Eigentijd. Langer leven. langer werken. volgens schrijfster Carry Slee. Let op! Tot wanneer moet ik blijven werken?

Transcriptie

1 Magazine voor deelnemers van Pensioenfonds Zorg en Welzijn juli 2013 Let op! Pensioenleeftijd wijzigt in Kijk op pag. 29 Verzorgende Sander: Tot wanneer moet ik blijven werken? Langer leven langer werken volgens schrijfster Carry Slee Projectleider Corrie: Vroeger dacht ik: pensioen opbouwen komt later wel

2 Voorwoord Inhoud Inspiratie Twintig jaar geleden hadden we niet kunnen denken dat het zo snel zou gaan: de stijging van de gemiddelde levensverwachting van Nederlandse mannen en vrouwen. We leven steeds gezonder en kunnen rekenen op steeds betere zorg. Dat laatste hebben we voor een groot deel te danken aan iedereen die in onze sector werkt. Langer leven, betekent ook langer werken. Als je plezier hebt in je werk, is dat natuurlijk helemaal niet erg. Daar sprak ik over met Carry Slee. Ze is 64 en geenszins van plan te stoppen met schrijven. Carry is het gelukkigst als ze werkt. Dat doet ze door zichzelf steeds weer opnieuw uit te dagen. U leest het vanaf pagina 4. Maar er zijn natuurlijk ook mensen die graag eerder willen stoppen met werken of eerder van hun pensioen willen genieten. Misschien bent u dat ook wel van plan. Houd dan rekening met de financiële gevolgen, zodat u een goede afweging maakt. Vanaf pagina 12 leest u hoe we drie deelnemers daarbij hebben geholpen. Het Kröller-Müller Museum is misschien wel de meest inspirerende werkomgeving van Nederland. Tussen de schilderijen van Vincent van Gogh vertellen vijf medewerkers van het museum hoe zij denken over langer werken. Gelukkig bestaat het leven niet alleen uit werken. De zomer is dé tijd van het jaar om de zinnen te verzetten en nieuwe energie op te doen. Al dan niet tijdens een welverdiende vakantie. Ik wens u een inspirerende zomer. Directeur Pensioenfonds Zorg en Welzijn Moeten of mogen? Afweging Medewerkers van Drie deelnemers het Kröller-Müller die eerder willen Museum sinds stoppen met kort ook deelnemers van PFZW financiële gevolgen 19 werken en de 12 over langer ervan. werken. Langer leven, langer werken Langer leven, is langer genieten. Langer werken hoort daarbij: het thema van deze CASH Ria Radstake-Overvest (66) werkt om scherp te blijven. 4 Lezen! Pensioennieuws Het belangrijkste nieuws over uw pensioen op een rij. 15 Niet te stoppen Schrijfster Carry Slee wil nog lang niet met pensioen. Ze spreekt erover met Peter Borgdorff, directeur PFZW. En verder 9 Rekenen met pensioen 10 Vraag & Antwoord Mijn moeder moet tot haar 67e werken. En ik dan? 26 Vraag & Antwoord Ik ben gestart als zzp er en vind de pensioenkosten zo hoog. Kan dat ook anders? 28 Feiten over langer leven en werken 29 Veranderingen in Fotorubriek: zó wil ik ook wel oud worden! 2 3

3 Tekst: Jeroen mei fotografie: Cees Rutten Carry kan niet stoppen Carry Slee (64) behoort tot de best verkochte schrijvers van Nederland. Ze moet er niet aan denken om met pensioen te gaan. Peter Borgdorff (59), directeur van PFZW, wil weten wat haar drijft. Carry: Als je blij wordt van wat je doet, moet je daar natuurlijk mee doorgaan. 4 5

