GIS inventory. Keywords (3-5) : GIS, databases, soil, water. : CO /42 GeoDelft. Report Type : Intermediary report or study : Final projectreport

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "GIS inventory. Keywords (3-5) : GIS, databases, soil, water. : CO-770509/42 GeoDelft. Report Type : Intermediary report or study : Final projectreport"

Transcriptie

1 Title: OMS Ondersteunende Omgeving en componenten: GIS inventory Author: Ir. F. Th. Verhagen Institute: GeoDelft Author: Ir. A. Vermetten Institute: WL Delft Hydraulics Number of pages : 12 Keywords (3-5) : GIS, databases, soil, water DC-Publication-number : DC Institute Publication-number (optional) : CO /42 GeoDelft Report Type : Intermediary report or study : Final projectreport DUP-publication Type : DUP Standard DUP-Science Acknowledgement The research is part of the Research programme of Delft Cluster and the sponsorship of Delft Hydraulics and GeoDelft. Conditions of (re-)use of this publication The full-text of this report may be re-used under the condition of an acknowledgement and a correct reference to this publication. Research project sponsor(s):

2 Delft Cluster-publication: Abstract Geographical Information Systems (GIS) are becoming more and more important for water and soil management. This report gives an overview of available GIS software, GIS applications and developments (eg. Open GIS). Based on the inventory of available (GIS) software and future wishes within Delft Hydraulics and GeoDelft the choice is made for future development in ArcGIS 8 environment. In the next phase of the project GIS pilots will be performed. PROJECT NAME: OMS Ondersteunende Omgeving en componenten PROJECT CODE: BASEPROJECT NAME: Encapsulated Knowledge Systems BASEPROJECT CODE: THEME NAME: Knowledge Management THEME CODE: 07 : Making a correct publication: guidelines to succes p. 2

3 Delft Cluster-publication: Executive Summary Geographical Information Systems (GIS) are becoming more and more important for water and soil management. This report gives an overview of available GIS software, GIS applications and developments (eg. Open GIS). Based on the inventory of available (GIS) software and future wishes within Delft Hydraulics and GeoDelft the choice is made for future development in ArcGIS 8 environment. In the next phase of this project GIS pilots will be performed. PROJECT NAME: OMS Ondersteunende Omgeving en componenten PROJECT CODE: BASEPROJECT NAME: Encapsulated Knowledge Systems BASEPROJECT CODE: THEME NAME: Knowledge Management THEME CODE: 07 : Making a correct publication: guidelines to succes p. 3

4 Delft Cluster-publication: General Appendix: Delft Cluster Research Programme Information This publication is a result of the Delft Cluster research-program (ICES-KIS-II), that consists of 7 research themes: Soil and structures, Risks due to flooding, Coast and river, Urban infrastructure, Subsurface management, Integrated water resources management, Knowledge management. This publication is part of: Research Theme : Knowledge management Baseproject name : Encapsulated Knowledge Systems Project name : OMS Ondersteunende Omgeving en componenten: GIS Projectleader/Institute Ir. F. Th. Verhagen GeoDelft Project number : Projectduration : Financial sponsor(s) : Delft Cluster GeoDelft Projectparticipants : GeoDelft Total Project-budget : WL Delft Hydraulics WL Delft Hydraulics Number of involved PhD-students : 0 Number of involved PostDocs : 0 Delft Cluster is an open knowledge network of five Delft-based institutes for long-term fundamental strategic research focussed on the sustainable development of densely populated delta areas. Keverling Buismanweg 4 Tel: Postbus 69 Fax: AB Delft info@delftcluster.nl The Netherlands : Making a correct publication: guidelines to succes p. 4

5 Theme Managementteam: Knowledge management Name Prof.dr. R.K. Price Prof.dr.ir. A.E. Mynett Organisation IHE Delft Hydraulics Projectgroup During the execution of the project the researchteam included: Name Organisation 1 ir. F. Th Verhagen GeoDelft 2 ir. A Vermetten Delft Hydraulics 3 Other Involved personnel The realisation of this report involved: Name Organisation 1 ir. F. Engering GeoDelft 2 ir. S. Hummel Delft Hydraulics 3

6 Inhoudsopgave 1. Inleiding Inleiding Doelstelling Kader van het project Opzet van het rapport 1 2. GIS ontwikkelingen Programmatuur algemeen ESRI programmatuur ArcView 3.x ArcGIS Open GIS GIS kaarten op het Internet 3 3. GIS applicaties en ontwikkelingen in Nederland Databeheer Water Bodem beschikbare GIS pakketten Water Bodem Open GIS applicaties 7 4. Programmatuur binnen het WL en GD Programma s Waterloopkundig laboratorium GeoDelft GIS programmatuur en koppelingen Waterloopkundig laboratorium GeoDelft Gewenste ontwikkelingen GIS-modellen Waterloopkundig laboratorium GeoDelft Keuze ArcView 3 / ArcGIS 8 11

