girugten Digitale wereld

Transcriptie

1

2 faculteit ruimtelijke wetenschappen contactadres postbus AV Groninen faculteitsbl ad ruimtelijke wetenschappen w w w. i r u t e n. n l Diitale wereld 01 jaaran 44

3 redactie inhoud colofon redactioneel Inhoud Eindredactie Thijs Fikken (hoofdredacteur) Sanne Feenstra (vormevin) Redactie Eva Bouw Robin Groenewold Jordy Janssen Wymer Praamstra Jorn van der Scheer Martinus Spoelstra Steven Wester Wietske Wilts Saskia Zwiers Druk Drukkerij Veenstra, Groninen Oplae 900 stuks Beste lezer, Het colleejaar is al weer een tijdje onderwe. De eerste tentamenuitslaen zijn (hopelijk) binnen en nu lit ook de nieuwste Giruten bij je op de mat! In dit nummer kun je van alles lezen over de Diitale Wereld, die steeds belanrijker wordt binnen ons vakebied. In de en in dit nummer komen verschillende onderwerpen naar voren. Onderwerpen die allemaal aankaarten hoe de eorafie een nieuwe dimensie heeft ekreen. Een diitale dimensie. Zo wordt de rol van sociale media bij revoluties uitelicht en kijken we uitebreid naar de diitale controle op dijken. En hoe zit het met Goole Street View? Wie verzamelt al die Geodata toch? Daarnaast kan een interview met GISexpert Marien de Bakker natuurlijk niet ontbreken. Deze Giruten is oed evuld met studieerelateerde onderwerpen. Zo vertellen een aantal Honours Collee-studenten over de toekomst van ons vakebied, en wordt op de Forum-paina de relevantie van het vak Fysische Georafie besproken. Giruten bevindt zich in zwaar weer. Door de crisis moet er ook bij Giruten bezuinid worden en dat vind je in het blad teru. Zo verschijnt Raad De Plaat helaas niet meer in kleur. Ook de redactie heeft wat veranderinen onderaan. Mark Veenstra is afestudeerd en heeft de redactie verlaten. Gelukki heeft Steven Wester de plek van Mark inenomen Goole vs. China Wymer Praamstra De diitale revolutie Thijs Fikken Thuisafehaald.nl Wietske Wilts Verbeter je buurt via een app Saskia Zwiers Goole Street View: de ins en outs Steven Wester & Jordy Janssen De Diidijk Martinus Spoelstra Zoektocht naar ruimtelijke perspectieven Rozanne Spijkerboer, Ries Knie, Patrik Nowak & Frank Brander Op de bank van... Marien de Bakker Eva Bouw Bouwput - Oostwand Grote Markt krijt nieuw ezicht Saskia Zwiers Georafen aan het werk - strijd om de liruimte Gerard Nijensteen Ibn Battuta Pro Geo & Forum info@.nl Contactadres Postbus AV Groninen Met zijn allen aan we ervoor zoren dat Giruten niet uit je brievenbus verdwijnt! Veel leesplezier, Thijs Fikken Hoofdredacteur Godames Jorn van der Scheer 14. Giruten is het onafhankelijk faculteitsblad van de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen, Rijksuniversiteit Groninen. Giruten functioneert als een zelfstandie redactie onder faculteitsvereniin Ibn Battuta. 18. De eindredactie behoudt zich het recht voor zonder opaaf van redenen artikelen in te korten, dan wel te weieren

4 wymer praamstra Goole vs. China westerse openheid teenover oosterse eslotenheid Voor ons studenten is toean tot Goole en alle websites die we maar kunnen bedenken al lan ewoon. In China is dit wel anders. Jullie hebben vast wel ehoord van de Great Firewall of China. Deze door de overheid ecreeërde online-muur zort ervoor dat zoektermen als bijvoorbeeld Tiananmenprotest, het rootste protest van burers teen de Chinese communistische overheid ooit, eblokt worden. Ook websites als Facebook, YouTube en Twitter zijn niet toeankelijk in China. Op de studieresultaten van Chinese studenten zal dit waarschijnlijk een positief effect hebben, maar naar onze westerse maatstaven zijn er veel vraen te stellen bij deze vorm van censuur. Goole China werd in 2005 opericht, maar besloot in 2010 we te trekken uit de Aziatische rootmacht, omdat het niet laner mee wilde doen aan het achterhouden van informatie voor hun ebruikers. De Great Firewall of China Hoewel de naam er rappi is, zijn de consequenties van deze firewall niet echt om te lachen. Geheel volens het motto van Den Xiaopin, een van de leiders van de transformatie van China tot een economisch rootmacht, is de bevolkin van China beter af als sommie dinen voor hen verboren worden ehouden. Als je het raam openzet voor frisse lucht, kun je verwachten dat een paar muen binnen komen, vatte hij de visie van de Chinese overheid over de vrijheid van het volk samen. Niemand weet precies hoeveel mensen werken aan de Chinese internetcensuur. Wie heeft de software emaakt, wie zort voor het onderhoud en werkt de verboden thema s bij? Per da kan het verschillen wat de Chinese burers wel of niet kunnen vinden op het internet. Van search enines als Goole en Baidu, de belanrijkste speler op de Chinese markt, wordt verwacht dat ze ook zelf onderhouden en prorammeren welke zoekresultaten eblokt dienen te worden voor de veiliheid van het land. Als iemand in China op Baidu nu bijvoorbeeld Plein van de Hemelse Vrede intypt, krijt dieene niks te zien of te lezen over de rote protesten die daar hebben plaatsevonden, maar wel ewoon informatie over andere evenementen en enkele historische feiten. Goole heeft er in 2010 voor ekozen om niet laner mee te werken aan deze internetcensuur. Door te kiezen voor een herlocatie naar Hon Kon, waar door de semi-onafhankelijke status van dit ebied een wetten over vrije informatievoorzienin elden. De druppel was een cyberattack die vermoedelijk door de Chinese overheid was epland en uitevoerd. Hierbij werden eevens van Goole-ebruikers (Goole+ en Gmail valt hier ook onder) estolen. Goole had al laner moeite met de vormen van censuur die zij verplicht moesten toepassen en besloot na deze aanvallen om te kiezen voor herlocatie. Grappi detail: het vertrek van Goole uit China en de redenen daarvoor zijn ook weer ecensureerd door de overheid. Waarom al die censuur? Voor ons westerlinen roept de censuur door de Chinese overheid veel onberip en vraen op. Voor ons is vrijheid offline én online een ewoon oed eworden. Maar kijken we niet teveel door een ekleurde bril naar de internetpolitiek in China? Feit is dat de vele reels en het bannen van sites als Facebook, Twitter en YouTube ervoor zort dat de vele Chinese internetbedrijven een kans krijen op de markt. Twitter ma dan eblokkeerd zijn, er zijn voldoende andere microblos te bereiken, waar binnen de renzen van het acceptabele epost kan worden door ebruikers. De eien economie wordt dus estimuleerd door het buitensluiten van voornamelijk Amerikaanse rootmachten. Anderzijds is het de vraa wat de bevolkin wil. In een afleverin van Teenlicht over dit onderwerp aven veel van de eïnterviewden aan de internetcensuur niet eens heel slecht te vinden. Het belan van rust en stabiliteit in hun land werd als belanrijkste reden aanevoerd. Dat belanrijke informatie over de eschiedenis van China en dus de eien identiteit niet bereikbaar is, word ondereschikt evonden aan de voordelen. Maar als je kijkt naar de functies van eïnterviewden, voornamelijk professoren op mediaebied en werknemers van rote Chinese internetbedrijven, is hun menin waarschijnlijk niet representatief voor alle Chinezen. Zoals Thijs in zijn artikel over De Diitale Revolutie (paina 6 & 7) ook aaneeft heeft de sociale media een catalyserende invloed ehad op de ontwikkelin van de Arabische Lente. Veel Chinezen hebben slechte herinnerinen aan eerdere opstanden en met de stijende economische lijn van China in het achterhoofd zijn ze tevreden met hun huidie situatie. Revolutie zort, indien het al slaat, onetwijfeld in een land met een dusdani sterke overheid als China onetwijfeld voor veel doden en een achteruitan van de economie. Liever aan veel van de eïnterviewde Chinezen met subtiele veranderinen vooruit naar een eerlijker China. Het openooien van alle informatiekanalen kan een schokolf teweebrenen waar niemand, laten we eerlijk zijn, ook wij als westerlinen, niet op zitten te wachten. /// meer weten?