4 Carry: Zeg Peter, is het nu echt nodig dat de AOW-leeftijd en de pensioenleeftijd omhoog gaan? Peter: Ja, dat we met z n allen langer blijven werken, is écht onvermijdelijk. Want de levensverwachting is flink gestegen. Dan is het belangrijk dat we langer werken, willen we de AOW en de pensioenen betaalbaar houden. Nu en in de toekomst. Carry: Hoe wordt daarop gereageerd door de deelnemers van PFZW? Peter: Er zijn mensen die boos worden. Tijdens een deelnemers- Peter: Carry, jij bent nu 64 jaar. Heb jij al plannen om met pensioen te gaan? Carry: Nee, ik hoop juist nog heel lang door te gaan. Zolang mijn hersenen en mijn lichaam het toelaten, blijf ik werken. Tot de allerlaatste minuut, als dat me gegeven is. Ik heb het geluk dat mijn werk ook mijn passie is. Werken is voor mij geen kwestie van geld verdienen, maar eerder het volgen van mijn hart. Want als ik zou willen, zou ik wel met pensioen kunnen gaan. Doordat ik zoveel succes heb met mijn boeken, heb ik voldoende opzij kunnen zetten. Peter: Als je al zoveel boeken hebt verkocht, is het dan nog wel een uitdaging om wéér een boek te schrijven? Carry: Ja, maar dat komt ook omdat ik een nieuwe weg ben ingeslagen. Ik heb net het manuscript af van een nieuwe roman voor volwassenen die dit najaar verschijnt. Iets totaal anders dan mensen van mij gewend zijn. Een heel nieuwe Slee, waarvan niemand gaat geloven dat het van mij komt. Een jaar lang ben ik er dag en nacht mee bezig geweest. Peter: Is dat jouw aanbeveling: zorg dat je plezier houdt in je werk of kijk of je iets anders kunt gaan doen? Juist als je ouder wordt en in een andere levensfase terechtkomt? Carry: Zeker. Als je werkt omdat het moet, dan word je ongelukkig en gaat alles mis. Maar als je blij wordt van wat je doet, moet je daar natuurlijk mee doorgaan. Mijn vader, die kleermaker was, begon op zijn 55e nog een modezaak. Dat vond hij het allermooiste tot dan toe in zijn leven. Ook al verdiende hij het zout in de pap niet, zoals mijn moeder altijd zei. Hij heeft tot zijn 74e gewerkt. Maar ik ken ook mensen die ineens een cafeetje beginnen en daaraan een hoop plezier beleven. Heerlijk, toch? Dan voel je je weer jong! bijeenkomst in Haarlem was er een 63-jarige mevrouw die ik nooit zal vergeten. Ze sprak me verontwaardigd aan met haar vingers priemend in mijn borst: Van u moet ik langer werken!, zei ze. Deze mevrouw doet fysiek zwaar werk. En ik begrijp heel goed dat als mensen onregelmatige diensten draaien of nachtwerk verrichten in zorg en welzijn, de roosters aangepast moeten worden. Bovendien moeten werkgevers begrijpen dat oudere werknemers in de toekomst heel belangrijk zijn. In 2020 zouden we in zorg en welzijn veertig procent van alle schoolverlaters nodig hebben om alle vacatures in te vullen. Dat gaat niet gebeuren, dus zijn oudere werknemers hard nodig. Carry: Maar kun je dan niet meer eerder stoppen met werken? Peter: Jawel, hoor. De overheid heeft besloten dat de AOW-leeftijd omhoog gaat en de pensioenleeftijd schuift mee. Maar iedereen kan gewoon stoppen vanaf vijf jaar voordat hij of zij zijn AOW-leeftijd bereikt. Je krijgt dan wel een lager pensioen, omdat je langer pensioen ontvangt. Carry: Zijn er ook voordelen als je langer blijft werken? Peter: Zeker. Om een voorbeeld te noemen: elk jaar dat je langer Peter: Het is écht onvermijdelijk dat we met z n allen langer blijven werken 6 7

