Beleidsnota nr. 11 Statuut van het parochieteam

Transcriptie

1 Beleidsnota nr. 11 Statuut van het parochieteam Parochieteams zijn en werken er in ons bisdom al vrij lang. Ook beschikken we sinds geruime tijd over een diocesane dienst of stuurgroep voor de begeleiding van parochieteams, welke heel verdienstelijk werk heeft geleverd. Er is dus al veel, lang en goed gewerkt aan en in parochieteams, de laatste tijd was de vraag groeiende naar een "statuut van het parochieteam". Vooral onze diocesane stuurgroep formuleerde deze vraag, luisterend naar parochieteams en hun begeleiders. Het is ook deze diocesane stuurgroep, die voor ons een ontwerp van statuut heeft uitgeschreven, dat daarna uitvoerig besproken is geworden met de dekens en in de bisschopsraad. Er werd gevraagd naar een beleidstekst, waarin op klare en duidelijke wijze het statuut van een parochieteam wordt omschreven, vooral om het parochieteam beter te situeren in het geheel van de parochie en zijn bevoegdheid te omschrijven. Dit vanuit het besef, dat daarmee onnodige moeilijkheden kunnen vermeden of bestaande opgelost kunnen worden. Ook leefde bij ons de bekommernis dat onze praktijk binnen het parochieteam in eenklank zou zijn met het algemeen recht van de Kerk (het Kerkelijk Wetboek van 1983) en dat een noodzakelijk minimum aan eenvormigheid over heel ons bisdom zou gewaarborgd worden. Anderzijds was het ook de wens, dat een officieel statuut ook niet nodeloos het leven en de eigen vindingrijkheid aan banden zou leggen. Wij denken dat de tekst die hier volgt, aan al deze bezorgdheden en rechtmatige vragen voldoet en dat hier een kader is uitgetekend waarbinnen onze parochieteams veilig en vruchtbaar kunnen werken. Wel weten we ook, dat de komende jaren - vooral met het groeiend aantal parochies zonder ter plaatse wonend pastoor - nieuwe problemen zullen opduiken en dat dus onze huidige beleidstekst noodzakelijkerwijze zal moeten aangepast worden. Wij voorzien trouwens een grondige evaluatie van dit statuut voor binnen vijf jaar. Zoals u zult merken bestaat de tekst uit drie delen: vooraan staan enkele basisvisies uitgeschreven; daarna volgen de artikels, waarin de eigenlijke diocesane juridische normen worden geformuleerd, afgewisseld met pastorale of andere toelichting. Deze laatste teksten willen verduidelijken welke bekommernis schuilt achter de normen, welke pastorale houding erbij hoort en hoe zij concreet kunnen worden toegepast. Dankbaar om al het goede wat in en dankzij de parochieteams en hun begeleiding gebeurd is en nog gebeurt, hopen wij van harte dat dit Statuut moge bijdragen tot de verdere bloei van onze parochies als levende geloofsgemeenschappen in dienst van Gods Rijk in deze wereld. Moge de Heer ons allen hierbij zegenen en inspireren. Antwerpen, 2 juni Paul Van den Berghe Bisschop van Antwerpen Basisvisies I. Over de Kerk Gods ter plaatse 1. De Kerk is het Volk Gods, door God bijeengeroepen uit alle naties en talen, verspreid levend over heel de aarde, doorheen de tijden pelgrimerend en levend in Gods eeuwigheid. Zij is dus een universele werkelijkheid. 2. Maar deze universele werkelijkheid komt slechts tot leven in een zichtbare, historische en plaatselijke kerkgemeenschap, welke de éne grote Kerk ter plaatse tegenwoordig stelt: "De Kerk Gods te...". "Kerk als gebeuren is noodzakelijk plaatselijke gemeente" (Karl Rahner). 3. De eerste en voornaamste plaatselijke kerk is volgens de traditie, ook vertolkt door het Tweede Vaticaans Concilie, het bisdom. De plaatselijke bisschop, in een-

2 heid met de bisschop van Rome en met de andere bisschoppen, vertegenwoordigt het apostolisch college van de bisschoppen, dat in opvolging van de Twaalf tot de wezenlijke structuur van de Kerk behoort. 4. In de loop van de kerkgeschiedenis is binnen het bisdom de parochie naar voor getreden als een zeer geschikte en onmisbare basisvorm van het Kerk-zijn ter plaatse. Niet louter op administratieve gronden, maar ook en vooral vanuit pastorale overwegingen en praktijk. 5. Elk bisdom is krachtens het recht opgedeeld in parochies. Zij zijn de openbare kerkelijke basisgemeenschappen, waarbinnen - in eenheid met de bisschop - voorzien kan worden in de basisbehoeften van het christelijk leven en waarin de zending van de Kerk ter plaatse kan opgenomen en waargemaakt worden. II. Over de zending van de parochiegemeenschap en de dienst van de leiding 6. Binnen de grenzen van haar mogelijkheden deelt de parochie in de hele zending van de hele Kerk. Zij zal het evangelie van de Heer Jezus Christus verkondigen, de doorbraak van het Rijk Gods vieren in gebed en sacrament, de dienstbaarheid van Jezus Christus verder zetten en een broederlijke gemeenschap helpen opleven, waarin liefde heerst en solidariteit met allen, vooral de armsten veraf en dichtbij. 7. Daartoe dient de parochiegemeenschap gelovig te luisteren naar het Woord van God in de H. Schrift en de traditie van de Kerk en zich liefdevol open te stellen voor de concrete noden van de mensen ter plaatse. Het vraagt een vurige bezieling en een bestendige bekering van allen, veel ijver maar ook een groot geduld en vertrouwen. 