Casemanagement dementie. Effecten, faciliterende en belemmerende factoren

Transcriptie

1 Casemanagement dementie Effecten, faciliterende en belemmerende factoren Case management of dementia for Patients and caregivers an Evaluation VU medisch centrum

2 MMSE Een patiënten traject Dementie stadium Mild Matig Ernstig Detectie Case management jaar Generiek? Gespecialiseerd? Opname

3 Knelpunten zorg thuiswonende cliënten met dementie Gezondheidsraad 2002: Gebrek aan integratie en samenhang zorgvoorzieningen Crisisopvang slecht geregeld Scholing professionals vertoont grote variatie Ad hoc zorg: afbakening taken en bevoegdheden niet helder Geen samenhangend circuit op het gebied van diagnostiek, behandeling en zorg voor dementie Overbelaste Mantelzorgers VWS opdracht Bussemakers : in 2011 moet in heel Nederland toegang tot casemanagement zijn Sterke rol Alzheimer Nederland Inleiding Methoden Resultaten Discussie Vragen

4

5 Dekking casemanagement dementia Alzheimer NL 2014

6 Een casemanager: is een onafhankelijke en vaste begeleider die mensen met dementie en hun naasten met raad en daad ter zijde staat rondom de diagnose tot opname of overlijden. Herkenbaar aanspreekpunt Anamnese, intake en indicatie zorgdiagnostiek, opstellen en monitoren zorgleefplan Bieden van steun en begeleiding aan cliënt en mantel Effectieve zorgcoördinatie Consultatie Verwijzing, samenwerking en toeleiding gespecialiseerde hulpverlening Alzheimer NL

7 Review evidence Hoog intensief case management is nodig om positieve uitkomsten voor patienten en mantel te bereiken: Kleine caseloads (~50 patienten per full-time case manager) Regelmatig contact met patients en mantelzorgers (min 50% directe communicatie) Educatie over aandoening Proactief en follow-up. Effectieve communicatie tussen betrokken professionals o.a. Transparant verwijssysteem Regelmatig overleg Web-based volg systeem Khanassov et al. review in Ann Fam Med 2014

8 Chronisch zorg model toegepast op dementie Wagner & Bodenheimer Maatschappij beleid & middelen Beslisondersteuning Zorgorganisatie Tijdige diagnostiek Centrale zorgverlener Monitoring & zorg planning Multidisciplinair overleg geactiveerde & geinformeerde patient & familie Productive interactions Proactief team Betere Uitkomsten

9 Kenmerken 2 CM modellen Geintegreerd Model Eén case management organisatie. Diagnostiek intern door expert team CM als functie CM levert advies en zorg direct aan client & coordineert diensten Uniforme(re) praktijk voering Intern multidisciplinair team Netwerk Model Meerdere organisaties met case managers Diagnostiek extern specialist /huisarts CM ook als rol (naast andere rollen) CM coordineert tussen client & ondersteunende diensten Verschillen in taakuitvoering, professies & aanstellingen Extern multidisciplinair team (MacNeill-Vroomen et al., 2012).

10 Geintegreerd model Netwerk model Geen keten Site patienten Dekking Draagnet ~40% Almere ~ 29% Geriant ~30% Flevoland ~ 24% Amsterdam ~ 13%

11 Tevredenheid met werk & werkdruk hoge werkdruk tevreden geriant almere draagnet flevoland 2 adam 1

12 Caseload en werkdruk ervaart veel werkdruk % caseload N geriant almere draagnet flevoland 2 adam 1 flevoland 1 adam 2 Geïntegreerd netwerk model

13 caseload/fte hoge werkdruk tevreden geriant almere draagnet flevoland 2 adam 1 flevoland 1 adam 2

14 Casemanagement: evaluatie effecten & kosten Geen keten N=73 Netwerk model N=234 Geintegreerd model N=214 1 A dam Oud West 4 A dam NW & ZO 7 Noord Holland N 2 A dam Zuid 3 Haarlemmermeer 5 Flevoland 6 Amstelveen 8 Haarlem 9 Almere Uitkomsten: Klinisch Primair: Secundair: Economisch - gedragsproblemen patiënt - psychische gezondheid mantelzorgers - tijd tot langdurige opname patiënt - onvervulde zorgbehoeftes - kwaliteit van leven patient & mantelz. - kwaliteit van zorg - crisisopnames - formele & informele kosten MacNeil-Vroomen et al 2012 & van Hout et al TGG 2014

