P maandelijks TIJDSCHRIFT jaargang 36 januari-februari-maart 2010

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "P.209.647 3-maandelijks TIJDSCHRIFT jaargang 36 januari-februari-maart 2010"

Transcriptie

1 P maandelijks TIJDSCHRIFT jaargang 36 januari-februari-maart

2 VOORJAAR... EEN NIEUW BEGIN Het ruikt anders, het voelt anders, vogels beginnen te fluiten, de zon is sterker, de dag groeit... het is bijna lente. Ook bij ons in JPS (Jongerenwerking Pieter Simenon) is een ommekeer gebeurd. Eind 2009, begin 2010 was voor ons een periode van afscheid nemen van 3 geweldige mensen die voor een groot stuk de geschiedenis mee getekend hebben van onze Jongerenwerking Pieter en dit gedurende meer dan 30 jaar. Het grootste deel van deze JA zal bestaan uit teksten die allen betrekking hebben op het vertrek van onze 3 collega's. VINCENT, 'onze' directeur, bijna 37 jaar in dienst, heeft het roer van het 'ouderlijk schip' doorgegeven aan Gert Houben, methodisch coördinator en al een tijdje ondersteunend binnen de directie als overgang naar zijn fulltime directeursfunctie in het begeleidingstehuis. Gert zal met Sigrid Bielen, directeur Dagcentrum, en Ilse Jaspers, directeur BAAL, het directieteam van de Jongerenwerking Pieter Simenon vormen. We laten Vincent zelf aan het woord in deze JA, maar niet zonder te zeggen dat we niet graag afscheid nemen van hem: een prachtmens, integer, rechtvaardig, warmhartig, een idealist... We kunnen het lijstje nog langer maken, waarmee we alleen maar willen zeggen dat we hem missen, zonder afbreuk te doen aan de kwaliteiten van Gert. In het volgende boekje zullen Gert, Sigrid en Ilse zich even aan u voorstellen. En terwijl we Vincent zijn kwaliteiten veel te kort proberen samen te vatten, beseffen we op hetzelfde moment dat al deze omschrijvingen ook perfect passen op zowel Martien Debelder als op Luk Hertogen. Beiden waren zij werkzaam op de methodische coördinatie van JPS en ook zij zijn met brugpensioen gegaan respectievelijk in december 2009 en in januari Martien was in dienst sedert 1973, met enkele jaren onderbreking, aanvankelijk als maatschappelijk assistente, later als methodisch coördinator. Heel haar periode in JPS heeft zij haar hart en ziel in haar werk gelegd. Dan blijft Luk Hertogen nog over. Van hoofdopvoeder, naar maatschappelijk assistent, coördinator van het toen nieuwe project BAAL, tot methodisch coördinator, heeft ook Luk een heel traject doorlopen binnen JPS. In dienst gekomen in 1975 heeft Luk altijd het welzijn van iedere jongere voor meer dan 100 % ter harte genomen. "Zijn mannen" zijn de rode draad geweest doorheen heel zijn loopbaan, die zich volledig in JPS heeft afgespeeld. Drie grote mensen, vol idealen, met steeds de jongeren centraal in hun handelen en denken, slaan nu een nieuwe weg in: de felbegeerde weg van... HET BRUGPENSIOEN. Een nieuw begin, vrijheid, ruimte, dingen doen waar nooit tijd voor was, genieten... Wat een mooie dingen staan hun nog te wachten? Het is hun meer dan van harte gegund alleen... we zullen hen missen want wie ooit met hen samengewerkt heeft, zal de indruk die zij gemaakt hebben niet snel los kunnen laten. Vincent, Martien, Luk bedankt voor alles wat jullie voor onze Jongerenwerking, voor onze jongeren betekend hebben. 2 DUIZENDMAAL DANK!

3 Afscheid van de directeur bij een jaarwende Loslaten in verbondenheid 22 januari 2010, 't Kristallijn te Mol. Een dag voorafgaand aan de opening van de tentoonstelling Kunst en CANO* verbinden werd een voorprogramma georganiseerd: Kunstig afscheid Loslaten in verbondenheid, naar aanleiding van het brugpensioen van Martien De Belder, Luk Hertogen en Vincent Vanhumbeeck. Dit trio wilde hun afscheid een persoonlijk tintje geven samen met de collegapersoneelsleden van Jongerenwerking Pieter Simenon, de leden van de raad van bestuur, de leden van de vriendenkring en hun naaste familieleden. Ernst, humor en emoties wisselden elkaar af. Tussen heel wat gelegenheidsboodschappen nam directeur Vincent Vanhumbeeck van deze gelegenheid gebruik om naast een persoonlijk afscheid ook zijn nieuwjaarstoespraak uit te spreken. Wij willen dit graag ruimer delen via deze bijlage. (Cano: Centrum voor Actieve Netwerkontwikkeling en Omgevingsondersteuning) Nieuwjaarstoespraak (Vincent Vanhumbeeck) Voor alle informatie over het voorbije jaar 2009 en de plannen voor het volgende 2010 verwijs ik zoals gewoonlijk naar het kwaliteitsverslag-jaarverslag dat er doorheen de drukte van de jaarwisseling, de overdrachten van Martien, Luk en mezelf en de overdruk dan toch weer aankomt. Onze organisatie Jongerenwerking Pieter Simenon was al een tweetal jaren en blijft nog gevat in enkele belangrijke eigen ontwikkelingen binnen een voortdurend evoluerende sector Jongerenwelzijn en een overheidsbeleid, dat deze evolutie aanstuurt. Ik vermeld hier wel graag vier eigen ontwikkelingen: 1. Het project BAAL, onze HCA-dienst in Hasselt, werd na 10 jaren projectwerking verdiend geregulariseerd en zal vanaf 2011 voluit als een erkende voorziening kunnen verder evolueren. Uiteraard hangen hier nog een aantal organisatorische uitdagingen aan vast. 2. De protocollering van het CANO-concept, waaraan we met 7 andere Vlaamse voorzieningen intens werkten, geraakt afgewerkt rond deze jaarwisseling. Op basis van het afgeleverde protocol zou tijdens de eerstkomende jaren zowel de doelgroep van het begeleidingstehuis als de personele middelen en de werkingsmodaliteiten bevestigd moeten kunnen worden. Een belangrijke, maar slechts gedeeltelijke stap daartoe, de regularisering van het GKRB-project, is voorzien tijdens dit jaar. Hierin engageren we ons verder om met heel wat jongeren uit de gemeenschapsinstelling in Mol te werken. Alertheid en doorzetting zullen nodig zijn om ook onze andere projectmiddelen (PEL en Werkatelier) in een goede regularisering te kunnen vrijwaren, geïntegreerd in het CANO-aanbod. Hier blijft een stevige uitdaging voor de eerstkomende jaren! 3

4 3. Reeds enkele jaren bereidden we de opvolging en vervanging van 5 leidinggevende personeelsleden voor die binnen een kort tijdsbestek afscheid namen/nemen: Frank als directeur in het dagcentrum eind januari 2009, Magda, Martien en Luk, alle 3 als coördinatoren in onze CANO-werking (Magda in mei 2009, Martien half december 2009 en Luk eind januari 2010) en tenslotte ikzelf als directeur ook nu eind januari. In het dagcentrum schoof Sigrid door. In het begeleidingstehuis schoven Claudia en Patricia door en haalden we Roel binnen. En Gert schuift door eind volgende week. Alsnog een stevige proficiat voor de 5, die in dit vervangings- en opvolgingsproces benoemd zijn. Tegelijk werd de organisatie van de directie voor de hele organisatie herdacht. Op basis van een nieuw concept installeren we vanaf 02/2010 een algemeen directieteam: Gert, Ilse en Sigrid zullen, elk als directeur van de eigen deelwerking, samen het directieteam van Jongerenwerking Pieter Simenon realiseren. Dit directieteam organiseren in de zo juist mogelijke verhouding met de ontwikkelingen binnen de 3 deelwerkingen staat pas aan de start en betekent zeker nog een stevige uitdaging. 4. En waar we met onze organisatie al eerder in een proces van organisatieontwikkeling evolueerden in de richting van een netwerkorganisatie en maatschappelijk verantwoord ondernemen, kunnen we nu begin 2010 het voorstel voorleggen van de keuze voor een procesgerichte netwerkorganisatie. De volgende maanden zal dit concept nog op vele interne overlegtafels uitvoerig aan bod komen. Dit realiseren wordt alweer een stevige uitdaging voor leidinggevenden en alle medewerkers. Het product kan mooie garanties bieden in de verdere toekomstige ontwikkelingen van Pieter Simenon in het bredere veld van de jongerenwelzijnszorg. Vier actuele uitdagingen! Vier boeiende processen! Hopelijk viermaal eindigend in werkbare resultaten. Uiteraard betekenden in het voorbije jaar en ook weer in dit volgende jaar 2010 de talrijke opnames, begeleidingen en reacties op delicten de even talrijke uitdagingen op de werkvloeren. De jongeren zelf herinneren ons dagelijks aan onze kernopdrachten. Hierrond kunnen we met een ferme groep medewerkers werken. Hierrond blijven we op zoek naar de goede evenwichten in de driehoek tussen individueel taakgericht werken, samenwerken en elk onze eigen persoon hierin ten volle kunnen ontplooien. En in dat persoonlijk ontwikkelen zitten we ook hopelijk goed in evenwicht met elk ons eigen privaat leven. Een aantal medewerkers kenden in 2009 privaat blije gebeurtenissen als geboorte, lief, huwelijk, opa of oma worden, diploma; maar ook droeve gebeurtenissen als overlijden van een geliefde, familielid, vriend, of tegenslag, ziekte, operatie, ongeval. Ook in 2010 zal dit niet anders zijn. Ook dat is, en in bepaalde periodes vooral, het leven. Ik wens jullie allemaal in 2010 gulle levenskracht en een fijn levensjaar. 4