8. Omdat alle gedoopten en gevormden delen in de zending van de Kerk, is ook heel de parochiegemeenschap verantwoordelijk voor de opdracht van de parochie. Om deze gezamenlijke verantwoordelijkheid mogelijk te maken heeft de parochie nood aan geëigende structuren, maar vooral aan een goede geest en aan mensen die in het opnemen en dragen van verantwoordelijkheid kunnen voorgaan. 9. Gezamenlijke verantwoordelijkheid van allen voor de éne globale zending van de parochie betekent niet een volstrekt egalitaire of totaal ongeordende verantwoordelijkheid van iedereen voor alles, integendeel. Gezamenlijke verantwoordelijkheid - wil ze leefbaar en verantwoord zijn - vereist een heldere afbakening van taken en opdrachten en een profilering van de verantwoordelijkheid welke aangepast is aan de persoonlijke bekwaamheden (het kunnen) en steunt op een bevoegdheid (het mogen), gewaarborgd door de plaatselijke gemeenschap, het recht en de diocesane leiding. 10. Bij de speciale gaven die de gelovige gemeenschap helpen uitbouwen, hoort volgens de Schrift ook "de dienst van de leiding". Ook de ervaring bevestigt dit : er is altijd een vorm van leiding nodig. De dienst van de leiding staat essentieel gericht op het bevorderen van de doelstellingen van de gemeenschap. Ze dient om de zending van de gemeenschap te helpen realiseren. Wie in de parochie leiding geeft, zal er dus op toezien en er voor ijveren dat de parochie haar zending trouw is en waar maakt. Omdat één van de hoofdstellingen van een parochie ligt in het stichten en bevorderen van een gelovige en liefdevolle eenheid ("communio"), zal de leiding ook in grote mate een dienst van de eenheid zijn. 11. Krachtens zijn wijding en benoeming van pastoor of priester-moderator is de parochiepriester de eerst aangewezene voor de uiteindelijke leiding van de parochie. Hij is de hoofdverantwoordelijke. Hij zal de leiding van de parochie echter van harte en collegiaal delen, allereerst met de medepriester die met hem in dienst van de parochie of van een groep van parochies staan, maar ook met de permanente diakens en pastorale werksters of werkers, die in de pastoraal van de parochie benoemd zijn. Daarnaast worden er ook enkele parochianen opgeroepen om deel te nemen aan de leiding van de parochie. Dat kan, op grond van hun doopsel en vormsel, van hun bekwaamheid in het delen van de leiding (de genadegaven) en van hun voorbeeldig christelijk leven. 12. Het parochieteam is een geëigende structuur, waarbinnen de dienst van de leiding voor een parochie op een collegiale en door de gemeenschap gedragen wijze wordt opgenomen door de pastoor of priester-moderator, samen met de andere priesters, met diakens en pastorale werk(st)ers, en met enkele parochianen die door de parochiegemeenschap gekozen zijn en haar dus duidelijk vertegenwoordigen. 13. Als "gemengde" stuurgroep kan van het parochieteam worden verwacht, dat het beter uitgerust is om de veelzijdige opdracht van de parochie aan te kunnen. Daarenboven kan het team door in eigen kring de eenheid in verscheidenheid te realiseren een originele plaats van kerkopbouw zijn. Daartoe zal het team allereerst

3 moeten leren zelf als team te luisteren naar het evangelie en dit in eigen kring toe te passen. Men zal in het team inderdaad moeten proberen broeders en zusters in Christus te zijn. Men zal als groep het getuigenis moeten geven van een oprechte pastorale liefde en inzet naar het voorbeeld van Jezus. 14. Het parochieteam zal er voor zorgen dat zoveel mogelijk mensen uit de parochie in zoveel mogelijk taken - grote en kleine - hun bijdrage kunnen leveren. Opdat aldus de gaven die Gods Geest in zijn gelovigen heeft opgewekt, mogen vruchten dragen ten bate van de gemeenschap. Het team zal graag samenwerken met de diverse groepen en bewegingen, pastorale sectoren en instellingen die op de parochie werkzaam zijn. Het zal zich ook open stellen voor wat er gebeurt en groeit in het decanaat, het bisdom en de wereldkerk. 15. Het parochieteam zal grote aandacht hebben voor het bewaren van een gezond evenwicht tussen enerzijds de noodzakelijke zorg voor de binnenkring van de parochie en anderzijds de even noodzakelijke missionaire inzet naar buiten, voor de dienst aan het geloof in de dienst aan de wereld in buurt en gemeente. HOOFDSTUK I: Bepaling en algemene werkwijze van het parochieteam Art.1. Het parochieteam (PT) is de parochiale stuurgroep, waaraan door de diocesane bisschop deelname wordt toevertrouwd in de uitoefening van de pastorale zorg voor de parochie, onder de leiding van de pastoor of priester-moderator. Art.2. Binnen het PT delen alle leden in het geheel van de pastorale zorg voor de parochie en dragen zij dus samen de verantwoordelijkheid voor alles wat een parochie aan zending en taken heeft, ten dienste van het gelovige leven van de parochianen en van de wereld. Art.3. Deze deelname betreft zowel de kennisgeving van relevante informatie en het nodige overleg als de besluitvorming en het beslissingsrecht. Art.4. Het PT is gehouden aan het universeel en particulier kerkelijk recht en aan de bijzondere beleidsnormen door de bisschop uitgevaardigd. Art.5, 1. Binnen het PT draagt de pastoor of de priester-moderator de hoofdverantwoordlijkheid voor het pastorale beleid van de parochie. 