5 Rekensom Duo & bn Carry: Als je werkt omdat je moet, word je ongelukkig werkt dan je pensioenleeftijd, krijg je zes procent meer pensioen. Dat is echt heel aantrekkelijk. Maar er zijn ook mensen die toch eerder willen stoppen omdat hun partner al met pensioen is en ze samen leuke dingen willen gaan doen. Hoe kijkt jouw partner Elles eigenlijk aan tegen jouw plannen om langer door te werken? Carry: Nou, daar snijd je wat aan, hahaha. Elles werkt samen met mij aan de boeken die ik schrijf. Een aantal jaar geleden vertelde ze me dat het haar leuk leek om samen met pensioen te gaan. Ik zag dat echt niet voor me. Dat was best een lastige periode voor ons. Toen heb ik tegen haar gezegd dat ze vaker de vrijheid moet nemen om zonder mij dingen te ondernemen. Ik vind het gewoon fijn om thuis aan het werk te zijn. Overigens doen we heus wel leuke dingen samen. Een weekendje naar Parijs, bijvoorbeeld. En ik maak altijd tijd voor ons gezin met twee dochters. We hebben nu ook een kleinkind. Hij is een dag per week bij ons en dan blijft mijn computer echt uit, hoor. Carry: Wil jij zelf eigenlijk langer werken? Peter: Jazeker. Ik ben nu 59 en wil nog zeker tien jaar doorwerken. Tot mijn zeventigste, zeg maar. Niet omdat het moet, maar om dezelfde reden als jij. Ik vind werken gewoon heerlijk. Niet alleen vanwege het soort werk dat ik doe, maar vooral ook om het contact met mensen. Gelukkig blijft er genoeg tijd voor gezin, familie, vrienden en hobby s. Want het leven is meer dan werken alleen. Schrijf en win! In oktober verschijnt de nieuwe roman voor volwassenen van Carry Slee, getiteld Strijken. geeft tien exemplaren weg aan de winnaars van een schrijfwedstrijd. Het werkt als volgt: schrijf een spannend vakantieverhaal van maximaal 500 woorden. De eerste zin van dat verhaal is ook de eerste zin van het nieuwe boek van Carry en luidt: Buiten heerst een intense stilte, maar in zijn hoofd razen gedachten die hem dwingen op dit late uur de deur open te doen. Stuur uw verhaal in vóór 20 september 2013 via De tien prijswinnaars krijgen persoonlijk bericht. Hun verhalen publiceren we op en Succes! Rekenen met pensioen We leven met z n allen steeds langer. Dat is natuurlijk geweldig, maar heeft ook gevolgen voor ons pensioen. Drie rekenvoorbeelden die dat verduidelijken Pensioenjaren: 17,5 82,5 jaar Pensioenjaren: 20,2 Pensioenjaren: 23,7 Gemiddelde levensverwachting van een 65-jarige vrouw 85,2 jaar 88,7 jaar Langer ontvangen Sinds de oprichting van PFZW in 1970 is onze levensverwachting flink gestegen. In 1970 gingen we ervan uit dat een 65-jarige vrouw, werkzaam in zorg en welzijn, gemiddeld 82,5 jaar werd. Zij ontving dus gemiddeld 17,5 jaar pensioen. Inmiddels is de levensverwachting van een 65-jarige vrouw 88,7 jaar en ontvangt zij gemiddeld 23,7 jaar pensioen. Dat is 6,2 jaar langer dan in Bedrag in kas PFZW om 1 euro uit te keren per jaar , Langer uitkeren Langer leven betekent voor PFZW langer pensioen uitkeren. Om dat te kunnen betalen, moet er meer geld in kas zijn. Als een 65-jarige vrouw in 1970 recht had op één euro pensioen per jaar, dan had PFZW in dat jaar 13,95 euro in kas nodig om haar voor de rest van haar leven pensioen uit te keren. Als gevolg van de rente die het pensioenfonds ontvangt over het kapitaal dat het beheert, is 13,95 euro in kas voldoende om 17,5 jaar lang 1 euro per jaar uit te keren (hierbij gaan we uit van de huidige rente). In 2012 was 17,79 euro in kas nodig om 23,7 jaar 1 euro per jaar uit te kunnen keren. Met de 13,95 euro uit 1970 zouden we het pensioen in 2012 pas vanaf 69 jaar kunnen uitkeren , 59 17, 79 Voorbeeld 1: Pensioen een jaar later laten ingaan Voorbeeld 2: Pensioen een jaar later laten ingaan + een jaar langer doorwerken 40 jaar 6,3% meer pensioen 9% meer pensioen Langer opbouwen Steeds meer mensen werken langer door. In 2005 ging een werknemer in zorg en welzijn met gemiddeld 60,7 jaar met pensioen. In 2012 was dit al 63,5 jaar. Want langer werken loont. Twee rekenvoorbeelden: 1) Als u uw pensioen één jaar later laat ingaan, wordt uw pensioen 6,3% hoger. 2) Als u bovendien een jaar doorwerkt, bouwt u ook nog verder pensioen op (pensioen opbouwen kan maximaal tot uw AOW-leeftijd). In dat geval wordt uw pensioen al snel 9% hoger. Meer Carry? Wilt u zien hoe de ontmoeting tussen Carry en Peter verliep? Bekijk de video in de iphone-app van, verkrijgbaar in de App Store. Handig filmpje Meer weten over wat de gestegen levensverwachting betekent voor ons pensioen? Kijk op voor een filmpje met duidelijke uitleg. Let op: de genoemde bedragen en percentages zijn slechts ter indicatie. Er kunnen geen rechten aan worden ontleend. 8 9

