basisschool De Hoeksteen Bussum

Transcriptie

1 basisschool De Hoeksteen Bussum case Grootschalige verbouwing met aangrenzende nieuwbouw van basisschool De Hoeksteen in Bussum. opdrachtgever Basisschool De Hoeksteen oplevering 2004 aannemer Heijmerink Bouw constructeur Buro Bekendam & Partner IV-1 Case Basisschool De Hoeksteen Bussum

2 Zitelementen gecombineerd met omkleding van radiatoren. Kussens gemaakt door leerkrachten en ouders.

3 nieuwe vleugel in harmonie met omgeving Bestaande ontwerpgrammatica wordt doorgezet. Ritme van ramen komt voort uit bestaande school. Bijzonder detail: regenpijp door betonschot. Basisschool De Hoeksteen Bussum Het schoolgebouw is het enige grote gebouw in de omgeving, die verder vooral uit woonhuizen bestaat. De uitdaging was om de nieuwe vleugel goed te laten aansluiten op die omgeving, zonder afbreuk te doen aan de eigenheid (en formaat) van het bestaande schoolgebouw in jaren 30-stijl. Daarom is ervoor gekozen om de aanbouw een geleidelijke overgang te laten vormen tussen het bestaande schoolgebouw en de gebouwen en huizen die ernaast liggen. Het meest opvallende is eigenlijk dat het gebouw niet opvalt. Steeds wanneer mensen dat zeggen, ervaren we dit als een compliment. De nieuwe aanbouw is geïnspireerd op de tuinmuur met bolvormige sierelementen die hier in het verleden heeft gestaan. De aanbouw volgt de nokhoogte van de omliggende woningen en blijft zodoende een stuk lager dan de school. De grote sprong in nokhoogtes wordt opgevangen door het trappenhuis dat een duidelijk leesbare tussenschakel vormt. Een andere ontwerpkeuze om de nieuwe vleugel minder grootschalig te laten ogen is het dichte schuine dak, waaronder zich de eerste etage bevindt. Om te zorgen dat er toch voldoende daglicht binnenvalt is er onder de dakgoot een lage aaneengesloten rij diepliggende ramen bedacht. Aan de achterkant (te zien vanaf het schoolplein) komt boven extra licht binnen via dakkapellen. Hierdoor heeft de nieuwe vleugel hetzelfde dak als het bestaande hoofdgebouw. Een bijzonder detail is de regenpijp die door een betonschot loopt. Menselijke factor Maar de menselijke factor zit vooral in het interieur. In de ombouw van de radiatoren hebben we hangplekken gecreëerd in de vorm van bankjes. De ouders maakten daar de kussens voor, een hartverwarmend initiatief. De Hoeksteenschool is een populaire grote school in Bussum-Zuid. Een typisch ouderwets schoolgebouw, robuust met lange gangen hoge lokalen, terrazzo vloeren, houten kozijnen tussen gangen en lokalen. Kortom een echte school, zoals de meeste mensen zich enkel nog herinneren uit hun kindertijd. Het raakt je om daar een uitbreiding voor te mogen maken. Het project was meteen bijzonder door de participatie van een aantal ouders die meedachten in het proces. Iedereen was betrokken en er was een enorme drive om dit project mogelijk te maken. Het is dan ook bijzonder dat het binnen twee jaar volledig is gerealiseerd. De opdracht omvatte, behalve het ontwerp, ook directievoering en bouwmanagement. Prijswinnend ontwerp Dit project heeft, uit twaalf inzendingen, de Ruimtelijke Kwaliteitsprijs 2005 gewonnen, uitgereikt door de gemeente Bussum. De Jury: De uitbreiding van de school is heel precies, zorgvuldig en liefdevol uitgevoerd. De stedenbouwkundige inpassing is naadloos, foutloos en bescheiden; het geheel getuigt van vakmanschap. Hier is geen sprake van enkel kopiëren, de details zijn eigentijds en zijn zorgvuldig uitgewerkt. Deze uitbreiding stelt een goede norm voor dergelijke projecten. IV-1 Case Basisschool De Hoeksteen Bussum

4 Ontwerpschets van de aansluiting op het bestaande gebouw.

5 plattegronden en gevels Inpassing in bestaande stedelijke structuur. Dakrand, metselwerk en betonelementen. Behoud bestaande bomen. kopgevel met aanzicht bestaand schoolgebouw dwarsdoorsnede aanbouw plattegrond begane grond plattegrond verdieping uitsnede dwarsdoorsnede IV-1 Case Basisschool De Hoeksteen Bussum