2. Van zijn kant oefent hij zijn ambt en de daaraan verbonden specifieke dienst van de leiding uit in collegialiteit met het team. Wat inhoudt dat hij geen beleidsbeslissingen neemt buiten het team om. Art.6, 1. Het behoort tot de taak en de bevoegdheid van het PT de noodzakelijke samenwerking te bevorderen tussen de verschillende pastorale krachten die in de parochie werkzaam zijn. 2. Zo zal binnen het PT ook het concrete takenpakket van de pastoor of van de priester-moderator besproken en afgesproken worden. Art.7. Het PT oefent zijn verantwoordelijkheid voor de pastorale zorg uit in overleg met de PR, met de deelverantwoordelijken, met de groepen en bewegingen en met de brede parochiegemeenschap. Art.8, 1. Voor de besluitvorming binnen het PT geldt normaal de consensus als regel. Als er een besluit genomen is, houden alle leden zich aan de afspraken. 2. Bij ernstige en moeilijk te overbruggen meningsverschillen, intern of met andere instanties binnen de parochie, zal het PT begeleiding vragen van buitenuit of een beroep doen op een hogere instantie. Art.9. Het PT dient regelmatig - tenminste om de veertien dagen - op een vast moment te vergaderen. Het dient er op te waken tot goede vergadergewoonten te komen. Art.10. De leden van het PT zijn gehouden aan strikte geheimhouding omtrent persoonlijke kwesties van mensen en omtrent interne relaties binnen het team. Zij dienen ook de nodige discretie te bewaren omtrent de meningen die binnen het team uitgewisseld worden, in het bijzonder wanneer deze nog een voorlopig karakter hebben. Zij zullen zich altijd naar buiten loyaal opstellen ten overstaan van beslissingen van het team. - Bij art. 1.: Zie Can. 517, 2 van het Kerkelijk Wetboek, waar het evenwel gaat om de priester-moderator en waar alleen het tekort aan priesters als motief wordt vernoemd. De algemene invoering van het PT kan steunen op de rechtsregel van Can en 2. - Bij art. 2.: Voor een meer concrete opvul-

4 ling van de pastorale zorg van de parochie zie de Basisvisies en de verdere beleidsnota's van de concrete taakopvulling van het Parochieteam. Het gaat er in ieder geval om, vanuit het evangelie van Jezus Christus mee te werken aan de komst van het Rijk Gods in de plaatselijke gemeenschap. - Bij art. 3.: Dit laatste (het beslissingsrecht) uiteraard binnen de normen van het recht (zie art. 4.) en met respect voor de hoofdverantwoordelijkheid van de pastoor of de priester-moderator (art. 5.). - Bij art. 4.: Dit geldt trouwens evenzeer voor elke pastoor of priester-moderator. - Bij art. 5, 1.: Hij zal binnen het PT vooral de taak uitoefenen van een inspirerend toezicht op het evangelisch en kerkelijk gehalte van het werk van het team en van het leven van de hele parochie. Hij zal het PT vooral voorgaan in gelovige bezinning en evangelische inspiratie. - Bij art.6, 1.: Dit zal gebeuren in een open en vertrouwvol overleg, met respect voor de ambtelijke en persoonlijke eigenheid van iedereen en in trouw aan de bindende afspraken. 2.: Met dien verstande dat deze niet kan verzaken aan datgene wat krachtens zijn priesterwijding en benoeming tot pastoor of priester-moderator aan hem alleen toekomt. Ook zal hij het geheel van de parochiepastoraal blijven ter harte nemen, maar wel zo dat hij een reële eindverantwoordelijkheid zal geven aan andere leden van het PT en aan parochiale medewerkers buiten het team. Van hun kant zullen dezen hem over alle belangrijke dingen informeren en zijn leiding aanvaarden. - Bij art. 7.: Dit houdt o.m. in: Het PT stimuleert de verantwoordelijkheid van alle parochianen. Het trekt niet alles naar zich toe, maar roept nieuwe medewerk(st)ers op. Het PT respecteert de legitieme verscheidenheid van meningen en de eigen opdrachten van elke groep. Het luistert naar het advies van parochiële groepen en bewegingen en zoekt wegen voor een zo ruim mogelijke inspraak van de gemeenschap bij belangrijke beslissingen van algemeen beleid. Dit geldt in bijzondere mate ten overstaan van de PR. - Bij art. 8, 2.: Men kan hier onderscheid maken tussen enerzijds een eerder "technische" begeleiding, die er op gericht staat om binnen het team of tussen het team en de andere instantie het gesprek opnieuw vlot te krijgen, en anderzijds een poging om een betwisting te beslechten door een beroep op een hogere instantie. Voor het eerste geval zal het PT eerder een beroep doen op een deskundige begeleid(st)er of iemand van de diocesane stuurgroep voor de begeleiding van parochieteams. In het tweede geval kan het beroep doen op de deken en het decanaal bureau, of desgevallend op de diocesane overheid. - Bij art.9: 1. In elke vergadering maakt men tijd voor bezinning en gebed, liefst door ieder PT -lid om de beurt voorbereid. 2. Van elke vergadering dient een nauwkeurig en beknopt verslag gemaakt te worden en aan alle leden bezorgd. Dit verslag bevat tenminste de datum waarop de vergadering gehouden werd, de namen van de aanwezige leden en de concrete beslissingen die tijdens de vergadering getroffen werden. 3. Bij elke vergadering dient onderzocht te worden in welke mate de beslissingen van de vorige vergadering uitgevoerd werden. 