Ontwikkelingsmogelijkheden voor het jonge kwetsbare kind

Transcriptie

1 Landelijke studiedag Associatie Intensieve Thuisbehandeling Ontwikkelingsmogelijkheden voor het jonge kwetsbare kind 23 mei /17.00 uur Congrescentrum De Reehorst, Bennekomseweg LM Ede

2 Santpoort-Noord, 24 maart 2004 AIT investeert in professionalisering van de jeugdzorg. Belangrijk is kennis en ervaring die bijdraagt aan een positief resultaat, te behouden en vanuit deze basis verder te ontwikkelen. AIT kiest voor hulpen begeleidingsvarianten, waarin het benutten van de basiscommunicatie centraal staat. Deze invalshoek behartigt met name de communicatie, het contact, de relatievorming. Door een responsieve reactie van de volwassene te bevorderen op het initiatief van het kind, wordt de ontwikkeling van het kind ondersteund en geactiveerd. Belangrijke aspecten daarin zijn hechting, de sociaal-emotionele ontwikkeling, de taalontwikkeling, de cognitieve en motorische ontwikkeling. Het ontwikkelingsprogramma voor al deze aspecten zit in het kind; er is een veilige, uitnodigende en responsieve omgeving nodig voor het kind om zich te kunnen ontplooien. Goede begeleiding start zo vroeg mogelijk.we hebben er dan ook voor gekozen deze studiedag in het teken te zetten van het jonge kind. In gezinnen waar sprake is van opvoedingsproblemen of opvoedingsonmacht bij jonge kinderen, is het van groot belang zo snel mogelijk en zo effectief mogelijk te helpen. Al binnen een paar weken vallen opvoeders stil indien het kind zich niet gemakkelijk aanpast aan het leven van alle dag en kunnen negatieve gevoelens een eigen leven gaan leiden. Positieve verandering in gang zetten kan snel, indien het heel precies en nauwkeurig afgestemd gebeurt. We zijn heel erg blij met de deskundige inbreng op deze dag, waarin de mogelijkheden vanuit diverse invalshoeken worden toegelicht. De nieuwste inzichten t.a.v. het professioneel begeleiden van gezinnen met jonge kinderen, worden op deze dag overgedragen. Op 23 mei presenteert Marij Eliëns haar boek Baby s in beeld en geeft toelichting aan de hand van de bij het boek horende DVD met nieuw voorlichtingsmateriaal. Het is de bedoeling dat begeleiders en hulpverleners dit nieuwe materiaal gaan gebruiken en klassiekers als Noudje en Benjamin hierdoor vervangen worden. Door het boek mee te nemen in de inschrijving van de studiedag, kunnen we boek inclusief DVD aanbieden voor 37,50 i.p.v. de winkelwaarde van 67,50. Voor alle hulpverleners en begeleiders die VHT en VIB benutten in de begeleiding van jonge kinderen zowel thuis als in professionele organisaties, is het boek een must.we hopen dan ook dat leidinggevenden op ruime schaal hun medewerkers gelegenheid geven de dag te bezoeken en op deze wijze zowel het boek aan te schaffen als hun voorbeeldmateriaal op video te vernieuwen. Marjan Hoogland Coördinator van het landelijk bureau van de AIT uur Ontvangst en koffie PLENAIR OCHTENDPROGRAMMA uur Opening door Marjan Hoogland, coördinator landelijk bureau van de AIT.Thema van deze inleiding is het combineren van een ontwikkelingsgerichte aanpak met het verantwoord omgaan met risico s uur P rof. Dr. Anneloes van Baar, Hoogleraar pediatrische psychologie aan de Universiteit van Tilburg schreef in 1991 haar proefschrift over de ontwikkeling van kinderen van drugsafhankelijke moeders. In 1998 ontving zij de senior professionele prijs van het Nederlands Instituut voor Psychologen, vanwege haar streven naar de combinatie van wetenschappelijk en praktisch werk. In haar inleiding behandelt zij het belang van een geïntegreerde aanpak in zorg en hulpverlening, waarbij zowel het lichamelijk en motorisch functioneren als de cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling wordt behartigd uur Marij Eliëns presenteert haar boek: Baby s in Beeld, video- hometraining en videointeractiebegeleiding bij kwetsbare baby s. Marij geeft aan de hand van een compilatie van het nieuwe voorlichtingsmateriaal op DVD, uitleg bij de belangrijkste thema s die in het boek worden behandeld.

