Vogelstand en weersgesteldheid

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Vogelstand en weersgesteldheid"

Maurits de Smedt
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Voortdur wisselwkg Vogelstand sgesldheid Door D.M. Vries Onr omstandighed, samsllg plant- dild bewksllig, neemt e st plaats. Niet alle bepaalt neslag afkomstige wat zam met planvoed stoff structuur grond bomvruchtbaarheid, maar bovdi lest dorst r di ziet baad- anre behoeft. lev natuur vschilt dan ook opvalld bij elop klimat. Dke m, lke bepald zijn landschapp als tropisch regwoud, sane, todra woestijn, boreaal naaldbos. Waar wij hi lan mee moet sll, is e Tap komt als doortrekk nog vak dan als broedvogel Foto: Hans Schout noorlijk zeeklimaat met zijn dikwf moeilijk spell. Die wisselvalligheid, zol kort tijdsbesk als ook op lange tmijn, is zo groot belangkkd, sgesldheid bij dan ook e geliefd gespreksonrwp maakt. Gelukkig valt gemidld ruimschoots vocht, waar goed grasland als belangrijke bron lvaart e rijke dibare biomassa (Van Bund, Vries & Vries-Smek 1969). Uitaard zijn e zeeklimaat als onze mpatur doorgs met gematigd zoms koele wts mil kant. Onze lage land, zijds el trekkd golfstroom met zijn lau wd, ligt evl rand zo gestrek Euraziatische vasland, gekmkt door s mpatur. Daar krijg zo af toe ook e staartje mee. Onvwachts kan zo n strge wt als rompel of smak wij got e droge warme zom, zoals Mkwaardigwijs tred echt ook tijdpk op met vast afwisselg met piod, waar stcirculatie met zo vtrouw tandvastige dist maakt. Zo kwam tijdsbesk 1920 tot 1950 vhoudgsgewijs veel strge wts warme zoms, twijl anrzijds vijftig zestig jar algeme vochtig 732

lev natuur vschilt dan ook opvalld bij elop klimat. Dke m, lke bepald zijn landschapp als tropisch regwoud, sane, todra woestijn, boreaal naaldbos.

2 war met daarmee samhangd zach wts koele zoms. Dat leid toe, zelfs op hoge grond bomwat zo hoog gesg was, zich op stuifzand flke plass vormd dnboss gg vdrk, zoals bij gang boreaal naar atlanticum groot geschied. Bij komst r jar zevtig kreg be zoms, hoel wts tot nu toe opvalld zacht blev. Met zoms nog drog warm wts gam, tot maxima omstreeks 15, zou m zich subtropische Midllandsezeegebied wan! Vogelstand vanrg onrhevig Alles op ld is vanrg onrhevig: do lev natuur zol als dkbeeld. Het komt mij, ige onvanrlijke is, okracht zich e onedige wisselg vorm vschijnsel opbaart. Opgravg sprek boekl wordgsgeschiedis al wat leeft passg lijkt oecologische factor bij nemdheid. Dynamische geest st vanrg, rak door geboeid. Hetge op niet bekt, natuurliefhebbs onr h acht zoud blijv afschuw al wat zoal onnodig koslijk scho vnietigd wordt door hebzuchtige of kortzichtig dk lied. Aan best e star evwicht bn levsgemeschapp geloof ik nochtans niet. Zelfs natuur vlop vele vanrg daar e bepaal richtg, zulks tdur wisselwkg met wdige omstandighed. Daarbij kunn gemeschapp hun eig graf grav, zoals bij slibbg, vlandg l evwicht gesprok hoogvevormg. Zo kan word, dan is dit schommel aard onr vloed wissel. Droog of vloedige neslag, hit of kou, afzonrlijk dan l samgd, miss hun wkg op plantgroei dilev niet, al bij lang houd. Onrme is mij rtijd hhaald grondig onrzoek e grasland met gelijkblijv behanlgswijze geblek, na opevolg strge oorlogswts alhi gewoonlijk hes vorstgevoelige grassoort hoeveelheidsvhoudg stuivtje hadd gewisseld met soort, koure droge noordoost Europa scept zwaai. Maar al spoedig daarna was grasmat als ouds atlantisch samgesld ( Vries 1943). Wat vlrstand betreft, zi wij, hng warme zoms jar vetig (1947!), nog al fraaie zuirgast hi rondfladr. Daarna, al nat zestig jar, liet zij vsk g, tot h laats jar, bijzonr jongs zonzom, bepkt gewaar wd ( Vries Vries-Smek 1972). Vogels afhankelijk sgesldheid Nu dan belangrijks g afhankelijkheid onze vogelstand sgesldheid, gehele jaar door bekek. Gezi gro vplaatsbaarheid onze vlieg vrid raakt standvogels slechts hi lan. Daarg word onze wt- zomgast ook beïnvloed door sgesldheid elrs. Met name wtgast is allest tijds broed gds noord tot oost belang. Moet zij e strge wt nog vr zuilijk wijk, dan krijg zij, behalve met aldaar, ook mak met hord h belag vogelmoordaars { Vries 1973). Uitaard geldt dit, al tijds trek, eves zomgast. Voor vogels onr h, vr noorlijk broed, speelt bovdi e rol, hoe daar s zoms valt. 733

