BelastinggidsGELDGIDS 2015 NR 1

Transcriptie

1 BelastinggidsGELDGIDS 2015 NR 1 21 ONAFHANKELIJK EN ADVERTENTIEVRIJ 2015 Praktisch naslagwerk voor het hele jaar Aangifte Inkomstenbelasting 2014 Met gratis online-aangiftehulp Wat is nieuw in de aangifte?

2 VOORDEEL & GEMAK Beste Koop-app De Consumentenbond biedt voor elk wat wils. En dankzij bijna leden kunnen we een vuist maken voor consumenten en misstanden bij bedrijven aanpakken. EXCLUSIEF VOOR LEDEN: TESTS 24 uur per dag, 7 dagen per week online toegang tot testresultaten van ruim 2000 producten en diensten. GIDSEN De Consumentengids, Reisgids, Digitaalgids, Geldgids en Gezondgids bieden uitgebreide info, tests en tips. Zowel op papier als digitaal. En 100% onafhankelijk en advertentievrij. ADVIES Eerste hulp bij alle juridische consumentenvragen en ondersteuning om je recht te halen. Zowel telefonisch als online. BELANGEN Dankzij bijna leden die achter ons staan kunnen we succesvol misstanden aankaarten bij bedrijven en in wetgeving. Een compleet en actueel overzicht van onze dienstverlening vindt u op CONTACT Service & Advies: (070) Internet: Contactformulier: VOLG ONS OOK OP

3 Inhoud Introductie Nieuw in de aangifte 9 Hulp bij uw aangifte Onze online-aangiftehulp 11 1 De aangifte Aangifte doen móét a Zelf aanvragen b Uitstel c Te laat? d Het aangifteprogramma van de Belastingdienst e Teruggaaf 16 Uw persoonlijke gegevens Persoonlijke gegevens a Fiscaal partnerschap b Huwelijk c Samenwonen d Twee partners in een jaar e Geen twee partners tegelijk 17 Box 1: werk en woning Loon, ziektewet-uitkeringen, fooien en dergelijke a Loon en ziektewetuitkering b Arbeidskorting c De ingehouden loonheffing d Totaal levensloopverlofkorting e Fooien, aandelenopties en andere inkomsten uit loondienst die niet onder de loonheffing vielen AOW, pensioen, lijfrente, WAO, WIA, WW, Anw, bijstand en andere uitkeringen of afkoopsommen die onder de loonheffing vielen Afkoopsommen lijfrente die onder de loonheffing vielen en waarover revisierente moet worden betaald Vrijgestelde inkomsten als werknemer bij een internationale organisatie Loon, pensioen en uitkeringen uit het buitenland a Loon en dergelijke uit het buitenland b Buitenlandse uitkeringen Reisaftrek openbaar vervoer a Reisaftrek openbaar vervoer b Vergoedingen van de werkgever voor het openbaar vervoer Eigen woning a Eigen woning (hoofdverblijf) gekocht, verkocht of verbouwd b Kapitaalverzekering, spaarrekening of beleggingsrecht eigen woning c Inkomsten en aftrekbare kosten eigen woning d Geen of een kleine eigenwoningschuld 24 Box 1: andere inkomsten Ontvangen alimentatie en afkoopsommen daarvan a Ontvangen alimentatie of afkoopsommen daarvan b Aftrekbare kosten Periodieke uitkeringen, zoals een bijdrage voor een premiekoopwoning, of afkoopsommen daarvan waarop geen loonheffing is ingehouden a Periodieke overheidsbijdragen voor uw eigen woning, bijvoorbeeld een bijdrage voor een premiekoopwoning b Overige periodieke uitkeringen en verstrekkingen, en afkoopsommen daarvan, bijvoorbeeld lijfrente-uitkeringen c Aftrekbare kosten Resultaat uit overig werk, zoals bijverdiensten of inkomsten als freelancer, alfahulp, artiest of beroepssporter a Opbrengsten uit overig werk b Aftrekbare kosten c Te verrekenen Nederlandse loonheffing over inkomsten die vielen onder de artiesten- of beroepssportersregeling Inkomsten uit het beschikbaar stellen van bezittingen aan een eigen bv of aan een onderneming van een fiscale partner a Opbrengsten uit het beschikbaar stellen van bezittingen b Aftrekbare kosten c Vrijstelling d Totale waarde onroerende zaken (niet de eigen woning) e Totale waarde overige zakelijke bezittingen f Totale waarde zakelijke schulden g Heeft u de activiteiten die betrekking hebben op beschikbaar gestelde bezittingen in 2014 doorgeschoven of (gedeeltelijk) gestaakt? Overige inkomsten, ook van minderjarige kinderen a Overige inkomsten zoals het belastbare deel van een uitkering uit een kapitaalverzekering; ook van minderjarige kinderen b Heeft u een vrijstelling gebruikt voor een uitkering uit een kapitaalverzekering? Teruggekregen bedrag of vergoeding voor een bedrag dat in een eerdere aangifte is afgetrokken 28 Box 1: uitgaven lijfrenten e.d Uitgaven voor lijfrenten en andere inkomensvoorzieningen a Uitgaven voor lijfrenteverzekeringen of lijfrentespaarrekeningen b Premies voor andere periodieke uitkeringen c Premies voor vrijwillige bijdragen Algemene nabestaandenwet 29 Consumentenbond Belastinggids

4 Inhoud 1.17 Afkoop lijfrenten en andere negatieve uitgaven voor inkomensvoorzieningen a Afkoopsommen van lijfrenten die niet onder de loonheffing vielen en andere negatieve uitgaven voor inkomensvoorzieningen b Teruggekregen premies voor lijfrenteverzekeringen en andere periodieke uitkeringen die eerder zijn afgetrokken 29 Box 2: aanmerkelijk belang Aanmerkelijk belang a Had u, eventueel samen met uw fiscale partner, in 2014 een aanmerkelijk belang? b Omschrijving soort aandeel en naam vennootschap c Reguliere voordelen d Aftrekbare kosten e Overdrachtsprijs bij verkoop en dergelijke f Verkrijgingsprijs bij verkoop en dergelijke g Voordeel uit aanmerkelijk belang 30 Box 3: sparen en beleggen Sparen en beleggen a Gehuwden b Samenwonend c Minderjarige kinderen d Samenloop box 1, 2 en e Boxhoppen f Overlijden van uw partner Box 3: bezittingen a Bank- en spaartegoeden b Beleggingen c Onroerende zaken d Overige bezittingen Box 3: schulden van u en uw fiscale partner a Schulden 34 Aftrekposten Uitgaven voor levensonderhoud van kinderen jonger dan 21 jaar Betaalde partneralimentatie en andere onderhoudsverplichtingen a Periodieke betalingen van alimentatie en losse aanvullingen daarop b Een afkoopsom van alimentatie c Betalingen voor de verrekening van bijvoorbeeld pensioenrechten d Bijstand die de Sociale Dienst aan een ex-echtgenoot gaf en op u verhaalde e Andere onderhoudsverplichtingen, zoals pensioenbetalingen aan vroeger huispersoneel f Gegevens van de persoon aan wie u in 2014 alimentatie of andere onderhoudsverplichtingen heeft betaald Specifieke zorgkosten a Genees- en heelkundige hulp b Reiskosten ziekenbezoek c Medicijnen op doktersvoorschrift d Bepaalde hulpmiddelen e Vervoer f Dieet op voorschrift van dokter of diëtist g Extra uitgaven voor kleding en beddengoed h Aanpassingen aan een woning i Andere aanpassingen j Uitgaven voor extra gezinshulp k Af: drempel uitgaven voor extra gezinshulp l Verhoging uitgaven voor specifieke zorgkosten m Af: drempel specifieke zorgkosten Uitgaven voor tijdelijk verblijf thuis van ernstig gehandicapten van 21 jaar of ouder Studiekosten en andere scholingsuitgaven Giften a Periodieke giften b Bedrag van de gewone giften c Niet-aftrekbare drempel Onderhoudskosten voor rijksmonumentenpanden a Onderhoudskosten in b Subsidie Kwijtgescholden durfkapitaal Restant persoonsgebonden aftrek over voorgaande jaren 39 Vrijstellingen en verminderingen In het buitenland verzekerd voor de sociale zekerheid a Was u in 2014 in Nederland verzekerd voor de AOW en de Anw? b Was u in 2014 in Nederland verzekerd voor de AWBZ en de Zorgverzekeringswet? c Inkomen over de periode dat u wel verzekerd was voor de AOW, de Anw en de AWBZ, maar waarover in Nederland geen premie was verschuldigd Aftrek om dubbele belasting te voorkomen a Box b Box c Box Compensatieregeling in verband met inkomsten uit loondienst of inkomsten als artiest of sporter in België 41 Bijzondere situaties Afgezonderd particulier vermogen, zoals een trust of bepaalde particuliere fondsen a Heeft u vermogen ondergebracht in een afgezonderd particulier vermogen (APV)? Te conserveren inkomen, zoals pensioen- of lijfrenteaanspraken die u in 2014 in het buitenland onderbracht 42 Te verrekenen bedragen Ingehouden kansspelbelasting Ingehouden dividendbelasting Bronheffing die is ingehouden op de rente over spaartegoeden Verliezen uit vorige jaren a Nog te verrekenen verliezen uit werk en woning (box 1) van 2005 t/m b Nog te verrekenen verliezen uit aanmerkelijk belang (box 2) van 2005 t/m c Nog te verrekenen belastingkorting voor verlies uit aanmerkelijk belang van 2005 t/m Consumentenbond Belastinggids 2015

