het netwerk / CasusConsult: de aanbieders/ondersteuners

Transcriptie

1 Wat is CasusConsult? het netwerk / CasusConsult: de aanbieders/ondersteuners Vooraf: biedt kwaliteitszorg lerende organisaties voldoende houvast? Een professional in de psychische/psychosociale hulpverlening verzamelt bewust en onbewust veel vakkennis over bijvoorbeeld een bepaald aandachtsgebied (problematiek of methodiek). Maar het komt vaak voor dat deze kennis onvoldoende beschikbaar is voor collega's. Ook met het vertrek van de hulpverlener verdwijnt al diens vakkennis uit de organisatie. Een essentiële vraag is dan ook: hoe wordt de door professionals verworven vakkennis (deskundigheidsbevordering en ervaring) behouden en ook daadwerkelijk toegepast in de hulpverlening? En hoe wordt deze kennis vastgelegd in dossiers, documentatie, publicaties en teruggekoppeld naar collega s? Knelpunt is dat in de praktijk vaak blijkt dat er te weinig kennis goed wordt vastgelegd en gedeeld, laat staan dat er voldoende wordt geleerd van de grote hoeveelheid informatie en kennis die er binnen een instelling aanwezig is en dagelijks in kennisstromen wordt ververst. Kwaliteitszorg in de vorm van formele kwaliteitsnormen (zoals het HKZ-schema voor het AMW) biedt wel structuur, maar professionals zien vaak meer bureaucratie ontstaan dan dat kwaliteitszorg een werkelijke kwalitatieve ondersteuning voor de dagelijkse praktijk biedt. Kennismanagement Belangrijk is te streven naar een goed geolied scharnierpunt tussen organisatie en professionals voor werkelijke kwaliteit en een betere zorg aan cliënten. Pas dan zullen professionals de meerwaarde van kwaliteitszorg gaan ervaren. Daarvoor is het van belang om kwaliteit, dus kennis, goed te managen. Kennismanagement is: het beter zicht krijgen op de diverse kennisstromen binnen een organisatie, maar vooral het vervolgens beter organiseren en stimuleren van kennisstromen. Dan gaat het om vragen als: - wisselen professionals in voldoende mate leerzame gevalsbeschrijvingen uit? - nemen zij voldoende hun verantwoordelijkheid op gebied van verbetering en verantwoording van hun vak/professie? - ondersteunen hun managers die professionaliteit wel voldoende? Bijvoorbeeld door voldoende voorwaardenscheppende zaken te regelen op gebied van kennisverkrijging en kennisdeling van de professionals? - leren de professionals en is de instelling een lerende organisatie? Hoe meer kennis delen? Maar hoe kunnen organisaties die beogen een lerende organisatie te zijn of te willen worden die meerwaarde van kwaliteitszorg wel verkrijgen? Door eerst en vooral binnen de eigen organisatie beter kennis te delen, maar ook de kennis van buiten de eigen organisatie te benutten. Daarvoor bestaat CasusConsult: een netwerk van (lerende) professionals op instellingsniveau of op macroniveau. Binnen die netwerken kan kennis worden gedeeld en worden professionals lerende professionals. het netwerk is een netwerk van personen al dan niet in instellingsverband - die kennis delen in de ruimste zin van het woord. Het is in beginsel opgezet voor mensen die direct of indirect betrokken zijn bij psychische en psychosociale hulpverlening, social work of maatschappelijke dienstverlening (zoals het maatschappelijk werk, eerstelijnspsychologie, sociaal pedagogische hulpverlening, jeugdhulpverlening, geestelijke gezondheidszorg, etc.). Het betreft met name hulpverleners, maar ook stafmedewerkers, managers, wetenschappers, studenten en docenten. Ook cliënten kunnen mee doen! Met name in het maatschappelijk werk zijn diverse pilots gehouden. 1