6 Vraag #1 (van Sander) Antwoord #1 Dat is voor jou nog niet duidelijk Mijn moeder moet tot haar 67e werken. En ik dan? Ralph Schaareman Peter: Voor je moeder en haar leeftijdsgenoten is er nu duidelijkheid, voor jou helaas nog niet. Vanaf 2013 tot 2023 wordt de pensioenleeftijd stapsgewijs verhoogd naar 67. Dat heeft de overheid zo bepaald, omdat de levensverwachting sterk is gestegen. Als mensen langer leven, wordt de tijd dat ze AOW en pensioen ontvangen, ook langer. Dat is financieel niet op te brengen. PFZW en andere pensioenfondsen volgen deze maatregel. Tot welke leeftijd jij door moet werken, is nu nog onzeker. In 2018, vijf jaar vóór 2023, wordt weer de levensverwachting van dat moment ingeschat. Op basis daarvan wordt de AOW-leeftijd vanaf 2024 vastgesteld. En zo gaat dat daarna elk jaar opnieuw. Het zou best kunnen dat jij tegen die tijd tot je 70e moet doorwerken Eerder pensioen opnemen kan natuurlijk ook. Bij PFZW kan dat vanaf vijf jaar voor je AOW-leeftijd. Wil je nog eerder stoppen met werken, dan moet je voldoende opzij hebben gelegd, natuurlijk. Fotografie: Onno Kummer Janita sassen Sandra van Dijk Medewerker klantenservice Peter de Reuver Expert productontwikkelingsmanager Sander van den Bosch (25) Sander werkt als verzorgende op de dwarslaesierevalidatieafdeling van de Sint Maartenskliniek in Nijmegen. Hij woont samen met zijn verloofde in Zevenaar. Zijn vraag wordt beantwoord door Peter de Reuver en Sandra van Dijk. Sandra: Het is inderdaad koffiedik kijken Wel kun je met de Pensioenplanner op MijnPFZW de hoogte van je pensioen berekenen. Met onze e-nieuwsbrief houden we je goed op de hoogte van alle ontwikkelingen. Als wij jongere deelnemers aan de telefoon hebben, horen we dingen als: Pensioen? Ver van m n bed show, Lastig, Ik zie wel tegen die tijd. Toch raad ik jongeren aan om nú vast goed over later na te denken. Wat heb je nu, wat denk je straks nodig te hebben? Als je dat tot later uitstelt, is het vaak te laat. Werken in de zorg is zwaar. Veel mensen willen wat minder gaan werken als ze ouder worden. Als je nu al een plan maakt, sta je later voor minder financiële verrassingen. Zeker als je langer moet doorwerken. Ook een vraag? Stel m op en misschien staat u wel in de volgende

7 Mijn pensioen Eerder stoppen met werken is verleidelijk, maar bedenk wel dat het financiële gevolgen heeft. Ik zou beslist stoppen op mijn 62e, ondanks een lager pensioen Corrie de Zwaan (31) projectleider maatschappelijke stages bij Stichting Wisselwerk Vroeger dacht ik altijd over het opbouwen van mijn pensioen: dat komt later wel. Maar sinds ik in verwachting ben van ons eerste kind, is dat helemaal veranderd. Ik wil na mijn bevallingsverlof graag drie dagen werken. Onze cao biedt een gunstige ouderschapsverlofregeling. Maar of we het daarna nog steeds financieel redden? Ook zou ik, in de verre toekomst, heel graag eerder willen stoppen met werken. Onze droom is een huisje achteraf, misschien zelfs wel een bed & breakfast beginnen. Ik ben best bereid daar nu al offers voor te doen, maar heb geen idee wat dat precies betekent. Daarom heb ik onlangs mijn oude pensioenrechten opgevraagd om die over te hevelen naar PFZW. Ook mijn man is aan het uitzoeken hoe het met zijn pensioen zit. Pas als we dat totaaloverzicht hebben, zal blijken of we extra moeten sparen voor later. En of ik op de korte termijn parttime kan blijven werken Ik ben bereid nu al offers te doen voor mijn droom voor later George Versteegen (41) begeleider bij De Driestroom, instelling voor mensen met een verstandelijke beperking Mijn vriendin en ik zijn van het leuke leven, hier en nu. Als we op ons 62e kunnen stoppen met werken nu moeten we tot 67 jaar doorwerken zouden we dat beslist doen. Maar we hebben het er niet voor over om daar nu alles voor op te potten. Waarschijnlijk houden we zelfs dan te weinig over om lekker te leven. We hebben ons er nooit echt in verdiept, maar ik vermoed dat vijf jaar eerder stoppen een enorme inkomensduik zal betekenen. Een eigen huis of dure auto hoeven we niet. Wel vinden we het belangrijk om op vakantie te gaan, een dagje naar de sauna en naar de bioscoop. Twee jaar geleden kreeg ik een ernstig auto-ongeluk. Alle zekerheden vallen dan even weg. Eén ding staat sindsdien voor mij vast: we leven nu en wat er in de toekomst op ons pad komt, zien we dan wel weer

