD VOOR ACCREDITATIE GESTELDE CRITERIA VOOR TESTLABORATORIA CONFORM ISO/IEC 17025:2005 ONDER NR. L 028 AL ONZE WERKZAAMHEDEN WORDEN UITGEVOERD ONDER DE ALGEMENE VOORWAARDEN GEDEPONEERD BIJ DE KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN TE ROTTERDAM INSCHRIJVING HANDELSREGISTER: KVK ROTTERDAM

57 Aeres Milieu BV Dhr. T. Thijssen Analyserapport Blad 2 van 5 Projectnaam Projectnummer Rapportnummer Herenbosweg 45 Horst / grondwater AM Orderdatum Startdatum Rapportagedatum Analyse Eenheid Q 001 METALEN barium µg/l S 80 cadmium µg/l S <0.8 kobalt µg/l S <5 koper µg/l S 28 kwik µg/l S <0.05 lood µg/l S <15 molybdeen µg/l S <3.6 nikkel µg/l S <15 zink µg/l S <60 VLUCHTIGE AROMATEN benzeen µg/l S <0.2 tolueen µg/l S <0.2 ethylbenzeen µg/l S <0.2 o-xyleen µg/l S <0.1 p- en m-xyleen µg/l S <0.2 xylenen (0.7 factor) µg/l S 0.21 styreen µg/l S <0.2 naftaleen µg/l S 0.09 GEHALOGENEERDE KOOLWATERSTOFFEN 1,1-dichloorethaan µg/l S <0.6 1,2-dichloorethaan µg/l S <0.6 1,1-dichlooretheen µg/l S <0.1 cis-1,2-dichlooretheen µg/l S <0.1 trans-1,2-dichlooretheen µg/l S <0.1 som (cis,trans) 1,2- dichloorethenen (0.7 factor) µg/l 0.14 dichloormethaan µg/l S <0.2 1,1-dichloorpropaan µg/l S <0.25 1,2-dichloorpropaan µg/l S <0.25 1,3-dichloorpropaan µg/l S <0.25 som dichloorpropanen (0.7 factor) µg/l S 0.53 tetrachlooretheen µg/l S <0.1 tetrachloormethaan µg/l S <0.1 1,1,1-trichloorethaan µg/l S <0.1 1,1,2-trichloorethaan µg/l S <0.1 trichlooretheen µg/l S <0.6 De met S gemerkte analyses zijn geaccrediteerd en vallen onder de AS3000 erkenning. Overige accreditaties zijn gemerkt met een Q. Nummer Monstersoort Monsterspecificatie 001 Grondwater (AS3000) pb 1 ALCONTROL B.V. IS GEACCREDITEERD VOLGENS DE DOOR DE RAAD VOOR ACCREDITATIE GESTELDE CRITERIA VOOR TESTLABORATORIA CONFORM ISO/IEC 17025:2005 ONDER NR. L 028 Paraaf : AL ONZE WERKZAAMHEDEN WORDEN UITGEVOERD ONDER DE ALGEMENE VOORWAARDEN GEDEPONEERD BIJ DE KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN TE ROTTERDAM INSCHRIJVING HANDELSREGISTER: KVK ROTTERDAM

58 Aeres Milieu BV Dhr. T. Thijssen Analyserapport Blad 3 van 5 Projectnaam Projectnummer Rapportnummer Herenbosweg 45 Horst / grondwater AM Orderdatum Startdatum Rapportagedatum Analyse Eenheid Q 001 chloroform µg/l S <0.6 vinylchloride µg/l S <0.1 tribroommethaan µg/l S <0.2 MINERALE OLIE fractie C10 - C12 µg/l <25 fractie C12 - C22 µg/l <25 fractie C22 - C30 µg/l <25 fractie C30 - C40 µg/l <25 totaal olie C10 - C40 µg/l S <100 De met S gemerkte analyses zijn geaccrediteerd en vallen onder de AS3000 erkenning. Overige accreditaties zijn gemerkt met een Q. Nummer Monstersoort Monsterspecificatie 001 Grondwater (AS3000) pb 1 ALCONTROL B.V. IS GEACCREDITEERD VOLGENS DE DOOR DE RAAD VOOR ACCREDITATIE GESTELDE CRITERIA VOOR TESTLABORATORIA CONFORM ISO/IEC 17025:2005 ONDER NR. L 028 Paraaf : AL ONZE WERKZAAMHEDEN WORDEN UITGEVOERD ONDER DE ALGEMENE VOORWAARDEN GEDEPONEERD BIJ DE KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN TE ROTTERDAM INSCHRIJVING HANDELSREGISTER: KVK ROTTERDAM

59 Aeres Milieu BV Dhr. T. Thijssen Analyserapport Blad 4 van 5 Projectnaam Projectnummer Rapportnummer Herenbosweg 45 Horst / grondwater AM Orderdatum Startdatum Rapportagedatum Monster beschrijvingen 001 * De monstervoorbehandeling en analyses zijn uitgevoerd conform Accreditatieschema AS3000, dit geldt alleen voor de analyses die worden gerapporteerd met het "S" kenmerk. ALCONTROL B.V. IS GEACCREDITEERD VOLGENS DE DOOR DE RAAD VOOR ACCREDITATIE GESTELDE CRITERIA VOOR TESTLABORATORIA CONFORM ISO/IEC 17025:2005 ONDER NR. L 028 Paraaf : AL ONZE WERKZAAMHEDEN WORDEN UITGEVOERD ONDER DE ALGEMENE VOORWAARDEN GEDEPONEERD BIJ DE KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN TE ROTTERDAM INSCHRIJVING HANDELSREGISTER: KVK ROTTERDAM

60 Aeres Milieu BV Dhr. T. Thijssen Analyserapport Blad 5 van 5 Projectnaam Projectnummer Rapportnummer Herenbosweg 45 Horst / grondwater AM Orderdatum Startdatum Rapportagedatum Analyse Monstersoort Relatie tot norm barium Grondwater (AS3000) Conform AS en Conform NEN 6966 (meting conform NEN-EN-ISO 11885) cadmium Grondwater (AS3000) Idem kobalt Grondwater (AS3000) Idem koper Grondwater (AS3000) Idem kwik Grondwater (AS3000) Conform AS en conform NEN-EN-ISO lood Grondwater (AS3000) Conform AS en Conform NEN 6966 (meting conform NEN-EN-ISO 11885) molybdeen Grondwater (AS3000) Idem nikkel Grondwater (AS3000) Idem zink Grondwater (AS3000) Idem benzeen Grondwater (AS3000) Conform AS tolueen Grondwater (AS3000) Idem ethylbenzeen Grondwater (AS3000) Idem o-xyleen Grondwater (AS3000) Idem p- en m-xyleen Grondwater (AS3000) Idem xylenen (0.7 factor) Grondwater (AS3000) Conform AS styreen Grondwater (AS3000) Conform AS naftaleen Grondwater (AS3000) Idem 1,1-dichloorethaan Grondwater (AS3000) Idem 1,2-dichloorethaan Grondwater (AS3000) Idem 1,1-dichlooretheen Grondwater (AS3000) Idem cis-1,2-dichlooretheen Grondwater (AS3000) Idem trans-1,2-dichlooretheen Grondwater (AS3000) Idem som (cis,trans) 1,2- dichloorethenen (0.7 factor) Grondwater (AS3000) Idem dichloormethaan Grondwater (AS3000) Idem 1,1-dichloorpropaan Grondwater (AS3000) Idem 1,2-dichloorpropaan Grondwater (AS3000) Idem 1,3-dichloorpropaan Grondwater (AS3000) Idem som dichloorpropanen (0.7 factor) Grondwater (AS3000) Idem tetrachlooretheen Grondwater (AS3000) Idem tetrachloormethaan Grondwater (AS3000) Idem 1,1,1-trichloorethaan Grondwater (AS3000) Idem 1,1,2-trichloorethaan Grondwater (AS3000) Idem trichlooretheen Grondwater (AS3000) Idem chloroform Grondwater (AS3000) Idem vinylchloride Grondwater (AS3000) Idem tribroommethaan Grondwater (AS3000) Idem totaal olie C10 - C40 Grondwater (AS3000) Conform AS Monster Barcode Aanlevering Monstername Verpakking 001 B ALC G ALC G ALC236 ALCONTROL B.V. IS GEACCREDITEERD VOLGENS DE DOOR DE RAAD VOOR ACCREDITATIE GESTELDE CRITERIA VOOR TESTLABORATORIA CONFORM ISO/IEC 17025:2005 ONDER NR. L 028 Paraaf : AL ONZE WERKZAAMHEDEN WORDEN UITGEVOERD ONDER DE ALGEMENE VOORWAARDEN GEDEPONEERD BIJ DE KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN TE ROTTERDAM INSCHRIJVING HANDELSREGISTER: KVK ROTTERDAM

