Januari Brancheschets Zorg & Welzijn

Transcriptie

1 Januari 2011 Brancheschets Zorg & Welzijn

2 Brancheschets Zorg & Welzijn Afdeling Arbeidsmarktinformatie Redactie: Rob de Munnik, Karin Doornbos en Niek Veeken Landelijk Bedrijfsadviseur Zorg & Welzijn: Jacques Janssens ( ) 1. Structuur van de sector Zorg & Welzijn De sector Zorg & Welzijn omvat de volgende deelsectoren: Ziekenhuizen o academische en algemene ziekenhuizen inclusief geestelijke gezondheidszorg Verpleeg- en bejaardenhuizen, waaronder: o verpleging en verzorging; o gehandicaptenzorg; Overige gezondheids- en welzijnszorg, waaronder: o thuiszorg; o overige zorg (waaronder praktijken van huisartsen en tandartsen e.d.). 2. Bedrijven en werkzame personen in Zorg & Welzijn Tabel 1 Aantal bedrijven naar deelsector 2009 Deelsector Ziekenhuizen (incl. g.g.) Verpleeg/verzorgingshuizen/ internaten Gehandicaptenzorg Thuiszorg Overige zorg Totaal zorg Bron: CBS Statline, 2009 Aantal bedrijven Aandeel percentage 215 0% 740 2% 455 1% % % % Afbeelding 1 Verdeling bedrijven Zorg en Welzijn ,4%2% 1% 2% 95% Ziekenhuizen 0,4% Verpleeg/verzorgingshuizen/ internaten 2% Gehandicaptenzorg 1% Thuiszorg 2% Overige zorg 95% Bron: CBS Statline,

3 In de zorg zijn bijna bedrijven actief. De ziekenhuizen en verpleegtehuizen, de intramurale zorg, bestaan uit weinig bedrijven: samen 2,4% van het totaal aantal bedrijven in de zorg. Er zijn juist veel bedrijven in de deelsector overige zorg namelijk 95% van het totaal aantal bedrijven. Tabel 2 Aantal banen naar deelsector 2008 Deelsector Ziekenhuizen (incl. g.g.) Verpleeg/verzorgingshuizen/ internaten Gehandicaptenzorg Thuiszorg Overige zorg Totaal zorg Bron: CBS Statline, 2008 Aantal banen Aandeel percentage % % % % % % Afbeelding 2 Verdeling banen Zorg en Welzijn % 29% 13% 13% 23% Bron: CBS Statline, 2008 Ziekenhuizen 0,4% Verpleeg/verzorgingshuizen/ internaten 2% Gehandicaptenzorg 1% Thuiszorg 2% Overige zorg 95% Binnen de zorg hebben de ziekenhuizen het grootste aantal banen (30%), gevolgd door de verpleeg- en verzorgingshuizen met 23% van het aantal banen. Samen is de intramurale zorg goed voor meer dan de helft van de banen. En bedrijf in de zorg telt gemiddeld 23 banen. Het beeld is binnen de deelsectoren wel zeer divers. Zo heeft een ziekenhuis gemiddeld bijna 1600 banen en een praktijk (fysiotherapeuten, tandartsen en huisartsen) telt gemiddeld 5 banen. 3

4 3. De beroepsbevolking in de gezondheidszorg naar geslacht, leeftijd en opleiding Geslacht Mannen Vrouwen Tabel 3 Leeftijd jaar jaar jaar Beroepsbevolking Zorg naar kenmerken Zorg (%) Alle sectoren (%) 19% 57% 81% 43% 20% 22% 53% 54% 27% 24% Onderwijsniveau Lager onderwijs Middelbaar onderwijs Hoger onderwijs Bron: ROA, de arbeidsmarkt naar opleiding en beroep tot % 24% 49% 44% 37% 32% Tabel 3 geeft aan dat de zorg in sterke mate een vrouwensector is. Qua leeftijd wijkt de zorg af, iets minder jongeren en wat meer ouderen dan het totaal van alle sectoren. Daarnaast stijgt het aandeel ouderen. Qua opleidingsniveau is de sector meer geschoold dan het totaal van alle sectoren. Er zijn meer mensen werkzaam met middelbare en hogere opleidingen. 4. Opleidingen en beroepen In tabel 4 worden de opleidingen weergegeven die gangbaar zijn in de zorg en in tabel 5 de meest voorkomende beroepen. De opleidingen in tabel 4 zijn opleidingen die frequent worden gevolgd voor een baan in de zorg. Het aantal baanopeningen en de instroom schoolverlaters hebben niet alleen betrekking op de zorgsector maar op alle sectoren. Tabel 4 Opleidingen in de zorg MBO verzorging MBO verpleging MBO sociaal-pedagogisch en welzijn HAVO/VWO HBO maatschappelijk werk en hulpverlening HBO verpleegkunde WO sociale wetenschappen VMBO tl WO (dier)geneeskunde VMBO (uiterlijke) verzorging HBO (fysio)therapie Basisonderwijs Aandeel Bron: ROA, de arbeidsmarkt naar opleiding en beroep tot 2014 Opleidingen in de Zorg Verwachte baanopeningen tot 2014 Verwachte instroom schoolverlaters tot 2014 Knelpunten persooneelsvoorziening in 2014 Arbeidsmarktperspectief 13% enige redelijk 8% groot goed 7% geen slecht 7% enige goed 6% enige redelijk 5% zeer groot zeer goed 5% enige redelijk 4% groot goed 4% groot goed 4% enige redelijk 4% groot goed 3% geen slecht Voor de opleidingen MBO verpleging, HBO verpleegkunde, VMBO tl, WO (dier)geneeskunde en HBO (fysio)therapie worden grote knelpunten verwacht in de personeelsvoorziening in De arbeidsmarktperspectieven voor schoolverlaters met deze opleidingen zijn dan ook goed. 4

