Pijnmeting bij ouderen. Pijnverpleegkundigen JYZ
|
|
- Carla Thys
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Pijnmeting bij ouderen Pijnverpleegkundigen JYZ
2 Wat is pijn. Pijn is een onaangename sensorische en emotionele ervaring die in verband gebracht wordt met een bestaande of dreigende weefselbeschadiging of wordt omschreven in termen van weefselbeschadiging. Pijn is wat de patiënt zegt dat het is en treedt op wanneer hij/zij het zegt. Pijn is gelokaliseerd waar de patiënt het zegt en is zo intens als hij/zij het zegt.
3 Aspecten van pijn. Pijn is persoonlijk, subjectief. Pijn beschermt en waarschuwt je voor gevaar. Pijn is vervelend en iedereen wil die zo snel mogelijk weg. Anders bewegen, denken en anders gedragen Er kan pijn zijn zonder weefselschade en ook weefselschade zonder pijn. Acute pijn chronische pijn. Psychologische, sociale en spirituele invloeden kunnen de pijn ook beïnvloeden.
4 Waarom? pijn meten en registreren Pijn meedelen klagen of zagen Denk niet pijn hoort bij de ouderdom. of sommige oude mensen kunnen meer pijn verdragen Een goed pijnbeleid is een basisrecht Pijnvrij zijn bevorderd het genezings- en revalidatieproces!
5 Ingrediënten van een goede pijnbehandeling. 1. Spoor systematisch pijn op (screenen) 2. Herken en (wil) pijn zien 3. Evalueer pijn met gevalideerde meetschalen 4. Behandel de pijn 5. Herevalueer na pijnstilling 6. Teamwork - over alle disciplines
6 Pijnscreening? Systematisch! Bij opname van een patiënt. anamnese: - is er pijn aanwezig? - heeft de pijn te maken met de opnamereden? - karakteristieken van pijn? - wordt er pijnmedicatie genomen? - wat is de huidige pijnscore?
7 Pijnscreening? Systematisch! Bij een pijnsignaal van de patiënt. Voor ontslag en intern transfer. Bij iedere shift als vitale parameter. Na ingreep / onderzoek / procedure. Bij gebruik van pijnmedicatie. Herevaluatie! Juist post- operatief: om het half uur. Wanneer de arts het anders voorschrijft. Bij een natuurlijke slaap wordt de patiënt niet gewekt, noteer dan: slaapt.
8 Rapporteren van pijn. Wat? Pijnscore Soort pijn en locatie Actie bij score 4 Nevenwerkingen CAVE JCI : Noteer tijdstippen actie / evaluatie!
9 Specifiek geriatrische patiënt : HOE : Pijn screenen Vraagstelling aan patiënt Patiënt meldt pijn (zelfrapportage) Bezoek meldt dat patiënt pijn heeft Eigen observatie: herkennen pijntekenen Pijn meten : keuze van de juiste pijnschaal Cave vooroordelen: ouderdom + pijn kunnen dragen
10 Zelfrapportage bij pijnscreening Stel vraag heb je pijn op andere manier : Ergens Last? Ongemakken? West-Vlaams woord : zeer hebben gebruiken Als pat. ja zegt, verder vragen naar locatie, soort pijn, duur, woar + wanneéer doet t zeer?... Fam. kent gedrag van pat. en ziet of pat. wel of niet pijnvrij is. (typ. houding, iets niet doen, grimas, humeur, )
11 Het herkennen van pijn Zichtbare tekenen van pijn Vormen van ongebruikelijk gedrag (wijziging in patronen of gewoontes) die je vaststelt. Vooral langer, frequenter en heviger zijn knipperlichten
12 Pijnexpressies via lichaamstaal. Pijn gezicht Verkrampen Onrust Pijnwoorden
13 Faciale expressie Typische kenmerken voor pijn: -Wenkbrauwen naar beneden -Omhoog bewegen van de wangen -Samenknijpen van de ogen -Neus optrekken -Bovenlip optrekken
14 Faciale expressie Wenkbrauwen fronsen Grimas, gespannen gelaat Rimpels in het voorhoofd Kreunen en kermen Verandering in de ogen (scheel kijken, mat, helder, meer bewegingen) Openen van de mond
15
16 Lichaamskenmerken Achteruitdeinzen Rusteloos Ijsberen Rondlopen Proberen te vertrekken Pijnlijke plek beschermen Pijnlijke plek aanraken en vasthouden Gebalde vuisten Foetuspositie aannemen (in elkaar gedoken) Stijf, verstard
17 Gedragsveranderingen Zenuwachtig bewegen Langzaam bewegen Weigeren te bewegen Impulsief gedrag (bijv. herhaalde beweging) Zich terugtrekken Verminderde activiteit Oncoöperatief / weerstand tegen zorgverlening Medicijnen weigeren Stampen Slaap/waakritme
18
19 Fysiologische indicatoren Bleek gelaat Blozend, rood gelaat Tranende ogen Transpirerend Bevend/trillend Koud en klam Verandering in slaapgedrag
20 Fysiologische aanwijzingen voor pijn. Schommelingen in: Bloeddruk Pols Ademhaling Vagale reactie
21 Niet specifieke signalen. Veranderingen in routinepatronen: Slaap Stemming Eten Mobiliteit Gedrag Sociaal functioneren
22 Evaluatie van pijn Evalueren = meten Meten = weten Pijn meten = geluk meten, verdriet meten Pijn = subjectief objectiveren gevalideerde pijnschalen zijn er om jou en de pat te helpen; geloof ze!!! (pat + pijnschaal)
23 Hoe pijn meten bij geriatrische pat VAS PAINAD
24 VAS Visueel Analoge Schaal: = gevalideerde pijnschaal. = een horizontale lijn van 10 cm die oploopt van geen pijn(= 0) tot ondraaglijke pijn(= 10). = aan de achterzijde een pijnscore. = simpel en universeel.
25 VAS
26 VAS. Meetlatje: patiënt geeft pijn aan, duidt een punt op de rechte lijn aan dat overeenkomt met zijn pijnbeleving. Meet pijn in rust en bij beweging Verpleegkundige leest score af aan de achterzijde van het latje. Score wordt genoteerd in het verpleegdossier.