5 Inhoud 1.40 Voorlopige aanslag inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen a Bedrag betaald via voorlopige aanslag inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen b Bedrag ontvangen via voorlopige aanslag inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen c Bedrag betaald via voorlopige aanslag inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet (2014) 43 Heffingskortingen 43 Verdeling 43 Zorgverzekeringswet Inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet 43 2 Uw persoonlijke situatie Inleiding Van geboorte tot 18 jaar worden Studeren Zelfstandig gaan wonen Samenwonen Trouwen a Gevolgen voor vermogen b Fiscaal partnerschap Fiscaal partnerschap a Deel van het jaar partnerschap b Meer partners c Het einde van het partnerschap Gevolgen fiscaal partnerschap a Verdelen van inkomsten en vermogen b Slechts één eigen woning c Invloed op drempels d Vrijstelling in box 3 voor oude kapitaalverzekeringen e Teruggaaf heffingskortingen bij onvoldoende inkomen f Alleenstaande-ouderkorting Minderjarige (stief-/pleeg)kinderen a Inkomenstoerekening b Overige fiscale gevolgen minderjarige kinderen Echtscheiding a Overzicht gevolgen b Einde fiscaal partnerschap c Geen inkomenstoerekening meer d Heffingskortingen e Partneralimentatie f Onderhoudsverplichting jegens kinderen g De echtelijke woning h Verdeling van het huwelijksvermogen i Pensioenen j Aftrekbare kosten k DigiD wijzigen en nieuw bankrekeningnummer doorgeven Eenoudergezinnen a Co-ouders Ontbinding niet-huwelijks samenlevingsverband Overdragen van vermogen a Vrijstellingen en tarieven b Schuldigerkenning uit vrijgevigheid (schenken op papier) AOW-gerechtigde leeftijd bereiken a Het hele jaar de AOW-leeftijd b In 2014 AOW-leeftijd bereikt Overlijden a Wie doet aangifte over welke inkomsten? b Fiscaal partnerschap in jaar van overlijden 57 3 Loon en pensioen Inleiding Loon uit dienstbetrekking a Wat behoort tot uw loon? b Bijzonder loon Fiscaal voordelige beloningsvormen a Werkkostenregeling b Vergoedingen en verstrekkingen c Aandelenopties d Renteloze of laagrentende leningen e Spaarloonregeling f Aanspraken g Levensloopregeling h Talent uit buitenland Afvloeiing en ontslag a Schadeloosstellingen b Smartegeld c Beëindigingsverhogingen en boetes Complicaties bij loon uit dienstbetrekking a Uw arbeid blijkt achteraf in dienstbetrekking te zijn verricht b Fictieve dienstbetrekkingen c Loonheffing wel ingehouden, maar niet afgedragen Reiskosten woning-werk a De vaste aftrek voor openbaar vervoer b U krijgt een reiskostenvergoeding van uw werkgever De fiets De auto a Auto van de zaak b Zakelijk gebruik privéauto c Carpool d Parkeren e Privégebruik motorfiets Uitkeringen en pensioenen a Uitkeringen onder inhouding van loonheffing b Pensioenen 72 4 De eigen woning De eigenwoningregeling a Wat is een eigen woning? b Het eigenwoningforfait c Andere voordelen uit eigen woning onbelast d Kostenaftrek voor de eigen woning 77 Consumentenbond Belastinggids

6 Inhoud 4.1e Niet alleen renteaftrek bij hypothecaire geldlening f Renteaftrek alleen voor leningen voor de eigen woning g Enkele beperkingen van kostenaftrek h De bijleenregeling i Overgangsrecht voor leningen gesloten vóór en na 1 januari j Leningen gesloten na 1 januari k Depotrente (nieuwbouwdepot) l Aftrek bij geen of geringe eigenwoningschuld Kapitaalverzekering eigen woning a Voorwaarden kapitaalverzekering eigen woning b Vrijstelling kapitaalverzekering eigen woning c Vrijstelling en schuld eigen woning d Gehuwden en andere fiscale partners e Vrijstellingen oud-regimekapitaalverzekering f Vrijstelling eenmaal per leven g Uitkeringen bij overlijden h Samenloop vrijstellingen met spaarrekening eigen woning en beleggingsrecht eigen woning i Fictieve uitkeringen j Verkoop eigen woning k Koppelen ná l Overgangsregeling voor kapitaaverzekeringen na 1 januari Banksparen a Spaarrekening eigen woning b Beleggingsrecht eigen woning c Omzetten spaarrekening eigen woning, beleggingsrecht eigen woning en kapitaalverzekering eigen woning d Overgangsrecht voor spaar-/beleggingsrekeningen ná 1 januari Verhuur van de eigen woning a Tijdelijke verhuur b Duurzame verhuur c Verhuur van een deel van de eigen woning d Verhuur aan ex-echtgenoot tijdens eerste twee jaar na scheiding Gratis ter beschikking stellen Meer eigenaren/ongehuwd samenwonenden Eén eigenaar, meer gebruikers De tweede woning a Woning in aanbouw b Twee woningen bij verhuizing c Leegstaande woning na echtscheiding d Woning voor uw ouders of kinderen e Tweede woning in het buitenland Kamerverhuur Overheidsbijdragen eigen woning Werkruimte in de eigen woning a Woning behoort tot privévermogen b Woning staat op de resultaatbalans c Woning is gesplitst Andere inkomsten Inleiding Ontvangen alimentatie en afkoopsommen a Alimentatie in de vorm van woongenot woning b Aftrekbare kosten Periodieke uitkeringen en afkoopsommen a Lijfrente-uitkeringen en afkoopsommen b Aftrekbare kosten c Overheidsbijdragen eigen woning Resultaat uit overige werkzaamheden a Soorten inkomsten b Bijzondere soorten resultaat uit overige werkzaamheden c Resultaatbepaling Ter beschikking stellen vermogensbestanddelen a Bepaling van het resultaat Overige inkomsten a Rente en huur van vóór 1 januari b Belast deel van uitkering uit kapitaalverzekering Terugontvangen bedrag of vergoeding voor een eerder afgetrokken bedrag Aftrek premies lijfrente Lijfrentes Toegestane lijfrentevormen a Algemene voorwaarden b Toegestane lijfrentes c Combinaties van lijfrentes d Omzetten lijfrente Aftrek van premies a Jaarruimte b Reserveringsruimte U heeft te veel premies betaald Tijdstip van aftrek a Verzuimde premieaftrek Oude lijfrentepolissen Lijfrentesparen of -beleggen Toegestane uitkeringen lijfrentesparen of -beleggen a Oudedagsuitkeringen b Nabestaandenuitkering c Tijdelijke oudedagsuitkering Omzetting van lijfrentevormen Sparen en beleggen Inleiding Wat behoort tot uw vermogen? a Bezittingen b Schulden c Verkrijgingen krachtens erfrecht d Partners en kinderen e Grensoverschrijdende situaties Heffingvrij vermogen a Hoogte heffingvrij vermogen b Ouderentoeslag Vrijstellingen a Bos- en natuurterreinen en landgoederen b Voorwerpen van kunst en wetenschap c Rechten op roerende zaken krachtens erfrecht Consumentenbond Belastinggids 2015

7 Inhoud 7.4d Bepaalde rechten e Contant geld en dergelijke f Spaarloonregeling/levensloopregeling g Kortlopende termijnen van inkomsten en verplichtingen h Groene beleggingen Waardering bezittingen en schulden a Woningen anders dan de eigen woning/ hoofdverblijf b Overige onroerende zaken c Huurrechten d Effecten e Vorderingen f Spaarbewijzen g Periodieke uitkeringen h Genotsrechten/blooteigendom Boxhoppen Overgangsmaatregelen a Lopende en gerijpte termijnen van huren, pachten en rente b Participatiemaatschappijen Kapitaalverzekeringen a Hoofdlijnen b Kapitaalverzekering in box c Overgangsregelingen d Samenloopbepalingen Aftrekposten Inleiding a Hoe wordt er afgetrokken? Betaalde alimentatie a Partneralimentatie b De eigen woning Uitgaven voor levensonderhoud van kinderen a Voorwaarden b Aftrekbedrag c Mate van onderhouden d Aftrek levensonderhoud en fiscaal partnerschap Uitgaven voor specifieke zorgkosten a Toerekening en samenvoeging specifieke zorgkosten b Niet-aftrekbare drempel c Kring van verwanten d Welke kosten mogen worden afgetrokken? e Bevalling f Verhoging bepaalde ziektekosten g Verzilveringsregeling (TSZ) Weekenduitgaven voor gehandicapten Scholingsuitgaven a Wat zijn scholingsuitgaven? b Toerekening partners c Studiekosten moeten voor uw rekening komen d Vooruitbetaalde studiekosten e Welke studiekosten zijn aftrekbaar? f Welke studiekosten zijn niet aftrekbaar? g Niet-aftrekbare drempel en maximum h Studiefinanciering i Voorbeelden aftrek studiekosten j Lening voor studiekosten Aftrekbare giften a Losse giften b Periodieke giften c Giften in de vorm van renteloze leningen d Giften en partnerschap Monumentenwoning a Aftrek onderhoudskosten Kwijtgescholden durfkapitaal van u en uw fiscale partner Restant persoonsgebonden aftrekposten voorafgaande jaren Negatieve persoonsgebonden aftrekposten Verdelen Inleiding Wie kunnen verdelen? a Hele jaar fiscaal partner b Gedeelte van het jaar fiscaal partner Wat valt er te verdelen? De gevolgen van verdelen a Tariefvoordeel b Ouderenkorting c Ouderentoeslag box d Aanslaggrens e Schuiven met persoonsgebonden aftrekposten f Toeslagen Na het einde van het partnerschap Tarieven en heffingskortingen Inleiding Tarieven a Tarief in box b Tarief in box c Tarief in box Heffingskortingen a Algemene heffingskorting b Arbeidskorting c Werkbonus voor lage inkomens d Inkomensafhankelijke combinatiekorting e Ouderschapsverlofkorting f Alleenstaande-ouderkorting g Jonggehandicaptenkorting h Ouderenkorting i Alleenstaande-ouderenkorting j Levensloopverlofkorting k Extra heffingskorting groene beleggingen l Tijdelijke heffingskorting voor vroeggepensioneerden m Wijze van uitbetaling Middeling Hardheidsclausule Rekenvoorbeeld Na de aangifte Inleiding 168 Consumentenbond Belastinggids