3 LUNCH VAN 1300 UUR TOT UUR MIDDAGPROGRAMMA WORKSHOP 1 VAN UUR TOT UUR WORKSHOP 2 VAN UUR TOT UUR U kunt TWEE workshops selecteren en één reserve aangeven op het aanmeldingsformulier. 1. Kinderdagverblijf als stimulerende leefomgeving. Ardi van Wiechen ( manager kinderopvang en VIB-opleider) en Janneke Bressers (leidster kinderopvang en VIB-ster) beiden werkzaam bij SKON, presenteren de mogelijkheden van de kinderopvang om de ontwikkeling van kinderen te ondersteunen en te stimuleren. Het kinderdagverblijf is meer dan een plek waar ouders hun kind om praktische redenen naar toe brengen. Het is een verlengstuk van thuis, een stimulerende leefomgeving. Alleen als kinderen zich er prettig en veilig voelen kunnen ze zich cognitief en sociaal-emotioneel ontwikkelen. Met VIB leren leidsters dat ze elk moment van de dag kunnen benutten voor leuke waardevolle interactie. Hierdoor raken leidsters ook dat belastende taakgevoel kwijt. 2. Opvoedingsondersteuning thuis door de wijkverpleegkundige bij jonge kinderen tot 4 jaar. Kim Dierckx (AIT-opleidingscoördinator voor de Zuidzorg) en Gerry Raaymakers (wijkverpleegkundige JGZ en VHT-er) presenteren de mogelijkheden om ouders die in een negatieve spiraal zijn geraakt naar één of meerdere kinderen, te helpen om zich opnieuw open te stellen voor hun kind(eren) en positief leiding te gaan geven. Een eye-opener voor iedereen die van tijd tot tijd te maken heeft met ouders met een negatief beeld van hun kind(eren). 3. VHT en VIB: positief samenspel voor ouders van premature kinderen. In het kader van de ketenzorg wordt samenwerking in vroege ondersteuning steeds belangrijker. Met name een goede doorstroming en een afgestemde zorgverlening vanuit de kinderafdelingen van ziekenhuizen naar de consultatiebureaus is voor ouders erg belangrijk. In de regio Tilburg is er de afgelopen jaren een intensieve samenwerking ontwikkeld door de VIB-ers van de kinderafdeling met de VHT-ers van het consultatiebureau. Ouders van prematuur geboren kinderen die begeleid werden in het ziekenhuis kunnen, eenmaal thuis, een directe en naadloze continuering van de begeleiding ontvangen door de wijkverpleegkundige op verschillende momenten gedurende het eerste levensjaar. Annemarie van de Sande,VHT-er van Thebe Thuiszorg en Godelieve van de Aker, VIB-er van het TweeStedenziekenhuis in Tilburg zullen hun samenwerking hierin laten zien aan de hand van enkele voorbeelden. 4. VIB op de polikliniek. Anke Bossema is instellingsopleider VIB in het Flevoziekenhuis in Almere. Zij heeft als gedragswetenschappelijk medewerker veel ervaring met VIB op de polikliniek van het ziekenhuis.voor veel kinderen en hun ouders is het een aanvullend hulpaanbod. Denk aan kinderen met gedragsproblemen, kinderen met eetproblematiek of obstipatie. In de presentatie wordt de hulp aan Anouk toegelicht. Anouk kwam op het spreekuur met obstipatie, stapsgewijs zien we de hulp die geboden is aan Anouk en haar gezin. 5. VIB bij professionals. Ingrid Verhagen-Kools van Thebe Thuiszorg in Tilburg deed onderzoek naar de toepassing van VIB bij professionals, werkzaam binnen de JGZ. Het gaat hierbij dan voornamelijk om het bekijken en bespreken van de beelden met betrekking tot interacties, verbaal en nonverbaal gedrag, de handelingen en de metacommunicatie. Samen met zijn/haar begeleider ontdekt de professional de eigen mogelijkheden volgens de regels van empowerment. Het werken met VIB in de jeugdgezondheidszorg bij Thebe met verpleegkundigen, artsen en assistenten laat positieve resultaten zien. (Verhagen-Kools, 2003, Het consultatiebureau in beeld, de videocamera als kwaliteitsinstrument ). Haar collega s Nelleke Maas en Wil Glorius zullen aan de hand van verschillende voorbeelden laten zien wat de effecten zijn. Daarnaast geeft VIB mogelijkheden voor vroegtijdig signaleren van afstemmingsproblemen tussen ouders en kinderen.