8 Mijn pensioen We zijn aan het sparen voor een buffer om het gemis aan inkomsten straks te beperken Pensioen- Nieuws Aaltje Roorda (61) facilitair medewerker bij verzorgingshuis Arendshorst in Assen Al langere tijd hebben mijn man en ik het plan om in 2014 te stoppen met werken. Sinds twaalf jaar werk ik twee dagen in de week, daarvoor fulltime in de gehandicaptenzorg. Ik heb dus wel pensioen opgebouwd, hoewel de laatste jaren natuurlijk een stuk minder. Stoppen betekent voor ons een forse stap achteruit, zo n duizend euro per maand. Maar dat hebben we er allebei voor over om meer tijd voor onze hobby s te hebben. Schilderen is voor mij erg belangrijk en ik wil graag meer tijd om werk te kunnen maken voor exposities. Er is echter veel veranderd. De leeftijd waarop ik AOWpensioen krijg, is 66 geworden en die van mijn man 65 en zes maanden. Dat zorgt straks voor een tijdelijk gat in de inkomsten. We zijn nu flink aan het sparen om voor die periode een buffer te creëren. Zo wennen we er bovendien nu al aan om elke maand met minder te moeten doen. Tekst: Monique de Ligny Fotografie: Janita sassen Juli 2013 Het belangrijkste pensioennieuws leest u op de volgende pagina s. Echt even doen! PS: U kunt dit katern ook uitscheuren en bewaren 14 15