61 Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst/AM12135 BIJLAGE 6 Foto s onderzoekslocatie

62 Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst/AM12135 Foto 1 Foto 2 Foto 3 Foto 4

63 Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst/AM12135 BIJLAGE 7 Verklaring Veldmedewerker

64 Verkennend bodemonderzoek Herenbosweg 45 te Horst/AM12135 VERKLARING Hierbij verklaar ik (ondergetekende) dat de veldwerkzaamheden onafhankelijk van de opdrachtgever zijn uitgevoerd conform de eisen van de BRL 2000 en de bijbehorende protocollen 2001 en PROJECTNUMMER : AM12135 ONDERZOEKSLOCATIE : Herenbosweg 45 te Horst GECERTIFICEERD MONSTERNEMER : dhr. H. van den Tillaar DATUM : 11 en 18 juli 2012 HANDTEKENING :

65 Bijlage 2 Akoestisch onderzoek 65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79

80

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

100

101

102

103

104

105

106

107

108

109 Bijlage 3 Archeologisch onderzoek 109

110 RAPPORT Archeologisch bureau- en verkennend veldonderzoek, door middel van boringen Herenbosweg 45 te Horst AM12135 Opdrachtgever BRO Industriestraat PK Tegelen Projectnummer Aeres Milieu projectnummer AM12135 Status rapport Concept Autorisatie Opsteller rapport: paraaf datum Ing. N.J.W. van der Feest MA 9 juli 2012 Redactie: paraaf datum Drs. C.D.R. Cohen Stuart (Transect) 9 juli 2012 Vrijgave: paraaf datum Contactgegevens Aeres Milieu B.V. Postbus KA ROERMOND (t) (f) info@aeres-milieu.nl Ing. T.K.P.G. Thijssen 9 juli 2012

111

112 INHOUDSOPGAVE SAMENVATTING 3 ADMINISTRATIEVE GEGEVENS 5 1. INLEIDING 7 2. WERKWIJZE Inleiding Verkennend veldonderzoek d.m.v. boringen 9 3. BUREAUONDERZOEK Landschappelijke situatie - geomorfologie Landschappelijke situatie - bodem Bewoningsgeschiedenis historisch overzicht Bewoningsgeschiedenis archeologische waarden Bewoningsgeschiedenis historisch materiaal VERWACHTINGSMODEL VELDWERKZAAMHEDEN (A.A. Kerkhoven/ Transect) Algemeen Fysisch geografische beschrijving van de bodemopbouw Archeologische indicatoren CONCLUSIE (A.A. Kerkhoven/ Transect) Algemeen Beantwoording van de onderzoeksvragen AANBEVELINGEN (A.A. Kerkhoven/ Transect) 25 LITERATUURLIJST 27 Bijlagen: 1 Topografische overzichtskaart 2 Situatietekening onderzoekslocatie met boorpunten 3 Overzicht IKAW met aanwezige onderzoeken, monumenten en waarnemingen 4 Overzicht gemeentelijke archeologische waarden- en verwachtingskaart 5 Overzicht geomorfologische kaart 6 Overzicht bodemkaart 7 Overzicht AHN 8 Boorkernbeschrijvingen

113 Pagina 2 van 27

114 Archeologisch onderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM12135 SAMENVATTING Op 15 juni 2012 is door cultuurhistorisch adviesbureau Transect in samenwerking met Aeres Milieu een archeologisch bureau- en verkennend booronderzoek uitgevoerd aan de Herenbosweg te Horst. Het onderzoek bestaat uit twee delen, het booronderzoek is uitgevoerd door Transect, gerapporteerd door drs. A.A. Kerkhoven en voorafgaand aan dit booronderzoek is een specifiek verwachtingsmodel opgesteld door Aeres Milieu. Dit verwachtingsmodel is opgesteld aan de hand van een bureauonderzoek over deze locatie, opgesteld door ing. N.J.W. van der Feest MA. Het doel van het booronderzoek is de in het bureauonderzoek opgestelde specifieke verwachting te toetsen. Aan de hand van deze gegevens kunnen vervolgens een waardestelling en adviezen over de aanwezige archeologische resten, of vervolgtraject worden opgesteld. Op basis van de bekende gegevens omtrent archeologische waarden in het gebied en geografische ligging moet worden geconcludeerd dat voor het plangebied een hoge archeologische verwachting geldt voor archeologische resten uit het neolithicum tot en met de ijzertijd. In deze periode zijn er in de directe omgeving van het plangebied resten van grafheuvels aangetroffen en bijbehorend vondstmateriaal. Echter zijn de nederzettingsresten behorend tot deze grafcomplexen nooit aangetroffen. Beekdalen, met name de hogere flanken ervan waren bij uitstek geschikte woongronden door hun grote biodiversiteit en gradiënt. De periode voorafgaand aan de late prehistorie was het plangebied vermoedelijk onaantrekkelijk voor bewoning door de invloed van de Maas en later door de invloed van de zandverstuivingen in de omgeving. De daaropvolgende perioden zijn vermoedelijk te nat om enige interesse te vormen voor bewoning. Deze natte periode vertaald zich onder andere ook in de aanwezigheid van het turf ven in de omgeving van het plangebied. Ondanks dat het plangebied binnen het zoektraject ligt van RAAP voor de Romeinse weg langs de Maas zullen er gunstigere locaties in de directe omgeving geweest zijn om deze natte zone te omzeilen. Derhalve worden de periode Romeinse tijd en vroege middeleeuwen gezien als een lage kans op het aantreffen van archeologische resten. Met de grootschalige (veen)ontginningen in de late middeleeuwen en nieuwe tijd neemt de activiteit toe in de omgeving van het plangebied. De ontwikkelingen van Eiklenbos en Tienray zijn hier indicatoren voor. De ligging direct bij het turf ven zal als gevolg hebben gehad dat de activiteiten ter plaatse beperkt geweest zullen zijn. Hierdoor wordt de kans voor het aantreffen van resten uit de late middeleeuwen en nieuwe tijd als middelhoog gezien. Uit het inventariserend veldonderzoek, verkennende fase, blijkt dat de top van het dekzand in het plangebied is verstoord. Ook zijn er geen archeologische indicatoren aangetroffen. Hierdoor is de archeologische verwachting van het plangebied nihil. Het onderzoek is zo zorgvuldig mogelijk en conform de hiervoor geldende eisen uitgevoerd. Omdat het uitgevoerde onderzoek een steekproef betreft, kan niet zondermeer worden uitgesloten dat bij grondwerkzaamheden archeologische resten worden aangetroffen. De kans hierop is echter klein. Mochten er bij grondwerkzaamheden toch archeologische resten worden aangetroffen, dienen deze conform de hiervoor geldende wettelijke eisen te worden gemeld. Pagina 3 van 27