5 Thijs Fikken De diitale revolutie hoe sociale media politieke veranderin beïnvloeden beschrijven als die van een katalysator. Het versnelt het proces. En dit versnellen is eienlijk iets wat we in alle nieuwe ontwikkelinen op de aarde zien. De rol van sociale media binnen de politiek roeit met het jaar. De overheid speurt elke da de sociale media af om slechte berichtevin te kunnen beantwoorden. Als politicus hoor je er zonder Twitter-account eienlijk niet meer bij. Ook fascistische reimes zijn ban voor sociale media. Politieke veranderinen lijken immers steeds vaker epaard te aan met een zoenaamde Facebook-revolutie. Maken sociale media de stap naar een revolutie daadwerkelijk makkelijker? Werkt berichtevin via het internet niet juist als woedetherapie voor de massa? Of werken sociale media als een katalysator voor revoluties? In dit artikel een verkennin. De Arabische lente. Als we het over Facebook-revoluties hebben is dit misschien wel het meest pranende voorbeeld. Reimes van twinti, derti en soms wel veerti jaar oud zijn in een korte periode uit elkaar espat als een zeepbel, met enorme politieke veranderinen als evol. Volens de berichtevin in de traditionele media was de rol van sociale media van onmisbare waarde voor de oppositie. Zo werd de eerste massale demonstratie in Eypte eoraniseerd via Facebook. Ook heeft de verspreidin van nieuws over de protesten via internet eleid tot protesten in omrinende landen teen andere reimes. De revolutie verspreidde zich mede dankzij sociale media als een olievlek door de Arabische wereld. Slacktivism?! Maar wat is de rol van sociale media bij politieke veranderin nou eienlijk? Toen er no een internet was vielen reimes ook reelmati door rootschalie revoluties. Denk aan de val van de Sjah in Iran in 1979, of het afbrokkelen van het IJzeren Gordijn eind jaren tachti. Malcolm Gladwell, journalist en auteur bij de New Yorker, is een van de bekendste sceptici op dit ebied. Hij stelt dat het ebruik van sociale media misschien wel een remmend effect heeft op de ontwikkelin van een eventuele revolutie. De moelijkheid om je menin op het internet te plaatsen zou leiden tot activisme met weini risico s, een bewein die hij omdoopt tot slacktivism. Een status Malcolm Gladwell liken is immers makkelijker dan de was doen. Volens Gladwell heeft activisme pas echt nut als het met levensbedreiende risico s epaard aat: de opstand teen het Apartheidsreime in Zuid-Afrika, of de strijd voor homorechten in San Francisco in de jaren zeventi. Met het plaatsen van je menin op het internet ontwijk je volens Gladwell de echte confrontatie. Het uitten van je menin werkt in die situatie als woedetherapie voor de massa, waardoor de menite juist beter beïnvloedbaar is door de lokale autoriteiten. Ook Eveny Morozov, onderzoeker aan Stanford University, bediscussieert de rol van sociale media binnen de olf van revoluties. De openheid van de media is volens Morozov zowel de kracht als de achilleshiel. Naast revolutionairen kan ook de overheid bij de informatie. Op die manier kan de overheid zich voorbereiden en eventueel inspelen op de berichten om een Clay Shirky opstand te voorkomen. Misschien heeft de menite het zelfs zo druk met kletsen óver het reime dat er een tijd is om daadwerkelijk wat te doen téen het reime. Slacktivism!? Beschikbaarheid van informatie als troef Als we het bovenstaande samenvatten komen we snel tot een conclusie: sociale media vertraat het ontstaan van een revolutie. Helaas is het zo simpel niet. We vereten hier namelijk een belanrijke eienschap van sociale media: het beschikbaar stellen van informatie. In onderdrukte reimes is de persvrijheid vaak beperkt. Dit zort ervoor dat wreedheden lan verboren blijven voor de buitenwereld. Met de komst van het internet en sociale media kan iedereen informatie online zetten en bewerken. Iedereen, dus ook het volk zelf. Door deze wijde beschikbaarheid van informatie kan iedereen over de hele wereld zien hoe het er aan toe aat in het desbetreffende land. Leden van de eien bevolkin, maar ook staatshoofden van andere staten. Dit laatste is een bepalende factor bij de Facebook-revolutie. Door de beschikbaarheid van informatie kunnen andere landen oordelen over de ebeurtenissen. Met dat oordeel komt vaak internationale druk aan de hand van sancties, handelsverboden en in extreme evallen zelfs militaire bemoeienis. Deze internationale druk was er duidelijk aanwezi bij de val van het reime van Khadaffi in Bij dit extreme eval werd het reime door aanvallen van de NAVO omvereworpen. Zonder deze internationale inbren had het veel laner eduurd voordat Khadaffi van de troon was estoten. Massa-teen-massa Naast de voorzienin in informatie is ook de functie van discussieplatform een belanrijke rol van de sociale media. Alleen die informatie zet immers niets. Een efundeerde menin over het probleem is vele malen belanrijker. Nu denk je natuurlijk meteen teru aan de term van Gladwell: slacktivism. Praten, maar niet protesteren. Clay Shirky, hooleraar media aan de Universiteit van New York, denkt daar heel anders over. Hij is van menin dat de sociale media als conversatieplatform dient, waarbij naast oppervlakkie uitspraken ook oede discussies evoerd worden. Het unieke aan de sociale media is dat het deze discussies omvormt van één-op-één esprekken naar massa-teen-massa esprekken. Hierdoor raken enorme roepen mensen betrokken. Sociale media als katalysator Het is er moeilijk te zeen wat nou daadwerkelijk de rol van sociale media bij politieke veranderin is. Er zijn weini voorbeelden beschikbaar. Bij de voorbeelden die we wel hebben verschilt de rol van sociale media enorm. In mijn optiek kun je de rol van sociale media het beste Als we alles samenvoeen blijkt dat de openheid van informatie en de functie als discussieplatform bepalend zijn voor onze katalysator. De belanstellin neemt hierdoor exponentieel toe, niet alleen bij de bevolkin, maar ook bij de buitenwereld. Dit laatste is cruciaal. Zonder de invloed van andere staten is het voor het volk een stuk lastier om een dictator om te werpen. Dit is de kern van de rol van sociale media bij revoluties. Of dit oed is? Wie zal het zeen.

