Inleiding 21. ة 7 1 Landschapsarchitectuur

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inleiding 21. ة 7 1 Landschapsarchitectuur"

Transcriptie

1 Inhoudsopgave Polycultuur, Fransje de Waard II Ten ر, geleide 〇 Polaischerج 15 Voorwoord, Sepp Holzer 7 Inleiding 21 ة 7 1 Landschapsarchitectuur ئ 7 mijn kindertijd آ ٧ Ervaringen Fouten uit het verleden H etpe_ cultuurlandsch^^ 32 Algemeen 32 H e rinrichting met behulp van 36 Ervaringen met overheidsinstanties 37 Het aanleggen van een permacultuursysteem 39 Fundamentele vragen 39 Het opnemen van het terrein 40 Invalshoek en klim aat 40 De bodemgesteldheid 42 H et beoordelen van de bodem 43 Ltgenschappen van lichte en zware grond 43 Indicatorplanten 44 Lijst van indicatorplanten 45 Ervaringen met verschillende bodemsoorten 48 Ontwerpideeen 50 Proefterreinen 50 M icroklim aat 52 Terrassen en paden 56 De aanleg van een terrasstelsel 58 Breedte 58 Hellingshoek 59 Overgang van talud naar terras en sebeiding van m aterialen 59 ة 8

2 Water Stabilisatie H et beheer van terrassen 64 Retentiebekkens voor water en humus 66 Verhoogde bedden 67 Ontwerpideeen 68 H et ontwerpen van een verhoogd beddensysteem 71 H et beheer van verhoogde bedden 76 Toepassing als zelfpluktuin 79 Waterlandschappen 82 H et aanleggen van waterplassen en watertuinen 85 O ntw erp en toepassing 90 6 〇 6 ı ق Alternatieve landbouwmethoden 93 De principes 93 Bodemvruchtbaa ^ 95 Groenbemesting 97 Groenbemesters 99 M ijn methode 100 Fouten 103 Lijst van groenbemesters 105 Mogelijkheden om probleemplanten te reguleren 107 Oude rassen en plantend versite t Graan 114 Verbouwen en verwerken van Brandroggen 117 Tips voor polyculturen 119 Alpiene planten 113 Alternatieven voor veeteelt Varkens ỉn de permacultuur 129 Eigenschappen van enkele oude tamme varkensrassen 130 H et Mangalitzamvarken 130 H et Schwäbisch m ilisch-varken 131 H et Duroc-varken 132 H e t Turopolje-varken 132. Varkens als medewerkers 133 Varkens houden in een w e id e s t 135 Oude tamme en wilde runderrassen 139 H et houden van runderen 139 H etvoeren 140 III Ĩ17

3 Pluimvee 142 Vogelbescherming 141 Diervriendelijke pluimveehouderij 144 Open stallen en opslagruimtes 148 Onderaardse holen als varkens^ 148 Ruwhouten stallen 150 Toepassing als opslagruimte 154 Rotskelders 157 و Fruitlandschappen 159 Toepassingsmogelijkh^^ 159 Fouten in het onderhoud 163 Mijnmethode Bescherming tegen vraat 169 Fruitsoorten 173 Aanbevolen (oude) appelrassen 175 Aanbevolen (oude) perena^ 178 Aanbevolen (oude) kwetsen- en pruimenrassen 180 Aanbevolen kersen- en kriekenrassen 182 Aanbevolen abrikozen- en perzikenras 182 Vermeerderen en enten 184 De onderstam 184 De ent 18Ố H etenten 186 Copuleren: de plakgriffel 186 O culatie 188 De spleetgriffel 189 Brugenting: gewonde bomen redden met bebulţ υαη spleetenten 190 Een boomgaard zaaien 192 D e schokmethode 195 Verwerking, marketing en verkoop Het kweken van paddestoelen 201 Algemeen 201 Gezondheidsaspecten 204 De beginselen van het kweken van paddestoelen 204

4 Paddestoelen op hout kweken 1๐ 5 Paddestoelen die op hout groeien 1๐ 6 Shii-take 1๐ 6 Gewone oesterzwam 1๐ 6 Kruisdistel-oesterzwam 1๐ 6 Gele oesterzwam 2๐ 6 Stobbezwammetje 1๐ 7 Nameko 2 〇 7 Gewoon flutveelpootje 1๐ 7 Populierenleemhoed 107 Judasoor 107 H et substraat 2๐ 7 H et broed 109 Z e lf broed maken 1๐ 9 Aanleg en onderhoud van een paddestoelcultuur 210 Tips 213 Paddestoelen op stro kweken 215 Paddestoelen die op stro groeien 216 H et substraat 116 H et broed 218 Een paddestoelcultuur op stro opstarten en verzorgen لث 8 Tip 111 Bospaddestoelen Tuinen 217 De moestuin 117 Herinneringen aan onze G achtl 119 De apotheek voor de deur 233 Goudsbloemzalf 238 Tijm olie 238 Cichoreithee voor diabetici Tormentilpoeder Đe koolakker ة 39 〇 ة 4 〇 ة 4 Het belangrijkste werk ท onze Gachtl 140 Natuurlijke bemesting 245 Alternatieve composteringsmethoden 245 M ulch Kruidengier ث 47 M ijn methode om gier te maken 250 ة 49

5 Medewerkers in de moestuin en het beheer van plagen ئ 53 W oelmuizen ة 55 Slakken ة 57 W ormen - ploegen van de natuur 159 H et kweken van wormen 160 Stadstuinen 162 Kinderen en natuurbeleving 161 H et aanleggen van een stadstuin 264 Terrassen en balkontuinen 167 Een bypass van klim planten ث 73 Lijst van groenten 176 Lijst van genees- en keukenkruiden Projecten 283 Schotland 183 Thailand 190 BERTA: Een project voor Lebenshilfe Ausseerland 196 M editerrane tu in ث 97 W atertuin 298 Z in tu ig tu in 298 M o to rie ktu in 199 Rustplaats en ontmoetingsplek 199 Aardekelder en stal 199 Nawoord 301 De mede-auteurs 3. 3