15 Zorgbehoeftes CANE Aantal zorgbehoeftes (CANE) usual Geen toegang tot CM integrated netwerk maanden

16 GHQ psych gez mantel Psychische gezondheid mantelzorgers (GHQ) usual Geen toegang tot CM integrated netwerk maanden

17 Quality of Life mantel Kwaliteit van leven mantelzorgers (EQ5D utiility) 0,855 0,85 0,845 0,84 0,835 0,83 0,825 geen CM\ integrated netwerk 0,82 0,815 0,81 0, maanden

18 Kosten van zorg Nog geen COMPAS data analyse klaar Eerdere analyse VGZ: -halvering aantal dagen langdurige opname -halvering diagnostische kosten -stijging kosten casemanager -netto : landelijk 200 mln euro besparing per jaar Vrijssen 2012

19 Implementatie issues: geïntegreerd versus netwerk model

20 Proces evaluatie: Faciliterende & beperkende factoren casemanagement modellen MACRO: Financiële & wettelijke voorwaarden MESO tussen organisaties MICRO tussen patient casemanager Hoe? Stakeholders interviews : -patient vertegenwoordiger -lokale autoriteiten -casemanagers -zorgbestuurders -verzekeraars Adoptie implementatie - continuering tijd Introductie Methoden Resultaten Discussie Vragen

21 Adoptie fase: Voor de start: Geintegreerd Network Faciliterende factor initiator van implementatie Een onafhankelijke case management organisatie Multidisciplinar expert team binnen organisatie x x x Beperkende factor Onduidelijkheid over rol projectleider Verschillende typen en werkwijzen case managers Partners zien geen meerwaarde in case management Expert team van verschillende organisaties Competitie tussen case management aanbieders Beperkt mandaat van vertegenwoordigers in keten x x x x x x Introductie Methoden Resultaten Discussie Vragen

22 Continuerings fase Tussen organisaties / Wettelijk en financieel regeling Faciliterende factor Transparantie naar dementie netwerk partners Focus houden op individuele behoeften van clienten Geintegreerd x x Network Beperkende factor project leider en meldpunt coordinatie stopt als project financiering stopt Verzekering financiert niet altijd diagnostiek en behandeling x x Introductie Methoden Resultaten Discussie Vragen

23 Samenvattend implementatie Netwerk model : 31 beperkende en 10 faciliterende factoren. Geintegreerd model : 12 beperkende en 19 faciliterende factoren.? Netwerk model : inter-organisatie barriers: Competitie Moeizame communicatie expert team Lage overeenstemming over kwaliteitseisen Lage controle op samenwerking verschillende organisaties Introductie Methoden Resultaten Conclusie Vragen

24 Conclusies Beide modellen van casemanagement hebben positief effect op psychische gezondheid vd mantelzorgers. Geintegreerd model effectiever op QoL patient & QoL mantel & vermindering zorgbehoeften. Implementatie geintegreerd model lijkt eenvoudiger dan het linked model. Dekkingsgraad geintegreerd model groter dan netwerk model. Casemagement is ws. kosten besparend m.n. door uitstel opname (VGZ 2011). Introductie Methoden Resultaten Conclusie Vragen

25 Draagnet: wat gaat goed, wat kan beter? + Hanteert geïntegreerd model + Zorg is effectief + Biedt (ook) interne opleiding + client erg tevreden over casemanager (92%) ± 55% directe tijd client / mantel! Eenduidigheid werkwijze..! Volgsysteem incl klinische uitkomsten en beslisondersteuning? Meting kwaliteitsindicatoren Introductie Methoden Resultaten Conclusie Vragen

26 Tack Our future?

27 Dank voor uw aandacht Het COMPAS team: Hein van Hout, senior VUmc (penvoerder) Franka Meiland, senior ouderengeneekunde VUmc Eric Moll van Charante, senior & huisarts AMC Sophia de Rooij, prof geriatrie AMC Extended: Rose Marie Droes, prof psychosociale hulpverlening GGZ ingeest Henriette van der Horst, prof huisartsgnk VUmc) Rinse Merkus, vz Alzheimer Nederland, afdeling Amsterdam VU medisch centrum

28 diversiteit in linked model 6 dementieketens in Amsterdam: 1300 pat ~14% zuid-oost > casemanagers dementie zuid POH ouderen+ oost wijk vplk

29 IADL Katz Beloop aantal beperkingen patient geen CM integrated netwerk maanden

30 Psychische gezondheid mantelzorgers (GHQ) Geen toegang tot CM Geïntegreerd CM