6 Wietske Wilts 8. Saskia Zwiers 9. Thuisafehaald.nl ezonde en oedkope maaltijden bij jou in de buurt! Verbeter je buurt via een app Je kent het vast wel. Dat je na een da hard studeren het liefst thuis wil komen en dat er dan een heerlijke maaltijd op je staat te wachten Of dat je na een brakke da een zin hebt om te koken en toch iets fatsoenlijks wil eten Het liefst een beetje ezond en oedkoop. Nu is er een oplossin: Thuisafehaald.nl! Via deze website kun je voor een paar euro een ezonde maaltijd bij jou in de buurt ophalen. Thuisafehaald.nl biedt fanatieke koks de ruimte om hun kookkunsten met buurtenoten te delen en luie afhalers de eleenheid om oedkoop een ezonde maaltijd op te halen. De website, die bein dit jaar werd elanceerd, is een root succes. Al ruim 2400 koks en bijna afhalers maakten een profiel aan. In de rote steden werkt Thuisafehaald.nl het beste. Waar veel mensen dichtbij elkaar wonen, is de kans het rootste dat er een paar enthousiaste thuiskoks tussen zitten. En voor deze thuiskoks is er dan ook een root afhaalpubliek beschikbaar. Zo zijn er dankzij Thuisafehaald.nl in Utrecht en Amsterdam thuiskoks die bijna elke da een maaltijd aan hun buurtenoten aanbieden en afhalers die elke da elders in hun buurt terecht kunnen voor een verse maaltijd. In Groninen heeft het even eduurd voordat het concept oed van de rond kwam. Getipt door een vriendin heb ik afelopen voorjaar elijk een Thuisafehaald.nl-profiel aanemaakt. Het aantal koks in de stad was toen no op één hand de tellen. Met enie reelmaat bied ik een maaltijd aan. Afhalers die mij volen via de site, krijen dan een bericht dat er bij mij een maaltijd af te halen is. Ze reserveren een portie, zodat ik weet voor hoeveel mensen ik a koken. Ik a naar de markt voor de boodschappen en duik dan mijn keuken in. Eén voor één druppelen de afhalers binnen met een bakje. In het bein moest ik even wennen aan vreemde mensen in mijn keuken (zeker ook omdat mijn keuken piepklein is). Nu voelt dat heel ewoon. Doordat koks en afhalers direct met elkaar afrekenen, blijven de kosten laa. Voor drie of vier euro haal je dus een volledie maaltijd af. Na afloop kunnen de afhalers via de website een bedankje achterlaten voor de kok. Omekeerd heb ik ook al diverse malen eten bij buurtenoten afehaald. Teenwoordi aat dat heel makkelijk, omdat er bijna elke da wel een maaltijd aaneboden wordt in Groninen. In de loop van de da (het tijdstip kun je zelf instellen op de site) krij ik een mailtje met welke maaltijden er vandaa en moren in mijn buurt (en van de koks die ik vol ) worden aaneboden. Korteleden is er ook een app voor ontwikkeld. Laatst was ik bij een thuiskok in mijn buurt. Haar zelfemaakte naanbrood was no niet helemaal klaar, dus bood de kok de afhalers een wijntje aan tijdens het wachten. Door Thuisafehaald.nl zat ik dus zomaar aan de wijn in de keuken van een vreemde. Overiens wel samen met een afhaler die ik al kende, omdat hij eerder een maaltijd bij mij had afehaald. Zo n concept als Thuisafehaald.nl bevestit maar weer dat diitale communicatie mensen niet uiteendrijft, maar juist samenbrent. Het succes van Thuisafehaald.nl laat zien dat mensen bij het koken en eten ook aan elkaar denken en hun maaltijden delen. Bovendien kan het je zomaar ebeuren dat je je buren beter leert kennen, omdat je via de website eten bij hen kunt afhalen. Zonder diitale communicatie en Thuisafehaald.nl was dit niet op deze laadrempelie manier moelijk eweest. Ga dus snel naar Thuisafehaald.nl en maak een profiel aan. Voor je het weet haal je met emak de heerlijkste maaltijden in huis of kun je je buurtenoten blij maken met jouw heerlijke erechten. Eet smakelijk! Gemeenten beschikken al jaren over loketten waar burers meldin kunnen maken van defecte lantaarnpalen of verzakte stoepteels. De overheid speelt momenteel oed in op nieuwe communicatiemiddelen en wint met diitale meldinen -applicaties steeds meer terrein bij 3G-beminnend Nederland. Naast de landelijke BuitenBeter -applicatie heeft elke zelf respecterende emeente een meldinsapplicatie. Hoe werken deze mobiele applicaties en wat hebben wij er aan? Dat de komst van smartphones onze communicatiestijlen drastisch veranderd heeft moe duidelijk zijn. Dat ook de overheid zo oed weet te profiteren van die ontwikkelin is bijzonder. De overheid heeft vaak moeite om contact te onderhouden met jone burers, omdat de communicatie als afstandelijk, formeel en stroef ervaren wordt. Het vooroordeel dat bij een emeente alles traa verloopt, kan overboord eooid worden dankzij de komst van de nieuwe manier van communiceren: de meldinsapplicatie. Met de meldinsapplicatie BuitenBeter kan iedereen met een smartphone op iedere plek in Nederland een ebrek in de openbare ruimte dooreven. Via een GPS-sinaal kan de applicatie (app) exact bepalen waar de melder zich bevindt en daarmee de locatie van meldin emakkelijk koppelen aan de daarbij behorende emeente. De melder hoeft dan enkel no een foto te maken van het voorval en een korte toelichtin te even, waarna de klacht met één druk op de knop wordt verstuurd. De emeente ontvant de meldin en reistreert deze bij de werkbonnen. direct duidelijk is. Een telefoonesprek als dit wordt zeldzaam: Ja met Hendriks, er zit een at in de stoep. - Dat is vervelend meneer, om deze meldin in behandelin te kunnen nemen zou ik raa de locatie noteren. Nou, het at zit precies voor mijn huis. - Waar woont u meneer Hendriks? - Ik woon in Groninen. - Waar in Groninen precies? - In Beijum. Meneer, wat is uw adres? Een nadeel van de BuitenBeter-app is echter dat de nuance of noodzakelijke details soms ontbreken. De melder kan óf een foto toevoeen óf een toelichtin typen. Een wazie foto, slechte omschrijvin of een anonieme meldin kan juist van de loketmedewerkers spoorzoekers maken. Daarnaast is de BuitenBeter-app een landelijke app, waar alle emeenten via een alemeen adres op aanesloten zitten, waardoor het een tijdje duurt voor de meldin het juiste loket bereikt. Gemeenten hebben liever rechtstreeks contact met hun bewoners, omdat dit sneller is en er edetailleerder ewerkt kan worden. Het laatste jaar hebben veel emeenten dan ook een broertje ontwikkeld van BuitenBeter, waarbij alleen meldinen binnen die emeente dooreeven kunnen worden. Zo ontwikkelde de emeente Amsterdam de app Operuimd en maakt Groninen ebruik van MeldStad. Een voordeel van deze lokale apps is dat je openstaande meldinen in die straat of buurt direct kunt zien. Daarop is te zien of iemand anders dat zwerfafval al emeld had en wat de status van deze meldin is. Bovendien is het zo dat een landelijke app er abstract is en uitaat van het idee dat Nederlanders zich betrokken voelen bij de kwaliteit van de openbare ruimtes in het hele land. Veel meldinen komen van directe omwonenden of wanneer men er zelf expliciet hinder van ondervindt in het daelijks leven. Tijdens een éénmali uitstapje naar Utrecht zal een smartphoneebruiker niet auw een diitale meldin maken van defecte straatverlichtin daar. Lokale meldinsapplicaties voorzien beter in de behoefte om de eien buurt te verbeteren en een steentje bij te draen aan de kwaliteit van de openbare ruimtes. Gezien het no altijd roeiende aantal smartphonetoepassinen, aat deze emeentedienst 2.0 een succesvolle toekomst teemoet. /// Meer weten? nl/woonomevin/meldstad/ of scan de code. Het dooreven van een derelijke meldin kan eventueel anoniem en op ieder moment van de da. Een voordeel voor de ebruiker is dat hij/zij niet afhankelijk is van de openinstijden van het telefonisch loket. Het ebruiken van een derelijke app is er laadrempeli en vooral voor de jonere doelroepen eenvoudi in ebruik. Bovendien hoeft de burer niet te bedenken welke emeente verantwoordelijk is voor deze klacht en als een ware spoorzoeker contact te zoeken met het juiste loket. Ook voor loketmedewerkers biedt de app een uitkomst, omdat via GPS de locatie

