BELEID VOOR DE FINANCIERING VAN HET ONTWIKKELINGSPLAN

Transcriptie

1 Hoofdstuk 10 BELEID VOOR DE FINANCIERING VAN HET ONTWIKKELINGSPLAN De nationale planning wordt gestuurd door de nationale doelen. De planmatige voorbereiding dient er zorg voor te dragen dat deze doelen zo goed, zo gauw en zo duurzaam mogelijk bereikt worden. Financiering is het sluitstuk van het voorbereidingstraject van de planning en de verbinding naar uitvoering van beleid. Planning en financiering staan ten dienste van de centrale doelstelling, namelijk welvaartsverhoging met nadruk op welvaarts verhoging voor kansarmen. Financiële middelen zijn schaars en vereisen een doelmatige en doeltreffende inzet. De schaarste dwingt tot het bepalen van prioriteiten en het maken van keuzen. Financiering kan juist hierdoor als krachtig beleidsinstrument dienen in het ontwikkelingsproces. Tegelijkertijd blijkt in het proces van programmering en uitvoering, dat meer nog dan bij financiering, de beperkingen liggen in de sfeer van voorbereiding en uitvoering. Aandacht voor financiering blijft belangrijk, maar er is een zwaarder accent gewenst op beleidsvoorbereiding ( planning) en uitvoering. De financiering door Overheid, bedrijfsleven en donoren is een investering in de toekomst, om te bereiken dat na de programmeringscyclus de randvoorwaarden voor een sociaal rechtvaardige samenleving zijn geschapen en mogelijkheden voor kansarmen substantieel zijn verbeterd om met een grote mate van zelfstandigheid aan de bevordering van hun welzijn te werken. Financieringsbronnen voor ontwikkeling De nationale ontwikkeling kan via de volgende kanalen gefinancierd worden: 1. de Staatsbegroting; 2. investeringen door het binnenlandse bedrijfsleven en directe buitenlandse investeringen en 3. schenkingen van donoren en leningen van multilaterale instellingen. 246

2 De Staatsbegroting zal meer instrumenteel ingezet worden voor investeringen in verbeteringen in met name de basistaken van de Overheid, door reserveringen voor dit doel. De huidige excessieve schuldenlast zal voor circa 25% (SRG 157 miljard per jaar of omgerekend NLG 180 mln) beslag leggen op de begrotingsmiddelen en deze onttrekken aan mogelijke ontwikkelingsfinanciering. Door herschikking van de schulden zal de druk op de staatsbegroting worden verminderd. Het herschikkingseffect wordt geschat op circa NLG 20 miljoen, wat jaarlijks aan het investeringsbudget kan worden toegevoegd. Daarnaast kan de winstbelasting van parastatale bedrijven en overige nog niet voorziene opbrengsten hieraan worden toegevoegd. Naarmate deze reservering voor de Ontwikkelingsdienst toeneemt, daalt ook de donorafhankelijkheid. Externe hulp wordt dan ook in financieel opzicht aanvullend op de nationale inspanningen. Onlosmakelijk hieraan zijn verbonden de herformulering van de taken van de Overheid, de aanvang van de hervorming van de publieke sector met een oriëntatie op output en efficiëntie, en de verdere reductie van verliezen van parastatale bedrijven door rationalisatie en commercialisatie. Investeringen door het binnenlandse bedrijfsleven en directe buitenlandse investeringen De nationale besparingen zijn te beperkt om snelle groei te financieren. Verder lekken binnenlandse besparingen weg naar het buitenland. Onder meer via vertrouwenwekkend beleid en garanties kan kapitaal aangemoedigd worden tot repatriëring en de Surinaamse particuliere sector tot deelname in de ontwikkelingsmogelijkheden worden uitgenodigd. Er is behoefte aan investeringen in zowel bestaande als nieuwe productie in kleine, middelgrote en grote ondernemingen. Substantieel effect op de economische ontwikkeling wordt verwacht van: herstel en modernisering van de thans verwaarloosde productiecapaciteit in de agrarische sector, inclusief benutting van de potenties van tuinbouw en sierteelt; het in beheer brengen en ordenen van lopende en toekomstige activiteiten in productiesectoren die met geringe investeringen grote nationale effecten kunnen sorteren waaronder de visserij en de goudwinning en het aantrekken van nieuwe directe buitenlandse investeringen onder andere in goud, aardolie en toerisme. 247