5 Een persoonlijke afsluiter na 37 jaren JPS, waarvan 35 als directeur Aan 37 jaren JPS-werking bewaar ik vele zeer mooie herinneringen. Enkele ervaringen waarin ik heel gelukkig was, wil ik hier expliciet benoemen. Een 5 jaren geleden: het beklimmen van een totempaal van ongeveer 4 meter tijdens de doedag van het begeleidingstehuis, aan het Zilvermeer in Mol: samen met een jonge gast, elkaar fysiek steunend en optrekkend bovenop de top helpen. Een 8 tal jaren geleden: in de camping La Gileppe in het PEL-project (ErvaringsLeren) een touwenparcours afleggen en daarbij rekenend op de bijstand van en zekering door jonge gasten die in dit project in een begeleidende rol bij momenten het beste van zichzelf gaven. De vele positieve afrondingen van begeleidingen van jongeren. Het totaal verrast gevierd worden door personeel, jongens, raad van bestuur en buurt, omdat ik 25 jaren directeur zou zijn. Iedereen had zich hier een jaar vergist en dus was dit één jaar te vroeg georganiseerd. De vele lichten op groen vanuit de overheid naar aanleiding van aanvragen of projecten, vooral de instemming voor het nieuwbouwplan in Werkplaatsen in 1986, waardoor we eigenlijk de modaliteiten verwierven om flexibel te werken met onze doelgroep. De samenwerking binnen onze sector was arbeidsintensief, gelukkig vaak ook constructief. Op verschillende fora heb ik daarvan genoten, het meest in de samenwerking met de PEL-partners, met als top de camping-ervaringen in La Gileppe. De toffe en open samenwerking met vele collega-medewerkers binnen onze eigen organisatie. En de toffe ervaring dat dit ook kon met een goede vriend Luk, waarbij de samenwerking steeds ook correct bleef. En ook de geweldige ervaring dat dit ook kon met mijn eigen echtgenote Martien, waarvan ik bij momenten ook echt kon genieten. Uiteraard zijn er ook een aantal bedroevende herinneringen. Jongeren, waarmee het ons niet lukte een weg vooruit te gaan, of waarvan we later vernamen dat het hen niet goed ging. Het stopzetten van de samenwerking of de ontslagen van enkele medewerkers, waarmee het niet lukte om verder samen te werken; gelukkig is dit aantal zeer beperkt. Doorheen de vele jaren de overlijdens van een aantal medewerkers en jongeren, 5 van hen liggen begraven op het kerkhof naast de tuin van JPS. Bijzonder de instorting van de zijbouw van het oude kloostergebouw tijdens de afbraakwerken in 1984, toen een vrijwillige medewerker, die een ex-jongere was van het jongenstehuis en in de naburige wijk woonde, het leven liet. Ikzelf was niet aanwezig, Luk organiseerde toen het rampenplan. 5

6 In functie van de overdracht van 3 anciens aan de jongere garde werden natuurlijk heel wat overleggen georganiseerd. Welke kwaliteiten en/of competenties konden we achterlaten? Het was mooi te ervaren in een recent overleg met alle coördinatoren, dat de waarden die wij voorstaan en de kwaliteiten die we ontwikkelden, ook in onze opvolgers en jongere collega s zelf, en dus in Pieter Simenon, aanwezig zijn. Met vertrouwen kunnen wij loslaten. Uiteraard zal en kan zich een generatiewissel voltrekken, waardoor veranderingen en vernieuwing de kerncompetenties van Jongerenwerking Pieter Simenon verder kunnen prikkelen: innoveren, verbinden en zelfreflectie. Het afscheid van Martien en mezelf betekent ook het afscheid van de familie van Pieter Simenon in JPS: vader/moeder en hun gezin, mijn broer Willem (die hier zijn hele loopbaan opvoeder was), schoonbroer Edwin (waarvan ik de directie overnam), achterneef Paul (die chauffeur was in de goederencollectedienst), dochters Lies en Tinne in korte contracten, en uiteraard Martien en ikzelf. Graag wil ik nog enkele attributen achterlaten: - - Behorend tot de roots van Jongerenwerking Pieter Simenon 2 boekjes: het gele boekje van moeder Vanhumbeeck, Maria Simenon (zus van Pieter Simenon): Het leven van een moeder; 120 blz., opgetekend in En van een oud-gast die nog verbleef in Pieter Simenon te Donk, die in een boek zijn instellingsverleden van zich afschreef onder de titel: Kind van schaamte; 174 blz., verschenen vorig jaar. Mogen beide werken een plaatsje krijgen en aanwezig blijven in de bibliotheek in Pieter Simenon. Tenslotte een sleutel, de sleutel die ikzelf van de vorige directeur ontving, de sleutel van de brandkast, die ook al tot de roots van Pieter Simenon behoort. Graag ga ik na volgende week een sabbatjaar tegemoet, ook een stevige uitdaging om vanuit ruimte nieuw leven toe te laten. Ik dank jullie allemaal, omdat jullie, velen al lang tot zeer lang, naast en met mij samenwerkten. Het ga jullie goed! 6

7 KUNST en CANO verbinden foto van l.n.r. Luk Hertogen (JPS), Roger Delaet (Sibelco), Vincent Vanhumbeeck (JPS), Martien Debelder (JPS) aan het woord burgemeester Peter Vanvelthoven. Tevens een afscheid vanwege een trio collega's Martien De Belder, Luk Hertogen en Vincent Vanhumbeeck namen het initiatief om samen met 't Kristallijn te Mol een verbinding van kunst en CANO te organiseren naar aanleiding van hun brugpensioen. Martien en Luk eindigen hun werk in Pieter Simenon als coördinatoren in de CANO-voorziening, Vincent als directeur, en met zijn drieën hebben zij er jarenlang vanaf 1973 en 1975 inspirerend samengewerkt. Omdat deze voorziening dichtbij in Lommel-Werkplaatsen is gevestigd, kozen zij ervoor om de CANO-voorziening in de kijker te plaatsen en te verbinden met kunst. Dit werd gerealiseerd tijdens een druk bezochte opening van de tentoonstelling Kunst en CANO verbinden op zaterdag 23 januari 2010 in 't Kristallijn te Mol. Roger Delaet, verantwoordelijke van 't Kristallijn en afgevaardigde van Sibelco, presenteerde een voorbeschouwing. Luk Hertogen verwelkomde de kunstenaars en het publiek en praatte als cement het programma aan elkaar. De muzikale omlijsting werd verzorgd door de BAR tenders, onder leiding van Koen Wellens. Inspelend op het programmaverloop brachten zij als feestelijke intro Opzij, opzij, opzij van Herman Van Veen en Ballade des gens heureux van Gerard Lenorman. Later brachten zij ons wat dichter bij de leefwereld van onze doelgroep met Yellow Ribbens van Tony Orlando en Laat me van Ramses Shaffy, om tenslotte dromend af te ronden met Imagine van John Lennon. 7

8 Vincent Vanhumbeeck lichtte het begrip CANO toe en Martien De Belder dichtte CANO en kunst toe. Omdat beide toespraken inhoudelijk de kern uitmaakten van het programma, nemen we ze beiden volledig over. Burgemeester Peter Vanvelthoven sloot gesmaakt de rij sprekers af, stak Jongerenwerking Pieter Simenon nog een stevig hart onder de riem en opende de receptie en tentoonstelling. Voorstelling CANO (door Vincent Vanhumbeeck) Omwille van het gevarieerd publiek graag toch eerst een algemene voorstelling van Pieter Simenon. Het jongenstehuis Pieter Simenon startte als familiaal initiatief bijna 50 jaren geleden in Donk bij Herk-de-Stad, genoemd naar een overleden broer-missionaris van de stichters. In 1971 verhuisde deze instelling naar Lommel-Werkplaatsen, hier in de buurt. De initiatiefnemers focusten binnen de bijzondere jeugdzorg op de opvang en begeleiding van moeilijker te begeleiden adolescente jongens. Vanuit deze ervaring werd vanuit een lokale en preventieve invalshoek 19 jaren geleden in Lommel-centrum ook een dagcentrum De Teuten georganiseerd. Ook vanuit de ervaring met de specifieke doelgroep werd 12 jaren geleden in Hasselt een HCA-dienst BAAL opgestart om bij delictgedrag van jongeren herstelgerichte en constructieve reacties te ontwikkelen en uit te voeren. Jongerenwerking Pieter Simenon evolueerde als een kleinschalig, gedifferentieerd en voortdurend vernieuwend aanbod van residentieel verblijf, begeleiding en afhandeling van delicten. Met gemotiveerde en enthousiaste personeelsploegen engageren wij ons om samen verbindend te werken om breuken tussen jongeren, hun leefomgeving en de samenleving te herstellen, steeds in antwoord op een maatschappelijke verwijzing. Het begeleidingstehuis hier in Lommel-Werkplaatsen realiseerde via bijkomende projectmiddelen een geëigend aanbod. Samen met enkele andere pionierende voorzieningen in Vlaanderen werden ervaringen vanaf 1991 in een ZIB-project (Zeer Intensieve Begeleiding) en na 2001 samengebracht in een concept CANO. Dit letterwoord staat voor een Centrum voor Actieve Netwerkontwikkeling en Omgevingsondersteuning. Essentiële kenmerken van een CANO-voorziening zijn de volgende: De doelgroep wordt herkend als moeilijk begeleidbare adolescenten en hun leefomgeving. Zij kampen met zeer ernstige problemen op diverse levensdomeinen. Zij kennen een cumulatie van kwetsuren en breuken, waardoor ze in uitsluitingssituaties belanden en zich niet meer verankerd voelen in de samenleving. Velen van hen worden ons in Lommel-Werkplaatsen toegeleid vanuit de gemeenschapinstelling in Mol. Voor deze doelgroep hanteren we zeer flexibele opvang- en begeleidingsmogelijkheden binnen en buiten de voorziening, in en met de ruime leefomgeving van de jongeren, steeds in afstemming met de verwijzer en die is de jeugdrechtbank of het comité bijzondere jeugdzorg. 8