7 Steven Wester & Jordy Janssen Goole Street View: de ins en outs Als je aan het thema diitaliserin denkt en je wilt dit in relatie brenen met eorafie, dan kom je al snel bij Goole Maps terecht. Goole Maps is de meest ebruikte online kaart ter wereld. Sinds 2007 bestaat in Goole Maps de functie Street View, waarmee je no verder kan inzoomen op de aarde en virtueel kan rondlopen over onze planeet. Het beon op een kleinschali niveau in de Verenide Staten, vijf jaar later zijn rote delen van de wereld zichtbaar emaakt in Street View. Het kan natuurlijk er leuk zijn om de wereld op deze manier te ontdekken, maar toch is niet iedereen zo blij met de functie Goole Street View. Sommie mensen zijn van menin dat het de privacy van mensen aantast, en keuren Street View daarom af. Street View-auto s Om eevens te kunnen weereven moet je natuurlijk altijd eerst data verzamelen. Als de data niet al beschikbaar is moet je deze zelf aan verzamelen. Dit is wat Goole ook edaan heeft. Omdat er een oede en volledie data beschikbaar is om de wereld vanaf straatniveau te bekijken is men zelf op pad eaan om deze data te verzamelen. Goole Street View werd in het bein estart als een experimenteel project, waarbij met computers in de kofferbak en camera s, lasers en GPS-apparaten op het dak de eerste beelden verzameld werden. Deze auto s reden voor het eerst rond in 2007 door een aantal rote steden in de Verenide Staten. Deze auto s maakten snel plaats voor busjes en vervolens werd een heel waenpark ebruikt om beelden te verzamelen. Dit scheelde een hoop, want nu kon men met één computer per auto rondrijden. Ook werd in korte tijd de kwaliteit van de camera s verbeterd. Deze camera s konden nu foto s in 360 raden maken. Ook was er 3D-apparatuur aanwezi waarmee afstanden realistischer weereeven konden worden. Koers bepalen Naast dat de apparatuur natuurlijk er belanrijk is om mooie beelden op te vanen, moet er ook rekenin ehouden worden met fysisch-eorafische factoren. Het weer heeft een rote invloed op de plannin. Als het reent of sneeuwt kunnen straten en ebouwen minder makkelijk vasteled worden. Naast het weer is de stand van de zon ook belanrijk. Als de zon niet hoo enoe staat, staan ebouwen in de schaduw. Het doel van Goole is om alle plaatsen zo mooi moelijk weer te even op Goole Street View, en in de zon kan dat beter dan in de schaduw. Verder moet er ook rekenin ehouden worden met de seizoenen. Geprobeerd wordt om alle plaatsen in oede weersomstandiheden op de foto te zetten. Als je bijvoorbeeld naar Europa kijkt, beint Goole in het voorjaar met rondrijden door Spanje en Italië, om vervolens in de zomer naar het noorden te rijden richtin Scandinavië. Als het weer herfst beint te worden, rijden ze weer richtin het zuiden. Bij de start van het in kaart brenen van de wereld, is Goole beonnen met het fotoraferen van de stedelijke ebieden, omdat hier de meeste mensen wonen en omdat stedelijke ebieden optisch ezien aantrekkelijker zijn. Het is loisch dat mensen op Street View eerder rondkijken in New York dan in Siberië. Toen een root deel van de stedelijke ebieden in kaart ebracht was, werd beonnen met het fotoraferen van de landelijke ebieden. Data-analyse Nadat de Goole-auto s de foto s enomen hebben, moet hier mee aan de sla eaan worden. Men moet precies weten welke foto waar emaakt is. Hier ebruiken ze GPSapparaten voor en sensoren die de snelheid en richtin van de auto meten. Om vervolens een mooi doorlopend panorama van 360 raden te maken, worden verschillende foto s over elkaar heen eplakt. De overanen worden zo onzichtbaar moelijk emaakt. Om het ook moelijk te maken om door de straten heen te lopen, zitten er drie lasers op de auto s. Deze kaatsen teru op ebouwen en andere objecten in de omevin, waardoor het moelijk is een 3D-model te maken. Dit systeem is verelijkbaar met de manier waarop vleermuizen hun we vinden in het donker, maar dan niet met eluid, maar met licht. Als uiteindelijk alle beelden mooi aan elkaar ekoppeld zijn, kun je over de straten aan rondlopen. Hiervoor ebruik je het bekende poppetje dat je ziet op Goole Maps, enaamd Peman. De beelden die op deze manier worden verzameld voor Goole Street View, worden ook ebruikt voor Goole Earth. Off-Road Backpack Goole s nieuwste Street View project vindt niet laner plaats op de we, maar Goole aat off-road. Het bedrijf heeft een backpack ontworpen waarmee ook de wildernis aanedaan kan worden, enaamd de Street View Trekker. Ze worden ebruikt in rote steden om fiets- en voetpaden in beeld te brenen. Ook buiten de rote steden kan de backpack oed ebruikt worden. Zo zijn er plannen om binnenkort de Grand Canyon in kaart te brenen. Bij een lezin van Ed Parsons in het Belische Leuven tijdens het Annual Conress van EGEA, zei hij dat Goole no op zoek is naar avonturiers om te helpen bij dit project. Er wordt namelijk no ezocht naar mensen die met een backpack om mee willen helpen de wereld te ontdekken. Privacy Het feit dat Goole de hele wereld afaat om foto s te maken is op zich mooi, zolan het maar niet ten koste aat van de privacy vinden veel mensen. In de tijd dat Goole Street View no niet zo lan bestond hield Goole minder rekenin met de veiliheid dan het teenwoordi doet. Zo was het tot een paar jaar eleden niet zo emakkelijk om een klacht teen Goole in te dienen, als je een foto verwijderd wilde hebben. Zo waren foto s te zien van mannen die een stripclub verlieten, en vrouwen die kinderen sloeen. Er stond ook een foto op van een overval die plaatsvond hier in Groninen. De daders hiervan zijn vervolens opepakt. Dit is dan weer de andere kant van het verhaal. De laatste jaren heeft Goole strenere maatreelen etroffen betreffende de privacy. Teenwoordi kunnen problemen of klachten makkelijk en snel emeld worden, simpelwe door de knop meldt probleem aan te klikken. Ook worden ezichten van mensen en nummerborden onherkenbaar emaakt. Gebruikers kunnen zelfs aanvraen hun huis en omevin niet te laten zien. Duitsland Toch vindt no lan niet iedereen dat de privacy van mensen hiermee enoe ewaarbord is. Er zijn verscheidene rechtzaken aanespannen teen Goole, met wisselend resultaat. In Duitsland protesteerde de bevolkin massaal teen Goole Street View. De rechter in Duitsland heeft besloten dat de beelden leaal waren, maar toch is Goole estopt met het verder updaten van Duitsland. Zoals ook te zien is op het kaartje hiernaast. Er zijn alleen van de rote steden in Duitsland beelden te zien. De privacykwestie in Duitsland liep hoo op. Er zijn bijna klachten eweest van huishoudens teen Goole Street View. Zelfs ministers inen zich ermee bemoeien. Zo vonden ministers dat de beelden pas vrij mochten worden eeven als elke klacht erteen was afehandeld. De reerin werd verweten dat men eerder maatreelen had moeten nemen teen Goole om deze situatie te voorkomen. Waar Goole inmiddels dus is estopt met het maken van Street View beelden in Duitsland, is Microsoft juist net beonnen. Dat bedrijf ebruikt de beelden voor haar Bin Maps. Wordt vervold.. In Nederland zijn minder klachten eweest teenover Street View dan in Duitsland, sterker no, Nederland was het eerste land dat naenoe volledi beschikbaar was in Goole Street View. Ook bestaat er een site, streetviewnederland.nl, waarop mensen opvallende foto s plaatsen. Zo bestaan hier cateorieën als mooie meiden, en bekende Nederlanders. Het lijkt er dus op dat Nederland een stuk minder moeite heeft met de privacyrechten dan Duitsland. /// Meer weten? nl,

8 raad de plaat Raad de Plaat Van welke pc-ames zijn deze screenshots? Weet jij welke spellen de Girutenredactie de afelopen weken heeft espeeld? Stuur je antwoord naar en maak kans op een prachtie prijs! Oplossin vorie keer: Bass Rock (Schotland) Winnaar: Leon Lukkien Extra: In de bovenbalk van dit nummer vind je op iedere paina een loo van een spel, een proramma of iets anders diitaals. Probeer ze allemaal te raden en maak kans op een mooie prijs!