7 1. Inleiding 1.1 Inleiding GIS systemen spelen een steeds belangrijker rol in de bodem en waterwereld. Waterbeheerders verlangen dat de rekenmodellen geïntegreerd worden in een overall geografisch informatiesysteem(gis) voor monitoring, beheer en planning van watersystemen. Ontwikkeling en toepassing van GIS-gebaseerde componenten voor voorbereiding en uitvoering van ruimtelijke analyses in water resource planning en management is gewenst. Een vergelijkbare vraag dient zich op voor de modellering en berekening van het gedrag van de bodem. Er bestaat een sterke behoefte aan een integrale werkomgeving, met een eenvoudige en transparante toegang tot de achterliggende data uit de verschillende omgevingen. 1.2 Doelstelling Doelstelling van dit project is te komen tot een betere integratie van GIS- en modelomgevingen voor bodem en water. De doelstelling zal worden gerealiseerd door het onderzoeken van potentiële GIS-gebaseerde werkomgevingen en het ontwikkelen van functionele componenten voor deze omgevingen. Bij de keuze van de omgevingen zal aansluiting gezocht worden bij de voorkeuren en ervaringen van WL Delft Hydraulics en GeoDelft met de koppeling tussen CAD, GIS en modelsystemen. Daarbij zal nadrukkelijk gekeken worden naar de recente ontwikkelingen bij het Open GIS consortium en bij de marktleiders op het gebied van Geo Informatie Systemen. 1.3 Kader van het project Deze inventariserende studie is uitgevoerd in opdracht van Delft Cluster als onderdeel van het grotere project DelftCluster Open Model Systemen. In dit project worden drie deelprojecten uitgevoerd: 1. GEF voor beschrijving van boorgegevens 2. GIS als integrale omgeving 3. Geometrisch modelleren in 3D Deze studie valt onder het tweede genoemde deelproject. Dit deelproject wordt uitgevoerd door het Waterloopkundig Laboratorium en GeoDelft. In dit deelproject worden de volgende stappen onderscheiden: 1. Inventarisatie en keuze pilot omgeving 2. Realisatie pilot omgeving 3. Documentatie en oplevering De uitkomsten van de eerste stap worden in dit rapport beschreven. 1.4 Opzet van het rapport Dit rapport geeft een inventarisatie van relevante ontwikkelingen met betrekking tot (Open)GIS toepassingen. In hoofdstuk 2 wordt een overzicht gegeven van beschikbare GIS programmatuur en de Open GIS ontwikkeling. In het volgende hoofdstuk 3 wordt nader ingegaan op relevante GIS applicaties en afspraken over het databeheer binnen de applicaties. Hoofdstuk 4 behandelt specifiek de modellen en GIS applicaties binnen het WL en GD. 1

8 2. GIS ontwikkelingen 2.1 Programmatuur algemeen Er zijn vele GIS pakketten beschikbaar op de markt, zwaar en licht, en voor verschillende toepassingen. Hieronder volgt een korte opsomming: ESRI - Smallworld - Intergraph - MapInfo - Maker van onder andere ArcInfo, ArcView en Map Objects ( ArcView is het desktop product; ArcInfo is de applicatie voor zwaardere GIS bewerkingen. Met Map Objects kunnen zelf GIS applicaties gebouwd worden ( gis toolbox ). Producten zijn sterk in het maken van thematische ruimtelijke kaarten en het uitvoeren van analyses, met name ARCINFO. De producten worden veelal toegepast bij adviesbureaus s en onderzoeksinstellingen op het gebied van bodem, water en ruimtelijke ordening en Nederlandse overheden als rijk, provincie en waterschappen. Maker van het PC GIS pakket Smallworld ( Pakket is sterk in het actief opslaan en beheren van gegevens in databases. Het pakket wordt daarom veel toegepast door nutsbedrijven (kabel en gasleidingen) die regelmatig gegevens over leidingen moeten raadplegen of aanvullen. Vanwege de sterke beheersfunctie wordt dit pakket ook toegepast door sommige waterschappen. Maker van MGE en Geomedia ( is een goede koppeling met het tekenpakket Microstation van Bentley. MGE is vooral sterk in het maken van 3D presentaties en het combineren van de grafische tekenmogelijkheden van Microstation. Het pakket wordt daarom veel gebruikt door industrieën voor het ontwerpen van installaties. Geomedia wordt veel gebruikt voor het beheer van wegen en leidingen Maker van verschillende MapInfo producten ( De applicaties zijn veelal toegespitst op toepassingen voor bedrijven (logistiek, klantenbestand, routeplanner). Het product is minder geschikt voor ruimtelijke GIS analyses (zoals bijvoorbeeld het combineren van kaartlagen). Het product heeft zich in een vroegtijdig stadium toegelegd op Internet applicaties. Het pakket wordt daarom de laatste tijd steeds meer gebruikt op het Internet. Zowel bij het WL als bij GeoDelft zijn op dit moment ArcView applicaties (ESRI) in gebruik. Tevens is ArcView het meest gebruikte GIS product bij zowel klanten van het WL als GD. Daarom is een verdere ontwikkeling met ESRI producten de meest logische stap. Een verdere beschrijving van de ESRI producten wordt in de volgende paragraaf gegeven. 2.2 ESRI programmatuur Bij het WL en GD wordt ArcView versie 3 gebruikt. In 2000 is door ESRI de opvolger gelanceerd ArcGIS 8. Deze nieuwe productenlijn zit technisch wezenlijk anders in elkaar ArcView 3.x ArcView 3.x is een Desktop GIS applicatie waarmee snel kaarten gemaakt kunnen worden uit databases. Met aanvullende extensies kan functionaliteit (ook analyses) worden toegevoegd, bijvoorbeeld de 3Danalyst voor 3D visualisatie, Spatial Analyst voor ruimtelijke analyses. Met de programmeertaal Avenue kan zelf een user interface of een applicatie gebouwd worden, eventueel in combinatie met een andere programmeertaal. 2