27 Interpretatie van de schaal. 0 = geen pijn 1 tot en met 3 = lichte of acceptabele pijn 4 7 = matige pijn 8 10 = ernstige pijn. Navraag doen naar het COMFORT van de patiënt
28 Interpretatie VAS MMSE 18 of hoger: beschouw de info als valide MMSE: 17 of lager (matige tot ernstige dementie): nog heel wat mensen begrijpen de vraag vul deze info aan met wat je observeer aan gedrag en /of de info die zijn familie/kennis aangeeft. Ongeacht de MMSE, als een patiënt aangeeft pijn te voelen, wordt de pijnklacht STEEDS als waar aangenomen en wordt actie ondernomen.
29 PAINAD Pain Assessment in Advanced Dementia Observatieschaal voor ptn met dementie, die geen pijn kunnen communiceren Eenvoudig in gebruik 5 gedragsindicatoren, per item score van 0 2 Totaalscore van 0 10 Vanaf score = of > 4 actie ondernemen
30 PAINAD 5 gedragsindicatoren: - gezichtsuitdrukking - stemgedrag - ademhaling - lichaamstaal - troostbaarheid
31 Observatie oefening - PAINAD PAINAD score Ademhaling Normaal Incidentele moeizame ademhaling Korte periode van hyperventilatie Luidruchtige ademhaling Lange periode van hyperventilatie Cheyne-Stokes-ademhaling Onrustgeluiden, negatieve geluiden Geen Incidenteel kreunen of kermen Zacht spreken met een negatieve. of afkeurende toon Herhaaldelijk angstig uitroepen Luid kreunen of kermen Huilen Gezichtsuitdrukking Glimlachend, nietszeggend neutraal, ontspannen Droevig Bang Fronsen Grimas Lichaamstaal Ontspannen Gespannen. Overstuur Op en neer stappen, ijsberen Zenuwachtig bewegen Verstard, gebalde vuisten Opgetrokken knieën. Wegtrekken of wegduwen Uithalen Troostbaarheid Niet nodig om te troosten Afgeleid of gerustgesteld door stem of aanraking Onmogelijk te troosten, af te leiden of gerust te stellen Totaal
32 Bij wie wordt de PAINAD gebruikt? Gebruikt bij pt die zich moeilijk kunnen uitdrukken. -Frailty -CVA -Delier -Depressie -Dementie -z.v. Parkinson -Terminale pat.
33 CVA - Verlamming - Afasie - Dysarthrie - Geheugenstoornissen - Verstoord inzicht in de eigen emoties en impulsief gedrag
34 Delier 1. acuut begin 2. én wisselend verloop 3.én aandachtsstoornis 4.én: - verward denken of -veranderde mate van bewustzijn
35 Diagnose: verbale uitingen ernstig nemen!! Beginnende dementie: in staat om pijn te rapporteren! Klachten over pijn zijn oprecht Dementerenden zullen geen pijn ontkennen wanneer ze er expliciet over bevraagd worden Hoe verder de dementie gevorderd is, hoe minder pijn wordt gerapporteerd
36 Pijn assessment Zelfrapportage blijft de basis (= belang van goede vraagstelling aan pat.) Observeren wanneer zelfrapportage niet mogelijk is: faciale expressie / lichaamskenmerken/ gedragsveranderingen / fysiologische indicatoren Gebruik de pijnschalen
37 Herevalueren. Altijd na toediening van een pijnstiller. tussen 30 min 1uur Altijd 1 maal per shift Indien nodig de behandeling aanpassen na de herevaluatie. Durf artsen aan te spreken! Evolutie opvolgen is belangrijk!
38 Flowchart pijnprotocol Wanneer pijn meten? - bij opname - minimum 2 X daags (voorkeur 1X/ shift) - als pat. pijn aangeeft VAS/Painad score stijgt sterk - als bezoek zegt dat pat. pijn heeft - bij zichtbare tekenen van pijn - na iedere invasieve procedure/ingreep Ga na : locatie pijn? Aard pijn? Nam pat zijn medicatie? Zit/ lighouding comfortabel? Volle blaas? Faecale impactie? Angstig???.. VAS /PAINAD < 4 Meet met VAS of painad Registreer in VD VAS < 4 painad < 4 geen pijn geen actie
39 Behandeling van pijn. Interventionele pijnbestrijding Psychosociale begeleiding Oorzakelijke interventies Heelkunde, positionering, faecalomen, sonderen, R/ decubitus, Medicamenteuze therapie Fysiotherapie Revalidatie rugschool
