Coördinatie Hulpdiensten

Transcriptie

1 Coördinatie Hulpdiensten verloop van een tussenkomst (bij verkeerde opstart: frustratie = moeilijk ombuigen preplanning coördinatie via : - SOPs: standaard operatie procedures - ICS: incident commando systeem - VIP: (VIP : voorafgaande interventie (tussenkomst plannen Verloop v/d interventie bij brand: Vaak problematisch!!! Melding: weinig betrouwbare info Uitruk: - opdrachten à ploegen - raadpleging dossiers Ter plaatse: - Chaos, verwarring paniek.. - Spontane info - Commentaar - Tijdsdruk reflexief handelen Bevelvoering: rustig & vastberaden nuttige instrumenten = preplanning & preparatie Verloop v/d interventie : 1ste acties: reflexief & in zekere chaos Zo snel mogelijk: - organisatie & structuur - doelgericht & adequaat handelen via: - standaard operatie procedures SOPs - incident commando systeem ICS - voorafgaand interventieplan VIP 1

2 Verloop v/d interventie bij brand: de uitruk het verzamelen van info beslissen - prioriteiten stellen de verkenning & redding de brandbestrijding defensief offensief de berging & nablussing evaluatie & D-briefing interventie = SOPs Tactische prioriteiten : Tactische prioriteiten bij interventie: 1. Verkenning & redding 2. Incidentbestrijding: - brand - verkeersongeval 3. Opruiming, berging, salvage: schadebeperking Tactische prioriteiten & kritische factoren bepalen samen het aanvalsplan Standaard Operatie Procedures SOPs SOPs of maneuvers zelfde bevel zelfde actie met zelfde middelen zelfde resultaat ICS: incident commando systeem Bevelvoering via koppeling van SOPs aan elkaar Grootschalig incident: gebruik van VIP (VIP met toepassing van SOPs & ICS Peilers van de Preplanning: SOPs - ICS - VIP 2

3 SOPs : waarom? Snelheid van handelen Risicos in de moderne maatschappij toenemende complexiteit maatschappij verdichting stedelijk & industrieel weefsel toenemende afhankelijkheid (communicatie & transport toenemende techniciteit zorg voor het milieu mondige & kritische burger & rol vd snelle media reality TV belang goede voorbereiding op mogelijke incidenten Standaard Operatie Procedures (SOPs EENVORMIG, EENVOUDIG en BONDIG = Gestandaardiseerde manier van optreden: WAT? Duidelijk afgelijnd onderdeel NOODZAAK? MODEL? onbestaande KENMERKEN : geschreven officieel algemeen toegepast verplicht flexibel Standaard Operatie Procedures (SOPs WELKE SOPs? beschrijvende & uitvoerende Basisbevelvoering wijze van delegatie van (deel- taken communicatie / dispatching arbeidsveiligheid aflegsysteem taakverdeling voertuigen uitrukprocedures 3

4 SOPs : voordelen Bevelvoerder houdt de handen vrij voor kerntaken Duidelijk - eenheid in bevel - vlotte uitvoering Bevel & iedereen weet wat er moet gebeuren Geeft structuur, twijfel & aarzeling wordt voorkomen Improvisatie & ongecontroleerd reflexief handelen worden beperkt Objectief & doordacht (uitgetest & geoefend Evaluatie is achteraf mogelijk: heeft de SOP goed gewerkt? SOPs : bedenkingen Soms helemaal niet toepasbaar uitzonderlijke situaties mogen het logisch & helder denken niet vervangen, werken ondersteunend mogen niet leiden tot verstarring & verlamming (kritiek van stuurlui aan de wal eigen initiatief moet mogen!! SOPs BESTAAN, structuur & eenvormigheid inzake opstellen ontbreken Opstellen van SOPs : Wie?ieder voor zich? Wat? een leidraad, geen dwangbuis Hoe? Evalueren van SOPs via training & interventies 4

5 SOPs : inhoud: Onderwerp doelstelling doelgroep verantwoording & argumentatie taakverdeling & verantwoordelijken bondige procedure of beschrijving eventueel: bijlagen (onderdelen & verwijzingen Zonodig: actiekaart, checklist SOPs : hoe opstellen? Kort & bondig - helder Schrijf, herschrijf, schrap laat het herlezen & nazien door ervaren personeel bespreek & toets SOP met de betrokken doelgroep laat bezinken & evalueer hou het uiteindelijke doel steeds voor ogen Voorzie vlotte herziening en aanpassing SOPs : evaluatie Is het onderwerp duidelijk afgelijnd? Zijn doelstelling & de doelgroep duidelijk? Draagt de SOP bij tot een betere werking & discipline? Makkelijk leesbaar - begrijpbaar? Procedure begrijpbaar & logisch? Zijn de gestelde problemen opgelost? Taakverdeling & verantwoordelijkheid duidelijk? Wordt de gestandaardiseerde lay-out toegepast? 5

