ANTWOORDEN OP DE VRAGENLIJST VAN HET EUROPEES PARLEMENT AANVULLENDE SCHRIFTELIJKE VRAGEN AAN DE KANDIDAAT-COMMISSARIS.

Transcriptie

1 NL ANTWOORDEN OP DE VRAGENLIJST VAN HET EUROPEES PARLEMENT AANVULLENDE SCHRIFTELIJKE VRAGEN AAN DE KANDIDAAT-COMMISSARIS Sylvie GOULARD Kandidaat-commissaris voor Interne Markt 1 / PORTEFEUILLE 1. De antwoorden en toezeggingen die we van u hebben gekregen tijdens de hoorzitting van 2 oktober 2019 waren onduidelijk. Daarom willen wij u de volgende vraag stellen: hoe gaat u het werk dat komt kijken bij de uitgebreide portefeuille die u is toebedeeld nooit eerder gezien, de nieuwe centrale DG s beheren, coördineren en beheersen, rekening houdend met de belangenconflicten en de bijkomende taak om een van de drie DG s op te richten (het nieuwe DG Defensie-industrie en Ruimtevaart), kunstmatig toegevoegd, en zelfs met de verantwoordelijkheid voor het media- en audiovisuele beleid? Hoe gaat u het bijvoorbeeld aanpakken om het volgende industriebeleid vorm te geven? En de nieuwe strategie inzake defensie en ruimtevaart? 2. De portefeuille die u door Ursula von der Leyen is toebedeeld reikt van industrie tot digitale diensten, van ruimtevaart tot defensie, van audiovisuele diensten tot kmo s. Hoe bent u van plan de potentiële synergieën tussen de beleidsdomeinen en de synergieën tussen de directoraten-generaal te benutten? 3. Als kandidaat-commissaris voor Interne Markt hebt u een enigszins ambitieuze portefeuille toegewezen gekregen, met de bedoeling om een aantal erg uiteenlopende verantwoordelijkheden, gaande van defensie tot digitalisering, te combineren en met een verwachte totale begroting van maar liefst 36 miljard EUR. Ondanks de verduidelijking die u hebt verstrekt tijdens de parlementaire ondervraging die onlangs heeft plaatsgevonden, blijft het onwaarschijnlijk lijken dat de toekomstige portefeuille geschikt is om de verscheiden en uiteenlopende verantwoordelijkheden die u worden toevertrouwd soepel en naar behoren uit te voeren. Door de technologische ontwikkelingen en de convergentie van bedrijfsmodellen is het onderscheid tussen een interne markt en een digitale eengemaakte markt achterhaald geworden. Dit heeft gevolgen voor al onze ondernemingen, in het bijzonder voor onze industriële ondernemingen. Dit vraagt om een naadloze en coherente aanpak wat de 1

2 instrumenten voor regulering, financiering en coördinatie betreft. Dit zal de kern van onze industriële strategie vormen, ondersteund door een verdieping van de interne markt en onze kmo-strategie. De nieuwe opdracht in mijn portefeuille zal ons beter uitrusten om aan deze toenemende verwachting tegemoet te komen. De industrie, bedrijven en ondernemers hebben behoefte aan één enkele interface om de uitdagingen aan te pakken waarmee onze economie thans wordt geconfronteerd. De portefeuille zal een beter gebruik van synergieën op vele gebieden, zoals innovatie, mogelijk maken. Alle drie de directoraten-generaal werken op het gebied van kunstmatige intelligentie (KI), industriële eigendom, digitalisering en cyberbeveiliging. Zij dragen allemaal hun specifieke deskundigheid uit hun sectoren diensten, goederen, technologie, media en audiovisuele aangelegenheden, ruimtevaart en defensie bij. Het samenbrengen van deze kennis biedt een unieke kans. Ik geef vijf voorbeelden van synergieën: 1. Eén project dat wij bekijken, zou hoogwaardige computing, netwerken voor snelle connectiviteit, KI, cloud en ruimtemiddelen combineren met het oog op een zeer nauwkeurige capaciteit voor prognoses en crisisbeheer in Europa. Een dergelijke capaciteit zou de Europese industrie troeven bieden op het gebied van KI/big data, hetgeen op zijn beurt zakelijke en maatschappelijke waarde voor de EU zou genereren. Het zou ons bijvoorbeeld in staat stellen te antwoorden op vragen zoals de vraag welke gebieden in het bijzonder door extreme weersomstandigheden of stijgende oceaanniveaus zullen worden getroffen. Dit is van belang voor de openbare sector (met betrekking tot planning, preventieve acties, enz.), de bouwsector en vele andere sectoren. 2. Een volledig beveiligde gegevensinfrastructuur is een voorwaarde voor elke geavanceerde economie. Quantum is de volgende grens voor beveiligde communicatie. Voortbouwend op de werkzaamheden van de directoraten-generaal op het gebied van ruimtevaart en cyberbeveiliging, zouden wij de onderzoekscentra, particuliere ondernemingen en andere publieke entiteiten aanmoedigen hun krachten te bundelen voor de ontwikkeling en de uitrol van een volledig beveiligde end-to-endquantumcommunicatie-infrastructuur waarin satelliet- en terrestrische technologieën zullen worden geïntegreerd. 3. Sectoren zoals medische technologie, bouw, mode of schoonheidsproducten zijn voorbeelden van industrieën die zich moeten aanpassen aan de digitale transitie, omdat anders de toekomst ervan in gevaar zal komen. Zij zullen veel baat hebben bij een geïntegreerde aanpak waarbij de sectorale wetgeving wordt herzien en klimaatneutraal en geschikt voor het digitale tijdperk wordt gemaakt. Om alle bedrijven en sectoren te bereiken - niet alleen de koplopers - zou een reeks sectorspecifieke dialogen over alles tech (bouwtech, fashiontech, toerismetech enz.) kunnen worden opgestart. Het doel zou zijn om met alle belanghebbenden samen te werken om een reeks specifieke acties te ontwikkelen die alle belangrijke sectoren van de EU-economie zouden helpen 2