9 2.2.2 ArcGIS 8 ArcGIS 8 is de nieuwe productlijn van ESRI waarbinnen de verschillende componenten en dataformaten zo optimaal mogelijk op elkaar aansluiten. De desktop applicatie binnen ArcGIS 8 heet ArcView 8. De basis van ArcGIS 8 bestaat uit een set Microsoft COM objecten. Dit maakt het produkt opener van structuur. Het programmeren van nieuwe applicaties is niet meer mogelijk in Avenue, maar gebeurt met COM objecten in bijvoorbeeld Visual Basic, Delphi of C++. Dit betekent dat oude applicaties in ArcView 3.x niet meer bruikbaar zijn in ArcGIS 8. Wel kunnen shape files uit ArcView 3.x en coverages uit ARCINFO worden ingelezen. 2.3 Open GIS OpenGIS beschrijft een architectuur waarmee het mogelijk is wereldwijd bronnen van geografische informatie te zoeken, te gebruiken, te combineren en te bewerken. De OpenGIS specificaties worden opgesteld door het OGC (OpenGIS Consortium), een wereldwijde organisatie met leden uit het bedrijfsleven en non-profit organisaties. De specificaties van het OGC beschrijven: - de structuur van de opslag van de geografische bestanden - aard van geografische bewerkingen - structuur van catalogi De exacte specificaties van het Open GIS consortium zijn vastgelegd op hun homepage: Met behulp van deze omschrijvingen kan informatie snel verwerkt worden en kunnen zelf plugand-play componenten gemaakt worden. De OpenGIS specificaties zijn nog niet geheel gereed en er zijn nog maar weinig OpenGIS tools. Maar alle grote spelers in de GIS markt, en ook in de database wereld (Oracle bijvoorbeeld) gaan in de richting van OpenGIS, aangespoord door gebruikers. In Nederland voert het bedrijf Geodan een leidende rol op dit gebied. Bovenstaande teksten zijn deels ontleend aan hun internet pagina ( 2.4 GIS kaarten op het Internet Groot voordeel van het OpenGIS principe is dat gegevens, eventueel uit meerdere bronnen, makkelijk op het Internet gepubliceerd kunnen worden in de vorm van kaarten. Dit concept, heet "web mapping". De kaarten worden dynamisch gegenereerd door een mapserver. De geografische data worden opgeslagen op de server. Wanneer de gebruiker een kaart wordt gevraagd, moeten deze data vanaf de server naar de gebruiker worden getransporteerd. Hiervoor zijn twee methodes mogelijk. Feature transfer, waarbij de gebruiker vectoren ontvangt, en image transfer, waarbij de gebruiker bitmaps ontvangt. Zowel de bitmap als de feature variant kunnen in principe lagen combineren van verschillende bronnen. In het geval van vector transfer kunnen vectoren op verschillende servers opgevraagd worden, en als kaartlaag over elkaar heen worden weergegeven. In het geval van bitmap transfer kunnen kaarten transparant over elkaar worden weergegeven. Vector transfer is technisch ingewikkelder omdat de browser moet weten hoe in- en uitzoomen werkt, hoe posities berekend kunnen worden, hoe coördinaten opgeslagen kunnen worden, en hoe kaartlagen gecombineerd kunnen worden. Aangezien HTML hiertoe niet in staat is, moeten programmeurs Java, Active-X of plugins gebruiken om vectoren te tonen. 3

10 Als opvolger van het HTML is door leden van het Open Gis Consortium een meer intelligente oplossing geïntroduceerd: het GML (Geography Markup Language). GML is gebaseerd op de wereldstandaard voor gestructureerd uitwisselen van informatie, XML (extensible Markup Language). Met het GML kan dan ook geografische data worden gepresenteerd. Het GML is nog in ontwikkeling. De TU-Delft heeft onlangs een estafette gehouden van een GML bestand langs bedrijven die het GML ondersteunen. Dit bleek in de praktijk nog niet te werken. ESRI is een van de deelnemers aan het Open GIS consortium en heeft een speciale Internet GIS applicatie ArcIMS. Dit maakt onderdeel uit van de ArcGIS 8 lijn. 4