6 SOPs Standaardoperatieprocedures = tactisch Afleggen leidingen Verkenning,Aanval en Vordering Gaspakdragers, Duikers Schuim Incident Commando Systeem: strategisch (Incident Communicatie Systeem? Grote interventies worden geleid door meerdere bevelvoerders, onder toezicht & coördinatie van één Leider van de Operaties (LvO Dir-BW (Dir-BW: monodisciplinair, multidisciplinair: DIR CP-Ops éénhoofdige leiding ICS: aspecten: - informeren - delegeren - motiveren - coördineren - controleren Incident Commando Systeem : Onderdelen ICS: - het besluitvormingsproces - de bevelvoeringsprocedure - de communicatie - de bevelvoeringsstructuur & de coördinatie zorgen dat wat moet gebeuren, uitgevoerd wordt zorgen dat het maar één keer uitgevoerd wordt 6

7 Het beslissingsproces : Autocratisch: LvO, zonder overleg Bureaucratisch: volgens strikte procedures democratisch: na raadpleging van CP-Ops, sectorofficieren, specialisten.. 7

8 Hiërarchie in de bevelvoering : Verticaal of horizontaal commando deeltaken in de bevelvoering: - Grootschalige bluswaterbevoorrading Schuimtrein - Grootschalige inzet adembescherming - OGS: ongeval gevaarlijke stoffen - Veiligheid personeel Safety Officer - Verzamelen van complexe info (gevaar - GS - Logistieke aspecten & versterkingen - CP-Ops: Dir CP-Ops In te vullen functies Verantwoordelijke BW bij het CoördinatieComité (KB) Directeur CP-Ops (KB) Directeur BW (KB) Officieren op de werven (KB) Adviseur veiligheid (KB) Verbindingsofficier Gezondheid (ANIP) Verbindingsofficier HC-100 (ANIP) Bovendien : Bijkomend personeel Officieren van de gespecialiseerde ploegen (duikers, TAG, Risc) Corpsgeneesheer FiST Officier Logistiek Officier Planning Terugroepen/Aflossen Officier Meetplan GS. Preventieadviseur DBDMH Andere diensten (sociale dienst, informatica, keuken, lingerie, maskers, public relations, juridische, personeel, ) Opschaling - versterking: Bij twijfel rond beheersbaarheid incident, tijdig opschalen Overdracht commando, slechts na briefing Bij versterking PEB/RV-punt vastleggen 8

9 Preplanning Onderdeel van de Veiligheidsketen proactie > preventie > preparatie > uitvoering > evaluatie (nazorg interventiezorg (zie wet civiele veiligheid dd. 15 mei art. 11 Proactie Proactie: Preventie Preventie: Preparatie Preparatie: Preplanning : risicos te inventariseren en analyseren (B. Wegnemen van structurele oorzaken van onveiligheid (NL Voorkomen is beter dan genezen : maatregelen om risicos te beperken & gevolgen minimaliseren (B & NL : maatregelen om te garanderen dat de dienst klaar is om het hoofd te bieden aan een reëel incident onderdelen: planvorming organisatie rampenbestrijding - opleiding & oefenen Voorafgaande Interventieplannen - VIP Algemene vereisten VIP Wanneer preplanning? Niveau van uitwerking Redactie VIP 9

10 Voorafgaandelijk Interventieplan onderdeel van de preplanning Inlichtingendossier opgesteld door de brandweer in samenwerking met de uitbater voor doeltreffende en snelle interventie voorafgaandelijk tussenkomstplan - VIP voorafgaandelijk interventieplan - VIP Wettelijke achtergrond VIP: K.B. van 2 oktober NPU-1 ART. 15: In geval van brand in een gebouw waar zeer grote gevaren bestaan, moet op verzoek van de burgemeester daartoe een voorafgaand interventieplan opgemaakt worden door de territoriaal bevoegde brandweerdienst M.O. van 22 december 1978 (K.B. van 02 oktober 1978) ART. 4: de territoriaal bevoegde brandweerdienst zal een plan van elke inrichting met bijzondere gevaren opmaken met aanduiding van de gevaarlijke plaatsen,... KB 2006: NOODPLANNING (zie aldaar) Voorafgaandelijk Tussenkomstplan Situering: - sluit aan bij het intern bedrijfsnoodplan - INP - sluit aan bij het gemeentelijk nood- & interventieplan G(A NIP - gelinkt worden aan de preventie & preparatie* - begeleidt de tussenkomst door het aanbieden van: - kennis omtrent de situatie - kennis omtrent de inzetprocedures - beslissingsondersteunende opties *: VIPs moeten geoefend & getest worden 10

