Antwoorden 5 vwo 4 Stedelijke gebieden

Transcriptie

1 Antwooren 5 vwo 4 Steelijke geieen 1 Free runners run free 1 Zo'n wijk met lge portiekflts teert uit Reretie (sketl en 'hngen'). Het is eoel om jongeren ij e uurt te etrekken, hen te wijzen op hun verntwoorelijkhei voor e leefrhei en sfeer in e uurt. Overlst oor jongeren. 2 e f CE Eigen ntwoor. Buurt, lokl, regionl, ntionl. Hoogst: prgrf 2 over e Rnst en e rest (vn Neerln): het ntionle shlniveu. Vnf prgrf 8 gt het over het uurtniveu. Eigen ntwoor. Eigen ntwoor : kineren op ron 2, 13-19: jongeren op lle ronnen en in het verhl, 20-65: volwssenen, zols e ue vn e gemeente, 65+: oueren zols e oue mn met e hon. Wonen in e flt vn ron 2, werken in e winkels vn ron 3, ls gemeentemtenr of filmer, reretie op e wipkippen in ron 2 of e ehoefte ern vn e freerunners. Verkeer lijkt uit lle infrstrutuur op e krt. Hoogouw in het groen. Toelihting: e flt is typish voor e noorlogse perioe met woningnoo. Er weren snel veel portiekflts geouw, met voloene groen voor kineren en huisvrouwen. Tegenwoorig zijn eze wijken goekoop en wt vervllen en woren ze overl opgeknpt. 4 Freerunning is een soort sport wrij je zo soepel mogelijk llerlei hinernissen in e st overwint. Je geruikt lleen je eigen lihm. Eigen ntwoor. Bijvooreel: er is een hlfpipe voor skteorers, er is een 'prours' voor rossfietsen (BMX). Antwooren vershillen. Bijvooreel: om te winkelen, uit te gn, om te werken, nr shool te gn enz. Antwooren vershillen. Bijvooreel: veel vershillene winkel- en uitgnsmogelijkheen, veilighei, veel no vn werk, shool. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 1

2 5 Eigen ntwoor. 6 1 Wel, wnt hoe eter e infrstrutuur is ontwikkel, es te groter is e ereikrhei. 2 Wel, wnt in e ompte st wort e rempelwre vn voorzieningen eerer gehl, omt e evolkingsihthei hoger is. 3 Niet, wnt in e meeste gemeenten is geen CBD. In steen zie je wel t wonen in e innenst heeft pltsgemkt voor werken en reretie. 4 Wel, wnt e ruimtelijke orening hout rekening met e verzorgingsgeieen vn steen en voorzieningen. 5 Wel, wnt ook l heeft een st meerere entr, n nog is het één gemeente. 7 Heerlen Amsterm Den Hg Utreht Rotterm Assen Einhoven Hengelo Arnhem Mstriht Znm Delft Amersfoort Zoetermeer Groningen s-hertogenosh Enshee Nijmegen Rotterm, Amsterm, Utreht, Den Hg. 21 Omt e prolemen zih over e grenzen vn e st uitstrekken, om te kunnen smenwerken met nere gemeenten. e Over infrstrutuur, woningouw, jeugelei, riminliteit, etilhnel, erijventerreinen, groenvoorzieningen. 8 Antwooren vershillen, ijvooreel: soile ewoners, rommel op strt, overlst, vervllen huizen. 2 ewoners zelf 5 wijkorgnistie 3 stsestuur 4 provinil estuur 1 lnelijke overhei Ruimtegerek, vervuiling, verkeersopstoppingen. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 2

3 2 De Rnst en e rest 1 Steelijk geie. Netwerkst. 2 3 De Rnst estt uit meerere steen. Nee, e vier grote steen heen een groter ntl inkomene forensen n uitgne forensen, e meeste kleinere steen nersom. Dt komt omt er een sheiing tussen wonen en werken is: in e grote steen werkt men, in e gemeenten eromheen woont men (oorzk). Mensen reizen us elke g op en neer nr hun werk (gevolg). Hrlemmermeer, oort Shiphol veel werkgelegenhei iet. Stsewoners rereëren in het Groene Hrt, ewoners vn het Groene Hrt gn uit in e steen, winkelen er, stueren er, werken er, oerenerijven leveren melk en nere prouten voor e steelingen. Mr er zijn nog veel nere funtionele relties te noemen, zols sportompetities, fmilieezoek, istriutie, goeeren en ienstenlevernties, telefoon en tverkeer enz. Noor-Holln, Zui-Holln, Utreht, Flevoln. Steenring Centrl Neerln. Berijven en ewoners verpltsen zih uit e Rnst nr e hlfwegzone. Het ruimtegerek in e Rnst leit tot hoge gronprijzen en een verstopt wegennet. Pltsen in e hlfwegzone woren roor ntrekkelijker voor erijven en huisvesting. Voor: e eonomie vereist verere groei en r is stees meer ruimte voor noig. Tegen: het elei zorgt ervoor t e geieen gesheien lijven oor ntuur; het lnshp lijft ehouen. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 3

4 4 5 e 6 e 7 Urnistie, uitreiing vn e st. In e Noor- of Zuivleugel, niet in het Groene Hrt, wnt it geie versteelijkt mr in een heel lg tempo. Onze eonomie is sterk geriht op hnel met het uitenln. Door importen is Rotterm gegroei, oor exporten e route nr het Ruhrgeie en het eonomish kerngeie vn e EU: ten zuioosten vn Neerln. Drom zijn e vervoersssen in ie rihting ontwikkel. Berijven vestigen zih lngs e vervoersssen, roor groeien ook e steen lngs e ssen. Woeren en Gou zijn eie historishe steen. Gou ligt ij e splitsing vn Gouwe en Hollnse IJssel en Woeren n e Oue Rijn. Dit wren elngrijke vervoersers in ie tij. In e negentiene en twintigste eeuw weren e spoorwegen en e A12 ngeleg. Lngs infrstrutuur ontstt (oor hnel, inustrie, wonen en ienstverlening) ltij een hogere eouwingsgr n op het pltteln. Het elei is ltij geriht geweest op het eperken vn e versteelijking vn het Groene Hrt. Voorzieningen wrvn e wije omgeving vn een st geruik kn mken. Wel: onservtorium, interntionl hotel- & ongresentrum, interntionle onernemingen TomTom en Vofone; niet: woningen, winkels, horegelegenheen. Voor: Amsterm heeft e meeste winkeltrips innen e gemeente, trekt ook iets meer klnten uit iets meer gemeenten vn iets verer weg. Tegen: e vershillen met e nere grote steen zijn niet groot, ovenien is niet uielijk wt e rihting is vn e winkeltrips. Nijhei hoogopgelei personeel, goee ereikrhei vi sttion. Mooi uitziht over het IJ, luxe uitstrling, nijhei historishe innenst, nijhei ulturele voorzieningen in e innenst. Noorvleugel, rp/inwoner is het hoogst. In e kernsteen vn e Noorvleugel is het rp/inwoner hoger en groeie het rp sneller n in e kernsteen vn e Zuivleugel. Verklring: r is een hogere evolkingsgroei en een groter neel hoogopgeleie eroepsevolking. Hoe hoger het opleiingsniveu, hoe hoger het inkomen. 8 1 e Rnst, 2 e Noorvleugel, 3 e Zuivleugel, 4 het Groene Hrt, 5 funtionele relties, 6 een urn fiel, 7 het steelijk netwerk, 8 e Deltmetropool, 9 e grootsteelijke funties, 10 e hlfwegzone. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 4