4 6. Bevorderen van hechting. Anny Havermans werkzaam bij Stichting Adoptie Voorzieningen als leidinggevende van de ambulante begeleiding, verduidelijkt hoe de hechting met behulp van VIB kan worden bevorderd, zowel door preventieve begeleiding bij de plaatsing van het adoptiekind als door begeleiding op aanvraag bij gerezen problemen. Anny gebruikt zowel beelden uit de video-produktie die in eigen beheer door SAV is gemaakt: Een goed begin, als nieuw materiaal dat speciaal is geselecteerd voor deze studiedag. 7. Op de kleintjes letten is een module van Thuiszorg Groningen in samenwerking met de GGZ Groningen en heeft tot doel ouders met problemen op meerdere leefgebieden of met ernstige persoonlijke problemen, preventieve ondersteuning te bieden in de omgang met hun baby. Coba Mougou en Annette Wassen, werkzaam bij Thuiszorg Groningen, presenteren de ervaringen van VHT bij moeders met psychiatrische problemen met een baby in de leeftijd van 0-1 jaar. Met behulp van VHT wordt de ontwikkeling van responsiviteit en sensitiviteit bij de ouder gestimuleerd. Dit ondersteunt de ontwikkeling van een veilige gehechtheidsrelatie tussen ouder en baby. De ouder leert beter aan te sluiten bij de contactinitiatieven van de baby en af te stemmen op de ontwikkelingsfase. Reeds eerder is aan deze projecten aandacht besteed op een AIT studiedag.wij vinden het van belang, nu er meer ervaring is opgedaan met deze werkwijze, de mogelijkheden en bereikte resultaten voor het voetlicht te brengen. 8. VIB bij kinderen met een handicap: gewoon als het kan, specifiek als het moet! Margreet van Ommen en Winanda Popken, resp. orthopedagoog/gz-psycholoog en logopedist van de afdeling Gezinsbegeleiding van Effatha Guyot Zorg te Zoetermeer en Agnes Bruijn, opleider VHT/VIB, presenteren de inzet van VIB in de gezinsbegeleiding voor (zeer) jonge dove en slechthorende kinderen. Een aantal jaar geleden is een start gemaakt met het gebruik van VIB. Al werkende bleek het basiscommunicatieschema aanpassing te behoeven. Dit heeft o.a. te maken met de invloed van de auditieve handicap op de communicatie en de rol van ouders die zich zelf alsnog een nieuwe taal; te weten de gebarentaal, eigen moeten maken om met hun kind te kunnen communiceren. Kortom, de praktijk bleek specialer dan het schema en vroeg om aanpassing. Aan de hand van theorie en praktijk wordt in deze workshop verslag gedaan van het proces dat doorlopen is om te komen tot dit aangepast schema basiscommunicatie. Aanpassing van het schema kan gezien worden als een werkmodel. In dit geval een transparant werkmodel dat als voorbeeld kan dienen hoe je de mogelijkheden en beperkingen van een doelgroep tot hun recht kunt laten komen in het basiscommunicatieschema. 9. Geef me de 5! Deze werkwijze geeft een praktisch houvast bij de opvoeding en begeleiding van kinderen met autisme. Colette de Bruin, heeft in haar eigen familie en gezin van dichtbij te maken met autisme en verzorgt als professional trainingen met betrekking tot communicatie en positief leidinggeven aan zowel volwassenen als kinderen met autisme. Communicatie kan tot stand komen door aan te sluiten bij de behoefte aan duidelijkheid en voorspelbaarheid.vijf aandachtspunten zijn belangrijk: WAT, HOE,WAAR,WANNEER en WIE. Speciaal voor deze dag spitst Colette de informatie toe op hulp aan het jonge autistische kind, zowel thuis als in het kinderdagverblijf. De werkwijze is beschreven in het boek Geef me de 5 en wordt toegelicht op bijhorende DVD. Boek en DVD zijn op de studiedag verkrijgbaar. 10. Review, een veelzijdig hulpverleningsinstrument. Tijdens de review kunnen veel elementen tegelijk aan bod komen. Allereerst het bevestigen van ouders ten aanzien van al datgene dat goed gaat in de opvoeding van hun kind(eren). Daarnaast is het een belangrijk middel voor ouders om te ontdekken wat hun kind bezighoudt en nodig heeft en om te ontdekken hoe zij zelf reageren. Aansluiten bij de eigen waarneming van ouders, recht doen aan hun eigen ontdekkingproces is daarbij belangrijk. Hierbij is een actieve houding van de begeleider gewenst. Door het stellen van activerende vragen, kunnen ouders zelf formuleren wat ze kunnen doen om het contact met hun kind te verbeteren.tycho Vecht (AIT-opleidingscoördinator) en Angelique Zijlstra (VHT-er) presenteren hoe op Altra, Amsterdam de mogelijkheden van review worden benut in de hulpverlening aan moeders van jonge kinderen.