8 Inhoud 11.2 Correctie op de aangifte a U corrigeert uw aangifte zelf b Fiscus corrigeert uw aangifte Teruggaaf vóór 1 juli Voorlopige teruggaaf a Aftrekposten b Heffingskortingen c Aanvraag De aanslaggrens Soorten aanslagen a Voorlopige aanslag b Definitieve aanslag c Navorderingsaanslag d Conserverende aanslag Bezwaar, beroep en cassatie a Bezwaar b Vergoeding kosten bezwaarfase c Beroep bij de rechtbank d Hoger beroep bij gerechtshof e Cassatie f Kostenvergoeding Betaling van aanslagen, heffings- of belastingrente en invorderingsrente a Betaling van aanslagen b Belastingrente c Invorderingsrente Toeslagen Inleiding Toeslagpartner Zorgtoeslag Kindgebonden budget Huurtoeslag Kinderopvangtoeslag Voorschot en afrekening Bezwaar en beroep Cijfers en wijzigingen voor Inleiding Verhoging AOW-leeftijd Box 1: werk en woning a Tarief inkomsten uit werk en woning b Loon c Eigen woning d Lijfrentepremies e Uitgaven voor specifieke zorgkosten f Aftrek levensonderhoud voor kinderen g Weekenduitgaven gehandicapten Box 2: aanmerkelijk belang a Tarief in box Box 3: sparen en beleggen a Heffingvrij vermogen b Ouderentoeslag c Schuldendrempel d Vrijstelling groene beleggingen e Kleine overlijdensverzekering f Vrijstelling contant geld Heffingskortingen a Wijzigingen in de heffingskortingen Uitstel van betaling Inkeerregeling Schenkbelasting Toeslagen Inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet a Maximale bijdrage-inkomen b Percentage inkomensafhankelijke bijdrage 187 Register 188 Colofon Let op De Geldgids is een publicatie van de Consumentenbond, Enthovenplein 1, Postbus 1000, 2500 BA Den Haag, telefoon (070) , fax (070) , De Belastinggids 2015 is een speciale uitgave van de Geldgids van de Consumentenbond, nr. 1 januari 2015 Auteur Mr. Marjan Langbroek Redactie Reinout van der Heijden (hoofdredacteur), Georgie Dom (eindredactie), Wilma Nijdam Verder werkten mee Mr. Peter Constandse, Nelleke Rookmaker Illustraties Roel Ottow Uitgever Dieneke Hengeveld Vormgeving en prepress PUUR Publishers Marketing Anne Marie van der Horst, Shanaz Ishaak Druk Senefelder Misset, Doetinchem ISBN Copyright 2015 Consumentenbond, Den Haag Alle rechten zijn voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Deze Belastinggids behandelt algemene informatie, voortvloeiend uit vragen in de aangifte inkomstenbelasting. Het is helaas niet mogelijk u via onze ledenservice met persoonlijke adviezen van dienst te zijn. Wel kunt u als u lid bent via de website ( Vraag de expert ) een vraag stellen aan de auteur van deze Belastinggids. Bovendien kunt u op deze website voor een antwoord op overige vragen rondom de aangifte te rade gaan. De Belastinggids 2015 is met de grootste zorg tot stand gekomen. De Consumentenbond kan echter geen aansprakelijkheid aanvaarden voor fouten en/of onvolledigheden met betrekking tot de inhoud van deze gids. 8 Consumentenbond Belastinggids

9 Introductie Nieuw in de aangifte Door Marjan Langbroek Een overzicht van de zaken die in de aangifte inkomstenbelasting zijn gewijzigd ten opzichte van vorig jaar. TARIEF AANMERKELIJK BELANG Het normale tarief voor aanmerkelijk-belangwinst is 25%. In 2014 geldt eenmalig een verlaagd tarief van 22% over de eerste winst uit aanmerkelijk belang. Fiscale partners kunnen dit bedrag verdubbelen door aan ieder van hen inkomsten toe te rekenen. Over het meerdere is gewoon 25% verschuldigd. VERHOGEN AOW-LEEFTIJD Sinds 2013 wordt de AOW-leeftijd in jaarlijkse stappen verhoogd naar 67 jaar. In 2014 was de AOW-leeftijd precies twee maanden na uw 65 e verjaardag. Veel fiscale regelingen zijn afhankelijk van het bereiken van de AOW-leeftijd. Wij noemen het tarief voor AOW-plussers, het recht op en de hoogte van de heffingskortingen, de ouderentoeslag (verhoging van het heffingvrije vermogen in box 3), de verhoging van de specifieke zorgkosten, de ingangsdatum van lijfrente-uitkeringen en de aftrek van lijfrentepremies. U vindt dat in deze gids duidelijk aangegeven. HET INDIENEN VAN DE AANGIFTE In 2014 deed circa 10% van alle aangifteplichtigen de aangifte inkomstenbelasting vóór 1 maart. Dat kan dit jaar niet meer. De aangifte kan op zijn vroegst op 1 maart worden ingediend. Daardoor kunnen zoveel mogelijk aangiftes vooringevuld worden ingediend. De uiterste inleverdatum is 1 mei. Levert u uw aangifte vóór 1 april in, dan heeft u de garantie dat u uw geld vóór 1 juli terugkrijgt of dat u vier maanden uitstel van betalen krijgt. RENTEAFTREK EIGEN WONING Dit aangiftejaar is er geen wijziging in het systeem van de renteaftrek. Maar helemaal zonder kleerscheuren komt de renteaftrek er toch niet van af. Voor zover aftrekbare kosten van de eigen woning worden belast in de vierde belastingschijf van 52%, gaat er van het tarief 0,5% af, zodat de aftrek een belastingteruggave van 51,5% geeft. De vierde schijf begint bij een belastbaar inkomen uit werk en woning van Belastbare inkomen Uw belastbare inkomen uit werk en woning bedraagt vóór aftrek van de negatieve inkomsten uit de eigen woning, bestaande uit 3000 eigenwoningforfait en aftrekbare kosten. In eerste instantie wordt de belasting over de aftrekpost gewoon tegen het normale tarief berekend. Vervolgens wordt er 0,5% van de aftrekbare kosten eigen woning in de vierde belastingschijf opgeteld bij de oorspronkelijke belasting. Dat is in dit geval 0,5% van ( =) 4469, dat is 22. De aftrek over het saldo van de inkomsten uit eigen woning valt voor de meeste huiseigenaren lager uit in Het eigenwoningforfait steeg voor de meeste woningen van 0,6 naar 0,7% van de WOZ-waarde. JAARRUIMTE AFTREK LIJFRENTEPREMIES Hoeveel premies voor een lijfrente u kunt aftrekken, wordt bepaald door de jaarruimte. Deze wordt berekend door het toepassen van een formule waarin het pensioentekort wordt berekend op basis van de AOW-leeftijd. Door de aanpassing daarvan is ook deze formule gewijzigd. De premiegrondslag mocht vorig jaar nog met 17% worden vermenigvuldigd; voor de aftrek over 2014 is dat met 15,5%. De factor A (pensioenopbouw via de werkgever) kende vorig jaar een vermenigvuldigingsfactor van 7,5. Dit jaar is dat 7,2. ONTSLAGVERGOEDING Tot 1 januari 2014 kon u een ontslagvergoeding onderbrengen in een stamrecht bij een verzekeringsmaatschappij, bank of een eigen bv. Zo werd de belastingheffing uitgesteld totdat de termijnen worden uitgekeerd. Dit staat bekend als de stamrechtvrijstelling. Per 1 januari 2014 is deze stamrechtvrijstelling vervallen: de volledige ontslagvergoeding is direct en volledig aan belastingheffing onderworpen (in box 1). Heeft u in het verleden (tot uiterlijk 15 november 2013) gebruik- Consumentenbond Belastinggids

10 Introductie gemaakt van deze vrijstelling en de vergoeding als een stamrecht laten storten, dan mag u in 2014 gebruikmaken van een eenmalige vrijstelling van 20% daarvan als u het volledige bedrag in 2014 in één keer laat uitkeren. U betaalt slechts belasting over 80% van het uitgekeerde bedrag. DE WERKBONUS De werkbonus is een heffingskorting voor mensen die op 1 januari 2014 de leeftijd van 60, 61, 62, of 63 jaar hadden en een arbeidsinkomen van minimaal Deze heffingskorting kon in 2013 alleen maar geclaimd worden door aangifte inkomstenbelasting te doen. In 2014 wordt er al bij de inhouding van loonbelasting met deze korting rekening gehouden. U hoeft dus niet per se aangifte te doen om deze heffingskorting te krijgen. AFTREK SPECIFIEKE ZORGKOSTEN De aftrek van specifieke zorgkosten wordt steeds verder uitgehold. In 2014 zijn niet meer aftrekbaar de kosten van een rolstoel en van een scootmobiel. Bovendien is de aftrek van de kosten van aanpassing in, aan en rond de woning, woonboot, woonwagen of aanhorigheid daarvan geschrapt. Heeft u deze kosten vóór 1 januari 2014 gemaakt en schrijft u daar in 2014 nog op af, dan mag u deze afschrijving wel als specifieke zorgkosten meerekenen. PERIODIEKE GIFTEN Voor periodieke giften is sinds 1 januari 2014 geen notariële akte meer nodig. U mag de periodieke gift ook vastleggen in een onderhandse akte, die aan bepaalde voorwaarden moet voldoen. Op www. belastingdienst.nl (zoeken op formulier periodieke giften ) kunt u het model voor zo n onderhandse akte downloaden. ARBEIDSKORTING De arbeidskorting stijgt voor de meeste mensen. Mensen met een arbeidsinkomen tussen de en profiteren daar het meest van. Zij hebben in 2014 recht op de maximale arbeidskorting van Dat is 374 meer dan in Per extra verdiende 25 boven de neemt de arbeidskorting met een euro af. Dat was in 2013 ook al zo, maar in 2014 gaat de afbouw langer door. Met een inkomen boven de bent u daardoor in 2014 juist slechter af met de arbeidskorting dan in De minimale arbeidskorting (voor inkomens boven ) daalt van 550 naar 367. ALGEMENE HEFFINGSKOR- TING INKOMENSAFHANKELIJK Sinds 1 januari 2014 is de algemene heffingskorting inkomensafhankelijk geworden. Het basisbedrag is 2103 (of 1065 als u de AOW-leeftijd heeft). Is uw inkomen uit werk en woning hoger dan , dan wordt hij verlaagd met 2% van uw inkomen uit werk en woning boven deze , maar hooguit met 737. De verlaging bedraagt 1,012% van uw inkomen uit werk en woning boven als u de AOW-leeftijd heeft, maar maximaal 372. Omrekenend is uw algemene heffingskorting niet verder inkomensafhankelijk bij een inkomen boven Hij is dan 1366 (of 693 als u de AOW-leeftijd heeft). Bent u na 1962 geboren en heeft u recht op een teruggaaf van de algemene heffingskorting, dan gaat die ook nog eens omlaag door de aftopping (zie par. 10.3m). Bij een inkomen tussen en is er vermoedelijk te weinig loonheffing ingehouden, omdat de algemene heffingskorting niet goed was verwerkt in de loonbelastingtabellen bij extra beloningen, zoals vakantiegeld, een 13 e maand, bonus, gratificatie of uitbetaling van overuren. U moet na het doen van aangifte over 2014 dan ineens een bedrag bijbetalen, of uw teruggave wordt lager. BETAALTERMIJN Er geldt dit jaar een extra betaaltermijn van vier maanden voor iedereen die belasting moet bijbetalen, zonder dat u over deze extra termijn belastingrente verschuldigd bent. Samen met de gebruikelijke termijn van zes weken heeft u in totaal bijna 5,5 maand om te betalen. Deze maatregel is ingesteld om betalingsproblemen te voorkomen in verband met de te weinig ingehouden loonbelasting in 2014 op extra beloningen. Goed nieuws: deze termijn geldt ook als u niets met deze problematiek te maken heeft. Deze maatregel geldt alleen maar voor aanslagen die vóór 1 juli zijn opgelegd. U moet uw aangifte vóór 1 april indienen om hier zeker van te zijn. 10 Consumentenbond Belastinggids 2015