9 Duo & bn Pensioennieuws Uw pensioenreglement wijzigt Uw pensioenreglement is per 1 juli 2013 op enkele punten gewijzigd. De belangrijkste drie veranderingen leest u op deze pagina. Heeft u vragen? Bel dan met de klantenservice op Het complete pensioenreglement vindt u op Premie-inleg Extrapensioen niet meer mogelijk Het is vanaf 1 juli niet langer mogelijk uw pensioen aan te vullen met Extrapensioen. Door fiscale maatregelen zijn de mogelijkheden hiervoor vanaf 1 januari zo beperkt, dat Extrapensioen niet langer leidt tot een relevante aanvulling op de basisregeling van PFZW. Per 1 januari 2014 volgen meer beperkende fiscale maatregelen. Doet u mee met Extrapensioen Rendementspensioen? Dan kunt u de premies die u al heeft betaald gewoon blijven beleggen. Heeft u gekozen voor Pluspensioen? Dan is voor de premies die u heeft betaald al een aanvulling op uw pensioen geregeld. Die aanvulling behoudt u natuurlijk. Geen premie, geen recht U en uw werkgever betalen pensioenpremie voor uw pensioen. Volgens de wet staat uw pensioenaanspraak in principe los van de vraag of premie is betaald. De wetgever vindt namelijk dat uw pensioenfonds voldoende mogelijkheden heeft om de premie van de werkgever en de deelnemers binnen te krijgen. Als werknemer bent u dus goed beschermd als er geen of onvoldoende premie voor u zou zijn betaald. Er zijn echter uitzonderingen. Bijvoorbeeld als u de premie opzettelijk niet betaalt of als uw werkgever en u samenzweren om onder premiebetaling uit te komen. In dat geval geldt wel de regel geen premie, geen recht. AOW-gat dichten door verruiming regels De AOW-leeftijd gaat vanaf 1 januari 2013 in stapjes omhoog. De leeftijd 65 jaar is niet langer de standaard. Heeft u vóór 1 januari 2013 uw ouderdomspensioen vervroegd laten ingaan? Dan kan dat nadelige gevolgen hebben. Bijvoorbeeld, als u heeft gekozen voor eerst een periode met een hoger en later een lager ouderdomspensioen om een gemis aan AOW op te vangen. Het lagere pensioen gaat echter nog in op de eerste dag van de maand waarin u 65 jaar wordt. Omdat de AOW-datum opschuift, ontvangt u straks uw lagere pensioen als u 65 wordt, terwijl uw AOW pas later ingaat. U krijgt dan te maken met het AOW-gat. U kunt kiezen Tot 1 januari 2016 is het wettelijk toegestaan de hoog-laagregeling in het pensioenreglement te verruimen, zodat u dat AOW-gat kunt dichten. Dit betekent dat u, voordat u 65 jaar wordt, eenmalig kunt kiezen uw hogere pensioen door te laten lopen totdat uw AOW ingaat. Dit geldt ook als u 65 wordt na 1 januari U moet uw keuze dan wel vóór 1 januari 2016 aan ons doorgeven. Twijfelt u of u met een AOW-gat te maken heeft? Neem dan contact op met onze klantenservice. Uniform pensioenoverzicht Misschien heeft u uw uniform pensioenoverzicht al gekregen, anders valt het uiterlijk vóór 1 oktober in de bus. Als u heeft aangegeven uw pensioenoverzicht alleen nog digitaal te willen ontvangen, dan ontvangt u een zodra het overzicht voor u klaarstaat in MijnPFZW. In het pensioenoverzicht leest u hoe het ervoor staat met de opbouw van uw pensioen per 31 december Neem het goed door, controleer de gegevens en bewaar het overzicht in uw administratie. Samen met het pensioenoverzicht ontvangt u een toelichting met veel informatie. Op vindt u bovendien een handige video, waarin u in drie minuten uitleg krijgt over wat er precies in het overzicht staat. Ouderdomspensioen aansluitend op Flexpensioen Bent u in of na 1950 geboren en ontvangt u nu Flexpensioen? Dan gaat er voor u iets veranderen. Uw Flexpensioen stopt op de eerste dag van de maand waarin u 65 wordt. Vervolgens ontvangt u uw ouderdomspensioen vanaf het moment dat uw AOW ingaat. Dat sluit dus niet op elkaar aan. Het ouderdomspensioen gaat iets later in en is daardoor ook iets hoger. Als u uw ouderdomspensioen toch wil laten aansluiten op uw Flexpensioen, dan kunt u uw ouderdomspensioen iets eerder opnemen. Uw ouderdomspensioen is dan ongeveer even hoog, als wanneer de ingangsdatum van het ouderdomspensioen niet zou veranderen. In het najaar van 2013 informeren wij u over de mogelijkheden. Wilt u nu alvast meer weten? Kijk dan op BETAALKALENDER Bent u met pensioen? Dan ontvangt u in 2013 op uiterlijk de onderstaande data uw pensioen op uw bankrekening. 25 juli 24 augustus 25 september 25 oktober 23 november 21 december Maakt u gebruik van internetbankieren? Houd er dan rekening mee dat uw pensioen op de hierboven genoemde dagen pas in de loop van de middag op uw online overzicht te zien is

10 Langer leven, langer werken Meestgestelde vragen Onze klantenservice kreeg de afgelopen tijd deze vragen het meest te horen. Heeft u vragen? Bel de klantenservice 1 2 Nabestaandenuitkering Anw aangepast Er is na 31 december 2012 een wijziging geweest in mijn dienstverbandgegevens. Houden jullie hier rekening mee in het uniform pensioenoverzicht 2013? Het uniform pensioenoverzicht zegt iets over uw pensioenopbouw tot en met 31 december Wijzigingen, zoals minder werken of een nieuwe werkgever na 31 december 2012 ziet u dus terug in uw uniform pensioenoverzicht Betekenen de wijzigingen in het pensioenreglement per 1 januari 2014 dat ik minder pensioen ga ontvangen? Nee, het bedrag dat u maandelijks ontvangt, verandert niet. Wel bouwt u vanaf die datum minder pensioen per jaar op. Dat komt omdat de pensioenleeftijd omhoog gaat en u minder pensioen nodig heeft. U werkt immers langer voor een pensioen dat korter wordt uitgekeerd. Moeten of mogen? De verhoging van de AOW-leeftijd heeft gevolgen voor iedereen. Ook voor de medewerkers van het Kröller-Müller Museum, dat sinds vorig jaar is aangesloten bij PFZW. Hoe denken zij over langer werken? Van de overheid ontvangt een nabestaande mogelijk een Anw-uitkering (maximaal 70% van het netto minimumloon) en een halfwezenuitkering (20% van het netto minimumloon). De hoogte van uw Anw-uitkering is afhankelijk van uw leef- en inkomenssituatie. De halfwezenuitkering ontvangt u mogelijk naast de Anw-uitkering als uw partner is overleden en u een kind heeft dat jonger is dan achttien jaar. De halfwezenuitkering is onafhankelijk van uw leef- en inkomenssituatie. De overheid heeft besloten om vanaf 1 juli 2013 de nabestaandenuitkering Anw te veranderen. De halfwezenuitkering is per die datum onderdeel geworden van de Anwuitkering. Nabestaanden die een Anw-uitkering ontvangen, krijgen dan een hogere (maximaal 90% netto minimumloon) of een lagere uitkering (maximaal 70% netto minimumloon). Vanaf 1 juli 2013 kan door deze wijziging de halfwezenuitkering als onderdeel van de Anw-uitkering worden verminderd als gevolg van uw inkomens- en leefsituatie. Heeft u vóór 1 april 2013 een uitkering ontvangen? Dan gaat de verandering in per 1 oktober Meer info vindt u op onze website of bel de klantenservice (030) Illustraties: Robert Vulkers Fotografie: Pim Ras Facebook-actie Het Kröller-Müller Museum is een inspirerende werkomgeving. Wat of wie inspireert u om langer door te werken? Ga naar PFZW op en maak kans op twee toegangskaarten voor het Kröller-Müller Museum