2 Onder netwerk verstaan we netwerken binnen bijvoorbeeld instellingen en overige netwerken tussen instellingen/personen. Beide zowel onderhouden via persoonlijke contacten als geautomatiseerd, met name via een landelijke website Doel is een betere hulpverlening waarbij efficiency, kwaliteit en werkplezier hand in hand gaan. Overigens blijkt ook buiten de hulpverleningswereld steeds meer de behoefte te bestaan aan een dergelijk netwerk, waarin kan worden gediscussieerd, gericht gezocht naar informatie en links, geleerd van ervaringen, maar tegelijkertijd snel en efficiënt kennis kan worden gedeeld. Met kleine aanpassingen gericht op de eigen vragen kunnen andere beroepsgroepen die werken met dossiers, e.d. gebruik maken van kunnen zij naar behoefte eigen netwerken vormen. Daarmee vormt zowel voor hulpverleners als voor andere beroepsgroepen, een wezenlijk alternatief voor chatwebsites, e.d. of zoekmachines; het biedt zelfs veel meer maar speciaal gericht op de informatiebehoefte van de doelgroep - dan de optelsom daarvan. Bevordering van kennis delen Wie staat er achter het idee van meer kennis delen in (persoonlijke en geautomatiseerde) netwerken? Dat is in ieder geval de Stichting CasusConsult. Deze heeft als doel: - bevorderen van het proces van kennisdelen tussen functionarissen en andere betrokkenen in de sectoren zorg en welzijn meer specifiek de hulpverlening vanuit eerstelijns en gespecialiseerde geestelijke gezondheidszorg (GGZ), jeugdhulpverlening en sociaal pedagogogische zorg - gericht op de kwaliteitsverhoging van het primaire proces en kennisontwikkeling van de uitvoerende instellingen. En voorts al hetgeen met het voorgaande verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn. - de stichting tracht haar doel te verwezenlijken door het initiëren, stimuleren, adviseren en begeleiden van innovatieprojecten inclusief de infrastructuur om de resultaten van deze innovaties te continueren. En voorts alle andere haar ten dienste staande middelen. Voorzitter is Prof. Dr. Geert van der Laan, bijzonder hoogleraar maatschappelijk werk. CasusConsult: de aanbieders Het stimuleren van kennis delen en het tot stand brengen en ondersteunen van netwerken, respectievelijk de mogelijkheid netwerken (geautomatiseerd) aan elkaar te koppelen (zie boven; moet wel worden georganiseerd en uitgevoerd. De Stichting CasusConsult doet dat niet zelf. Ook zijn er instellingen die behoefte hebben aan ondersteuning bij de organisatie van eigen netwerken. Of met kennismanagement kwaliteitszorg in het perspectief van een lerende organisatie willen plaatsen. CasusConsult is een samenwerkingsverband van enkele deskundigen op terrein van kennis delen en kennismanagement. Jaap Buitink (Buitink Beleidsadvies in zorg en welzijn) en Rudy Joenje (Joenje Knowledge systems) zijn de twee ervaren management-consultants binnen CasusConsult, aangevuld met Tim van der Putten (Van der Putten ICT advies), als deskundig ICT-consultant met expertise op het gebied van het ontwerpen en koppelen van webanabled kennisapplicaties. Samen bieden zij als CasusConsult - een krachtige combinatie van: a. interactieve kennisdeling via het netwerk van b. kennismanagement aanbod van: training, coaching en netwerkbijeenkomsten c. webapplicatie ICT-Kennissysteem (incl. dossier- en registratiesysteem). 2

3 Ad a.: interactieve kennisdeling via het netwerk van het netwerk van instellingen, is er voor instellingen/personen die meer willen doen aan kwaliteit en efficiency door te leren van elkaar; instellingen en personen kunnen zich inschrijven - via zijn de (instellings-)netwerken met elkaar te verbinden, waardoor men direct met elkaar kan communiceren over hulpverleningsprocessen, inhoudelijke thema's of werkmethodes (met alle aandacht voor privacyaspecten) - de kosten worden gedeeld volgens het Tit for Tat principe; waarbij per kwartaal eventuele verschillen worden verrekend zodat instellingen met veel kennisaanbod gecompenseerd worden door instellingen met minder aanbod. Zie bijlage 1 voor meer informatie over de Ad b.: kennismanagement aanbod