11 Introductie Onze online-aangiftehulp Ook dit jaar helpt de Consumentenbond u via de website op weg met de aangifte. Op belastingaangifte vindt u een uitgebreid dossier met aangifte-informatie, tips en hulp. CHECKLISTS AANGIFTE 2014 Om uw aangifte goed en volledig te kunnen invullen, heeft u een aantal gegevens nodig. De checklists in het dossier op de site van de Consumentenbond helpen u op weg. CONTROLETHEMA 2014 Jaarlijks kiest de Belastingdienst meestal één thema waarop extra gelet wordt. Eerdere thema s waren bijvoorbeeld het ingevulde loon, het op tijd indienen van de aangifte of uitgaven voor kinderen jonger dan 21 jaar. Vorig jaar pakte de Belastingdienst het anders aan. Toen waren er meerdere controlethema s. Wie in 2013 gescheiden was, zijn hypotheek verhoogde, een aftrekpost had voor giften, dieet, geneesmiddelen of andere zorgkosten, inkomsten had als gastouder of uit een pgb, vermogen had in het buitenland of inkomsten genoot uit een Belgisch pensioen, kreeg vooraf extra informatie hierover en werd achteraf extra gecontroleerd. Hoe het dit jaar gaat is nog niet bekend. Check hiervoor vanaf begin maart www. consumentenbond.nl/controlethema. KENNISQUIZ Test in het dossier hoe groot úw kennis is over inkomstenbelasting en belastingheffing in Nederland! Komt u erachter dat u nog veel niet weet, dan vindt u in de rest van het dossier handige informatie. STEL UW VRAAG AAN ONZE BELASTINGEXPERT Lezers van de Belastinggids bieden we tot 30 april 2015 de mogelijkheid vragen te stellen aan onze belastingexpert. Dit kan via Uw vragen worden binnen vijf werkdagen beantwoord door Marjan Langbroek, de auteur van deze gids. Zij studeerde fiscaal recht aan de Universiteit van Amsterdam en geeft al ruim 25 jaar belastingadvies aan particulieren. Geldgids-abonnees kunnen het hele jaar door via vragen stellen over belastingen. WOORDENLIJST Aanslaggrens, eigenwoningreserve en genotsrechten, wat houdt dat ook alweer precies in? U kunt het nazoeken in de woordenlijst van het onlinebelastingdossier. CORRECTIES EN WIJZIGINGEN De Belastinggids wordt soms ingehaald door de tijd. Eventuele errata vindt u in het onlinebelastingdossier. Consumentenbond Belastinggids

12 Introductie Hulp bij uw aangifte 2014 Door Reinout van der Heijden Ons belastingsysteem onderscheidt drie vormen van inkomsten waarvoor or aparte tarieven gelden, het zogeheten boxenstelsel. In box 1 vallen uw inkomen uit werk, pensioen of uitkering. De inkomsten worden belast met een progressief tarief: hoe hoger uw inkomen, hoe hoger het belastingpercentage (van 36,25% tot 52%, en bij AOW ers van 18,35% tot 52%). Inkomsten uit uw eigen woning horen hier ook bij. Dat houdt in dat u het eigenwoningforfait in mindering moet brengen op de aftrekpost eigen woning oftewel de betaalde hypotheekrente. Aftrekposten voor betaalde alimentatie, uitgaven voor een monumentenwoning, scholingsuitgaven, ziektekosten en giften vallen ook in deze box. In box 2 vallen de inkomsten uit aandelen als u een aanmerkelijk belang (ten minste 5% van de aandelen) in een nv of bv heeft. Het tarief is 25%. In box 3 vallen uw inkomsten uit vermogen (zoals spaargeld, vorderingen en beleggingen). De waarde van uw eigen woning telt in deze box niet mee. U moet over deze bezittingen minus de schulden Eerst een algemene introductie en wat handige tips voordat u de jaarlijkse aangifte stap voor stap te lijf gaat. een fictief rendement van 4% aangeven en daarover heft de fiscus 30% belasting. U betaalt deze 1,2% vermogensrendementsheffing ook als u die 4% rendement niet haalt of zelfs verlies lijdt. De fiscus houdt dus geen rekening met de reële inkomsten uit uw vermogen. Het uitgangspunt is het vermogen per 1 januari van het jaar van aangifte. Het vermogen aan het einde van het jaar telt niet mee. Iedere belastingplichtige heeft recht op heffingvrij vermogen. Er geldt al enkele jaren geen extra heffingvrij vermogen meer voor minderjarige kinderen. AOW ers met een bepaald maximuminkomen hebben recht op een extra vrijstelling (de ouderentoeslag); zie par. 7.3b. Als u de aangifte heeft ingevuld, berekent het programma automatisch de verschuldigde belasting in elke box. Vergeet de heffingskorting(en) niet waarop u recht heeft (zie ook par 10.3). Deze bedragen worden direct in mindering gebracht op de te betalen belasting, afhankelijk van uw persoonlijke situatie. U krijgt niet alle kortingen automatisch; sommige moet u aanvinken. Praktische tips Als u klaar bent, maak dan een print van de aangifte voordat u deze doorstuurt. Het is altijd goed de aangifte nog eens door te lezen en te vergelijken met die van vorig jaar. Zorg dat u een kopie van uw vorige aangifte bij de hand heeft. Wellicht staat de aangifte nog opgeslagen op uw computer of heeft u een backup of print. Als u vragen heeft, kunt u gratis de BelastingTelefoon ( ) bellen, ook voor vragen over toeslagen. U kunt op maandag tot en met donderdag bellen van uur tot uur en op vrijdag tot uur. In de aangiftemaanden maart en april is de BelastingTelefoon ook op vrijdag tot uur bereikbaar en op zaterdag van tot uur. Het kan heel druk zijn in maart. In 2014 was de dienst het best bereikbaar op woensdag en zaterdag. Persoonlijke informatie krijgt u van de BelastingTelefoon alleen als u uw burgerservicenummer noemt. Bedenk wel dat de medewerkers het standpunt van de Belastingdienst vertegenwoordigen. U kunt uw vraag aan de Belastingdienst ook via Twitter stellen. Het twitteradres Bijlagen meesturen kan niet. U moet bewijsstukken wel bewaren; denk aan rekeningen, overschrijvingen en jaaropgaven. De fiscus kan er later naar vragen. U kunt uw aangifte over 2014 niet indienen vóór 1 maart U heeft tot 1 mei 2015 de tijd, dat is een maand langer dan voorheen. Als u de aangifte indient vóór 1 april wordt hij het snelst behandeld. Dat is vooral handig als u geld terugverwacht, want de fiscus belooft dat u dan vóór 1 juli (eventueel voorlopig) uw geld terugkrijgt. Bovendien krijgt u dan geen heffingsrente voor uw kiezen als u moet bijbetalen. Kunt u de aangifte niet op tijd inleveren, vraag dan uitstel (zie par. 1.1b). Beperk u niet tot de aangifte. Check ook de toeslagen via mijn.toeslagen.nl om te controleren of er nog aanpassingen nodig zijn voor 2014 of Als u te veel terug krijgt, moet u dat later, inclusief rente, terugbetalen. 12 Consumentenbond Belastinggids 2015