Bij komst r jar zevtig kreg be zoms, hoel wts tot nu toe opvalld zacht blev. Met zoms nog drog warm wts gam, tot maxima omstreeks 15, zou m zich subtropische Midllandsezeegebied wan!

3 Vogelllg Door vricht, bij gs thans k 1962 op 63 Smek 1972) februari tot hoogs 1961 maxima onrscheidlijk ook allesbehalve Kopwiek. to viel Gekraag droog: , ! slechts gaat op is plaats land april Vries- g war langdurige zom gaz? blek eves Foto: hoog, droog Kramsvogel 1959 nog In l- 1958: 5595 tuggeg g tug Kievit broed Kievit pleis- laag: Vries Mel, warme pleist gemidld vele ( besproei wts daarna Kievit, begn, barre sneeuwwt 1964, 1967 Uitaard opoffe- Wathotjes, 1963 slechts zach wij cime Zo Kramsvogels, droge zich Ook kikks wormets als u 1960 Roodstaart zelf md best dank zij was jaar kilomet beschikk bedroevd jar. bedroeg zag, hfstmaximum Eves jaar hoogs vijf dynamiek lez In reeks Vallei, hoofdzaak af Kievit op gbm tug tot na Bnveld. Het april Hnt armzalige gebied toe. met md niet alle sloeg hard Gelrse dan md ron betreff bei afg e volhard mewkst. Om daar Kramsvogels wt es Waggse slechts 7 % strg 1950 op gegevs als vrouw kou droge rd tol Vries 1972). Dit ( mijn schat e memal elke sds, graslandgebied e vogelbevolkg valt of ge rg grasland e gegel vogelllg, acht Hans Schout

blek eves Foto: hoog, droog Kramsvogel 1959 nog In l- 1958: 5595 tuggeg g 31 1958 tug- 1973 Kievit broed Kievit pleis- laag: Vries Mel, warme pleist gemidld vele ( besproei wts daarna Kievit, begn,

4 onrustbar Insekt- lijke zaats zoms. maxima hfst g 19 Beschouw staat me 20 dit vanr Gelukkig geeft blijk wtse dit stukje, Vgelijk met bevolkg nog moet soort, start, gro bedraagt gwoordig jar afdal Mel, Kramsvogel, Ekst soort mei valt echt m soort toe; 40 Kraai, Spw, Kievit, thans zlijk gemidl najaarstrek be Msts v- toemg: Watsnip, Kauw, - Houtduif, Wil Ed, Bon Kraai, Torvalk. kreg Slechtvalk ligt gemidld 65 wtgast vijftig. volgor Stormmeeuw, Goudplevi, Wttalg, Mr rge- vijftig jar. driemaal Kopwiek, Graspiep, niet standvogels lat daartoe Kokmeeuw, respectievelijk normal wanne zoveel als sdsdi Zwar stk hoe vogelstand vbet novemb, meest daar Patrijs oorlogsjar ongeacht Foto; Hans Schout Bnveld ed In feit anrhalf maal vogelsoort jar zevtig wt getroff vogels, dubbeld beeld. rooskleurig ëdigd 1958 vaststd e daarg el trekk nam graslandgebied. is wt 1959 l e kunn Waggse Grasmus Bijbeeld Vogelstand achtgang mr liswaar tijd e gro klap: Suil. Ov juich. 1,2 maal st anre, wij Geelgors, vogelstand Het waargom zo hoog, no maar miss. broedmd vogelsoort g toegowe msts vdub- 735

mei valt echt m soort toe; 40 Kraai, Spw, Kievit, thans zlijk gemidl najaarstrek be Msts v- toemg: Watsnip, Kauw, - Houtduif, Wil Ed, Bon Kraai, Torvalk.