3 Schenkingen en leningen van donoren en multilaterale instellingen Schenkingen en later ook leningen, hebben een vooruitgeschoven rol gespeeld in de ontwikkelingsfinanciering. Hierbij neemt de relatie met Nederland nog steeds een prominente positie in. Op de Staatsbegroting wordt voor de extern gefinancierde ontwikkelingsinvesteringen een aparte dienst opgevoerd, namelijk de Ontwikkelingsdienst, naast de Gewone en de Buitengewone Dienst. Dit geeft te veel de indruk alsof slechts met donorfinanciering de ontwikkeling ter hand wordt genomen en de Overheid zelf marginaal fondsen reserveert voor ontwikkelingsdoeleinden. In deze regeerperiode zal de begroting meer geïntegreerd opgemaakt worden. In de relatie met de donoren zijn de volgende accenten merkbaar: De relatie ontwikkelt zich toenemend in de richting van handelsbevordering en afnemend in de richting van directe hulp; Hulp verschuift in de richting van programmahulp ten koste van projecthulp. De steun komt hierbij het beleid van de sector ten goede en wordt via de begroting beschikbaar gesteld, waardoor de totale sector wordt ondersteund; Voor wat betreft initiatieven en voorbereiding is een duidelijke verschuiving merkbaar van de donor naar de ontvanger. Het beleid naar donoren met betrekking tot financiering zal de volgende uitgangspunten hebben: Diversificatie van de ontwikkelingssamenwerking. Opheffing van de eenzijdige afhankelijkheid van de financierdersrol die Nederland speelt, door de eigen financiering meer in beeld te brengen en andere donoren een belangrijkere rol te doen spelen. Hierbij wordt gedacht aan de EU en de IDB. Maar ook met andere bilaterale ontwikkelingspartners zoals China, India, Japan, België, Frankrijk, Canada alsmede met multilaterale instellingen waaronder UNDP, UNICEF, OAS en de Islamic Development Bank, zal intensiever worden samengewerkt. 248

4 De donorfinanciering zal bestemd worden voor voorwaardenscheppend beleid en transformatie van verschillende sectoren, op weg naar een meer moderne samenleving. Financiering in productieve sectoren zal zoveel als mogelijk indirect plaatsvinden, dus via ondersteuning van financieringsfondsen. Donorfinancieringen zullen zo min mogelijk de reguliere marktwerking verstoren; ze zullen juist ondersteunend worden ingezet. Donorcoördinatie. Suriname coördineert de samenwerking met de diverse donoren, waardoor er geen verspilling van capaciteit en concurrentie tussen fondsen optreedt. Hierin bepaalt Suriname duidelijker de vorm van samenwerking met individuele donoren en kan de inzet van donorfondsen efficiënter geschieden GERESERVEERDE EXTERNE FONDSEN Volgens informatie verkregen van onze ontwikkelingspartners, waaronder Nederland, China, Japan en de multilaterale organisaties IDB, EU, IsDB en UNDP is het totaal aan gereserveerde fondsen per juni 2001 ca. SRG mln ( USD). Van de gereserveerde fondsen is verdeeld naar financieringsmodaliteit, 82 % schenking en 18% lening ( zie tabel 9.1). De grootste bijdrage zal uit de Nederlandse Hulpallocatie aan Suriname (AS) komen (ca. 65,5 %), terwijl de reserveringen via de IDB ca. 14,4 % zullen bedragen. Hierna volgen de bijdragen van de EU, UNDP, IsDB, en China met resp. 8,6%, 5%, 3,8% en 2,1%. De ontwikkelingsrelatie met Japan ontwikkelt zich eveneens gunstig en deze zal in deze beleidsperiode ca. 0,7 % van de totaal gereserveerde fondsen bijdragen. Voor wat de GPSI-sectoren betreft, zal het grootste deel (42,1% ) van de per 1 juni 2001 gereserveerde fondsen voor investeringen in de sociale sectoren worden besteed. Daarnaast zullen ca. 25% uit de gereserveerde middelen naar investeringen voor de infrastructuur worden gekanaliseerd, 16,6% naar governance en 16,4 naar productie. Een nadere uitwerking van de gereserveerde fondsen naar investeringscategorie geeft aan dat ca. 47,3% zal worden besteed aan kapitaalsinvesteringen, ca. 19,9% zal worden uitgegeven aan noodzakelijke inputs, terwijl voor institutionele versterking van daarvoor in aanmerking komende diensten en kerninstituten voor ca. 17,3% in de totaal gereserveerde fondsen is voorzien. Ca. 7,5% zal worden besteed aan onderzoeksprogrammas, terwijl voor 249