4. Elke PT dient te beschikken over een zo volledig mogelijke documentatie. Hierin moeten tenminste voorhanden zijn: de geldende diocesane beleidsnota's en de andere documenten omtrent de juridische, administratieve en financiële verplichtingen waaraan een pastoor, priester-moderator en parochie gehouden zijn. Voor de goede vergadergewoonten, die de sfeer en de degelijkheid van de werking moeten waarborgen, verwijzen we verder naar het TP-Cahier 5 "Het Pastorale Team", hoofdstuk 6, blz HOOFDSTUK II: Oprichting van het parochieteam Art.11. In elke parochie dient een parochieteam te bestaan. Eens het PT opgericht, dient de parochie steeds over een effectief parochieteam te beschikken, tenzij de bisschop dit ontbindt of afschaft. Art.12. Aan de oprichting van het PT dienen een degelijke voorbereiding en een inrij- of ingroeiperiode van ongeveer één werkjaar vooraf te gaan. Art.13. Na de voorbereiding en de ingroeiperiode wordt het PT door de bisschop officieel opgericht. Dit gebeurt door een aanstelling of erkenning van het PT en deze vindt - behoudens uitzondering - plaats tijdens een liturgische viering, waarin de deken of de streekvicaris voorgaan. - Bij art.11.: Het is niet de bedoeling dat overijld in elke parochie een PT wordt opgericht. Dikwijls is het belangrijk een goede tussenfase in te bouwen aleer een PT samen te stellen. Men kan bijvoorbeeld een voorlopige pastorale werkgroep maken, die als opdracht krijgt de overgangsfase te begeleiden, zoveel mogelijk in samenwerking met de eventueel bestaande parochieraad, zodat er een goed en gunstig klimaat in de parochie ontstaat. Belangrijke opdrachten van

5 deze werkgroep kunnen dan zijn: het maken van een goede analyse van de noden van de mensen en van de werking van de parochie, het bewerken van openheid en samenwerking tussen de bestaande parochiale groepen, het stimuleren van de werking rond K- verantwoordelijken in de bewegingen, een werking rond jeugdpastoraal helpen starten, de sacramentenpastoraal verruimen en verdiepen rond de motivatie van de mensen, het spreiden van de taken van de pastoor over meerdere medewerkers, het ordenen van boekhouding en administratie, het werken aan een algemene bewustmaking rond verantwoordelijkheid... - Bij art.12.: Het initiatief tot de voorbereiding en dus tot de oprichting van het PT wordt genomen, hetzij door de bisschop die aan de pastoor en de parochiegemeenschap daartoe opdracht geeft, hetzij door de parochiegemeenschap die onder de leiding van de pastoor of de priester-moderator de nodige voorbereidingen treft in overeenstemming met de diocesane normen, hetzij door de deken en het decanaal bureau vanuit decanale afspraken in deze. + Wie ook het initiatief tot de voorbereiding neemt, er wordt in elk geval gestreefd naar een zo groot mogelijke openheid en een zo breed mogelijke beraadslaging, zowel wat de beslissing van de oprichting van een PT als wat de concrete samenstelling of de vernieuwing van een PT betreft. De parochiegemeenschap en de verantwoordelijken, en meer bepaald de parochieraad (PR), worden hierbij zoveel mogelijk betrokken. Dit kan o.a. door een verzorgde en op bewustmaking gerichte informatie, door een systematische verkiezingsprocedure met de mogelijkheid kandidaten voor te stellen en met aangepaste vormingsavonden (rond kerk en parochie, PT en PR). + De begeleiding van het oprichtingsproces gebeurt onder de verantwoordelijkheid van daartoe door de bisschop aangeduide personen. De deken met het decanaal bureau, alsook de diocesane stuurgroep voor de begeleiding van de parochieteams kunnen de nodige hulp verstrekken. + Tijdens de inrijperiode van het PT wordt veel zorg besteed aan onderlinge informatie, afspraken, goede vergadergewoonten, mogelijke taakverdeling (verslaggeving, gespreksleiding, bezinning, opdrachten naar buiten)enz. Zoals in de gehele werking van het PT, krijgen ook in deze periode gebed en lezing van de bijbel een ruime plaats. De inrijperiode veronderstelt eveneens dat de feitelijke start van het PT langs verschillende kanalen (in de kerk, in het parochieblad) bekend gemaakt wordt. - Bij art.13.: Bij de liturgische viering, waarin de oprichting van het PT uitdrukkelijk bevestigd wordt, fungeert de deken of streekvicaris als voorganger. De bedoeling is dit belangrijk gebeuren in de kring van de gemeenschap te plaatsen en in gezamenlijk gebed voor de Heer Jezus te brengen. De viering dient een bemoedigende bevestiging te zijn van alle grote en kleine verantwoordelijkheden, die door mensen in de parochie worden opgenomen. Daarom mag de aandacht in deze viering niet beperkt worden tot de leden van het PT. Elke verkeerd te begrijpen verwijzing naar een wijdingsrite dient vermeden te worden. De liturgische viering worden best verbonden met een gezellig samenzijn waartoe iedereen uitgenodigd is. HOOFDSTUK III: Leden van het parochieteam en hun mandaat Art.14. Het parochieteam heeft leden van rechtswege en verkozen leden. Art.15.: De leden van rechtswege zijn de door de bisschop in de pastoraal van de parochie benoemde pastores (de pastoor of priester moderator, de parochievicaris, de permanente diaken en de pastorale werkster of werker). Zij zijn lid van het PT zolang zij in ambt of functie zijn. Alle andere leden van het PT zijn verkozen leden. Art.16.: Het PT dient tenminste vier en ten hoogste acht leden te tellen, de leden van rechtswege en de verkozen leden tezamen beschouwd. Minstens de helft dienen verkozen leden te zijn. Art.17.: Bij de samenstelling van het PT dient gestreefd te worden naar een evenwichtige verdeling inzake aantal mannen en vrouwen en naar een gezonde verscheidenheid van jongeren en ouderen, priesters, religieuzen en leken, personen met en zonder specifieke pastorale opleiding. Art. 18, 1. Verkiesbaar zijn katholieke gelovigen, die regelmatig deelnemen aan het leven en de eredienst van de parochie, in woord en daad voorbeeldige christenen zijn, die gegrepen door de roep van het evangelie al een stuk pastoraal bezig zijn, een volwassen liefde hebben voor de Kerk en zin hebben voor het geheel van de parochie. 