3 om te transformeren en te profiteren van de digitalisering. Dit zou worden ondersteund door gespecialiseerde digitale-innovatiehubs die verder gaan dan digitale en energieefficiënte oplossingen, nieuwe materialen en productietechnologieën. 4. De kruisbestuiving tussen de traditionele productiesectoren en de creatieve sectoren is altijd een onderscheidend punt van Europese uitmuntendheid geweest. Met de integratie van geavanceerde technologieën ontstaan nieuwe mogelijkheden voor onze makers. Zo maakt 3D-printen een ongekende vermenging van ecologisch ontwerp en creatieve architectuur mogelijk. Virtuele producties door professionele producenten van inhoud maken de opleiding van exploitanten van complexe machines mogelijk. Ik zal steun verlenen aan gedeelde werkplekken in digitale-innovatiehubs die artiesten, technologen en industriëlen samenbrengen. In elke lidstaat moet er ten minste één dergelijke plek zijn. 5. Ten slotte dwingen de klimaatverandering, de digitalisering en een vergrijzende bevolking ons ertoe te voorzien in de bij- of omscholing van onze bevolking om welzijn en welvaart mogelijk te maken en onze sociale markteconomie te behouden. Ik zal daarom nauw samenwerken met de commissaris voor Werkgelegenheid aan initiatieven die de industrie ten goede kunnen komen. Daarnaast ben ik voornemens binnen de directoraten-generaal het volgende uit te voeren: kmo s zijn belangrijke actoren in de interne markt in onze industrieën, zowel in de digitale als in de defensie-industrie. Ik zal een nieuw outreachteam voor kmo s in het nieuwe Directoraat-generaal Defensie-industrie en Ruimtevaart opzetten dat ervoor zal zorgen dat kmo s en midcaps actief deelnemen aan de defensie- en ruimteprogramma s. Het zal ook ervoor zorgen dat zij het voortouw nemen bij het gebruik van de door onze satellieten en ruimte-infrastructuur gecreëerde gegevens. Dit team zal de krachten bundelen met de kmo-teams van DG GROW en DG CNECT om één kmo-taskforce te vormen. Zij zullen samen binnen de Commissie een contactpunt vormen voor kmo s, ongeacht hun sector. Zoals hieronder nader wordt toegelicht, zal ik een voltijdse kmo-gezant benoemen, die wordt ondersteund door deze nieuwe kmotaskforce. Hij zal worden belast met het samenbrengen en het stimuleren van de kmogemeenschap, het luisteren naar de zorgen van kmo s en het uitvoeren van de kmostrategie die wij zullen ontwikkelen. Ik wil de synergieën tussen de handhavingsteams van de drie directoraten-generaal versterken om actie te ondernemen met betrekking tot kwesties die van belang zijn, ongeacht waar de rechtsinstrumenten zich bevinden. Gezien de uitzonderlijke omstandigheden waarin een nieuw directoraat-generaal Defensie-industrie en Ruimtevaart tot stand wordt gebracht, zal mijn kabinet profiteren van extra flexibiliteit en tijdelijke steun in het kabinet op basis van het 3

4 besluit van de voorzitter. Ik zal overwegen de structuur van DG GROW na de oprichting van DG Defensie-industrie en Ruimtevaart aan te passen. Soortgelijke bezwaren rijzen er bij de onduidelijke relatie tussen uw portefeuille en de portefeuille van kandidaat-commissaris Margrete Vestager, die lijkt te overlappen met uw eigen verantwoordelijkheden, met name wat de digitale agenda betreft. Daarom zijn er in dit stadium meer details nodig om te kunnen nagaan of uw portefeuille al dan niet verenigbaar zal zijn met die van kandidaat-commissaris Vestager. De uitvoerend vicevoorzitter voor een Europa dat klaar is voor het digitale tijdperk zal verantwoordelijk zijn voor het sturen en coördineren van de werkzaamheden op het gebied van digitaal leiderschap. Ik zal onder haar leiding werken, bijvoorbeeld aan de kwestie van KI en om te zorgen voor een kruisbestuiving tussen de civiele, de defensie- en de ruimtevaartindustrie. Zij zal ook samen met de uitvoerend vicevoorzitter voor een economie die werkt voor de mensen het voortouw nemen in de industriestrategie en de kmo-strategie waaraan ik actief zal bijdragen, zoals uiteengezet in de verschillende antwoorden. Voorts stellen we uw aandacht voor de verscheiden problemen waarmee Europese kmo s te kampen hebben op prijs, maar hebben we in uw antwoorden geen specifieke maatregelen gehoord over de manier waarop u deze problemen gaat aanpakken. De vrees dat de volgende Commissie er niet in zal slagen de alsmaar toenemende uitsluiting van met name micro-ondernemingen van de interne markt ten gronde aan te pakken, blijft dan ook bestaan. Kmo s van traditionele familiebedrijven tot start-ups, in al hun diversiteit vertegenwoordigen 99 % van onze bedrijven en bieden werk aan twee derde van onze werknemers. Europa benut het potentieel ervan echter niet ten volle. De kmo s zullen centraal staan in ons industriebeleid en er zal voor worden gezorgd dat aan hun behoeften en zorgen wordt tegemoetgekomen en dat zij kunnen groeien en concurrerender worden. Ik ben er stellig van overtuigd dat wij om vooruitgang te boeken, een pragmatische en bottom-upaanpak moeten volgen, waarbij naar alle betrokken actoren wordt geluisterd om met doeltreffende voorstellen te komen. Dit is de reden waarom ik binnen de eerste zes maanden van mijn ambtstermijn een speciale inspanning zal leveren om naar u en uw kiezers te komen, de lidstaten, de hoofdsteden en de regio s te bezoeken en te praten met bedrijven en werknemers, alsook met regeringen en nationale parlementen. Ik zal in dit verband alle relevante netwerken, structuren en fora voor samenwerking activeren. De hieronder genoemde nieuwe kmo-gezant zal mij hierbij steunen. 4

5 De kmo-strategie die wij samen zullen uitwerken zal met name tot doel hebben om: i. regelgevende en administratieve belemmeringen te verminderen; ii. betalingsachterstand te bestrijden; iii. de toegang tot financiering voor kmo s te verbeteren; iv. ervoor te zorgen dat in de regels van de interne markt rekening wordt gehouden met de specifieke kenmerken van kmo s; v. geschikte netwerken en programma s ten volle te benutten om kmo s de vaardigheden te verschaffen die zij nodig hebben en hen te ondersteunen bij het aanpakken van nieuwe uitdagingen. Om ervoor te zorgen dat deze doelstellingen consequent met alle relevante belanghebbenden worden nagestreefd, zal ik een voltijdse kmo-gezant benoemen. Hij zal worden belast met het samenbrengen en het stimuleren van de kmo-gemeenschap, het luisteren naar de zorgen van kmo s en het stimuleren van de kmo-strategie op dagelijkse basis. Hij zal worden ondersteund door een nieuwe kmo-taskforce, waarin de bestaande of binnenkort te creëren kmo-teams in de directoraten-generaal GROW, CNECT en het toekomstige DG Defensieindustrie en Ruimtevaart worden samengebracht. Zij zullen samen binnen de Commissie een contactpunt vormen voor kmo s, ongeacht hun sector, waarbij voor de programma-uitvoering nauw met Easme wordt samengewerkt. Wat regelgevende en administratieve belemmeringen betreft, zal ik alle mogelijkheden onderzoeken om deze te verminderen of weg te nemen. Ik zal bijvoorbeeld samenwerken met de lidstaten om vaart te zetten achter de uitvoering van de verordening inzake één digitale toegangspoort en met name van het eenmaligheidsbeginsel, dat ervoor moet zorgen dat bedrijven slechts één keer een document of bewijs moeten overleggen. Wat betalingsachterstand betreft, is het niet aanvaardbaar dat in veel gevallen kmo s meer dan 100 dagen te laat worden betaald. Dit leidt tot meer dan een kwart van alle faillissementen van kmo s. Ik zal niet aarzelen inbreukprocedures in te leiden tegen lidstaten die zich niet aan de regels houden. Wat de toegang tot financiering betreft, hebben wij de afgelopen jaren vooruitgang geboekt, maar moet er nog veel worden gedaan. Ik zal in dit verband samenwerken met de uitvoerend vicevoorzitter voor een economie die werkt voor de mensen en de commissaris voor Werkgelegenheid. Ik ben voornemens meer te doen in het kader van het InvestEU-fonds, voortbouwend op het succes van de huidige leninggarantiefaciliteit van Cosme. Het voorstel van de Commissie van 11,25 miljard EUR is een stijging van 20 % ten opzichte van nu. Dit betekent dat nog eens duizenden kmo s toegang zullen hebben tot financiering. Het zal ook gemakkelijker voor hen zijn om toegang te krijgen tot de nieuwe financiële instrumenten van de EU, aangezien het hebben van één enkel rulebook in het kader van het InvestEU-programma de deelname zal vereenvoudigen en de administratieve rompslomp zal verminderen. 5