5 het formuleren van wettelijke maatregelen ca. 0,03% is uitgetrokken. Een schematisch overzicht van de gereserveerde fondsen wordt in de tabellen 8 en 9 weergegeven. Tabel 8 Gereserveerde fondsen naar GPSI-categorie per donor x SRG mln ( peildatum juni 2001) Governance Productie Infrastructuur Sociaal Totaal xusd 1000 Donor CHINA ,1 JAPAN ,7 AS ,5 EOF ,6 IDB ,4 IsDB ,8 UNDP ,0 Totaal % 16,6 16,4 24, Bron:Stichting Planbureau Suriname % Figuur 2 Gereserveerdse fondsen naar GPSI en donor UNDP IsDB IDB EOF AS JAPAN CHINA 0 Governance Productie Infra structuur Sociaal 250

6 Tabel 9 Gereserveerde externe fondsen per investeringscategorie (peildatum juni 2001) X SRG mln X USD 1000 % Investeringscategorie Betalingsbalanssteun ,02 Inputs ,89 Institutionele versterking ,33 Investeringen ,24 Onderzoek ,49 Wettelijke maatregelen Totaal Bron:Stichting Planbureau Suriname Figuur 3 Gereserveerde fondsen naar investeringscategorie 0% 7% 8% 20% 48% 17% Betalingsbalanssteun Inputs Institutionele versterking Investering Onderzoek Wettelijke maatregel 251

7 Tabel 9.1 Gereserveerde externe fondsen naar financieringsmodaliteit x SRG mln Donor Lening % Schenking % Totaal % CHINA EOF IDB IsDB JAPAN AS UNDP TOTAAL BEGTING MEERJAREN ONTWIKKELINGSPLAN 2001 t/m 2005 De begroting voor de uitvoering van het Meerjaren Ontwikkelingsplan 2001 t/m 2005 wordt in tabel 10 naar beleidsgebied gepresenteerd. Deze begroting betreft slechts investeringen voor de Kapitaaldienst (Ontwikkelingsdienst en Buitengewone Dienst) van de Overheidsbegroting. De totaal benodigde investeringen voor de uitvoering van het Meerjaren Ontwikkelingsplan bedragen SRG mln. De beleidsgebieden Decentralisatie en Regionale ontwikkeling, Macro-economische planning en monitoring en Nutsvoorzieningen vertegenwoordigen samen ca. 60% van de begroting voor het Meerjaren Ontwikkelingsprogramma. De dekking van de ontwikkelingsbegroting voor 2001 t/m 2005 zal uitgaande van bekende reserveringen per juni 2001 voor 33% (SRG mln ) uit externe fondsen plaatsvinden. Het financieringstekort bedraagt SRG mln (67% ). In tabel 11 en figuur 4 wordt een overzicht gepresenteerd van de totaal beschikbare fondsen uit externe bronnen en de ontwikkelingsbegroting per ministerie voor de periode 2001 t/m De ministeries met de grootste ontwikkelingsbegroting zijn de ministeries van Regionale Ontwikkeling, Natuurlijke Hulpbronnen en Financiën, met een aandeel van resp. 26,8%, 21,9% en 18,9%. over de periode van vijf jaren. Tabel 12 toont de fasering van de begroting per ministerie in drie perioden t.w; , en , terwijl tabel 13 een overzicht geeft van de programma's per beleidsgebied. In tabel 14 worden de programma's per ministerie gepresenteerd. 252