5 Tabel 5 Beroepen in de zorg Verzorgend personeel Verplegenden en doktersassistenten Therapeuten en verpleegkundigen Ziekenverzorgenden Hulpkrachten horeca en verzorging Activiteitenbegeleiders en medewerkers Artsen Medewerkers sociaal-cultureel werk Boekhouders en secretaresses Interieurverzorgers Beroepen in de Zorg Aandeel Bron: ROA, de arbeidsmarkt naar opleiding en beroep tot 2014 Verwachte baanopeningen tot 2014 Knelpunten persooneelsvoorziening in % groot 11% groot 10% zeer groot 8% groot 8% groot 6% vrijwel geen 5% groot 5% vrijwel geen 5% vrijwel geen 3% enige In de beroepen verzorgend personeel, verplegenden en doktersassistenten, therapeuten en verpleegkundigen, ziekenverzorgenden, hulpkrachten horeca en verzorging en artsen, 55% van het totaal van de beroepen in de zorg, ontstaan in 2014 knelpunten op het gebied van personeelsvoorziening. De bovengenoemde beroepen bieden dan ook kansen voor werkzoekenden in de zorgsector. Het ROA 1 concludeert verder dat in de zorgsector: Het aandeel MBO-sociaal pedagogisch welzijn stijgt; Het aandeel van activiteitenbegeleiders stijgt terwijl het aandeel van therapeuten daalt. 5. Verwachtingen en prognoses Door UWV-Werkbedrijf zijn in 2010 prognoses uitgevoerd. Door de snel veranderende economische ontwikkeling is het zaak de ontwikkeling van de werkgelegenheid en vacatures met voorzichtigheid tegemoet te treden. In afbeelding 3 is te zien dat het de laatste jaren goed gaat met de zorgsector. Zowel in 2010 als 2011 wordt een toename van het aantal banen met ca verwacht (ruim 2%). 1 Onderzoek De arbeidsmarkt naar opleiding en beroep tot 2014, ROA 5

6 Afbeelding 3 Ontwikkeling banen Zorg en Welzijn (x1000) Voor wat betreft de vacatures ligt het niveau in de zorg ruim boven het gemiddelde. Het niveau tendeert wel steeds meer naar de algemene vacatureontwikkeling in Afbeelding 4 Ontwikkeling van vacatures Gezondheidszorg (2007=100) 110% 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% Zorg Totaal 6

7 6. Vacatures in 2010 In het onderzoek Vacatures in Nederland wordt de sector Zorg en Welzijn begrepen onder de sector overheid. Zorg en Welzijn worden daartoe gerekend in dit onderzoek. Het gaat om circa vacatures in Daarmee staat deze sector op de derde plaats na zakelijke dienstverlening en handel/horeca. Afbeelding 5 Vervulde vacatures naar kenmerken dienstverband Werkervaring gevraagd Geen werkervaring gevraagd Vast Tijdelijk met uitzicht op vast Tijdelijk Korter dan een half jaar Half tot een jaar Langer dan een jaar Korter dan 12 uur uur 32 uur of meer 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Overheid Totaal Uit afbeelding 5 is af te leiden dat: Er verhoudingsgewijs veel vacatures zijn waarvoor werkervaring nodig is; Het werk veelal met uitzicht op vast werk is; Het vaker dan gemiddeld banen zijn voor meer dan een jaar; Het relatief veel dienstverbanden zijn voor parttime werk. 2 De resultaten van dit onderzoek hebben betrekking op de gehele Nederlandse vacaturemarkt 7

