Typisch Puts. #weekvandesmaak. Putse recepten met een verhaal. V.U.: Lut Discart, Vormingplus regio Mechelen v.z.w., Adegemstraat Mechelen

Transcriptie

1 Typisch Puts Putse recepten met een verhaal V.U.: Lut Discart, Vormingplus regio Mechelen v.z.w., Adegemstraat Mechelen #weekvandesmaak

2

3 Januari

4 Recept Rijstpap 4 l melk 500 g dessertrijst bosto klontje boter snuifje zout 20 el suiker 150 gr vanille suiker (alleen voor witte rijstpap) Voor gele rijstpap extra: 8 potjes saffraan Werkwijze Rijst spoelen onder koud water en laten uitlekken. 3,5 l melk, boter, zout en rijst samen aan de kook brengen (+ eventueel saffraan). Als het kookt, vuur verminderen en nog ongeveer 40 min. laten sudderen. De suiker toevoegen als de rijstpap begint te binden, 0,5 liter melk dan ook toevoegen en op zacht vuurtje verder laten indikken. Het verhaal van Anja Fransen Al van kinds af aan stond er bij elk feest rijstpap op tafel, vroeger gemaakt door mijn grootmoeder (de grote moe) en later door ons moeke (moemoe). Jaren heeft ze de rijstpap gemaakt voor de brunch van school, het ontbijt van de KLJ, Er was altijd wel iemand die graag wat potjes van moemoes rijstpap had en zij wou nooit haar recept geven maar wel altijd voor iedereen rijstpap maken. Wij zouden het nu wel een eer vinden als haar rijstpap vermeld wordt in deze kalender.

5 Februari

6 Recept Pannenkoeken 3 kg Imperial zelfrijzend bakmeel 300 gr vanillesuiker 30 eieren 6 liter volle melk 500 gr Solo boter Werkwijze Het is voor 100 pannenkoeken: Als je geen grote kommen hebt voor het beslag, deel de ingrediënten dan in 3. Meng alles goed door elkaar en bakken maar! Het verhaal van Tinny Rombouts Dit recept wordt elk jaar in februari gebruikt in het dienstencentrum rond lichtmis. Een vrijwilligster van het dienstencentrum maakt dan elke keer honderden pannenkoeken als vieruurtje voor de bezoekers. Lichtmis is een christelijk feest dat op 2 februari wordt gevierd als herdenking van de gebeurtenis waarbij Jezus wordt getoond en toegewijd aan God. Die dag worden er pannenkoeken gegeten, want wie dat doet zal volgens de traditie een jaar vol voorspoed en geluk kennen.

7 Maart

8 Recept voor 3 grote broden 1,8 kg integraal meel (half om half tarwemeel) 1 l water 50 gram gist 30 gram reuzel 60 gram margarine of boter 30 gram zout Puts Heembrood Werkwijze Alle grondstoffen, behalve het zout, in de opgegeven volgorde mengen. Het zout toevoegen en zeer stevig kneden. De ideale deegtemperatuur is 24/26 C (watertemperatuur aanpassen is belangrijk). Laat het deeg 20 minuten rusten. Het deeg altijd afdekken (plastic/doek) om verkorsting te voorkomen! Volgende stap: afwegen (3 x ongeveer 900 gr) en opbollen. Laat de bollen 10 minuten rijzen, dan een tweede maal opbollen (of langmaken). Als je platenbrood maakt, het deegstuk in de geoliede vorm plaatsen, steeds met sluitstuk naar beneden! Ca. 45 minuten laten eindrijzen. Ter decoratie: Na 3/4 van de eindrijstijd het deegstuk lichtjes insnijden en/ of licht met bloem bestrooien. Bakken in voorverwarmde oven op 240 C met dalende warmte. Baktijd: 45 minuten. Tik na het uitovenen op de onderkant van het brood! Brood is gebakken als het hol klinkt. Het verhaal Theo Vloeberghs De bakoven werd op 15 november 2004 door medewerkers van heemkring Het Molenijzer afgebroken op Stenen Molen aan de Zoetewei te Putte, waar hij plaats moest ruimen voor de aanbouw en het terras van brasserie Stenen Molen. In 2015 werd het bakhuis dan heropgebouwd op het erf van de heemkring.