115 Pagina 4 van 27

116 Archeologisch onderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM12135 ADMINISTRATIEVE GEGEVENS Projectnummer : AM12135 OM-nummer : Soort onderzoek : Verkennend booronderzoek Adres onderzoekslocatie : Herenbosweg 45 Toponiem : Herenbosweg Gemeente : Horst aan de Maas Provincie : Limburg Kadastrale registratie : sectie K, nr. 550 Coördinaten : centrum ; NW: ; NO: ; ZW: ; ZO: ; Oppervlakte : circa m 2 Huidig locatie gebruik : grasland Aanleiding onderzoek : bestemmingsplanwijziging Opdrachtgever : BRO Bevoegde overheid : Gemeente Horst aan de Maas, dhr. D. Bolhuis Opslag documentatie en materiaal : Zuidhoven 9m te Roermond tot deponering bij provinciaal depot (centre keramique) te Maastricht Datum uitvoering : 11 juli 2012 Pagina 5 van 27

117 Pagina 6 van 27

118 Archeologisch onderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM INLEIDING In opdracht van BRO heeft het archeologisch en cultuurhistorisch adviesbureau Transect in samenwerking met Aeres Milieu een archeologisch bureau- en verkennend veldonderzoek, d.m.v. boringen uitgevoerd op de locatie: Adres onderzoekslocatie : Herenbosweg 45 te Horst Gemeente : Horst aan de Maas Oppervlakte : circa m 2 Huidig perceelsgebruik : grasland Toekomstig perceelsgebruik : uitbreiding transportbedrijf Dit onderzoek bestaat uit twee delen, te weten een bureauonderzoek, uitgevoerd door Aeres Milieu en een booronderzoek uitgevoerd door Transect. Dit archeologisch onderzoek is uitgevoerd conform de richtlijnen van de KNA 3.2. Het verkennend onderzoek bestaat uit een bureauonderzoek naar de historie en bodemgesteldheid van de onderzoekslocatie. Aanvullend hierop is een verkennend veldonderzoek d.m.v. boringen op het perceel uitgevoerd. De werkzaamheden in het veld zijn uitgevoerd door een KNA-archeoloog onder leiding van een KNA-senior archeoloog. Aanleiding De aanleiding voor het laten uitvoeren van dit bodemonderzoek is de voorgenomen uitbreiding van het naastgelegen transportbedrijf. Er is vooralsnog geen verbeelding van de voorgenomen plannen en de concrete diepte van de werkzaamheden is niet vastgelegd. Echter zullen de ontgravingen voldoende diepte hebben om te kunnen voorzien in een stabilisatielaag voor het faciliteren van zwaar verkeer. Er wordt voor dit onderzoek uitgegaan van een minimale verstoringsdiepte van 1,00 meter onder maaiveld. Doel Het doel van het archeologisch bureauonderzoek is, het bepalen van een specifiek verwachtingsmodel voor de locatie. Dit verwachtingsmodel wordt op basis van historische kaarten en bekende landschappelijke en archeologische gegevens gevormd. Dit verwachtingsmodel zal vervolgens leiden tot een aanbeveling over het behoud in-situ of eventueel vervolgonderzoek. Het doel van het aansluitende verkennende booronderzoek is het toetsen van het in het bureauonderzoek opgestelde verwachtingsmodel. Specifiek voor de locatie Herenboschweg zijn de volgende onderzoeksvragen geformuleerd: Is er sprake van stratigrafische lagen die potentieel archeologische waarden kunnen bevatten? In hoeverre zijn deze lagen intact en hoe reflecteert dit de kwaliteit van de mogelijk aanwezige archeologische resten? Wat is de diepteligging van mogelijke archeologische resten en wat is de daadwerkelijke bedreiging van deze resten door de voorgenomen bodemingrepen? Zijn er tijdens het veldwerk archeologische indicatoren aangetroffen en, indien mogelijk, welke perioden vertegenwoordigen ze? Plangebied Het plangebied is gelegen ten noorden van Horst in het buitengebied en word aan de zuidzijde begrensd door de erfgrenzen van de belendende percelen (zie figuur 1). Ten noorden wordt het plangebied begrensd door de Macayweg, in het oosten door de Herenbosweg. Het westen wordt begrensd door de Rijnbroeker loop, een watergang die tevens fungeert als erfgrens. In de toekomstige situatie zal ter plaatse van het grasland het reeds bestaande transportbedrijf worden uitgebreid. Pagina 7 van 27

119 Figuur 2: plangebied bij aanvang van de werkzaamheden gefotografeerd in westelijke richting. Pagina 8 van 27

120 Archeologisch onderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM WERKWIJZE 2.1 Inleiding Bij het uitvoeren van het bureauonderzoek is gebruik gemaakt van verschillende bronnen. Deze bronnen geven inzicht in bekende, of te verwachten archeologische resten binnen het onderzoeksgebied. Daarnaast zijn deze bronnen van belang voor het opstellen van de landschapsgenese. Archeologische bronnen Indicatieve Kaart Archeologische Waarden (IKAW) Cultuurhistorische Waardenkaart (CHW) Archeologische Monumentenkaart (AMK) Archeologisch Informatiesysteem (ARCHIS II) De archeologische verwachtings- en beleidsadvieskaart voor de gemeente Horst aan de Maas Specifieke lokale informatie Bodem- en geomorfologische kaarten Bodemkaart (Alterra, uit Archis2) Geomorfologischekaart (Alterra, uit Archis2) Actuele Hoogtekaart van Nederland (AHN) Historische kaarten Historisch minutenplan ( ) Historische topografische en militaire kaarten (1830 tot 1978) Moderne topografische kaart (2005) De bovenstaande bronnen worden aangevuld door mogelijke informatie afkomstig van lokale archeologische verenigingen en werkgroepen. De overige aanvullende informatie is terug te vinden in de literatuurlijst. 2.2 Verkennend veldonderzoek d.m.v. boringen Om een regelmatige verdeling over het plangebied te kunnen garanderen is gebruik gemaakt van een grid met gelijkbenige driehoeken (voor zover het plangebied dit toelaat). Voor een verdeling van de boringen zie bijlage 2. Deze meetpunten worden met behulp van meetwiel en meetlint uitgezet. De boorpunten worden gerelateerd aan de AHN. De boringen zijn uitgevoerd met een edelman boor van 10 centimeter. Daar waar potentieel interessante lagen aanwezig zijn of er archeologische indicatoren zijn aangetroffen worden twee boringen gezet met een diameter van 12 centimeter. De relevante boorkernen van deze boringen worden gezeefd over een zeef met een maaswijdte van 4 millimeter. De boringen worden tot minimaal 30 centimeter in de schone (C-horizont) ondergrond doorgeboord. De boorkernen worden conform ASB (Archeologische Standaard Boorbeschrijving 5.2) beschreven. Voor het plangebied aan de Herenboschweg is uitgegaan van 12 boringen om een duidelijk beeld te kunnen schetsen. Dit komt neer op circa 20 boringen per hectare. Tijdens het veldwerk wordt, voor zover mogelijk gekeken naar archeologische indicatoren aan het oppervlakte. Pagina 9 van 27