9 Tot het vaste CANO-aanbod behoren de contextbegeleiding (of begeleiding van het gezin en het netwerk), de individuele begeleiding, training en behandeling, residentieel verblijf, time-out (of korte onderbreking) en begeleiding van tijdsbesteding, die gericht is op scholing, werk en vrije tijd. We betrachten een begeleidingsengagement naar de jongere toe, door zoveel mogelijk op maat van de jongere en zijn leefomgeving te werken, waardoor een continuïteit van de begeleiding wordt gegarandeerd en nieuwe uitsluitingen kunnen vermeden worden. Het uitgangspunt van CANO-werkers is het geloof dat deze adolescente jongeren best opgroeien binnen het herstel van de breuken met hun eigen leefomgeving en/of in de opbouw van een nieuwe leefomgeving, zoals bijvoorbeeld begeleid zelfstandig wonen. We doen daartoe een sterk appèl op de positieve mogelijkheden, capaciteiten en krachtbronnen die aanwezig zijn in deze jongeren zelf, hun ouders en steunfiguren. Vaak meer vragen dan antwoorden. Ook niet weten, vertrouwen, geloof, hoop en ook liefde voor de jongeren en het vak. Een vak waarin je met je hoofd, je handen, je hart en ziel werkt. Steeds weer uitdagingen, zoektochten en zeer veel overleg. Vanzelfsprekend een intensieve samenwerking van de medewerkers met vele betrokkenen op de werkvloer zelf, in vele netwerken en binnen een kleurrijk palet van vele overlegfora. Sedert 2 jaren verschafte de Vlaamse overheid ons samen met de 7 andere CANOvoorzieningen in Vlaanderen de ruimte om het CANO-concept te protocolleren, d.w.z. het duidelijk uitschrijven van een onderkende en aantoonbare organisatie van een open hulpverleningsaanbod voor een specifieke doelgroep. Het resultaat daarvan daagt verder uit om middelen en modaliteiten te regulariseren. Dit CANO-proces voltrekt zich in een boeiende sector bijzondere jeugdzorg en jongerenwelzijn, die voortdurend in ontwikkeling evolueert en als sector absoluut een duidelijkere en juistere maatschappelijke waardering verdient. Namens Martien De Belder, Luk Hertogen en mezelf, het trio dat na vele jaren samenwerken gisteren afscheid nam van de Jongerenwerking, wil ik afsluitend hier nog zeggen dat wij in Pieter Simenon een boeiende loopbaan kenden en er graag werkten. En met vertrouwen in de opvolging nog dit aan de hele personeelsploeg, die straks Jongerenwerking Pieter Simenon verder in goede banen leidt: dank jullie wel voor de lerende samenwerking en blijf u bescheiden onderscheiden. 9

10 Toedichten van Kunst en CANO (door Martien De Belder) KIES Bestaan kan iedereen. Er zijn vraagt moed. En wat de dichter doet is pleiten voor het een. Hij wil zijn leven niet door wekkers laten leiden of als een hond onthouden dat hij kan slapen tot het rinkelt naast zijn oor. Hij bauwt niet na wat hij soms uit een mond hoort vallen op tram acht, of met een zwarte kwast over een smoel geschreven ziet. Zelf houdt hij niet van vlekken maken, maar als het bot moet stelt hij dingen scherp zodat het snijdt. Hij woelt en spit graag, graaft de scherven uit de klei, haalt het beste wat er is naar boven, ook al weet hij dat er daardoor naast zijn hart een stem blijft jeuken, maar ach zo gaat dat als de dingen moeilijk worden en je bereid bent met een pen van krijt of kool te schrijven. Hij is het best geplaatst om iets over de gum te zeggen, omdat hij als geen ander weet hoe leeg het is als hij het blad omslaat, hoe snel de fout, maar ook hoe klein en hoe verlamd een hand van angst. En daarom juist blijft hij in potlood denken, want dat is volgens hem het wezen van er zijn. Het gedicht 'Kies' van Bart Moeyaert brengt ons naadloos naar de verbinding tussen Kunst en CANO: kiezen om een weg te gaan waar zekerheden in vraag worden gesteld, waar het niet weten een drijfveer wordt, waar de ontmoeting met jezelf en de anderen een bron van inspiratie is. Vertrouwend op het proces, worden vragen gaandeweg ontsluierd en ontstaat een unieke creatie, een doelgericht en creatief handelen. In deze gedrevenheid en basishouding vinden Kunst en CANO elkaar. 10

11 Kunst ontstaat uit een nood en innerlijk verlangen. Elke creatie vraagt moed en durf niet gekende wegen te bewandelen, open aandacht en afgestemd zijn op zichzelf en de wereld. Creëren is wroeten, blijven zoeken, soms helemaal opnieuw beginnen maar ook toelaten en niet sturen. Met het nodige vakmanschap wordt uitdrukking gegeven aan dat wat nu aan de orde is. En elke creatie draagt de volgende en dus groei en evolutie in zich. Kiezen om met jongeren en hun gezinnen, die gekwetst werden door het leven, op weg te gaan, ontstaat uit een nood en een innerlijk verlangen, vraagt een afgestemd zijn op de ander en zichzelf, een ontmoeting van 2 werelden, elk met hun bijzonderheid, elk evenwaardig. Bereid zijn samen een proces te gaan van zoeken en niet weten, durf en moed om niet gekende wegen te bewandelen, soms helemaal opnieuw beginnen, om met het nodige vakmanschap dragend aanwezig te zijn, vertrouwend op de weg die wordt afgelegd en op elke stap die een volgende en dus groei en evolutie in zich draagt. In de kunstenaars die we vandaag ontmoeten herkennen we niet alleen onze gedrevenheid maar ook essentiële kenmerken van onze werking. 11

12 Albert Cuypers: beeldhouwer, bronsgieter. Als wees, door vele opvoeders grootgebracht, als adoptie- en pleegvader van 6 kinderen, weet hij als geen ander hoe getekend een leven kan zijn. De nood aan het verwerken van de pijn uit het verleden en het openen van een toekomst drukt hij uit in zijn werken. In de voorbereiding van deze tentoonstelling, verwoordde Albert het zelf als volgt: "De schreeuwers maken 'het lijden in de wereld' zichtbaar, maar ook de strijdvaardigheid; mijn vliegers tonen dat dromen mag; kijken door glas stelt de vraag of onze waarneming vervormd wordt vanuit wie we zijn". Zijn beelden zijn monumentaal of zet hij op hoge sokkels. Het kikkerperspectief werd zijn waarmerk. In het deformeren van zijn figuratief werk vond hij het middel om het beeld zijn unieke betekenis te geven. Zijn werk choqueert, bevrijdt, heelt en opent ook de toekomst. Zijn beelden getuigen van degelijk vakmanschap. Albert verlegt voortdurend grenzen. Door het werken met brons worden zijn beelden technischer, duurzamer, minder gedeformeerd en houden ook een zoektocht naar het esthetische in. Ze blijven uitgesproken realistisch, maatschappij- en zelfkritisch. Zoals in het leven gebeurtenissen precies op het juiste moment kunnen samen vallen, werd Albert gevraagd door een kindertehuis een beeld te maken dat staat voor het gekwetste kind. Vandaag zetten we dit beeld centraal. Het is een zelfportret van zijn verleden, maar ook een portret van kinderen vandaag, die door het leven gekwetst zijn. Ze dragen de rugzak van hun verleden mee, maar ook het huisje, hun toekomst onaf en open. Het beeld is een getuigenis van de verbondenheid tussen verleden en toekomst. Dit beeld van Albert Cuypers brengt ons naar onze tweede kunstenaar van vandaag: Marc Jacops: een meester in digital art of mixed media. Reeds jaren schilderde Marc op doek, gebruik makend van pastel, houtskool en acryl, later bracht hij ook woorden mee in beeld. Als grafisch vormgever is hij gepassioneerd door de bijna grenzeloze digitale mogelijkheden binnen de kunst en vond een voor hem unieke, eigentijdse, vernieuwende uitdrukkingsvorm. Hij maakt een digitale collage van fotografie, schetsen, schilderijen, teksten en alles dat gebruikt kan worden om een uitgebalanceerd geheel te creëren. Het gebruik van fotografie en vectoriële tekeningen zorgt voor een kleurrijk beeld met een positieve uitstraling. Laag na laag wordt het schilderij opgebouwd. Zijn werk is gedurfd, soms confronterend, innovatief, kleurrijk en reflectief. Met vakmanschap gebruikt hij alle technieken die digitaal worden aangereikt en creëert een verhaal. Zij tonen aan dat binnen en dankzij de diversiteit van technieken creativiteit mogelijk is. De werken zijn op doek afgeprint en, zoals de kunstenaar zelf zegt, spreken ze voor zich. Ze nodigen uit telkens iets nieuw te zien. Het beeld, verleden en toekomst, werd voor deze tentoonstelling door Marc verwerkt en geïnterpreteerd op doek, getuigend van verbondenheid. Ook muziek en zang zijn vandaag volwaardig als kunstuitdrukking aanwezig. De vocal male group The BAR tenders, omkadert het geheel, geeft een extra accent aan de opening van de tentoonstelling door hun interpretatie van enkele liederen. Zij zijn de dragers van het geheel. Wij danken de kunstenaars voor hun enthousiaste samenwerking en inspiratie. Zijn we als medewerkers van Pieter Simenon niet allemaal een beetje kunstenaar? Vanuit die blik ontdekken we misschien ook de jonge kunstenaars in onze doelgroepen. Om te eindigen zetten we hen nog even centraal in een gedicht. 'Mijn weg plaveien, stevig sterk, met zekerheden voor het leven. Voor mijn ouders een gegeven. Maar voor mij een moeilijk werk. Mijn weg plaveien? Ik houd van zand en zwerfkeien'. 12