6 Naast deze twee instrumenten is het nodig de toegang tot de financieringsmogelijkheden van de EU te vereenvoudigen en ervoor te zorgen dat deze mogelijkheden de behoeften van kmo s in elke fase van hun ontwikkeling dekken. Ik zal ervoor zorgen dat kmo s één aanspreekpunt hebben voor alle vragen over de financieringsmogelijkheden van de EU, in plaats van dat zij naar alle programma s hoeven te kijken. De huidige Commissie heeft een proefprogramma gelanceerd om de financiering voor kmo s en start-ups in de scale-upfase te verhogen. In het kader van het Escalarprogramma is 300 miljoen EUR aan extra financiering beschikbaar voor durfkapitaalfondsbeheerders om te blijven investeren of zelfs nieuwe fondsen op te zetten om zich op dergelijke ondernemingen te richten. Het is gebaseerd op de succesvolle Small Business Investment Company (SBIC) in de VS en ik zal het uitbreiden in het kader van InvestEU. Wij kunnen ook meer doen om kmo s te helpen bij het gebruik van beursintroducties (Initial Public Offerings IPOs), waardoor zij het kapitaal krijgen dat zij nodig hebben om verder te gaan en zich op de verkoop te richten. Wij moeten ervoor zorgen dat de financiering over de hele cyclus van een investering in een onderneming beschikbaar is en het aantal kmo s dat van IPO s profiteert doen toenemen, door de bestaande financiële instrumenten uit te breiden. De financiële steun van de EU zou de werkzaamheden in de kapitaalmarktenunie versterken. Het zou een politieke impuls kunnen geven aan het vrijmaken van investeringen in publieke markten in Europa. Ik geloof dat wij ernaar moeten streven dit instrument reeds in 2021 in het kader van InvestEU operationeel te maken. Opdat kmo s ten volle kunnen profiteren van de interne markt, moeten wij ervoor zorgen dat de regels van de interne markt rekening houden met de specifieke behoeften van kmo s. Ik zal ervoor zorgen dat de wet inzake digitale diensten kmo s en start-ups de nodige voorspelbaarheid en juridische duidelijkheid verschaft. De versnippering van de markt bevoordeelt de grote platforms die het hoofd kunnen bieden aan de bijbehorende complexiteitskosten en hun marktmacht kunnen versterken. Ik zal ervoor zorgen dat zij in de data-economie eerlijk worden behandeld door middel van een strikte handhaving van de verordening inzake betrekkingen tussen platforms en bedrijven. Kmo s moeten ook profiteren van de nieuwe mogelijkheden op het gebied van ruimtevaart en defensie, onder meer van ons ruimtevaartprogramma en ons Europees Defensiefonds (EDF). Het EDF zorgt voor extra financiële middelen voor de deelname van kmo s. Om ervoor te zorgen dat kmo s actief deelnemen, zal ik binnen het nieuwe DG Defensie-industrie en Ruimtevaart een specifiek kmo-team opzetten om hen te helpen toegang te krijgen. 6

7 De bescherming van de intellectuele eigendom is van cruciaal belang voor onze kmo s en start-ups. Tot dusver heeft echter slechts negen procent van onze kmo s gebruikgemaakt van intellectuele eigendom en bijgevolg bestaat het risico dat hun uitvindingen niet in de handel worden gebracht in Europa. Daar moet verandering in komen. Ik zal mij bijvoorbeeld concentreren op de verbetering van de toegang tot en de beschikbaarheid van strategisch advies over intellectuele eigendom, door dit te integreren in de steun die wordt geboden door het Enterprise Europe Network en de Europese digitale-innovatiehubs, alsook financiering in het kader van Horizon Europa. Ik zal maatregelen nemen om onze kleine ondernemingen te helpen hun intellectuele eigendom als hefboom te gebruiken bij hun poging om financiering te verkrijgen of samen te werken met zakenpartners, bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat Europese ondersteunende netwerken mogelijkheden bieden om partners te vinden. De kosten en de complexiteit van de verkrijging, het beheer en de handhaving van de bescherming van intellectuele eigendom moeten worden verminderd, bijvoorbeeld door het systeem voor modellen te verbeteren opdat het werkt voor kmo s in de nieuwe economie en door richtsnoeren of de ontwikkeling van modelcontracten ter bevordering van partnerschappen voor innovatie, zoals in de deeleconomie, te onderzoeken. Tot slot moeten wij ons richten op het voor bedrijven gemakkelijker maken om alle vormen van diefstal van intellectuele eigendom te bestrijden, zoals namaak, piraterij en cyberdiefstal. Ik zal ook meer doen om kmo s te helpen meer te profiteren van overheidsopdrachten met een waarde van ongeveer 2 biljoen EUR per jaar in de EU. Ik ben voornemens onder andere de volgende acties voor te stellen: een initiatief ter ondersteuning van grensoverschrijdende overheidsopdrachten voor overheidsinkopers en regionale kmo s in grensregio s; de ondersteuning van start-ups en scale-ups via het programma voor gerichte matchmaking voor innovatiebemiddelaars; de bevordering van de end-to-end-digitalisering van het openbare-aanbestedingsproces; en de bevordering, samen met de commissaris voor Handel, van een betere toegang van Europese kmo s tot de mondiale aanbestedingsmarkten alsook de bevordering op bilateraal niveau en op wereldniveau van de vermindering van de administratieve lasten via de algemene erkenning van de EU-norm voor e-certis. Ten slotte moet de benutting van geschikte netwerken en programma s om kmo s de vaardigheden te verschaffen die zij nodig hebben en hen te ondersteunen bij het aanpakken van nieuwe uitdagingen (bv. digitalisering, duurzaamheid) ook deel uitmaken van onze kmostrategie. Om ervoor te zorgen dat de digitalisering ten goede komt aan kmo s, zal ik de Europese digitale-innovatiehubs versterken en door gebruik te maken van het bestaande Enterprise Europe Network het grootste netwerk ter ondersteuning van kmo s ter wereld, dat meer dan 600 lokale, regionale en nationale organisaties in heel Europa, gaande van regionale ontwikkelingsagentschappen en innovatiebureaus tot kamers van koophandel met elkaar verbindt om kmo s te helpen innoveren en groeien 7