121 Pagina 10 van 27

122 Archeologisch onderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM BUREAUONDERZOEK 3.1 Landschappelijke situatie - geomorfologie Tijdens een groot deel van de laatste ijstijd (het Weichselien), heerste in Nederland een poolklimaat. Door het ontbreken van begroeiing had de wind vrij spel en kon vanuit het Noordzeebekken dekzand worden afgezet. Dit dekzand behoort tot het Laagpakket van Wierden (Formatie van Boxtel). Het plangebied ligt in het zogenaamde zuidelijk zandgebied. Dit is een relatief vlak gebied dat nooit door landijs bedekt is geweest. Het reliëf wordt voornamelijk bepaald door grote en kleine beekdalen en dekzandlaagten en -ruggen met plaatselijk jonge stuifzanden. In dit gebied ligt een laag dekzand op Pleistoceen rivierzand en-grind. Tijdens een groot deel van de laatste ijstijd (het Weichseliën), heerste in Nederland een poolklimaat. Door het ontbreken van begroeiing had de wind vrij spel en kon vanuit het Noordzeebekken en de brede riviervlaktes van de Maas en de Rijn het dekzand worden afgezet. Het dekzandreliëf dat hierbij in het landschap is ontstaan, wordt gekenmerkt door vlaktes, depressies en kopjes, afgewisseld met langgerekte ruggen. Dit dekzand behoort tot het laagpakket van Wierden (Formatie van Boxtel) en is kalkloos, fijnkorrelig ( µm) en arm aan grind. Daarbij werden de oudere rivierafzettingen van de Maas afgedekt. Deze onderliggende rivierafzettingen bestaan hoofdzakelijk uit matig grof tot uiterst grof grindhoudend zand en grind en worden tot de Formatie van Sterksel gerekend. In het onderzoeksgebied liggen oude rivierafzettingen aan of dicht onder het maaiveld. Een groot deel van deze formatie is door een verwilderd riviersysteem afgezet in het laatste deel van het Vroeg-Pleistoceen (circa 1,1 miljoen jaar BP) tot en met het Midden- Pleistoceen (circa jaar BP) (Berendsen 1997; 2005). De ondergrond in de ruimere regio van het plangebied wordt doorsneden door een aantal zuidoost-noordwest georiënteerde breuken, die de Roerdalslenk en het Peel Blok begrenzen. Het plangebied ligt in het dalingsgebied, de Roerdalslenk (zie figuur 3). Hier is het zandpakket vaak meer dan 15 meter dik, soms zelfs 45 meter. De oudere afzettingen zijn als gevolg van tektonische bodemdaling tot grote diepte weggezakt (Berendsen 2004). Figuur 3: overzicht van de tektoniekzone, in rood de globale ligging van het plangebied (bron: Renes 1999). Horst ligt op een grote, bolvormige dekzandrug die op de oostelijke uitloper van een grote dekzandvlakte ligt. Deze dekzandkop ligt ingeklemd tussen een grote bocht van de Molenbeek in het noordoosten, oosten en zuidoosten en een ondiepe, brede laagte in het noorden en noordwesten waardoor de Kabroeksche Beek stroomt. Pagina 11 van 27

123 In het relatief warme Holoceen (vanaf ca jaar geleden tot nu) vonden er geen belangrijke natuurlijke wijzigingen van het reliëf meer plaats. Onder invloed van een sterke temperatuurstijging nam de vegetatie toe en bleven erosie- en sedimentatieprocessen voornamelijk beperkt tot de actieve beekdalen en stuifzandgebieden. De oude beeklopen raakten langzaam buiten gebruik. Zij zijn als ondiepe, brede dalvormige laagten zichtbaar in het landschap, zoals de brede dalvormige laagte met de Kabroeksche Beek tussen Horst en Meterik (Van Dijk 2005). Op de uitsnede uit het Actueel Hoogtebestand Nederland (bijlage 7) is duidelijk te zien dat het plangebied in een lagergelegen deel van het landschap is gelegen. Dit is de loop van de Rijnbroeker loop. Het is duidelijk waarneembaar dat het plangebied in het beekdal van deze loop is gelegen. Volgens de geomorfologische kaart van Nederland (bijlage 5) ligt het plangebied op een dalvormige laagte zonder veen (legenda-eenheid 2R2). Dit is het beekdal van de Rijnbroeker loop. De westzijde van het plangebied ligt op de overgang naar de geomorfologische eenheid welke gezien kan worden als basis voor de omgeving, dekzandruggen als dan niet met een oud bouwdek (legenda-eenheid 3L5). Deze dekzandruggen worden in de omgeving van het plangebied sterker geprononceerd in de vorm van een aantal grotere dekzandruggen (legenda-eenheid 3K14) en afgevlakt in de vorm van dekzandvlaktes (legenda-eenheid 2M13). Ten noorden van het plangebied is een andere dalvormige laagte te zien, dit betreft de loop van de Molenbeek. 3.2 Landschappelijke situatie - bodem Op de drogere delen van het dekzandlandschap zijn veelal veldpodzolgronden ontstaan (bijlage 6, legendaeenheid Hn23). Deze worden gekenmerkt door een uitspoelingslaag (AE-horizont) en een donkerbruine tot roodbruine inspoelingslaag (B-horizont). De B-horizont gaat veelal via een overgangslaag (de BC-horizont) over in het niet door bodemvorming beïnvloede zand (de C-horizont). Dit is het soort bodem waarop het grootste deel van het plangebied is gelegen. Deze gronden kunnen in de loop der tijd onder menselijke invloed omgevormd worden tot hoge zwarte enkeerdgronden (legenda-eenheid zez23), deze komen met name ten noorden en zuiden op enige afstand voor. De hoge zwarte enkeerdgronden worden gekenmerkt door een donker, humusrijk oud bouwlanddek, ook wel plaggendek of esdek genoemd, van minimaal vijftig centimeter dik. Onder dit esdek zijn nog vaak resten van humuspodzolgronden aanwezig. Bij de westgrens, bij de Rijnbroeker loop, zijn zogenaamde beekeerdgronden aanwezig (Legenda-eenheden pzg23). Dit zijn hoofdzakelijk lage zandgronden uit beekdalen en de bijbehorende overstromingsvlakten. De beekeerdgronden hebben een zwarte, humeuze bovengrond en zijn zeer roestig. In de omgeving komen verspreid ook diverse vaaggronden voor, te weten duinvaaggronden (legenda-eenheid Zb23), vorstvaaggronden (legenda-eenheid Zd21) en vlakvaaggronden (legenda-eenheid Zn21). Vlakvaaggronden komen met name voor in kleine ruimtelijke eenheden verspreid door het landschap. Het betreft jonge dekzand- of stuifzand gronden met zeer weinig organisch stof. De mogelijkheid bestaat dat deze gronden zijn ontstaan ten gevolge van intensief gebruik van beekeerdgronden. Duinvaaggronden kunnen worden omschreven worden als zeer jonge gronden ontstaan door opstuiving van zand. Deze relatief heterogene gronden hebben een zeer droge aard en kunnen grote delen van het landschap omvatten. Dit zijn sterk geaccentueerde gebieden met duinvorming. Vorstvaaggronden lijken qua opbouw relatief veel op de duinvaaggronden, maar hebben een bruinige verkleuring onder de bovengrond die doorloopt tot ca. 60 à 80 cm mv. Dit wordt ook wel verbruining genoemd (Bakker 1966, Theunissen van Manen 1985). 3.3 Bewoningsgeschiedenis historisch overzicht Uit onderzoek in Horst is gebleken dat de huidige kerk een mogelijke voorganger heeft gehad uit de elfde eeuw. De eerste vermelding van Horst dateert echter pas uit Het document beschrijft de schenking van patronaats- en personaatsrecht aan de Abdij van Averbode door de Heer van Borne (Van Rijswijck 1946). Dat Horst enig aanzien genoot blijkt uit het alleen nog als ruïne te herkennen kasteel Ter Horst (zie figuur 4). Dit is mogelijk ook de oorsprong van de naamsverandering van Berkel naar Horst, het kasteel werd omstreeks 1850 afgebroken (De Win 1975). Pagina 12 van 27