2. Verkozen leden kunnen geen mandaat aanvangen vooraleer zij de leeftijd van achttien jaar bereikt hebben. Hun mandaat eindigt op de eerste dag van september na het bereiken van de leeftijd van zeventig

6 jaar. 3. Gehuwden hebben de instemming van hun echtgenoot of echtgenote nodig. Religieuzen hebben de instemming nodig van hun overste die volgens hun constituties daartoe bevoegd is. 4. Personen met een politiek mandaat kunnen geen lid zijn van het PT. Leden van het PT houden van rechtswege op lid te zijn vanaf het ogenblik waarop zij zich kandidaat stellen. 5. De bisschop kan andere onverenigbaarheden met een mandaat in het PT vaststellen, ook in individuele gevallen. Art.19. Verkozen leden ontvangen hun mandaat op grond van een erkenning of bevestiging van de bisschop. Art.20. De duur van het mandaat van de verkozen leden dient afgebakend te worden. Zes jaar na de inrijperiode worden om de twee of drie jaar ten hoogste de helft en minstens twee van de verkozen leden vervangen. Dit gebeurt volgens een plaatselijk te bepalen verkiezingsprocedure. Na een onderbreking van twee jaar kan iemand terug verkiesbaar zijn. Art.21. Personen op pastorale stage gezonden in de parochie, door een instituut erkend door de bisschop, kunnen aan werkzaamheden van het PT deelnemen gedurende de periode van hun stage. Art.22. De leden van het PT dienen er voor te zorgen dat zij: - als gelovigen op een bewuste wijze hun verbondenheid met God en Jezus Christus beleven, ook in hun privé-leven; - vanuit een gezonde en volwassen liefde voor de Kerk bereid zijn samen te werken, open en ontvankelijk te luisteren naar wat in de gemeenschap leeft, toekomstgericht rekening te houden met de diocesane en andere richtlijnen; - voeling hebben met en werken in een bepaalde pastorale sector; - bereid zijn te werken aan eigen vorming en verdieping; - na hun gezins- en beroepsverplichtingen, prioriteit geven aan hun inzet in het PT. - zich houden aan de gemaakte afspraken en niet afwezig zijn van de bijeenkomsten van het PT tenzij om persoonlijke of pastorale redenen, aanvaard door het PT. - Bij art.17.: 1. Laten we er in ieder geval voor zorgen dat minstens twee mannen en minstens twee vrouwen lid zijn van het PT, en minstens iemand onder de dertig jaar. 2. Als in de parochie nogal ruim verzet is tegen het lidmaatschap van iemand, moet dit met veel tact en openheid besproken worden met en door de betrokken persoon en in het PT zelf, eventueel met de hulp van een buitenstaander (deken, begeleid(st)er...). Leden van het PT moeten kunnen rekenen op een ruime basis van aanvaard-zijn en vertrouwen door de gemeenschap. - Bij art.18, 1.: Het is niet de bedoeling de indruk te wekken dat de leden van het PT volmaakte christenen of ideale mensen moeten zijn. Ook vanuit hun eigen moeilijkheden kunnen leden van het PT een belangrijke inbreng hebben. Maar van de andere kant is het toch ook vanzelfsprekend dat iemand die wil leiding geven, een voorbeeld moet kunnen zijn. 3.: De instemming van de huwelijkspartner wordt gevraagd omdat het mede door deze gedragen worden een rijkdom betekent zowel voor de betrokken persoon als voor het PT. Zo mogelijk worden ook de kinderen hierin mee betrokken. 4.: De uitsluiting van politieke mandatarissen vertaalt geenszins een afkeer voor politiek of voor christenen in de politiek of voor de politieke bewustmaking die een parochiegemeenschap op zich kan nemen. Zij is vooral bedoeld om partijbelangen uit het PT te houden en om te vermijden dat het lidmaatschap van een PT en een politiek mandaat elkaar benadelen. - Bij art.20.: Verschillende verkiezingsprocedures zijn mogelijk.hoofdzaak is dat de geloofsgemeenschap betrokken wordt in de samenstelling en in de vernieuwing van het PT. - Bij art.22.: Zie toelichting bij art.18, 1. Vorming en verdieping dienen een vast aandachtspunt te zijn in het PT. Ook de decanale werking kan hier een nuttige bijdrage leveren. HOOFDSTUK IV: Vergoeding en financiële verantwoordelijkheid Art.23. Het lidmaatschap van het PT brengt geen vergoeding met zich mee. Art.24 Het PT dient wel na te gaan of zijn leden door de verzekering gedekt zijn tijdens de uitoefening van de parochiele verantwoordelijkheden van het team. Art.25. Voor de terugbetaling van kosten, gemaakt in opdracht van het PT, dienen nauwkeurige en door iedereen gekende afspraken nageleefd te worden, die in de begroting en de rekening van de parochie opgenomen worden.