9 April

10 Recept nestjes Vogelnestjes in madeirasaus Madeirasaus 400 gr gemengd gehakt 2 eiwitten paneermeel 6 gekookte eieren 0,5 l melk 0,5 l bouillon blikje tomatenpuree 3 el madera ajuin 2 à 3 geconcasseerde tomaten eventueel gebakken champignons Werkwijze Bereid het gehakt met peper, zout, kruidnoot, 2 el paneermeel en 2 eieren. Omwentel de afgekoelde, gepelde gekookte eieren hier helemaal mee. Rol de gehaktbol door het eiwit en het paneermeel. Bak ze in proper frituurvet tot de gehaktbol een mooi bruin korstje heeft. Snij de gehaktbollen middendoor. Schik ze met de gesneden kant naar boven in een schotel (vogelnestjes). Schenk de saus erover en dien op met gegratineerde aardappelpuree. Maak eerst bechamelsaus met de bouillon en de melk. Roer er 1 blikje tomatenpuree onder en kruid goed af. Roer 3 el madeira eronder. Stoof 1 ajuintje met 2 à 3 geconcasseerde tomaten en meng onder de saus. Het verhaal van Gerda Vervloesem Met Pasen is het altijd feest. Vroeger thuis als kind was het eerst paaseitjes zoeken in de tuin. Nadien naar de hoogmis met allemaal. En dan... s middags waren er vogelnestjes. Steevast werden er met Pasen vogelnestjes met madeirasaus en aardappelpuree gemaakt. Iets waar we allemaal naar uitkeken. Toen iedereen thuis uitgevlogen was, bleven we met Pasen nog altijd vogelnestjes maken bij ons vader, voor ons allemaal. Nu jaren later gaat deze traditie gewoon verder. Eens dacht ik, altijd vogelnestjes..., ik maak eens een ander paasmenu... Tot groot ongenoegen van mijn huisgenoten! Dus bij ons met Pasen: juist ja, vogelnestjes met madeirasaus en gegratineerde aardappelpuree.

11 Mei

12 Recept Bloemkoolschotel 6 eieren 1 bloemkool boter bloem melk gemalen kaas ham / gerookt spek kan dus ook kruiden: peper, zout, nootmuskaat Werkwijze Kook je eitjes en pel ze en snij ze in stukjes. Bloemkool kuisen en verdeel ze in roosjes. Kook de bloemkool tot ze beetgaar is, giet de bloemkool af en laat ze afkoelen. Maak je witte saus en kruiden met peper, zout en nootmuskaat en voeg een handvol gemalen kaas toe. Snij je ham in blokjes of neem je gerookt spek. Dan bak je het spek aan in een hete pan met een klein beetje vetstof. Voeg alles samen in een grote kom (bloemkool, eitjes, ham of spek) en doe je saus erover. Meng alles onder elkaar en doe dit geheel in een vuurvaste schotel. Verwarm de oven op 200 graden. Strooi als laatste een flink pak gemalen kaas over je schotel en zet het de oven in. De schotel is klaar als je kaas gesmolten is en een mooie bruine kleur heeft. Succes allemaal en smakelijk! Tip: Je kan er puree of pasta of gewoon gekookte aardappelen bij serveren. Het verhaal van An Goossens Het verhaal is eigenlijk dat mijn moemoe, dus oma, dat maakte als ze bij ons bleef logeren vroeger. Ze had dat eens geprobeerd en wij vonden dat geweldig. Ze kwam steeds bij ons thuis vroeger en dan kwam ze kleding herstellen. En ze maakte dan ook eten zoals bijvoorbeeld deze bloemkoolschotel. Samen rolden we ook steeds verse soepballetjes. Daarom dit receptje, een beetje als een eerbetoon aan haar.