Bodemvruchtbaarheid in de ecologische moestuin

Bodemvruchtbaarheid in de ecologische moestuin Bodemvruchtbaarheid in de ecologische moestuin zaterdag 28 november 2015 Frank Petit-Jean Cultuur versus natuur: successie Pioniersvegetatie wat als de mens niet ingrijpt? Graslandvegetatie Ruigte Struweel

Nadere informatie

De stap naar duurzaam tuinieren. Vzw Tuinhier Seminariestraat 2 9000 Gent

De stap naar duurzaam tuinieren. Vzw Tuinhier Seminariestraat 2 9000 Gent De stap naar duurzaam tuinieren VORMINGSAANBOD VZW TUINHIER Vzw Tuinhier Seminariestraat 2 9000 Gent Vzw Tuinhier wil de belangstelling voor duurzaam, aangenaam en milieubewust tuinieren bevorderen, en

Nadere informatie

De stap naar duurzaam tuinieren

De stap naar duurzaam tuinieren De stap naar duurzaam tuinieren Vormingsaanbod Vormingsaanbod vzw Tuinhier Vzw Tuinhier Woodrow Wilsonplein 2 9000 Gent Vzw Tuinhier wil de belangstelling voor duurzaam, aangenaam en milieubewust tuinieren

Nadere informatie

Paddestoelen zelf kweken

Paddestoelen zelf kweken Paddestoelen zelf kweken De Paddestoel Levenscyclus De paddestoelen: groepen Parasieten: levende planten (honingzwam) De paddestoelen: groepen Symbiose met planten: mycorrhizae De paddestoelen: groepen

Nadere informatie

Voorstel aanpak De Proeftuin Academie. Beste deelnemer aan De Proeftuin Academie,

Voorstel aanpak De Proeftuin Academie. Beste deelnemer aan De Proeftuin Academie, Voorstel aanpak De Proeftuin Academie Beste deelnemer aan De Proeftuin Academie, Oktober 2015 ben ik met mijn gezin in Hoogland gaan wonen. Wij hebben een ruime voortuin. Deze willen we in 2016 omvormen

Nadere informatie

Velt presenteert: de ecotuin

Velt presenteert: de ecotuin Velt presenteert: de ecotuin Behoefte aan duidelijkheid over ecotuin Begrip ecotuin niet altijd voor iedereen duidelijk verwarring over begrip ecotuin onduidelijkheid onder collega s begrip wordt niet

Nadere informatie

Uurrooster LBC VOLWASSENENONDERWIJS CURSUSSEN. Tuinieren 06/

Uurrooster LBC VOLWASSENENONDERWIJS CURSUSSEN. Tuinieren 06/ 2019-2020 Uurrooster LBC VOLWASSENENONDERWIJS CURSUSSEN Tuinieren 06/0682019 2019-2 0 2 0... 1 2... U U R R O O S T E R T U I N I E R E N Uurrooster cursussen TUINAANLEG en ONDERHOUD 4 Plantenkennis 5

Nadere informatie

MIJN BEZOEK AAN KINDERBOERDERIJ MIKERF IN BRASSCHAAT

MIJN BEZOEK AAN KINDERBOERDERIJ MIKERF IN BRASSCHAAT MIJN BEZOEK AAN KINDERBOERDERIJ MIKERF IN BRASSCHAAT WAT GA IK DOEN EN WANNEER? Binnenkort ga ik naar Kinderboerderij Mikerf. Dit is een kinderboerderij in Brasschaat waar ik veel dieren zal kunnen zien.

Nadere informatie

Natuurlijke Moestuin. Voedsel Kweken in de Natuurlijke Moestuin

Natuurlijke Moestuin. Voedsel Kweken in de Natuurlijke Moestuin Natuurlijke Moestuin Voedsel Kweken in de Natuurlijke Moestuin Frank Anrijs 10 jaar in een tuincentrum 2012 bij ouders in project Yggdrasil gestapt Winkel, workshops, cursussen, Digitaal luik eraan gehangen

Nadere informatie

Basiscursus moestuinieren

Basiscursus moestuinieren Basiscursus moestuinieren Even kennismaken! Barbara Creemers freelance lesgever voor o.m. ChildFocus, Gezinsbon, Velt 13e moestuin-seizoen! motto: Zonder is gezonder! Even kennismaken! Wie ben jij? Wat

Nadere informatie

Groenkracht Beleidsplan

Groenkracht Beleidsplan Groenkracht Beleidsplan De doelstelling van de Stichting Groenkracht is het verbinden van personen en plaatsen in Delft en omgeving om eenieder bewust te maken van de mogelijkheden van duurzaam voedsel

Nadere informatie

1. AGRARISCHE ONDERNEMER

1. AGRARISCHE ONDERNEMER ROUTE VAN BESTAAND BEDRIJF NAAR BEDRIJF MET NOTENTEELT MELKVEE- HOUDERIJ START ROUTE AKKER- BOUW PLUIMVEE- HOUDERIJ FRUITTEELT 1. AGRARISCHE ONDERNEMER Hoe maak ik mijn bedrijf duurzaam? Noten4Gelderland

Nadere informatie

Stichting Moestuin Blaricummermeent

Stichting Moestuin Blaricummermeent Stichting Moestuin Blaricummermeent Biologisch tuinieren op meentgrond Voor en door dorpsgenoten Door Marga en Henny Spruijt, Meerkoet 3, Blaricum-Bijvanck Doelstelling en praktijk De stichting Meent Moestuin

Nadere informatie

Het onderhouden van uw tuin. De verantwoordelijkheden van verhuurder en huurder op een rij

Het onderhouden van uw tuin. De verantwoordelijkheden van verhuurder en huurder op een rij Het onderhouden van uw tuin De verantwoordelijkheden van verhuurder en huurder op een rij beleid: juni 2007, versie: 2014 Waterweg Wonen verhuurt circa 12.000 woningen in Vlaardingen. Een aanzienlijk deel

Nadere informatie

De scholen regelen zelf het vervoer naar de locatie.