5 3 De Rnst en e ruimte 1 Het geheel vn regels en wetten over het geruik vn e ruimte. Omt e ruimte in Neerln shrs is, treen vk elngenonfliten op in het geruik vn ruimte. Dit moet gereguleer woren, ners ontstn grote prolemen of onfliten. Bijvooreel ij e uitreiing vn een friek of oerenerijf er mg niet teveel overlst ontstn voor woningen, ntuur, reretie enz. Om te voorkomen t e open ruimte in Neerln vol geouw wort en e wegen ihtslien met woon-werkverkeer. 2 2, 3, 5, 6, 7, 8, 10 3 Het gt stees om elei t voor één onerwerp of setor vn e smenleving gt. 1 ntuur, 2 lnouw, 3 verkeer, 4 wtereheer, 5 wonen. 1C, 2D, 3E, 4A, 5B Eonomishe imensie: vk is setorl elei goekoper. (Dit is ehter vk uurkoop: nerhn moeten vk npssingen gen woren.) Politieke imensie: setorl elei is sneller klr omt je miner hoeft te overleggen (mr lter lijkt t er veel ezwren rijzen en zken lsnog moeten woren ngepst). 4 5 Groeikernen weren ertig jr eerer n e Vinex-wijken geouw. Groeikernen vin je voorl in en n e uitenrn vn e Rnst. Vinex-wijken vin je voorl iret n e rn vn steen. Vinex-wijken zijn iht ij entr vn werkgelegenhei geouw omt men omvngrijke forensenstromen wile voorkomen. Bovenien zorgen e ewoners voor meer rgvlk vn steelijke voorzieningen: er zijn us nu meer klnten voor e voorzieningen. In Noor-Brnt is een groter geie, met meer steen, eonomish kerngeie, n in Gelerln. De evolkingsgroei in Noor-Brnt is ook hoger n in Gelerln (oorzk). Drom is er ook meer vrg nr woningen en zullen er meer Vinex-wijken noig zijn (gevolg). In Neerln is sprke vn een stees grotere vrg nr woningen. Dt komt oort het ntl huishouens toeneemt. Vn e eonomishe ontwikkelingen: ls het eonomish goe gt is er meer vrg nr uurere woningen; ls het eonomish slehter gt is er meer vrg nr goekopere woningen. De woningehoefte is ook fhnkelijk vn e woonwensen: mensen willen stees meer ruimte voor zihzelf; er wonen miner mensen per woning (t noem je woningverunning). NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 5

6 6 e 7 e 8 Woningehoefte: ruim wonen in eengezinswoningen, in een groene omgeving. Bevolkingsgroep: jonge gezinnen met kineren met gemiel of iets oven gemiel inkomen. Het volouwen vn het lnelijk geie / e open ruimte. De oplossing vn e R voor het Lnelijk geie is: hoogouw. Mr e meeste mensen willen niet in een flt mr in een eengezinswoning wonen. De oplossing is us niet pssen. Het vervoer innen e st verminert, omt mensen iht ij hun werk wonen. Liften in plts vn files, leit tot miner vervuiling. Eigen ntwoor. De overhei evorere suurnistie oor het nwijzen vn nieuwouwloties uiten e st (oorzk). Dt leie tot grote verkeersstromen nr het werk en t verkeer stoot veel milieuvervuilene stoffen uit (gevolg). Vinex-wijken. De Noorvleugel. Bijvooreel: e milieuelsting vermineren, e verkeersrukte vermineren, e veilighei vergroten. De Zuitngent verint lleen pltsen innen e metropoolregio Amsterm met elkr, e Deltmetropool vereist een steelijk netwerk, us veriningen tussen lle geieen in e Rnst (Noor- en Zuivleugel en het Groene Hrt). Wonen, werken, reretie, infrstrutuur. Setorl en regionl elei. Zorgen t Neerln niet ihtslit. De open ruimte ewken. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 6

7 4 De Rnst en Almere 1 De st is nieuw ontworpen (in tegenstelling tot historishe steen en steen ontstn uit een orpskern). Ontstn n roogmking vn e Flevopoler in (De eerste woningen weren in 1975 etrokken.) Oppervlk: 130,5 km 2, t is niet erg klein of groot inwoners in 2006 (fhnkelijk vn e eitie), t is rig groot. Bevolkingsihthei: 1068 per km 2, het is niet erg ihtevolkt, l vllen sommige wijken in e hoogste evolkingsihtheiklsse vn GB 54B. De st is sterk steelijk met een ressenihthei vn e 3 1. Toenme vn e evolking in e Rnst; 2. Toenme vn het ntl huishouens. Omt er llerlei nere elngen n huisvesting meespelen in e inrihting vn e ruimte. Spreiingsvrint: hier wort versprei ijgeouw. Toenme vn verkeer zl voor meer files zorgen. Voor kleine uitreiingswijkjes wort e infrstrutuur niet ngepst. Instrlingsvrint: het Groene Hrt wort volgeouw. De 5e Not Vrint, ron 15: Almere gt sterk groeien. J, kntoorruimte is iets goekoper (in v. Den Bosh, Bre, Arnhem-Nijmegen) n in e vier grote steen in e Rnst. Bijvooreel: Twentse steenn is kerngeie, mr erg goekoop. Friesln, Zwolle/Apeloorn/Deventer zijn iets uurer, mr geen eonomish kerngeie. Nijhei nere kntoren, onurrenten, grote fzetmrkt, goee ereikrhei, entrle ligging, nijhei hoogopgeleie werknemers, e sttus ie een 020- telefoonnummer geeft enz. 4 1 Vershil in prestige oor e ligging vn loties; 2 vershil in ereikrhei vn loties. De mke-over vn e A1. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 7