13 Introductie Hulp bij het invullen Wie er zelf niet uitkomt, kan hulp krijgen. In de aangifteperiode bieden vakbonden, ouderenbonden en ook enkele patiëntenverenigingen en gehandicaptenorganisaties hun leden een invulservice. Ook kunt u persoonlijke hulp krijgen in bepaalde wijkcentra of op het belastingkantoor bij u in de buurt. De service van de Belastingdienst is vooral bedoeld voor ouderen en mensen met een laag inkomen. In studentensteden kunt u wellicht een belastingwinkel vinden waar studenten u helpen met de aangifte. Informeer eventueel bij de gemeente. Misschien schakelt u liever een belastingadviseur in. Bedenk dat iedereen zich belastingadviseur kan noemen. Kies daarom bij voorkeur iemand die is aangesloten bij een organisatie van belastingadviseurs die aan bepaalde opleidings- en kwaliteitseisen voldoen. Dit zijn bijvoorbeeld de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs (NOB), tel. (020) ; en het Register Belastingadviseurs (RB), (0345) , Spreek van tevoren duidelijk af wat de adviseur voor u gaat doen en tegen welke (uur)prijs. BESPAARTIPS EN AANDACHTS- PUNTEN Gehuwden en geregistreerde partners Door het fiscaal partnerschap kunt u kiezen hoe u sommige inkomsten en aftrekposten (zie hoofdstuk 8) verdeelt. Dat kan voordeel opleveren. Stel, u heeft samen met uw partner in aan kosten en rente voor een hypotheeklening betaald. U moet 2000 bijtellen voor uw eigen woning, zodat uw aftrekpost is. De helft van de woning is van u, dus u neemt 6000 in aftrek. U verdient niet zo veel en valt in box 1 in de eerste schijf van 36,25%. Als u de 6000 aftrekpost zou opgeven, krijgt u 2175 terug. Stel dat uw partner veel meer verdient en in de 52%-schijf valt, dan krijgt uw partner te maken met de beperking van de hypotheekrenteaftrek in de vierde schijf. Hij krijgt terug 52% van ,5% van 7000 (aftrekbare kosten), dat is U krijgt dan samen 5260 terug. Door de volledige aan uw partner toe te delen en bij diens aangifte op te geven, krijgt u samen 6170 terug. Dat is bijna 1000 meer. Samenwonenden Wie eenmaal fiscaal partner is, komt daar niet zo gemakkelijk van af. Ongehuwd samenwonenden moeten apart gaan wonen als zij niet langer fiscaal partner willen zijn. Ook als er sprake is van een samengesteld gezin, is moeilijk te ontkomen aan fiscaal partnerschap. Nog twee aandachtspunten met het oog op de erfbelasting: als ongehuwde partners van elkaar willen erven, is een testament altijd noodzakelijk. Sinds 2011 geldt de extra voorwaarde om als partner te worden aangemerkt voor de erfbelasting dat er een notarieel samenlevingscontract moet zijn met wederzijdse zorgverplichting. Maar als u voorafgaand aan het overlijden vijf jaar op hetzelfde adres stond ingeschreven, is een notarieel samenlevingscontract niet vereist. Daarnaast moeten de partners in de gemeentelijke basisadministratie op hetzelfde adres staan ingeschreven. Bij een overlijden moet je in geval van een samenlevingscontract zes maanden op hetzelfde adres in de gemeentelijke basisadministratie ingeschreven hebben gestaan. Als je aan deze voorwaarden voldoet, word je als partner aangemerkt voor de erfbelasting en kom je voor de hogere vrijstelling in aanmerking. AOW ers Stel, u bent AOW er en uw partner niet. U heeft pensioeninkomen in box 1 en uw partner alleen inkomen in box 3 (spaargeld). U heeft samen aan niet-vergoede ziektekosten uitgegeven. Als u fiscale partners bent, mag u kiezen aan wie u die uitgaven voor specifieke ziektekosten toedeelt. Als u ze toedeelt aan uw partner, belanden ze in box 3 en krijgt uw partner maximaal 30% terug ofwel Als u de kosten toedeelt aan uzelf, vallen die in box 1. Valt u in de 42%-schijf, dan krijgt u 4200 terug, dat is 1200 méér. Heeft u weinig inkomen in box 1 en valt u in de laagste schijven in deze box (18,35% of 24,10%), dan is het voordeliger de aftrekpost aan uw partner toe te delen. Alleenstaanden Voor een alleenstaande is het veel moeilijker om met slimme trucjes bij de aangifte nog belasting te besparen. Het is vooral zaak al tijdens het lopende belastingjaar de inkomensgrenzen in de gaten te houden, bijvoorbeeld voor het verkrijgen van een toeslag of een aftrekpost. Mensen met kinderen Als minderjarige kinderen (tot 18 jaar) inkomsten uit werk of een uitkering hebben, moeten ze daarvan zelf aangifte doen. Hun vermogen wordt verrekend via de aangifte van hun ouders. Meerderjarige kinderen moeten zelfstandig aangifte doen van al hun inkomsten. Overlijden Na het overlijden moet vaak nog aangifte inkomstenbelasting voor de overledene worden gedaan. Dat moet gebeuren vóór het indienen van de aangifte erfbelasting. Nog te betalen inkomstenbelasting is namelijk een schuld waarmee rekening moet worden gehouden bij de aangifte erfbelasting. De aangifte inkomstenbelasting voor een overledene wordt gedaan met behulp van een papieren F-biljet. De langstlevende partner kan het elektronische aangifteprogramma van de Belastingdienst gebruiken om berekeningen en de optimale verdeling te maken, maar hij mag de aangifte van de overledene niet ondertekenen en insturen. Hij moet de gegevens overnemen op het papieren F-biljet. Hij doet de aangifte samen met de vertegenwoordiger van de erfgenamen. In veel gevallen is hij dat zelf. Zie par. 2.16b. Als u als erfgenaam bij uw eigen aangifte te maken heeft met een erfenis die nog niet is afgehandeld (we spreken dan van een onverdeelde boedel), moet u het deel waar u recht op heeft toch al opgeven als vermogen in box 3. U geeft de waarde op bij de verschillende vermogensbestanddelen in box 3. Als er een woning in uw deel zit, geeft u dit op bij tweede woning ; saldi op bankrekeningen geeft u op bij bankrekening. Op dat moment moet u dus al vermogensrendementsheffing in box 3 betalen over gelden die u nog niet heeft ontvangen. U mag schulden natuurlijk ook aangeven in box 3. Er geldt een uitzondering als het gaat om de situatie dat de langstlevende ouder alle goederen of het vruchtgebruik erft. Zie par. 7.2c. Consumentenbond Belastinggids

14 Introductie Voorlopige teruggaaf Als u aftrekposten heeft, zoals betaalde hypotheekrente voor het eigen huis, of als u recht heeft op een of meer heffingskortingen, zou u daar ruim een jaar op moeten wachten omdat u pas het jaar daarop aangifte kunt doen. Dat is niet nodig. U kunt voor dit jaar al een voorlopige teruggaaf vragen. Vraag niet te veel terug, anders moet u het teveel eventueel verhoogd met heffingsrente terugbetalen. In het verleden kon het interessant zijn om geen voorlopige teruggaaf aan te vragen en het terug te ontvangen belastingbedrag in één keer te ontvangen nadat er aangifte was gedaan. Er werd dan door de Belastingdienst rente vergoed. Dit was ook wel bekend onder sparen bij de fiscus. Sinds 2012 is dit veranderd. U krijgt dan over het bedrag dat u in één keer terug ontvangt, in de regel dus vóór 1 juli na afloop van het belastingjaar, geen rente meer vergoed. Aftrekpost vergeten Als u bij uw belastingaangifte een aftrekpost over het hoofd ziet, kunt u daarop terugkomen. Zolang de inspecteur u nog geen aanslag heeft opgelegd, kunt u hem een brief sturen met het verzoek met de vergeten aftrekpost rekening te houden. U kunt de aangifte ook eenvoudigweg opnieuw indienen. De Belastingdienst gaat uit van de laatst ingeleverde aangifte. Controleer wel of de goede aangifte is gebruikt, want ook bij de Belastingdienst wordt er weleens iets over het hoofd gezien. Is de aanslag al binnen maar de bezwaartermijn nog niet verlopen, dan kunt u daartegen bezwaar maken en verzoeken de aftrekpost alsnog mee te nemen. Staat uw aanslag al definitief vast, stuur dan toch een brief naar de inspecteur met het verzoek om alsnog rekening te houden met de vergeten aftrekpost. Dan gelden de regels voor een verzoek tot ambtshalve vermindering. Als duidelijk is dat het meenemen van de vergeten aftrekpost tot een andere aanslag zou hebben geleid, moet de inspecteur aan uw verzoek tegemoetkomen. U kunt uw verzoek indienen tot vijf jaar na het einde van het jaar van de aanslag. In bijzondere gevallen kunnen andere termijnen gelden. Kijk hiervoor op de site van de Belastingdienst, Nieuwe jurisprudentie of nieuw beleid is overigens geen reden voor vermindering of teruggaaf van belasting als de aanslag al definitief vaststaat. Als u de aangifte heeft ingediend, zal het een tijdje duren voordat de fiscus reageert met het opleggen van de definitieve aanslag. Binnen drie maanden nadat de Belastingdienst uw aangifte heeft ontvangen, zal deze wel een voorlopige aanslag of teruggaaf opleggen. Als uw aangifte niet klopt, kan het zijn dat u later een bedrag moet terugbetalen. Klagen Bent u het niet eens met de aanslag, dan kunt u een bezwaarschrift indienen. Wordt uw bezwaar afgewezen, dan kunt u naar de rechter stappen (zie ook par. 11.7). Blijft een reactie van de fiscus uit binnen de wettelijke termijn van zes weken na afloop van de bezwaartermijn (deze termijn mag met nog eens zes weken worden verlengd door de fiscus), dan kunt u de Belastingdienst in gebreke stellen. Deze krijgt dan nog twee weken de tijd om een beslissing te nemen. Indien de Belastingdienst dan nog niet reageert, heeft u recht op een dwangsom. Als u een klacht heeft over het gedrag van een belastingambtenaar kunt u daarvoor, nadat u bij de fiscus zelf heeft geklaagd, terecht bij de Nationale Ombudsman in Den Haag. Kijk op Uitleg symbolen Tip Pas op Aandachtspunt 14 Consumentenbond Belastinggids 2015

15 7 Sparen en beleggen Vermogen wordt in box 3 belast. Maar wat is vermogen precies en hoe zit het met de heffing? met uw schulden op 1 januari Dit heet de rendementsgrondslag. Hier mag u het heffingvrije vermogen van aftrekken. Dan houdt u de grondslag sparen en beleggen over. Over dat bedrag wordt belasting berekend. De grondslag sparen en beleggen kan niet negatief zijn (u hoeft dan niets aan te geven). Hierna vindt u de opbouw van de grondslag sparen en beleggen. Box 3 Bezittingen Nieuw in dit hoofdstuk Moet u een toeslag over 2014 of eerdere jaren (deels) terugbetalen omdat uw vooraftrek te hoog was, dan mag u dat bedrag als schuld opnemen in uw vermogen (met aftrek van de schuldendrempel van 2900 als er geen andere schulden in box 3 zijn). Af: schulden (min 2900 of 5800) Rendementsgrondslag Af: algemeen heffingvrij vermogen Af: ouderentoeslag Grondslag sparen en beleggen INLEIDING Vermogen bestaat uit bezittingen verminderd met schulden. Niet alles telt mee: sommige bezittingen zijn vrijgesteld en niet alle schulden mag u in aftrek brengen. Wie een vermogen heeft dat op 1 januari 2014 hoger is dan het heffingvrije vermogen van per persoon, moet zijn vermogen op 1 januari specificeren in de aangifte en daarover belasting betalen. Deze belasting bedraagt 30% over een fictief inkomen van 4% van het belastbare vermogen. Per saldo betaalt u dus 1,2% belasting over het vermogen dat u aangeeft in box 3: sparen en beleggen, ongeacht de inkomsten daaruit, zoals de waardegroei, de rente of de huuropbrengsten. Daar staat tegenover dat u bij verkoop van bijvoorbeeld aandelen of een vakantiehuis de waardestijging niet hoeft aan te geven in de aangifte. Rente of huur die u ontvangt over box 3-vermogen geeft u ook niet aan. De échte inkomsten uit dit vermogen zijn dus onbelast, maar in ruil daarvoor wordt u belast alsof uw vermogen elk jaar een rendement heeft van 4%. Veel mensen vinden dit oneerlijk omdat zij dat rendement bij lange na niet halen op hun spaarrekening. De regering heeft ook aangekondigd de belasting op inkomsten uit vermogen aan te willen passen. Wat de nieuwe regels worden, is nog niet bekend. Bij de aangifte over 2014 (en straks 2015) moet u het nog met de huidige regels doen. In dit hoofdstuk leest u hoe u uw vermogen in 2014 belast is. 7.2 WAT BEHOORT TOT UW VERMOGEN? Grondslag sparen en beleggen Om te bepalen hoeveel belasting u moet betalen, kijken we eerst wat u wel en niet als vermogen moet aangeven. In box 3 vallen uw niet in een andere box belaste bezittingen op 1 januari 2014, verminderd U kunt belasting besparen door vermogensbestanddelen vlak voor het jaareinde van box 3 naar box 1 over te brengen. Zo kunt u een nieuwe eigen woning beter in december dan in januari kopen en geleverd krijgen, omdat het vermogen dat in uw huis zit dan in box 1 valt in plaats van in box 3. Andersom geldt dat u als u uw eigen woning rond de jaarwisseling verkoopt, de levering beter in januari dan in december kunt laten plaatsvinden. Een eigen woning valt immers in box 1, terwijl de som geld die u ervoor ontvangt op uw bankrekening komt te staan en tot uw belaste vermogen behoort. In elk geval geen vermogen Volgens de wet vallen vermogensbestanddelen waarvan de inkomsten al in box 1 of 2 zijn belast, in elk geval niet in box 3. Dat geldt bijvoorbeeld voor: de eigen woning die u als hoofdverblijf gebruikt, de schuld daarvoor en de 124 Consumentenbond Belastinggids 2015