11 3. GIS applicaties en ontwikkelingen in Nederland 3.1 Databeheer Water ibever Adventus SRW ibever wordt gemaakt door het RIZA voor het beheren en toetsen van waterkwaliteitsgegevens ( Het programma kan aan ArcView gekoppeld worden Adventus is ontwikkeld in opdracht van de Unie van Waterschappen ( Het is een gestandaardiseerde beschrijving van de structuur waaraan de data van de Waterschappen moet voldoen. Om de gegevens te kunnen uitwisselen is een stekkerdoos Water ontwikkeld. Daarnaast is ook een CIW-gegevensstandaard gedefinieerd ( een subset van gegevens voor de gegevensuitwisseling tussen waterschappen en andere partijen, zoals provincies en Rijkswaterstaat. Standaard Raamwerk Water. Een project, in uitvoering, om 4 rekenmodellen (SWAP, Duflow, Sobek en Modflow) met elkaar te kunnen laten werken. Dit is een administratieve tool, zonder GIS koppeling Bodem Bodemkwaliteitsgegevens worden op dit moment opgeslagen in verschillende Bodem Informatie Systemen. Opslag vindt per project plaats door de verschillende adviesbureau s en onderzoeksinstellingen. Daarom wordt er steeds meer gestreefd naar een optimale afstemming tussen deze verschillende bestanden. In de volgende initiatieven wordt de opslag van bodemgegevens gestandaardiseerd: GLOBIS Geografisch Landelijk Overheids Bodem Informatie Systeem ( is met name bedoeld voor de uitvoering van de bevoegd gezagtaken, zoals beoordeling van rapporten, beschikken, plannen en de financiële afwikkeling van projecten. De 'bissen' zijn bedoeld voor de gedetailleerde opslag van informatie uit bodemonderzoeksrapporten en het maken van bodemkwaliteitskaarten. Uitwisseling van gegevens tussen de verschillende systemen wordt uitgewerkt in een protocol dat wordt opgesteld in het kader van het SIKB-project 'protocol datauitwisseling bodemgegevens'. Het is de bedoeling dat het nieuwe informatiesysteem voor 1 januari 2002 ingevoerd wordt bij alle provincies en verder bij Gemeentewerken Rotterdam en DCMR (Milieudienst Rijnmond). Op termijn zal er ook een Internet GIS applicatie voor Globis worden gemaakt MDB Minimale Dataset Bodem. In het kader van Actief Bodembeheer is afgesproken aan welke eisen de gegevens moeten voldoen. De gegevens worden opgeslagen in een centrale database en kunnen dan via Internet benaderd worden ABIS Actief Bodem Informatie Systeem. In dit Delft Cluster Thema 5 project wordt door GeoDelft, TNO-NITG en Gemeentewerken Rotterdam onderzocht hoe ondergrondgegevens (bodem, infrastuctuur, bestemming, etc) beter toegankelijk gemaakt kunnen worden, gebruik makend van bestaande tools NCGI Nationaal Clearinghouse Geo-Informatie, een soort digitale gouden gids op het internet voor geo informatie. Op de site ( wordt een 5

12 OpenGIS web-mapping tool geleverd, waarmee datasets uit verschillende GIS pakketten bekeken kunnen worden (zowel op bodem als op water gebied). DINO De centrale database van NITG met gegevens over boringen, sonderingen en geologische laagopbouw. De eerste versie van het internet loket is in 2001 geopend. GEF-CPT Standaard uitwisselingsformaat voor sonderingen GEF-Boringen Standaard uitwisselingsformaat voor boringen. 3.2 beschikbare GIS pakketten Water GIS-ZES INTWIS GIS-ZES is leggerbeheersysteem gedragen dooreen samenwerkingsverband van (momenteel 19) waterschappen. Voor de ontwikkeling, het onderhoud en de helpdeskondersteuning beschikken de aangesloten waterschappen over een zelfstandig en onafhankelijk buro: GIS-ZES. Er wordt gebruik gemaakt van het GIS pakket Smallworld. Momenteel loopt er onderzoek naar open Gis toepassingen en het gebruik van de Smallworld Internet Application Server (SIAS) INTWIS is een modulair GIS systeem voor het beheer van objecten t.b.v. waterkwantiteit en waterkwaliteit met hun geometrische en administratieve kenmerken. Objecten zijn bijv. oppervlaktewater, kaden, kunstwerken, keurontheffingen, waterkeringen en kadastrale informatie ( Het systeem maakt gebruik van een Oracle database, SDE en ArcView 3.x. INTWIS is gemaakt in opdracht van verschillende waterschappen. Het is voorzien dat het systeem uitgebreid gaat worden met nieuwe modules voor rioleringskenmerken en metingen. Verder is een overgang naar ArcGIS 8 in studie Bodem Bodem Informatie Systemen Voor het opslaan van bodem(kwaliteits)gegevens wordt gebruik gemaakt van Bodem Informatie Systemen. De 5 meest verkochte pakketten zijn: - StraBIS gemaakt door adviesbureau De Straat - NAZCA gemaakt door adviesbureau CSO - Bis4All gemaakt door automatiseringsbureau Centric - Lincs gemaakt door Chemielinco bv - Boss gemaakt door K+V van Alphen Milieu en vastgoed informatisering BV Woerden In elk BIS wordt de informatie op een verschillende wijze opgeslagen. De meeste pakketten maken gebruik van ArcView. In GLOBIS en in SIKB verband (zie paragraaf 3.1.2) worden afspraken gemaakt over het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende BIS pakketten. 6