9 martinus spoelstra 14. jorn van der scheer 15. De Diidijk hoe satellieten en sensoren onze dijken bewaken Godames startpunt voor de planoloo Sinds mensenheuenis worden de dijken in Nederland in de aten ehouden door Rijkswaterstaat en de waterschappen. Vele dijkwachters kijken dan routinemati met het blote oo ter plaatse hoe de dijk erbij lit en hoe stevi het dijkmassief is. Loischerwijs wordt er ten tijde van storm dan extra econtroleerd. Al met al een methode die lan stand heeft ehouden, maar wellicht niet de meest zekere manier is om de kilometer tellende primaire waterkerin (en km secundaire waterkerin) elijktijdi, elijkwaardi, en structureel te observeren. Dit bleek bijvoorbeeld in de warme, droe zomer van 2003 toen in Wilnis een woonebied plotselin onder water stond. Onverwacht bezweek daar een veendijk onder invloed van de droote. Daarnaast spelen de voorspelde zeespieelstijin, toenemende rivierafvoer en lopende bodemdalin van veenebieden ook een rol in de toenemende last voor de dijken. De toenmalie staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat vond dat het tijd was voor veranderin. Het proramma Verbeterin Inspecties Waterkerinen (VIW) werd opericht. Het doel van dit proramma was te komen tot realiseerbare technieken voor permanent monitoren en meten van de veiliheid als aanvullin op de bestaande visuele dijkinspecties. Dit project zou niet veel later de naam DiiDijk krijen. Aan de hand van SBIR (Small Business Innovation Research), een Amerikaans principe waarbij de markt wordt operoepen om nieuwe ideeën aan te draen en uitvoerbaar te maken, werd het DiiDijk-project in an ezet. Een voordeel van dit principe is dat de overheid door participatie van de markt het flexibele karakter, het specialisme en de onderneminslust van de bedrijven kan benutten. Het is dus Rijkswaterstaat die als projectleider de randvoorwaarden stelt, waaronder ondernemers een nieuwe dijkmonitorin Lauwersmeerdijk techniek kunnen ontwikkelen. Het DiiDijkproject past oed binnen de kaders van het onderzoeksproramma Flood Control Dit is een initiatief van de overheid, bedrijfsleven en kennisinstituten om ezamenlijk de beheersin van overstrominsrisico s te verbeteren en deze kennis te intereren met besluitvormin omtrent calamiteiten. De projectenfasen van een SBIR bestaan dooraans uit: (1) Een haalbaarheidsonderzoek, (2) het ontwikkelen en realiseren van een prototype en (3) de commerciële verkoop. Het project werd efinancieerd door het Ministerie van Verkeer en Waterstaat en het Ministerie va Economische Zaken. Na aanleidin van de oproep volden er 21 inschrijvinen. Hiervan kreen in 2007 vijf bedrijven een SBIR-cheque toeewezen om de eerste fase te doorlopen, dus het onderzoeken van de haalbaarheid van nieuwe methoden voor dijkinspectie. De selectie in verder voor de tweede en derde projectfase. Een jaar later werden er twee bedrijven ekozen die een prototype konden aan ontwikkelen en realiseren. Het eerste bedrijf Hansje Brinker B.V., een operationele monitorins- en waarschuwinsdienst, ontwikkelde een radartechniek via satellieteevens waarmee er continu actuele informatie over het edra van de dijk kan worden eboden. Het edra van een dijk bestaat uit de stabiliteit, interiteit en de hooteveranderin. Door deze eevens kan de lineaire deformatiesnelheid worden berekend. Dit is in principe de snelheid waarmee de waterkerin omhoo komt of juist verzakt. Dit wordt bijvoorbeeld veroorzaakt door inklinkin, afschuivin of schade aan de aanliende infrastructuur. Een automatisch waarschuwinssysteem treedt in werkin wanneer de stabiliteit van waterkerinen niet optimaal is op bepaalde plaatsen. Hierdoor kunnen dijkbeheerders tijdi maatreelen treffen voor de veiliheid van de dijken en het achterliende land. Het voordeel van deze radartechniek is de inspectie op rote hoote da en nacht, bij helder en bewolkt weer en op de millimeter nauwkeuri de stand van de dijk kan weereven. Het tweede bedrijf, Alert Solutions, kree door het DiiDijk-project de kans om de zo eheten GeoBeads-techniek te ontwikkelen. Het betreft een chiptechnoloie waarbij sensoren als een soort kunstmatie zintuien in de dijk een onderronds beeld even van de toestand van de dijk. Dit beeld is online vanaf elke ewenste computer toeankelijk. Deze sensoren meten elijktijdi en continu verschillende rondeienschappen zoals de waterdruk, de temperatuur en de bewein van de dijk. Hierdoor heeft men de moelijkheid vroetijdi in te rijpen mochten de meeteevens een slechter wordende of kritieke toestand aaneven en de kans op calamiteiten kan worden verkleind. Een ander voordeel is het terudrinen van de kosten van dijkbewakin. Het eerste ontwikkelde prototype is de levensechte testdijk in Bellinwedde (Groninen). Bij dit experiment wordt de stabiliteit van de dijk etest door de dijk kunstmati te laten bezwijken, wat een oed beeld en model heeft opeleverd van hoe dit proces verloopt. Momenteel wordt de GeoBeadstechniek ook in rivierdijken, zeedijken en ophoowerkzaamheden van kades ebruikt. De hierboven besproken technieken van de twee bedrijven kunnen worden ezien als complementaire technieken; ze sluiten oed op elkaar aan. De (traditionele) menselijke oen op en om de dijk, worden vanaf nu bijestaan door oen boven de dijk en in de dijk. /// Meer weten? dijkmonitorin lineaire deformatiesnelheid Hondsbossche Zeewerin De afelopen twee jaar heb ik voor het vak Ruimtelijke Plannin 1 het simulatiespel PIName beeleid. Het spel wordt twee daen espeeld door oneveer derti mensen, voornamelijk eerstejaars planoloie, en laat onder andere zien wat diverse actoren doen binnen het ontwikkelen van een stad. Iedereen aat voor eien ewin maar leert naarmate het spel vordert dat je het dichtste bij komt als je de juiste mensen aan je zijde hebt. Daarnaast zijn er allerlei reels waaraan je moet voldoen. Zo heb je het juiste bestemminsplan nodi om je plannen ten uitvoer te kunnen brenen. Door allerlei rollen binnen het spel te laten samen- en teenwerken ontstaat er dus een stad met slecht en oed functionerende roepen. In dit spel wordt vooral het planproces duidelijker emaakt aan de planoloen in spe. Een analoo spel als de PIN-ame is openomen binnen de bachelor Technische Planoloie, maar waarom wordt er niet een midda SimCity espeeld om mensen bewust te maken van bepaalde planoloische processen? Onderstaand artikel eeft een korte blik op deze vraa. Tycoons Velen van jullie hebben vast wel eens een tycoon-ame espeeld. Een spel waarbij je de Tycoon probeert te worden in de branche van het spel. Aan vele branches is wel een tycoon-ame ewijd, variërend van de klassiekers Rollercoaster Tycoon en Zoo Tycoon tot het wat minder eslaade Prison Tycoon. Met Rollercoaster Tycoon merk je dat er een verband is tussen het verdwalen van asten en de routes in je park. Daarnaast is plaatsen van een kiosk, waar de asten kaarten van het park verkopen, op de juiste plek ook zeer belanrijk. De keuzes tussen dure attracties, prijskaarten en campanes laten zien dat het maken van een oed plan, in dit eval het plan voor een