8 Tabel 10 INVESTERINGSPGRAMMA MEERJAREN ONTWIKKELINGSPLAN 2001 T/M 2005 BELEIDSGEBIED X SRG mln X USD GOOD GOVERNANCE INTERNATIONAAL KADER 0, ONTWIKKELINGSSTRATEGIE voor DUURZAME PDUCTIE DUURZAME ARMOEDEBESTRIJDING 5, DEMOCRATIE EN RECHTSSTAAT 4, HERVORMING VAN DE PUBLIEKE SECTOR 6.1 Macro-economische Planning en Monitoring 20, Rationalisatie Overheidsapparaat Rationalisatie Staatsbedrijven BELEID VOOR SOCIALE SECTOREN 7.1 Onderwijshervorming en Volksontwikkeling 2, Hervorming Gezondheidszorg 1, Verbetering Sociale Bescherming 4, SECTORAAL PDUCTIEBELEID 8.1 Delfstoffenproductie en verwerking Agrarische Productie en Agro-industrie 2, Bosbouw en Houtverwerking 1, Overige Industrie 0, Handel en Toerisme 0, Transport en Communicatie 0, Nutsvoorzieningen 16, BELEID VOOR DE RUIMTELIJKE ORDENING EN MILIEUMANAGEMENT 9.1 Milieumanagement 0, Grondbeleid 0, Decentralisatie en Regionale Ontwikkeling 24, Monitoring Groot-Paramaribo 2, Ontwikkeling Binnenland 11, Totaal

9 Tabel 11 Dekking begroting MOP 2001 t/m 2005 Gereserveerde externe fondsen x SRG mln* Additionele fondsen uit AS ** Totaal beschikbaar x SRG mln Begroting MOP 2001 t/m 2005 Financieringstekort X SRG mln Ministerie (1) (2) (3) = (1+2) (4) (5) = (4-3 ) % ATM % BIZA % BUZA % DEF % FIN % HI % JUS % LVV % % MINOV % OW % PLOS % % SOZA % TCT % % Totaal % Op basis van verdeling AS restfondsen naar rato van de departementale investeringsbehoefte voor de periode 2001 t/m 2005 en MINOV aangevuld met positieve verschillen. 254

10 Figuur 4 Dekking begroting MOP 2001 t/m 2005 ( Peildatum juni 2001) 600 x SRG mld ' 0 Atm Buza Biza Bron: Stichting Planbureau Suriname Def Fin Hi Jus Lvv Nh X-Axis beschikbare middelen Ow Minov Plos Ro Soza financieringstekort Tct Vg Tabel 12 Fasering Begroting MOP 2001 t/m 2005 per ministerie Ministerie Fase 1 Fase 2 Fase 3 Totaal Aandeel Arbeid, technologie en milieu Binnenlandse zaken Buitenlandse zaken Defensie Financien Handel en industrie Justitie Landbouw, veeteelt en visserij Natuurlijke hulpbronnen Onderwijs Openbare werken Planning en ontwikkeling Regionale ontwikkeling Sociale zaken Transport,communicatie en toerisme Volksgezondheid Totaal Bron.Stichting Planbureau Suriname 255