7 Art.26, 1. Het PT heeft het recht ingelicht te worden en de plicht om mee verantwoordelijkheid te dragen aangaande de pastorale aspecten van alle financiële en materiële aangelegenheden van de parochie en de bestemming ervan. 2. Daarom dient het PT jaarlijks een contact te beleggen met de kerkfabriek en het Beheercomité van de parochie om deze pastorale aspecten te bespreken. 3. Het PT dient zelf voor elk jaar een begroting op te maken, de aanwending van de financiële middelen gedurende het jaar nauwkeurig te volgen en op het einde van het jaar een afrekening te houden van de financiële middelen die niet onder de bevoegdheid vallen van de kerkfabriek en de eigen v.z.w.'s. 4. Ook voor de financiële aangelegenheden geldt de gewone discretie. 5. Jaarlijks zorgt het PT in samenwerking met het Beheerscomité voor een overzicht van de financiële situatie van de parochie in de parochieraad. Art.27. Het PT is gehouden aan de decanale en diocesane afspraken rond de aanwending van bepaalde inkomsten uit de eredienst en solidariteitsbijdragen. + De parochie kan natuurlijk mensen voltijds of deeltijds vrijstellen. Bij de bezoldiging wordt, in samenwerking met de bevoegde diocesane diensten, gezorgd voor een regeling die met de sociale wetgeving overeenstemt en voor de verzekeringen. + Bij de terugbetaling van kosten wordt gedacht aan bepaalde verblijfs- of verplaatsingskosten, deelnamekosten aan vormingsinitiatieven, aankoop van noodzakelijke handleidingen, enz. die in dienst staan van de eigen parochiewerking. De leden van het PT dienen terzake echter niet in een te grote uitzonderingspositie te staan t.o.v. andere verantwoordelijken in de parochie. + Het is niet de bedoeling dat de leden van het PT de boekhouding concreet moeten uitvoeren. Daartoe zoeken zij de nodige medewerk(st)ers. + Het PT tracht zoveel mogelijk tot duidelijke afspraken te komen met beheerraden en comités die financiële en andere materiële dingen behartigen. In deze contacten worden evangelische en pastorale accenten bewust ingebouwd, en wordt aan deze voorrang gegeven. HOOFDSTUK V: Parochieteam en Parochieraad Art.28 Als in de parochie geen parochieraad (PR) bestaat, dient het PT het nodige te doen voor de oprichting ervan of zal het andere dialoog- en overlegvormen voorzien. Art.29. Het parochieteam staat in voor het algemeen en dagelijks beleid van de parochie en heeft de uiteindelijke beslissingsmacht. Daarbij dient het PT evenwel open en loyaal met de PR samen te werken, rekening te houden met de door de PR genomen basisopties en dient het zijn beslissingen - zeker deze van het algemene parochiebeleid - zoveel mogelijk samen met de PR te nemen. Art.30. Het PT zal minstens éénmaal per jaar in de PR verslag uitbrengen over zijn activiteiten. Art.31. Het PT is van rechtswege lid van de PR en neemt deel aan de vergaderingen. Een lid van het PT maakt deel uit van het dagelijks bestuur van de PR. Art.32. In een uitzonderlijk geval of bij wijze van voorlopige oplossing kan het PT zelf als dagelijks bestuur van de PR fungeren. + De te lage frequentie van samenkomen van de PR, de noodzaak om vlugge dagelijkse en ook bijzondere beslissingen te kunnen nemen, verklaren dat het goed is voor een parochiebeleid dat het PT de uiteindelijke beslissingsmacht heeft. Door zijn nogal frequent samenkomen kan het PT de taak van begeleiding en animatie met een open en democratische stuurkunst vervullen. + Anderzijds is het de bedoeling dat het PT regelmatig advies inwint bij een bredere kring van parochianen. De PR is daarin een essentieel en vast onderdeel. Dit inwinnen van advies kan ook gebeuren langs afzonderlijke personen, groepen, open parochiedagen of -avonden, enz. doch nooit zonder rekening te houden met wat in de PR besproken wordt. + Voor een concrete invulling van de taken van het PT en de eigen opdracht van de PR, wordt verwezen naar het T.P.Cahier 5 "Het Pastoraal Team", hoofdstuk 3, en naar de handleiding "De Parochieraad. Knooppunt in de gezamenlijke opbouw van de parochie". + Het is voordeliger dat er een dagelijks bestuur van de PR is: zo worden de vergaderingen van het PT niet te fel belast met de praktische voorbereiding van de bijenkomsten van de PR; de samenwerking PT - PR kan er regelmatig bekeken worden samen met het vertegenwoordigend lid van het PT; typische problemen eigen aan een PR (bv.