van: training, coaching en netwerkbijeenkomsten - los van kan men deelnemen aan persoonlijke uitwisselingsprogramma s, daarin wisselt men nieuws en ervaringen uit a.d.h.v. actuele thema s, zoals het toepassen van kwaliteitszorg in een lerende organisatie, deskundigheidsbevordering, dossiervoering, efficiënte cliëntbespreking, ICT en kennismanagement, etc. Maar CasusConsult biedt ook maatwerk voor instellingen en personen, zoals coaching aan managers en staf-/lijnfunctionarissen in lerende organisaties of het doen van een quick scan binnen instellingen over hoe efficiënt kennis wordt gedeeld binnen de eigen organisatie. Ad c. webapplicatie ICT-Kennissysteem (incl. dossier- en registratiesysteem) - op het gebied van het ontwerpen en koppelen van webanabled kennisapplicaties biedt CasusConsult-Support maatwerk. Zie bijlage: nader belicht Zoekt u vakkundige ondersteuning bij het maken van een analyse (quick scan), het opstellen van een plan en vervolgens het realiseren of implementeren van dat plan? CasusConsult biedt bij de ontwikkeling van kennismanagement ondersteuning naar behoefte: Masterclass: informatie, begeleiding, uitwisseling en discussie in een leergroep Maatwerk in een In Company training of een coachingstraject Website een praktische site, waar je leert van gevallen en kennis haalt en brengt! ICT-advies m.b.t. dossier/registratie, intranet en internet. Info: of bel: of

4 Bijlage nader belicht Vanaf de start in 1997 hebben diverse instellingen zich al aangemeld en hebben experimenteel deelgenomen. Op de website staan de namen van deze instellingen alsmede hun bijdragen. Er zijn twee typen: instellingen die actief participeren en regelmatig kennis inbrengen en instellingen die passief meedoen en vooral kennis halen. Voor niet-leden heeft een vrij toegankelijk deel met algemene informatie en waar men een indruk krijgt van de werkwijze van het CasusConsult netwerk en het kennisaanbod. Na aanmelding ontvangt men een inlognaam en wachtwoord om vrij toegankelijke kennis te zoeken en lezen die staat in het "open deel" van de kennisgroepen van deelnemende instellingen. Van veel kennisobjecten is het eerste deel te lezen. Interactieve kennisdeling Vanaf medio 2007 wordt van instellingen een kleine contributie gevraagd voor actieve deelname aan het netwerk. Men kan dan gedetailleerde kennis lezen, zelf aanvullende kennis aanbieden of reageren en vragen stellen. Met het abonnement kan elke instellingsmedewerker vrij bepalen van welke kennisgroepen men automatisch geïnformeerd wil worden. Men ontvangt dan periodiek en bij het inloggen een overzicht van in deze groepen nieuw geplaatste kennis. Is het instellingsnetwerk online verbonden met dan kan de hulpverlener via het dossier gestuurd automatisch kennis ontvangen: leest geautomatiseerd mee in (anonieme zorginhoudelijke delen van) het dossier, zoekt overeenkomstige kennis die daarna met een klik op gevonden links is te lezen. Instellingen die hun kennis aanbieden kunnen hiervoor een bedrag per kennisobject vragen, net zoals bij gepubliceerde artikelen in een vaktijdschrift. Biedt men veel goede kennis aan, dan zijn daarmee naast goede publiciteit bij klanten en opdrachtgevers extra inkomsten voor de instelling te verwerven. Welke kennis staat in Omdat vooral praktijkinstellingen participeren wordt op vooral casuïstiek gedeeld (de wijsheid vindt men op de werkvloer.) Vanuit elk dossier kunnen hulpverleners kennis zoeken. Maar aangeboden kennis betreft vooral de interessante leerzame casussen: dat zijn afgesloten dossiers verrijkt met commentaar van de eigenaar, collega's en experts op betreffende aandachtsgebieden (vastgestelde problematieken en toegepaste methodieken). Waar nodig is vakliteratuur toegevoegd. Instellingen die casussen aanbieden zijn verantwoordelijk voor de kwaliteit. Tevens