13 Project applicaties Grote organisaties ontwikkelen hun eigen BIS tools. Voor deze inventarisatie zijn de volgende applicaties relevant: HSL Zuid - Gemeente Delft Gemeente R dam gebruikt naast NAZCA voor de bodemkwaliteitsgegevens de applicatie GRISLI. Dit is een applicatie binnen ArcView 3.1 voor het beheren van geotechnische gegevens zoals boringen en sonderingen. Met de applicatie kunnen profielen worden gegenereerd en gegevens in de tijd worden gepresenteerd gebruikt voor het beheren van kadastrale gegevens het programma ZWAAN. Dit is een Intranet toepassing bedoeld voor intern gebruik en bedrijven in Delft. Gedacht wordt aan een soortgelijke toepassing voor het project Spoorzone Delft voor het opslaan van bodem, grondwater, en bouwgegevens. ZWAAN is geprogrammeerd op een unix mapserver in phplpearl. Ingenieursbureau Rotterdam gaat eind 2001 over naar een nieuw BIS. Het bestaande systeem wordt overgezet naar een ArcView omgeving. 3.3 Open GIS applicaties In Nederland zijn reeds een beperkt aantal Open GIS applicaties beschikbaar op het Internet. Twee goede voorbeelden zijn: de site van het RIKZ (rikz.esrinl.com) waar zelf thematische kaarten gemaakt kunnen worden. De gebruiker kan een keuze maken van de gewenste locatie, parameter en toetsingswaarde. De gegevens worden vervolgens getoond in een kaartje, inclusief legenda de site van het Nationaal Clearinghouse Geo-Informatie ( ontsluit de metadata van een aantal (overheids)instanties. Actief deelnemende organisaties in het NCGI zijn onder meer het Kadaster, CBS, RIVM, DLG, het ministerie van VROM, de provincie Gelderland, TNO-NITG en de Ravi. De metadata wordt lokaal bij de aanbieders beheerd en wordt ontsloten door het NCGI in de rol als gateway. Op de site kan door middel van zoekcriteria een overzicht worden gekregen van databestanden. Wanneer aanwezig kan ook een kaartje worden bekeken. Het ophalen van data via een Open GIS systeem is nog niet gerealiseerd in Nederland. Dit is wel al mogelijk in de Verenigde Staten, mede omdat het leveren van data hier veelal een gratis overheidsdienst is. Een goed voorbeeld is waar een grote hoeveelheid aan geografische data kan worden opgezocht en gedownload. ESRI Nederland is ook betrokken bij diverse projecten waarbij kaartmateriaal via internet geraadpleegd kan worden. ( 7

14 4. Programmatuur binnen het WL en GD 4.1 Programma s In de volgende subparagrafen wordt een overzicht gegeven van de gebruikte programmatuur (zie ook Bijlage 1) Waterloopkundig laboratorium Delft 3D Sobek Ribasim Hymos Delft 3D is een geïntegreerd 2D/3D-rekenmodel voor oppervlaktewater, golven, sediment transport, morfologie, waterkwaliteit en ecologie. Sobek berekent 1D/2D-processen in watersystemen (rivieren, estuaria, afvoerstelsels). Het wordt gebruikt voor voorspelling van overstromingen, het optimaliseren van drainage stelsels, controle van irrigatie stelsels, ontwerp van afvoer rioolstelsels, controle van grondwaterstanden en waterkwaliteit en zout indringing. Ribasim is een pakket voor het simuleren van watervraag en waterverdeling in landelijke gebieden. Er vindt momenteel een herontwerp plaats, waarbij een van de opties integratie met Sobek is. Vanuit Ribasim is er sterke behoefte aan een ondersteunende GIS-omgeving, omdat de meeste basisgegevens in GIS beschikbaar zijn. HYMOS is een informatie systeem voor watermanagement, oppervlaktewater en grondwater, meteorologische gegevens en milieukundige toepassingen. In HYMOS kunnen tijdsafhankelijke gegevens worden ingevoerd en ruimtelijke analyses worden uitgevoerd GeoDelft De volgende geotechnische rekenprogramma s zijn door GeoDelft (mede)ontwikkeld en worden verkocht (zie ook Bijlage 1): MSheet MFoundation MStab MSettle MCompress MDrill MSeep MSheet bepaalt de stabiliteit en vervorming van damwanden gedurende verschillende uitvoeringsfasen. Als onderdeel van de CUR 166 ontwerpprocedure berekent MSheet onder andere automatisch de kritieke damwandlengte. MFoundation berekent volgens de NEN norm de optimale paal- en strookfunderingen op basis van sonderingen. MStab bepaalt automatisch de kritieke glijcirkel, en ondersteunt ook nietcirkelvormige glijvlakken. MSettle berekent de zakking door kruip en consolidatie. Verticale drainage en toetsing van gemeten waterspanningen aan de toelaatbare is mogelijk. MCompress bepaalt de grondparameters voor MSettle uit de resultaten van een samendrukkingsproef MDrill berekent voor een in te trekken horizontale leiding de minimale en maximale druk van de boorvloeistof, de trekkracht en de spanningen in de buis volgens NEN normen MSeep berekent de drukverdeling en freatische lijn bij grondwaterstroming. Het berekeningsresultaat kan weer als invoer dienen voor een stabiliteitsberekening met MStab 8