13 Juni

14 Recept koeken 500 g patisserie bloem 200 g volle melk 30 g gist 1 ei 30 g suiker 150 g ongezouten boter 6 g zout 300 g rozijnen Werkwijze Rozijnenkoeken Banketbakkersroom 1 l melk 250 gram suiker 5 eierdooiers 80 gram maiszetmeel één vanillestokje Deeg: Leg rozijnen 10 min in koud water. Laat ze daarna uitlekken en dop ze lichtjes af. Meng bloem, melk, gist, ei, suiker, boter en zout in een kom tot een homogene massa. Kneed het deeg gedurende 3 minuten en laat het dan 5 minuten rusten. Banketbakkersroom: Snijd een vanillestok doormidden en schraap er met een mes de zaadjes uit. Doe de zaadjes samen met de melk en 1/3de van de suiker in een kookpot en breng rustig aan de kook. Klop de eierdooiers met de rest van de suiker luchtig en voeg daarna het maiszetmeel toe. Voeg 1/3de van de kokende melk bij de dooiermassa. Voeg deze combinatie daarna terug bij de overige kokende melk en laat goed doorkoken. Afwerking: Rol het deeg uit in een rechthoek met lengte 70 cm en breedte 25 cm. Spreid de banketbakkersroom gelijk uit over het deeg maar blijf overal 1 cm van de rand. Smeer de onderste rand een beetje in met een geklutst ei (gebruik een borsteltje). Op de banketbakkersroom strooi je de rozijnen gelijkmatig uit. TIP: je kan altijd een beetje donkere bruine suiker met kaneel mengen en dit er ook over strooien voor een extra zoete toets. Rol nu het deeg op. Begin van boven en rol heel strak op tot je beneden een lange cilindervorm hebt. Wanneer je beneden bent snel doorrollen! Zo zal je zien dat het ei dan alles goed samenhoudt. Snijd de cilindervorm in plakjes van 3 cm à 5 cm. Leg de plakjes op de bakplaat en druk ze wat aan. Smeer de plakjes net voor het bakken nog eens in met een geklutst ei. Bak de plakjes tot slot 15 minuten in een voorverwarmde oven op 190 C. Het verhaal Luk De Wachter en Maarten Op de beeck zijn al heel hun leven actief in verscheidene verenigingen in Putte. Het was voor hun echter een verrassing toen ze in 2015 de vraag kregen om deel te nemen aan Open Monumentendag. Na lang overleg in een Putse kroeg besloten Luk, productieleider bij Biscuits Bofin, en financieel analist Maarten de uitdaging aan te gaan. De eerste editie was meteen een succes want de ambachtelijke speculaas werd gesmaakt door jong en oud. De kinderen hadden veel plezier bij het helpen bakken en bij de ouderen riep de smaak van de speculaas mooie herinneringen op aan hun jeugd. De grote interesse motiveerde Maarten en Luk om de daaropvolgende edities opnieuw deel te nemen. Dit jaar zullen ze voor de vierde maal aanwezig zijn op Open Monumentendag en Ambachtendag. Uiteraard hebben ze de ambitie om dit nog vele jaren vol te houden. Sinds enkele jaren leren ze ook jonge bakkertjes de kneepjes van het vak tijdens de Roefel. Zoals goede koks, brouwers en bakkers betaamt, waren ze niet bereid om hun geheime recept voor speculaas te onthullen. In de plaats daarvan willen ze wel het recept delen van de rozijnenkoeken die ze met de jonge bakkertjes maken op de Roefel.