40
41 Onze vragen Enkele pijnstellingen. Wil iedereen rechtstaan en de groene en rode kaart ter hand nemen.
42 Stelling 1 De PAINAD is toepasbaar bij ouderen met dementie. Ja = groene kaart Nee = rode kaart
43 CORRECT! Wie groene kaart > blijft rechtstaan
44 Stelling 2 Dementerende ouderen gebruiken minder analgetica dan ouderen zonder dementie Ja = groene kaart Nee = rode kaart
45 CORRECT! Wie groene kaart > blijft rechtstaan
46 Stelling 3 Indien de autonome reacties (verhoogde RR, snelle P, transpireren, enz.) niet aanwezig zijn bij ouderen, is er ook geen pijn aanwezig. Ja = groene kaart Nee = rode kaart
47 NIET CORRECT! Indien de autonome reacties normaal zijn, mag men er niet van uitgaan dat de persoon geen pijn heeft. Wie rode kaart > blijft rechtstaan
48 Stelling 4 Morfine verkort de levensduur Ja = groene kaart Nee = rode kaart
49 NIET CORRECT! Doorgaans is het omgekeerde waar, aangezien pijnverlichting een zeker herstel van de patiënt mogelijk maakt. Wie rode kaart > blijft rechtstaan
50 Stelling 5 Een coöperatieve patiënt op dienst geriatrie duidt een score 5 aan op de VAS. Mijn actie : ik ga naar de verpleegpost, meld dit aan de verantwoordelijk verpleegkundige en de arts die net aanwezig zijn en ga meteen weer weg. Dit is afdoende = groene kaart Dit is niet afdoende als actie = rode kaart
51 Fout : ACTIE GRAAG! Bespreek actie om pijn te stillen zodat je meteen de patiënt kan helpen. Louter pijn melden is niet voldoende, Wie rode kaart > blijft rechtstaan
52 Stelling 6 Ik verzorg een dementerende patiënt en verkrijg na goede observatie een score 5 op de painad Actie : Ik beslis 1g Dafalgan te geven Dit is uiteraard een goede actie = groene kaart Dit is niet correct als actie = rode kaart
53 Zonder medisch voorschrift kan dit niet. Ik kijk vooraf in dossier of er zonodig pijnmedicatie voorgeschreven is of ik check het staand order en toets de zorgvuldigheidsmaatregelen af. Indien niet beschikbaar : bel arts Wie rode kaart > blijft rechtstaan
54 Stelling 7 Patiënt ontwikkelde bij opname een delier. Na oorzakelijke behandeling, is de patiënt op dag 3 opnieuw goed aanspreekbaar, Ik mag overschakelen van de painad naar de VAS Ja = groene kaart Nee = rode kaart
55 Correct Zelfrapportage is de beste optie. Wie groene kaart > blijft rechtstaan
56 Stelling 8 Patiënt zegt dat hij pijn heeft en duidt een score 5 aan op de VAS. Ik dien om 16u00 de zonodig medicatie toe : 1g Dafalgan bruistablet Om 17u 00 : de patiënt scoort opnieuw een 5 Ik zeg aan de patiënt dat ik om 18u00 opnieuw de pijn zal meten, want het max. effect is veelal pas na een anderhalf uur. Foute actie = groene kaart Correcte actie : rode kaart
57 Dit is een foute actie, Want ondanks de actie pijnstilling is er geen effect. Pijn verder exploreren en nagaan welke actie ondernemen: bolus mogelijk?, arts bellen?, Wie actie als fout bestempelde en groene kaart op stak > blijft rechtstaan
58 Stelling 9 Een goede 85+ heeft pijn en scoort een 6. Hij zegt het is draaglijk, ik hoef niets extra, Hij revalideert al een 6-tal dagen na een dynamische hipscrew. Ik oordeel om de arts te contacteren en om extra medicatie te vragen of om de dosis pijnmedicatie te verhogen. Immers ik stelde vast dat de patiënt minder eet, minder rondwandelt, heel stil zit in de zetel, humeurig is, Correcte actie = groene kaart Foute actie : rode kaart
59 Correct De pijn heeft duidelijk impact op het functioneren en het revalidatieproces van de pat. Verminderde eetlust, mindere mobiliteit bij de hoogbejaarde, remmen immers het genezingsproces. Wie groene kaart > blijft rechtstaan
60 Stelling 10 A Take home message : Als de patiënt een score 4 op de VAS aangeeft of als ik een score 4 op de painad observeer Dan exploreer ik verder de pijn en onderneem ik stééds actie Correct : groene kaart Niet correct : rode kaart
61 Correct Groen : u heeft ons goed begrepen!!! Dank u
Pijnmeting bij de geriatrische patiënt
Click to add title Click to add subtitle Pijnmeting bij de geriatrische patiënt Waarmee ervaren jullie het meest problemen ivm pijn bij ouderen? A. Communicatie B. Keuze meetinstrument C. Kennis ivm pijn
Nadere informatieMeten is weten. Baccaert Griet
Meten is weten. PIJNBEOORDELING Baccaert Griet Wat is pijn? Pijn is een onplezierige, sensorische en emotionele ervaring die gepaard gaat met feitelijke of mogelijke weefselbeschadiging, of die beschreven
Nadere informatiePijn bij kinderen. Informatiebrochure
Pijn bij kinderen Informatiebrochure 1 Inleiding Bij een opname in het ziekenhuis worden kinderen blootgesteld aan verschillende vormen van pijn. Een groot aantal ziektebeelden, heelkundige ingrepen en
Nadere informatiePijn meten bij ouderen met dementie; hoe doe je dat?
Pijn meten bij ouderen met dementie; hoe doe je dat? Dr. Sandra Zwakhalen Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1 Dialogen rond dementie Lijden deze ouderen pijn? Hoe kunnen we pijn
Nadere informatie27/10/2015. Pijn bij mensen met dementie Veerle De Bou. Pijn. Onderbehandeling. Ziekte van Alzheimer en pijn
Pijn bij mensen met dementie Veerle De Bou Pijn Misverstanden: Ouderdom en pijn gaan samen Ouderen voelen minder pijn Angst voor belastende onderzoeken, durven/mogen niet klagen Ouderen verdragen geen
Nadere informatiePijn bij kinderen. Informatiebrochure
Pijn bij kinderen Informatiebrochure Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 3 1 INLEIDING... 4 2 WAT IS PIJN?... 4 3 HET BELANG VAN EEN GOEDE VOORBEREIDING EN AFLEIDING... 4 4 HOE METEN WE PIJN?... 5 4.1 De Pokisschaal...5
Nadere informatiePIJN BIJ KINDEREN VOORLICHTING VOOR OUDERS/VERZORGERS
PIJN BIJ KINDEREN VOORLICHTING VOOR OUDERS/VERZORGERS 17803 Inleiding Uw kind is opgenomen op de kinderafdeling. Tijdens het verblijf in het ziekenhuis kan uw kind pijn ervaren, als gevolg van de aandoening,
Nadere informatiePatiënteninformatie. Pijnmeting bij volwassenen (na een chirurgische ingreep)
Patiënteninformatie Pijnmeting bij volwassenen (na een chirurgische ingreep) Inhoud Inleiding... 3 Doel van de pijnmeting... 3 Meten van pijn... 4 Pijnmeting via een cijfer... 4 Pijnmeting met een latje...
Nadere informatieobserveren van pijngedrag met de REPOS Anneke Boerlage 16 oktober 2014
observeren van pijngedrag met de REPOS Anneke Boerlage 16 oktober 2014 Pijn is een onplezierige, gevoelsmatige en emotionele beleving die wordt geassocieerd met een daadwerkelijke of dreigende beschadiging
Nadere informatieDefinities van pijn IASP. Mc Gaffery DEFINITIE
de Pijn de Baas! Definities van pijn IASP Pijn is een onplezierige, sensorische en emotionele ervaring die gepaard gaat met feitelijke of mogelijke weefselbeschadiging of die beschreven wordt in termen
Nadere informatieGedrag of pijn, wat zou het zijn?