8 Een groei in inwonerntl vn (2006) tot is ijn een verueling. Men moet rvoor grote npssingen oen, in voorzieningen zols winkels, ziekenhuizen, sholen, infrstrutuur en ergelijke. Alles moet woren opgeshl, groter gemkt. Verzorgene werkgelegenhei komt utomtish ls er meer inwoners komen. Bijvooreel e pizzkker en e supermrkten. Mr er moet eht veel stuwene werkgelegenhei ( nen) nr Almere komen om e eonomie vn e st te versterken en voor voloene werkgelegenhei te zorgen. Almere is tmelijk uur met zijn kntoren. Ze eienen voorl e mrkt ron Amsterm en Utreht, mr e ereikrhei vn eie steen is sleht: veel files op e A1 ij Diemen. J, er komt een hogeshool. De rihting wrin e forens s morgens vertrekt. Drn kun je e verkeersstromen (files) flezen. Er is nog te weinig werk in Almere. Er zijn voorl mensen komen wonen ie in Amsterm en nere omliggene pltsen werkten en zij zijn r lijven werken. De onurrentie vn het nijgelegen Amsterm, t meer uitstrling en gezellighei heeft. Almere heeft veel ruimte. Grote evenementen zijn r mkkelijker en goekoper te orgniseren n op ihtereouwe pltsen in e Rnst. Het Almeerer strn. Bijvooreel: ij een verueling vn het ntl inwoners, is er meer puliek voor e ultuurtempel. Bijvooreel: ij een verueling vn het ntl inwoners zl e rukte op eze lotie toenemen. 9 Rijksoverhei (nleg infrstrutuur), gemeente (plnnen woningouw). (In prgrf 5 wort e rol vn provinie en stsregio (tk: fstemming woningouw) verer ehnel.) Regionl elei: er is sprke vn infrstrutuur, woningouw, werkgelegenhei, ntuurehou enz,, us veel ministeries zijn etrokken. Tunnel (miner verstoring vn eosysteem / lnshp / uitziht), uellgs zo / geluisshermen (miner geluisoverlst), eoquut (miner verrokkeling vn het eosysteem, met nme voor wterleven). Lokl: geruiken vn uurzme ouwmterilen, ontwerpen vn uurzme / energiezuinige woningen / kntoren. Ook vooreelen rvn zijn goe. Regionl: werkplekken op een ntrekkelijke lotie: r kunnen Almeerse forensen eventueel een werkplek vinen, wroor er miner verkeer zl zijn. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 8

9 10 Wr woont u? En: wr werkt u? Vooreelen vn een goee hypothese zijn: De groei vn e penel nr Amsterm wort veroorzkt oor e eonomishe groei in Amsterm. De groei vn e penel is volleig te nken n e groei vn e eroepsevolking vn Almere. Er is omplementriteit: e werkgelegenhei in Amsterm is groot en in Almere niet. Er zijn vrijwel geen tussenliggene mogelijkheen tussen Almere en Amsterm. Er is goee trnsporteerrhei in e vorm vn wegen en spoor. A is Purmeren, B is Amsterm. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 9

10 5 Steen: ruimte en estuur 1 Omt het istriutieverkeer oor e strten stroomt en t zoner oponthou moet kunnen oen. Trnsportonernemingen, winkeliers, het winkelen puliek, het uitgnspuliek, e iret omwonenen, het gemeenteestuur. De funties zijn: werken, wonen, reretie, verkeer. Het evoorren vn e winkels met grote vrhtwgens in smlle strten hinert e nere winkels, het winkelen puliek en e ewoners. De funties zijn n respetievelijk: verkeer en werken, verkeer en reretie, verkeer en wonen. 1 Door ruimtegerek is e innenst te uur (it zijn erijven met een groot oppervlk, er is geen ruimte voor uitreiing, te weinig ruimte voor prkeren). 2 De ereikrhei met e uto n e rn is veel groter. e Omt een verkeersknooppunt een eonomishe motor is. Voor erijven: er kn hier gel verien woren. Voor e overhei: goelopene erijvighei levert inkomsten en werkgelegenhei op. 2 1 Kleiner, wnt hoe meer evolking, hoe eerer e rempelwre voor e voorzieningen wort ereikt. 2 Kleiner, wnt hoe meer koopkrht, hoe eerer e rempelwre voor e voorzieningen wort ereikt. Als meerere, soortgelijke, voorzieningen ij elkr gevestig zijn, ontstt er een hoogwriger voorzieningenniveu, wnt e ekenhei wort groter, klnten kunnen het no vergelijken, e reis ernr loont meer e moeite. De reikwijte wort vergroot, wnt mensen willen hiervoor verer reizen. Ook het verzorgingsgeie wort n groter. Het gevolg is t e rempelwre voor e erijven eerer wort gehl. Amsterm heeft veel hoogwrige voorzieningen en Oss niet (oorzk). Mensen uit een groter geie mken geruik vn e voorzieningen in Amsterm (gevolg). 3 Rijk, provinie, gemeente. Ze estn omt e nsprken vn ewoners en erijven op e ruimte en voorzieningen vk e gemeentegrens overstijgen. Drom kn e st niet lleen eslissen over het elei en is reere smenwerking met gemeenten en e provinie noozkelijk. Bijvooreel: open geie wer volgeouw / lnshp ngetst. Of: erijventerrein huisvest milieuvervuilene/(geluis- of stnkoverlstgevene) erijvighei. Of: erijven trekken veel verkeer n t overlst / ongestie veroorzkt. Of: erijventerrein eonurreert nere terreinen wroor leegstn kn ontstn. Omt het moeilijk of onmogelijk is t gemeenten eslissingen nemen ie tegen hun eigen elng ingn. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 10