15 Juli

16 Recept Appellek appelen suiker water citroen Werkwijze Gelei bekomt men door het sap van de vruchten te nemen, te vermengen met suiker en te koken tot het bij het afkoelen opstijft. Desnoods schuimen. Om te zien of de gelei genoeg gekookt heeft, laat men een druppel op de rand van een koud eetbord vallen. Zo deze onmiddellijk opstijft, is de gelei goed. De gelei wordt een weinig gekoeld, maar toch in de glazen geschept, terwijl ze nog warm is. Gelei en confituur moeten vlug koken, dus op een heet vuur, en in een wijde kookpot, terwijl men goed roert. Zo verdampt het overtollige vocht snel en vormt er zich geen schuim. Geen grotere hoeveelheid nemen dan men ineens vlug kan koken. Men mag onrijpe en afgevallen appelen gebruiken. Onrijpe appelen hebben de voorkeur, ze geven een schonere kleur, fijnere smaak en zijn vlugger stijf. De appelen worden gewassen en in stukjes gesneden, waarbij wormsteken en vuile plekken verwijderd worden. Daarna worden ze met zoveel water overgoten dat ze er in baden, en gaargekookt. Men laat ze gedurende 1 nacht in het sop trekken. Het sap wordt gefilterd. Dat kan men doen met de massa in een stramienen doek te scheppen en te laten uitlekken zonder de appelen te persen. Voeg bij het verkregen sap 2,4 kg suiker per 3 liter sap en laat koken op een flink vuur tot de gelei opstijft. Een citroenschil meegekookt geeft een fijne smaak. Vul de glazen en dek ze als de gelei verkoeld is. t Is best het sap een 10-tal minuten alleen te koken en er dan suiker bij te voegen. Het verhaal van Wendy Van Camp Dit recept doet mij terug denken aan mijn jeugdjaren bij mijn grootouders. Moemoe maakte dit in het begin van elke zomer als de onrijpe groene appels van de bomen vielen. Om verspilling tegen te gaan en deze toch nog ergens voor te gebruiken maakte zij hier appellek (gelei) van. s Morgens en s avonds werd dit in de vakantie altijd op de boterhammen gesmeerd. Mooie en lekkere vakantieherinneringen!

17 Augustus

18 Recept Frikadellen met krieken 1 wit brood van enkele dagen oud 1 dagvers brood 500 gr gemengd runds- en varkensgehakt 1 volledig ei peper, zout, nootmuskaat bakboter 1 bokaal krieken suiker maïzena Werkwijze Gehakt mengen met volledig ei en op smaak brengen met kruiden (naar eigen smaak). Dit geheel mengen met fijn gemalen brood. Als je het met de hand verkruimelt is het zonder de broodkorsten, doe je dit met een hakmolen, dan kan je alles van het brood gebruiken. Je gaat meer of minder brood toevoegen naargelang je voorkeur voor de vastheid van de frikadellen. Frikadellen handmatig rollen. Meestal worden er niet te dikke frikadellen gerold om te bakken. Kleine soepballetjes worden gelijktijdig gemaakt als je grote frikadellen maakt. Frikadellen in kokend water leggen tot ze gaar zijn. Door één frikadel door te snijden weet je direct of ze gaar zijn. Laten afkoelen. Ondertussen de krieken klaarmaken. Een bokaal krieken opwarmen, suiker naar smaak toevoegen. Geheel laten doorkoken. Binden met witte maïzena, die opgelost werd in wat water. Dikte van de saus kan ieder voor zich bepalen. Frikadellen bakken in de pan met wat boter. Kleine frikadellen dienen voor in de soep. Frikadellen met krieken serveren met brood. Het verhaal van Maria Bastiaens Frikadellen met krieken is sinds vroeger bij de familie Bastiaens een gerecht dat steevast op tafel kwam met de kermis. Vroeger werden er in het gezin op de zaterdag van de zomerkermis tussen de 120 en de 150 frikadellen gerold. Er stonden toen dan ook frikadellen op de menukaart met kermiszondag, maandag en woensdag. Ondertussen, meer dan 50 jaar later, worden in het gezin Goovaerts- Bastiaens nog steevast frikadellen gegeten met de kermis. Of hoe een traditie van generatie op generatie wordt verdergezet.