De scholen regelen zelf het vervoer naar de locatie. l Veel kinderen eten slecht, weten niet waar hun eten vandaan komt en hebben zo verhoogde kans op Obesitas. Met dit project gaan we met de kinderen naar de plek waar het eten vandaan komt. Groenten- en

Nadere informatie

BIOLOGISCH TUINIEREN IN DE STAD HOE DOE JE DAT?

BIOLOGISCH TUINIEREN IN DE STAD HOE DOE JE DAT? BIOLOGISCH TUINIEREN IN DE STAD HOE DOE JE DAT? Agenda Tuinieren vroeger Wat is biologisch moestuinieren? 10- stappencursus Je eigen moestuin (NTR: thuisacademie - Filmpjes) Pauze Hoe start ik een moestuin?

Nadere informatie

Anders denken, anders doen!!

Anders denken, anders doen!! Schrijvers: Julia van der Ploeg & Jannie Verloop Sector: economie Vakken: economie & biologie Begeleider: Meneer Boonstra Inleverdatum: 18-12-2014 Inhoudsopgave Inleiding blz 3 De hoofdvraag blz 4 Deelvraag

Nadere informatie

Verjaardagsfeestjes voor kinderen met groene vingers die gek zijn op natuur

Verjaardagsfeestjes voor kinderen met groene vingers die gek zijn op natuur Verjaardagsfeestjes voor kinderen met groene vingers die gek zijn op natuur Amsterdam, 2017 Een kast voor mees Activiteit: Nestkast timmeren Titel: Een kast voor mees Leeftijd: 8 12 jaar Periode: hele

Nadere informatie

Groen in de stad. ontwerpen en aanleggen. Groen in de stad. onderhouden en beheren. Inhoudsopgave. Hoofdstuk 1. Hoofdstuk 2

Groen in de stad. ontwerpen en aanleggen. Groen in de stad. onderhouden en beheren. Inhoudsopgave. Hoofdstuk 1. Hoofdstuk 2 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Groen in de stad ontwerpen en aanleggen. Hoofdstuk 2 Groen in de stad onderhouden en beheren Hoofdstuk 3 Groen in de stad promoten Groen in de stad ontwerpen en aanleggen 6 ORIËNTATIE

Nadere informatie

Foto s. People. Welke groente wordt gebruikt voor frietjes? Welke groente is de basis voor rode spaghettisaus?

Foto s. People. Welke groente wordt gebruikt voor frietjes? Welke groente is de basis voor rode spaghettisaus? Foto s Welke groente is de basis voor rode spaghettisaus Welke groente wordt gebruikt voor frietjes People Welke groente gebruik je als basis voor dit kopje gazpacho tomaat radijs pompoen Is deze bloem

Nadere informatie

TUINIEREND OUDER WORDEN

TUINIEREND OUDER WORDEN TUINIEREND OUDER WORDEN TIPS VOOR EENVOUDIGER ONDERHOUD 35 TIPS TUINIEREND OUDER WORDEN Helaas zie ik veel te vaak dat 60-plussers, ook al zijn ze nog gezond, hun geliefde huis met tuin gaan verlaten voor

Nadere informatie

Natuurlijke Moestuin. Voedsel Kweken in de Natuurlijke Moestuin

Natuurlijke Moestuin. Voedsel Kweken in de Natuurlijke Moestuin Natuurlijke Moestuin Voedsel Kweken in de Natuurlijke Moestuin Frank Anrijs 10 jaar in een tuincentrum 2012 bij ouders in project Yggdrasil gestapt Winkel, workshops, cursussen, Digitaal luik eraan gehangen

Nadere informatie

Gezonde Zorg Route Fietsroute 34 km

Gezonde Zorg Route Fietsroute 34 km Wij van het Groendomein Wasven zijn voortdurend en op alle mogelijke wijzen bezig met GEZONDHEID EN ZORG zowel in ons handelen als in onze voorlichting naar de mensen om ons heen. Zo werken wij zowel in

Nadere informatie

De Moestuin. Soorten Presentatie van Jolanda Groenenberg

De Moestuin. Soorten Presentatie van Jolanda Groenenberg De Moestuin Soorten Presentatie van Jolanda Groenenberg Moestuin manieren/methodes Makkelijke moestuin Verticale moestuin Hydroponics (Aeroponics) Aquaponics Wisselteelt Combinatieteelt Biologisch Biologisch

Nadere informatie

Aardbeien- of Groentetoren

Aardbeien- of Groentetoren Aardbeien- of Groentetoren Om in een kleine tuin de ruimte optimaal te benutten, kun je met groenten en fruit heel goed in de hoogte werken. Stapel bakstenen op elkaar tot een toren, vul deze met aarde

Nadere informatie

Genieten van zelfgekweekte groenten, fruit en kruiden is het einde! Alleen komen die verse tomaten, knapperige sla, pittige rucola, zoete appels,

Genieten van zelfgekweekte groenten, fruit en kruiden is het einde! Alleen komen die verse tomaten, knapperige sla, pittige rucola, zoete appels, Genieten van zelfgekweekte groenten, fruit en kruiden is het einde! Alleen komen die verse tomaten, knapperige sla, pittige rucola, zoete appels, volle kersen of smaakvolle basilicum er natuurlijk niet

Nadere informatie

DORPSTÚN MAKKUM. OCHTENDRUMOER wolkom

DORPSTÚN MAKKUM. OCHTENDRUMOER wolkom DORPSTÚN MAKKUM OCHTENDRUMOER wolkom Wat presenteer ik jullie over Ontstaan van MAD Ontstaan van de voedsel-dorpstuin Woord over Permacultuur Tips Makkum? Makkum Aantrekkelijk & Ontstaan van MAD Wat willen

Nadere informatie

Gefeliciteerd. De grond

Gefeliciteerd. De grond Gefeliciteerd Gefeliciteerd met je nieuwe moestuin. Het telen van je eigen groente en fruit is een erg leuke hobby. Om die hobby tot een succes te maken hebben wij wat tips voor je op papier gezet. Want

Nadere informatie

Klassieke groentetuin

Klassieke groentetuin DE EETBARE TUIN Klassieke groentetuin De verwaarloosde groentetuin VERSE GROENTEN LEKKER!!! Maar er zijn een heleboel redenen te verzinnen waarom je niet met een groentetuin zou willen beginnen. Geen tijd