11 4 5 6 De ntllen nieuw te ouwen woningen zijn veel groter in e Rnst en in e hlfwegzone. In e periferie vn Neerln zijn veel miner nieuwouwwoningen gepln. Eonomish: investeringen lijven hter omt projetontwikkelrs onvoloene winstmogelijkheen zien. Politiek-ruimtelijk: investeringen lijven hter omt er te weinig ruimte ngewezen is oor e overhei. Weinig lik op strt (t ziet er ntrekkelijker uit), miner vervuiling / geluisoverlst vn uto's ie zoeken nr een plek; er is meer ruimte ihtij e voorzieningen. Puliek-privte smenwerking. Het prkeererijf en e gemeente. De kosten vn nleg zijn hoog. En ls je e prijzen verhoogt, komen er miner klnten. Bijvooreel streng oeteelei voor foutprkeren, routeoren pltsen ie nr e prkeergrges leien, prijzen vn prkeren uiten e prkeergrges verhogen. De ewoners vn e gemeenten op e Veluwe mken wel geruik vn e voorzieningen in Utreht, mr liggen uiten e invloessfeer vn het estuur vn Utreht. BRU en ROA. De winkels in e stsregio s zuigen klnten weg vn e voorzieningen in Hilversum. Er ontstt estuurlijke spghetti: teveel smenwerking, elngen lopen oor elkr, ijvooreel vn e st Utreht, het wort te omplex en onoverzihtelijk. 7 Ze zullen inkomsten missen ls mensen ron het ziekenhuisezoek niet meer e st in lopen. Betere ereikrhei (snellere nrijtij), etere prkeerruimte, meer ruimte voor e uitreiing. Nee, Heerhugowr is weliswr ontstn uit een orp, mr flink gegroei tot zo'n inwoners. Het is een prhtige lotie voor ure pprtementen en n e verkoop vn eze gron zou e gemeente flink verienen. e Wethouer uit Alkmr. De oplossing is kort oor e oht. Regionle smenwerking zou in it gevl noozkelijk zijn omt het ziekenhuis een ovengemeentelijke voorziening is. Mr er estt een sterke eigen ientiteit in Alkmr, wt smenvoeging ontzetten lstig mkt. 8 De steelijke istriutie, e steelijke knooppunten en het voorzieningenniveu. Bij eze lotievrgstukken is stees e vrg hoe je e elngen vn e vershillene funties (e elngen vn werken, wonen, verkeer en reretie) tegen elkr fweegt. Door regionle smenwerking (stsregio's), estuurlijke netwerken (vrijwillig) en oor puliek-privte smenwerking (estuur en erijven). NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 11

12 6 Steen: vernering en vernieuwing 1 Omt in e kenniseonomie kennis (en us opleiingsniveu) e elngrijkste proutieftor is. In een grrishe eonomie is t ln en rei en in een inustriële eonomie kpitl. 2 e f 3 4 1: erijven moesten groter woren, mr er ws niet voloene plts in e st voor uitreiing. 2: overlstgevene erijven moesten uit e woonomgeving verwijnen. Zkelijke ienstverlening is n erijven en overhei. De tertiire setor evt lle ienstverlening, ook ie n urgers. An zkelijke ienstverlening vlt meer te verienen (oorzk), roor krijgt e eonomie vn e st een oppepper (gevolg). 1: e retieven wonen grg in steen en geven reltief veel gel uit n steelijke voorzieningen; 2: e retieven reëren een sfeer vn sues, soren en gel verienen, t geeft nere erijven gelegenhei rvn te profiteren. In Binnenst, Oost en West stijgt het ntl reispltsen tussen 1992 en 2001 en n lt het weer in In Leishe Rijn zijn er eerst weinig reispltsen, mr n stijgt het tussen 2001 en 2005 sterk. Verklring: Leishe Rijn is een grote nieuwouwwijk, wr ook veel erijven nrtoe verhuisen in vern met uitreiingsmogelijkheen en verminering overlst in e innenst. Arhitet is een retief eroep, rhiteten verzinnen iets. Het ziet er prt uit, prikkelt en stimuleert e vereeling. Voorelen: 1. In een oue kerk he je veel ruimte en het heeft iets ijzoners; 2. kerken zijn vk in het entrum vn e st geouw en n zijn ze goe te vinen. Ze trekken klnten, ze inspireren tot nieuwe ieeën, ze ieen werkgelegenhei en etlen elsting. In e retieve steen is het neel hoogopgeleien hoog en het ntl lgopgeleien lg. In e steen met weinig retieve eroepen is het preies nersom: een groot neel lgopgeleien en een lg neel hoogopgeleien. Let op: niet ntl mr neel in je ntwoor zetten. Verklring: voor retieve eroepen en eroepen in e ICT he je vk een hoge opleiing noig / in e retieve steen zijn universiteiten, t leit tot een hoger opgeleie eroepsevolking. Voor ure én goekope kntoorloties zorgen, wr je ook in e uurt kunt rereëren: sportzlen, resturnts, fés, tentoonstellingsruimten. Ook is het elngrijk t ie hoogopgeleien, goeetle mensen, in een ntrekkelijke woonomgeving kunnen wonen. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 12

13 5 e 6 e 7 De rmste wijken liggen meer ron het entrum, e rijkste wijken liggen meer n e uitenrn. De nieuwste wijken liggen meestl het verst vn het entrum f. In nieuwouwwijken zijn woningen gemiel iets uurer, us wonen r mensen met gemiel een hoger inkomen. Ronom het oue stsentrum liggen negentiene-eeuwse (of vroeg twintigsteeeuwse) reierswijken. Wnneer herstruturering vn oue, nij het entrum gelegen wijken, leit tot een groter ntl uurere koopwoningen, zl in ie wijken het gemiel inkomen ook stijgen. Dn wort het ptroon vn rme wijken ron het entrum en rijke wijken ruiten miner uielijk. Zie ron 24. Bijvooreel: goekope, slehte woningen, verloeere woonomgeving, overlst oor soil gerg, hoog neel soil-eonomish zwkkeren. Gentrifition. In figuur 8 zie je t het neel uurere woningen toeneemt. Het gemiel inkomen zl roor ook toenemen, rmee e koopkrht, en roor wort e rempelwre vn voorzieningen eerer gehl wroor je meer voorzieningen krijgt. Omt je ij een hoge segregtie-inex een onentrtie vn prolemen in eple wijken krijgt. Segregtie nr etniiteit. Allohtonen zijn vk lg opgelei, heen gemiel een lg inkomen en kunnen roor niet in uurere wijken wonen. Men kiest soms ook om iht ij elkr in e uurt te wonen voor soile ontten of om te profiteren vn speifieke voorzieningen geriht op llohtonen, zols winkels, hore of sportentr. Eigen ntwoor. Dimensies: eonomish (inkomen), mtshppelijk (prettig wonen, fmilie, vrienen), politiek (woningtoewijzingselei), emogrfish (groot gezin, nere gezinnen in e uurt), fysiek (fstn tot werk). Een verklring rvoor kn zijn t in 2005 meer llohtonen in rijkere wijken zijn gn wonen. Toelihting: reenen rvoor kunnen zijn t het inkomen vn een eel vn e llohtonen in ie tij gestegen is. Het kn ook zijn t het gt om llohtonen ie inmiels meer geïntegreer zijn en het miner noozkelijk vinen om ij hun etnishe groep te wonen. Droor heen zij ook miner verplihtingen nr hun fmilie in het herkomstln en heen us meer te esteen. Misshien heen eze llohtonen inmiels een etere opleiing en us meer te esteen. Alleml mogelijke reenen om in rijkere wijken te gn wonen. Voor zowel retieve ls tehnishe innovtieve erijven. Goe opgeleie werknemers, soortgelijke erijven (klnten) om ieeën, goeeren en iensten met elkr uit te wisselen. Werkgelegenhei, ze etlen elsting, ze geven e st uitstrling / sfeer en leveren nieuwe ieeën, goeeren. I: C, F, G II: A III: A, H NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 13