11 TABEL 13 PARTICIPATIE VAN MINISTERIES IN PGRAMMA'S per BELEIDSGEBIED BELEIDSGEBIED MINISTERIE PGRAMMA INVESTERING X SRG mln USD 1000 Buitenlands beleid BUZA Institutionele versterking Ministerie Subtotaal Armoedebestrijding Vergroting toegang tot grond SOZA Welzijnsverbetering kwetsbare groepen ATM Verruiming financierings mogelijkheden voor kansarmen ATM Training en scholing ter vergroting weerbaarheid kansarmen ATM Opzetten van werkloosheids programma's BIZA Stimulering genderevenwicht Versterking lokale gemeenschappen ATM Evaluatie en monitoring van de armoedesituatie ATM Stimulering Coöperatiewezen Subtotaal Democratie en Rechtsstaat Herstel democratische rechtsstaat: wettelijke maatregelen Herstel democratische rechtsstaat: institutionele maatregelen Criminaliteitsbestrijding Corruptieb estrijding 5 2 Vergroting veiligheidsgevoel gemeenschap Bestrijding illegale drugs Institutionele en infrastructurele versterking KPS Bestrijding grensoverschrijdende misdaad Verbetering en vergroting effectiviteit gevangeniswezen Speciale bescherming vrouwen en kinderen tegen geweld Brandbeveiliging 256

12 Versterking brandweerorganisatie DEF Toerusting in geval van zware rampen en ongevallen Nationale veiligheid Herstructurering Defensie organisatie Human resource management Defensie Rehabilitatie infrastructuur Defensie Subtotaal Macro-economische Fin Management Overheidsbegroting planning en monitoring Fin Institutionele versterking Financiën en relevante financiële instituten Fin Optimalisering Staatsinkomsten Fin Transparant maken fiscaal regiem PLOS Structurering planningsraamwerk PLOS Aanpak dataproblematiek BIZA Verbetering burgeradministratie en demografische data BIZA Rehabilitatie archiefwezen Subtotaal Rationalisatie Overheidsapparaat Rationalisatie Staatsbedrijven BIZA Verbetering administratiefrechtelijk verkeer BIZA Reorganisatie ambtenaren - apparaat BIZA Professionalisering Overheidsapparaat --,-- --,-- --,-- --,-- --,-- --,-- Fin. Tegengaan monopolie Fin. Toepassing overzichtelijk privatiseringsproces Fin. Voorbereiding rationalisering Subtotaal Hervorming Onderwijs en Volksontwikkeling MINOV Aanpassing onderwijsbestuur Onderwijs MINOV Vergroting bereikbaarheid onderwijs Onderwijs MINOV Vergroting effectiviteit onderwijs MINOV Hoger Onderwijs, Onderzoek en Ontwikkeling 257

13 Cultuur MINOV Implementatie cultuurbeleid Sport MINOV Implementatie sportbeleid Jeugd MINOV Implementatie beleid mbt jeugd en jongeren Totaal Hervorming Gezondheidszorg Reorganisatie Ministerie van Volksgezondheid Ontwikkeling en behoud van de menselijke hulpbron in de gezondheidszorg Verbetering betaalbaarheid gezondheidszorg Verbetering geestelijke gezondheidszorg Gezondheidszorg Verbetering preventieve gezondheidszorg Institutionele versterking en uitbreiding faciliteiten voor behandeling/begeleiding SOA/HIV Rationalisatie intramurale zorg Subtotaal Sociale bescherming SOZA Veiligstelling pensioenen en Algemene Oudedagsvoorziening SOZA Verbetering zorg senioren burgers 18 8 SOZA SOZA SOZA Ziektekostenverzekering, medische voorzieningen Operationalisering rechten van personen met handicap Sanering bestand rechthebbenden en aanpassing financiële bijstand Opvoeren hulpverlening dak- en thuislozen Huisvesting SOZA Vergroting effectiviteit en efficiëntie van de organisatie met betrekking tot huisvesting SOZA Opheffing woningnood geïdentificeerde doelgroep en SOZA Sanering bouwkosten 3 1 volkshuisvesting SOZA Verbetering toewijzing woningen en huurbescherming Subtotaal