Nadere informatie

9. SCHADUWTUIN. Op het einde van de dag kunt u dan het aantal uren zon berekenen. Minder dan 3 uur zon:

9. SCHADUWTUIN. Op het einde van de dag kunt u dan het aantal uren zon berekenen. Minder dan 3 uur zon: 9. SCHADUWTUIN De meeste groenten en kruiden hebben nood aan zon, maar in de stad hebt u niet altijd zon in uw tuin. In deze fiche bekijken we wat de mogelijkheden zijn in de schaduw of halfschaduw. Om

Nadere informatie

Basiscursus moestuinieren

Basiscursus moestuinieren Basiscursus moestuinieren Planning Les 1: ecologisch tuinieren, bodem, bemesting Les 2: netwerken in de tuin, biodiversiteit Les 3: bodembewerking Les 4: vruchtwisseling, zaden Voorzaaien Wat? Wanneer?

Nadere informatie

GROE(N)TEN VAN KAROLIEN

GROE(N)TEN VAN KAROLIEN GROE(N)TEN VAN KAROLIEN GROE(N)TEN VAN KAROLIEN Karolien Verbanck GROE(N)TEN VAN KAROLIEN voorwoord WAAROM SCHREEF IK EEN MOESTUINBOEK, zijn er niet al genoeg op de markt? Deze vraag zal ik vermoedelijk

Nadere informatie

Wilde zwijnen en varkens

Wilde zwijnen en varkens Wilde zwijnen en varkens Varkens: Leuke Snuiters In China leven de meeste varkens van de hele wereld. Varkens met hangbuiken en vetrollen en snorbaarden. Vroeger namen de Chinezen een voorraadje varkensvlees

Nadere informatie

landbouw en natuurlijke omgeving 2010 plantenteelt open teelten CSPE BB minitoets bij opdracht 19

landbouw en natuurlijke omgeving 2010 plantenteelt open teelten CSPE BB minitoets bij opdracht 19 landbouw en natuurlijke omgeving 2010 plantenteelt open teelten CSPE BB minitoets bij opdracht 19 variant a Naam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1). Geef

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Lente, de eetbare tuin en permacultuur, onze toekomst Ik voel het als ik buiten loop, het wordt warmer, het wordt lente. Ik zie de eerste knoppen in de planten in de tuin en zie de knoflook en ui, die

Nadere informatie

Natuurlijke bodembedekkers...

Natuurlijke bodembedekkers... Natuurlijke bodembedekkers......voor een mooie en vitale tuin! Een beetje Pokon doet wonderen Natuurlijk, decoratief en functioneel Voordelen van bodembedekkers Minder onkruid Door de bodem in je tuin

Nadere informatie

LANDBOUW EN NATUURLIJKE OMGEVING. Het examen landbouw en natuurlijke omgeving CSE KB bestaat uit twee deelexamens waarvan dit er één is.

LANDBOUW EN NATUURLIJKE OMGEVING. Het examen landbouw en natuurlijke omgeving CSE KB bestaat uit twee deelexamens waarvan dit er één is. Examen VMBO-KB 2006 tijdvak 1 vrijdag 19 mei 9.00-11.00 uur LANDBOUW EN NATUURLIJKE OMGEVING GROENE RUIMTE CSE KB Het examen landbouw en natuurlijke omgeving CSE KB bestaat uit twee deelexamens waarvan

Nadere informatie

Transition Town Castricum filmavond 19 mei 2011. Visie op voedsel

Transition Town Castricum filmavond 19 mei 2011. Visie op voedsel Transition Town Castricum filmavond 19 mei 2011 Visie op voedsel WAT KAN IK IK DOEN? Cursus Permacultuur organiseren in Castricum en zelf meedoen Seizoenbewuster kopen Zinvolle planten in de tuin en beter

Nadere informatie

Herkomst en Dierenwelzijnseisen

Herkomst en Dierenwelzijnseisen Scharrel Vlees Van Ommeren Vlees Herkomst en Dierenwelzijnseisen Inhoud Eisen en herkomst Van Ommeren Vlees Scharrel Rundvlees... 2 Eisen en herkomst Van Ommeren Vlees Scharrel Varkensvlees... 3 LIVAR...

Nadere informatie

Tuintrip: +!717973!911562! kktkt. Kleurenparadijs: Tuinfestival aan de Loire. Nazomeren Pompoenseizoen Dahlia. Tuintrend Wilgentenen Buitenhaard

Tuintrip: +!717973!911562! kktkt. Kleurenparadijs: Tuinfestival aan de Loire. Nazomeren Pompoenseizoen Dahlia. Tuintrend Wilgentenen Buitenhaard WWW.GARDENZINE.NL SEPTEMBER 2009 3,95 H E T T I J D S C H R I F T V O O R D E T U I N, S E R R E E N H E T T E R R A S +!717973!911562! kktkt Tuintrip: Kleurenparadijs: Tuinfestival aan de Loire Nazomeren

Nadere informatie

Vierde leerjaar. www.lessenpakket.be

Vierde leerjaar. www.lessenpakket.be Vierde leerjaar 4 Vrolijke kippen Doelen vaststellen hoe kippen leven in een biologisch bedrijf; enkele kenmerken van een biologisch legkippenbedrijf vernemen; tekeningen aanvullen i.v.m. een natuurlijk,

Nadere informatie

Woordenschat les 8.1. Vervuilde grond?