8 zal ik in het kader van de adviesdienst Enhanced Innovation Management Capacity specifieke diensten creëren om kmo s te helpen digitaliseren. Het is van essentieel belang dat onze kmo s kunnen profiteren van en het voortouw kunnen nemen bij de overgang naar een duurzame economie. In het kader hiervan zal ik binnen het Enterprise Europe Network specifieke duurzaamheidsadviseurs in het leven roepen en ernaar streven het voor kmo s gemakkelijker te maken om toegang te krijgen tot financiering om in duurzaamheid te investeren. Om beide doelstellingen, digitalisering en duurzaamheid, te verwezenlijken, moet meer worden gedaan om ervoor te zorgen dat kmo s toegang hebben tot de vaardigheden die zij nodig hebben. Daarom zouden zij, geholpen door onze ondersteunende netwerken, deel moeten uitmaken van een partnerschap voor vaardigheden voor de industrie, waaraan ik samen met de commissaris voor Werkgelegenheid wil werken. Wij moeten meer kansen geven aan onze ondernemers. De afgelopen tien jaar heeft het programma Erasmus voor jonge ondernemers zowel nieuwe als ervaren ondernemers geholpen om van elkaar te leren en op nieuwe markten te groeien, wat heeft geleid tot een toename van de omzet en de werkgelegenheid. Voor het programma is echter een te klein budget beschikbaar, waardoor de doeltreffendheid ervan wordt beperkt. Tot nu toe bleef het beperkt tot ondernemers in meer dan uitwisselingen. Ik ben van plan het meer middelen te geven en, indien het huidige proefproject voor uitwisselingen in Israël, Singapore en de VS succesvol is, het in meer derde landen uit te rollen. Dit zal onze ondernemers helpen om naar steeds meer markten uit te breiden. 8

9 2 / EENGEMAAKTE MARKT Tijdens de hoorzitting van 2 oktober 2019 vertelde u hoe belangrijk het is de dienstensector te stimuleren en de dienstenrichtlijn te handhaven met het oog op een goed functionerende interne markt. In dit verband willen wij u de volgende vragen stellen: Wat voor specifieke maatregelen gaat u samen met de voor werkgelegenheid bevoegde commissaris nemen om ervoor te zorgen dat beroepsbeoefenaars en hun personeelsleden in dezelfde mate het recht op vrij verkeer kunnen genieten wanneer ze tijdelijk grensoverschrijdende diensten verlenen? Wat gaat u meer bepaald voorstellen om een einde te maken aan de situatie waarbij beroepsbeoefenaars onmiddellijk toestemming krijgen om tijdelijk grensoverschrijdende diensten te verlenen, terwijl dit voor hun personeelsleden verboden is zolang er geen verklaring van terbeschikkingstelling is ingediend en niet aan een aantal verplichte voorwaarden en formaliteiten is voldaan? Welke stappen bent u van plan te nemen om dienstverleners beter voor te lichten over nationale voorschriften en terbeschikkingstelling bij grensoverschrijdende opdrachten? De eengemaakte markt bestaat uit vier vrijheden die in combinatie met elkaar en als een pakket moeten worden gezien. Deze vormen de kern van onze doelstelling van een sociale markteconomie met een groot concurrentievermogen. De voltooiing van de eengemaakte markt is van essentieel belang. Het verbeteren van de eengemaakte markt voor diensten is voor de EU van cruciaal belang, zowel grensoverschrijdend als voor de binnenlandse economie van een lidstaat. De dienstensector is goed voor 70 % van het bbp en de werkgelegenheid in de EU. Het concurrentievermogen van de be- en verwerkende industrie van de EU leunt zwaar op dienstverlening: 40 % van de toegevoegde waarde bestaat uit de input van diensten. Ook ontwikkelt de dienstensector zich snel (bv. door digitalisering en veranderende behoeften van de consument) en komen er voortdurend nieuwe uitdagingen bij. Ik zal eraan werken de grenzen in onze economieën te overwinnen, omdat de eengemaakte markt, met de omvang van een continent, ons ook tegen geopolitieke onzekerheden beschermt. Hoewel het belang van de eengemaakte markt buiten kijf staat, besef ik ook ten volle en begrijp ik dat er soms controversiële debatten zijn over specifieke acties om de eengemaakte markt voor diensten te ontwikkelen. Als wij het potentieel van de eengemaakte markt willen benutten, is onderling vertrouwen van cruciaal belang. Ik wil de manier waarop wij dingen doen, veranderen en met een bottomupaanpak starten. Daarom zal ik met u, met de lidstaten en met alle belanghebbenden een diepgaand en inclusief debat aangaan. In de eerste zes maanden van mijn mandaat zal ik bijzonder mijn best doen om naar u en uw kiezers toe te komen, de lidstaten en hoofdsteden, maar ook andere regio s en met name grensregio s te bezoeken en zal ik met regeringen, 9