13 Luk Hertogen verwoordde zijn afscheid zo jaar geleden, ik ben 18 jaar... Ik kom uit een warm en strijdbaar nest. Ik ga hier mijn familiale geschiedenis niet volledig uit de doeken doen. Maar ik zou de huidige Luk niet zijn zonder mijn vader en moeder, mijn (schoon)broers en (schoon)zussen aan wie ik zeer veel heb te danken. Dankuwel Mijn studiekeuze is snel gemaakt: ik wil maatschappelijk werker worden. Ik wil de samenleving (mee) veranderen en kies ervoor om dit van binnenuit te doen wat niet zo evident was in die tijd. Ik leer Vincent en Martien kennen op de sociale hogeschool. We worden vrienden doch wisten toen niet dat 40 jaar later deze vriendschap alleen maar sterker zou worden. Dankuwel Vincent en Martien. Collega s zijn we binnenkort niet meer. Vrienden blijven we voor het leven! En voor ik het vergeet ook mijn vrouwtje Rita hoort hierbij en zorgt voor het klavertje vier. Even terug in de geschiedenis 1970: ik ontmoet vader Vanhumbeeck op de trappen van het kasteel Landwijk te Donk (geen echt kasteel natuurlijk). Zijn indrukwekkende verschijning in stofjas, tussen de jongens (de meesten ouder dan mij) en de 3 honden, staat steeds haarfijn op mijn netvlies gegrift. Ik blijf middageten, jongens en familie bij en onder elkaar. Ik voel interesse en nieuwsgierigheid maar ook onzekerheid en angst. Die mannen kijken precies recht naar binnen bij mij. Vincent vertelt dat hij sinds zijn elfde mee is opgegroeid tussen de jongens. Je voelt hier ruimte tussen mensen in een weidse omgeving. Toen merkte ik reeds kiezen voor een doelgroep op gelijkwaardige basis: dat is de huissleutel van jongerenwerking Pieter Simenon en het wordt ook mijn huissleutel. Dank U vader en moeder. Na mijn legerdienst in 1975, het jongenstehuis was toen verhuisd naar een oud kloostergebouw in Lommel, vroeg Vincent me of ik zin had om mee mijn schouders te zetten onder de uitbouw van de werking. Ik wilde dit wel enkele jaren doen doch het heeft me nooit meer losgelaten. (Ik werkte nog enkele weken samen met mijn broer Jan en ook 7 jaar met Jean-Marie die mijn schoonbroer zou worden. Ik wil hier speciaal Willem bedanken van wie ik zoveel geleerd heb). 13

14 Contact met de doelgroep is voor mij altijd een evidentie (nodig) geweest. Het loopt als een rode draad doorheen de jaren. In de leefgroep, binnen het opnamebeleid, binnen de dienst BAAL, bij het opvolgen van het begeleidingstraject. Jongens zijn als een spiegel. Ze leggen je sterktes bloot maar vooral je uitdagingen. Je kan enige tijd faken maar als je jezelf niet in vraag durft stellen zak je gegarandeerd door het ijs. De jongens hebben me geleerd om zelfrespect op te eisen op één voorwaarde nl. dat je hen (de andere) op de eerste plaats respecteert. Ze hebben me ook geleerd om een onderscheid te maken tussen (soms vervelend) gedrag en de persoon die erachter zit en die recht heeft op respect. Samen met mijn gezin zijn we verschillende jaren op vakantie geweest met een 3-tal jongens. Momenten om nooit te vergeten vraag het mijn kinderen maar, ze zijn hier vanavond. Dankuwel jongens De jaren daarna kreeg ik zovele kansen om mijn steentje bij te dragen bij de uitbouw van de werking zoals o.a. samen met Martien de sociale dienst uitbouwen, het opnamebeleid ontwikkelen. Ik mocht de start van BAAL van kortbij mee vorm geven. Ik kreeg de kans om het begeleidingstraject van de jongens mee te sturen en te ondersteunen. Het project ervaringsleren druk ik aan het hart en zoveel meer. Dankuwel organisatie... Dit alles is echter onmogelijk zonder een sterk team van collega s. Ik ben iemand die erg taakgericht is. Voor mij was het resultaat steeds belangrijker dan het proces. Dankzij mijn collega s heb ik mezelf en mijn uitdagingen beter leren kennen zoals wat geduldiger zijn, wat actiever leren luisteren Het jongenstehuis heeft mij altijd gesteund bij de uitbouw van onze vakbondswerking zowel binnen de voorziening als sectoraal, immers geen welzijn voor onze jongens zonder welzijn voor het personeel. Hoe dikwijls zijn we niet samen gaan betogen met resultaat! We hebben samen zoveel plezier gemaakt. Jullie kennen mijn slogan: hard werken en hard lachen gaan hand in hand. Dit lachen zal ik missen!! Dankuwel collega s Steeds heb ik getracht, ik zeg wel getracht, een evenwicht te vinden tussen mijn gezin, mijn werk, mijn vrije tijd en mijn sociaal engagement. Dit is niet altijd gelukt dankzij mijn vrouwtje heb ik doorheen de jaren geleerd dat mijn gezin de hoeksteen is van alles. Ik ben haar daar nu ontzettend dankbaar voor. Hoe dikwijs heb ik niet gezegd: "Ik hou van alle vrouwen maar ik heb slechts één koningin. Ik ben fier op mijn kinderen en schoonkinderen. De vier laatste jaren zijn er nog vier godsgeschenken bijgekomen, allemaal meisjes! Vandaag zien jullie ze niet op foto ze zijn hier. Een leuke opa worden is mijn grootste uitdaging. Dankuwel gezinnetje Tot slot Moeilijk afscheid nemen dochter Els had daar vroeger altijd last van. Nu weet ik van wie ze dit heeft. Het hoofdje ziet het zitten. De gevoelens hinken nog wat achterop. En toch afscheid nemen vier je maar als er nieuwe uitdagingen lonken. Hier ga ik voor!! Luk 14

15 EN DAN DE WARME INBRENG VAN MARTIEN... Als ik terugkeek op die meer dan 30 jaar Pieter Simenon kreeg ik kippenvel. Dit is een belangrijke periode in mijn leven geweest. Vanuit een warm en veilig nest maakte ik de overstap naar een wereld die ik niet kende, waar pijn, verlatenheid, vertwijfeling en onmacht maar ook moed, verbondenheid, veerkracht en kiezen voor het leven in al zijn kracht aanwezig is. Eerst leerde ik Luk en Vincent kennen. Luk die vanuit zijn hart opkwam voor de rechten van alle mensen in verdrukking, later de rechten van werknemers en van de jongeren in JPS, en me meenam in dit enthousiasme. En tot mijn eigen verwondering stel ik vast dat na zoveel jaar, dit voor mij een vanzelfsprekende drijfveer in mijn leven is geworden. Vincent die me meenam in zijn wereld van dienstbaarheid, eenvoud, gedrevenheid en een groot geloof in het goede en de kracht van elke mens, die met pretoogjes in het leven staat. En deze gast veroverde (en nog steeds) mijn hart. Ik leerde de jongens kennen, elk met hun verhaal en hun betekenis. Ik leerde te kijken achter hun stoerheid en verzet Ik leerde in deze, soms woelige ontmoetingen, vooral mezelf kennen, mijn eigenaardigheden, mijn krachten maar ook mijn uitdagingen. Ik werd moeder van 4 kinderen, die elk apart een eigen en boeiend groeiproces kenden en nog steeds kennen. Door hen werd en word ik steeds opnieuw uitgenodigd om in verbondenheid vooral dichter bij mezelf te komen om van daaruit open en dragend aanwezig te kunnen zijn. Ik kreeg de kans te ervaren wat samen-leven betekent, eerst 8 jaar in de grote gemeenschap van JPS, daarna in ons groot gezin van 8 mensen, waarin ook vader en moeder Vanhumbeeck een pertinente plaats hebben ingenomen. In al die jaren werd ik uitgenodigd tot: verbondenheid en graag zien tot het besef: dit ben ik en dat ben jij tot kiezen en verliezen tot toelaten en loslaten tot levensvreugde en vertrouwen in de stroom van het leven tot overgave, thuiskomen bij mezelf, gedragen en opgenomen in een groter geheel Ik voel vandaag vooral dankbaarheid voor al deze kansen, dankbaar naar iedereen die ik mocht ontmoeten en in mijn leven een verhaal schreven met onuitwisbare inkt, dankbaar vooral naar de jongens of gasten, die heel dikwijls mijn spiegels waren. 15