Woordenschat les 8.1. Vervuilde grond? Woordenschat les 8.1 Vervuilde grond? Afgraven en de afgraving Afgraven is de grond of aarde weghalen door te graven. De afgraving is de plaats waar de grond wordt weggenomen. Boren We boren een gat in

Nadere informatie

Correctievoorschrift VMBO-KB 2006

Correctievoorschrift VMBO-KB 2006 Correctievoorschrift VMBO-KB 2006 tijdvak 1 LANDBOUW EN NATUURLIJKE OMGEVING GROENE RUIMTE CSE KB Het correctievoorschrift bestaat uit: 1 Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels 3 Vakspecifieke regels

Nadere informatie

TITELLIJST VOLWASSENEN

TITELLIJST VOLWASSENEN TITELLIJST VOLWASSENEN - In en om het huis: Tuin, balkon, terras Aan de slag in de tuin, op het balkon of het terras: deze boeken geven inspiratie,tips en adviezen. SISO: 582.9 / PIM: 16 Natuur en Milieu

Nadere informatie

Particulier Aandacht voor de natuur

Particulier Aandacht voor de natuur Particulier Aandacht voor de natuur Voorwoord Inhoudsopgave Een tuin is veel meer dan gras, heesters, bomen of een vijver. Het is uw leefomgeving. Een plek waar u zich optimaal thuis moet voelen en tot

Nadere informatie

Kies de tuin van uw dromen!

Kies de tuin van uw dromen! Kies de tuin van uw dromen! Bij het kopen van een nieuwe woning komt veel kijken. Is de woning af, dan heeft u ook nog een tuin in te richten. Voor de één een uitdaging, voor de ander een zorg. Waar komt

Nadere informatie

Basiscursus moestuinieren

Basiscursus moestuinieren Basiscursus moestuinieren Planning Les 1: ecologisch tuinieren, bodem, bemesting Les 2: netwerken in de tuin, biodiversiteit Les 3: bodembewerking Les 4: vruchtwisseling, zaden Bodembewerking Laat vooral

Nadere informatie

Organische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman. Saalland Advies 1

Organische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman. Saalland Advies 1 Organische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman Saalland Advies 1 Wat ga ik vertellen? Wie ben ik? Wat is het? Eigen stappen Tips Vragen Saalland Advies 2 Introductie Akkerbouwbedrijf

Nadere informatie

Thuis in elke tuin. De complete gids met checklist en praktische tips met als resultaat een fantastische tuin! Liesbeth Pilon

Thuis in elke tuin. De complete gids met checklist en praktische tips met als resultaat een fantastische tuin! Liesbeth Pilon Thuis in elke tuin De complete gids met checklist en praktische tips met als resultaat een fantastische tuin! Liesbeth Pilon Inhoud Voorwoord: Dirigent of tuinman? 7 Inleiding 11 DEEL 1 ONTWERP EN AANLEG

Nadere informatie

Fraeylemaborg. Levende Historie. bijlage 6: Advies maatregelen

Fraeylemaborg. Levende Historie. bijlage 6: Advies maatregelen Fraeylemaborg Levende Historie bijlage 6: Advies maatregelen 2 huidige situatie Fraeylemaborg (topografi sche kaart 2006) Algemeen De bijlage geeft de principemaatregelen voor het park en de gebouwde elementen

Nadere informatie

MIJN MOESTUIN OP 1M²

MIJN MOESTUIN OP 1M² Zelfs op een klein oppervlakte van 1m² kan tuinieren vele voordelen bieden voor de stadsbewoners die zich er aan wijden: fysieke activiteit in de buitenlucht, geestelijk welzijn, verbinding met de natuur

Nadere informatie

Werkblad - Les 2 - Waterbouw en ecologie

Werkblad - Les 2 - Waterbouw en ecologie BOUWEN MET DE NATUUR In Nederland proberen we de natuur te herstellen, maar de natuur kan zelf ook een handje helpen. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij de aanleg van de Marker Wadden, een eilandengroep in het

Nadere informatie

Meer theorie over bodem & compost

Meer theorie over bodem & compost Basiscursus Ecologische Moestuin Meer theorie over bodem & compost Inhoud van de presentatie 1. Waarom biologisch? 2. Waar een moestuin aanleggen? 3. Inleiding bodem 4. Bodem: Minerale bestanddelen 5.

Nadere informatie

Je tuin. tips en afspraken

Je tuin. tips en afspraken Je tuin tips en afspraken Je tuin hoort bij je woning. Het is prettig als deze er netjes en goed onderhouden uitziet. Zodat je er altijd van kunt genieten. Maar hoe richt je je tuin in? En hoe onderhoud

Nadere informatie

Bodemvervuiling. Een thema? Studiedag Bodem - 28/11/2015 Geert Gommers, diensthoofd kennis Velt

Bodemvervuiling. Een thema? Studiedag Bodem - 28/11/2015 Geert Gommers, diensthoofd kennis Velt Bodemvervuiling. Een thema? Studiedag Bodem - 28/11/2015 Geert Gommers, diensthoofd kennis Velt Wat komt aan bod? 1. Vervuilende activiteiten 2. Onderzoeksresultaten 3. 10 tips voor de tuinier 4. Meer

Nadere informatie

Plofkipvrij betekent. Een lekkernij is. 3. De titel van de tekst betekent

Plofkipvrij betekent. Een lekkernij is. 3. De titel van de tekst betekent Tekst lezen Lees de tekst met het stappenplan. Kom je nog moeilijke woorden tegen in de tekst? Gebruik dan de woordhulp. 1. Leg de titel uit. Lees de titel van de tekst. Je weet vast wel wat suikervrij

Nadere informatie

Kan stimuleren van agrobiodiversiteit zonder externe gelden?

Kan stimuleren van agrobiodiversiteit zonder externe gelden? Resultaten met functionele agrobiodiversiteitsmaatregelen vanuit project Boeren en Agrobiodiversiteit.. Kan stimuleren van agrobiodiversiteit zonder externe gelden? Jan de Wit Louis Bolk Instituut 1 Biodiversiteit?

Nadere informatie

Basiscursus Ecologische Moestuin. Onkruid

Basiscursus Ecologische Moestuin. Onkruid Basiscursus Ecologische Moestuin Onkruid Onkruid: veel werk! Onkruid vergaat niet Het komt telkens terug Het groeit harder dan de groenten Wieden helpt maar tijdelijk Herbiciden: nee! Bijen (enz) sterven

Nadere informatie

Grond of aarde weghalen door te graven. Graven is een gat in de grond maken. De plaats waar de grond wordt weggenomen.