5 AANMELDINGSFORMULIER Landelijke AIT-studiedag 23 mei 2005, thema: Het jonge kind` Locatie: Congrescentrum De Reehorst, Bennekomseweg 24, 6717 LM Ede (tel ) De deelnamekosten voor dit congres bedragen per persoon 162,50, dit is inclusief het nieuwe boek van Marij Eliëns: Baby s in Beeld. Betalingswijze: U wordt verzocht het deelnamebedrag van 162,50 over te maken vóór 16 mei 2005 op bankrekeningnummer van OCK het Spalier te Santpoort inzake AIT o.v.v. uw naam en AIT 23/5/05 Let op: indien betaling geschiedt door een financiële administratie gelieve een kopie van dit formulier te verstrekken aan de financiële administratie van uw organisatie, zodat tot betaling kan worden overgegaan. In geval er vier weken na 23 mei nog niet betaald is zal er 25,- aan administratiekosten in rekening gebracht worden. Dit aanmeldingsformulier is tevens uw FACTUUR. Wilt u er op toezien dat bij het overmaken van het deelnamebedrag de naam van de deelnemer(s) wordt vermeld, anders weten wij niet voor wie er betaald is. Na ontvangst van het aanmeldingsformulier ontvangt u een toegangsbewijs.we verzoeken u het toegangsbewijs van tevoren in te vullen. Indien u verhinderd bent, kunt u zich laten vervangen door een collega. In dat geval kunt u het toegangsbewijs aan deze collega meegeven. Tegelijk met het toegangsbewijs ontvangt u de routebeschrijving naar het Congrescentrum De Reehorst en uw workshopindeling. Annulering (evt. via ait@ockhetspalier.nl) van uw aanmelding is mogelijk tot 14 mei In dit geval wordt het deelnamebedrag, onder aftrek van 15,- administratiekosten, gerestitueerd. Daarna vindt geen restitutie meer plaats. Door u aan te melden wordt u geregistreerd als deelnemer en gaat u akkoord met het bovenstaande. U meldt zich aan door de andere zijde van dit formulier te faxen of te sturen naar: Associatie Intensieve Thuisbehandeling (AIT) Postbus AN Santpoort-Noord Tel Fax Verkoop van extra boeken op de studiedag, betaling contant. In de pauzes zijn bij de AIT-informatietafel nog een beperkt aantal boeken te koop. Het gaat om het VIB boek van Johanna Dekker à 30,-, Helpen met beelden van Paul Wels à 15,-, Kijken naar opvoeding van Jo Hermanns à 15,-, Baby s in Beeld van Marij Eliëns en Geef me de 5 van Colette de Bruin voor 37,50.

6 Aanmelding studiedag 23 mei 2005 A.U.B. GOED LEESBAAR INVULLEN Naam deelnemer(s):... Instelling:... Postbus/straat:... Postcode en plaats:... Tel en/of fax Toegangsbewijs sturen naar: Naam deelnemer:... Straat:... Postcode en plaats:... Het programma bestaat uit een ochtend- en een middagprogramma. Na de lunch kunt u aan 2 workshops deelnemen. Hieronder kunt u uw voorkeur aangeven, door drie nummers te omcirkelen (waarvan één reserve) met betrekking tot de te volgen workshops in de middag. Wij registreren deze voorkeur bij binnenkomst van inschrijving, ten behoeve van de zaalindeling en planning van de workshops. Afhankelijk van het aantal inschrijvingen, zullen diverse workshops op de dag worden herhaald. Bij uw toegangsbewijs zit een overzicht van de workshops waar u bent ingedeeld, met de diverse aanvangstijden. 1. Kinderdagverblijf als stimulerende leefomgeving 2. Opvoedingsondersteuning thuis door de wijkverpleegkundige bij jonge kinderen tot 4 jaar 3. VHT en VIB: positief samenspel voor ouders van premature kinderen 4. VIB op de polikliniek 5. Video interactiebegeleiding bij professionals 6. Bevorderen van hechting 7. Op de kleintjes letten 8. VIB bij kinderen met een handicap: gewoon als het kan, specifiek als het moet! 9. Geef me de 5! 10. Review, een veelzijdig hulpverleningsinstrument Om een indicatie te hebben van de hoeveelheid gewenste boeken en video s s.v.p. het vakje aankruisen indien u belangstelling hebt om deze op de studiedag te kopen. Contante betaling van boeken op de dag zelf. U ontvangt een kwitantie. VIB-boek Helpen met beelden Kijken naar opvoeding Baby s in Beeld Geef me de 5!