pretpark, bestaat uit allerlei keuzes en dat de ulden middenwe lasti te vinden is. Dit neemt niet we dat bijvoorbeeld Rollercoaster Tycoon dusdani simpel is dat er nauwelijks een koppelin met de werkelijkheid te maken is, maar dat het denken volens bepaalde patronen en structuren een oede basis kan zijn. Een spel dat wat Tycoons betreft meer de diepte in aat is Transport Tycoon. Het oriinele spel is uitebracht in 1994 en heeft no steeds een rote community van spelers die het spel updaten en uitbreiden. De menin van de spelers is dat er sinds Transport Tycoon een spel meer is uitebracht dat het transporteren van oederen en het vervoeren van mensen zó leuk maakt. Het is een realistische weerave van de werkelijkheid, maar het heeft voor mij, en vele anderen, de interesse voor de planoloie ewekt. Het aat bij dit spel om het aanleen van routes tussen bijvoorbeeld twee steden. Het vervoer aat per bus, trein, boot of vlietui en de speler heeft de vrijheid om zelf de route te bepalen en/of aan te leen. Elk vervoersmiddel heeft zijn vooren nadelen en zort voor een afwein, die per keer verschillend is. Hierdoor word je edwonen na te denken en creatief te zijn in het zoeken naar oplossinen. Dit maakt het spel er interessant en levert het een simplistische maar leuke kijk op het oplossen van planoloische vraastukken. SimCity De release van SimCity in 1989 heeft een unieke reeks opvolers en spin-offs afeleverd. Met de nieuwste versie van SimCity, SimCity, zijn we al toe aan de twaalfde versie van dit spel. Daarnaast is het aantal spin-offs ook bijzonder root, waarvan de bekendste The Sims is. SimCity is een van de meest espeelde spellen onder planoloen. SimCity ebruik ik tijdens voorlichtinsdaen voor de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen, omdat veel eïnteresseerden vraen wat planoloie nou eienlijk inhoudt. Omdat het berip planoloie zo breed is, stel ik meestal als teenvraa of ze SimCity hebben espeeld. SimCity is een leuke kennismakin met de planoloie. Er zijn allerlei actoren die hun wensen vervuld willen hebben, zo wil de emeente niet te veel eld uiteven, willen de bewoners een veilie wijk en wil het bedrijfsleven de belastinen zo laa moelijk houden. Ondertussen dien je ook no rekenin te houden met het milieu en de reisafstand. Naast het inspelen op al deze factoren is het leuke van SimCity dat je alle macht hebt. Alles wat jij wilt, wordt uitevoerd. Er is een instantie die je teen kan houden. Dit is dan ook meteen de reden dat SimCity een leuk spel is, maar een simulatie van de werkelijkheid. Daarnaast is SimCity, omdat het een computerspel is, opebouwd uit aloritmes die vaststaan. Dit, in teenstellin tot de werkelijkheid, waarin alles veel chaotischer en onvoorspelbaarder verloopt. Als een plan op dit moment oed wordt evonden, betekent dat niet dat het over een aantal jaar no steeds oed is. De menin van een mens verandert nou eenmaal. Plezier Het is vrij eenvoudi om te stellen dat bepaalde spellen wel raakvlakken met de planoloie hebben, maar een directe toeevoede waarde zijn. Maar misschien is dat wel helemaal niet de vraa die esteld moet worden. Bovenstaande spellen hebben voor velen van ons uren aan speelplezier opeleverd en daar aan met de release van de nieuwe SimCity in februari no heel wat uren bijkomen. Het feit dat voor velen onder ons de interesse voor planoloie door SimCity en Transport Tycoon ewekt is, is voor mij de toeevoede waarde van deze spellen. Want, ze nou zelf, wat is er nou leuker dan de mooiste stad ooit te bouwen in SimCity of het, zonder vertrain functionerende, rootste spoornetwerk te bouwen in Transport Tycoon?!

10 inezonden artikel Rozanne Spijkerboer Ries Knie Patrik Nowak Frank Brander Zoektocht naar ruimtelijke perspectieven Eind 2011 zijn wij, bachelor Honours Colleestudenten, aan de zoektocht beonnen wat de perspectieven voor ons vakebied eorafie en planoloie zijn. Aan de hand van verschillende analyses hebben we onderzocht wat de wetenschappelijke en maatschappelijke aenda s voor de toekomst zijn. Ondertussen bleek de vraa in hoeverre deze twee aenda s met elkaar in overeenstemmin dienen te zijn, boven te drijven. Zou de wetenschap enerzijds de maatschappij moeten dienen en de vraastukken oplossen, of produceert de wetenschap, anderzijds, kennis en zet het teen de maatschappij doe er je voordeel mee, om er vervolens de handen van af te trekken? Een ulden middenwe lijkt de ideale situatie en ook de situatie die wij zijn teenekomen. In onze zoektocht hebben we op verschillende ebieden binnen ons vakebied vooraanstaande wetenschappelijke tijdschriften, Nederlandse onderzoeksroepen en scenariostudies van Nederlandse planbureaus eanalyseerd. Door de resultaten hiervan te bundelen is eprobeerd een overzichtelijk beeld te schetsen van de thema s die in de wetenschap en maatschappij van belan zijn en hoe dit wordt ethematiseerd in het onderzoek. Het eerste belanrijke thema is het vraastuk rondom alomeratie. In de wetenschap wordt de hoofdvraa esteld waar bedrijven heenaan. Voor de maatschappij wordt deze vraa vertaald naar werkeleenheid en miratie: waar banen te vinden zijn. Het betreft hetzelfde thema, maar er wordt een andere vraa esteld. Zo ook zijn de doelstellinen van onderzoek naar deze verschijnselen verschillend. Ten eerste wordt de vraa esteld waarom bedrijven daar aan waar ze aan. Ten tweede roept dit de vraa op wat er vervolens met de bevolkin ebeurt: aan mensen de bedrijven, en dus de banen, achterna? En wat ebeurt er met de plaatsen van vertrek? Zo zien we dat wetenschappelijke en maatschappelijke vraastukken op het ebied van economische eorafie vervlechten en de ene vraa een andere oproept. Het tweede belanrijke thema is te vinden in de stadseorafie: het vraastuk rondom sereatie. Op verschillende ebieden en op verschillende schaalniveaus wordt onderzoek edaan naar het bestaan of de toename van verschillen binnen de bevolkin. De faculteit Ruimtelijke Wetenschappen van de RuG heeft een bijzondere benaderin van dit vraastuk. Sereatie roept namelijk ook vraen op omtrent individuele en collectieve sense of belonin en plaatsedra. Dit is relevant als ook de maatschappelijke vraastukken in oenschouw worden enomen. Er blijkt immers dat verschillen in de bevolkin steeds roter worden. Dit manifesteert zich binnen, maar ook tussen steden en heeft verschillende versterkende oorzaken zoals demorafische en economische krimp en roei. Ondanks dat sereatie zich uiteraard niet enkel voordoet in steden, is het wel een thema van belan voor de stedelijke eorafie. Immers wonen er teenwoordi meer en meer mensen in steden, zowel mondiaal als in Nederland, en hoe roter een bevolkin, hoe roter ook de verschillen. Sereatie is dus een urbaan fenomeen, maar wel een fenomeen dat rote consequenties kan hebben, met name in steden. Bovendien wordt benadrukt dat deze verschillen steeds extremer worden. Een maatschappelijk vraastuk, wat wetenschappelijk onderzoek nodi heeft. Een belanrijk vraastuk binnen de planoloie dat hierop aansluit is in welke urban form deze ontwikkelinen plaatsvinden