Grond of aarde weghalen door te graven. Graven is een gat in de grond maken. De plaats waar de grond wordt weggenomen. Les 1 De bodemverontreiniging. afgraven Grond of aarde weghalen door te graven. Graven is een gat in de grond maken. De afgraving De plaats waar de grond wordt weggenomen. De bodemverontreiniging De grond

Nadere informatie

Kies de tuin van uw dromen!

Kies de tuin van uw dromen! Kies de tuin van uw dromen! Bij het kopen van een nieuwe woning komt veel kijken. Is de woning af, dan heeft u ook nog een tuin in te richten. Voor de één een uitdaging, voor de ander een zorg. Waar komt

Nadere informatie

Velt-aanbod samentuinen

Velt-aanbod samentuinen Velt-aanbod samentuinen 1. Wat is een samentuin? Velt vzw bedacht het concept samentuinen. Een samentuin is een tuin waarin mensen samen ecologisch tuinieren. Samen staat dus voor samen doen, maar het

Nadere informatie

Presentatie permacultuurproject Karla Mulder, 2012

Presentatie permacultuurproject Karla Mulder, 2012 Presentatie permacultuurproject Karla Mulder, 2012 Wat heb ik geleerd? Hoe heb ik permacultuur principes toegepast? Plannen Ik koos mijn voortuin in Nijmegen als project. Mijn project: Voortuin in Nijmegen,

Nadere informatie

Biologische bestrijding in bloembolgewassen

Biologische bestrijding in bloembolgewassen Praktijkonderzoek Plant & Omgeving Bollen, Bomen & Fruit Biologische bestrijding in bloembolgewassen Cor Conijn Onderzoeker insecten en aaltjes Bloembollen Biologische bestrijding in bloembolgewassen Detectie,

Nadere informatie

Op weg naar uw nieuwe tuin

Op weg naar uw nieuwe tuin Op weg naar uw nieuwe tuin U wilt een tuin die niet alleen bij u en uw budget past, maar ook bij uw woning en in zijn omgeving. Want uw tuin maakt een onlosmakelijk onderdeel uit van uw woonplezier en

Nadere informatie

Het maatschappelijk nut van duurzame dakbegroening in de stad. Maebe Johan ZinCo Benelux

Het maatschappelijk nut van duurzame dakbegroening in de stad. Maebe Johan ZinCo Benelux Het maatschappelijk nut van duurzame dakbegroening in de stad. Maebe Johan ZinCo Benelux Waarom, groen in de stad? Dakbegroening ecologisch bekeken: Warmte + Licht H 2 O Buffering 50-90% Zuurstof, water,

Nadere informatie

MIJN NATUURLIJKE MOESTUIN ZONDER PESTICIDEN

MIJN NATUURLIJKE MOESTUIN ZONDER PESTICIDEN MIJN NATUURLIJKE MOESTUIN ZONDER PESTICIDEN Tuinieren is een gezonde activiteit! Om zowel de natuur als uzelf ten goede te komen, verbiedt pesticiden in uw tuin en begin te kweken! Het is zelfs een verplichting

Nadere informatie

Amma's TUIN-nieuws nr. 16 (augustus - half oktober 2016)

Amma's TUIN-nieuws nr. 16 (augustus - half oktober 2016) Amma's TUIN-nieuws nr. 16 (augustus - half oktober 2016) Het is een verwachtingsvolle tijd nu we dit schrijven: binnen een week vanaf nu is Amma al in Houten, hebben we haar kunnen zien en horen. Wat een

Nadere informatie

DUURZAME STADSTUIN in vogelvlucht

DUURZAME STADSTUIN in vogelvlucht DUURZAME STADSTUIN in vogelvlucht Arnhem, Sint Martens Hof URBAN NATURE CONSULTANCY Een onderzoek gedaan door Urban Nature Consultancy, dient als basis voor de ontwikkeling van een tuinontwerp voor een

Nadere informatie

Sponsormogelijkheden en bijbehorende tegenprestaties op en rond De Ulebelt, centrum voor natuur- en milieu-educatie & kinderboerderij

Sponsormogelijkheden en bijbehorende tegenprestaties op en rond De Ulebelt, centrum voor natuur- en milieu-educatie & kinderboerderij SPONSORING EN TEGENPRESTATIES Stichting De Ulebelt Maatmansweg 3 7425 NC Deventer www.ulebelt.nl info@ulebelt.nl 0570-65 34 37 Sponsormogelijkheden en bijbehorende tegenprestaties op en rond De Ulebelt,

Nadere informatie

7-1-2009. Kennis- en InformatieCentrum Kleinfruit. Heino van Doornspeek stand van zaken januari 2009

7-1-2009. Kennis- en InformatieCentrum Kleinfruit. Heino van Doornspeek stand van zaken januari 2009 Heino van Doornspeek stand van zaken januari 2009 Doelen & uitgangspunten: Ontwikkelen vitaal en centraal kennissysteem met meerwaarde voor (houtig) kleinfruitsector Goede kennisontwikkeling en -doorstroming

Nadere informatie

Inhoud Gezond leven, gezond worden en gezond blijven in harmonie met de maankalender

Inhoud Gezond leven, gezond worden en gezond blijven in harmonie met de maankalender Inhoud 11 Woord vooraf bij de herziene uitgave 13 Woord vooraf van de auteurs 19 1 De zeven impulsen van de maan 19 Verleden en heden 26 Nieuwe maan 28 Wassende maan 28 Volle maan 29 Afnemende maan 29

Nadere informatie

Activiteiten bij De Helderse Vallei - maart 2016

Activiteiten bij De Helderse Vallei - maart 2016 dinsdag 1 maart en donderdag 3 maart: Aan de slag op de kinderboerderij 14.30-16.00 uur Kom kijken welke dieren er allemaal op de kinderboerderij leven! Je ontdekt hoe de dieren heten, wat ze eten, welk

Nadere informatie

PRIJS: 1,5 KG 7,50 10 KG 22,50

PRIJS: 1,5 KG 7,50 10 KG 22,50 TUINMEST Deze biologische meststof wordt gebruikt bij de bemesting van sierbladgewassen, boomkwekerijgewassen, balkonplanten en orangeriegewassen. Bevat gedroogde organische zeewieren. Bio-Tuinmest is