14 Delfstoffenproductie Vergroting buitenlandse investeringen Ordening goudsector Stimulering exploitatie bouwmaterialen Subtotaal Handel en Toerisme HI Verbetering exportfaciliteiten handelssector TCT Ontwikkelen toerisme Subtotaal Agrarische productie LVV Vergroting bijdrage aan nationale economie LVV Ontwikkeling rijstsector LVV Verbetering concurrentiepositie bacovensector LVV Stimulering investeringen in palmoliesector LVV Verbetering efficiency voor concurrentiepositie LVV Op gang brengen sierteeltproductie LVV Stimulering veeproductie en vergroting efficiency LVV Actualisering regelgeving Subtotaal Bosbouwbeleid Ordening Bosbouwsector Subtotaal Industrie HI Stimulering industriesector Subtotaal Nutsvoorzieningen Energievoorziening Verbetering energievoorziening Watervoorziening Verbetering watervoorziening Subtotaal Transport en communicatie TCT Verbetering openbaar vervoer en transport in de lucht, te water en over de weg TCT Verbetering dienstverlening telecommunicatie Subtotaal Milieumanagement LVV Aanpassen nationale regelgeving aan internationale verplichtingen Aanpassing nationale regelgeving aan internationale verplichtingen Milieumanagement ATM Aanpassing nationale regelgeving

15 Minov aan internationale verplichtingen Aanpassing nationale regelgeving aan internationale verplichtingen LVV Bevorderen duurzaam gebruik Formulering van regelgeving M.B.T. klimaatsverandering OW Optimalisering afvalverwerking Formulering van regelgeving t.v. duurzame exploitatie natuurlijke hulpbronnen Stimulering participatie lokale gemeenschappen bij kennisoverdracht SubTotaal Grond Effectieve benutting grond Subtotaal Effectieve benutting grond Decentralisatie en Regionale Ontwikkeling MINOV LVV PLOS LVV OW Versterking regionaal bestuursapparaat, relevante instituten en evaluatiebestel van DC Opvang en begeleiding ontheemde jongeren Opvang en begeleiding ontheemde jongeren Inkomstengenererende en budgettaire mogelijkheden voor de districten scheppen Inkomstengenererende en budgettaire mogelijkheden voor de districten scheppen Inkomstengenererende en budgettaire mogelijkheden voor de districten scheppen Stimulering efficiënte bestuursvoering Zelfvoorzieningsprogramma voor bevolking in de districten Zelfvoorzieningsprogramma voor bevolking in de districten Verbetering woon- en leefklimaat in de districten Verbetering woon- en leefklimaat in de districten Verbetering woon- en leefklimaat in de districten Formuleren van plannen met lokale gemeenschappen

16 lokale gemeenschappen PLOS Formuleren van plannen met lokale gemeenschappen SubTotaal Monitoring Groot- TCT Optimalisering scheepvaartverkeer Paramaribo en havenoperatie Minov Behoud gebouwd erfgoed HI Stimulering productieonderzoek Stimulering leefklimaat TCT Stimulering leefklimaat OW Stimulering leefklimaat OW Afremmen groei Paramaribo Afremmen groei Paramaribo SubTotaal Binnenland LVV Veiligstelling voedselvoorziening MINOV Veiligstelling voedselvoorziening MINOV Aanpassing onderwijssysteem Verbetering volksgezondheid Optimalisering infrastructuur TCT Optimalisering infrastructuur Optimalisering energievoorziening Optimalisering drinkwatervoorziening Tegengaan kwikvervuiling van drinkwater J en P Bestrijding van criminaliteit SubTotaal GENERAAL TOTAAL

17 Tabel 13 ONTWIKKELINGSPGRAMMA' s NAAR MINISTERIE INVESTERING BELEIDSGEBIED MINISTERIE PGRAMMA X Armoedebestrijding ATM Verruiming financieringsmogelijkheden voor kansarmen SRG mln USD ATM Stimulering Coöperatiewezen Rationalisatie Overheidsapparaat ATM ATM ATM ATM ATM Totaal BIZA Training en scholing ter vergroting weerbaarheid kansarmen Opzetten van werklooshei dsprogramma's Evaluatie en monitoring van de armoedesituatie Aanpassing aan internationale milieuregelgeving Verbetering administratiefrechtelijk verkeer ,-- --,-- BIZA Stimulering genderevenwicht BIZA Verbetering burgeradministratie en demografische data BIZA Rehabilitatie archiefwezen BIZA Reorganisatie ambtenaren - --,-- --,-- apparaat BIZA Professionalisering Overheidsapparaat BIZA Totaal Buitenlands beleid BUZA Institutionele versterking Ministerie Democratie en Rechtsstaat BUZA BUZA Total DEF DEF Optimale benutting regionale verbanden Nationale veiligheid Herstructurering Defensieorganisatie --,-- --, ,-- --,