15 MWell MWell berekent de grondwaterstroming in pakketten van geleidende en weerstandbiedende lagen onder invloed van bemaling MPile MPile bepaalt het gedrag van een enkele paal of een paalgroep in een gelaagde bodem. MPile bevat diverse berekeningsmodellen, waarvan een aantal met interactie tussen de palen via de ondergrond. Zsteen ZSteen bepaalt de stabiliteit van gezette stenen in dijkbekleding bij stormaanval. Het programma berekent waterdrukken onder de stenen en beweging van de stenen. DG-SiteScreen DG-SiteScreen toetst verontreinigingsconcentraties aan verschillende internationale normen voor gezondheid, waterkwaliteit en milieu DG-Plume DG>Plume berekent met een analytische formule de verspreiding van een verontreinigingspluim. De parameters kunnen ook stochastisch ingevoerd worden. MGeoBase Binnen GeoBase kan het grondonderzoek, grondparameters en geometrische laagindelingen opslagen worden voor gebruik door MStab, MSettle, MDrill en MSeep. Gedurende de interactieve geometriedefinitie kunnen automatisch laagindelingen gegenereerd worden uit sondeerresultaten. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van de volgende programma s: Diana-Soil GMS Plaxis Diana-Soil berekent de 2D of 3D de stabiliteit, vervorming en grondwaterstroming in willekeurige samenstellingen van grond en constructie GMS is een grafische schil om het grondwaterstromingsprogramma Modflow en het stoftransportprogramma MT3D. ArcView shape files kunnen worden ingelezen als invoer en verwerkt worden tot modelinvoer. Plaxis is een Eindige Elementen programma voor het berekenen van gedrag in grond (grond en waterspanningen) 4.2 GIS programmatuur en koppelingen Waterloopkundig laboratorium Bij het Waterloopkundig Laboratorium worden overwegend ESRI producten gebruikt zoals ArcInfo, MapObjects en ArcView. Daarnaast wordt het rastergis PC Raster en de eigen GIS viewer Netter gebruikt. Voor het benaderen van gegevens van Waterschappen wordt gebruik gemaakt van INTWIS (zie paragraaf 3.2.1). Een overzicht van alle modellen wordt in Bijlage 1 gepresenteerd. Bestaande GIS koppelingen zijn beschikbaar voor: Delft3D/ArcInfo 7 voor aanmaken invoer van bodemligging en dwarsprofielen Delft3D/ArcView 3 voor aanmaken van invoer van bodemliggingen (rooster) en het presenteren van modelresultaten op het rooster DSS/ArcView/MapObjects voor het maken van een kaart met eenvoudige functies (info opvragen, schetsen van ruimtelijke ontwikkelingen). Administratieve data worden daarbij meestal in een MSAccess database opgeslagen. Sobek/ArcView 3/Arcinfo 7 voor het aanmaken van schematisaties in Sobek. Het kaartmateriaal wordt als shapefile opgeslagen en vervolgens als achtergrondkaart in de GIS-viewer Netter geïmporteerd. Netter toont vervolgens het netwerk en de data Sobek/INTWIS/ArcView 3/OracleForms voor het importeren van modeldata (schematisatie van het netwerk + kunstwerken) uit INTWIS in Sobek. 9

16 4.2.2 GeoDelft GeoDelft heeft de afgelopen jaren GIS tools ontwikkeld met software van Intergraph zoals MGE en Geomedia. Deze applicaties worden nu niet meer gebruikt. Er is een overstap naar ESRI producten gemaakt, omdat dit het meest gebruikte pakket is bij de klanten van GeoDelft. Doelstelling is om GIS applicaties zoveel mogelijk op projectbasis te maken, in plaats van één groot GIS voor het gehele bedrijf. Relevante ontwikkelingen binnen GeoDelft zijn: NAZCA. Dit is een applicatie binnen ArcView voor het presenteren van bodemkwaliteitsgegevens. Gegevens zijn opgeslagen in een Oracle database. Monitoringgegevens worden opgeslagen in Oracle databases. Deze gegevens worden verder verwerkt met MatLab applicaties voor het genereren van grafieken en eenvoudige kaartjes. Deze applicaties worden op maat gemaakt voor grote projecten 4.3 Gewenste ontwikkelingen GIS-modellen Waterloopkundig laboratorium In het algemeen is er een behoefte om beter aan te kunnen sluiten op de bestaande ITinfrastructuur van een klant. Steeds meer klanten hebben namelijk basisinformatie opgeslagen in (standaard) GIS/RDBMS-systemen. Concreet zijn er de volgende concrete wensen en ideeën: Zowel Sobek als Ribasim moeten deel uit gaan maken van een suite van Delft- 0D/1D/2D/3D-modelsystemen met zoveel mogelijk gemeenschappelijk componenten en look and feel. Daarbij hoort ook een flexibele koppeling met beheersomgevingen voor ruimtelijke data en aansluiting op de OMS-architectuur/DelftIO Uitbreiding/generalisatie van de D3D-GIS koppeling volgens onderstaand schema: ArcView met GUI en voor tonen van resultaten Avenue Scripts Memory DLL functies Delft3D-GIS DelftGPP functies voor vragen en lezen (library) ODS functies (library) Shape library Nefis Shapes 10