Nadere informatie

SKB-Showcase. Praktijkdemo s met ondernemers uit de akker- en tuinbouw. Slotbijeenkomst SKB Showcase Biezenmortel 11 december 2014

SKB-Showcase. Praktijkdemo s met ondernemers uit de akker- en tuinbouw. Slotbijeenkomst SKB Showcase Biezenmortel 11 december 2014 Nutriënten Management Instituut B.V. Postbus 250, 6700 AG Wageningen T: 088 8761280 E: nmi@nmi-agro.nl I: www.nmi-agro.nl SKB-Showcase Praktijkdemo s met ondernemers uit de akker- en tuinbouw Romke Postma

Nadere informatie

4 verschillende kweekmethoden

4 verschillende kweekmethoden 4 verschillende kweekmethoden Kweken met turfpotjes Turfpotjes zijn gemaakt van een samengeperst mengsel van houtvezels, turf en kalkzandsteen (natuurlijke voedingsstoffen). Deze zijn biologisch afbreekbaar

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED LAND- EN TUINBOUW

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED LAND- EN TUINBOUW RLLL-RLLL-ADV-004bijl08 Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED LAND- EN TUINBOUW Opleiding Tuinbouwarbeider BO LT 003 (Ontwerp) Versie 1.0 Ontwerp Pagina 1 van 20 Inhoud Vlaams Ministerie van Onderwijs

Nadere informatie

BIO: ETEN & WETEN INTROLES VOOR DE

BIO: ETEN & WETEN INTROLES VOOR DE BIO: ETEN & WETEN INTROLES VOOR DE 1 e GRAAD 2 LESUREN FICHES VOOR DE LEERLINGEN FICHE 1 - A WORTELEN Biowortelen die kiest voor natuur en milieu. Bio kiest voor natuur en milieu! De biowortelboer teelt

Nadere informatie

Stichting Guacamaya activiteiten 2011

Stichting Guacamaya activiteiten 2011 Stichting Guacamaya activiteiten 2011 Stichting Guacamaya activiteiten 2011 Inleiding De activiteiten van de Stichting Guacamaya in Guatemala hebben zich in 2011 erg succesvol ontwikkeld. Er zijn vier

Nadere informatie

Bodem. Bodemleven. Bodemverzorging. Gevorderdencursus dl 1 TT Boxtel Volkstuinvereniging Ceres 2013-2014

Bodem. Bodemleven. Bodemverzorging. Gevorderdencursus dl 1 TT Boxtel Volkstuinvereniging Ceres 2013-2014 Bodem Bodemleven Composteren Bodemverzorging Gevorderdencursus dl 1 TT Boxtel Volkstuinvereniging Ceres 2013-2014 Vanavond. Bodem: leer je bodem kennen Bodemvoedselweb Composteren Bodem verbeteren en voeden

Nadere informatie

Thema 4 Platteland. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 5

Thema 4 Platteland. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 5 Meander Samenvatting groep 5 Thema 4 Platteland Samenvatting Landbouw Bijna alles wat je eet, komt van de landbouw. De akkerbouwer verbouwt bijvoorbeeld aardappelen, tarwe of mais. Hij strooit eerst mest

Nadere informatie

Uitgebreide lijst benodigd beeldmateriaal Handboek De Levende Tuin 2017

Uitgebreide lijst benodigd beeldmateriaal Handboek De Levende Tuin 2017 Uitgebreide lijst benodigd beeldmateriaal Handboek De Levende Tuin 2017 Overheid: gemeente, waterschap etc. Duurzaam ingerichte wijk Groene beweegroutes Wadi in de openbare ruimte Adoptie van boomspiegel,

Nadere informatie

Toestand en evolutie van de bodemvruchtbaarheid van tuinen en openbaar groen in Vlaanderen.

Toestand en evolutie van de bodemvruchtbaarheid van tuinen en openbaar groen in Vlaanderen. Toestand en evolutie van de bodemvruchtbaarheid van tuinen en openbaar groen in Vlaanderen. Voor het eerst de resultaten van jaar bodemanalyse van Vlaamse tuinen met een schat aan informatie voor elke

Nadere informatie

landbouw en natuurlijke omgeving groene ruimte CSPE KB

landbouw en natuurlijke omgeving groene ruimte CSPE KB Examen VMBO-KB 2017 gedurende 200 minuten landbouw en natuurlijke omgeving groene ruimte CSPE KB Het examen landbouw en natuurlijke omgeving CSPE KB bestaat uit twee deelexamens waarvan dit er één is.

Nadere informatie

Filmlinks. Voorbereiding op de lessen

Filmlinks. Voorbereiding op de lessen Stadswerken Filmlinks www.utrecht.nl/nmc Voorbereiding op de lessen Korte informatieve filmpjes op internet als eenvoudige voorbereiding op de boerderij- en tuinlessen op de NMC-locaties. Inhoudsopgave

Nadere informatie

Oosterwold informatiebijeenkomst

Oosterwold informatiebijeenkomst Roy Michielsen Oosterwold informatiebijeenkomst - 1 - Inhoud Wie is ERF Teeltcyclus en belang van de bodem Voedselveiligheid Afspraken Contact - 2 - ERF: van bioland tot stadsrand Afkorting voor Exploitatie

Nadere informatie

ir. L. Delanote, ir. A. Beeckman PCBT vzw Kruishoutem, 16 maart 2011

ir. L. Delanote, ir. A. Beeckman PCBT vzw Kruishoutem, 16 maart 2011 ir. L. Delanote, ir. A. Beeckman PCBT vzw Kruishoutem, 16 maart 2011 De vruchtbaarheid en de biologische activiteit van de bodem worden behouden en verbeterd - Door de teelt van vlinderbloemigen, groenbemesters

Nadere informatie

Enten Fruitbomen. Waarom enten?

