Return to Work. ziekte of ongeval. Begeleiding bij de re-integratie van langdurig afwezigen door

Transcriptie

1 Begeleiding bij de re-integratie van langdurig afwezigen door ziekte of ongeval Hanne Kenis Preventiedeskundige ergonomie en return to work expert, Mensura

2 Vragen Wat is de kans dat de werknemer terugkeert naar dezelfde werkgever na drie maanden afwezigheid? 2

3 Vragen Hoeveel procent van de werknemers geeft aan nood te hebben aan ondersteuning na zes weken afwezigheid? 3

4 Vragen Wat is de gemiddelde kostprijs van één dag ziekteverzuim? 4

5 Vragen Kan de werknemer tijdens de ziekteperiode naar de arbeidsgeneesheer gaan? 5

6 Vragen Mag de arbeidsgeneesheer beslissen over de legitimiteit van de ziekte van de werknemer? 6

7 7

8 Uitspraken Onze organisatie ontwikkelt en groeit zo snel dat er weinig mogelijkheden zijn om langdurig afwezig medewerkers opnieuw te integreren Medewerkers die langdurig ziek zijn willen wij liever niet lastig vallen of onder druk zetten Als je echt ziek bent is het begrijpelijk dat je langdurig afwezig bent

9 Wist je dat 15% van de Belgische bevolking last heeft van langdurige gezondheidsproblemen [1] Een Belgische studie in de privésector aantoont dat langdurige afwezigheid in België sinds 2008 met 47% gestegen is [2] Psychische klachten (stress, burn-out, depressie, ) en aandoeningen van het bewegingsapparaat (rug-, nek- en schouderklachten) de meest voorkomende oorzaken zijn van arbeidsongeschiktheid [3] Studies aantonen dat 1/3de van verzuim langer dan 1 maand door de werknemer gepercipieerd wordt als werkgebonden [4]

10 Wist je dat Hoe langer een medewerker na langdurige ziekte afwezig blijft, hoe kleiner de kans dat hij ooit zal terugkeren [1] Bij afwezigheid >3 maand hervat minder dan 50% Bij afwezigheid >1 jaar hervat minder dan 20% Bij afwezigheid >2 jaar hervat minder dan 10% 80% van de medewerkers na een afwezigheid van meer dan zes weken verklaart nood te hebben aan ondersteuning bij terugkeer [5]

11 Wat? Ondersteuning bieden bij de terugkeer naar werk van een medewerker die meer dan één maand afwezig is, ten gevolge van ziekte of arbeidsongeval Een vroegtijdige werkhervatting nastreven waardoor een positieve bijdrage aan het herstel van de werknemer wordt geleverd Terugdringen van de kosten ten gevolge van ziekteverzuim: directe & indirecte kosten Duidelijkheid bieden in de regelgeving en betrokken instanties en nagaan van bestaande tewerkstellingsondersteunende maatregelen

12 Waarom geen interim als vervanging? Krappe arbeidsmarkt War on talent Kost en inwerking vervanger

13 Investeren loont! Reduceren van de directe & indirecte kosten Positief bedrijfsimago als teken van maatschappelijk verantwoord ondernemerschap en solidariteit t.o.v. alle medewerkers Behouden van ervaren en gemotiveerd personeel waardoor minder investering in opleiding van nieuwe medewerkers Focus op ability in plaats van disability

14 Investeren loont! Gemiddelde directe kost per werknemer [2] Directe kost = gewaarborgd loon, patronale bijdrage van de werkgever, pensioenbijdragen, bonussen, overuren, privé ziekteverzekering voor de zieke medewerker, De gemiddelde directe kost per uur bedroeg in ,5 euro