18 Macro-economische Planning en Monitoring Rationalisatie Staatsbedrijven DEF Human resource management Defensie DEF Rehabilitatie infrastructuur Defensie DEF Totaal Fin Management Overheidsbegroting Fin Institutionele versterking Financiën en relevante financiële instituten Fin Optimalisering Staatsinkomsten Fin Transparant maken fiscaal regiem Fin. Tegengaan monopolie Fin. Toepassing overzichtelijk privatiseringsproces Fin. Voorbereiding rationalisering Fin. Totaal Handel en Toerisme HI Verbetering exportfaciliteiten handelssector Industrie HI Stimulering industriesector Monitoring Groot- HI Stimulering productie Paramaribo onderzoek HI Totaal Democratie en Rechtsstaat Criminaliteitsbestrijding Vergroting veiligfheidsgevoel van de gemeenschap Corruptiebestrijding 5 2 Bestrijding illegale drugs Institutionele en infrastructurele versterking KPS Bestrijding grensoverschrijdende misdaad Verbetering en vergroting effectiviteit gevangeniswezen

19 Speciale bescherming vrouwen en kinderen tegen geweld Herstel democratische rechtsstaat: institutionele maatregelen Herstel democratische rechtsstaat: wettelijke maatregelen Binnenland Bestrijding van criminaliteit Democratie en Rechtsstaat J en P Totaal Brandbeveiliging Versterking brandweerorganisatie Toerusting in geval van zware rampen en ongevallen Agrarische productie LVV Vergroting bijdrage aan nationale economie Binnenland LVV Veiligstelling voedselvoorziening Decentralisatie en Regionale Ontwikkeling LVV Zelfvoorzieningsprogramma voor bevolking in de districten Milieumanagement LVV Aanpassing nationale regelgeving aan internationale verplichtingen LVV Bevordering duurzame teeltmethoden LVV Ontwikkeling rijstsector LVV Verbetering concurrentie Positie bacovensector LVV LVV Stimulering investeringen in palmoliesector Verbetering efficiency voor concurrentiepositie LVV Op gang brengen sierteeltproductie LVV Stimulering veeproductie en vergroting efficiency LVV Actualisering regelgeving LVV Training en begeleiding ontheemde jongeren LVV Totaal Binnenland MINOV Veiligstelling voedselvoorziening 264

20 Binnenland MINOV Aanpassing onderwijssysteem Cultuur MINOV Implementatie cultuurbeleid Jeugd MINOV Implementatie beleid mbt jeugd en jongeren Monitoring Groot- Paramaribo MINOV Behoud gebouwd erfgoed Onderwijshervorming MINOV Vergroting bereikbaarheid onderwijs MINOV MINOV Vergroting effectiviteit onderwijs Hoger onderwijs, Onderzoek en Ontwikkeling MINOV Aanpassing onderwijsbestuur MINOV Implementatie sportbeleid MINOV Aanpassing nationale regelgeving aan internationale verplichtingen MINOV Opvang en begeleiding ontheemde jongeren MINOV Totaal Armoedebestrijding Vergroting toegang tot grond Binnenland Optimalisering energievoorziening Binnenland Tegengaan kwikvervuiling van drinkwater Bosbouwbeleid Ordening bosbouwsector Decentralisatie en Regionale Ontwikkeling Zelfvoorzieningsprogramma voor bevolking in de districten 10 5 Decentralisatie en Regionale Ontwikkeling Verbetering woon- en Leefklimaat in de districten Delfstoffen- productie Vergroting buitenlandse investeringen Ordening goudsector Stimulering exploitatie bouwmaterialen Nutsvoorziening Verbetering energievoorziening Verbetering watervoorziening Milieumanagement Formulering van regelgevingt.b.v. duurzame exploitatie natuurlijke hulpbronnen Milieumanagement Formulering van regelgeving m.b.t. klimaatsverandering Grond Effectieve benutting grond