124 Archeologisch onderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM12135 De regio was gedurende lange tijd onderhevig aan turfwinning. Hoewel de schaal niet te vergelijken was met de Brabantse exploitatie was ook in de omgeving van Horst turfwinning welke diende voor een bijverdienste naast het eigen gebruik. Het zwaartepunt van deze exploitatie lag echter meer in de richting van Venray en Gennep. Horst kreeg in de 16 e eeuw een toenemende nijverheid in de vorm van lakenindustrie. Door de afnemende productie in de steden, als gevolg van een sterke concurrentie uit het buitenland, verschoof dit naar de landelijke gebieden. Ondanks de mindere kwaliteit kon er geconcurreerd worden door de lage productiekosten (en het gebruik van Spaanse wol) (Ubachs 2000; Renes 1999). Figuur 4: historische prent van het in 1850 afgebroken huis Ter Horst, de herbouwde versie van het in 1579 verwoeste kasteel (bron: De Win 1975) De vroegste geschiedenis van Horst is relatief onbekend, dat de heerlijkheid onderdeel was van het Gelders Overkwartier is duidelijk. Horst had zelfs de status van hoge heerlijkheid, dit hield in dat er halsmisdrijven mochten worden berecht. Het Spaanse bestuur van het overkwartier duurde tot de Spaanse successieoorlog ( ) waarna Horst onde het bestuur van de Oostenrijkse Habsburgers viel. In 1798 werd het Pruisische gebied ingelijfd en werd het Frans grondgebied. Dit werd pas in 1815 ongedaan gemaakt toen Horst aan de Nederlandse grondgebieden werd gevoegd onder het verdrag van Wenen (Verheijen, onb.). Het dorp heeft zich sinds het begin van de 19 e eeuw gestaag ontwikkeld tot het begin van de Tweede Wereldoorlog (Zwanenburg, 1990). Tegen het einde van de oorlog waren er 1 tot 50 huizen verwoest (Van Blankestein 2006). Het zwaarst getroffen was echter de historische RK-kerk. Deze werd door de Duitsers na diverse pogingen, waaronder bombardementen en aanvallen met raketgranaten, in november 1944 verwoest met een springstoflading (Van Rijswijck 1946). Van de originele kerk bleef niets over (zie figuur 5). Op en om Horst zijn 10 vliegtuigen tijdens activiteiten verloren in de periode (Auwerda/ Grimm 2008; Zwanenburg 1990). Figuur 5: de verwoeste RK-kerk te Horst (bron: Van Rijswijck 1946) Pagina 13 van 27

125 3.4 Bewoningsgeschiedenis archeologische waarden Het plangebied heeft op de IKAW een middelhoge kans op het aantreffen van archeologische resten (zie bijlage 3). Op de gemeentelijke beleidskaart van Horst aan de Maas is het plangebied grotendeels ingepland als categorie 6, dat wil zeggen dat hier een specifieke archeologische verwachting geldt, namelijk mogelijke datasets uit de beekdalen. De westelijke rand heeft ook hier een afwijkende waarde, deze is categorie 3, of wel een hoge archeologische verwachting. In de omgeving van het plangebied is één monumenten bekend (tabel 2), zijn er drie waarnemingen gedaan (tabel 1) en vijf onderzoeken uitgevoerd (tabel 3). Het monument betreft de historische kern van Eikelenbosch. In deze gebieden kunnen vroegmoderne en laat middeleeuwese resten worden aangetroffen. De waarnemingen zijn voornamelijk afkomstig uit de periode van de late prehistorie, diverse grafheuvels en het bijbehorende vondstenspectrum zijn in de omgeving van het plangebied aangetroffen. De onderzoeken in de omgeving hebben relatief weinig bijgedragen aan de beeldvorming van het onderzoeksgebied. Grootschalige verstoringen en de natte aard van sommige landschappelijk delen zorgen voornamelijk voor een beeld van een relatief leeg landschap. Dit terwijl de aangetroffen grafheuvels wijzen op menselijke activiteiten in de omgeving. Uitzondering hierop is de studie van RAAP, in de omgeving van het plangebied kan een Romeinse weg aangetroffen worden, echter omvat de studie van RAAP een zone van drie kilometer aan beide zijden van de Maas waardoor niet met zekerheid te zeggen valt of de omgeving van het plangebied in deze periode enig belang toegeschreven kan worden. Er is in het kader van de bureaustudie contact geweest met de Heemkundevereniging Meerlo-Wanssum (J.W. Janssen), dit heeft vooralsnog geen aanvullende informatie opgeleverd. Waarnemingen Nummer Afstand tot het Periode Omschrijving plangebied (m) Late bronstijd vroege ijzertijd Urnenveld, kunstmatige ophoging, crematieresten, keramiek, handgevormd Laat neolithicum - ijzertijd Grafheuvels (3) Paleolithicum bronstijd en ijzertijd Vuursteen, hutteleem, keramiek, handgevormd Romeinse tijd Tabel 1: Waarnemingen uit Archis2 Monumenten Nummer Afstand tot het Periode Omschrijving plangebied (m) Late middeleeuwen nieuwe tijd Historische kern van Eikelenbosch Tabel 2: Monumenten uit Archis2 Onderzoeken Nummer Afstand tot het Periode Omschrijving complex plangebied (m) Geen aanwijzingen Becker & Van de Graaf 2006, booronderzoek, vanwege de natte situatie waarschijnlijk geen archeologische resten, geen vervolg Onbekend Becker & Van de Graaf 2006, booronderzoek, gunstige ligging in het landschap, vervolg d.m.v. een karterend onderzoek Geen aanwijzingen ARC 2009, booronderzoek, archeologisch niveau volgens bureaustudie op ca. 30 cm, dit is bij booronderzoek verstoord gebleken, geen vervolg N.v.t. RAAP 2009, bureauonderzoek, Romeinse weg, afhankelijk van de verschijningsvorm een specifieke veldwerkmethode als vervolgonderzoek. Pagina 14 van 27

126 Archeologisch onderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM Geen aanwijzingen Archeopro 2011, booronderzoek, vanwege de aangetroffen verstoringen (steenfabriek en sportvelden) geen vervolg Tabel 3: Onderzoeken uit Archis2 3.5 Bewoningsgeschiedenis historisch materiaal Zoals in figuur 5 te zien is, is er nooit sprake geweest van vaste bebouwing op het plangebied. Wat wel opvallend is, de ligging van een turfven in de directe omgeving van het plangebied. Het is niet duidelijk of deze ontgonnen is ten behoeve van de turfwinning in de regio. Waarschijnlijk is als poging de omgeving te ontwateren de Rijnbroeker loop gegraven. Op de kaart van 1895 heet deze nog de broeker loop en ontspringt deze in Eiklenbosch. Op deze kaart is ook de eerste verkaveling van het terrein te zien, deze krijgt een andere vorm in de loop van de 20 e eeuw. Pagina 15 van 27