17 Dit schema is de architectuur van de eerste realisatie. De architectuur zal op onderdelen worden aangepast om precies aan te sluiten op Delft I/O. Er is behoefte aan o.a. visualisatie van ruimtelijke maatregelen in GIS en beheer van socioeconomische en ecologische aspecten in een GIS-omgeving. Nu zijn het vaak ad-hoc koppelingen tussen allerlei systemen, geprogrammeerd in Avenue. Deze dienen vervangen te worden door nieuwe programma s Vervanging van Netter door ArcView als front-end GIS voor Sobek. Hiervoor moet Netter in componenten gesplitst worden volgens de principes van het OMS-architectuur project Aansluiting op nieuwe ontwikkelingen zoals OpenGIS, ArcGIS 8 en RDBMS systemen. Nieuwe componenten moeten daarom zoveel mogelijk in COM objecten worden geschreven GeoDelft De volgende wensen op GIS gebied zijn er bij GeoDelft: het maken van een GIS koppeling met MGeoBase, waarin de belangrijkste parameters voor een aantal M-serie programma s worden opgeslagen. Met het GIS kan hiermee de selectie en invoer van de M-serie programma s vergemakkelijkt worden het maken van een uitvoer modules voor veel gebruikte modellen. Bijvoorbeeld voor 1D berekeningen (Msettle) of 2D berekeningen in Modflow het maken van een geotechnische component binnen NAZCA. Binnen NAZCA kunnen nu bodemkwaliteitskaarten gemaakt worden. Wens is om een uitbreiding naar geotechnische kaarten te kunne maken het verwerken van (on-line) monitoringgegevens via een GIS koppeling. Dit kunnen gegevens zijn van zettingen, grondwaterstanden of grondwaterkwaliteit Keuze ArcView 3 / ArcGIS 8 Zowel WL Delft Hydraulics als GeoDelft voorzien een verdere ontwikkeling van ESRI producten (ArcView). Hierbinnen dient een keuze gemaakt te worden in de oude ArcView 3.x lijn de nieuwe ArcGIS 8.1 lijn. Voordelen van de ArcGIS 8.1 lijn zijn: ArcGIS 8.1 is het pakket voor de toekomst en speelt in op de nieuwste ontwikkelingen zoals Open GIS, RDBMS, modulaire COM objecten en Internet applicaties (ArcIMS) Op termijn zullen ArcView 3.x toepassingen verdwijnen Nadelen van ArcGIS 8.1 zijn: alle huidige applicaties van WL en GD zijn in ArcView3.x geschreven. Ook de applicaties van derden zijn bijna allemaal binnen ArcView3.x gemaakt. De scripttaal Avenue wordt niet langer ondersteund in ArcView 8.1. Er is alleen een handmatige conversie te maken, vanwege de grote verschillen tussen Avenue en Visual Basic for Applications. Nu is moeilijk te voorspellen hoe snel de GIS wereld de overstap maakt van ArcView 3.x naar ArcView 8.1. Voor het maken van applicaties gelden de volgende aanbevelingen: bij de aanpassing of het maken van nieuwe van applicaties in ArcView 3.x dient de hoeveelheid code in Avenue beperkt te blijven tot het maken van de Interface. De rest van de applicatie dient zo veel mogelijk geprogrammeerd te worden in programmeertalen die ook in ArcView 8.1 gebruikt kunnen worden de basis van code in Delphi of Visual Basic kan zowel in ArcView 3 als in ArcView 8 (als COM object) gebruikt worden 11

18 de opslag van de data dient zo veel mogelijk te voldoen aan de specificaties van het Open GIS consortium. De data kan dan later makkelijk door web-mapping applicaties benaderd worden en gepresenteerd worden op het Internet. 12

19 Bijlage 1 Overzicht modellen Bijlage 13

20

GeoKey en Catalog Services

GeoKey en Catalog Services GeoKey en Catalog Services de sleutel tot geo-informatie Studiedag NCG 18 mei 2004 ronald.bottelier@geodan.nl Programma > Begrippen > Actualiteiten in meta-informatie > Visie op doorontwikkeling > GeoKey

Nadere informatie

The making of... www.cartography.gis Kartografische aspecten van commerciële WebGIS software. ... achter de schermen. Presentatie afstudeerscriptie:

The making of... www.cartography.gis Kartografische aspecten van commerciële WebGIS software. ... achter de schermen. Presentatie afstudeerscriptie: Presentatie afstudeerscriptie: www.cartography.gis Kartografische aspecten van commerciële WebGIS software Edward Mac Gillavry Wie heeft wel eens zijn postcode

Nadere informatie

en in praktijk Intergraph Shuttle Geo in Business Intelligence Shuttle

en in praktijk Intergraph Shuttle Geo in Business Intelligence Shuttle Bijpraatsessies geostandaarden Geo-standaarden in bedrijf en in praktijk Geo-standaarden in bedrijf en in praktijk Bijpraatsessies geo-standaarden in de e- overheid 10:00-10:20 NEN 3610 Oracle en Open

Nadere informatie

Viewer MapGuide Open Source/Enterprise

Viewer MapGuide Open Source/Enterprise Viewer MapGuide Open Source/Enterprise Versie 2.0, december 2012 GISkit BV Introductie Van Mapguide 6.5 MapGuide Open Source Ondanks het succes van MapGuide 6.5 had architectuur van dit product zijn beperkingen.