21 Monitoring Groot Stimulering leefklimaat Paramaribo Milieumanagement Aanpassing nationale regelgeving Decentralisatie en regionale ontwikkeling Inkomstengenererende en budgettaire mogelijkheden voor de districten scheppen Decentralisatie en Regionale Ontwikkeling Totaal OW Verbetering woon- en Leefklimaat in de districten Milieumanagement OW Optimalisering afvalverwerking Monitoring Groot- Paramaribo Monitoring Groot- Paramaribo Decentralisatie en Regionale Ontwikkeling Macroeconomische Planning en Monitoring OW Stimulering leefklimaat OW Afremmen groei Paramaribo OW Totaal PLOS Inkomstengenererende en budgettaire mogelijkheden voor de districten scheppen PLOS PLOS Formuleren en plannen ten behoeve van lokale gemeenschappen Structurering planningsraamwerk PLOS Aanpak dataproblematiek PLOS Totaal Binnenland Optimalisering infrastructuur Binnenland Optimalisering drinkwatervoorziening binnenland Decentralisatie en Regionale Ontwikkeling Decentralisatie en Regionale Ontwikkeling Versterking regionaal bestuursapparaat, relevante instituten en evaluatiebestel van DC Verbetering woon- en Leefklimaat in de districten Milieumanagement Stimulering participatie lokale gemeenschappen in kennisoverdracht Monitoring Groot- Paramaribo Afremmen groei Paramaribo Versterking lokale gemeenschappen

22 Inkomstengenererende en budgettaire mogelijkheden voor de districten scheppen Stimulering efficiënte bestuursvoering Formuleren en plannen met lokale gemeenschappen Totaal Huisvesting SOZA Vergroting effectiviteit en efficiëntie organisatie met betrekking tot huisvesting Sociale bescherming SOZA Veiligstelling pensioenen en Algemene Oudedagsvoorziening SOZA Verbetering zorg senioren burgers 18 8 SOZA Verbetering zorg personen met een handicap SOZA Welzijnsverbetering kwetsbare groepen SOZA SOZA SOZA SOZA SOZA SOZA Operationalisering rechten van personen met handicap Sanering bestand rechthebbenden en aanpassing financiële bijstand Opvoeren hulpverlening daken thuislozen Opheffing woningnood geïdentificeerde doelgroepen Sanering bouwkosten volkshuisvesting Verbetering toewijzing woningen en huurbescherming SOZA Totaal Binnenland TCT Optimalisering infrastructuur Monitoring Groot- Paramaribo TCT Optimalisering scheepvaa rt Transport en Communicatie Monitoring Groot- Paramaribo TCT Verbetering openbaar vervoer en transport in de lucht, te water en over de weg TCT Ontwikkelen toerisme TCT Verbetering dienstverlening telecommunicatie TCT Stimulering leefklimaat TCT Totaal

23 Binnenland Verbetering volksgezondheid Gezondheidszorg Verbetering preventieve gezondheidszorg Hervorming Gezondheidszorg Reorganisatie Ministerie van Volksgezondheid Ontwikkeling en behoud van de menselijke hulpbron in de gezondheidszorg Verbetering betaalbaarheid gezondheidszorg Verbetering geestelijke gezondheidszorg Institutionele versterking en uitbreiding faciliteiten voor behandeling/begeleiding SOA/HIV Veiligstelling geneesmiddelenvoorziening ,-- --,-- Rationalisatie intramurale zorg Ziektekostenverzekering, medische voorzieningen Totaal GENERAALTOTAAL