8 afwezigheden e.d) kunnen door dit dagelijks bestuur opgenomen worden. + Uitzonderlijk kan het PT de taak van dagelijks bestuur van de PR op zich nemen, b.v. in kleine parochies, of in overgangssituaties, of in de ingroeiperiode van een PT of een PR. + Het PT en het dagelijks bestuur van de PR waken er samen over dat de leden van de PR in goed luistercontact staan met de parochiegemeenschap en geven hun daarom ook regelmatig "raadplegingsopdrachten"; open parochie-avonden waarop iedereen wordt uitgenodigd kunnen de betrokkenheid van de gehele parochiegemeenschap vergroten. HOOFDSTUK VI: Parochieteam en kerkfabriek, werkgroepen, bewegingen, basisscholen Art.33 De kerkfabriek buiten beschouwing gelaten, is het PT verantwoordelijk voor de oprichting, erkenning en mogelijke afschaffing van werkgroepen en bewegingen die vanuit de parochie groeien en niet op het vlak van het bisdom of van een nationale beweging opgericht of afgeschaft worden. Art.34. Het PT dient goede contacten te onderhouden met de kerkfabriek, de werkgroepen, bewegingen en basisscholen, en dient hun eigenheid en werking te eerbiedigen. Art.35. De aanduiding van de eindverantwoordelijken en leden van het bestuur van strikt parochiële werkgroepen dient te gebeuren met eerbiediging van de eigen verantwoordelijkheid van deze groepen, maar na voldoende overleg en in goede verstandhouding met het PT. Art.36. Het PT dient er naar te streven dat tussen de kerkfabriek, de werkgroepen, bewegingen en basischolen ook onderling goede contacten en samenwerking bestaan, volgens de aanvaarde opties die in het geheel van de parochie, het decanaat en het bisdom genomen werden. Indien conflicten binnen deze groepen opgelost kunnen worden, is het PT er verantwoordelijk voor dat er bemiddeld wordt en gezocht naar een voor alle partijen aanvaardbare oplossing, eventueel met hulp van buiten. Art.37. De werkgroepen en bewegingen die geheel of gedeeltelijk werken met financiële middelen door de parochie ter beschikking gesteld, dienen op vraag van het PT over de aanwending van dit geld een begroting en rekening in te dienen. Art.38. Met inachtneming van de wettelijke voorschriften aangaande de werking van de kerkfabriek, zorgt het PT voor nauw overleg met de leden van de kerkfabriek zodat de aanwending van de beschikbare financiële middelen ook hier gebeurt in overeenstemming met de pastorale opties van de parochie, het decanaat en het bisdom. + Het is vanzelfsprekend dat het PT zoveel mogelijk de vindingrijkheid en zelfstandigheid eerbiedigt, stimuleert en beluistert. Het PT mag zich in deze zeker niet eigenzinnig en bekrompen opstellen, maar moet zoveel mogelijk streven naar een loyale, geduldige en verdraagzame houding, waarbij het leven, de mening en de gelovige bezieling van anderen heel veel kansen en ruimte moeten krijgen. Het PT vermijde elke bazige inmenging en opdringerigheid. Het behoort evenwel tot de taak en de bevoegdheid van het PT allen uit te nodigen tot samenwerking en tot het rekening houden met het geheel van de parochiegemeenschap. + De goede contacten met elk van deze groepen zullen mits een goede luisterbereidheid van het PT een belangrijke voedingsbodem zijn voor de werking van het PT: het zal er belangrijke signalen kunnen opvangen. + Het PT moedigt alle parochiële groepen aan om te werken aan eigen vorming en geloofsverdieping, en aandacht te hebben voor de actuele noden van de mensen in de lijn van het evangelie. Daarom moedigt het PT hen aan om deel te nemen aan diocesane, gewestelijke, verbondelijke of nationale vormings- en animatiekansen. + Het PT probeert bij al deze groepen aan bewustmaking te doen opdat allen zouden openstaan voor een toekomstgerichte en evangelische parochiepastoraal; het nodigt hen zeker uit op open bezinnings- of overlegmomenten. + De samenwerking tussen PT en PR is hierin van essentieel belang. + Om de samenwerking met de kerkfabriek goed te doen verlopen, kan het goed zijn dat - naast het voorziene jaarlijkse contact - het PT ook bij gelegenheid met de kerkfabriek samenkomt, of dat iemand van het PT lid is van de kerkfariek. Het is ook wenselijk dat de leden van de kerfabriek aanwezig zijn op brede overlegmomenten (zoals PR, open parochiedag of -avond), zodat zij in verbondenheid met de pastorale noden van de parochie mede de goede voorwaarden scheppen voor een toekomstgerichte parochiepastoraal.