10 nationale parlementen, bedrijven, werknemers, betrokken belanghebbenden en consumenten gelijkelijk van gedachten wisselen. Ik zal alle bestaande netwerken, structuren en fora voor samenwerking activeren; en erover nadenken over hoe deze zo nodig kunnen worden verbeterd. Ik wil aan consensus werken voordat ik voorstellen doet. Mijn beleidsvoorstellen zullen op deze raadpleging en op bewijzen zijn gebaseerd. Uw vraag is met name relevant voor grensregio s, waar wij doorgaans een grotere mobiliteit van professionals zien. Ten eerste maakt de richtlijn betreffende de erkenning van beroepskwalificaties de mobiliteit van beroepsbeoefenaren makkelijker (onder meer door automatische erkenning). Ten tweede worden aan dienstverleners, wat de detachering van werknemers betreft, inderdaad al te vaak, soms lang van tevoren, administratieve eisen opgelegd, zoals verzoeken om bepaalde documenten te verstrekken, inclusief de vertaling daarvan. Er is de afgelopen jaren veel gedaan om het wetgevingskader voor de detachering van werknemers te actualiseren en de uitvoering en handhaving van de regels te verbeteren. Tegelijkertijd zouden deze lasten aanzienlijk kunnen worden verminderd, zonder het toezicht op de detachering en de bescherming van de rechten van werknemers in het gedrang te brengen, als de autoriteiten van de lidstaten beter zouden samenwerken en alle digitale mogelijkheden zouden worden onderzocht. De nieuw opgerichte Europese Arbeidsautoriteit zal een zeer belangrijke rol spelen bij het versterken van de samenwerking tussen de lidstaten. De onderhandelingen om de regels voor de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels te herzien, waarin ook deze lasten aan de orde komen, moeten worden afgerond. Veel van deze wetgeving valt onder de verantwoordelijkheid van de kandidaat-commissaris voor Werkgelegenheid. Ik zal met hem samenwerken om te waarborgen dat de bestaande wetgeving onder zijn verantwoordelijkheid (waaronder de handhavingsrichtlijn detachering werknemers) arbeidsmobiliteit bevordert en de bestrijding van fraude mogelijk maakt, overeenkomstig de beginselen van de eengemaakte markt. Ten derde beschikken wij over een systeem dat de samenwerking en de rechtstreekse uitwisseling van informatie tussen de lidstaten vergemakkelijkt op basis van een door de Commissie ingesteld elektronisch platform: het Informatiesysteem interne markt (IMI). De nationale autoriteiten maken echter geen gebruik van het volledige potentieel op het gebied van de detachering van werknemers: in 2018 hadden informatie-uitwisselingen in het IMI betrekking op de erkenning van beroepskwalificaties, terwijl slechts betrekking hadden op detacheringskwesties. Samen met de kandidaat-commissaris voor Werkgelegenheid zal ik het gebruik van het IMI-systeem bevorderen en alle instrumenten waarover wij beschikken, inzetten om te waarborgen dat de lidstaten volledig meewerken om de administratieve lasten voor ondernemingen te verminderen. Tot slot is het verstrekken van informatie over de toepasselijke regels cruciaal om naleving door bedrijven te waarborgen. Dit biedt rechtszekerheid en voorspelbaarheid voor bedrijven 10

11 die diensten willen aanbieden en werknemers in andere lidstaten willen detacheren. Ik wil ten volle gebruikmaken van de onlangs aangenomen verordening tot oprichting van één digitale toegangspoort (Verordening (EU) 2018/1724). Hierin wordt de verplichting van de lidstaten herhaald en gespecificeerd om dergelijke informatie beschikbaar te stellen en zijn kwaliteitsnormen en voorschriften voor eenvoudige toegang vastgelegd. Ik zal ervoor zorgen dat de verplichtingen in de verordening om informatie over de arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden van gedetacheerde werknemers te verschaffen, doeltreffend en volledig worden toegepast. Bent u van plan om samen met de voor werkgelegenheid bevoegde commissaris concrete voorstellen te doen, door de bevoegdheden van het Europees Arbeidsagentschap uit te breiden, om ervoor te zorgen dat het vrij verkeer van diensten en werknemers eerlijk verloopt? De Europese Arbeidsautoriteit heeft als doel eerlijke arbeidsmobiliteit te ondersteunen en waarborgt dat de EU-regels inzake arbeidsmobiliteit worden gehandhaafd. Het is van cruciaal belang dat de Europese Arbeidsautoriteit deze doelstellingen verwezenlijkt. De kandidaatcommissaris voor Werkgelegenheid is verantwoordelijk voor de autoriteit. Gezien het verband met de dienstverlening zal ik er sterk op aandringen dat de autoriteit haar toezegging waarmaakt om het voor burgers en bedrijven gemakkelijker te maken de vruchten van de eengemaakte markt te plukken, zonder enige vorm van fraude toe te staan. 11

12 Wat gaat u concreet doen om onder de lidstaten het vertrouwen te vergroten, teneinde hen ervan te overtuigen dat economische groei in de EU onmogelijk is zonder dynamische dienstenmarkt op basis van het vrij verkeer van personen? De eengemaakte markt kan niet goed functioneren zonder vertrouwen en samenwerking tussen de lidstaten en hun autoriteiten. En dat is nu juist mijn doel: door mijn inzet en dialoog met alle actoren die bij de diensteneconomie betrokken zijn, vertrouwen op te bouwen om de eengemaakte dienstenmarkt op basis van een zo breed mogelijke consensus een nieuwe impuls te geven. De lidstaten en de Commissie delen de verantwoordelijkheid voor de werking van de eengemaakte markt. Ik zal de lidstaten niet alleen uitnodigen om bestaande vormen van samenwerking en structuren te gebruiken, maar ik zal hun ook vragen om de problemen te signaleren waar zij mee worden geconfronteerd. Ik wil weten hoe wij het samen beter kunnen doen. Eén idee dat moet worden getest, is of specifieke nationale autoriteiten in elke lidstaat op de doeltreffende uitvoering van de regels voor de eengemaakte markt kunnen toezien en deze kunnen waarborgen. Deze autoriteiten zouden doeltreffende handhavingsbevoegdheden moeten krijgen, bijvoorbeeld om bij nationale rechtbanken zaken aanhangig te maken wegens niet-naleving van de regels voor de eengemaakte markt (vergelijkbaar met wat er op het gebied van gegevensbescherming en overheidsopdrachten al gebeurt). Deze specifieke nationale autoriteiten zouden op EU-niveau een netwerk kunnen vormen, vergelijkbaar met andere netwerken zoals dat van de nationale mededingingsautoriteiten. Zij zouden nauw kunnen samenwerken, onder meer door de uitwisseling van standpunten over specifieke gevallen en specifieke belemmeringen voor de eengemaakte markt, alsmede door het bevorderen van beste praktijken en wederzijds leren. Dit maakt deel uit van de besprekingen die ik met de lidstaten en de nationale autoriteiten wil voeren. U heeft in uw verklaring gesproken over een betere uitvoering van de dienstenrichtlijn en de uiteenlopende interpretaties in de lidstaten van bepaalde onderdelen ervan. Hoe gaat u ervoor zorgen dat de dienstenrichtlijn op uniforme wijze wordt uitgevoerd en gehandhaafd door de lidstaten? Op de eengemaakte markt stimuleert concurrentie excellentie. Ik ben ervan overtuigd dat excellentie de beste bescherming biedt. De eengemaakte markt ondersteunt innovatie en aldus productiviteit en houdt de prijzen laag in het voordeel van de consument. Een betere verwezenlijking van de eengemaakte dienstenmarkt zal een essentieel onderwerp van mijn brede raadpleging zijn. Ik zal naar alle voorstellen luisteren en met alle actoren debatteren. 12