Gedrag of pijn, wat zou het zijn? Dr. Anneke Boerlage Geschiedenis Heeft alles te maken met hoe men over mensen met een VB dacht, ontmenselijking, depersonalisatie en ongevoeligheid Kunnen geen pijn voelen
Nadere informatieOverzichtswerkblad bij start of afsluiting van STA OP! Het starten van STA OP! (beantwoord de vragen 1 t/m 4)
STA OP!, UNOVUmc Amsterdam Overzichtswerkblad bij start of afsluiting van STA OP! Naam cliënt :. Datum & Tijdstip beoordeling :. Het starten van STA OP! (beantwoord de vragen 1 t/m 4) 1. Beschrijf welk
Nadere informatiePijn bij kinderen Informatiebrochure voor ouders
Pijn bij kinderen Informatiebrochure voor ouders Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat 12 8900 Ieper www.yperman.net/pediatrie 56.043N-20170731 Verpleegkundig diensthoofd pijnkliniek Beste ouder, Uw kind
Nadere informatiePalliatieve zorg in de stervensfase bij mensen met dementie. Masterclass palliatieve zorg bij dementie 13 november 2018
Palliatieve zorg in de stervensfase bij mensen met dementie Masterclass palliatieve zorg bij dementie 13 november 2018 DEMENTIE IS EEN OPTELSOM D = N + G + B + P + SC N = neurologische schade G = gezondheidstoestand
Nadere informatiePalliatieve Zorg. Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra. Verpleegkundigen Palliatieve Zorg
Palliatieve Zorg Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra Verpleegkundigen Palliatieve Zorg Wat is het belangrijkste speerpunt van palliatieve zorg? A Genezing B Kwaliteit van leven C Stervensbegeleiding
Nadere informatiePijn bij kwetsbare ouderen. Rob van Marum Klinisch geriater, klinisch farmacoloog JBZ
Pijn bij kwetsbare ouderen Rob van Marum Klinisch geriater, klinisch farmacoloog JBZ Definitie pijn Pijn is een onaangename sensorische en emotionele ervaring die in verband wordt gebracht met bestaande
Nadere informatieMultidisciplinair algologisch team
Multidisciplinair algologisch team INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN INLEIDING Geachte patiënt, U bent opgenomen in het az Vesalius ziekenhuis. Het is mogelijk dat u tijdens uw verblijf geconfronteerd
Nadere informatiePijn bij kinderen. informatiebrochure
Pijn bij kinderen informatiebrochure 1 Inhoud...1 Pijn...3 Pijn meten...3 Kinderen jonger dan vier jaar... 4 Kinderen tussen vier en zes jaar...5 Kinderen vanaf zeven jaar...6 Pijn behandelen met geneesmiddelen...7
Nadere informatie14 april 2016 Dr. M. Burin
14 april 2016 Dr. M. Burin https://www.youtube.com/watch?v=9pfdtcl jezo https://www.youtube.com/watch?v=xakocii LlwY Ondergediagnosticeerd Onderbehandeld Zelden gebruik van aangepaste pijnschaal Discrepantie
Nadere informatiePijn bij dementie. Monique Durlinger, Specialist Ouderengeneeskunde Vivre. dialogen rond dementie, 5 september 2012
Pijn bij dementie Monique Durlinger, Specialist Ouderengeneeskunde Vivre 1 Inhoud l Definitie pijn l Hoe vaak komt pijn voor bij ouderen? l Pijnbeleving bij ouderen l Pijn bij dementie: anders? l Gevolgen
Nadere informatieWat als je niet kunt zeggen dat je pijn hebt? Gabrielle van de Graaf en Anneke Boerlage
Wat als je niet kunt zeggen dat je pijn hebt? Gabrielle van de Graaf en Anneke Boerlage Prevalentie cijfers Volwassenen met een VB (instelling): 15% 1 Kinderen met een VB: 84% 2 Instelling voor VB: 85%
Nadere informatieInhoud presentatie. Pijn in verpleeghuizen. Pijn in verpleeghuizen. A Closer Look at Pain in Nursing Home Residents
A Closer Look at Pain in Nursing Home Residents Inhoud presentatie Een betere kijk op pijn bij verpleeghuisbewoners Pijn in verpleeghuizen REPOS Ontwikkeling Implementatie Implementatie pijnmeting Conclusie
Nadere informatieAls slapen zeer doet! Pijn herkennen bij mensen met een ernstige verstandelijke beperking
Als slapen zeer doet! Pijn herkennen bij mensen met een ernstige verstandelijke beperking S. Loos, adviseur zorg en ondersteuning voor mensen met een ernstige meervoudige beperking Sherpa. Inhoud workshop
Nadere informatiePijn? Laat u behandelen! Algemene informatie voor patiënten
Pijn? Laat u behandelen! Algemene informatie voor patiënten Beste patiënt In deze folder vindt u algemene informatie over pijn: wat is pijn, hoe kunnen we pijn beoordelen/meten en hoe kunnen we pijn bestrijden.