en hoe beleid deze ontwikkelinen kan beïnvloeden. Sereatie en de vormin van alomeraties zijn fenomenen die over de hele wereld plaatsvinden, zowel in krimpreio s, roeiende lobal cities en steden waar urban sprawl een probleem vormt. Welke urban form is een passende in deze verschillende situaties en welke bestaande en nieuwe planvormen op verschillende schaalniveaus kunnen dit in oede banen leiden? Ook de veranderende rol van de overheid en een herverdelin van de taken hierbij is een vraastuk dat door veel Nederlandse planoloische onderzoeksroepen behandeld wordt. In de culturele eorafie zijn de onderzoeksthema s niet wezenlijk veranderd. Wat wel is veranderd, is de benaderin van het cultureel-eorafisch onderzoek. Niet alleen object en onderzoeksproces staan centraal, steeds vaker staat ook de onderzoeker zelf centraal. Hij onderzoekt elementen uit zijn eien leven, als het ware. Zo kan de ervarin van het lezen van een boek, verklaard vanuit eorafisch perspectief, een prima onderwerp voor onderzoek zijn. De vraa is natuurlijk wel in hoeverre de lezer de onderzoeker kan volen in diens eien wereld, tijdens het lezen van een derelijk artikel over de ervarinen de onderzoeker. Daarnaast probeert de culturele eorafie ook steeds meer aansluitin te vinden in de maatschappij. Cultureel-eorafen treden buiten de academische wereld en aan zich ook bezi houden met de praktische uitwerkin van hun ideeën. Een voorbeeld hierbij is de vakroep Miration & Development van de Radboud Universiteit, die als beste naar voren kwam in een onderline verelijkin van de vakroepen culturele eorafie in Nederland. Deze vraastukken hebben we in een oriinele pick-my-brain-sessie vooreled aan de internationaal bekende toponderzoeker van onze faculteit: prof. Philip McCann. In een bijeenkomst die speciaal eoraniseerd is voor Honours Collee-, Research Master- en PhDstudenten, af McCann zijn visie op deze en andere vraen en wat de ruimtelijk wetenschappelijke en maatschappelijke aenda zou moeten zijn. In onze zoektocht kwam in de verschillende ebieden naar voren dat stedelijke issues steeds belanrijker worden. We zaen in de economische eorafie het thema alomeratie en stedelijke vorm in de planoloie. In onderzoek wordt de stedelijke schaal dan ook vaak ebruikt, mede door de mondiale urbaniserin. Stedelijke issues zijn volens McCann echter niet het belanrijkst. Het stedelijke fenomeen is zeker van belan, maar onderkent moet worden dat in Nederland en West-Europa er een sprake meer is van toenemende urbanisatie. Stedelijke issues zijn interessant, er zijn vele problemen, maar steden zijn niet belanrijker dan periurbane plaatsen (intermediate places). Dit is zeker interessant als men kijkt naar de trend van de afelopen decennia. Pas sinds bein jaren neenti is er in West-Europa namelijk weer sprake van re-urbanisatie na jarenlane suburbanisatie. Sindsdien concentreert alles zich steeds meer in bepaalde mondiale steden, zoals London. Dit betekent dat de stad niet meer als universeel fenomeen beschouwd kan worden. Er zijn zowel krimpende als roeiende steden, ofwel verliezende en winnende steden. Zodoende is ook het thema sereatie van belan, niet alleen tussen steden maar ook binnen steden. De vraen: wie heeft wat en waarom? en wie heeft dit niet en waarom? zijn volens McCann zeer belanrijk in de eorafie. Het ziet er naar uit dat we ons in een vakebied bevinden dat zich steeds verder manifesteert. Het belan van eorafie en planoloie is de laatste decennia steeds verder toeenomen, volens McCann. De eorafie is vanaf bein jaren neenti veranderd van een sluitend departement tot een eëvolueerde studie. Plaatsen bevinden zich in een systeem van urbane, peri-urbane en rurale ebieden. De stedelijke vorm is hiermee niet meer de enie plaats die er toe doet. Door een toenemende sereatie zowel binnen als tussen plaatsen, met het bestaan van verliezende en winnende plaatsen, doet plaats er toe, misschien wel meer dan ooit.

11 18. Eva Bouw 19. Saskia Zwiers op de bank van... bouwput Op de bank van... Marien de Bakker Oostwand Grote Markt krijt nieuw ezicht Op onze faculteit ebeurt vaak meer dan je denkt. Daarom komen in de rubriek Op de bank van personen aan het woord die een bijzondere functie aan de faculteit vervullen. Om aan te sluiten bij ons thema zitten we deze keer op de bank van drs. Marien de Bakker. Kunt u ten eerste wat over uzelf vertellen? Ik ben eboren in Waeninen in Ik ben voor mijn studie Fysische Georafie naar Amsterdam eaan en heb daarnaast in andere steden no meer vakken evold. Bij het ITC in Enschede (Faculty of eoinformation science and earth obeservation) heb ik een root bijvak evold, over Remote Sensin (het ebruik maken van beelden uit de ruimte om verschijnselen op aarde beter te kunnen bestuderen) en de eerste vormen van Georafische Informatie Systemen (GIS). Daarnaast heb ik het vak Bodemkunde evold in Waeninen. Tijdens mijn studie was ik raa no naar het buitenland eaan, maar helaas waren er voor mij toen niet echt Erasmusmoelijkheden en het was financieel ook lasti. Ik vind het daarom er leuk als studenten van onze faculteit wel de kans rijpen om een tijdje in het buitenland te studeren. Verder was mijn studietijd een fantastische combinatie van veldwerk - waar je letterlijk diep in de rond wroette- en met ontspannin bij diverse studentenvereniinen. Heeft u andere banen ehad naast uw functie bij de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen? Mijn eerste werkever was ook het ITC. Hier heb ik bij practica eassisteerd en ik heb het luchtfotoarchief op orde ebracht. In 1989 ben ik naar het Van Hall Instituut in Groninen ekomen als docent Milieumodellen. Hier heb ik internationale conressen eoraniseerd en me beziehouden met GIS en het beinnend onderwijs hierin. Ik heb ook een tweejarie opleidin Geo-informatiekunde opestart bij een onderdeel van de vooraner van de Hanzehoeschool. Toen dit onderdeel het bedrijf GEON werd, is de opleidin overenomen door van Van Hall waarna ik een aantal jaren coördinator van deze opleidin eweest. Daarnaast was ik oranisator van de deeltijdopleidin Milieukunde. Dit heb ik tot oneveer 2007 edaan, waarna ik het tijd vond voor wat anders. Hierna heb ik een baan ehad bij ESRI (de leverancier van GIS). Daar was ik business consultant, waarbij ik GIS bij waterschappen en emeentes onder de aandacht probeerde te krijen en dan vooral het belan van de kennisoverdracht. Hier heb ik ook no een aantal traininen in eeven. Eén van de leukste projecten die ik edaan heb was bij de NATO in Brussel, om daar de nieuwste technieken van GIS en analyses over te brenen. Drieënhalf jaar eleden ben ik evraad om te solliciteren als coördinator bij het Centrum voor Ruimtelijke Informatiekunde aan de RUG (CRIG), waar ik nu no steeds werk. Ons nummer heeft als thema de diitale wereld. De ontwikkelinen binnen de Georafische Informatie Systemen hebben daar natuurlijk veel mee te maken. Waarom heeft u zich verdiept in het ebruik van GIS en wat vindt u er interessant aan? Mijn vader heeft ewerkt bij de Stichtin voor Bodemkarterin, wat