14 7 Amsterm en Almere e 4 Op GB 34 is e fstn 1,7 m, shl is 1:1,2 miljoen, werkelijke fstn is n 1,7 m x 1,2 miljoen / = 20,4 km. Amsterm heeft zeer veel nen innen een reelijke reistij. Drom soort ze hoog. Almere soort lger, er zijn miner nen eshikr innen een reelijke reistij. De reltieve fstn vn Amsterm nr Almere is kleiner n e reltieve fstn vn Almere nr Amsterm. Dt komt omt je vn Amsterm nr Almere s ohtens en, vie vers, s vons niet in e file stt. Nr Amsterm s ohtens en vnuit Amsterm s vons st je wel in e file. Meer mensen wonen in Almere en werken in Amsterm n nersom. In Noorwest (ron e Hrlemmerijk), wnt r komt ook gewoon verkeer nst het istriutieverkeer, t leit tot opstoppingen. Drnst zijn er ook nog meer evoorringsritten / meer leverniers / meer leveringen. Niet in e Klverstrt, t is een voetgngersgeie, wr e evoorring pltsheeft voort e winkels opengn. De overlst is voor e omwonenen, e ezoekers en e erijven. Potentiële yuppenwijken. Situtieeshrijving: nestelrswijken evinen zih voorl n e uitenrn vn e st. Verklring: it zijn nieuwouwwijken, ruim opgezet n e uitenrn vn e st, om n gezinnen e ruimte te geven ie zij in e ouere wijken ihter ij het stsentrum niet vonen. Segregtie nr inkomen: er woren geen wijken voor llohtonen onersheien, mr wel voor gerriveeren en yuppen. Een ner riterium kn zijn gezinsfse, us in welke fse vn gezinsvorming e ewoners zitten. Te zien n e tegorieën: (knsrme) gezinswijk, strterswijk, stuenten- of jongerenwijk, (potentiële) yuppenwijk. In e (potentiële) yuppenwijken. Deze ewoners gn reltief veel uit, willen iht ij uitgnsgelegenheen wonen en heen veel gel te esteen. Als een oue wijk geherstrutureer wort, zullen zij r grg wonen. Zo'n grote onentrtie vn retievelingen / kenniswerkers, rgt ij n e eonomishe ontwikkeling vn e st omt ze werken in e zkelijke ienstverlening / ze rengen veel sfeer / geven veel gel uit in e st / trekken nere erijven n. Uit e uitleg moet lijken t het gt om werk wrij het menselijk rein/kennis e elngrijkste proutieftor is. Op ie mnier kn ieereen mkkelijk met elkr in ontt komen en ieeën uitwisselen. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 14

15 5 6 7 e 8 Pps, puliek-privte smenwerking Het omineren vn e finniën en tehnishe kennis vn onernemers met het ehrtigen vn het lgemeen elng oor e overhei. Uit e eshrijving vn het pln lijkt niets over e ontsluiting (funtie: verkeer). Het grote ntl woningen, kntoren en toeristen zl leien tot veel meer verkeer. Dit kn tot prolemen ls filevorming, prkeer- of geluisoverlst en milieuvervuiling leien. De st ligt n het wter (en er is veel ruimte), t wort oor velen gewreer en zl een hogere prijs voor e woningen opleveren. In grootshlige etilhnel koop je grote spullen, zols meuels, keukens, witgoe enz. De winkelhuur is veel hoger in Amsterm n in Almere, omt e reikwijte vn e voorzieningen in Amsterm veel groter is, wroor er meer klnten komen en er meer omzet is, en er us hogere huren etl kunnen woren. Verzorgingsgeie. An e hn vn het ntl inwoners vn een geie kun je erekenen welke en hoeveel voorzieningen er in het geie noig zijn. Almere heeft in e meeste wijken meer llohtonen n gemiel in Neerln. Wrshijnlijk len, mr t is niet vnzelfspreken. Het gemeenteestuur zl it gegeven elngrijk vinen omt men e etnishe segregtie niet wil lten toenemen, wnt men enkt t it integrtie emoeilijkt / it eperkt e knsen vn llohtonen in e mtshppij. Duurere huizen. Omt het perentge llohtonen met hoge inkomens lg is, zullen er niet zoveel llohtonen komen wonen. Omt er nogl wt ewoners vn uiten Almere nrtoe zullen verhuizen in vern met e Shlsprong. Het is n noig te overleggen welke soort woningen geouw gt woren, zot niet lle rijken of juist lle knsrmen nr Almere trekken. Het gt hier om regionle smenwerking (op vrijwillige sis). Lgouw, eengezinswoningen. Almere is een totl nieuwe st. De gronprijzen wren lg, us e eouwingsihthei kon lg zijn / mensen met gemiele inkomens zijn verhuis nr Almere, er ws veel vrg nr woningen in ie prijsklsse. De ewoners wren voorl jonge gezinnen uit Amsterm. Zij hen veel ehoefte n ruim wonen met veel groen. Het is een nieuwe st in e poler wr veel ruimte is. Amsterm h ie ruimte niet. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 15