127 Figuur 5: Historisch kaartmateriaal uit respectievelijk , , 1895 en 1953, met in de rode cirkel het plangebied. Op de kaart met historische elementen in het landschap (figuur 6, rechts) is te zien dat ter plaatse van het plangebied een historische grens aanwezig is welke in het landschap nog zichtbaar is (zwarte onderbroken lijn) en deels is verdwenen (roze stippellijn). De Rijnbroeker loop staat weergegeven als een blauwe onderbroken lijk, dit staat voor een grotendeels natuurlijke waterloop die na 1806 is gekanaliseerd. Dit komt echter niet overeen met de historische kaarten. De oranje gekleurde Herenbosweg is afkomstig uit de periode , dit komt overeen met de kaarten die beschikbaar waren ten tijde van dit onderzoek. Het plangebied is gelegen in een zone die in de periode ontgonnen is als nieuw cultuurlandschap. Op de kaart kenmerken van het cultuurlandschap (figuur 6, links) is ook te zien dat ten oosten gelegen heidegebieden (ongekleurd) nog niet ontgonnen zijn. Ten noorden is in de groene kleur ook het beekdal van de Molenbeek te zien, deze is in gebruik als graslanden. Pagina 16 van 27

128 Archeologisch onderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM12135 Figuur 6: Uitsneden uit de kaart met historische elementen in het landschap (rechts) en de kaart van kenmerken van het cultuurlandschap (links) (bron: Renes 1999) Pagina 17 van 27

129 Pagina 18 van 27

130 Archeologisch onderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM VERWACHTINGSMODEL Het plangebied is gelegen ten noorden van Horst in het beekdal van de Rijnbroeker loop. Op basis van de bekende gegevens omtrent archeologische waarden in het gebied en geografische ligging moet worden geconcludeerd dat voor het plangebied een hoge archeologische verwachting geldt voor archeologische resten uit het neolithicum tot en met de ijzertijd. In deze periode zijn er in de directe omgeving van het plangebied resten van grafheuvels aangetroffen en bijbehorend vondstmateriaal. Echter zijn de nederzettingsresten behorend tot deze grafcomplexen nooit aangetroffen. Beekdalen, met name de hogere flanken ervan waren bij uitstek geschikte woongronden door hun grote biodiversiteit en gradiënt. De periode voorafgaand aan de late prehistorie was het plangebied vermoedelijk onaantrekkelijk voor bewoning door de invloed van de Maas en later door de invloed van de zandverstuivingen in de omgeving. De daaropvolgende perioden zijn vermoedelijk te nat om enige interesse te vormen voor bewoning. Deze natte periode vertaald zich onder andere ook in de aanwezigheid van het turf ven in de omgeving van het plangebied. Ondanks dat het plangebied binnen het zoektraject ligt van RAAP voor de Romeinse weg langs de Maas zullen er gunstigere locaties in de directe omgeving geweest zijn om deze natte zone te omzeilen. Derhalve worden de periode Romeinse tijd en vroege middeleeuwen gezien als een lage kans op het aantreffen van archeologische resten. Met de grootschalige (veen)ontginningen in de late middeleeuwen en nieuwe tijd neemt de activiteit toe in de omgeving van het plangebied. De ontwikkelingen van Eiklenbos en Tienray zijn hier indicatoren voor. De ligging direct bij het turf ven zal als gevolg hebben gehad dat de activiteiten ter plaatse beperkt geweest zullen zijn. Het gebied heeft dan nog steeds een nat karakter. Bewoning zal dan ook niet worden verwacht. Echter moet er rekeninge worden gehouden met sterk afwijkende bodemtypen indien ter plaatse veen aanwezig was. De op de kaart met historische relicten aangegeven grens kan zeer goed ook de grens vormen voor de veenwinning indien deze heeft plaats gevonden. De veenwinning heeft voor het plangebied een groot belang, indien deze niet heeft plaatsgenomen is de potentie voor het in-situ aantreffen van resten uit de late prehistorie groot. Indien er wel veenwinning heeft plaatsgevonden kan mogelijk het beeld van de politieke grens en de daadwerkelijke weerspiegeling in de realiteit beter in beeld worden gebracht. Hierdoor wordt de kans voor het aantreffen van resten uit de late middeleeuwen en nieuwe tijd als middelhoog gezien. Nederzettingsresten uit het neolithicum tot en met de nieuwe tijd kunnen voorkomen als concentraties van vondstmateriaal (aardewerk, bouwsteen, natuursteen) of als vullingen van afvalkuilen, paalkuilen, waterputten, e.d.. De aanwezigheid van eventuele sporen van begravingen in de vorm van crematie- en inhumatiegraven kan in geval van voormalige bewoning niet worden uitgesloten. Op het plangebied kan ook de grens van de turfwinning worden aangetroffen (het wel/niet aanwezig zijn van veen in de ondergrond) Gezien de afwezigheid van bebouwing uit de toegepaste bronnen zullen er naar verwachting geen verstoringen aanwezig zijn anders dan in samenhang met natuurlijke processen en het gebruik als akker. Pagina 19 van 27

131 Pagina 20 van 27

132 Archeologisch onderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM VELDWERKZAAMHEDEN (A.A. Kerkhoven/ Transect) 5.1 Algemeen Het doel van het booronderzoek is het toetsen van de archeologische verwachting in het plangebied. Hiertoe zijn in het plangebied 13 verkennende boringen gezet tot een diepte van maximaal 90 cm Mv (zie bijlagen 1 t/m 4). De boringen zijn voor zover mogelijk evenredig verspreid over het plangebied gezet. Alle boringen zijn gezet met een 7 cm diameter Edelmanboor. Van iedere boring is vervolgens de lithologie beschreven. Daarna zijn de boringen visueel geïnspecteerd op archeologische indicatoren, zoals aardewerk, bot en brokjes houtskool. De hoogteligging ten opzichte van NAP van de boorpunten is afgeleid van het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN) en bedraagt voor alle boringen circa 21,0 m +NAP. De boringen zijn beschreven volgens de Archeologische Standaard Boorbeschrijvingsmethode (ASB; SIKB 2008). Het veldonderzoek is op 11 juli 2012 uitgevoerd door drs. A.A. Kerkhoven (KNA archeoloog) en ing. N.J.W. van der Feest MA (KNA archeoloog) 5.2 Fysisch geografische beschrijving van de bodemopbouw De bodem in het plangebied bestaat uit zeer fijn dekzand ( µm), waarop een zandige bouwvoor ligt (zie de boorstaten bijlage 2). Het dekzand is overwegend matig siltig en licht grijs van kleur. In het hele plangebied is het dekzand afgetopt, dan wel verploegd. Alleen in boring 2 was onder de bouwvoor nog een restant van een B-horizont te zien (zie foto 7). Figuur 7: restanten van een B-horizont in boring 2 In het plangebied ligt direct onder de bouwvoor dekzand. Deze is tot in de C-horizont afgetopt, dan wel verploegd. Alleen in boring 2 is nog een restant B-horizont aanwezig. Dit betekent dat eventueel in het verleden - aanwezige archeologische waarden zijn verstoord, met uitzondering van diepe grondsporen. Tevens zijn er geen archeologische indicatoren aangetroffen in de vorm van bijvoorbeeld aardewerk, bewerkt vuursteen of houtskool. 5.3 Archeologische indicatoren Er zijn geen archeologische indicatoren aangetroffen. Pagina 21 van 27