Nadere informatieInfobrochure. Pijn in het ziekenhuis
Infobrochure Pijn in het ziekenhuis Onbehandelde pijn staat een goede genezing in de weg. Bijt niet op uw tanden, praat over uw pijn! Pijn... een nuttig signaal Acute pijn is een alarmsignaal, een onmiddellijke
Nadere informatiePijnevaluatie bij dementerende ouderen: Pijngedrag Observatie Schaal. Hans Bogaert Huisarts CRA Groepspraktijk De Schakel - Brugge
Pijnevaluatie bij dementerende ouderen: gebruik van een Pijngedrag Observatie Schaal Hans Bogaert Huisarts CRA Groepspraktijk De Schakel - Brugge INHOUD 1. Pijn: een onderschat probleem 2. Perceptie van
Nadere informatieNeurologische aandoeningen. Ronny Driesen Pijnverpleegkundige
Neurologische aandoeningen Ronny Driesen Pijnverpleegkundige Prevalentiecijfers Ziekte van Parkinson 40-60 % heeft pijn Pijn onderhevig aan het dopamineniveau Dementie 40-80% Juiste aantallen niet zeker,
Nadere informatieHHZH_INF_105.02(0319) Patiënteninformatie. Het bestrijden van acute en chronische pijn
HHZH_INF_105.02(0319) Patiënteninformatie Het bestrijden van acute en chronische pijn Welkom Met deze informatiebrochure willen wij je op weg helpen doorheen het pijnbeleid van het Heilig-Hartziekenhuis
Nadere informatieTe verrichten door Arts: Medicatie voorschrijven Verpleegkundige: Pijnobservaties uitvoeren, pijnscores uitvoeren en medicatie toedienen
Te verrichten door Arts: Medicatie voorschrijven Verpleegkundige: Pijnobservaties uitvoeren, pijnscores uitvoeren en medicatie toedienen Doel Adequate pijnbestrijding Stappenplan bij pijnbestrijding (zie
Nadere informatieInformatiebrochure. Pijn bij kinderen. I Autonome verzorgingsinstelling
Informatiebrochure Pijn bij kinderen I Autonome verzorgingsinstelling IIVoorwoord INFOBROCHURE IIPijn bij kinderen Beste ouder, 3 Je kind is of wordt gehospitaliseerd op onze kinderafdeling. Tijdens zijn
Nadere informatiePijn bij ouderen Algologisch team. Patiënteninformatie
Pijn bij ouderen Algologisch team Patiënteninformatie 2 Inhoudstafel 1. Inleiding... 4 2. Wat is pijn?... 4 2.1. Acute pijn... 4 2.2. Chronische pijn... 5 3. Geef je pijn aan... 5 4. Behandeling... 6 4.1.
Nadere informatieDiagnostiek pijnmeetinstrumenten
Diagnostiek pijnmeetinstrumenten Inleiding Pijnmeetinstrumenten zijn een hulpmiddel bij het bepalen van de pijnintensiteit en tevens nuttig om de effectiviteit van de pijnbestrijding (farmacologisch of
Nadere informatiePalliatieve zorg in de stervensfase bij mensen met dementie. Masterclass palliatieve zorg bij dementie 17 januari 2019
Palliatieve zorg in de stervensfase bij mensen met dementie Masterclass palliatieve zorg bij dementie 17 januari 2019 DEMENTIE IS EEN OPTELSOM D = N + G + B + P + SC N = neurologische schade G = gezondheidstoestand
Nadere informatieVerslag: Workshop Pijn bij dementie: Je zult maar pijn hebben en het niet kunnen zeggen
Verslag: Workshop Pijn bij dementie: Je zult maar pijn hebben en het niet kunnen zeggen Op 20 november 2017 vond in Utrecht het Topcare-symposium plaats. In ruim 25 interactieve workshops presenteerden
Nadere informatiePijnanamnese en pijnbestrijding
Pijnanamnese en pijnbestrijding dinsdag 1 december 2009 Paul Oyen Verpleegkundig consulent palliatieve zorg Regionaal consultatieteam PIJN (IASP 1979) Pijn is een onplezierige, sensorische en emotionele
Nadere informatiePijn bij kinderen in het ziekenhuis
Pijn bij kinderen in het ziekenhuis Inleiding: Onder pijn verstaan we datgene wat je kind zelf als pijn ervaart. Als multidisciplinair team zetten wij ons in om, tijdens het verblijf in het ziekenhuis,
Nadere informatiePijnbestrijding rondom uw operatie
Pijnbestrijding rondom uw operatie U wordt binnenkort voor een operatie opgenomen in Rijnstate. Na een operatie is pijn bijna onvermijdelijk. Het is belangrijk om uw pijnklachten zo goed mogelijk te behandelen.
Nadere informatieWat is postoperatieve pijn?
Postoperatieve pijn Algemeen Ziekenhuis Diest Statiestraat 65 3290 Diest t 013 35 40 11 Welkom, U ondergaat binnenkort een ingreep in het AZ Diest. Elke operatie brengt spijtig genoeg pijn met zich mee.
Nadere informatieInfobrochure. Pijn bij volwassenen
Infobrochure Pijn bij volwassenen INHOUD Inleiding. 4 1. Wat is pijn. 4 2. Complicaties door pijn. 5 3. Pijn meten. 5 4. Pijn behandelen. 6 4.1 Pijn behandelen met geneesmiddelen. 6 4.2 Locoregionale
Nadere informatieSacro-coccygeale fistel
patiënteninformatie algemene heelkunde Sacro-coccygeale fistel ALGEMEEN ZIEKENHUIS SINT-JOZEF Oude Liersebaan 4-2390 Malle tel. 03 380 20 11 - fax 03 380 28 90 azsintjozef@emmaus.be - www.azsintjozef-malle.be
Nadere informatiePijnbehandeling op de verpleegafdeling na een longoperatie
Pijnbehandeling op de verpleegafdeling na een longoperatie In deze folder willen wij u informeren over het belang van een goede pijnbehandeling na uw operatie en hoe de pijn na de operatie onder controle
Nadere informatiePijn bij kinderen. informatiebrochure
Pijn bij kinderen informatiebrochure 1 Inhoud...1 Pijn...3 Pijn meten...3 Kinderen jonger dan vier jaar... 4 Kinderen tussen vier en zes jaar...5 Kinderen vanaf zeven jaar...6 Pijn behandelen met geneesmiddelen...7
Nadere informatiekindergeneeskunde informatiebrochure Pijn bij kinderen in het ziekenhuis
kindergeneeskunde informatiebrochure Pijn bij kinderen in het ziekenhuis Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Pijn 4 3. Het meten van pijn 4 4. Pijn behandelen 6 5. Pijn verminderen met andere middelen 7 6.