16 9 Nieuwouw in wijken n e rn vn e st zl leien tot een uittoht vn rijkere, utohtone gezinnen. Dn lijven in e ouere wijken e rmeren, llohtonen en lleenstnen hter. Dus een grotere segregtie. Nieuwouw innen e estne stswijken zl leien tot miner segregtie. Bestne kntoorruimte is te ouerwets (voloet niet n moerne eisen). Om e stuwene werkgelegenhei n te trekken ie noozkelijk is voor e shlsprong moet Almere wel iets moois n te ieen heen en Kustzone Almere Poort is eoel ls een hoogwrig (spetulir) geie. Almere heeft een veel groter evolkingsntl n Lelyst, roor zijn er meer voorzieningen en ook vn een hoger niveu. De rempelwre wort roor immers eerer gehl. Het verzorgingsgeie is ehter niet veel groter n Lelyst omt er onurrentie is vn gemeenten ls Hilversum, Utreht, Amsterm. Bovenien zijn het voorl mensen uit Almere zelf ie vn ie voorzieningen geruik mken. Jren 60-70: Suurnistie (ook in eze perioe: interntionle reismigrtie). Eventueel ook mogelijk te noemen: perioe : urnistie. 10 Sterke evolkingsgroei: sins 1975 vn 0 tot inwoners. Sterkste groei in stuwene werkgelegenhei vn Neerln. Hoe meer nen in e hore hoe ntrekkelijker e st wort gevonen. Mr het is een wisselwerking: hore trekt mensen met retieve eroepen n. Die mensen zorgen zelf ook weer voor levenighei, zols theter, film, exposities. Dus zijn er weer meer leuke ingen te zien en te eleven. Dt mkt een st ntrekkelijk om in te wonen. Omt jeug miner geonen is n e st (nog geen gezin, nog geen huis gekoht) en us mkkelijk wegtrekt op zoek nr werk. Droor kn een st vergrijzen en kn e evolking zelfs krimpen. 11 Situtieeshrijving: kleine winkeliers kunnen geen hoge huurprijzen etlen. Algemene regel: hoe hoger e huurprijzen, hoe miner zelfstnige winkeliers. Nee. Er is geen goee utosnelweg ie r ij het sttion loopt. Bovenien is it een historish stsgeie, wr geen ruimte is voor ontwikkeling vn grote kntoorgeouwen. Vervoerers, winkeliers / horeonernemers en omwonenen. Vooreelen vn oelstellingen: veretering vn e luhtkwliteit, verkeersveilighei, verkeersoorstroming, verminering geluisoverlst. Vooreelen vn mtregelen: spreien vervoersewegingen geurene e g (venstertijen len en lossen), omineren vn evoorringsritten (effiiëntere logistieke fwikkeling) en geruik vn shone/geluisrme vrht- of esteluto s of met milieuvrienelijke, lterntieve vervoersmielen: over wter, per vrhtfiets, trm, metro en ergelijke. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 16

17 8 Het uurtprofiel 1 Bewonerskenmerken en woningkenmerken. Ze weren geouw oor prtiulieren voor reiers. Er ws nog geen wet ie kwliteitseisen stele. Er moest snel geouw woren om n e grote vrg te voloen. Om e st weer ntrekkelijk te mken voor hogere inkomensgroepen. 2 Met ehulp vn e vier woningkenmerken: ouerom, eigenom, woningtype en stt vn onerhou. 4, 6 3 Lokl niveu, wijkniveu, uurtniveu. Wijkniveu. 1: D, J, K, N; 2: E, G, I; 3: B, H, L; 4: F; 5: C; 6: A; 7: M. 4 woningkenmerken reierswoningen Vinex-wijk glerijflt ron 34, 35 of 36? ouwjr ± eigenom vn orportie prtiulier / orportie orportie woningtype portiekwoning Apprtement / glerijflt rijtjeshuis stt vn onerhou gerenoveer (goe) nieuw (goe) reelijk 34, het zijn kleine, goekope woningen. Eenpersoonshuishouens zijn meestl strters of oueren, zij heen vk niet veel gel. 35, in een nieuwouwwijk wonen vk jonge (welvrene) gezinnen met kineren / 36, it zijn ruime flts, hier wonen gezinnen ie het niet zo ree heen. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 17

18 5 Bij ron 36, e glerijflts zijn ook uit e jren , 2 In overeenstemming: (kies rie uit) ntl llohtonen, werklozen, lg inkomen, lg opgelei is reltief hoog ten opzihte vn Mstriht. Ook juist: ijn e helft vint e wijk onveilig, ijn ¾ heeft onvoloene ontten in e wijk en men vint e soile smenhng mr net voloene. Niet in overeenstemming: ntl voorzieningen krijgt een 6,9, t is est goe. Omt er zoveel opgeknpt, gesloopt en nieuw geouw is, verwhten e mensen t het eter zl gn in e uurt. Zeker ook omt het winkelentrum is opgeknpt en er meer erijvighei is. e Armere evolkingsgroepen (en llohtonen) zullen miner mkkelijk een woning kunnen vinen. Situtieeshrijving: Het neel huurwoningen lt oor sloop en verkoop. Het neel (uurere) koopwoningen stijgt oor nieuwouw. Algemene regel: wijken wr e evolkingssmenstelling nu eenzijig is (veel lge inkomens), moeten woren geherstrutureer. Het uurer mken vn e woningvoorr leit tot een gevrieerere evolkingssmenstelling (het gemiel inkomen wort hoger). 6 Vehtlnen. Te zien n: woningen eigenom, gemiel inkomen en verloeering. An e verloeering en n het lge gemiele inkomen. 15 proent woningen vn n Eigen ntwoor. Argument tegen: ieereen moet zelf kunnen kiezen wr hij woont. Argument voor: je moet streven nr een lge segregtie-inex, wnt ls er witte, ure eilnen zijn, zullen er ook zwrte, goekope eilnen zijn, wr zih prolemen kunnen ophopen. 7 Vershillene ominties mogelijk, ijvooreel: A4, B2, C5, D1, E7, F6, G3 Vershillene volgores mogelijk: ls eerste wrshijnlijk D1, G3 en C6, ls ltste: C5, E7, B2 en A4 Een uurt met kleine, oue, slehte woningen met knsrme inwoners gt vk smen met verloeering op strt en een lge leefrhei; een uurt met mensen met een goe inkomen in leuke en mooie woningen leit vk tot een etere leefrhei. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 18