Enten Fruitbomen. Waarom enten? Enten Fruitbomen Al onze fruitbomen worden geënt. Waarom is dat eigenlijk? En hoe gaat dat enten in zijn werk? Op onderstaande pagina wordt hier dieper op ingegaan, plus wat tips om veel voorkomende problemen

Nadere informatie

ZORGPROJECT AN GEN INJ. landschapsplan

ZORGPROJECT AN GEN INJ. landschapsplan projectnummer: datum: gewijzigd: ON-301.001 2013-05-30 2013-09-30 landschapsplan Inleiding Eerste Limburgse Zweefvlieg Club met restaurant De Lier De heer Meessen heeft plannen om ter plaatse van het perceel

Nadere informatie

inhoud. COMPOSTEREN MET KINDEREN WERKBLADEN

inhoud. COMPOSTEREN MET KINDEREN WERKBLADEN COMPOSTEREN MET KINDEREN WERKBLADEN inhoud. De ladder van Lansink werkblad 1 De voedselkringloop werkblad 2 Huisvuilzak-taart en Jerom met zakken werkblad 3 Jerom Compostworm werkblad 4 Jerom is blij,

Nadere informatie

Klimaatactie leestips

Klimaatactie leestips 11.11.11 Klimaatactie 2012 - leestips Het Klimaat verandert. Wat kan je zelf doen? Vromman, Steven Antwerpen, Amsterdam, Uitgeverij Manteau. 2011. 76p ISBN 978-90- We hebben allemaal invloed op de wereld.

Nadere informatie

LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD FICHES

LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD FICHES LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD FICHES LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD - FICHES PRO 7 GROTE BOMEN & KLEINE BOMEN GROTE BOMEN... Vroeger plantten de boeren hoogstamfruitbomen. Elke boerderij had zijn hoogstamboomgaard

Nadere informatie

Ecologisch Beheer. Speeldernis.nl, Rotterdam

Ecologisch Beheer. Speeldernis.nl, Rotterdam Ecologisch Beheer Speeldernis.nl, Rotterdam Inleiding Koen van der Hauw Ecologisch: Aandacht voor mens Aandacht voor inheemse planten en dieren Aandacht voor milieu Groenling: Ecologisch Beheer 2 Opbouw

Nadere informatie

Inhoud. Zaai- en plantkalender 72. EHBG: Eerste Hulp Bij Groenteproblemen 70

Inhoud. Zaai- en plantkalender 72. EHBG: Eerste Hulp Bij Groenteproblemen 70 Inhoud Aan de slag 7 Moestuinquiz 9 Stappenplan: Stap 1: Een stukje grond 13 Stap 2: Kies een plek 13 Stap 3: Doe de schudproef 14 Stap 4: Basisgereedschap 16 Stap 5: Zaden 18 Stap 6: Alles over zaaien,

Nadere informatie

HISTORISCHE GROENTEN HOREN BIJ DEZE TUIN. Traditionele moestuin keert terug bij Kasteel Renswoude

HISTORISCHE GROENTEN HOREN BIJ DEZE TUIN. Traditionele moestuin keert terug bij Kasteel Renswoude Traditionele moestuin keert terug bij Kasteel Renswoude HISTORISCHE GROENTEN HOREN BIJ DEZE TUIN De voormalige moestuin van kasteel Renswoude ligt pal naast het huis van Patrica en Paul, die een gedeelte

Nadere informatie

Bodemkunde. Datum: vrijdag 24 juni 2016 V 2.1. V3.1 V4.1

Bodemkunde. Datum: vrijdag 24 juni 2016 V 2.1. V3.1 V4.1 Bodemkunde Datum: vrijdag 24 juni 2016 V 2.1. V3.1 V4.1 Bodems en hun eigenschappen 3 Bodems en hun eigenschappen Opdracht: - Zoek op wat het bodemprofiel is waar je zelf woont / werkt / stage loopt 4

Nadere informatie

Onkruid op pad en terras. onkruid in. Onkruid tussen sierstruiken

Onkruid op pad en terras. onkruid in. Onkruid tussen sierstruiken Onkruid op pad en terras onkruid in Onkruid tussen sierstruiken ONKRUID OP PAD & TERRAS Wilt u komaf maken met dat ontsierende onkruid op uw tuinpad of terras? Het productengamma met de blauwe band is

Nadere informatie

Inhoudsopgave. In dit e-book worden verschillende onderwerpen behandeld over biologisch eten. De volgende onderwerpen komen aan bod: Biologisch eten.

Inhoudsopgave. In dit e-book worden verschillende onderwerpen behandeld over biologisch eten. De volgende onderwerpen komen aan bod: Biologisch eten. Start Biologisch! Inhoudsopgave In dit e-book worden verschillende onderwerpen behandeld over biologisch eten. De volgende onderwerpen komen aan bod: Biologisch eten. Wat is biologisch? Is biologisch altijd

Nadere informatie

Bijenpad. groep 1 t/m 4. uitvoering door leerkracht m.b.v. (natuur)ouders. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer

Bijenpad. groep 1 t/m 4. uitvoering door leerkracht m.b.v. (natuur)ouders. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer Bijenpad Poppenspel 'Zoem de bij' is de startactiviteit bij het lesmateriaal dat verpakt zit in een echte bijenkorf. Met een bijenpad voor buiten en les ideeën met werkbladen voor het werken over bijen

Nadere informatie

Jonge dieren. Dieren hebben jongen. Hoe noem je ze? Kies uit: big, lam, kuiken, kalf, puppy, veulen, kuiken

Jonge dieren. Dieren hebben jongen. Hoe noem je ze? Kies uit: big, lam, kuiken, kalf, puppy, veulen, kuiken Groep 4 Naam:. Jonge dieren Dieren hebben jongen. Hoe noem je ze? Kies uit: big, lam, kuiken, kalf, puppy, veulen, kuiken Het jong van een paard is een Het jong van een koe is een Het jong van een hond

Nadere informatie

Koepelproject Plantgezondheid bomen & vaste planten. Naar een toekomstbestendige boomkwekerij

Koepelproject Plantgezondheid bomen & vaste planten. Naar een toekomstbestendige boomkwekerij Koepelproject Plantgezondheid bomen & vaste planten Naar een toekomstbestendige boomkwekerij Deelproject; Biologische grondontsmetting in vaste planten Het doel van dit project is alternatieve methoden

Nadere informatie