16 Ik weet, ik neem deze meer dan dertig jaar verder mee in mijn hart, en laat het daar rusten. Een nieuwe poort staat nu open, met nieuwe uitdagingen, nieuwe ontmoetingen, nieuwe spiegels, nieuwe dromen Nu ik een respectabele leeftijd heb bereikt en me afvroeg wat ik allemaal geleerd heb onderweg en of ik al wat wijzer geworden ben, dacht ik spontaan aan een vers van Toon Hermans, die luchtig zei over wijsheid: Wijs is anders dan geleerd Nee geleerd is niet verkeerd Maar wijs dat is heel andere koek Minder hersens minder boek Wijsheid is voor t grootste part Iets meer denken met het hart. Ik dank jullie allemaal, diep vanuit mijn hart. Ik kijk uit naar morgen ik kijk uit naar een nieuw samenleven met Vincent. En blijf dromen. Martien 22/01/2010 En omdat het uiteindelijk allemaal om de jongeren draait, voor wie 'ons trio' zich al die tijd met hart en ziel heeft ingezet, gaan we ook even bij hen langs. EEN LATE DIENST *Inleiding: Die middag kwam ik fris en monter met de fiets aan op het werk. Klaar om 'ne bereikbare dienst te komen doen. Dan mag je al eens wat later beginnen. Een bereikbare dienst, dat is wat mij betreft, binnen de leergroep de tweede viool spelen. Als die viool al bespeeld moet worden, want vaak wordt er in de leergroep solo gewerkt. Mijn doel van de dag was de leergroep te ondersteunen indien nodig. Dat is trouwens ook de taak van de bereikbare. Verder hier en daar wat administratie te verrichten, een lijstje telefoons afhandelen, mijne gast uit de groep plukken voor een gesprek en verder zien wat de avond zou brengen. Niets nieuws onder de avondzon. *Van tweede naar eerste viool... Vandaag zaten Claudia en Carla van de coördinatie mij bij aankomst echter op te wachten. Omwille van zwangerschappen van een drietal leergroepcollega's en ziektes van enkele andere collega's verkeerde de leergroep momenteel in wat nauwe schoentjes. Te weinig collega's om te veel diensten te doen, zeg maar. En dat gaat niet. Hun vraag was of ik niet wilde bijspringen en de late dienst zou willen overnemen, als leergroepbegeleider dus. Klinkt in mijn oren als eerste viool spelen. Zelf muziek maken. Slik. Meestal passeert deze vraag mij om redenen legio. De eerlijkheid gebied me te zeggen dat ik dat trouwens ook wel prima vind ook. Maar niet vandaag dus. 16

17 Na een jaar of acht JPS werd ik plots (eindelijk?) in de spotlights gezet en goedgekeurd om (semi)zelfstandig een eerste dienst te draaien. Semi-zelfstandig, want ik werd nog wel stevig ingedekt door een half orkest medespelers, toch bij aanvang althans. Daar hadden de dirigenten van wacht gelukkig wel voor gezorgd... *De regie Om 16 u de dienst aangevat. Een eerste-lichte-vorm paniek. Tijdens de dienstoverdracht besefte ik dat ik van bijzonder veel toch nog wel bijzonder weinig afwist. Waar vind ik dit, wat houdt die taak concreet ook weer in, wat als en hoe wie wat waar...? Vooral op vlak van regels en taken voelde ik me al te kort schieten. Om nog maar te zwijgen van de mogelijke kookpotten.ik vuurde dan ook een spervuur van vragen richting Evy, de middagdienst, die mij met handen en voeten van de nodige info voorzag. Waarvoor dank. Daarna was Evy weg... Suz zou helpen tot een uur of zeven. Ze zou het kookgebeuren - gelukkig - op zich nemen en verder zou ze mee de taken van de gasten helpen opvolgen (en mij hier en daar, waar nodig, eveneens wat bijsturen?). En daarna zou ik de symfonie zelf solo tot 22 u mogen uitzingen... *De gasten (het dienstverloop) Hassan Hij was tijdig terug van het werkatelier. Hij is onmiddellijk met zijn taken begonnen (zijne was opruimen). Doorheen de avond was hij vrij aangenaam aanwezig. Hij heeft flink geholpen bij het koken met Suz. Hij heeft de keuken subliem gepoetst. Daar kan ik wat van leren! En dat heeft hij mij trouwens ook ingewreven ook. Hij heeft het zelf even moeilijk gehad aangezien er thuis wat problemen waren. Dit werd door Suz opgevangen. Hij heeft zijn administratie afgehandeld (zakgeldformulier ondertekend en papier aanvraag buzzypass ondertekend). Is met Frederick om u met de fiets naar de fitness vertrokken. Joris Hij was samen met Hassan tijdig terug van 't werkatelier. Hij was aangenaam aanwezig in de groep. Bij zijn taken moest ik er wel wat achteraan zitten, maar in mijn beleving wel oké. Hij heeft nog naar zijn lief gebeld. Hij zou eerst mee gaan fitnessen met de andere jongens, maar dat is uiteindelijk niet gebeurd. Hij tast grenzen af. Als je hem bijstuurt, neemt hij het wel aan. Hij weet dat morgen de afspraak met zijn psycholoog niet doorgaat omwille van de ziekte van zijn contextbegeleidster. Hij moet morgen Iene (dienst tijdsbesteding) helpen met werk zoeken. David Was tijdig terug van 't school. Hij heeft de living gepoetst met ondersteuning van Benny, ik dus. Hij heeft even afgetast tot waar een living loopt, maar toen hij doorhad dat ik dat toevallig toch nog wel wist, heeft hij het goed op- en aangepakt. Hij was eerst vrij aangenaam aanwezig. Na een gesprek met Marjan en moeder had hij het moeilijk. Hij heeft zich teruggetrokken op zijn kamer (ook zijn eten daar gekregen als ondersteuning). Daarna op de computer. Hij wilde niet aan de telefoon komen toen moeder hem nadien even opbelde. Hij zou haar wel terugbellen. Frederick Kwam laat en druk binnen. Suz heeft zich wat over hem ontfermd lees bijgestuurd. Dat is vrij oké gelukt. Hij heeft spaghetti gegeten en zijne biefstuk gebakken en groentjes gegeten. In ruil de afdroog verder gezet. Waskot is gepoetst. Suz heeft dit opgevolgd. Medicatie genomen. Heeft zelf zijn dagbuspas afgegeven. Is met Hassan om u vertrokken naar de fitness. Zijn zakgeldformulier heeft hij ondertekend. Karel Hij was deze middag zonder mededeling vertrokken. Evy heeft hem verschillende keren gebeld en iets ingesproken op zijn antwoordapparaat. Ik idem. Geen respons. Ik heb een telefoontje naar zijn moeder gedaan. Moeder is erg ontgoocheld over Karel. Hij blijft het moeilijk hebben met aanvaarden van regels. Om u is hij teruggekeerd naar Pieter Simenon. Duidelijk gesprek met hem hierover gehad. Sanctie wordt besproken met zijn individuele begeleider. Nadien aan moeder laten weten dat hij terug was. 17

18 *Algemeen Brandalarm is afgegaan (loos alarm). Thank God Suz was there, of 't was de brandweer en Gert geworden... Nu heb ik wel weer geleerd hoe je het afzet. De frigo even onderzocht en gekeken of ik daar een motivatie kon vinden voor mijn pleidooi voor kippen in JPS. Suz heeft supergoed gekookt. De gasten waren ook content en hebben dit zelfs gezegd. Ze waren misschien ook vooral content dat ík niet gekookt heb. De gasten waren begripvol voor mijne eerste dienst. Dit met enerzijds de nodige terechtwijzingen van hunne kant uit richting mij en anderzijds met de nodige probeersels. Alles op een speelse en toch nog wel respectvolle manier. Hoe zou je zelf zijn? Telefoon naar de fitness gedaan. De man had mijn kaartje gehad en bevestigt ons dat onze twee sjarels flink aan het trainen zijn. Of ons abonnement nog in orde was, wist hij niet. Moest dit niet meer in orde zijn, laat hij ons dit weten. 't Was een leuke ervaring, zo 'solo' mogen spelen binnen de leergroep. Heel anders dan de tweede viool. En zeker voor herhaling vatbaar, moest de kans zich nog eens aandienen. Tot uw dienst Benny contextbegeleider, semi-leergroepbegeleider (Ter info: contextbegeleiders draaien in de regel geen permanentiediensten behalve toen dus...) En daar was ook nog contextjongere Otto OTTO - DEEL 5 Otto op BZW: de tweede week alleen wonen... *De TV-kabel Vorige week had ik Otto een tv bezorgd. Bleek daar echter geen 'kabel' bij te zitten (wist ik zelf ook niet trouwens). Hij had dus al een week een tv, maar geen dvd of tv kunnen kijken... Daarvoor bellen vond hij de moeite niet. Er zelf eentje gaan kopen zat er financieel (geen geld) en praktisch (waar doe je dat?) niet in. Maar nu ik er toch was had hij vandaag wel graag een oplossing gezien... Begrijpbaar na ondertussen twee weken geen tv. Voor 'ne euro of 5 waren we in de winkel gesteld. De tv aan de gang krijgen, dat wilde hij zelf wel proberen. Vandaag heb ik een hele namiddag en een stuk van de avond voor Otto uitgetrokken. Er lag immers een heel programma te wachten: de Aldi, kleding kopen, tussendoor en al doende wat nader tot elkaar komen en als kers op de taart een overleg met de consulente van de jeugdrechtbank. *De woonst BZW-gewijs zat Otto er weer goed bij. Hij had net gepoetst. Het blonk er en het rook er lekker fris. Dus, Benny, schoenen uit doen aub! Zo gezegd zo gedaan. Hij had ook deze week vrij goed zijn plan getrokken in zijn alleen wonen. Hij was er zelf vrij content over. Anderzijds, sommige dingen krijgt hij praktisch en financieel niet onmiddellijk zelf opgelost. Daar zijn wij er dan (o.a.) voor. *De Aldi Otto heeft opnieuw vrij goed gewinkeld. Hij vindt zijn eigen voeding belangrijk en wil er ook niet op bezuinigen. Hij is niet binnen het vooropgestelde budget van 35 euro gebleven. 18