15 Investeren loont! Indirecte kosten zijn kosten die te maken hebben met vervanging en opvolging van de zieke medewerker [2] Interne vervanging van de afwezige medewerker: overuren, opleiding vervanger, Externe vervanging van de afwezige medewerker: interim, aanwerving, opleiding, Extra taken voor de directe leidinggevende en HR: voorzien van vervanging, administratieve kost van de opvolging van ziektebriefjes, tijd die gespendeerd wordt aan opvolging van ziekteverzuim en verzuim- en herstelgesprekken, Niet direct meetbare kosten: bijkomende effecten [2] Verhoogde kans dat collega s ook meer gaan verzuimen en/of hun motivatie verliezen indien verzuim getolereerd wordt Klanten die niet verder kunnen geholpen worden Kwaliteitsverlies door verhoogde werkdruk

16 De RtW-expert Eén centrale speler die de verschillende actoren, betrokken bij de casus samenbrengt en de neuzen in dezelfde richting zet Coördineert en bewaakt het re-integratie proces

17 Multidisciplinaire aanpak Huisarts - specialist Directe collega s EDPBW WERKNEMER RtW expert Werkgever Mutualiteit

18 Opportuniteiten voor bedrijven Meten is weten Correcte registratie van alle afwezigheden Verzuimpercentages Cijfers in verband met duur/frequentie van verzuim Statistieken over arbeidshandicaps in het bedrijf Tendensen onderzoeken en prioriteiten bepalen Door IPA of via HR of sociaal secretariaat

19 Opportuniteiten voor bedrijven Bezoek voorafgaand aan de werkhervatting KB van 27 januari 2008 Consultatie bij de arbeidsgeneesheer tijdens de ziekteperiode Het gaat om een bezoek, geen medisch onderzoek Werknemer moet niet onderworpen zijn, wel min 4 weken afwezig Bezoek voorafgaand aan de werkhervatting stelt de arbeidsgeneesheer in staat om met een werknemer de gezondheidstoestand te bespreken evenals de mogelijkheden tot aanpassing van zijn werkpost te bekijken

20 Opportuniteiten voor bedrijven Bezoek voorafgaand aan de werkhervatting Doel: Actie ondernemen vooraleer dat de werknemer het werk hervat (aanpassingen takenpakket, arbeidsregime, werkomgeving, ) Inschakelen van specialisten: RtW expert, psycholoog, ergonoom Een haalbare en duurzame werkhervatting bekomen

21 Opportuniteiten voor bedrijven Bezoek voorafgaand aan de werkhervatting

22 Ter info Verschil arbeidsgeneeskunde & controlegeneeskunde Verschil tussen arbeidsgeneesheer & controlearts Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk (EDPBW) Preventieadviseur-arbeidsgeneesheer Medisch onderzoek: in staat het werk goed uit te voeren? Gezondheid en welzijn op het werk > aandoeningen voorkomen, niet genezen Vertrouwensarts in de onderneming: mag geen medische informatie doorgeven aan de werkgever Absenteïsme Controlearts Medisch onderzoek: is het verzuim legitiem? Werkgever kan hierop beroep doen > medische controle Geen vertrouwenspersoon: handelt steeds in opdracht van de werkgever 22

23 Opportuniteiten voor bedrijven De zieke werknemer Tijdens ziekteperiode: contact houden met de zieke werknemer Geen controlerende maar geruststellende aanpak Opleiding is vaak noodzakelijk Bij terugkomst: maatregelen De werknemer terug verwelkomen op de 1 ste werkdag Geen berg werk voorzien vanaf 1 ste werkdag Tijd voorzien om 100-den mails te verwerken Kort inwijden in de voornaamste veranderingen van de afgelopen maanden binnen het bedrijf Communicatie naar collega s Eén week na werkhervatting een gesprek plannen

24 Opportuniteiten voor bedrijven De zieke werknemer Filmpje

25 Opportuniteiten voor bedrijven Opleiding voor leidinggevenden Opleiding Disability Case Manager (DCM) Opleiding verzuimgesprekken voor leidinggevenden Praktische tips voor leidinggevenden: Checklist Move Europe "Workplace Health Practices for Employees with Chronic Illness (22-23 October 2013, Brussels): Jobbehoud en return-to-work Resultaten op 25