19 9 De woonomgeving 1 2, 4, 6, 7 3, 6 4, 5 2 De openre ruimte wort vershillen eleef oor mensen vn vershillene leeftij, sekse en etniiteit. Bijvooreel: een ouere vrouw voelt zih sneller onveilig ls ze hngjongeren ziet n een mn vn ertig. Mr ojetief gezien is eze eleving fhnkelijk vn e toegnkelijkhei, e mte vn onerhou, e overzihtelijkhei en e mte vn toeziht. Dt wil zeggen t ieereen zih veiliger voelt in een nette, shone, mkkelijk ereikre, overzihtelijke plek wr mensen ronlopen, en t ieereen zih onveiliger voelt op een rommelige, vervuile, onoverzihtelijke, uitgestorven plek. 3 4 e 5 Sujetief, het gt hier om e uitslg vn een enquête gehouen oner e evolking vn een wijk of uurt, het is niet gemeten oor e politie. De politie registreert wel gevllen vn overlst en verloeering, ijvooreel vijf gevllen vn overlst in 2010 in uurt A. Overlst oor groepen jongeren en rommel op strt. Door onerhou en toeziht, it is kostr. Oueren, ze rengen meer tij oor in e uurt en zien n meer. Bijvooreel: het is een tunnel (je voelt je opgesloten), er zijn weinig mensen, er is geen toeziht, e grffiti is eng. Bijvooreel: gehnipten, vrouwen, kineren; ze zijn vk miner sterk, miner moiel, miner zelfstnig. Bijvooreel: zorg t je niet lleen ent, kijk vn tevoren of je iets verhts ziet, zorg t je een moieltje ij e hn het. Burgershp: je zorgt voor je vrienen oor smen te rijen. Bijvooreel: goee verlihting, vrolijke grffiti, mertoeziht. B Hoge riminliteit, weinig openlijk risme, veel ewonerstiviteiten en tlloze zelforgnisties. Het is een grote wijk, met inwoners. Het is ijn onmogelijk om voor ie hele wijk e soile veilighei met een pr mtregelen te evoreren. Een mer is overheisingrijpen, het wort vn ovenf opgeleg en kn er juist voor zorgen t je je onveilig voelt of t je je ertegen verzet (zols vnlisme tegen mer's). Vrijwillige urgerwhten is een urgershpsinititief: het komt uit e uurtewoners zelf voort en wort rom eerer geepteer. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 19

20 6 Soile ohesie Hoe groter e st, hoe lger e sore. Blijkr is het elei vn nht voor e nhtswijken suesvol. In e kleinere steen kn het zijn t men negtiever is vnwege e eonomishe risis vnf Wonen, een 7,2. Jonge mensen heen nog niet veel gel, us weinig lterntief. Jongeren zijn niet veeleisen, omt ze nog geen gezin heen, meestl gezon zijn en e hele g werken of stueren. De gemeente kijkt ojetiever nr e woningen en ziet t ze klein zijn of te kleine kmers heen, sleht onerhouen zijn, e trp te steil is enz. Woningkenmerken: er wort geen onerhou meer gepleeg us e oel kn gn verloeeren. Bewonerskenmerken: er komen jongere mensen te wonen, met lge inkomens. Omgevingskenmerken: e soile veilighei kn vermineren oor e nere, lossere sfeer ie e nieuwe ewoners meerengen. Doort er stees tijelijk mensen wonen is e soile ohesie gering. Dit kn leien tot overlst en verloeering in e uurt. 8 herstruturering fysieke mtregelen onerhou openre ruimte mtregelen overzihtelijkhei vn het stsestuur openre ruimte toeziht openre soile ohesie urgershp leefrhei en soile veilighei soile ruimte mtregelen uurt- /wijkvoorzieningen soile en eonomishe projeten NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 20

21 10 Amsterm en Almere Woningkenmerken: ouerom, woningtype, stt vn onerhou. Bewonerskenmerken: grootte vn e huishouens, gezinsfse. Positief gevolg: er komen rijkere mensen in e wijk wonen, wroor e rempelwre vn hoogwriger voorzieningen snel wort gehl en er meer vn it soort voorzieningen komen. Negtief gevolg: e soile ohesie kn fnemen, omt het ontt tussen (nieuwe) rijken en (oue) rmen over het lgemeen niet zo gemkkelijk is. Er is weinig soile huur. Gemiel heen llohtonen een lg inkomen en zijn fhnkelijk vn soile huurwoningen. Gentrifitie: e wijken zijn populir ij welgestelen. De grote vrg nr koopwoningen rijft e prijs op. Nee, het inkomen is tmelijk hoog vergeleken met Amsterm ls geheel. In e Kolenkit is het perentge llohtone kineren heel hoog, wt etekent t er veel llohtone gezinnen wonen. Deze heen vker een lge opleiing en roor zijn ze in e kenniseonomie vker werkloos. De persoonlijke kenmerken ie er hier toe oen zijn leeftij en geslht. Oueren, vrouwen en kleine kineren zijn kwetsrer en voelen zih eerer onveilig. Voor hen kunnen smensholene jongeren (luiruhtig, met sigretten, rnk en rommers) ereigen overkomen. Sins 2003 zijn in ijn lle wijken e sores op ijn lle initoren fgenomen, ehlve iefstl in e Pijp en e overlst (in lle wijken). Komt overeen: ook r zie je een ling in lle wijken. In e Kolenkit het minst. Het ziet er fleurig uit: het lijkt lsof e ewoners zorgzm zijn voor e omgeving. Bijn ieereen heeft ern meegen. Hieroor lijkt het een leuke, veilige uurt, (sujetieve veilighei) wr ieereen elkr kent: een grote soile ohesie. Toh lijkt uit ron 42 t e sujetieve veilighei miner goe wort eooreel n gemiel in Amsterm, zoveel invloe heeft het uiterlijk vn een wijk us ook weer niet. Ojetieve veilighei wort oor e fleurige ntennes niet eïnvloe. Dit kun je niet zeggen, het gt hier om inexijfers ie een ontwikkeling ngeven vnf 2003 en niet om e solute, gemeten, ojetieve veilighei. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 21