Nadere informatieHerkenning en behandeling van pijn bij kwetsbare ouderen
Herkenning en behandeling van pijn bij kwetsbare ouderen Prof.dr. WP (Wilco) Achterberg Hoogleraar Institutionele Zorg en Ouderengeneeskunde Afdeling Public health en Eerstelijnsgeneeskunde Disclosure
Nadere informatiepatiënteninformatie algemene heelkunde Aambeien
patiënteninformatie algemene heelkunde Aambeien ALGEMEEN ZIEKENHUIS SINT-JOZEF Oude Liersebaan 4-2390 Malle tel. 03 380 20 11 - fax 03 380 28 90 azsintjozef@emmaus.be - www.azsintjozef-malle.be Dit ziekenhuis
Nadere informatieInformatiebrochure voor patiënten. Pijn bij kinderen
Informatiebrochure voor patiënten Pijn bij kinderen 1. Pijn... 4 2. Pijn meten... 4 2.1 Kinderen jonger dan vier jaar 2.2 Kinderen tussen vier en twaalf jaar 3. Pijn behandelen... 7 3.1 Met geneesmiddelen
Nadere informatieInformatiebrochure ouders. Pijn bij kinderen
Informatiebrochure ouders Pijn bij kinderen 2 Pijn bij kinderen 1. Pijn...4 2. Pijn meten...4 2.1 Kinderen jonger dan vier jaar...4 2.2 Kinderen tussen vier en twaalf jaar...5 3. Pijn behandelen...7 3.1
Nadere informatiePijnbestrijding na uw operatie met de pijnpomp
I Postoperatieve pijn En het PCA systeem AZ Vesalius Hazelereik 51 3700 Tongeren www.azvesalius.be Tel: 012/396111 Acute Pijn Service. Tel: 012 39 72 64 Anesthesiologen: Dokter H. Vandendriessche Dokter
Nadere informatiePijnbestrijding na operatie
Pijnbestrijding na operatie Inleiding Binnenkort wordt u geopereerd. De anesthesioloog zorgt ervoor dat u tijdens de operatie geen pijn voelt. Na de operatie treedt pijn op, die iedere patiënt anders ervaart.
Nadere informatiePijn draagt u niet alleen!
Pijn draagt u niet alleen! Informatiebrochure Zorg dragen 2 Laat pijn uw leven niet beheersen! Begrijpen hoe pijn werkt, draagt al voor een deel bij aan het verwerken of het leren omgaan met pijn. Dankzij
Nadere informatiepatiënteninformatie algemene heelkunde Altemeier
patiënteninformatie algemene heelkunde Altemeier ALGEMEEN ZIEKENHUIS SINT-JOZEF Oude Liersebaan 4-2390 Malle tel. 03 380 20 11 - fax 03 380 28 90 azsintjozef@emmaus.be - www.azsintjozef-malle.be Dit ziekenhuis
Nadere informatieDelirium Clinical Assessment Protocol (CAP) = 0
Delirium Clinical Assessment Protocol (CAP) = 0 De informatie over deze CAP-code wordt opgesplitst in twee delen: (I) Betekenis: De betekenis van code 0 bij de Delirium-CAP. (II) Richtlijnen: De stappen
Nadere informatieDelier voor de patiënt. Inhoud presentatie delier. Delier. Symptomen. Diagnose delier 21-6-2012. n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt
Delier voor de patiënt n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie Inhoud presentatie delier Wat is een delier Wat zijn de gevolgen van een delier Wat zijn risicoverhogende en
Nadere informatiePijnbestrijding met de pijnpomp na uw operatie
Pijnbestrijding met de pijnpomp na uw operatie INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN INHOUD 1. INLEIDING...4 2. VOOR DE OPERATIE...5 3. WAARUIT BESTAAT EEN PCA-SYSTEEM?...5 4. VOORDELEN VAN EEN PCA-SYSTEEM?...5
Nadere informatieStappenplan: Pijn in de eerste lijn
Stappenplan: Pijn in de eerste lijn Doel Optimale behandeling van pijn in de eerste lijn Stap 1: Screenen op pijn Bepalen of patiënt numerieke beoordelingsschaal begrijpt: Geef een voorbeeld: - Kunt u
Nadere informatiePijn na een operatie
Pijn na een operatie 1. Inleiding Binnenkort wordt U geopereerd in het TweeSteden ziekenhuis op locatie Tilburg. Pijn na een operatie is vrijwel onvermijdelijk. Pijn is een signaal van (mogelijke) weefselbeschadiging,
Nadere informatiePijnregistratie en pijnbehandeling
Pijnregistratie en pijnbehandeling Inleiding Pijn is na een operatie vrijwel onvermijdelijk. Pijn wordt beschouwd als een signaal van weefselbeschadiging. Pijn is enerzijds een signaal dat u rust moet
Nadere informatiePijnmeting en behandeling. Na een operatie
Pijnmeting en behandeling Na een operatie Pijn na een operatie kan het genezingsproces nadelig beïnvloeden. Daarom hebben de medisch specialisten en verpleegkundigen van Zuyderland Medisch Centrum afspraken
Nadere informatieSTAPPENPLAN PIJN IN DE EERSTE LIJN
STAPPENPLAN PIJN IN DE EERSTE LIJN Doel Optimale behandeling van pijn in de eerste lijn. STAP 1: Screenen op pijn. Bepalen of patiënt numerieke beoordelingsschaal begrijpt: Geef een voorbeeld: - Kunt u
Nadere informatieDelier in de palliatieve fase. Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ
Delier in de palliatieve fase Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ Delier voor de patiënt n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie
Nadere informatieDelier in de palliatieve fase
Delier in de palliatieve fase Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ Delier voor de patiënt n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie
Nadere informatiePijnbestrijding na uw operatie
Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure? Geef ons gerust een seintje! Dienst kwaliteit E-mail: kwaliteit@jessazh.be Tel: 011 30 81 11 Pijnbestrijding na uw operatie Het APS-team Jessa Ziekenhuis
Nadere informatiePijnbestrijding rondom de operatie
Pijnbestrijding rondom de operatie Afdeling anesthesiologie en pijnbestrijding Geachte heer/mevrouw, In ons ziekenhuis bestaat een actief beleid om uw pijn zo veel mogelijk te bestrijden. Pijn wordt beschouwd
