Voorspellers van terugval bij angststoornissen. Najaarsconferentie Vgct 8 november 2012 Willemijn Scholten

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Voorspellers van terugval bij angststoornissen. Najaarsconferentie Vgct 8 november 2012 Willemijn Scholten"

Ivo Mertens
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Voorspellers van terugval bij angststoornissen Najaarsconferentie Vgct 8 november 2012 Willemijn Scholten

2 Achtergrond Angststoornissen zijn goed te behandelen Beloop op lange termijn chronisch of episodisch Terugvalcijfers: * 40 60% binnen 12 jaar * 65% binnen 3 jaar * 55% 2-14 jaar na CGT; 2/3 zoekt opnieuw hulp Terugval in dezelfde angststoornis bekeken Bruce et al., 2005; Calkins et al, 2009; Durham et al., 2005; Nadiga et al., 2003

3 Achtergrond Terugdringen van terugval is belangrijk Kennis over voorspellers/risicofactoren van terugval is hiervoor van belang Identificeren van groepen met hoog risico Kennis van voorspellers kan helpen bij terugvalpreventie interventies

4 Achtergrond Onderzoek naar voorspellers van terugval bij angststoornissen Sociodemografische, psychosociale kwetsbaarheidfactoren en ziekte-gerelateerde factoren onderzocht Onderzoek naar breed spectrum aan voorspellers ontbreekt Verschillende voorspellers geïdentificeerd: - kwetsbaarheid: verhoogde anxiety sensitivity, neuroticisme en het stoppen met antidepressiva - ziekte-gerelateerd: subklinische klachten, waaronder restklachten na herstel, zoals vermijdingsklachten, verhoogde angstscores, slecht functioneren, comorbide depressie en vroege ontstaansleeftijd.

5 Doel Bepalen van voorspellers van terugval uit breed spectrum kenmerken Terugval bepalen: zelfde of andere angststoornis of depressie

6 methoden Deelnemers uit het NESDA onderzoek (Netherlands Study of Depression and Anxiety), n=2981 Hersteld van een angststoornis (n=467) Sociale fobie, GAS, paniek m/z agorafobie & alleen agorafobie, in verleden Meting beschikbaar 2 jaar na baseline (n=429)

7 Methoden DSM IV diagnose vastgesteld met CIDI (Composite International Diagnostic Interview): Op baseline lifetime angststoornissen vastgesteld Na follow-up periode van 2 jaar

8 Methoden Potentiële voorspellers van terugval: - Socio-demografisch: leeftijd, sexe, jaren educatie - Ziekte-gerelateerd: % tijd met vermijding of angst in afgelopen 4 jaar (lifechart); vermijdingssymptomen (FQ); angstsymp. (BAI); antidepressiva gebruik; psychologische behandeling; mate van functioneren; depressieve stoornis aanwezig; ontstaansleeftijd; aantal jaren geleden angst; aanwezigheid van meerdere angststoornissen - Psychosociale kwetsbaarheden: anxiety sensitivity; neuroticisme; angst of depressie bij eerstegraads familie; jeugddtrauma wel/niet aanwezig; mastery; aantal lichamelijke ziektes; life-events; sociale steun partner of vrienden

9 Resultaten Baseline characteristics: Gem. leeftijd = 44.0 (SD=12.7) 72.3% vrouw 24.2% depressieve stoornis 23.8% gebruikt antidepressiva

10 Resultaten Terugval: 23.5% (101) binnen 2 jaar follow-up Terugvalpercentages van verschillende types en aantal angststoornissen waren gelijk Van die 101 had 67.3% terugval in dezelfde angststoornis 32.7% nieuwe angststoornis 31.7% terugkeer in meerdere angststoornissen

11 Resultaten Voorspellers van terugval: o Anxiety sensitivity: bij hogere AS meer risico op terugval dan bij lagere AS o Verminderd functioneren: bij slechter functioneren meer risico op terugval dan bij beter functioneren

12 Conclusies Terugval hoog voor alle angststoornissen Terugval niet alleen in oude angststoornis, maar ook nieuwe, ook depressie Verminderd functioneren en anxiety sensitivity zijn voorspellers van terugval Verder onderzoek nodig naar voorspellers

13 Klinische implicaties Bewustzijn bij therapeuten en patiënten dat terugvalkans groot is Ook terugval in andere angst of depressie Terugvalpreventie van groot belang Mensen met hoogste risico identificeren in de spreekkamer Anxiety sensitivity nagaan Verminderd functioneren nagaan

14 Klinische implicaties Functioneren is te verbeteren en anxiety sensitivity ook. Wellicht langer doorbehandelen? Ook als de angst of lijdensdruk weg is? Met de reguliere behandelmethoden

Vergelijkbare documenten

Diagnostische instabiliteit van terugval bij angststoornissen en depressie

Diagnostische instabiliteit van terugval bij angststoornissen en depressie Willemijn Scholten NEDKAD 2015 Stelling In de DSM 6 zullen angst en depressie één stoornis zijn Achtergrond Waxing and waning