16 Sparen en beleggen gekoppelde kapitaalverzekering, spaarrekening of beleggingsrekening; lijfrentes die voldoen aan de wettelijk omschrijving voor aftrek (het doet er daarbij niet toe of u de premies wel of niet heeft afgetrokken: zie par. 6.1); lijfrentes die zijn afgesloten vóór 1 januari 1992, zelfs als daarvoor niet-aftrekbare premies zijn betaald; de commanditaire deelname in bijvoorbeeld scheeps-cv s en film-cv s. 7.2a Bezittingen De wet geeft aan welke bezittingen in het vermogen meetellen. Het gaat daarbij om bezittingen die niet al in box 1 of 2 zijn belast. De volgende bezittingen zijn belast in box 3. Onroerende zaken, behalve de eigen woning die u als hoofdverblijf gebruikt. Een woning die u over enkele jaren als hoofdverblijf gaat gebruiken of die u kort geleden nog als hoofdverblijf heeft gebruikt, is soms ook belast in box 1 en dus niet in box 3, zie par Rechten die direct of indirect op onroerende zaken betrekking hebben. Denk aan het vruchtgebruik en een persoonlijk recht van gebruik, en aan de blooteigendom van een onroerende zaak. Roerende zaken die u en uw gezinsleden niet voor persoonlijke doeleinden gebruiken. Als u roerende zaken wel voor persoonlijke doeleinden gebruikt zoals een auto, de inboedel of een niet-verhuurde boot, tellen deze niet mee, tenzij u ze hoofdzakelijk als belegging aanhoudt. Denk aan antieke meubels in uw huis die u als investering heeft aangeschaft. Het zal voor de inspecteur overigens niet meevallen het beleggingsdoel daarvan aan te tonen. Een waterwoning kan roerend of onroerend zijn. Een waterwoning is een woning die is verankerd met palen en die omlaag- en omhooggaat, afhankelijk van de waterstand. Er zijn flexibele verbindingen met het vasteland voor gas, licht, water, riolering, telefoon enzovoort. Dit geldt ook voor een schip dat duurzaam aan een plaats is gebonden. Daarvan is sprake als een schip gedurende een periode van meer dan een jaar met niet meer dan incidentele onderbrekingen (bijvoorbeeld in verband met rondvaren tijdens de vakantieperiode) aan een plaats is verbonden. Als er sprake is van duurzame vereniging met de grond, is een waterwoning een onroerende zaak en moet zij in box 3 worden aangegeven. Als het een hoofdverblijf is, moet zij in box 1 als eigen woning worden aangegeven. Is de verbinding niet duurzaam dat is vaak het geval, want de verbindingen kunnen eenvoudig worden losgekoppeld, dan is er sprake van een roerende zaak. Als zij voor eigen gebruik is, hoeft de woning niet te worden aangegeven in box 3, tenzij de inspecteur kan aantonen dat er hoofdzakelijk sprake is van een belegging. Ook als de roerende waterwoning een hoofdverblijf is, hoort zij niet in box 1 thuis. Het stuk land dat bij de waterwoning hoort, moet natuurlijk wel in box 3 worden aangegeven, want dat is altijd onroerend. Ook een stacaravan kan roerend of onroerend zijn, afhankelijk van de verbinding met de grond. Daarvoor geldt dezelfde redenering. Rechten op roerende zaken (zie par. 7.4). Rechten die niet op zaken betrekking hebben, waaronder geld. Hieronder vallen obligaties, aandelen, beleggingsfondsen, opties, lijfrenteverzekeringen die niet voldoen aan de eisen voor premieaftrek, niet-vrijgestelde kapitaalverzekeringen, een toeslag die na 1 januari zal worden betaald (bijvoorbeeld omdat uw voorschot te laag was) en alle waardepapieren. Ook een (ver)bouwdepot kan in box 3 vallen. In hoofdstuk 4 komt het (ver)bouwdepot uitgebreid aan de orde. Overige vermogensrechten met een waarde in het economische verkeer. Dit is de prullenbak waarin alles zit wat niet al is genoemd, zoals vermogen dat in een trust zit of niet-bedrijfsmatig geëxploiteerde vergunningen. Door de invoering van het nieuwe betaalsysteem bij de banken (SEPA) zijn automatische incasso s uit de tweede helft van december 2013 voor lijfrentes en arbeidsongeschiktheidsverzekeringen vaak pas in januari 2014 afgeschreven. De staatssecretaris keurt goed dat u uw vermogen per 1 januari 2014 met deze te laat geïncasseerde premies verlaagt. Sinds 1 januari 2010 bevat de wet een regeling voor afgezonderde particuliere vermogens (APV). U kunt in de helptekst bij het belastingprogramma van de Belastingdienst uitgebreide informatie vinden over de APV. Als u consumptieve goederen aanschaft, kunt u dat beter in december doen dan in januari. Consumptieve goederen voor eigen gebruik zijn immers niet belast in box 3, maar het geld waarmee u ze koopt, is wel belast. Dat geldt ook als u consumptieve goederen aanschaft met geleend geld. De schuld verlaagt immers ook (afgezien van de drempel van 2900 per persoon) uw vermogen in box 3. Als u nog geld krijgt van de Belastingdienst, hoeft u die vordering vaak niet mee te tellen voor uw box 3-vermogen. Een vordering telt immers niet mee als bezitting in box 3 als die voortvloeit uit een wet waarop de AWR (Algemene wet rijksbelastingen) van toepassing is (bijvoorbeeld inkomsten-, loon-, omzet- of schenkbelasting) of uit de AWR zelf (bijvoorbeeld heffings- of belastingrente). Een vordering erfbelasting die is ontstaan doordat de voorlopige aanslag te hoog was en die u krijgt uitbetaald, moet u wel meerekenen bij uw bezittingen. Dat geldt ook voor de daarmee samenhangende belasting-/invorderingsrente. Als u voor een appartement, al dan niet een hoofdverblijf, geld stort in een onderhoudspotje (van de VvE) waarvan het gezamenlijke onderhoud van het gebouw wordt betaald, behoort uw aandeel daarin tot uw vermogen dat u in box 3 moet aangeven. Het feit dat u niet aan dat geld kunt komen, vormt geen waardedrukkende factor. U moet gewoon uw volle aandeel daarin aangeven. 7.2b Schulden Schulden zijn verplichtingen met waarde in het economische verkeer. Er geldt een ondergrens van 2900; voor gehuwden en andere fiscale partners geldt het dubbele bedrag voor de gezamenlijke schulden: Tot dit bedrag zijn de schulden Consumentenbond Belastinggids