133 Pagina 22 van 27

134 Archeologisch onderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM CONCLUSIE (A.A. Kerkhoven/ Transect) 6.1 Algemeen In het plangebied ligt direct onder de bouwvoor dekzand. Deze is tot in de C-horizont afgetopt, dan wel verploegd. Alleen in boring 2 is nog een restant B-horizont aanwezig. Dit betekent dat eventueel in het verleden - aanwezige archeologische waarden zijn verstoord, met uitzondering van diepe grondsporen. Tevens zijn er geen archeologische indicatoren aangetroffen in de vorm van bijvoorbeeld aardewerk, bewerkt vuursteen of houtskool. 6.2 Beantwoording van de onderzoeksvragen Is er sprake van stratigrafische lagen die potentieel archeologische waarden kunnen bevatten? Ja, direct onder de bouwvoor van het plangebied, ligt dekzand. In de top hiervan kunnen zich archeologische waarden bevinden. In hoeverre zijn deze lagen intact en hoe reflecteert dit de kwaliteit van de mogelijk aanwezige archeologische resten? Het dekzand is tot in de C-horizont afgetopt. Alleen ter hoogte van boring 2 is nog een restant van een B- horizont aanwezig. Dit betekent dat eventueel in het verleden - aanwezige archeologische waarden verstoord zullen zijn. Wat is de diepteligging van mogelijke archeologische resten en wat is de daadwerkelijke bedreiging van deze resten door de voorgenomen bodemingrepen? De top van het dekzand ligt doorgaans op 30 cm beneden maaiveld. Deze is tot in de C-horizont verstoord, waardoor de voorgenomen bodemingrepen nauwelijks tot geen bedreiging vormen voor het bodemarchief. Zijn er tijdens het veldwerk archeologische indicatoren aangetroffen en, indien mogelijk, welke perioden vertegenwoordigen ze? Tijdens het booronderzoek zijn geen archeologische indicatoren aangetroffen. Pagina 23 van 27

135 Pagina 24 van 27

136 Archeologisch onderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM AANBEVELINGEN (A.A. Kerkhoven/ Transect) Uit het inventariserend veldonderzoek, verkennende fase, blijkt dat de top van het dekzand in het plangebied is verstoord. Ook zijn er geen archeologische indicatoren aangetroffen. Hierdoor is de archeologische verwachting van het plangebied nihil. Het onderzoek is zo zorgvuldig mogelijk en conform de hiervoor geldende eisen uitgevoerd. Omdat het uitgevoerde onderzoek een steekproef betreft, kan niet zondermeer worden uitgesloten dat bij grondwerkzaamheden archeologische resten worden aangetroffen. De kans hierop is echter klein. Mochten er bij grondwerkzaamheden toch archeologische resten worden aangetroffen, dienen deze conform de hiervoor geldende wettelijke eisen te worden gemeld. Pagina 25 van 27

137 Pagina 26 van 27

138 Archeologisch onderzoek Herenbosweg 45 te Horst / AM12135 LITERATUURLIJST Auwerda, F./ P. Grimm, 2008: Verliesregister , Alle militaire vliegtuigverliezen in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog, Den Haag. Bakker, de, H., 1966: De subgroepen van het systeem van bodemclassificatie voor Nederland, in Boor en spade: verspreide bijdragen tot de kennis van de bodem van Nederland, Wageningen. Blankenstein, van, E., 2006: Defensie- en oorlogsschade in kaart gebracht ( ), Zeist. Berendsen, H.J.A., 1997: Landschappelijk Nederland. Fysische geografie van Nederland, Assen. Berendsen, H.J.A. 2004: De vorming van het land. Inleiding in de geologie en Geomorfologie, Assen. Berendsen, H.J.A., 2005: Landschappelijk Nederland, Assen. Cate, ten, J. A. M./ A. F. van Holst/ H. Kleijer/ J. Stolp, 1995: Handleiding bodemgeografisch onderzoek, richtlijnen en voorschriften. Deel A: Bodem, Wageningen, DLO-Staring Centrum. Technisch Document 19A. Dijk, Van, X.C.C., 2005: Plangebied Groenewoudstraat te Horst, Gemeente Horst aan de Maas, Archeologisch vooronderzoek: een bureauonderzoek en veldinspectie, RAAP-Notitie 1374, Weert. Es, Van W.A./H. Sarfatij/ P.J. Woltering (red.), 1988: Archeologie in Nederland, De rijkdom van het bodemarchief. Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek. Amersfoort. Mulder, de, E.J.F./ M.C. Geluk/ I. Ritsema/ W.E. Westerhoff/ T.E. Wong, 2003: De ondergrond van Nederland. Utrecht. Renes, J., 1999: Landschappen van Maas en Peel, Een toegepast historisch-geografisch onderzoek in het streekplangebied Noord- en Middel-Limburg, Leeuwarden. Rijswijck, van, A., 1946: De verwoeste kerken van Limburg, Roermond. SIKB, 2006: Leidraad inventariserend veldonderzoek, Deel: karterend booronderzoek, Gouda. Theunissen van Manen, T.C., 1985: Bodemkaart van Nederland 1:50.000, toelichting bij de kaartbladen 50 Oost Tilburg en 51 West Eindhoven, Stiboka, Wageningen. Ubachs, P.J.H., 2000: Handboek voor de geschiedenis van Limburg, Maaslandse Monografieën 63, Hilversum. Verheijen, G.: De voormalige gemeente Horst, Historisch Educatief Platform (online) Verhoeven, A.A.A., 1998: Middeleeuws gebruiksaardewerk in Nederland (8ste 13de eeuw), Amsterdam Archaeological Studies 3, Amsterdam. Win, de, J.T.H., 1975: Kastelen in Limburg, Hoensbroek Pagina 27 van 27

139 Zonneveld, J.I.S., 1981: Vormen in het landschap, hoofdlijnen van de geomorfologie, Utrecht. Zwanenburg, G.J., 1990: En nooit was het stil Kroniek van een luchtoorlog, deel 2: Luchtaanvallen op doelen in en om Nederland, Almere. Digitale bronnen: Archis Archeologische kaarten en databestanden: Archeologische Monumenten Kaart (AMK), Rijksdienst voor Cultureel erfgoed (RCE), Amersfoort, Archeologisch Informatie Systeem II (Archis2), Rijksdienst voor Cultureel erfgoed (RCE), Amersfoort, Geomorfologische kaart en bodemkaart van Nederland, schaal 1: Stichting voor Bodemkartering (Stiboka), Wageningen, Indicatieve Kaart van Archeologische Waarden, 2e generatie, IKAW, Rijksdienst voor Oudheidkundig Bodemonderzoek (ROB), Amersfoort, Pagina 28 van 27

140 Archeologisch onderzoek Herenboschweg 45 te Horst / AM12135 BIJLAGE 1 Topografische overzichtskaart

141 Omgevingskaart Klantreferentie: AM m 125 m 625 m Deze kaart is noordgericht. Schaal 1: Hier bevindt zich Kadastraal object MEERLO K 550 Mackayweg, TIENRAY De auteursrechten en databankenrechten zijn voorbehouden aan de Topografische Dienst Kadaster.

142 Uittreksel Kadastrale Kaart Uw referentie: AM Mackayweg Herenbosweg m 10 m 50 m Deze kaart is noordgericht Perceelnummer Huisnummer Kadastrale grens Voorlopige grens Bebouwing Overige topografie Voor een eensluidend uittreksel, Apeldoorn, 29 juni 2012 De bewaarder van het kadaster en de openbare registers Schaal 1:1000 Kadastrale gemeente Sectie Perceel MEERLO K 550 Aan dit uittreksel kunnen geen betrouwbare maten worden ontleend. De Dienst voor het kadaster en de openbare registers behoudt zich de intellectuele eigendomsrechten voor, waaronder het auteursrecht en het databankenrecht.