teenwoordi Alterra heet. Toen ik daar een vakantiebaantje had, ben ik voor het eerst met de beinselen van GIS in aanrakin ekomen. Ik vond het heel interessant dat je data op zo n manier kon verwerken dat het je de informatie eeft die je nodi hebt. Ik interesseerde me in wat je met de techniek van computers kon doen en hier ben ik verder in eaan. Vooral het maken van iets dat je over kunt brenen aan mensen, uit iets wat in het bein no helemaal niets is, vind ik leuk. Hier zit denk ik ook een stukje creativiteit in wat ik leuk vind. Wat vindt u van de veranderinen binnen de? De veranderinen zijn natuurlijk fantastisch. Nu hoef je veel minder met de hand in te voeren. De veranderin die zich de afelopen jaren voor hebben edaan zijn dat het er eerst om in of je data had; nu aat het er vooral om wat je met de data wil doen. Die veranderin is natuurlijk heel aantrekkelijk en brent ook meer moelijkheden met zich mee. Een nadeel kan zijn dat mensen minder oed nadenken over wat ze maken, omdat je makkelijker en sneller resultaat hebt. Daar teenover staat natuurlijk wel dat eevens voor een veel breder publiek beschikbaar zijn dan voorheen. Het is als het ware een beetje edemocratiseerd. Twee belanrijke veranderinen zijn dat Bill Clinton de GPS vrijeeven heeft en vooral dat het ebruik van internet zo eroeid is. De uitspraak van Al Gore dat elke burer eïnformeerd kan worden en dat de wereld een diital villae kan worden, komt nu wel er dichtbij. Wat doet u naast collees even no meer op de faculteit? Ik ben coördinator van het Centrum Ruimtelijke Informatiekunde, waarbij ik onderzoekers ondersteun bij het ebruiken en analyseren van de juiste data. Ik ondersteun ze ook bij projecten die te maken hebben met bijvoorbeeld bevolkinskrimp en voorzieninenkrimp in Noord-Nederland en de Achterhoek. Het aat hierbij om het verwerken van data en het maken van atlassen. Mijn werk houdt dus vooral in dat ik service verleen op dat ebied. Daarnaast doe ik tussendoor ook no onderzoek. En als laatste vraa: wat voor bank heeft u? Mijn bank heb ik al ruim twinti jaar. Deze bank is van bamboe emaakt en staat voor mijn tv. Het is een tweeënhalfzitter, die mij vooral dierbaar is omdat hij heel lekker zit. In januari is beonnen met een rootscheepse renovatie van de Oostwand van onze eliefde Grote Markt. Over een periode van vier jaar wordt de huidie wand esloopt en komen er vijf nieuwe panden voor in de plaats. In deze rubriek een korte eschiedenis van de plannen en een vooruitblik op de plannin. Tot de helft van de twintiste eeuw kende Groninen een prachti marktplein omrind door middeleeuwse panden. De oostwand van de Grote Markt kenmerkte zich door het rote woonhuis van de familie Scholten. De rote industrieel W.A. Scholten brak drie panden af om zijn paleis te kunnen bouwen: het Scholtenshuis. Dit prachtie pand viel ook bij de Duitse bezetter direct in de smaak en deze nam het al snel in besla als noordelijk hoofdkwartier van de Sicherheitsdienst. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlo verzetten de Duitse bezetters zich stevi in de binnenstad, waardoor de noord- en oostwand van de Grote Markt na de bevrijdin totaal verwoest waren. Na de bevrijdin waren er twee moelijkheden: restaureren of vernieuwen. Men koos toen voor totale vernieuwin van de binnenstad. Stedenbouwer M.J. Granpré Molière kree de opdracht voor een wederopbouwplan voor de binnenstad. Onder zijn visie onderin de Grote Markt een schaalverrotin. In die tijdseest kwam er moderne nieuwbouw dat hoer mocht worden dan de bestaande bebouwin en werd het plein roter door de panden naar achter te schuiven. Zo werden de zichtlijnen ruimer en de straten breder, wat een rootse uitstralin af. Met enkele aanpassinen in het plan door teenspraak vanuit het Rijk, waren pas in 1975 alle nieuwe panden aan de oostwand ereed, waarvan de Naberpassae het jonste ebouw is. Oostwand rond 1900 de wens uit voor een vijfsterrenhotel en een klein warenhuis. Een paar decennia later had het stadsbestuur al spijt van haar besluit destijds. Het oostelijke deel van de binnenstad verkeert in economisch verval. De Naberpassae functioneert niet en ook de Grote Markt is te vaak een kale rote leete. Na een weestemd plan om de noordwand te renoveren komt de emeente in 2005 met een nieuw plan dat zich richt op de oostwand. Het emeentebestuur komt teru op het plan van Granpré Molière en wil de rooilijn weer teruzetten op haar vooroorlose plek, inclusief bebouwin in een klassieke stijl. Daarachter zal op een nieuw plein het Groniner Forum erealiseerd worden, dat mede dankzij zijn opvallende architectuur een culturele publiekstrekker moet worden voor de oostelijke binnenstad. De nieuwe oostwand aat bestaan uit vijf panden, met middenin een straat van middeleeuwse afmetin. Al in 2008 stelde de Duitse architect Thomas Müller een beeldkwaliteitsplan vast voor de ontwerpen van deze panden. Naast een maximale hoote van 23 meter dienen de panden in een klassieke stijl ebouwd te worden, wat past bij de zuidwand en de sfeer van een historische binnenstad. Van het hoekpand nabij de Martinitoren is de bestemmin en het ontwerp inmiddels bekend. De definitieve ontwerpen voor de andere panden worden bein 2013 verwacht. Momenteel werken vier architecten aan de ontwerpen hiervan, die allen een emixte functie van winkelen/horeca/wonen/ kantoren krijen. De exacte invullin is no niet bekend, mede omdat een aantal van de panden pas eind 2016 opeleverd worden. Wel spreekt de emeente samen met ontwikkelaar VolkerWessels Vastoed Op de hoek naast de Martinitoren zal de komende maanden het nieuwe onderkomen van studentenvereniin Vindicat verrijzen. Momenteel werkt men aan de zoenoemde soilmix-wanden waarop de funderin ebaseerd is. Deze techniek is een eluidsarm alternatief voor heien, dat voor enkele jaren eluidsoverlast zou zoren in de binnenstad. Eind 2013 is het ebouw ereed, waarna de studenten verhuizen en de huidie sociëteit esloopt wordt. De sociëteit zal bein volende jaar enkele maanden te midden van een bouwput verkeren, omdat aan de rechterzijde van Vindicat de Naberpassae esloopt aat worden. Wanneer Nijestee haar intrek neemt in het nieuwe kantoor op het Damsterdiep, beint de aannemer in januari met de sloop. De vrijekomen ruimte zal dan eerst archeoloisch onderzocht worden, waarna het tijdelijk als toean kan dienen voor werkverkeer naar de bouwplaats van het Forum. De werkzaamheden aan de oostwand zijn voor de aannemer een enorme uitdain. De locatie lit pal lans een belanrijke busroute, waar veel winkelend publiek passeert en teelijkertijd het Groniner Forum wordt ebouwd. Er moet rekenin ehouden worden met bestaande ebouwen en de werklocatie is krap. Er moeten daarom telkens scherpe afspraken emaakt worden met vele partijen. Volens deze strakke plannin is de nieuwe oostwand eind 2016 ereed. Of dit haalbaar is, hant rotendeels af van oede communicatie. Een jaar na aanvan van de werkzaamheden verloopt alles no volens schema. Een oed bein is het halve werk /// Meer weten? nl of scan de code start sloop Oostwand