19 September

20 Recept (voor 4 personen): Spaghetti bolognaise groenten- en vleesbouillonblokjes water groenten: 400 gr paprika, 400 gr wortelen, 100 gr ajuin, champignons Werkwijze tomaten: 80 gr tomato frito, 130 gr garnituur, 320 gr tomatenblokjes, 160 gr tomatenstukjes, 140 gr tomatenpuree, 330 gr passata basilicum, provencaalse en spaghettikruiden en tabasco Zorg dat de champignons gesneden zijn als de groenten klaar zijn met stoven. Bouillon maken: 400 ml water laten koken met een half blokje tuinkruiden en één blokje vleeskruiden. De groenten stoven. Snij ze allemaal in kleine blokjes (de grootte bepaal je zelf). Doe in de pot genoeg boter. Gooi in de pot 400 g paprika, 400 gram wortelen, 100 gram ajuin. Doe daarna de bouillon in de pot zodat de groenten onderstaan, staan deze niet onder vul dan bij met gewoon water. Laat de groenten stoven totdat de wortelen zacht zijn! De saus maken. Als de groenten klaar zijn, mogen de tomatenbrikken erin worden gebracht. Wat doen we in de pot: 80 gram Tomato FRITO, 130 gram Italiaanse garnituur, 320 gram tomatenstukjes Basilicum, 160 gram tomatenstukjes, 140 gram tomatenpuree dubbel geconcentreerd, 330 gram passata gezeefde tomaten. De saus afwerken. Doe de champignons bij in de saus en kruid de saus goed (provencaalse kruiden, spaghettikruiden, basilicum). Voeg wat tabasco toe aan de pot, laat alles eventjes doorkoken en haal dan je saus op tijd van het vuur om een vulkaanuitbarsting te voorkomen! (Uitbarsting saus KLJ Putte september 2014). Het verhaal van KLJ Putte Sinds 1989 doet naar jaarlijkse traditie KLJ Putte de laatste zondag van september zijn spaghettidag. Het jaar ging dan net weer van start en een pak nieuwe leden kwamen KLJ Putte ontdekken, en dus al meteen van de lekkerste spaghetti proeven! Check hier ons ooooverheerlijk, uniek recept!

21 Oktober

22 Recept Totsen op jenever 10 à 15 groene totsen (dennenappels) 500 gr witte kandijsuiker (met of zonder koord) 1 liter gewone jenever Werkwijze De gereinigde totsen samen met de jenever en suiker in een hoge propere glazen bokaal brengen. Op een rustige, warme plek de pot plaatsen (NIET in volle zon), zodat de suiker zich kan oplossen. Dit proces duurt ongeveer 3 weken. Is de suiker opgelost, jenever via trechter met filterzakje (van de koffie) overgieten. De nieuwe fles afsluiten en dateren. De jenever heeft nu een okergele kleur en ruikt naar den. (Bij oudere totsenjenever is de kleur bruin.) De jenever is nu klaar voor gebruik. Het verhaal van Julienne Meulemans Recept gekregen van wijlen Gustaaf Van Gestel uit Peulis. Gustaaf (Stafke) Van Gestel, wijlen mijn schoonvader zaliger, was jarenlang magazijnier in de donkere, ijskoude kelders van den Heurop. Slechte longen, de ene verkoudheid na de andere, veel ziek. Op een dag kreeg Staf een recept mee van een oud apotheker dat hij maar eens moest proberen. Het recept deed zijn werk. Jaarlijks trok Staf eropuit om totsen te zoeken terwijl zijn Mieke witte kandijsuiker op koord (toen nog) en voor jenever zorgde. Jarenlang hebben zij dit recept gemaakt en zich goed mee bevonden. Gebruik: Bestemd voor volwassenen. Bij pijnlijke keel of verkoudheid een kleine slok nemen. De totsenjenever werkt onmiddellijk en geeft een verlichtend, deugddoend gevoel. Om weten: Soortgelijke jenever is ook een streekproduct in de Elzas; gekend als groene Sapin, ook soms beige van kleur oftewel doorschijnend als eau de vie met sterk alcoholgehalte. Beide producten zijn er peperduur. In Bergheim is dit product ons aanbevolen door een wijnboerin als geneesmiddel tegen verkoudheid en ook goed voor mensen met astma. De jenever die wij thuis zelf kunnen maken met totsen heeft dezelfde uitwerking. Dus zelf maken is de boodschap.