22 4 5 6 Woningtype. Toelihting: het gt hier voorl over eengezinswoningen. Drnst wort ij pprtementenouw tegenwoorig e eneenverieping ook ewoon, in tegenstelling tot glerijflts of portiekflts wr e onerste woonlg estt uit grges of erging. Woningkenmerken: het zijn nieuwe woningen, herenhuizen, us wrshijnlijk uurere koopwoningen. In e flt: oneken. Bewonerskenmerken: het zijn ruime woningen, wrshijnlijk gezinnen/tweeverieners: inkomens mien tot hoog. Omgevingskenmerken: je ziet geen voorzieningen, soile ohesie: er stn ijn geen uto's us ieereen is nr het werk, er zullen us niet veel soile ontten zijn. Er is geen sprke vn overlst of verloeering. De openre ruimte is goe toegnkelijk. Er is onkrui op e stoep ij het wter, e stenen zijn eshig: weinig onerhou. Er zijn geen voortuinen en er is geen kip op strt: us weinig toeziht. In Amsterm is e eouwingsihthei hoog. Drom is er niet veel ruimte voor tuinen. Wel is e noozk groot om iets te oen n e leefrhei, us misshien zullen het kleine tuinen woren. Het neel woningen vn voor 1980 is, vergeleken met Almere, hoog in e Sttslieenwijk; het is us een vn e eerste wijken. Het hoge ntl minim (en het lge gemiele inkomen), het hoge perentge eenouergezinnen en het hoge neel llohtonen. Dt je uit het soort woningen l vk kunt fleien wt voor mensen er wonen. Je vergelijkt woningkenmerken met ewonerskenmerken. Bijvooreel: in ure, nieuwe pprtementen wonen rijkere mensen zoner kineren. Het vergroten vn e soile ohesie, soile veilighei en het miner eenzijig mken vn e evolkingssmenstelling. De Sttslieenwijk ligt ihtij het CS. Bewoners vn e wijk hngen ron in het CS (omt ze werkloos zijn en niets te oen heen). Dt is onprettig voor reizigers. 7 Omt e ewonerskenmerken gezinsfse en etniiteit overeenkomen (het zijn lleml ouere mensen). Droor is het mkkelijk om je ij elkr op je gemk te voelen. Dt leit ertoe t je l snel iets voor elkr over het ls het noig is. 8 De woningen in e Sttslieenwijk zijn ouer, vk etekent t ook: kleiner of miner goe vn kwliteit. Het zijn ook vker huurwoningen, wrij je fhnkelijk ent vn e verhuurer voor e stt vn onerhou. Eigenren heen het onerhou zelf in e hn en zullen t n ook positiever wreren. Het onerhou vn fysieke voorzieningen is eter n gemiel. Er is miner overlst n gemiel. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 22

23 9 Het ntl prtiuliere huurwoningen is met 47 proent heel hoog en het gemiel inkomen is veel lger n ijvooreel in e Grhtengorel. Drom verwht je in e Pijp meer mensen ie geen lterntief heen om elers te wonen en us genoegen moeten nemen met wt e huisjesmelker iet. In e Pijp en e Jorn. Gentrifitie is het proes t oue wijken een evolking uit e hogere- en mienklsse krijgen. Er ontstt rij een grotere vrg nr woningen (oorzk), wroor e prijs vn ie woningen zl stijgen en er zih rijkere mensen zullen vestigen (gevolg). Toelihting: e huurmrkt in e steen estt uit twee elen. Ten eerste zijn er soile huurwoningen, ie lleen gehuur kunnen woren oor mensen met een eperkt inkomen. Er is meer vrg n no in eze setor, us is er een systeem vn whtlijsten. Ten tweee is er een eel prtiuliere verhuur, ook wel vrije setor genoem. Hier zijn e huren hoger en eze woningen zijn n ook estem voor mensen met een hoger inkomen. Gentrifitie kn lleen pltsvinen ls er een voloene groot no woningen (prtiuliere verhuur (vrije setor) en koopwoningen) is. Dus niet in een wijk ls e Kolenkit, wr vrijwel uitsluiten soile huurwoningen zijn. An e nere knt is er e wijk Grhten. Ook l is e stijging vn e prijs vn e koopwoningen hier veel sterker n in e Jorn en e Pijp, het neel soile huurwoningen is hier zo gering, t je niet kunt spreken vn een toegenomen rijkere evolking: e inwoners horen l ij e rijkeren. Bijvooreel: ij solliitties, op shool, ij het uitgn, ij rijlessen, sportlus enz. wort iemn uit e Kolenkituurt sheef ngekeken of geisrimineer. Bijvooreel: oort in een slehte uurt e prijzen vn koopwoningen len. In e Kolenkit uurt stegen e huizenprijzen miner snel n gemiel De Sttslieenwijk is geouw vnf 1975 om e suurnistie uit Amsterm op te vngen. In ie tij vestigen zih voorl jonge gezinnen in e st. N 35 jr (2010) is eze genertie toe n ouerenhuisvesting. 2 De Sttslieenwijk ligt iht ij het entrum met llerlei voorzieningen. Oueren zijn miner moiel en willen grg iht ij het entrum wonen. In eze wijk zijn weinig koopwoningen en us veel (soile) huurwoningen. Dt zorgt voor een eenzijige evolkingssmenstelling, met kwetsre mensen (lger opgelei, lger inkomen, eenouergezinnen, minim en llohtonen). Binnen e wijk zijn er uurten met zeer lge inkomens. Droor is er een risio t r e prolemen zih onentreren. Doort mensen snel verhuizen, is er een lge soile ohesie. Dt leit tot geringe leefrhei. Bijvooreel negtief: oort er zoveel nieuwe woningen geouw zullen woren, zl eze wijk miner populir woren, wroor zih hier nog meer onentrtie vn zwkke groepen zl vooroen. Bijvooreel positief: e wijk ligt iht ij het entrum. Het entrum zl elngrijker woren ij toenme vn het ntl ewoners en t kn uitstrlen op eze wijk. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 23

24 SAMENVATTING 1 1 ereikrhei en ongestie 2 steelijke eonomie 3 Rnst 4 Steelijke vernieuwing 5 Smenwerking 6 Leefrhei 1 Lotievrgstukken in en ron steen vergen omplexe fwegingsproessen vn elngen. 2 Steen zijn e motor vn e kenniseonomie. 3 De retieve eonomie wort stees elngrijker in e st 4 Het ntionle ruimtelijk elei ten nzien vn e Rnst weerspiegelt het eonomishe elng vn e regio. 5 De invloessfeer vn e Rnst estrijkt een groot eel vn Neerln. 6 Herstruturering vernert e woningvoorr én e ewonerssmenstelling. 7 Steen kennen een grotere segregtie nr inkomen n nr etniiteit. 8 Steelijke ontwikkeling vereist estuurlijke smenwerking over e grenzen vn e st heen. 9 Leefrhei hngt smen met kenmerken vn e woningen, e woonomgeving en e ewoners. 10 Wijken ron het stsentrum heen vk een slehtere ojetieve veilighei. 11 De leefrhei vn een wijk/uurt hngt smen met e soile ohesie. 12 De eleving vn e openre ruimte hngt smen met leeftij en sekse. 13 Vinex-wijken heen vk miner voorzieningen n ouere wijken. NOORDHOFF UITGEVERS BV 2012 ANTWOORDEN 5 VWO 4 STEDELIJKE GEBIEDEN 24