11 VIP: vereisten Geïntegreerd in het opzet van de noodplanning aansluiten bij het bedrijfsnoodplan & rampenplan Gebruiksvriendelijk regenbestendig, A4 of A3, scheurvast Ondersteunend (niet dwingend, niet verstarrend Snel & makkelijk raadpleegbaar: overzichtelijk logisch opgebouwd, beknopt & gestandaardiseerd De aangeboden info moet direct nuttig zijn enkel essentiële tactische info VIP: wanneer preplanning? Komen in aanmerking voor preplanning: - Vaste plaatsen: fabrieken, scholen, ziekenhuizen omwille van complexiteit, unieke structuur, gebruik, bezetting op specifieke wijze benaderd - Identieke plaatsen: hoogbouw, tunnels, autowegen gelijklopende structuur, bezetting of gebruik op een zelfde wijze benaderd - Specifieke scenarios: O.G.S., trein- of vliegtuigongeval specifieke incidenten die speciale interventietechnieken vragen, maar die niet plaatsgebonden zijn VIP: voor welke objecten? Criteria: risico-analyse!! - de populatie: overdag, s nachts, patiënten, kinderen, ouderen... - de omvang vh object: bezettingsgraad, hoogte, uitgestrektheid - bijzondere waarde voor de maatschappij: nutsleidingen, historisch, grote tewerkstelling, vitale functies - gebouwen met complexiteit, problematische structuur of ligging: gevangenissen, havens, gezondheidsinstellingen, ambassades - groot brandrisico: grote brandbelasting met uitbreidingskansen, intern & extern - aanwezigheid van gevaarlijke stoffen met gevaar voor omgeving en omwonenden - bijzondere gevaren of risicos 11

12 VIP: prioriteitenstelling: Risico- inventarisatie & -analyse Glimmer, Kinney?, Veiligheidscel Vele objecten komen in aanmerking mankracht - steeds een VIP voor: verzorgingsinstellingen, winkelcentra, scholen, musea, luchthavens, nutsvoorzieningen, kerken, SEVESO-bedrijven = verplicht - in dalende volgorde van belang: - potentieel groot aantal slachtoffers - ramp heeft mogelijks grote impact op omgeving & op milieu - mogelijks grote materiële & financiële schade voor omgeving - mogelijks grote materiële & financiële schade voor bedrijf VIP: niveau van uitwerking: Inlichtingendossier, opgemaakt door brandweer doel: snelle & doeltreffende aanpak incident onderdelen: tactische info inlichtingen over de onderneming kaart met route naar de onderneming & toegankelijkheid grondplans: inplanting & indeling gebouwen (bouwlagen belangrijkste risicos & kritische factoren: inzetprocedures waterwinplaatsen en bestrijdingsmiddelen eventueel: middelen van de bedrijfsbrandweer legende & symbolen zie M.O. 11 juli 1990 probleem: geen standaardisatie! VIPs : actuele situatie weinig mankracht - weinig preplanning bij de brandweer één VIP opmaken vergt 70 à 145 u manuren!! geen algemeen geldende opmaakprocedure geen algemeen geldende lay out (wijze van opmaak geen algemeen geldende criteria: voor welk object? geen afstemming met andere brandweerdiensten problemen bij de versterkingen 70 % van de dossiers zitten in de X & Y korpsen 12

13 VIP Routebeschrijving en toegang Eenvoudig plan (ligging, bereikbaarheid, gevaren, middelen, contacten Uitgebreid plan (specifieke gevaren,middelen, tussenkomstprocedures, opschaling, VIP: uitwerking Voor complexe gebouwen zonder nachtpermanentie permanentie: - toegang via sleutelkluis-systeem - interventieplan opsplitsen in: - compacte & overzichtelijke 1ste actiefiche A3 - uitgebreid interventiedossier met alle plans VIP: uitwerking VIP vereist optimale samenwerking met onderneming VIPs moeten bekrachtigd dr bedrijf & brandweer VIPs moeten regelmatig geactualiseerd worden VIPs moeten getoetst, geëvalueerd & getraind VIPs moeten door overheid goedgekeurd worden (? VIPs na gebruik - zo nodig - vervangen worden 13