5 beid zijn afnem volgor: Mel, Wil Ed, Huiszwaluw, Houtduif, Wit Kwikstaart, Zwar Kraai, Roodborsttap, Scholekst, Rgmus, Bozwaluw Spreeuw. Bedkelijk afgom blijk daarg Geelgors, Gele Kwikstaart, Kemph Paapje, als broedvogel vdw, vr Watsnip, Grasmus Graspiep. Gevolgtrekkg Besl met kele gevolgtrekkg. Knelijk hebb wtgast standvogels onrme el getrokk vele zach wts, vogelbeschmgsmaatregel hi vr noorlijk, wat bijzonr allesets gaat, onze lvaartstaat gebruikelijke gwp voedsel. nat koele zoms, al jar zestig, zull ongetwijfeld laat kom sekts geschaad hebb. Dat geldt ook zaats, jong op sekt gez zijn, waarbij al dk, lke bet thuis zijn droge gebied, zoals Geelgors, Grau Gors Patrijs. Daarnaast mag zek niet bij gezi word nalige vloed gebruik scheikundige bestrijdgsmidl, boval boomgaard op bouwland, afslachtg door jags vogelgs zuid. Maar is nog me! Twijl soort als Wit Kwikstaart, Roodborsttap, Tap, Tjiftjaf, Huis- Bozwaluw hun vblijftijd - najaar zonzom 1973 goed d dag kwam, volhardd nochtans Grasmus, Paapje, Gele Kwikstaart Torlduif hun afgang. Voor Grasmus is dit vklaard door ontsll droog laats jar sane- struikgebied t zuid Sahara, alwaar km 2 woestijn bijgekom is (Westra 1973). Waarom zou zulks ook niet e nemelijke vklarg kunn bied blijv hsl ige hi goem soort, daar eves pleg wt. Er kunn nog l anre ongeluksvogels toegevoegd word, zoals Nachgaal Grau Klauwi, lke niet lgebied kom. Prof. dr. D. M. Vries, Bretagnesgel 27, Het Gld. LITTERATUUR: Bund, C. F., D. M. Vries G. Vries-Smek (1969): Biosociologisch onrzoek betreff vogelstand hoeveelheid ongewvel di. Lev - Natuur 72: Vries, D. M. (1943): Grasland sgesldheid. Landbouwkundig Tijdschrift 55: Vries, D. M. (1972): Vanrg vogelstand e graslandgebied gedur twtig jar. Landbouwkundig Tijdschrift 84: Vries, D. M. (1973): Vogelvschrikkg. Lev Natuur 76: Vries, D. M. G. Vries-Smek (1972): Kwa omstandighed kikkvolk. Lev Natuur 75: Vries, D. M. G. Vries-Smek (1973): Kapelljaar 1969 troff door bije zonzom. Lev Natuur 76: Westra, D. (1973): Nogmaals achtgang Grasmus Gekraag Roodstaart. Vanellus 26: 'Er zijn maar ig vogels, waarop wij zoo trotsch kunn zijn als op onze Kluut, l om vschill red. Moet dan niet elke Kluut als e kostbaar nationaal bezit word beschouwd? En is nooloos dood, ook maar één kel Kluut, niet als dalisme beschouw?' J. Drijv (1924) Jaarboek ( ) tot Beschmg Vogels, pag Nlandsche Veigg 736

Knelijk hebb wtgast standvogels onrme el getrokk vele zach wts, vogelbeschmgsmaatregel hi vr noorlijk, wat bijzonr allesets gaat, onze lvaartstaat gebruikelijke gwp voedsel.

Vergelijkbare documenten

De nieuwe Vogelatlas voor Nederland. Hoe staan de vogels in Drenthe er voor? Door Bert Dijkstra

De nieuwe Vogelatlas voor Nederland. Hoe staan de vogels in Drenthe er voor? Door Bert Dijkstra Atlasproject 2013-2015 aanleiding en ambities Opkomende wintervogel Hoe gaat het met? Veranderingen in de