Nadere informatieNEECHAM Confusion Scale (Neelon et al., 1996, vertaling Milisen 1999)
NEECHAM Confusion Scale (Neelon et al., 1996, vertaling Milisen 1999) Toelichting NEECHAM Confusion Scale: Vul deze schaal in op basis van observaties tijdens de zorg aan de patiënt en de routine verpleegkundige
Nadere informatieHoe herken je pijn bij een cliënt? Rhodee van Herk 26-05-2008
Hoe herken je pijn bij een cliënt? Rhodee van Herk 26-05-2008 Pijn bij verstandelijk gehandicapten 110.000 mensen met een verstandelijke handicap (VH) Ruim de helft ernstig Veel bijkomende stoornissen,
Nadere informatieLevenseinde bij de geriatrische patiënt en comfortzorg. Marc Merchier, palliatieve zorg coördinator
Levenseinde bij de geriatrische patiënt en comfortzorg Marc Merchier, palliatieve zorg coördinator Fysieke pijn en symptoomcontrole Palliatieve sedatie Palliatieve zorg definitie WHO 2002: Palliatieve
Nadere informatiepatiënteninformatie algemene heelkunde Aambeien
patiënteninformatie algemene heelkunde Aambeien ALGEMEEN ZIEKENHUIS SINT-JOZEF Oude Liersebaan 4-2390 Malle tel. 03 380 20 11 - fax 03 380 28 90 azsintjozef@emmaus.be - www.azsintjozef-malle.be Dit ziekenhuis
Nadere informatiePijn bij kinderen. Informatiebrochure patiënten
Pijn bij kinderen Informatiebrochure patiënten 2 Pijn bij kinderen 1. Pijn... 4 Beste ouder, 2. Pijn meten... 4 2.1 Kinderen jonger dan vier jaar... 4 2.2 Kinderen tussen vier en zes jaar... 4 2.2 Kinderen
Nadere informatieInfobrochure. Pijn... en nu? mensen zorgen voor mensen
Infobrochure Pijn... en nu? mensen zorgen voor mensen Sinds enkele jaren heeft het Mariaziekenhuis een pijncentrum. Dit centrum legt zich vooral toe op de behandeling van chronische pijn. Samen met de
Nadere informatiePijnbehandeling na de hartoperatie op de verpleegafdeling
Pijnbehandeling na de hartoperatie op de verpleegafdeling In deze folder willen wij u informeren over het belang van een goede pijnbehandeling na uw operatie en hoe de pijn na de operatie onder controle
Nadere informatieheelkunde 2 informatiebrochure Sacro-coccygeale fistel
heelkunde 2 informatiebrochure Sacro-coccygeale fistel Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is een sacro-coccygeale fistel? 4 3. Voorbereiding 5 4. De operatie 5 5. Mogelijke verwikkelingen 6 6. Na de operatie
Nadere informatieGespannen gezicht Eén of meer spieren in het gezicht worden aangespannen (zijn niet ontspannen). Dit wordt NIET gescoord als cliënt praat.
Rotterdam Elderly Pain Observation Scale (REPOS) Instructiekaart Definities van de gedragingen Elk onderdeel van de REPOS vertegenwoordigt bepaald gedrag of een bepaalde reactie. De REPOS scoort gedragingen
Nadere informatiePijn en pijnbehandeling bij Kanker 23-04-2014 Centrum Cabane
Pijn en pijnbehandeling bij Kanker 23-04-2014 Centrum Cabane Drs. A.M. Karsch, anesthesioloog pijnspecialist UMC Utrecht Drs. G. Hesselmann, oncologieverpleegkundige, epidemioloog UMCU Wat is pijn? lichamelijk
Nadere informatieUW KIND HEEFT PIJN INFORMATIE VOOR OUDERS EN VERZORGERS
UW KIND HEEFT PIJN INFORMATIE VOOR OUDERS EN VERZORGERS FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding In deze brochure geven wij u meer informatie over pijn bij kinderen: Wat is pijn, waardoor kan pijn veroorzaakt worden
Nadere informatieOverspannen test: vragenlijst voor een duidelijke diagnose De volgende vragenlijst is speciaal ontworpen om stressklachten en overspannenheid in
Overspannen test: vragenlijst voor een duidelijke diagnose De volgende vragenlijst is speciaal ontworpen om stressklachten en overspannenheid in kaart te brengen. Het gaat om klachten die te maken kunnen
Nadere informatieONTWIKKELING EN IMPLEMENTATIE VAN EEN PIJNKAART IN WZC OM PIJNEVALUATIE, -COMMUNICATIE EN -BEHANDELING BIJ WZC-BEWONERS TE OPTIMALISEREN
ONTWIKKELING EN IMPLEMENTATIE VAN EEN PIJNKAART IN WZC OM PIJNEVALUATIE, -COMMUNICATIE EN -BEHANDELING BIJ WZC-BEWONERS TE OPTIMALISEREN Hans Bogaert Huisarts Groepspraktijk De Schakel CRA-platform Regio
Nadere informatiePIJNMEDICATIE THUIS NA EEN ORTHOPEDISCHE OPERATIE
PIJNMEDICATIE THUIS NA EEN ORTHOPEDISCHE OPERATIE 557 Inleiding In deze folder informeren wij u over het gebruik van pijnmedicatie thuis. U vindt informatie over: de pijnscore pijnmedicatie die u heeft
Nadere informatiePS in NL: bij 12,3% van de patiënten in de stervensfase toegepast
Palliatieve sedatie 12 november 2012 Carla Juffermans,kaderhuisarts PZ Palliatieve sedatie Proportionele toepassing van sedativa in de laatste levensfase om ondraaglijke klachten te bestrijden, waarvoor
Nadere informatieInleiding in Pijn Pijnladder
Inleiding in Pijn Pijnladder Patricia Schutte Palliatief en oncologieverpleegkundige 13 november 2018 Definitie pijn Pijn is een onaangename sensorische en emotionele gewaarwording die verband houdt met
Nadere informatieI Autonome verzorgingsinstelling. Informatiebrochure. Pijnmeting Jouw pijn... onze zorg
I Autonome verzorgingsinstelling Informatiebrochure Pijnmeting Jouw pijn... onze zorg IIInhoudsopgave Inleiding 4 Pijnmeting 6 Vooraleer je het ziekenhuis verlaat 10 IIInleiding Tijdens deze opname trachten
Nadere informatieCrisis: signalen herkennen