kunnen afnemers vragen stellen aan de aanbieder en discussiëren over de aangeboden casuïstiek. Middels een cijfer van 1 t/m 10 kunnen de afnemers een beoordeling geven van de bruikbaarheid van de casus en support van de aanbieder. Dat is een indicatie voor andere geïnteresseerden. Behalve de casussen zelf zijn de hieraan toegevoegde attachments zoals de meer theoretische vakliteratuur en websites snel via de zoekmachine en overzichtspagina's te vinden. Belangrijk voordeel is dat aan elke toegevoegde website of vakdocument een of meer casussen gekoppeld zijn ter toelichting van de links. Bij elke link is de naam van de deelnemer gekoppeld die de link heeft beoordeeld en goed genoeg gevonden om toe te voegen aan een casus. Andere deelnemers kunnen altijd vragen stellen aan deze deelnemer indien nodig. Kennismodule biedt de unieke mogelijkheid aan instellingen om eigen kennis te delen en desgewenst aan te bieden in een zelf te formeren kennisgroep (bijvoorbeeld instellings- of een opleidingsgroep). De site biedt daarbij de mogelijkheid verbinding te leggen met andere lokale informatiesystemen c.q. kennisnetten waardoor men de kennis online kan delen met professionals van andere instellingen. 4

5 Voor oriënterende pilots biedt een geïntegreerde kennisnet- en dossier/registratie functionaliteit waarmee instellingen ervaringen kunnen opdoen. Deze werkwijze is ook goed inzetbaar in onderwijs en leeromgevingen waarbij studenten met docenten en praktijkwerkers kennis kunnen delen rond concrete gevallen en vakdocumentatie. Pilots met de complete applicatie: licentie Beschikt de instelling niet over een eigen kennisnet en/of goed registratiesysteem dan kan men ervaringen met opdoen met een volledig geïntegreerd registratie/kennissysteem. Hiermee kan men hulpverleningstrajecten (gevallen) registreren, bediscussiëren en met de kennisgroepen kennis delen en publiceren. Eigen kennisgroepen (geheel of gedeeltelijk besloten) zijn mogelijk waarbij men zelf beheerder is en bepaalt wie de deelnemers zijn en met welke rechten. Alle functionaliteit is via internet te gebruiken en optimaal beveiligd waarbij technische support door CasusConsult wordt verzorgd. Meer informatie? Ga naar (in opbouw) Of mail naar: of in het kort: CasusConsult: voor alle beroepen waar met dossiers/casussen wordt gewerkt: a. de sectoren zorg en welzijn: alle vormen van maatschappelijk werk/maatschappelijke dienstverlening alle vormen van eerstelijns- en gespecialiseerde geestelijke gezondheidszorg jeugdhulpverlening / sociaal pedagogische hulpverlening / justitie en reclassering / gehandicaptenzorg / ouderenzorg / thuiszorg b. overige agogische beroepen, hulp- en dienstverlenende en/of ondersteunende beroepen, waarin wordt gewerkt met casussen en/of cliënten/patiënten/leerlingen/etc. (filosofen, supervisoren, coaches, etc.) c. onderwijs of ondersteunende instellingen gericht op bovengenoemde sectoren. Voor allen geldt: werkend zowel in dienstverband als zelfstandige en zowel voor professionals, leerlingen, uitvoerenden, als voor begeleiders, stafmedewerkers, (team)managers en docenten/mentoren. Met kun je beter kennis delen: geautomatiseerd en gestructureerd kennis delen binnen eigen team, instelling, regio of land: casussen, thema s, methodiek, werkinhoud, artikelen, etc. in besloten groepen lopende gevallen voorleggen aan collega s of experts t.b.v. het verkrijgen van feedback of een gerichte uitwisseling van of discussie over ideeën/mogelijkheden een gerichte zoekmachine raadplegen voor best practises, experts, weblinks, artikelen, etc. zelf leerzame casussen publiceren, artikelen publiceren en anderen adviseren kan online communiceren met lokale informatiesystemen, zodat je met je vertrouwde elektronisch systeem kennis kunt delen in eigen team of desgewenst met andere instellingen. versie