17 Sparen en beleggen niet aftrekbaar. Bovendien zijn belastingschulden (met uitzondering van erfbelasting) en verschuldigde belasting- en invorderingsrente niet aftrekbaar. Omdat schulden voor de eigen woning/hoofdverblijf in box 1 vallen, mag u ze niet meer in box 3 aangeven. Als u tegen het einde van het jaar nog onbetaalde belastingaanslagen heeft liggen, kunt u die beter voor het einde van het jaar betalen. Belastingschulden zijn niet aftrekbaar (uitgezonderd erfbelasting) en verlagen dus het vermogen per 1 januari van het volgende jaar niet. Als u ze vóór het jaareinde heeft betaald, is uw vermogen wel met dit bedrag omlaag gegaan. Onder bepaalde voorwaarden mag u belastingschulden toch aftrekken in box 3. Dat is het geval als u vóór 5 november 2014 schriftelijk of digitaal heeft verzocht om het opleggen van een (nadere) voorlopige aanslag voor 2014 (voor 2015 kan niet al vóór 5 november 2014 een aanslag worden opgelegd) of als u 13 weken vóór het einde van het belastingjaar een aangifte heeft ingediend. Als de inspecteur de aanslag op zo n laat tijdstip oplegt dat u deze niet meer vóór de peildatum kunt betalen, mag u de belastingschuld meenemen in box 3. Maar dat geldt alleen voor het bedrag dat u uiteindelijk verschuldigd bent. Vragen om een extra hoge aanslag heeft dus geen zin. Bovendien moet u het hele bedrag van de aanslag (zodra u deze ontvangt) binnen de daarvoor gestelde termijn voldoen. U zorgt voor een vermindering in box 3 door het verlagen van de waarde van een of meer bezittingen. U heeft daarom geen last van de niet-aftrekbare schuldendrempel van 2900 of De erfbelasting die verschuldigd is over een erfenis waartoe u gerechtigd bent, mag u wel meenemen als schuld. Het doet er daarbij niet toe of de aanslag al is opgelegd of niet. Weet u nog niet precies hoe hoog deze aanslag zal worden, dan mag u een geschat bedrag opgeven. Ook de met deze schuld samenhangende belasting-/invorderingsrente is aftrekbaar als schuld in box 3. U mag niet één of meer van de bezittingen in box 3 ermee verminderen en heeft dus mogelijk wel last van de schuldendrempel van 2900 of Als u belasting betaalt zonder dat er een aanslag is, mag u dit bedrag niet op uw vermogen in mindering brengen. De rechter heeft uitgemaakt dat belasting pas verschuldigd is als er een aanslag is opgelegd. Als u zonder aanslag betaalt, is dit een onverschuldigde betaling die u als vordering moet aangeven. Naast de fiscale gevolgen is het zonder aanslag betalen om nog een reden uiterst onverstandig. Er staat dan namelijk geen betalingskenmerk bij de betaling en de Belastingdienst kan deze betaling daardoor niet thuisbrengen. Het zou u weleens heel veel moeite kunnen kosten dit geld terug te krijgen. Als de aanslag ondertussen wordt opgelegd, moet u die alsnog betalen. U kunt zich dan niet beroepen op het feit dat u al betaald heeft. Moet u een toeslag over 2014 of eerdere jaren (deels) terugbetalen omdat uw voorschot te hoog was, dan mag u dat bedrag als schuld opnemen in uw vermogen. Daarbij geldt wel de schuldendrempel van 2900 per persoon, dus mogelijk valt het bedrag daartegen weg. Verplichtingen waarvan de termijnen in aftrek kunnen komen, zoals persoonsgebonden aftrekposten (zie hoofdstuk 8), mogen niet afgetrokken worden in box c Verkrijgingen krachtens erfrecht Als een van de ouders is overleden, hebben de kinderen vaak een vordering in geld op de achtergebleven ouder, omdat deze ouder alle goederen uit de nalatenschap toegedeeld heeft gekregen onder de verplichting alle schulden van de nalatenschap voor zijn rekening te nemen. Zo n geldvordering hoeft u als kind niet aan te geven en de achtergebleven ouder mag de corresponderende schuld niet in aftrek brengen. Als deze vordering renteloos is, is er in principe sprake van een genotsrecht dat wel moet worden aangegeven. In principe, want de staatssecretaris van Financiën keurt ook goed dat dit genotsrecht (en de daartegenoverstaande schuld) niet wordt aangegeven. Vaders testament Uw vader is overleden op 6 maart Zijn nalatenschap bedroeg aan bankrekeningen en effecten. Uw moeder heeft recht op de ene en u op de andere helft. Uw moeder heeft alle zaken van de erfenis toebedeeld gekregen en zij heeft een schuld wegens overbedeling aan u van Uw moeder moet nu op 1 januari 2014 de volle (plus haar eigen vermogen) aangeven in box 3. Zij mag de schuld aan u niet in aftrek brengen en u hoeft uw vordering niet aan te geven. Zowel de vordering als de schuld is gedefiscaliseerd. De langstlevende ouder schiet meestal, conform het testament, de erfbelasting van de kinderen voor. Dat zou in het voorbeeld Vaders testament betekenen dat uw moeder de erfbelasting over uw erfenis van betaalt. Uw moeder heeft een vordering op u ten bedrage van deze voorgeschoten erfbelasting en u heeft een schuld aan uw moeder. Deze vordering wordt in het algemeen afgetrokken van de schuld wegens overbedeling en het saldo wordt niet aangegeven in box 3, noch door uw moeder, noch door u. Een vordering die een kind op de langstlevende ouder heeft en de daarmee overeenkomende schuld hoeven niet in box 3 te worden aangegeven. Dit geldt ook voor alle gevallen waarbij op grond van een testament een situatie ontstaat die materieel voldoende vergelijkbaar is met het wettelijk erfrecht. Ook goederen waarop een vruchtgebruik rust ten behoeve van de langstlevende ouder hoeven niet te worden aangegeven. Deze defiscalisering (het niet hoeven aangeven) komt voor in situaties waarin de vordering en de schuld of het vruchtgebruik ontstaan: 126 Consumentenbond Belastinggids 2015

18 Sparen en beleggen door een vruchtgebruik testament; uit een (gedeeltelijke) verdeling van de nalatenschap; uit een legaat tegen inbreng (er is dan in het testament bepaald dat iemand een bepaald goed uit de erfenis mag kopen : de koopprijs wordt niet betaald, maar van de schuld afgetrokken); uit het uitoefenen van een wilsrecht (bij hertrouwen van de langstlevende ouder mogen de kinderen zaken aanwijzen die zij willen hebben, maar de ouder blijft vaak een vruchtgebruik op deze zaken houden en de kinderen krijgen een vordering); als een kind minder erft dan zijn wettelijke minimum (legitieme portie ). Het kind heeft dan voor het tekort een vordering op de langstlevende ouder. Krijgt een langstlevende ouder door het overlijden het vruchtgebruik van de ouderlijke woning (het recht om in het huis te blijven wonen) en krijgen de kinderen de blooteigendom, dan valt de woning voor de ouder onder de eigenwoningregeling. Ook andere zaken waarvan de langstlevende ouder het vruchtgebruik heeft, hoeven de kinderen niet meer in box 3 aan te geven. De langstlevende ouder moet de volle waarde aangeven. Moeder blijft in ouderlijke woning wonen Uw vader is overleden en hij heeft aan uw moeder het vruchtgebruik van de nalatenschap nagelaten, onder meer voor de ouderlijke woning. Uw moeder blijft daarin wonen en zij geeft de woning in box 1 aan als eigen woning (omdat zij de kosten en lasten van de woning draagt). U en uw broer hebben samen de blooteigendom. U hoeft voor de woning niets aan te geven en uw broer ook niet. Deze regels gelden niet alleen bij een vordering op of een vruchtgebruik op naam van de langstlevende ouder, maar ook op de persoon die voor de erfbelasting partner van de overleden persoon is. Dat is het geval als de overledene en zijn partner op hetzelfde adres stonden ingeschreven en een notarieel samenlevingscontract hadden. De regels gelden ook als de overledene niet de ouder was, maar de partner van de langstlevende ouder. 7.2d Partners en kinderen Heeft u het hele jaar een fiscale partner of kiest u voor de inkomenstoerekening voor een volledig jaar partnerschap, dan bestaat de grondslag sparen en beleggen uit uw gezamenlijke rendementsgrondslag, minus uw beider heffingvrije vermogen. De vermogensrendementsheffing kent één peildatum: 1 januari. Alleen als u het hele jaar dezelfde partner heeft of een gedeelte van het jaar een partner heeft en voor de inkomenstoerekening kiest voor een heel jaar partnerschap, mag u per 1 januari de vermogens van u beiden optellen en naar willekeur over u beiden verdelen. Als u slechts een deel van het jaar een partner heeft (en niet voor een heel jaar partnerschap kiest), moet u alleen uw eigen vermogen op 1 januari aangeven. Peildatum en huwelijk U trouwt op 29 augustus. Vanaf die datum bent u fiscaal partner. Alleen als u kiest voor het hele jaar partnerschap (zie par. 2.8a), mag u uw beider vermogen op 1 januari verdelen over uzelf en uw partner. Als u niet kiest voor inkomenstoerekening over het hele jaar, moet u ieder uw eigen vermogen per 1 januari aangeven. Als u als gehuwden duurzaam gescheiden leeft zonder een echtscheiding te hebben aangevraagd, bent u elkaars fiscale partner. Ook dan moet u uw gezamenlijke vermogen aangeven, ook als deze situatie al lang geleden is ontstaan. Zie par. 2.11b voor de overige gevolgen van het duurzaam gescheiden leven. Overlijden partner Als uw (fiscale) partner is overleden, bent u in dat jaar slechts een deel van het jaar elkaars fiscale partner. Voor de overledene moet het vermogen per 1 januari worden aangegeven en daarover wordt het volledige 4%-inkomen berekend. Er is geen tijdsevenredige verlaging wegens slechts een deeljaar belastingplicht. Dat is logisch, want ook voor de erfgenamen geldt maar één peildatum. Zij hoeven in het overlijdensjaar dus helemaal niets aan te geven van het geërfde vermogen. U mag kiezen voor uitbreiding van het partnerschap naar het hele jaar. In dat geval geeft u per 1 januari het gezamenlijke vermogen aan, dat u vervolgens over u beiden verdeelt. Voor de toeslagen mag uw vermogen op 1 januari van het toeslagjaar een bepaald bedrag niet overschrijden (zie hoofdstuk 12). Alleen als u het gehele jaar elkaars toeslagpartner bent, moeten beider vermogens bij elkaar geteld worden voor deze vermogenstoets. In het jaar van overlijden van uw partner is dat niet het geval; dan worden de vermogens afzonderlijk beoordeeld. U kunt de verdeling van het vermogen zodanig maken dat een van beiden daardoor geen last heeft van de vermogenstoets voor de toeslagen. Als u het hele vermogen bij uw overleden partner aangeeft, is deze de belasting daarover verschuldigd. Dat vormt een aftrekpost voor de erfbelasting. Minderjarige kinderen Het vermogen van uw minderjarige kinderen moet worden toegerekend aan de ouder die het gezag over het kind uitoefent. Bent u getrouwd, dan zult u beiden het gezag uitoefenen en mag u het vermogen van uw kind(eren) bij uw gezamenlijke vermogen optellen en verdelen met de rest van uw vermogen. Bent u als ouders geen fiscale partners, dan moet ieder de helft van het vermogen van het minderjarige kind bij zijn eigen vermogen optellen. Voor de ingehouden dividendbelasting gelden dezelfde regels. 7.2e Grensoverschrijdende situaties Als u op 1 januari nog niet (binnenlands) belastingplichtig bent of als de binnenlandse belastingplicht anders dan door overlijden eindigt, wordt uitgegaan van de rendementsgrondslag aan het begin van het jaar en wordt het fictieve inko- Consumentenbond Belastinggids