19 *De friet: Daarna zijn we samen een frietje gaan eten: traktatie van Pieter Simenon. Otto liet het zich smaken. Ondertussen wat bijgebabbeld. *Kleding Vorige week samen tot de conclusie gekomen dat Otto echt wel te weinig kleding heeft. Probleem één was het financiële. Eigenlijk is er momenteel geen budget voor. Wegens de noodzaak dan maar even in de min gaan op de maandrekening (JPS schiet voor) en nadien terugbetalen. Dit heb ik Otto zeer goed uitgelegd. Probleem twee is dat Otto graag kleren met een plakkerke der op ziet. Liefst nog het juiste plakkerke... Merken dus. Niet zo erg, wel te duur in de beleving van de begeleider... Ook hier compromissen zoeken. Budgettair 100 euro vrijgemaakt. Wat hij er van koopt is zijn keuze, maar op is op. Hij kende zelf nog wel een goeie winkel, zijnde de outlet merkenmarkt te Geel. Hier wist hij heel wat kleding te verzamelen voor zijn (weinige) centen. Mooi zo. En, 't moet gezegd worden, hij heeft stijl. Bij de JBC zijn we nog even binnen geweest omdat de begeleider (ikke dus) dat heel graag wou (hem kennis laten maken met andere winkels). Hier vonden we een licht beschadigde riem (Otto). We hebben even afgepingeld (Benny): 5 in plaats van 10. Otto stond er bij en keek er tevreden naar: "Dat zou ik zelf nooit durven", geeft hij achteraf toe. Goh, niet vragen is niet krijgen. Op 't einde van de rit was zijn 100 euro net niet op. De paar koperen munten kreeg ik terug. Onder begeleiding (sturing) goed gewinkeld. Iedereen voorlopig weer tevreden. Het bezoek van de consulente Otto en zijn consulente, een verhaal apart. Door de vele bijsturingen die zij hem heeft (moeten) geven, is ze niet bepaald zijn 'vriendin'. En dat is nog zacht uitgedrukt... We waren net terug op zijn studio toen de bel al ging. De consulente krijgt deze keer van Otto zowaar een hand (dat is ooit anders geweest). We hebben samen een uitgebreid gesprek gehad aan de hand van het handelinsplan. Een gesprek waar Otto zowaar aan meedeed (is ook ooit anders geweest). Vanuit de begeleiding heb ik Otto's sterktes stevig benoemd: zijn praktische vaardigheden op BZW-vlak, het goed in zijn vel zitten, zijn plan kunnen trekken, zijn werkattitudes,... Dit alles maakte dat ik Otto zag blinken zoals nooit tervoren. Ook zijn aandachtspunten/ werkpunten hebben we kunnen aankaarten (druggebruik, feiten, context). Otto kon ze horen en ontkende ze niet. Otto zelf had momenteel wat klachten over zijn buurman. Hier zijn we op ingegaan en we hebben een aantal mogelijke stappen voorgesteld. Daarna de dag afgerond. Buiten bij de auto geeft de consulente aan dat ze Otto's situatie als risicovol inschat. Niet onterecht. Druggebruik blijft een mogelijk risico. Zeker ook nog eens omdat enkele buren van hem in het gebouw niet vies zijn van (een beetje) gebruik... Anderzijds zegt ze ook dat ze Otto in de twee jaar dat ze hem ondertussen kent nog nooit zo 'rustig' en 'open' heeft ervaren als vandaag. "Ik kreeg zowaar een hand", merkt ze op. Mooi dat ze ook dat gezien heeft. Benny, contextbegeleider EN MET UW HULP KUNNEN WIJ ONZE GASTEN EEN BEETJE BLIJVEN SPONSOREN EN GELOOF ONS... DAT IS WEL EENS NODIG UW STEUN IS WELKOM OP PCR VZW JONGERENWERKING PIETER SIMENON Vanaf 30 euro/jaar ontvangt u een fiscaal attest. 19

20 Wat ik jou wens? Niet dat jij de mooiste boom op deze aarde bent. Niet dat je jaar in jaar uit schittert van bloesems aan elke twijg. Maar dat af en toe, aan één of andere tak, een bloesem opengaat, af en toe iets moois ontstaat. Dat eens een woord van liefde een hart vindt, dat wens ik jou. Jörg Zink 20

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

Portret van H. Gerealiseerd door H. en Linde Stael In samenwerking met het SIHO

Portret van H. Gerealiseerd door H. en Linde Stael In samenwerking met het SIHO Portret van H. Gerealiseerd door H. en Linde Stael In samenwerking met het SIHO Dit portret gaat over H., een vrouw die met een evoluerende spierziekte nog lang voor de klas heeft gestaan in het lager

Nadere informatie

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Jij durft over jouw gevoelens praten. Complimenten geven is voor jou kinderspel. Jij ligt s nachts niet te piekeren. Jij hebt vat op de dingen.

Jij durft over jouw gevoelens praten. Complimenten geven is voor jou kinderspel. Jij ligt s nachts niet te piekeren. Jij hebt vat op de dingen. Jij bent echt een kanjer! Om op te eten! Jij durft over jouw gevoelens praten. Jij hebt een topconditie. Wat zit jouw haar oké! Complimenten geven is voor jou kinderspel. Ik ben jaloers op jouw spierballen.

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Veel mooie herinneringen verzachten onze smart. Voorgoed uit ons midden, voor altijd in ons hart. Iedere moeder is uniek: Zij was dat heel speciaal

Veel mooie herinneringen verzachten onze smart. Voorgoed uit ons midden, voor altijd in ons hart. Iedere moeder is uniek: Zij was dat heel speciaal Veel mooie herinneringen verzachten onze smart. Voorgoed uit ons midden, voor altijd in ons hart. Iedere moeder is uniek: Zij was dat heel speciaal De mensen van voorbij Zij worden niet vergeten De mensen

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Sta zonder twijfels en vragen, vol overtuiging en vreugde, in jouw authentieke kracht! Dit zegt een enthousiast gebruiker van deze planner:

Sta zonder twijfels en vragen, vol overtuiging en vreugde, in jouw authentieke kracht! Dit zegt een enthousiast gebruiker van deze planner: Boetseweg 47 7895 AV Roswinkel telefoon: 0591 785 780 www.jolandalinders.com e-mail: info@jolandalinders.com IBAN: NL32 KNAB 0729 6439 99 BIC: KNABNL2H KvK nummer: 59561742 BTW nummer: NL155366701B02 Alsjeblieft!

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende

Nadere informatie

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige.

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Burn out Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Ik was al een tijd druk met mijn werk en mijn gezin. Het viel mij zwaar, maar ik moest dit van mezelf doen om aan de omgeving te laten zien

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Je motivatie vormt de basis om dingen te veranderen.

Je motivatie vormt de basis om dingen te veranderen. Je motivatie vormt de basis om dingen te veranderen. Om iets te bereiken moet je actie ondernemen. Je moet vanuit jezelf iets doen. Om iets te doen moet je gemotiveerd zijn. Je zou dus kunnen stellen dat

Nadere informatie

Spiritueel dagboek. Met teksten en inzichten van MORYA zoals opgetekend door Geert Crevits

Spiritueel dagboek. Met teksten en inzichten van MORYA zoals opgetekend door Geert Crevits Spiritueel dagboek Met teksten en inzichten van MORYA zoals opgetekend door Geert Crevits Voorwoord: Een spiritueel dagboek 5 Waarom een spiritueel dagboek? 7 Om bewuster te leven en te handelen Aandachtspunten

Nadere informatie

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het.

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. ONTMOET HUMANITAS Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. Zonder uitzondering. Lukt het je niet alleen,

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Een goed leven voor.

Een goed leven voor. Een goed leven voor. Juultje Holla - Perspectief - maart 2013 Als onderdeel van het ZonMW project Zeggenschap en Inclusie Met dank aan Rob, die mij hierbij enorm geholpen heeft. Een goed leven voor. Een

Nadere informatie

Liefde is vrij van zichzelf, om te leven voor de ander.

Liefde is vrij van zichzelf, om te leven voor de ander. Liefde is vrij van zichzelf, om te leven voor de ander. HHKalender DEF_2 ct.indd 1 Romantiek in een liefdesbrief 01-06-15 21:37 ROMANTIEK in een liefdesbrief Schrijf een liefdesbrief aan je geliefde. Verwerk

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Apostolische rondzendbrief

Apostolische rondzendbrief oktober 9, 2011 Jaargang 1, nummer 1 Lieve mensen, Zo bent u een voorbeeld voor alle gelovigen in Macedonië en Achaje geworden. Wij zijn nu al weer een tijdje hier in het zuiden van Griekenland, in de

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna

Nadere informatie

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers

Nadere informatie

Uitvaart voorbede Voorbeeld 1.

Uitvaart voorbede Voorbeeld 1. Uitvaart voorbede Voorganger: Genadige en barmhartige God. U ziet ons hier bijeen in ons verdriet rond het sterven van N. Hij / zij was één van ons, wij zullen hem / haar missen. Geef ons de kracht samen

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag

Nadere informatie

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1.

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1. Kiezen Opwarmertje Een eigen keuze (Naar: Kiezels 10 e jaargang, nr. 5) Laat één jongere beginnen met het noemen van een drietal belangrijke zaken uit zijn leven, bijvoorbeeld iemand kiest scooter, voetbal

Nadere informatie

Dé 14 fundamentele stappen naar geluk

Dé 14 fundamentele stappen naar geluk Dé 14 fundamentele stappen naar geluk Van de Amerikaanse psycholoog Michael W. Fordyce 1. Wees actief en ondernemend. Gelukkige mensen halen meer uit het leven omdat ze er meer in stoppen. Blijf niet op

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

'Vrede voor jou, hierheen gekomen' (Geroepen om te zingen, nr. 15) 'Hij kent je bij je naam'. (internet) http://www.youtube.com/watch?