26 RtW trajectbegeleiding Casus situatieschets Man van 41 jaar Werkt reeds 10 jaar in een petrochemisch bedrijf Langdurig arbeidsongeschikt ten gevolge van een tumor in de wervelkolom met verscheidene restverschijnselen Grote ongerustheid van omgeving: werknemer is te traag, laat regelmatig iets vallen, kan niet alle taken uitvoeren Arbeidsgeneesheer ondersteunt de re-integratie in samenwerking met de RtW-expert

27 RtW trajectbegeleiding Casus aanpak Uitvoering van het re-integratietraject op de werkvloer door de arbeidsgeneesheer en RtW-expert In samenwerking met HR, direct leidinggevende en de werknemer De jobmatchingstool van Mensura werd ingezet. Met dit hulpmiddel worden de mogelijkheden van de werknemer in kaart gebracht, alsook de arbeidsvereisten. Om de jobvereisten nauwkeurig op te lijsten, werden observaties op de werkplaats uitgevoerd. De jobmatchingstool toont de exacte knelpunten aan, maar toont ook aan dat de werknemer meer dan 90% van zijn takenpakket wel kon vervullen. Een goed georganiseerd overleg met alle betrokkenen, leidde tot meerdere suggesties voor oplossingen. De werknemer hervat progressief het werk (deeltijds)

28 RtW trajectbegeleiding Casus resultaat De werknemer is terug aan de slag in het bedrijf Een waardevolle arbeidskracht voor het bedrijf kon behouden worden. En de werknemer blijft professioneel actief, ondanks zijn beperking. Eens de werknemer voltijds hervat, wordt er ook nog verdere opvolging voorzien door de arbeidsgeneesheer van Mensura Door het systeem van de progressieve werkhervatting kon de werknemer sneller terug aan de slag gaan en werd de duur van de ziekteperiode gereduceerd Gezamenlijk streven naar een duurzame werkhervatting loont

29 RtW trajectbegeleiding Praktische tips Checklist Move Europe Ondersteuning bij werkhervatting door de bedrijfsleider Info over jobbehoud, wettelijke maatregelen bij jobbehoud en re-integratie. Ontwikkeling en implementatie van een Disability Management beleid Bezoek voorafgaand aan de werkhervatting

30 Tot slot Win-win Werknemer: Herstel economische gezondheid: terug volledig loon Herstel emotionele gezondheid: zinvolle dagbesteding, sociale contacten, zelfontplooiing Boost geestelijke gezondheid door blijk van waardering van werkgever Werkgever: Ervaring, kennis borgen binnen bedrijf Kosten reduceren Minder investeren in opleiding nieuwe werknemers Positief bedrijfsimago

31 Tot slot Win-win grootst indien een beleid rond RtW in bedrijf Beleid waarin vooraf afspraken gemaakt worden omtrent: Missie en visie aangaande RtW & doelstellingen Mogelijkheden tot aangepast werk Rollen, verantwoordelijkheden en procedures bij RtW Organisatorische regelmogelijkheden Communicatiestrategie Tal van subsidiemogelijkheden: materie voor de expert

32 Referenties [1] Disability management in Belgische ondernemingen. Beschikbaar op: [2] Out of office. Ziekteverzuim 2012 van SD Worx. Beschikbaar op: [3] Bevan S, McGee R, Quadrello T. (2006) Fit for work? Musculoskeletale aandoeningen en de Belgische arbeidsmarkt. Beschikbaar op: [4] Mairiaux Ph, Schippers N, Vanmeerbeek M, Denoël Ph, Donceel P, Toedtke C, Mortelmans AK. (2011) Verbetering van de samenwerking tussen de huisarts, de verzekeringsarts en de bedrijfsarts voor de preventie van langdurige en beroepsgerelateerde arbeidsongeschiktheid. Project HUT/DIRACT/2009/AP/1 in opdracht van FOD WASO Brussel: FOD WASO. Beschikbaar op: [5] European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions (EFILWC) (2004) Employment and Disability: Back to work strategies. Beschikbaar op:

33 Hanne Kenis Preventiedeskundige ergonomie en return to work expert, Mensura