143 Archeologisch onderzoek Herenboschweg 45 te Horst / AM12135 BIJLAGE 2 Situatietekening onderzoekslocatie met boorpunten

144 16

145 Archeologisch onderzoek Herenboschweg 45 te Horst / AM12135 BIJLAGE 3 Overzicht IKAW, aanwezige onderzoeken, monumenten en waarnemingen

146 Overzich IKAW met aanwzeige onderzoeken, waarnemingen en monumenten / Legenda ONDERZOEKEN GRID_1KM TOP10 ((c)tdn) WAARNEMINGEN MONUMENTEN archeologische waarde hoge archeologische waarde zeer hoge archeologische waarde zeer hoge arch waarde, beschermd IKAW zeer lage trefkans lage trefkans middelhoge trefkans hoge trefkans lage trefkans (water) middelhoge trefkans (water) hoge trefkans (water) water niet gekarteerd m N Archis /

147 Archeologisch onderzoek Herenboschweg 45 te Horst / AM12135 BIJLAGE 4 Overzicht gemeentelijke archeologische waarden- en verwachtingenkaart

148

149 Archeologisch onderzoek Herenboschweg 45 te Horst / AM12135 BIJLAGE 5 Overzicht geomorfologische kaart

150 Overzicht geomorfologie K14 3K14 3K14 2R5 W 2R5 3K14 3K14 Hw 2R5 2R5 W 3K14 D1 D1 3L5 B 3K / K14 Legenda TOP10 ((c)tdn) GRID_1KM GEOMORFOLOGIE ((c)alterra) Wanden Hoge heuvels en ruggen Terpen Hoge duinen Plateaus Terrassen 3K14 3K14 D1 4L8 2R2 4L8 2R2 4L8 Plateau-achtige vormen Waaiervormige glooiingen Niet-waaiervormige glooiingen Lage ruggen en heuvels Welvingen Vlakten Laagten Ondiepe dalen Matig diepe dalen Diepe dalen Water Bebouwing Overig (Dijken etc) 3L5 2M13 3K m 3K14 N Archis /

151 Archeologisch onderzoek Herenboschweg 45 te Horst / AM12135 BIJLAGE 6 Overzicht bodemkaart

152 Overzicht bodemkaart / zez23 Legenda TOP10 ((c)tdn) GRID_1KM zez23 BODEM ((c)alterra) Associaties ABz Brikgronden Bebouwing Dijk, bovenlandstrook Dikke eerdgronden Fluviatiele afz ouder pleistoceen Groeve, gegraven, mijnstort pzn21 Kalksteenverweringsgronden Oude rivierkleigronden Hn21 Hn23 Overige oude kleigronden Ondiepe keileemgronden Leemgronden Zeekleigronden Mariene afz ouder pleistoceen Niet-gerijpte minerale gronden Oude bewoningsplaatsen Zb23 Rivierkleigronden Kalkh lutumarme gronden Veengronden Hn23 Zn21 Zd21 Zb23 Moerige gronden Water, moeras Podzolgronden Kalkloze zandgronden Kalkhoudende zandgronden Hn m zez23 N Archis /

153 Archeologisch onderzoek Herenboschweg 45 te Horst / AM12135 BIJLAGE 7 Overzicht AHN

154

155 Archeologisch onderzoek Herenboschweg 45 te Horst / AM12135 BIJLAGE 8 Boorkernbeschrijvingen

156

157

158

159

160

161 Textuurindeling (NEN 5104) Hoofdnaam Toevoeging [Org, Gr] Gradiënt toevoeging G = grind g = grindig 1 = zwak Z = zand z = zandig 2 = matig L = leem s = siltig 3 = sterk K = klei k = kleiig 4 = uiterst V = veen h = humeus m = mineraalarm Karakteristieken en plantenresten VAM (amorfiteit) Plantenresten (plr) Consist(entie) M50 (mediaan) Alleen voor zand 1 = Zwak amorf ri = riet ST = stevig uiterst fijn 2 = Matig amorf ho = hout MST = matig stevig zeer fijn 3 = Sterk amorf ze = zegge MSL = matig slap matig fijn wo wortels SL = slap matig grof plr = ongedef. ZSL = zeer slap grof zeer grof Nieuwvormingen en grondwater Ca (kalkgehalte, CaCO 3 ) Fe (roestvlekken) Oxidatie/reductie [o/r] GW (grondwater) 1 = afwezig 1 = afwezig o = oxidatie GW = grondwater 2 = matig kalkhoudend 2 = ijzerhoudend or = oxidatie/reductie GHG = gem. hoogste grondwaterstand 3 = kalkhoudend 3 = sterk ijzerhoudend r = reductie GLG = gem. laagste grondwaterstand Classificatie en interpretatie Bodemhorizont (Hor.; volgens De Monstername (M) Lithogenese (lith.) Bakker & Schelling, 1989) BHA X (boring) XXX {diepte in cm) KOM = komafzetting BHB BED = beddingafzetting BHBC OEV = oeverafzetting BHC DEZ = dekzand CRE = crevasseafzetting BEE = beekafzetting Bijzonderheden Archeologische indicatoren en afkortingen in de kolom bijzonderheden Omg. = omgewerkt gr = grindje l = leem (verbrand) Opg. = opgebracht st = steentjes b = bot fe-c = ijzerconcreties aw = aardewerk gg = goed gesorteerd mn-c = mangaanconcreties vs = vuursteen mg = matig gesorteerd mn = Mangaan bakst = baksteen/puin sg = slecht gesorteerd spi = spikkel (+ kleur) fos = fosfaat vl = vlekken (+ kleur) hk = houtskool sch = schelpen bijm = bijmenging (+ text.)

162 162

163 Bijlage 4 Advies Waterschap Peel en M aasvallei 163

164

165

166 166

167 Bijlage 5 Natuurtoets 167

168 Notitie : Natuurtoets uitbreiding Poels Janssen Logistics, Tienray Locatie : Herenbosweg - Mackayweg, Tienray Datum : 3 juli 2012 Projectnummer : 211x00573 Opgesteld door : Rob van Dijk Gecontroleerd : Peter van de Ligt door Voorliggend verslag behoort bij de toelichting van het bestemmingsplan Uitbreiding transportbedrijf Herenbosweg 45 Horst opgesteld door BRO met rapportnummer 211x Bij ruimtelijke planvorming is een toetsing aan de natuurwetgeving verplicht. Door middel van een verkennend flora- en faunaonderzoek is een beoordeling gemaakt van de effecten die het plan zal hebben op beschermde natuurwaarden. Hierdoor wordt duidelijk of het plan in overeenstemming is met de natuurwetgeving. Natuurbescherming in Nederland De bescherming van de natuur is in Nederland vastgelegd in respectievelijk de Natuurbeschermingswet en de Flora- en faunawet. Deze wetten vormen een uitwerking van de Europese Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn. Daarnaast vindt beleidsmatige gebiedsbescherming plaats door middel van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), die is geïntroduceerd in het Natuurbeleidsplan (1990) van het Rijk en op provinciaal niveau in het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (POL) is vastgelegd. Natuurbeschermingswet De Natuurbeschermingswet heeft betrekking op de Europees beschermde Natura 2000-gebieden en de Beschermde natuurmonumenten. De Vogelrichtlijn- en Habitatrichtlijngebieden worden in Nederland gecombineerd als Natura 2000-gebieden aangewezen. Als er n.a.v. projecten, plannen en activiteiten mogelijkerwijs significante effecten optreden, dienen deze vooraf in kaart gebracht en beoordeeld te worden. Projecten, plannen en activiteiten die mogelijk een negatief effect hebben op de beschermde natuur in een Natura 2000-gebied (of Beschermd Natuurmonument) zijn vergunningsplichtig. Provinciaal beleid De provinciale groenstructuur bestaande uit de EHS en Provinciale Ontwikkelingszone Groen (POG) is ruimtelijk vastgelegd op de Greone Waardenkaart van het POL. De EHS is een robuust netwerk van natuurgebieden en tussenliggende verbindingszones. Dit netwerk bestaat uit bestaande natuurgebieden, nieuw aan te leggen natuur en verbindingszones tussen de gebieden. Ook de beheergebieden voor agrarisch natuurbeheer behoren tot de EHS. De feitelijke beleids- ADVIES / Verkennend natuurwaardenonderzoek 1