'Vrede voor jou, hierheen gekomen' (Geroepen om te zingen, nr. 15) 'Hij kent je bij je naam'. (internet) http://www.youtube.com/watch? Liturgie Jongerenviering op 10 juni 2012 Protestantse Kerk in Wehl Welkom Anneke We begroeten elkaar met het zingen van: 'Vrede voor jou, hierheen gekomen' (Geroepen om te zingen, nr. 15) Thema van de

Nadere informatie

Voel je vrij en liefdevol 7 oefeningen

Voel je vrij en liefdevol 7 oefeningen Voel je vrij en liefdevol 7 oefeningen Soms voel je je gevangen door het leven. Vastgezet door de drukte, en beklemd in je eigen hoofd. Je voelt je niet vrij en je voelt geen liefde. Met deze tips breng

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

BELOFTE-FORMULES DOOPLITURGIE. voor het doopsel van meerdere kinderen

BELOFTE-FORMULES DOOPLITURGIE. voor het doopsel van meerdere kinderen BELOFTE-FORMULES DOOPLITURGIE voor het doopsel van meerdere kinderen In dit boekje vind je een 15-tal voorbeelden van belofte-formules die je als ouders kan uitspreken tijdens de doopviering van je kind.

Nadere informatie

Openingsgebeden INHOUD

Openingsgebeden INHOUD Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus

Nadere informatie

Als je nog steeds hoopt dat oplossingen buiten jezelf liggen dan kun je dit boekje nu beter weg leggen.

Als je nog steeds hoopt dat oplossingen buiten jezelf liggen dan kun je dit boekje nu beter weg leggen. Theoreasy de theorie is eenvoudig. Je gaat ontdekken dat het nemen van verantwoordelijkheid voor je eigen denken en doen dé sleutel is tot a beautiful way of life. Als je nog steeds hoopt dat oplossingen

Nadere informatie

WAAROM DIT BOEKJE? RESPECT

WAAROM DIT BOEKJE? RESPECT WAAROM DIT BOEKJE? Dit boekje gaat over pesten op het werk. Iemand kan bijvoorbeeld gepest worden door een collega. Of door de baas. PESTEN OF PLAGEN? Pesten is wat anders dan plagen. Iedereen maakt wel

Nadere informatie

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden

Nadere informatie

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen +

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen + > vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik JEUGDIGEN Heb jij seksueel misbruik meegemaakt of iemand in jouw gezin, dan kan daarover praten helpen. Het kan voor jou erg verwarrend zijn hierover te praten,

Nadere informatie

DE GROTE LERAREN ALS SPIEGEL VOOR ZELFREFLECTIE?.

DE GROTE LERAREN ALS SPIEGEL VOOR ZELFREFLECTIE?. DE GROTE LERAREN ALS SPIEGEL VOOR ZELFREFLECTIE?. Amersfoort, 21 augustus 2007 John van den Hout Geachte aanwezigen, Toen ik me voorbereidde om voor u dit verhaal te houden, was mijn eerste gedachte: Wat

Nadere informatie

Een nieuw jaar nieuwe kansen en 9 tips die je helpen je doelen te bereiken. coaching en energetische therapie. www.pranakompas.nl

Een nieuw jaar nieuwe kansen en 9 tips die je helpen je doelen te bereiken. coaching en energetische therapie. www.pranakompas.nl Nieuwsbrief 2015-3: Een nieuw jaar nieuwe kansen en 9 tips die je helpen je doelen te bereiken coaching en energetische therapie www.pranakompas.nl Een nieuw jaar nieuwe kansen! 9 Tips die je helpen je

Nadere informatie

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou. JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen

Nadere informatie

Competentieprofiel medewerker BAAL

Competentieprofiel medewerker BAAL Het competentieprofiel is opgebouwd uit enerzijds de algemene competenties vanuit het ruime werkkader van vzw Jongerenwerking Pieter Simenon en anderzijds uit de beroepsspecifieke competenties gericht

Nadere informatie

ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN

ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN EXCLUSIEF PROGRAMMA OVERZICHT 2016 LEF IN ACTIE Ontdek waarom het zo moeilijk is je hart te volgen en heb het lef dit toch te doen! De achtergrond van het programma Jij weet dat

Nadere informatie

Ik ben blij dat ik nu voor u lijd Ik ben blij dat ik voor mijn geloof mag lijden Ik ben blij dat ik mag lijden voor de Kerk van Jezus Christus

Ik ben blij dat ik nu voor u lijd Ik ben blij dat ik voor mijn geloof mag lijden Ik ben blij dat ik mag lijden voor de Kerk van Jezus Christus AVONDMAALSVIERING KONINGSKERK 13-09 - 2009 door ds. L. Krüger Schriftlezing: Koloss. 1: 24-29 (NBV) Ik ben blij dat ik nu voor u lijd Ik ben blij dat ik voor mijn geloof mag lijden Ik ben blij dat ik mag

Nadere informatie

ProJOP. jeugdwerk VPKB. 40 Days. stilstaan in de 40 dagentijd

ProJOP. jeugdwerk VPKB. 40 Days. stilstaan in de 40 dagentijd ProJOP jeugdwerk VPKB 40 Days stilstaan in de 40 dagentijd Hey! Voor je ligt 40 Days. De veertigdagentijd is de periode waarin we uitkijken naar Pasen, het feest van Jezus opstanding. Onderweg lezen we

Nadere informatie

Mijn lichaam is goed! Doe-opdrachten rond lichaamsbeeld voor 5-6 BaO

Mijn lichaam is goed! Doe-opdrachten rond lichaamsbeeld voor 5-6 BaO Mijn lichaam is goed! Doe-opdrachten rond lichaamsbeeld voor 5-6 BaO Hieronder vind je een lesvoorbereiding voor twee lesuren rond lichaamsbeeld bij kinderen van 10 tot 12 jaar. Het bevat verschillende

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Welke krachten en drempels ervaren deelnemers door de workshops van Artability in Thessaloniki?

Welke krachten en drempels ervaren deelnemers door de workshops van Artability in Thessaloniki? 7. Bijlage Resultaten enquête Welke krachten en drempels ervaren deelnemers door de workshops van Artability in Thessaloniki? 1. Waarom ben je aan het project begonnen? (Για ποιό λόγο ξεκίνθςεσ να ςυμμετζχεισ

Nadere informatie

Jouw avontuur met de Bijbel

Jouw avontuur met de Bijbel Nieske Selles-ten Brinke Jouw avontuur met de Bijbel Dagboek voor kinderen Uitgeverij Jes! Zoetermeer Uitgeverij Jes! is een samenwerking tussen Uitgeverij Boekencentrum en de HGJB. Kijk voor meer informatie

Nadere informatie

Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden

Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden zijn ouders hem, maar alle andere konijntjes noemden

Nadere informatie

Mijn nieuwe school, een nieuwe start.

Mijn nieuwe school, een nieuwe start. Mijn nieuwe school, een nieuwe start. Naam: Mijn oude school weerbaar.info Mijn nieuwe school Als je naar het middelbaar onderwijs gaat is alles nieuw. Je klasgenoten, de docenten, de school, de regels

Nadere informatie

narratieve zorg Elder empowering the elderly

narratieve zorg Elder empowering the elderly narratieve zorg Elder empowering the elderly huisbezoek 1: KENNISMAKING - 2 - KENNISMAKING - huisbezoek 1- a kennismaking huisbezoek 1: KENNISMAKING a vertrouwelijkheid individueel in teamverband naar

Nadere informatie

Ons opvoedingsproject

Ons opvoedingsproject Vrije basisschool Inhoud van dit opvoedingsproject: Vijf opdrachten van een katholieke basisschool Woordbeeld van onze school Belangrijke waarden voor onze school Waarom kozen we deze waarden? Ons inspiratieverhaal

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Waar een wil is, is een Weg!

Waar een wil is, is een Weg! 5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Luisteren naar de Heilige Geest

Luisteren naar de Heilige Geest Luisteren naar de Heilige Geest Johannes 14:16-17 En Ik zal de Vader bidden en Hij zal u een andere Trooster geven om tot in eeuwigheid bij u te zijn, de Geest der waarheid, die de wereld niet kan ontvangen,

Nadere informatie

Ik ga een grote uitdaging niet uit de weg. Taken die moeilijk zijn, vind ik veel leuker dan eenvoudige taken.

Ik ga een grote uitdaging niet uit de weg. Taken die moeilijk zijn, vind ik veel leuker dan eenvoudige taken. Ik ga een grote uitdaging niet uit de weg. Taken die moeilijk zijn, vind ik veel leuker dan eenvoudige taken. 2 5 Ik hoef niet aangespoord te worden om mijn taken te maken. Niemand hoeft mij te zeggen

Nadere informatie

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken!

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! Dé expert in praktische apotheektrainingen E-PAPER Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! 1 Inhoudsopgave De cliënt en ik 3 Weet jij nog waarom je in de apotheek wilde

Nadere informatie

Bewustwording dag 1 Ik aanvaard mezelf zoals ik nu ben.

Bewustwording dag 1 Ik aanvaard mezelf zoals ik nu ben. Het meditatieprogramma duurt veertig dagen en bestaat uit tien affirmaties. Het is fijn om gedurende dit programma een dagboek bij te houden om je bewustwordingen en ervaring op schrijven. Elke dag spreek

Nadere informatie

Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?

Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij? Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

DOSSIER >>> Wat is een. goede papa? DOSSIER

DOSSIER >>> Wat is een. goede papa? DOSSIER DOSSIER >>> Wat is een DOSSIER goede papa? 42 PSYCHOLOGIES MAGAZINE april 2014 Beter in je vel op het werk Nu de strenge maar afwezige vader definitief heeft afgedaan is het voor papa s zoeken naar een

Nadere informatie

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Vraag 1 Hoe heb je zielsliefde ontdekt, en ontdekte je zielsliefde het ook op dat moment? Ik ontmoette haar op mijn werk in de rookruimte. We konden

Nadere informatie

HEMELS HUWELIJK KALENDER 52 X WIJ TIJD VOOR ELKAAR. Willem en Marian de Vink

HEMELS HUWELIJK KALENDER 52 X WIJ TIJD VOOR ELKAAR. Willem en Marian de Vink HEMELS HUWELIJK KALENDER 52 X WIJ SAMEN TIJD VOOR ELKAAR Willem en Marian de Vink Liefde is vrij van zichzelf, om te leven voor de ander. Romantiek in een liefdesbrief ROMANTIEK in een liefdesbrief Schrijf

Nadere informatie

Wie zijn jouw vrienden? Opdracht:

Wie zijn jouw vrienden? Opdracht: Wie zijn jouw vrienden? Opdracht: 1. Maak een spinnenweb van jouw belangrijkste vrienden. 2. Schrijf er telkens bij waar je die vriend hebt leren kennen. 3. Schrijf de meest positieve eigenschap als vriend

Nadere informatie

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo. Relaties HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.org Relaties kunnen een belangrijke rol spelen bij het omgaan

Nadere informatie

Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. wat nu?

Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. wat nu? Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. wat nu? Proficiat & bedankt! Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. Fantastisch dat je je zo wil engageren om samen met ons kwetsbare

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Annie van Gansewinkel. Vast

Annie van Gansewinkel. Vast Annie van Gansewinkel Vast 4 Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen De groeten Je krijgt de groeten van je vader. Jim haalt zijn schouders op. Hij blijft tegen de bal schoppen. De bal knalt tegen

Nadere informatie

En hoe blijf jij Fit in je Hoofd?

En hoe blijf jij Fit in je Hoofd? En hoe blijf jij Fit in je Hoofd? 1,2,3,..., 10 stappen Fit in je Hoofd, Goed in je Vel. Je lekker in je vel voelen, daar kun je aan werken. Lees rustig de tien stappen. Ze inspireren je om fit te blijven

Nadere informatie

Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren'

Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren' De tovenaar tovert De verhalenvertelster vertelt Wat zou een tovenaar allemaal kunnen toveren? Hoe zouden de kinderen zich voelen? Waar zie je dat aan? Is de tovenaar blij/ boos/ verdrietig of bang? Hoe

Nadere informatie

Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente,

Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, We zijn er doorheen gegaan, Veertig dagen en nachten, Tijd van voorbereiding...

Nadere informatie

En hoe blijf jij fit in je hoofd?

En hoe blijf jij fit in je hoofd? En hoe blijf jij fit in je hoofd? boekje-105x105-def.indd 1 30-01-2009 12:05:22 1,2,3,..., 10 stappen boekje-105x105-def.indd 2 30-01-2009 12:05:23 Je lekker in je vel voelen, daar kun je aan werken. Lees

Nadere informatie

Susanne Hühn. Het innerlijke kind. angst loslaten

Susanne Hühn. Het innerlijke kind. angst loslaten Susanne Hühn Het innerlijke kind angst loslaten Inhoud Inleiding 7 Hoe ontstaat angst? 11 Wegen uit de angst 19 Het bange innerlijke kind leren kennen 35 Meditatie Het bange innerlijke kind leren kennen

Nadere informatie

WERKBOEK. Durf te doen wat je raakt..

WERKBOEK. Durf te doen wat je raakt.. WERKBOEK Durf te doen wat je raakt.. Dag 1 what makes you happy Wat is jouw happy list? Waar word je blij van? Waardoor vergeet je de tijd? Wanneer voel je de sprankel in je buik? Wat is je droom, je wens

Nadere informatie

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken - 2 - Weer huiswerk? Nee, deze keer geen huiswerk, maar een boekje óver huiswerk! Wij (de meesters en juffrouws) horen jullie wel eens mopperen als je huiswerk opkrijgt.

Nadere informatie

meest geweldige beslissing de basis van je hele business speels avontuur

meest geweldige beslissing de basis van je hele business speels avontuur Proficiat! Dit is de meest geweldige beslissing die je kon nemen om jouw business te doen uitgroeien van een zaadje (lees: passie) naar een tuin vol bloemen (lees : fulltime inkomen). Echt waar. Dit wordt

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

Gedragscode. Gewoon goed doen

Gedragscode. Gewoon goed doen Gedragscode Gewoon goed doen 2 Inhoudsopgave pagina 1. Missie, ambitie en kernwaarden 4 2. Gewoon goed doen 5 3. Waarom een gedragscode? 6 4. Omgaan met de patiënt/klant: respectvol en gastvrij 7 5. Professioneel

Nadere informatie

Levensvragen tevoorschijn luisteren

Levensvragen tevoorschijn luisteren Levensvragen tevoorschijn luisteren Westervoort Wout Huizing 10 oktober 2014 Pietje, patje, poe Opdracht : Wat zijn levensvragen? Van wie zijn levensvragen? Hoe signaleer je een levensvraag? Wat doe je

Nadere informatie

Eenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les

Eenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les 8 Inhoud 1 Eenzaam De Soms ben je alleen en vind je dat fijn. Als alleen zijn niet prettig aanvoelt, als je niet in je eentje wilt zijn, dan voel je je eenzaam. In deze leren de leerlingen het verschil

Nadere informatie

Hoe vind ik mijn droombaan?

Hoe vind ik mijn droombaan? Hoe vind ik mijn droombaan? Denk eens aan een collega of vriend van je die in jou ogen een droombaan heeft. Hij is niet alleen goed in zijn werk, maar geniet er ook elke dag met volle teugen van. Anderen

Nadere informatie

En hoe blijf jij fit in je hoofd?

En hoe blijf jij fit in je hoofd? En hoe blijf jij fit in je hoofd? 1,2,3,..., 10 stappen Je lekker in je vel voelen, daar kun je aan werken. Lees rustig de tien stappen. Ze inspireren je om fit te blijven in je hoofd en hebben al heel

Nadere informatie

Les 3 - maandag 3 januari 2014 - De Wilgenstam kleutergroep van meester Jasper

Les 3 - maandag 3 januari 2014 - De Wilgenstam kleutergroep van meester Jasper Les 3 - maandag 3 januari 2014 - De Wilgenstam kleutergroep van meester Jasper Het lampje is aan, dat betekent dat we gaan filosoferen. Isa-Noa vertlede in de eerste les dat zij lippenstift en badeendjes

Nadere informatie

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL I N T E R I E U R W Wonen op de Windrichtingen IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL Tekst: ANNEMIE WILLEMSE Foto s: JAN VERLINDE 22 TIJDLOOS TIJDLOOS 23 Na een zoektocht naar de ideale bouwgrond, gingen

Nadere informatie

Adviezen in een hulpverlenend gesprek: zegen of vloek? Door: Johan Clarysse, stafmedewerker Tele-Onthaal West-Vlaanderen

Adviezen in een hulpverlenend gesprek: zegen of vloek? Door: Johan Clarysse, stafmedewerker Tele-Onthaal West-Vlaanderen Adviezen in een hulpverlenend gesprek: zegen of vloek? Door: Johan Clarysse, stafmedewerker Tele-Onthaal West-Vlaanderen Adviezen in een hulpverlenend gesprek: zegen of vloek? 1 Advies is vaak iets anders

Nadere informatie

Hoofdstuk 1. Introductie

Hoofdstuk 1. Introductie Hoofdstuk 1 Introductie Wat kan dit boek voor jou betekenen? Als je dit boek leest, sta je op het punt een enorm succes te maken van je bedrijf. Dat vind ik geweldig cool. Welkom! Mijn naam is Marielle

Nadere informatie

TOOLKIT ROUW EN VERDRIET

TOOLKIT ROUW EN VERDRIET TOOLKIT ROUW EN VERDRIET ALS JE IEMAND DICHTBIJ VERLIEST. Rouwen: een werkwoord waarvan je de betekenis pas leert kennen als je voor het eerst iemand verliest die veel voor jou betekende. Misschien wil

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

De Budget Ster: omgaan met je schulden

De Budget Ster: omgaan met je schulden De Budget Ster: omgaan met je schulden Budget Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Budget Ster MOTIVATIE EN VERANTWOORDELIJKHEID STRESS DOOR SCHULDEN BASISVAARDIGHEDEN STABILITEIT FINANCIEEL ADMINISTRATIEVE

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113 Inhoud Woord vooraf 7 Het allereerste begin 9 Oervaders 19 Israël als moeder 57 Wijsheid voor ouders en kinderen 83 Koninklijke vaders 113 Profetische opvoedkunde 145 Kinderen in zijn koninkrijk 177 Leerling

Nadere informatie

CANO. Centrum Actieve Netwerkontwikkeling en Omgevingsondersteuning. Cano-centrum Neerhof. Jongeren

CANO. Centrum Actieve Netwerkontwikkeling en Omgevingsondersteuning. Cano-centrum Neerhof. Jongeren CANO Centrum Actieve Netwerkontwikkeling en Omgevingsondersteuning Jongeren Cano-centrum Neerhof Worden ruzies thuis jou soms ook te veel? Loopt het samenleven vaak moeilijk? Lukt het minder goed om samen

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Oasemoment 'Leer mij hoe ik bidden moet' Emmaüsparochie - donderdag 26 juni 2014

Oasemoment 'Leer mij hoe ik bidden moet' Emmaüsparochie - donderdag 26 juni 2014 Oasemoment 'Leer mij hoe ik bidden moet' Emmaüsparochie - donderdag 26 juni 2014 Muziek: Klokkengelui Gedicht Gij badt op enen berg alleen, en... Jesu, ik en vind er geen waar 'k hoog genoeg kan klimmen

Nadere informatie

een weg is, als we maar genoeg mogen proberen.

een weg is, als we maar genoeg mogen proberen. Het heeft allemaal met jonge mensen te maken, heftig op zoek naar zichzelf, naar wat ze willen, naar waar de grenzen liggen, naar hoe het nu toch moet. Stappen is een begeleidingstehuis in de bijzondere

Nadere informatie