13 De correcte uitvoering van de bestaande regels zou zeker helpen om werking van de interne markt verbeteren. Dit zal een van mijn belangrijkste prioriteiten zijn, met name op het gebied van diensten. In de eerste plaats zal ik werk maken van het wegnemen van bestaande belemmeringen. Ik weet dat er veel controverse bestaat, maar ik ben van mening dat vooruitgang mogelijk is en ik zal ernaar streven tot consensus te komen. Ik zal een beleid van proactieve handhaving vaststellen op basis van een grondige beoordeling van de resterende belemmeringen die voor de economische groei en het scheppen van banen het schadelijkst zijn. Deze beoordeling zou kunnen plaatsvinden in de vorm van sectorale onderzoeken, vergelijkbaar met de onderzoeken die DG Concurrentie heeft uitgevoerd. Ik zal er niet voor terugschrikken de nodige juridische stappen te zetten om de dienstenrichtlijn te handhaven. In de tweede plaats zal ik ernaar streven nieuwe ongerechtvaardigde belemmeringen te voorkomen. Ik wil volledig gebruikmaken van de bestaande instrumenten om te voorkomen dat er nieuwe belemmeringen voor de eengemaakte markt ontstaan. De kennisgevingsprocedure in het kader van de richtlijn inzake transparantie van de eengemaakte markt is een dergelijk instrument. Ik zal er ook op aandringen dat lidstaten nieuwe wetgeving die zij aan gereglementeerde beroepen willen opleggen, systematisch overeenkomstig de richtlijn betreffende een evenredigheidsbeoordeling onderzoeken. In de derde plaats zal ik ervoor zorgen dat de toepassing van de regels van de lidstaten in de praktijk het leven voor bedrijven gemakkelijker en niet ingewikkelder maakt, met name voor kleine en middelgrote ondernemingen. Ik zal ervoor zorgen dat de één-loketten in het kader van de dienstenrichtlijn hun potentieel volledig verwezenlijken, onder meer door middel van inbreukprocedures, en dat de lidstaten voldoen aan de verplichtingen inzake informatieverstrekking en de digitalisering van procedures in het kader van één digitale toegangspoort. Instrumenten zoals Solvit bieden praktische bijstand en samen met de lidstaten zal ik de werking ervan versterken. Om de werkzaamheden van de lidstaten ter uitvoering van de regels voor de eengemaakte markt te vergemakkelijken, ben ik voornemens meer richtsnoeren te verstrekken over de wijze waarop de bestaande EU-regels moeten worden toegepast, bijvoorbeeld door het handboek over de dienstenrichtlijn en de gebruikershandleiding over de richtlijn betreffende de erkenning van beroepskwalificaties te actualiseren. Ik zal specifiek naar grensregio s kijken. Zij zijn zeer relevant voor het begrijpen van de problemen met de werking van de eengemaakte markt. Dit maakt deel uit van mijn begrijpend luisteren en kan tot het testen van nieuwe ideeën of specifieke benaderingen leiden. In dezelfde zin zal ik ook kijken naar de situatie van specifieke economische sectoren die voor het concurrentievermogen van de Europese economie van bijzonder belang zijn, zoals de zakelijke dienstverlening, de bouwnijverheid en de detailhandel. 13

14 Tijdens de hoorzitting heeft u bevestigd de eengemaakte markt te willen verdiepen. Welke concrete maatregelen gaat u hiervoor nemen? De dienstensector wordt het meest van alle sectoren getroffen door het gebrek aan Europese integratie. Hoe gaat u de dienstenrichtlijn versterken en verder uitbreiden? Ik zal met de volgende ideeën in gedachten aan de in voorgaande antwoorden genoemde raadpleging beginnen om deze te testen en aan te passen, ook in het licht van nieuwe uitdagingen: 1. Versterking van de uitvoering en handhaving van bestaande regels voor de eengemaakte markt: Zoals eerder uiteengezet, wil ik verschillende maatregelen nemen om een betere uitvoering van de bestaande EU-wetgeving inzake de eengemaakte markt, inclusief de dienstenrichtlijn, te waarborgen. Hierbij gaat het zowel om maatregelen om het ontstaan van nieuwe belemmeringen voor de eengemaakte markt beter te voorkomen, als om de invoering van een beleid van meer proactieve handhaving om belemmeringen in de dienstensectoren aan te pakken. 2. Verbetering van de samenwerking tussen nationale autoriteiten: Zoals eerder aangegeven, wil ik nagaan of de bestaande structuren en netwerken van de autoriteiten van de lidstaten kunnen worden versterkt. Een mogelijk netwerk van nationale autoriteiten zou de samenwerking tussen deze autoriteiten kunnen bevorderen, kunnen waarborgen dat het ontwerp en de uitvoering van nationale regels in overeenstemming zijn met de wetgeving inzake de eengemaakte markt, en een nauwere samenwerking tussen de Commissie en de lidstaten op het gebied van handhaving kunnen ontwikkelen. 3. Uitbreiding van de automatische erkenning: Ik zal met belanghebbenden de mogelijkheid onderzoeken om de automatische erkenning zoals reeds geldig voor architecten, artsen, verpleegkundigen en anderen uit te breiden tot professionele diensten zoals in de techniek en de boekhouding. Met de herziene richtlijn betreffende de erkenning van beroepskwalificaties zijn flexibele instrumenten ingevoerd om overeenstemming te bereiken over gemeenschappelijke normen voor het onderwijs in beroepen in het kader van een bottom-up -benadering door de beroepen die hiervoor belangstelling hebben. Dit heeft de mobiliteit vergemakkelijkt. Ik zal het gebruik van deze instrumenten in nauwe samenwerking met alle belanghebbenden aanmoedigen en bevorderen. Ik zal ook onderzoeken welke mogelijkheden er in het kader van de dienstenrichtlijn zijn om gezamenlijk overeengekomen middelen in te voeren om vestiging en grensoverschrijdende verlening van diensten te vergemakkelijken, bv. door regels betreffende de aansprakelijkheidsverzekering en de beschikbaarheid daarvan in verschillende lidstaten 14