11 Langer leven, langer Duo werken & bn Uitdaging Eddie Morren (43) Hoofd Tuindienst Bouwt pensioen op sinds 1993 Van zwerfvuil opruimen tot en met bomen omzagen. En dat tussen de kunstwerken in de schitterende beeldentuin van het Kröller-Müller Museum. Eddie voelt zich een geluksvogel. Al twintig jaar. Ik hoop hier mijn pensioen te halen. Het maakt hem weinig uit wanneer dat is. Over zijn pensioen maakt hij zich sowieso niet druk. Mijn vader was 37 toen hij plotseling overleed. Ik realiseer me vaak dat het niet vanzelfsprekend is dat mensen oud worden. Werken blijft voor Eddie ook leuk door uitdaging te zoeken. Ik hou van verandering. Ik ben lid geweest van de ondernemingsraad en zit bij de bedrijfsbrandweer. Bovendien ben ik actief voor de personeelsvereniging, waarvan bijna alle medewerkers lid zijn. Een sushiworkshop, spellenavond; we organiseren van alles, als het even kan voor het hele gezin. Kunstwerk: Émile-Antoine Bourdelle, La grande Pénélope, 1912 Schilderij: Georges Seurat, Le Chahut, Persoonlijke ontwikkeling Lisette Pelsers (56) Directeur Bouwt pensioen op sinds 1989 Zitten mensen op de juiste plek? Hebben ze plezier in hun werk? Dat zijn belangrijke voorwaarden om langer doorwerken mogelijk te maken, meent Lisette. Voor de museumdirecteur geldt: het maakt echt niet uit om een paar jaar langer te werken. Werk is een zegen, vindt ze, al helemaal op zo n inspirerende plek als het Kröller-Müller Museum. Werken is goed voor je persoonlijke ontwikkeling, ook als je ouder bent. Voor mij telt daarnaast het sociale aspect. In het museum werken heel verschillende mensen. Ik gedij in zo n omgeving. Ze is niet van plan om op haar lauweren te gaan rusten na haar pensionering. Ik hoop weer te schrijven en publiceren. Daar kom ik nu te weinig aan toe

12 Langer leven, langer Duo werken & bn Afwisselend werk Özgür Karagülle (33) Medewerker afdeling beveiliging/centrale meldkamer Bouwt pensioen op sinds 2002 Kun je mensen die zwaar lichamelijk werk doen verplichten om langer door te werken? Özgür vindt van niet: Is dat wel verantwoord? Voor hem ligt het straks anders, verwacht hij. De gedachte dat ik na mijn 65e nog werk, schrikt me niet af. Özgür volgde een mbo-opleiding in de logistiek. Tijdens een stage ontdekte hij dat kantoorwerk niets voor hem is. Ik begon hier als vakantie- en weekendkracht en ben nooit meer weggegaan. Met de sfeer zit het helemaal goed. Dat vind ik heel belangrijk. Wie denkt dat hij de hele dag in de meldkamer zit, vergist zich. Ik spring regelmatig bij in het museum als beveiliger. Dat houdt het afwisselend. Zo heeft hij bovendien kunst leren waarderen. Het mooist vindt hij Caféterras bij Nacht van Van Gogh. Die springt er echt uit. De foto is gemaakt in de Van Gogh galerij 22 23