23 November

24 Recept Rode kool 1 rode kool 4 à 5 ajuinen 5 appelen 1 pot appelmoes 1/2 pot bessengelei of confituur (blauwe of rode bessen, veenbessen, alleszins donkere confituur) Werkwijze Azijn 3,5 tassen water 1 1/2 lepel rijst kruiden pezo, kruidnoot, kaneel (1/2 koffielepel, meer of minder naar smaak) laurier In een grote pot (zonder vetstof, maar ik doe toch een beetje olie of water tegen het kleven) een laag gesneden kolen, een laagje ajuin (in halve maantjes), partjes appel, beetje peper, zout en kruidnoot, kaneel, laurier en dan besprenkelen met azijn. Opnieuw laag kolen, ajuin, en gesneden appelen, kruiden, azijn, enz. tot de pot vol is, 5 tassen water toevoegen. Wanneer de kolen zachtjes koken 1 1/2 el rijst (eerst spoelen in water) toevoegen. Niet in roeren! Wanneer de kolen bijna gaar zijn, 1 pot appelmoes (niet te klein) en 1/2 pot bessengelei of confituur (ik doe er soms ook verse blauwe bessen bij) of zoveel tot ze zoet genoeg zijn. Ik doe er verder geen suiker bij, maar dat is ook volgens smaak! Zachtjes laten verder sudderen tot ze helemaal gaar zijn, maar dan wel regelmatig omroeren, zodat ze niet aanbranden! Laten afkoelen en met ze een nachtje te laten staan, worden ze nog beter! Verhaal van Christiane Cloetens Mijn schoonmoeder woonde in Bonheiden en is tien jaar geleden gestorven op 89 jarige leeftijd! Ze kon goed koken en maakte voor ons regelmatig lekkere, maar eenvoudige gerechten, zoals o.a. rode kool! Mijn man bracht ze dan mee naar huis, als hij daar passeerde, volledig klaargemaakt! Ik had ze alleen maar in te vriezen! Heel gemakkelijk voor een gezin, ouders met een drukke job en 2 kinderen. Er kwam echter een ogenblik dat mijn schoonmoeder, Sylvie, stilaan begon te dementeren. En zo na een tijd dacht ik eraan, wat moet ik haar nog vragen? Ah, o.a. haar recept van rode kool, een summier recept weliswaar, maar ik heb het altijd zo gemaakt en met succes! Ik was nadien blij dat ik die vraag niet meer uitgesteld had, want 14 dagen later zou ze het niet meer geweten hebben, zo ging ze achteruit! Ondertussen maak ik ze voor mijn kinderen, ook klaar om in te vriezen! De kleinkinderen zijn er gek op! Zo weet je ook hoe dit recept in Putte (Grasheide) is beland jaren geleden en hopelijk kunnen er nog veel Puttenaren van smullen in de toekomst!

25 December

26 Recept Biscuit 330 gr biscuit-mix 5 eieren (250 gr) 35 ml water (3 soeplepels) Dit recept is gebaseerd op een vorm van 26 cm diameter. Werkwijze De oven voorverwarmen op 180 C. Meng de ingrediënten en klop daarna het beslag op de hoogste snelheid gedurende 10 min. (ofwel met keukenrobot ofwel met mixer). U bekomt een luchtig en stijf beslag. De vorm inboteren en bestuiven met bloem. Vul de vorm met het beslag en plaats in de voorverwarmde oven. Bakken op ongeveer 180 C gedurende 25 à 30 min. Let wel: de oven slechts openen tegen het einde van het bakproces. Om te controleren of de biscuit gaar is, kunt u met een breinaald in het gebak prikken. Komt de breinaald er droog uit, dan is het biscuit gaar. Het verhaal van Willy De Coster Na het overlijden van onze ouders hebben we de traditie verder gezet met het drie à vier keer per jaar samenkomen met de kinderen en kleinkinderen. We zijn steeds met 22 personen. Als dessert is er altijd onze zelfgebakken biscuit, die nooit ontbreekt. Iedereen kijkt er naar uit! Deze is altijd wel even lekker, maar op verschillende manieren versierd. Met Kerstmis is het een langwerpige stronk, maar met de andere feesten bakken we hem in een ronde vorm. Met één biscuit hebben we niet genoeg, dus het zijn er altijd minstens twee.

27

28