9 HOOFDSTUK VII: Parochieteam en plaatselijke gemeenschap Art.39. Het PT mag zijn contacten niet beperken tot deze met de kerkfabriek, de parochiële werkgroepen, bewegingen en basisscholen. Het zal ook wegen zoeken om contacten te leggen met alle parochianen. Art.40. Het PT zal ook een goede verstandhouding en eventuele samenwerking stimuleren met mensen uit andere christelijke kerken, van andere godsdiensten en met niet-gelovigen. Art.41. Het PT dient ook goede contacten na te streven met de openbare besturen ter plaatse. + De bekommernis is dat het PT zich niet opsluit binnen de vertrouwde kring van georganiseerden; daarom zal het PT ook contacten beleggen met niet-georganiseerden, nieuwe inwoners, parochianen die zich inzetten in andere sectoren van de pastoraal (ziekenhuis, school,...) of in ander kerkvormen (basisgroepen...); hier ook zorgt het PT voor voldoende informatie en probeert het zoveel mogelijk deze mensen te beluisteren. + Het PT kan een poisitieve rol spelen in het bevorderen van een oecumenische geest en praktijk in de parochie; het kan ook vruchtbare samenwerking stimuleren van de parochie met bepaalde pluralistische groepen ter plaatse of van buiten de parochie, voor zover deze, wat doelstelling en wijze van werken betreft, door katholieke christenen beaamd kunnen worden. HOOFDSTUK VIII: Parochieteam en decanaat Art.42. Het PT dient de zorg voor de geheelpastoraal van het decanaat te delen, zich mee verantwoordelijk te voelen voor de pastorale noden die de parochiegrenzen overschrijden, en oog te hebben voor de hulp die de decanale werking kan inhouden voor de eigen parochiewerking en die van andere parochies. Art.43. Het PT is gehouden aan samenwerking met alle decanle organisaties en aan het nakomen van alle decanale afspraken en verplichtingen. Art.44. Iemand van het PT is lid van de decanale raad. Indien dit niet mogelijk is, dient de vertegenwoordiger van de parochie in de decanale raad regelmatig contact op te nemen met het PT. Art.45. De deken en één lid van het decanaal bureau zullen hun jaarlijks decanaal bezoek niet louter bij de pastoor maar bij het voltallig PT verrichten. + In iedere parochie dient eerlijk onderzocht te worden welke stappen kunnen en moeten gezet worden op de weg van de decanale samenwerking en in het nakomen van de decanale afspraken en verplichtingen. + Het PT neemt zoveel mogelijk deel aan de decanale vormingsinitiatieven in het bijzonder aan deze die speciaal voor de PT's ingericht worden. + Het PT waakt er over dat ook de parochiele groepen en bewegingen niet afzijdig blijven van de decanale vormings- en animatie-activiteiten. + De deken en het decanaal bureau kunnen betrokken worden bij de oprichting van een PT, bij belangrijke beslissingen in de vacatietijd of als bemiddelaar bij mogelijke conflicten. HOOFDSTUK IX: Parochieteam en bisschop met diocesane instanties Art.46. Het PT is gehouden tot respect jegens en samenwerking met de bisschop of zijn vertegenwoordiger. Art.47. Voor alle noden en moeilijkheden, conflicten en onvoorziene omstandigheden kunnen de leden van het PT zich wenden tot de bisschop of zijn vertegenwoordiger, of tot de dienst die de bisschop hiertoe heeft aangesteld. Art.48. Voor alle belangrijke zaken zullen de diocesane verantwoordelijken niet alleen de pastoor maar het gehele PT in het gesprek betrekken. Art.49. De diocesane animatiediensten zullen samen met de pastoors ook de parochieteams op de hoogte houden van het animatiewerk, hun documentatie en hun vormingsactiviteiten. Art.50. Het PT zal zelf ook gebruik maken van de goede diensten van de verschillende diocesane animatiediensten en de diverse

10 parochiële groepen aansporen dit ook te doen. + Bij de contacten met de bisschop of zijn aangestelde, of met de diocesane diensten, is het belangrijk dat het PT deze gesprekken zo goed mogelijk voorbereidt, dat de afgevaardigde van het PT de mening van het PT vertolkt en dat gestreefd wordt naar een oplossing die, zo nodig op langere termijn, aannemelijk is voor alle partijen. + Met de diocesane animatiediensten heeft het PT een belangrijk middel om bewustmakingswerk te doen bij de parochiële groepen en bewegingen : mensen persoonlijk oproepen tot het volgen van vorming en bijscholing, doorspelen van informatie en documentatie, achteraf kansen geven aan mensen om de opgedane vorming vruchtbaar uit te werken, enz. De frisse openheid en groeikracht zal er zeker bij winnen in de parochie. afgevaardigde gehouden wordt. + De vacatie-periode kan een goede kans zijn om nog meer mensen op te roepen tot het nemen van kleine verantwoordelijkheden en om anderen te bevestigen in wat zij reeds doen. + Voor de vacatieperiode gelden vanzelfsprekend alle pastorale toelichtingen, die in de vorige hoofdstukken van het statuut gegeven werden. HOOFDSTUK X: Het parochieteam bij vacante parochie Art.51 Bij vacatie van het ambt van pastoor houdt het PT niet op te bestaan. Art.52 Wanneer de parochie door het wegvallen van de pastoor vacant wordt, benoemt de bisschop een parochie-administrator voor de duur van de vacatie. Deze is van rechtswege lid van het PT en functioneert in het PT als de pastoor. Art.53. In de geest van Can.428, 1 en 540, 2 mogen tijdens de vacatie geen belangrijke wijzigingen in de parochie aangebracht worden. Parochie-administrator en PT dienen zich aan deze regel te houden. Art In onvoorziene of twijfelachtige omstandigheden, of bij moeilijkheden tussen het PT en de parochie-administrator dienen de deken en het decanaal bureau geraadpleegd te worden. 2. Indien de deken zelf betrokken partij is, dient de hulp ingeroepen te worden van de streekvicaris. Art.55. Samen met een ruimere kring van verantwoordelijken wordt het PT uitdrukkelijk betrokken in de consultatie die, in het vooruitzicht van de benoeming van een nieuwe pastoor, door de bisschop of zijn