13 Langer leven, langer werken Fit blijven Ineke Methorst (58) Telefoniste/receptiemedewerker Bouwt pensioen op sinds 1988 Ineke bemant twee dagen per week de kleine telefooncentrale en beantwoordt mails. Daarnaast doet ze de boekhouding van het aannemersbedrijf van haar man. 65 jaar zag ze altijd als de ideale pensioenleeftijd. Maar ze snapt wel dat de AOW-leeftijd geleidelijk omhoog moet. Ik vind het geen probleem. Ik doe mijn werk met veel plezier. Ze hoopt tot haar pensioen bij het museum te blijven. Als het even kan zo superfit als ze nu is. Met een groepje loopt ze daarom drie keer per week tien kilometer hard. Daar voel ik me lekker bij. Ik zwem en ga ook naar de sportschool. Onbeperkt sporten kost me daar maar vijf euro per maand, het museum betaalt de rest. Ideaal, toch? Net begonnen Margje Leeuwestein (31) Restaurator schilderijen Bouwt pensioen op sinds 2009 Twaalfhonderd schilderijen telt de collectie van het museum. Margje houdt ze in topconditie. De kunsthistorica heeft net de laatste hand gelegd aan de restauratie van De Schildersboot van Monet. Onder het vuil en de vergeelde vernis kwam de koele, impressionistische kleurstelling tevoorschijn. Een heel mooi resultaat, vertelt Margje trots. Ze studeerde negen jaar en werkt pas anderhalf jaar. Dus ja, eerlijk gezegd is ze nog helemaal niet met haar pensioen bezig. Ik moet of beter gezegd mag nog langer werken dan ik oud ben. Wie weet is een jaartje ertussenuit op termijn best fijn, maar ik heb het op deze geweldige plek tussen een collectie van hoog niveau ontzettend naar mijn zin. Voorlopig ga ik helemaal op in mijn werk. Schilderij: Jan Toorop, Zee,

14 Vraag #2 (van Jolanda) Antwoord #2 Ik ben gestart als zzp er en vind de pensioenkosten zo hoog. Kan dat ook Word je zelfstandige, dan betaal je het werkgeversdeel zelf. Dat is inderdaad duur. Henriëtte: Werkgevers betalen meestal de helft van je pensioenpremie. Word je zelfstandige, dan betaal je dit werkgeversdeel zelf. Dat is inderdaad duur. Je zult heel bewust moeten kiezen. Helemaal geen pensioen kan ook, maar dan zul je veel moeten sparen voor later. Robert: Ik begrijp heel goed dat de pensioenpremie, nu je zelfstandige bent, behoorlijk tegenvalt. Een goed pensioen opbouwen kost nu eenmaal veel geld. PFZW biedt zelfstandigen een aantal voordelen. Omdat je inkomen als zzp er variabel kan zijn, biedt PFZW de mogelijkheid om premie flexibel te betalen. Bovendien: omdat je al bij PFZW was aangesloten, is het allemaal al goed geregeld. Je hebt er geen omkijken meer naar. Daar staat tegenover dat wettelijk is bepaald dat zzp ers niet meer dan tien jaar bij hun oorspronkelijke pensioenfonds mogen blijven. En het einde van je dienstverband moet aansluiten op je start als zzp er. anders? Fotografie: Onno Kummer Janita Sassen Robert van der Snoek Bestuursadviseur Henriëtte Walma van der Molen Lid pensioenraad PFZW namens Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen Jolanda van Donselaar (38) Jolanda werkt sinds een jaar als zzp er in de thuiszorg en bij verschillende verzorgingshuizen en verpleeghuizen. Ze is getrouwd en woont met haar man en twee zoontjes in Vianen. Haar vraag wordt beantwoord door Henriëtte Walma van der Molen en Robert van der Snoek. Henriëtte: Als je gaat shoppen bij verzekeringsmaatschappijen, kijk dan heel kritisch wat ze je bieden. Zit er bijvoorbeeld een partnerpensioen bij, zoals bij PFZW? Hoe is de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen geregeld? Blijf je bij PFZW, dan is een ander groot voordeel dat je maar één loket hebt voor al je vragen. Ook een vraag? Stel m op en misschien staat u wel in de volgende