6 Ruimte voor leren.

7 visie scholenbouw Luchtkwaliteit scholen speerpunt. Komt u maar ; kinderen staan centraal. Projecten-klankbordgroep basis van proces. Betrokken De bouw van een school is misschien wel de mooiste opgave die we ons kunnen voorstellen. Ons eerste ontwerp voor een basisschool maakten we, zittend op een veel te lage kruk in een kleuterklas van de oude Hoeksteenschool te Bussum, de school waar we twee jaar later de ruimtelijke kwaliteitsprijs mee wonnen. Vanaf dat moment is scholenbouw één van de pijlers van VOCUS geworden. Er zijn nieuwe basisscholen ontwikkeld, zoals een 23-klassige school in Amsterdam, en bestaande scholen verbouwd en uitgebreid, zoals basisschool De Hoeksteen in Bussum. En elk vanuit een bijzondere samenwerking met schoolbesturen, directies, leerkrachten, klankbordgroepen en leerlingen. Scholenbouw gaat ons aan het hart. Visie Bij het ontwerpen van een school gaat het in eerste instantie om een degelijke leer- en speelomgeving voor kinderen. Leerlingen en leerkrachten verblijven dagelijks lange tijd in een lokaal of ruimte, waarbij voldoende licht en lucht misschien wel de belangrijkste bouwkundige voorwaarden zijn om je goed te kunnen ontwikkelen. We hanteren in onze ontwerpen de leidraad Frisse Scholen van SenterNovem. Verder staan programma van eisen en budget veelal op gespannen voet met elkaar. We proberen voor een schoolbestuur altijd iets extra s te bereiken. Dit doen we door op slimme wijze ruimten multifunctioneel te combineren, maar ook door duurzaam te ontwerpen, zodat de exploitatiekosten kunnen worden verminderd. We geloven dat een inspirerend en goed georganiseerd gebouw de leerprestaties bevordert. Grenzen opzoeken De scholenwetgeving is sterk gereguleerd. Als ontwerper heb je rekening te houden met de basiseisen voor een school: lokalen groot genoeg, speellokalen van voldoende vrije hoogten, toiletten afstemmen op aantal lokalen etc. Tezamen met het functioneel programma en de beschikbare budgetten lijken al die eisen een keurslijf te zijn, maar we zoeken en vinden steeds weer mogelijkheden om iedere school een eigen karakter te geven. De basisvereiste is een niet te hoge bruto-netto factor. Als gangruimten moeten worden verbreed dan creëren we altijd een aanleiding om deze ruimte weer bruikbaar te maken. Leerwerkpleinen, computerhoeken, of een hangplek voor de kinderen. We zoeken de grenzen van de mogelijkheden op, om daarmee de school bijzonder en uniek te maken. Proces Omdat de budgetten voor de bouw van een school vaak krap zijn en er veel voorbereidingstijd vereist is, moet het keuze- en bouwproces heel goed ingericht worden. We hebben daarvoor een strak georganiseerde methode ontwikkeld, die start met een uitgebreid plan van aanpak, waarin alle randvoorwaarden aangaande beleid, proces, kosten, eisen en tijd goed worden gedefinieerd. We werken nauw samen met het schoolmanagement en de klankbordgroep die we in elk project vragen mee te kijken. Elke fase wordt helder afgesloten. Communicatie De bouw van een school is dan de mooiste opgave, maar misschien ook de moeilijkste. Iedereen kijkt mee en het proces is vergelijkbaar met particuliere bouw: een schoolbestuur besluit namelijk niet iedere dag om te gaan (ver-)bouwen. Het is daarmee een eenmalige exercitie, waardoor we onze kennis en expertise van bouwen en organiseren aan de betrokkenen overdragen. VOCUS besteedt veel tijd aan interne en externe communicatie. Goede verslaglegging en sterk leiderschap zijn van groot belang om alle neuzen dezelfde kant op te krijgen. VOCUS ontwerpt scholen voor diverse gezindtes en respecteert daarbij de levensopvatting en overtuiging van een school. Zo zijn plannen gemaakt voor katholieke, protestantchristelijke en islamitische scholen. Vanuit onze maatschappelijke betrokkenheid geeft VOCUS les in het basisonderwijs en wordt jaarlijks een architectuurmiddag voor Bussumse kinderen van groep 7 / 8 georganiseerd. IV-1 Visie scholenbouw

8