8 Afbeelding 6 Vervulde vacatures naar persoonskenmerken Man Vrouw Jonger dan 25 jaar jaar jaar jaar 55 jaar en ouder Etnische minderheid Geen etnische minderheid Basisonderwijs VMBO HAVO, VWO MBO HBO, WO Had een baan Nee, zat zonder werk Nee, was schoolverlater Nee, is student 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Overheid Totaal Uit afbeelding 6 blijkt dat er: Meer vrouwen worden aangenomen; Vaker kadidaten worden aangenomen die in de leeftijdscategorie jaar en jaar; Minder mensen worden aangenomen met etnische achtergond; Relatief meer mensen worden aangenomen met een middelbare of hogere opleiding; Er vaak mensen worden aangenomen die al werk hadden. 8

9 7. Vraag en aanbod Tabel 6 December 2010 Vacatures en NWW <6 maanden Aantal openstaande vacatures NWW < 6 maanden Huishoudelijk medewerker Keukenhulp instelling Ambulancechauffeur Verpleeghulp Zorghulp Alfahulp Assistent civiele dienst zorginstelling Assistent-woonbegeleider gezinsvervangend huis/wooncentrum Helpende Helpende instelling Helpende thuiszorg Inrichtingsassistent Medewerker linnenkamer Voedingsassistent Arbeidstherapeut 41 6 Chiropractor 29 1 Consultatief psychiatrisch verpleegkundige 26 3 Controleur vlees en destructie (AID) 26 Dierenartsassistent Doktersassistent Uit tabel 6 3 blijkt dat de meeste vacatures in de zorg bij het UWV Werkbedrijf betrekking hebben op: huishoudelijk medewerker, keukenhulp, ambulancechauffeur, verpleeghulp, zorghulp, alfahulpen, assistent civiele dienstverlening, assistent woonbegeleider en helpenden. Er is voor enkele beroepen sprake van een knelpunt: keukenhulp, ambulancechauffeur, verpleeghulp, zorghulp, alfahulp en assistent woonbegeleider. Uit bovenstaand overzicht blijkt verder dat de meeste vacatures betrekking hebben op de lagere uitvoerende beroepen in de zorg zoals zorghulp en helpende thuiszorg. In 2010 is er bij het UWV WERKbedrijf sprake van een vrij constante vraag die schommelt rond Na september heeft een terugval plaats gehad. Het aanbod ligt op een redelijk hoog niveau. Het niveau schommelt tussen de 12 en Er bestaat een duidelijke discrepantie tussen vraag en aanbod: er is zelfs een aanbodoverschot voor de deelmarkt als geheel. 3 Voor actuele vraag- en aanbodcijfers zie branchemonitorpagina op Intranet. 9

10 Mei Juli Afbeelding 7 Ontwikkeling vacatures en aanbod (UWV) Zorg Januari Februari Maart April Juni Oktober Augustus September November December vacatures nww < 6 mnd 8. Ontwikkeling WW-uitkeringen 2009 De instroom en uitstroom in de WW loopt doorgaans in de pas met de economische ontwikkeling. Hieronder is het beeld van de ontwikkeling van de WW-rechten in de zorg over 2010 te zien. De linkeras geeft de waarden voor de in- en uitstroom, terwijl de rechteras de totaalstand geeft. De instroom en uitstroom voor deze sector vertonen een wisselend beeld. In de meeste maanden ligt de instroom duidelijk hoger dan de uitstroom. Het resultaat is dat er sprake is van een geleidelijke- toename van het aantal WW rechten in deze sector (ca 7%). Afbeelding 8 Ontwikkeling WW Zorg Januari Mei Juni Juli Maart Februari November Oktober September Augustus April nieuw recht beëindigd recht lopend recht 10

11 9. Regionale vacature sites Friesland: Groningen en Drenthe: Oost Nederland: Zuid-, West- en Midden-Gelderland: Flevoland: Noord-Holland Noord: geen eigen site* Kennemerland, Amstelland, Meerlanden: Midden-Nederland: Gooi- en Vechtstreek: Amsterdam, Zaanstreek, Waterland: Drechtsteden: geen eigen site* Haaglanden en Nieuwe Waterweg Noord: Rijnstreek en Rijnmond: Zeeland: Noord-Brabant: Limburg: Overige links Arbeidsmarktinformatie Zorg & Welzijn. Opleidingen en beroepen in Zorg & Welzijn. Informatie over stages en leerbanen. Kenniscentrum Calibris (voorheen OVDB) voor praktijkleren in de zorg. Brancheorganisatie voor ondernemers in de verplegingszorg en de thuiszorg Zakelijke dienstverlener in (oa) de zorg. Advies, onderzoek en expertise. Doorklikken naar Statline voor statistische gegevens. Informatie over innovatie in de zorg 11