Crisis: signalen herkennen Een crisis komt doorgaans niet plots opzetten. De eerste tekenen zijn vaak een aantal dagen of weken al zichtbaar. Deze tekenen kunnen als waarschuwingssignaal opgevat worden,
Nadere informatieSacro-coccygeale fistel
patiënteninformatie algemene heelkunde Sacro-coccygeale fistel ALGEMEEN ZIEKENHUIS SINT-JOZEF Oude Liersebaan 4-2390 Malle tel. 03 380 20 11 - fax 03 380 28 90 azsintjozef@emmaus.be - www.azsintjozef-malle.be
Nadere informatiePijn bij pasgeboren kinderen
Pijn bij pasgeboren kinderen Denise Tison Annick De Jonge Tot voor enkele jaren heerste de overtuiging dat pasgeborenen, en vooral te vroeg geboren baby's geen pijn kunnen voelen. We zijn er nu echter
Nadere informatieKijken en voelen. Over hoe we emoties van anderen lezen en wat dat met ons doet. Nieuwjaarsbijeenkomst Mediatorsvereniging 7 januari 2016
Kijken en voelen Over hoe we emoties van anderen lezen en wat dat met ons doet Nieuwjaarsbijeenkomst Mediatorsvereniging 7 januari 2016 Agneta Fischer Universiteit van Amsterdam Mediation congres 2016,
Nadere informatieOuderen en pijn Tips voor patiënten, familie en mantelzorgers
Ouderen en pijn Tips voor patiënten, familie en mantelzorgers Als u ouder wordt, kunt u te maken krijgen met pijn. Niet de leeftijd maar sommige ziekten of beperkingen kunnen pijn geven. Dit kan lastige
Nadere informatiePijnassessment in het kader van pijnbehandeling, a must or a load
Pijnassessment in het kader van pijnbehandeling, a must or a load Mevr. N. Van Houtte, Verpleegkundig specialist pijn Az Damiaan Oostende Pijnsymposium Postoperatieve pijn 25 november 2017 CC De Valkaart,
Nadere informatiePijn als oorzaak van probleemgedrag
Pijn als oorzaak van probleemgedrag 1 Janine van Kooten AIOS ouderengeneeskunde & promovendus VUmc Workshop pijn en probleemgedrag Annelore van Dalen- Kok AIOS ouderengeneeskunde & promovendus LUMC Inhoud
Nadere informatieMogelijke zorgrisico s tijdens uw ziekenhuisopname
Mogelijke zorgrisico s tijdens uw ziekenhuisopname Registreren van pijn Voorkomen van ondervoeding Voorkomen van doorliggen (decubitus) Mogelijke zorgrisico s tijdens uw ziekenhuisopname 1. Welkom 3 2.
Nadere informatieOorzaken. Pijn in de Palliatieve Fase. Programma. Stellingen. Vóórkomen van pijn Pijn in de palliatieve fase onderbehandeld?!
Pijn in de Palliatieve Fase Juni 2012 Programma Stellingen Inleiding Casus Soorten Pijn Pijnbehandelingen In kaart brengen van pijn Vragen Evaluatie Stellingen In onze maatschappij en op ons niveau van
Nadere informatieDelirium op de Intensive Care (IC)
Deze folder is bedoeld voor de partners, familieleden, naasten of bekenden van op de Intensive Care (IC) afdeling opgenomen patiënten. Door middel van deze folder willen wij u als familie* uitleg geven
Nadere informatiePijn lijden? Niet nodig, er is bijna altijd iets aan te doen
Pijn lijden? Niet nodig, er is bijna altijd iets aan te doen Feiten, fabels en tips over pijn Colofon Inhoud Tekst Hedda van het Groenewoud Met medewerking van Annelore van Dalen-Kok, specialist ouderengeneeskunde,
Nadere informatieAfdeling revalidatie. Psychosomatische fysiotherapie
Afdeling revalidatie Psychosomatische fysiotherapie Gespannen??? Pijn??? Vermoeid???? UIT BALANS. IN BALANS In deze folder krijgt u informatie over psychosomatiek, over wat psychosomatische klachten zijn
Nadere informatieNavelbreuk operatie bij kinderen. poli Chirurgie
00 Navelbreuk operatie bij kinderen poli Chirurgie 1 Uw kind wordt binnenkort verwacht in het ziekenhuis voor de behandeling van een navelbreuk. Waarschijnlijk heeft u al het een en ander gehoord over
Nadere informatiePijn op de SEH. Drs. A.C.M. Schmidt, SEH-arts KNMG
Pijn op de SEH Drs. A.C.M. Schmidt, SEH-arts KNMG Inleiding Pijn is één van de meest voorkomende redenen van een bezoek aan de Spoedeisende Hulp Tussen 50- en 80% van de patiënten op de SEH heeft matig
Nadere informatieEndoscopische operaties aan de bijholten van de neus
patiënteninformatie neus-keel-oor Endoscopische operaties aan de bijholten van de neus ALGEMEEN ZIEKENHUIS SINT-JOZEF Oude Liersebaan 4-2390 Malle tel. 03 380 20 11 - fax 03 380 28 90 azsintjozef@emmaus.be
Nadere informatieGedragsproblematiek bij dementie: een uitdaging!?
Gedragsproblematiek bij dementie: een uitdaging!? Martin Smalbrugge, specialist ouderengeneeskunde & onderzoeker Sandra Zwijsen, psycholoog & onderzoeker Wat gaan we vandaag doen? Warming up Gevolgen gedragsproblematiek
Nadere informatieHemofilie / stollingsstoornissen en Pijn
1 Hemofilie / stollingsstoornissen en Pijn 01 november 2018 3 Wie heeft er weleens pijn? Antwoord: ja Antwoord: nee 4 Wie heeft er ongeveer 1 x per maand pijn? ja nee 5 Wie heeft er wekelijks pijn? ja
Nadere informatie80% Inleiding. Quiz Demen4e en GEDRAG. Factoren die van invloed zijn op het gedrag 45-80%!
STApsgewijs Onbegrepen gedrag en Pijn bij demen4e de baas (STA OP)?! Inleiding Inleiding (workshop): Pijn en gedrag bij demen-e, wat weten we daarvan? Wat is STA OP? En hoe werkt het? Integra-e van aanwezige
Nadere informatiePijn bij kanker, behandeling met medicijnen
Pijn bij kanker, behandeling met medicijnen Inleiding Deze informatiefolder is bedoeld voor patiënten die pijn hebben als gevolg van kanker. Ook voor familieleden kan het zinvol zijn om deze folder te
Nadere informatie