15 voor veel dienstverleners een zeer praktisch en dagelijks probleem, in samenwerking met de kandidaat-uitvoerendvicevoorzitter voor Een economie die werkt voor de mensen. 4. Bevordering van een verantwoordelijke deeleconomie: Ik wil onderzoek doen naar de problemen in verband met de snelle ontwikkeling van de deeleconomie. Wij moeten beoordelen of er maatregelen nodig zijn om kansen voor burgers als consumenten en ondernemers te bevorderen en versnippering van de regelgeving in de eengemaakte markt te voorkomen, en tegelijkertijd legitieme beleidsbelangen aan de orde stellen. Wij moeten er met name over nadenken hoe wij kunnen waarborgen dat deelplatforms met de overheid samenwerken om het openbaar belang beter te beschermen dan nu het geval is, waarbij de beginselen van de eengemaakte markt volledig worden nageleefd. Ik zal deelnemen aan initiatieven van de kandidaat-commissarissen voor Werkgelegenheid en Vervoer inzake de arbeidsomstandigheden van platformwerkers en chauffeurs voor onlinetaxidiensten. 5. Bevordering van eerlijke onlinemarkten: Steeds meer detailhandel vindt online plaats, waardoor platforms meer macht krijgen. Ik zal ervoor zorgen dat de nieuwe regels voor platform-to-businessrelaties in de hele eengemaakte markt volledig worden toegepast. Deze regels zijn een eerste stap om te waarborgen dat onlineplatforms handelaren eerlijk behandelen en dat hun relatie transparant is bv. wat veranderingen in de voorwaarden en de ranking van zoekresultaten betreft. Daarnaast wil ik met de hulp van het Waarnemingscentrum voor de onlineplatformeconomie van de EU ook problemen aanpakken zoals de toegang tot gegevens en de preferentiële behandeling door platforms van hun eigen diensten. 6. Het aanpakken van de diensten van de informatiemaatschappij met de wet inzake digitale diensten: Aanbieders van digitale diensten en met name startende ondernemingen vinden het moeilijk in Europa op te schalen, aangezien zij met gefragmenteerde regels worden geconfronteerd, terwijl veel grotere mondiale spelers en met name grote platforms beter in staat zijn om in complexe juridische omgevingen de weg te vinden. Het doel van de wet inzake digitale diensten is om de bestaande regels, die vaak al meer dan twintig jaar oud zijn, aan te passen en te verduidelijken om tot de vaststelling van gemeenschappelijke voorschriften te komen in plaats van uiteenlopende nationale regels (bijvoorbeeld over haatzaaiende uitlatingen en onlinereclame). Dit zal de interne markt versterken. Het doel is ook de samenwerking tussen de lidstaten te versterken en de handhaving te verbeteren, met name wat betreft het beginsel van het land van herkomst zoals vastgelegd in de richtlijn inzake elektronische handel. Tijdens de hoorzitting van 2 oktober zijn er verscheidene vragen gesteld over de dienstensector. Uw antwoorden bevatten geen concrete voorstellen en spraken elkaar soms tegen. Zo zei u dat we het potentieel van de markt moeten benutten, ook al houdt dit in dat we op korte termijn offers moeten brengen. Ook zei u dat de belemmeringen 15

16 die de lidstaten opwerpen op het gebied van diensten een rem zetten op onze economieën en dat gold-plating moet worden vermeden. Later zei u echter dat het doel niet is de dienstenmarkt te dereguleren, maar wel ervoor te zorgen dat werknemers beschermd zijn en het sociale en de markt beter op elkaar af te stemmen. Tot slot zei u in verband met de dienstenrichtlijn ook nog dat we niet het debat moeten heropenen, maar wel de onderwerpen die het waard zijn te heropenen. Kunt u concreet toelichten welke onderwerpen het waard zijn heropend te worden? Kunt u met ja of nee antwoorden op de vraag of u van plan bent de dienstenrichtlijn te heropenen? Kunt u met ja of nee antwoorden op de vraag of u het beginsel van het land van bestemming in acht blijft nemen op gebieden als diensten en consumentenbescherming? Kunt u uitleggen welke concrete maatregelen u gaat voorstellen om het sociale en de markt beter op elkaar af te stemmen? De dienstenrichtlijn werd na veel discussie aangenomen en bevat een zorgvuldig uitgewerkt politiek compromis. Ik wil geen oude wonden openrijten. Daarom ben ik dan ook niet van plan nieuwe voorstellen in te dienen om de dienstenrichtlijn te heropenen. Ik zal volledig aan de grondbeginselen van het Verdrag en de dienstenrichtlijn voldoen en deze eerbiedigen. Ik zal echter wel alles in het werk stellen om ervoor te zorgen dat de dienstenrichtlijn correct en volledig wordt uitgevoerd en gehandhaafd, zodat wij alle mogelijke voordelen van een voltooide eengemaakte markt voor onze consumenten en bedrijven ten volle kunnen benutten. Het door de huidige Commissie ingediende voorstel voor een verbeterde kennisgevingsprocedure voor diensten is een goed voorbeeld. De legitimiteit van de eengemaakte markt is afhankelijk van welvaart voor iedereen: ondernemers, werknemers en consumenten. Het is van essentieel belang dat wij Europese bedrijven in staat stellen de vruchten van hun recht op vrij verkeer te plukken. Als dat niet lukt, zal Europa, met name op het gebied van digitale diensten, niet in staat zijn onze mondiale concurrenten bij te houden. Tegelijkertijd moeten we een betere bescherming van de rechten van werknemers en eerlijke concurrentie bevorderen. Zoals ik tijdens mijn hoorzitting heb toegelicht, moeten wij op kritiek reageren waarin het gebrek aan fiscale en sociale rechtvaardigheid aan de kaak wordt gesteld. Dit is de weg die de verkozen voorzitter is ingeslagen wanneer zij vraagt om het sociale en de markt beter op elkaar af te stemmen. Deze Commissie zal zich in haar geheel richten op belangrijke kwesties zoals een eerlijk minimumloon, een gemeenschappelijke geconsolideerde heffingsgrondslag voor de vennootschapsbelasting en een andere belasting van hightechbedrijven. Wat digitale diensten betreft, zullen wij aan de rechten van platformwerkers werken. Ik zal de uitvoering van deze initiatieven ondersteunen, in nauwe samenwerking met de bevoegde commissarissen. 16