19 Sparen en beleggen men van 4% tijdsevenredig verlaagd naar hele maanden belastingplicht, waarbij gedeelten van kalendermaanden worden verwaarloosd. In 2014 in Nederland komen wonen U bent in juli 2014 in Nederland gaan wonen. U moet voor 2014 uw hele vermogen per 1 januari aangeven, maar het inkomen daaruit bestaat maar uit 5/12 e x 4%. U emigreert in 2014 U bent in april 2014 naar het buitenland vertrokken. U geeft uw totale vermogen per 1 januari aan, maar hoeft maar 3/12 e x 4% als inkomen aan te geven. Bij vermogen boven de vrijstelling betaalt u dus 30% belasting over 1% rendement, dat is dus HEFFINGVRIJ VERMOGEN 7.3a Hoogte heffingvrij vermogen Nadat u de rendementsgrondslag heeft berekend, mag u het heffingvrije vermogen daarvan afhalen. Iedereen heeft recht op een aftrek van Als u het hele jaar fiscaal partner bent of kiest voor het hele jaar fiscaal partnerschap, heeft u samen een heffingvrij vermogen van b Ouderentoeslag De ouderentoeslag is een bedrag waarmee het heffingvrije vermogen wordt verhoogd als u bij het einde van het kalenderjaar of bij het einde van de belastingplicht minimaal de AOW-leeftijd heeft bereikt. Naast een inkomensgrens is daarvoor vereist dat uw gemiddelde rendementsgrondslag na aftrek van uw heffingvrije vermogen (de grondslag sparen en beleggen) niet méér bedraagt dan (bij fiscale partners ). De hoogte van de ouderentoeslag kunt u uit tabel 9 aflezen. Tabel 9 Ouderentoeslag Bij een inkomen uit werk en woning (vóór aftrek van persoonsgebonden aftrekposten) van bedraagt de meer dan maar niet meer dan ouderentoeslag nihil Wel of geen ouderentoeslag? U bent 66 jaar en uw inkomen uit werk en woning (box 1) bedraagt U heeft een bankrekening van , aandelen van en een tweede woning van U heeft een doorlopend krediet van Uw rendementsgrondslag bedraagt dan: (niet-aftrekbaar deel van schulden) Uw grondslag sparen en beleggen bedraagt: (algemeen heffingvrije vermogen) Zowel uw grondslag sparen en beleggen als uw inkomen uit werk en woning voldoet aan de eisen, dus u heeft recht op de ouderentoeslag. Uw belastbare vermogen bedraagt dan: (algemeen heffingvrije vermogen) (ouderentoeslag) Ouderentoeslag en partnerschap Als u het hele jaar een fiscale partner heeft, of een gedeelte van het jaar maar kiest voor een vol jaar partnerschap, kunt u beiden recht hebben op de ouderentoeslag. U moet dan beiden een inkomen uit werk en woning (vóór aftrek van persoonsgebonden aftrekposten) hebben dat lager is dan Daarnaast moet uw gezamenlijke grondslag sparen en beleggen lager zijn dan Bovendien moet u beiden aan het einde van het kalenderjaar of bij het einde van de belastingplicht minimaal de AOW-leeftijd hebben. Uw beider toeslag geldt voor het gezamenlijke heffingvrije vermogen; overdracht is niet nodig. 7.4 VRIJSTELLINGEN De wet kent in box 3 een aantal vrijstellingen. Zie hierna. 7.4a Bos- en natuurterreinen en landgoederen Deze vrijstelling geldt alleen als u de volle eigendom heeft van bos- en natuurterreinen, landgoederen enzovoort. Onder natuurterreinen worden verstaan: heidevelden, hoogveenterreinen, zandverstuivingen, duinterreinen, kwelders, schorren, gorzen, slikken, riet- en ruiglanden en laagveenmoerassen, mits ze niet als landbouwgrond worden gebruikt. De vrijstelling geldt alleen voor landgoederen in de zin van de Natuurschoonwet, en voor de ondergrond en niet voor erop gebouwde eigendommen. Deze gebouwen volgen óf de eigenwoningregeling óf ze zijn belast in box 3. Als het gebouw staat ingeschreven in het monumentenregister is zelfs aftrek van kosten mogelijk als persoonsgebonden aftrekpost (zie par. 8.8). 7.4b Voorwerpen van kunst en wetenschap Voorwerpen van kunst en wetenschap die u niet hoofdzakelijk als belegging gebruikt, zijn vrijgesteld van rendementsheffing. Deze vrijstelling geldt ook als u de voorwerpen kosteloos ter beschikking stelt aan bijvoorbeeld een museum. Verder is bepaald dat een voorwerp van kunst en wetenschap dat tot een verzameling behoort, niet alleen om die reden tot een belegging wordt bestempeld. 128 Consumentenbond Belastinggids 2015

20 Sparen en beleggen Iemand die zijn kunstwerken voor vijf jaar verhuurde aan een museum, kreeg van de rechter te horen dat die kunstvoorwerpen zaken waren die ter belegging werden aangehouden en dat ze in box 3 moesten worden aangegeven. Ondanks het feit dat er een onzakelijk lage huurprijs werd gevraagd. 7.4c Rechten op roerende zaken krachtens erfrecht Bij deze vrijstelling gaat het om bijvoorbeeld het vruchtgebruik krachtens erfrecht op roerende zaken. Vaak krijgt een achtergebleven echtgenoot het vruchtgebruik van alle goederen van de erflater. Voor zover de roerende zaken voor eigen gebruik dienen, hoeven ze niet te worden meegeteld voor de vermogensrendementsheffing. Alleen als de inspecteur kan aantonen dat deze zaken worden aangehouden als belegging, geldt er geen vrijstelling. 7.4d Bepaalde rechten Voor de volgende rechten is een vrijstelling opgenomen. Beperkte kapitaalsuitkeringen en uitvaartverzekeringen Rechten op een kapitaalsuitkering uit een levensverzekering, die uitsluitend bestaan uit een uitkering bij overlijden van uzelf, uw fiscale partner of een bloedof aanverwant (maakt niet uit in welke graad) of uit een prestatie in natura voor de verzorging van de uitvaart (uitvaartverzekeringen), zijn vrijgesteld onder de volgende voorwaarden: de som van het verzekerde kapitaal uit zulke verzekeringen mag per verzekerde niet meer bedragen dan 6859 of de som van de waarde van die rechten bedraagt per persoon (begunstigde) niet meer dan Het gaat hier om het totaal van zulke verzekeringen. Als het totale verzekerde kapitaal (bedrag van de verzekerde uitkering) per verzekerde hoger is dan 6859, zijn de meeste verzekeringen toch vrijgesteld, omdat de waarde per begunstigde gedurende de looptijd meestal minder is dan Als de verzekeringsmaatschappij geen waarde kan/wil opgeven, moet u zelf een schatting maken. Heeft u een verzekering die lager is dan deze waarde, dan geeft u deze gewoonweg niet aan in de aangifte. Geblokkeerde overlijdensspaarrekening U hoeft een voorziening die bij overlijden uitkeert niet per se bij een verzekeringsmaatschappij te sluiten. U kunt ook sparen op een geblokkeerde spaarrekening. Deze hoeft u niet aan te geven in box 3 als de waarde niet hoger is dan Deze vrijstelling geldt alleen als het tegoed uitsluitend kan worden gedeblokkeerd bij overlijden van uzelf, uw fiscale partner of uw bloed- of aanverwanten. Overigens biedt geen enkele bank zo n geblokkeerde spaarrekening aan. De staatssecretaris van Financiën is van plan de faciliteit medio 2015 af te schaffen, tenzij de Nederlandse Vereniging van Banken aannemelijk maakt dat dergelijke producten alsnog aangeboden zullen worden. Geblokkeerde deposito s van uitvaartbedrijven vallen niet onder deze vrijstelling, omdat die bedrijven niet beschikken over een bankvergunning (zie de Geldgids van september 2012, p. 36 en de Geldgids van juni 2013, p. 8). Invaliditeitsuitkeringen Ook vrijgesteld is de waarde van uw rechten op een kapitaaluitkering die uitsluitend plaatsvindt bij invaliditeit, ziekte of ongevallen. Overdrachtsprijs in termijnen van een aanmerkelijk belang Heeft u uw aanmerkelijk belang (aandelenbezit van minimaal 5%) verkocht en bent u daarvoor een overdrachtsprijs in termijnen overeengekomen waarvan het aantal en de omvang nog niet vaststaan, dan geldt er een vrijstelling voor het nog niet ontvangen bedrag. Dit geldt uitdrukkelijk niet als de totale prijs bekend is en er betaling in een vaststaand aantal termijnen is overeengekomen. De nog niet ontvangen termijnen zijn dan gewoon belast in box e Contant geld en dergelijke Contant geld, chipkaarten en vermogensrechten bestemd voor consumentenaankopen (zoals cadeaubonnen, beltegoed, strippenkaarten) zijn vrijgesteld tot 512 per persoon (voor partners het dubbele). U heeft voor ieder kind ook recht op deze vrijstelling als deze zo n bedrag in contanten (spaarpot) heeft op 1 januari f Spaarloonregeling /levensloopregeling De spaarloonregeling is per 1 januari 2012 vervallen. U kunt uw spaartegoed vrij opnemen, maar als u het geblokkeerd laat staan, blijft u tot 2016 nog recht houden op de vrijstelling van maximaal De vrijstelling wordt wel elk jaar verlaagd met het deel van het tegoed dat vrijkomt na de blokkeringsperiode van vier jaar. Het levenslooptegoed is in zijn geheel vrijgesteld. 7.4g Kortlopende termijnen van inkomsten en verplichtingen Rente en huurinkomsten Om te voorkomen dat u elk jaar per 1 januari moet bepalen hoeveel rente en/of huur er op die datum is aangegroeid maar nog niet ontvangen, is er een vrijstelling opgenomen voor kortlopende termijnen van inkomsten en verplichtingen van een jaar of korter. Dit houdt in dat u bijvoorbeeld de aangegroeide rente op een bank- of spaarrekening niet bij uw vermogen hoeft op te tellen als die nog niet is bijgeschreven. Ook de huur van december die op 1 januari nog niet aan u is betaald, hoeft u niet aan te geven. Deze vrijstelling geldt alleen als ook het onderliggende vermogensbestanddeel tot uw vermogen behoort. Aangegroeide rente U heeft een spaarrekening met daarop Deze rekening geeft recht op 4% rente, die op 1 juli van elk jaar wordt uitbetaald. De rente die op 1 januari is aangegroeid (4% x een half jaar x = 2000), hoeft u niet bij uw vermogen te tellen. U geeft dus aan. Consumentenbond Belastinggids