17 Indien het mogelijk is om binnen de eerste 100 dagen van de nieuwe Commissie een voorstel te publiceren voor de regulering van artificiële intelligentie een beleidsdomein in wording dat vele aspecten heeft hoeveel dagen denkt u dan nodig te hebben om specifieke, doeltreffende voorstellen te formuleren om de aanhoudende problemen met de handhaving van de dienstenrichtlijn aan te pakken problemen die de ontwikkeling van echte ondernemingen op het terrein in de hele Europese Unie dagelijks in de weg staan? Kunt u aangeven wat voor u de prioritaire volgorde is voor de maatregelen die u als commissaris voor Interne Markt zult nemen en welke gegevens aan de basis van die analyse liggen? De gedurfde, in het oog springende beleidsmaatregelen van deze Commissie situeren zich veelal in kleine hoekjes van de digitale economie, maar we verwachten van u meer verbeeldingskracht en politiek leiderschap in verband met de ruggengraat van onze economie diensten en de ontwikkeling van kmo s. Op basis van uw hoorzitting hebben we verduidelijking nodig over de vraag of u aarzelt om controversiële onderwerpen als diensten te heropenen. Zijn er volgens u no-go -gebieden voor de Commissie in de komende vijf jaar, en zo ja, welke? De vorige commissaris Interne Markt ondervond problemen om de lidstaten aan boord te krijgen bij haar initiatieven op het gebied van diensten. Wat zult u anders doen? De vorige commissaris ondervond ook dat goedbedoelde voorstellen ter bevordering van de eengemaakte markt in de loop van de wetgevingsprocedure kunnen worden gekaapt. Indien uw voorstellen aanvankelijk bedoeld zijn als schild, om de eengemaakte markt te beschermen, maar worden omgevormd tot zwaard, om de eengemaakte markt schade toe te brengen, zult u ze dan intrekken voor de schade is aangericht? Technologische ontwikkelingen en de convergentie van bedrijfsmodellen hebben het onderscheid tussen een eengemaakte markt en een digitale eengemaakte markt overbodig gemaakt. Dit betreft alle ondernemingen, zowel industriële ondernemingen als dienstverleners. Een van de sterke punten van mijn portefeuille is dat deze ons in staat stelt om de synergieën over de hele linie te versterken, ook op gebieden als kunstmatige intelligentie. Er zijn talrijke economische gegevens waaruit blijkt dat de economische voordelen van de eengemaakte markt groot zijn en goed zijn voor 8,5 % van het bbp van de EU. Uit economische studies blijkt ook dat een ambitieuze uitvoering van de dienstenrichtlijn tot een extra groei van 1,6 % van het bbp van de EU zou leiden. De voordelen en gevolgen van de eengemaakte markt kunnen echter niet alleen in termen van bbp worden weergegeven. Wat het verkeer van personen betreft, leven of werken ongeveer 17 miljoen EU-burgers in een andere lidstaat dan hun eigen. Hieruit blijkt dat er dringend voortgang moet worden geboekt met de eengemaakte markt voor diensten, en daarom zal ik daar dan ook meteen werk van maken. In de antwoorden op bovenstaande vragen heb ik de aandacht op verschillende van mijn prioriteiten voor de eengemaakte dienstenmarkt gevestigd. Ik zal: 17

18 de aanzet geven tot een proactief juridisch handhavingsbeleid; preventieve handhaving versterken; richtsnoeren geven over hoe EU-wetgeving moet worden toegepast; de mogelijkheden voor uitbreiding van automatische erkenning onderzoeken; de ontwikkeling van een verantwoordelijke deeleconomie bevorderen; digitale platforms die handelaren eerlijk behandelen, bevorderen, en de richtlijn inzake elektronische handel actualiseren met een wet inzake digitale diensten. Ik zie geen no-go -gebieden, maar, zoals eerder toegelicht, ben ik niet van plan de dienstenrichtlijn te heropenen. We weten allemaal hoe moeilijk het is in de dienstensector vooruitgang te boeken, maar ik ben ervan overtuigd dat het mogelijk is. Ik wil in de richting van een consensus werken, waarbij ik door mijn aanpak van een brede raadpleging lidstaten en belanghebbenden met mij meeneem. Ik heb mijn eerste ideeën aan u voorgelegd. Ik zal ze op basis van deze aanpak verder uitwerken en vervolgens in het college verdedigen. Als een van mijn voorstellen op enig moment tijdens een wetgevingsprocedure zou worden omgevormd tot een instrument om de eengemaakte markt en de doelstellingen ervan te verzwakken, dan zal ik niet aarzelen de Commissie voor te stellen het voorstel in te trekken. Maar omdat ik mijn voorstellen op deze brede raadpleging zal baseren, hoop en verwacht ik dat dit niet nodig zal zijn. Wij moeten erkennen dat wij in een snel veranderende wereld flexibel moeten blijven en bereid moeten zijn ons te ontwikkelen om nieuwe uitdagingen aan te gaan. Onze prioriteiten en de uitvoering ervan moeten aansluiten op en geschikt zijn voor deze veranderende wereld. 18

19 3 / DEFENSIE Op een moment van acute geopolitieke instabiliteit en de eis van Europese burgers om beter te worden beschermd, zal het van cruciaal belang zijn samenwerking op het gebied van defensie-uitgaven te stimuleren, samenwerkingsprojecten te bevorderen en technologische soevereiniteit in Europa tot stand te brengen. Wat zijn uw concrete plannen om aan deze verwachtingen te voldoen? Wat is in dit verband uw analyse van de uitvoering van het industrieel ontwikkelingsprogramma voor de Europese defensie? Wat vindt u van de uitvoering van het defensiepakket van 2009 en welke concrete stappen gaat u nemen om een echte eengemaakte markt voor defensiegerelateerde producten tot stand te brengen en te waarborgen dat alle lidstaten deel uitmaken van deze markt en kansen krijgen? Mijn voornaamste bijdrage aan de bevordering van samenwerking op het gebied van defensie en aan de totstandbrenging van technologische soevereiniteit zal liggen in een doeltreffende uitvoering van het Europees Defensiefonds. Met de in het volgende meerjarig financieel kader voorgestelde begroting van 13 miljard EUR kunnen wij de huidige versnipperde investeringen op het gebied van defensieonderzoek en vermogensontwikkeling bundelen en herbestemmen voor gemeenschappelijke projecten en zo onnodig dubbel werk voorkomen en een efficiëntere besteding van overheidsgelden op het gebied van defensie mogelijk maken. Met dit fonds wordt investeren in defensietoeleveringsketens gestimuleerd, daarmee de technologische kloof gedicht en onze technologische afhankelijkheid van derde landen voor kritieke vermogens die in de toekomst nodig zijn, weggenomen. Het fonds is opgezet om investering in defensietoeleveringsketens te stimuleren door kmo s zowel financieel als bij het ontwikkelen van gespecialiseerde vaardigheden te ondersteunen. Ik ben ervan overtuigd dat het fonds een krachtig instrument kan zijn voor een meer concurrerende en innovatievere Europese industriële basis, opgebouwd uit zowel kleine, middelgrote als grote ondernemingen die in staat zijn de technologieën en defensievermogens voort te brengen die wij in de komende 15 tot 20 jaar nodig zullen hebben. De bestaande voorloperprogramma s het industrieel ontwikkelingsprogramma voor de Europese defensie en de voorbereidende actie inzake defensieonderzoek laten bemoedigende resultaten zien, wat positief is voor het Europees Defensiefonds. De Commissie heeft naar aanleiding van de eerste oproepen voor het indienen van voorstellen in het kader van het industrieel ontwikkelingsprogramma voor de Europese defensie meer dan 40 projectvoorstellen ontvangen, waarvan 14 voorstellen in reactie op de gerichte oproep voor kmo s. 19