Nadere informatie

WFS 3.0 De geo-api van de toekomst. Linda van den Brink, Geonovum 13 februari #DataToBuildOn

WFS 3.0 De geo-api van de toekomst. Linda van den Brink, Geonovum 13 februari #DataToBuildOn WFS 3.0 De geo-api van de toekomst Linda van den Brink, Geonovum 13 februari 2019 @brinkwoman #DataToBuildOn Eerste versie uit 2002 https://nl.wikipedia.org/wiki/web_feature_service Web Feature Service

Nadere informatie

Een suite van web applicaties om geografische informatie in de organisatie te presenteren

Een suite van web applicaties om geografische informatie in de organisatie te presenteren M A P I N F O E X P O N A R E Een suite van web applicaties om geografische informatie in de organisatie te presenteren INTRODUCTIE VAN MAPINFO EXPONARE MapInfo Exponare is ontwikkeld om gebruikers toegang

Nadere informatie

Groep. StrateGis. Groep Gebiedsontwikkeling. Rekenmodellen. StrateGis Groep BV Herenstraat 122 2271 CL Voorburg www.strategis.nl

Groep. StrateGis. Groep Gebiedsontwikkeling. Rekenmodellen. StrateGis Groep BV Herenstraat 122 2271 CL Voorburg www.strategis.nl StrateGis Groep Groep Gebiedsontwikkeling Rekenmodellen StrateGis Groep BV Herenstraat 122 2271 CL Voorburg www.strategis.nl 1 Inleiding StrateGis is een jong en innovatief spin-off bedrijf van TNO Gebouw

Nadere informatie

Technisch Rapport. BAG Extract in i-bridge2.0. Versie 1.0. Datum 9 December 2010

Technisch Rapport. BAG Extract in i-bridge2.0. Versie 1.0. Datum 9 December 2010 Technisch Rapport BAG Extract in i-bridge2.0 Versie 1.0 Datum 9 December 2010 Status Final Colofon IVENT A&A CDC Madame Curielaan 4-6 Postbus 20703 2289 CA Rijswijk Contactpersoon Patrick Brooijmans Teamleider

Nadere informatie

GIS voor Corporate Data Management

GIS voor Corporate Data Management GIS voor Corporate Data Management V. Rambaran Mishre, Staatsolie GIS : Meten is Weten! (GIS-dag 2008) Agenda Waarom ArcGIS Implementatie Timeframe Architectuur Resultaten Data Management, Exploratie,

Nadere informatie

Nederlands WMS - SLD Profiel. Versie 1.0

Nederlands WMS - SLD Profiel. Versie 1.0 Nederlands WMS - SLD Profiel Versie 1.0 Ravi: een profiel Ravi, netwerk voor geo-informatie Stichting Ravi is een netwerkorganisatie in het publieke domein en richt zich op de ruimtelijke ontwikkeling

Nadere informatie

Click to edit Master subtitle style NOIV Congres 2011 GIS Open In Verbinding. Marcel de Rink

Click to edit Master subtitle style NOIV Congres 2011 GIS Open In Verbinding. Marcel de Rink Click to edit Master subtitle style NOIV Congres 2011 GIS Open In Verbinding Marcel de Rink Open? Of Gesloten? Agenda Waarom is Esri Open? Waarin is Esri Open? Open Open Open Open Standaarden Source Data

Nadere informatie

Portability, Interoperability of toch maar Connectivity Portability, Interoperability of toch maar Connectivity.

Portability, Interoperability of toch maar Connectivity Portability, Interoperability of toch maar Connectivity. Portability, Interoperability of toch 1 Even Voorstellen Diploma s: 1980 Bachelor of Science Civil Engineering (Cairo, Egypte) 1986 Doctoraal in Geodesie (TU Delft, Nederland) Enige Automatiseringservaring:

Nadere informatie

Handleiding. WMS webservice Topografische Kaart 1: (TOP25raster) Versie 1.0

Handleiding. WMS webservice Topografische Kaart 1: (TOP25raster) Versie 1.0 Handleiding WMS webservice Topografische Kaart 1:25.000 (TOP25raster) Versie 1.0 Inhoudsopgave Inleiding...3 1 WMS webservices...4 1.1 Doel van een WMS webservice...4 1.2 Voordelen van een webservice...5

Nadere informatie

Handleiding PDOK gebruik ten behoeve van Afnemers

Handleiding PDOK gebruik ten behoeve van Afnemers ten behoeve van Afnemers Dit document is bedoeld voor online gebruik. Datum: 10 december 2012 Versie: 1.1 Status: definitief Versiehistorie Versie Datum Wijzigingen ten opzichte van de vorige versie 1.0

Nadere informatie

Technisch Ontwerp W e b s i t e W O S I

Technisch Ontwerp W e b s i t e W O S I Technisch Ontwerp W e b s i t e W O S I WOSI Ruud Jungbacker en Michael de Vries - Technisch ontwerp Website Document historie Versie(s) Versie Datum Status Omschrijving / wijzigingen 0.1 20 nov 2008 Concept

Nadere informatie

Samen een half uurtje delen met Roer en Overmaas. Harry Pergens

Samen een half uurtje delen met Roer en Overmaas. Harry Pergens Samen een half uurtje delen met Roer en Overmaas Harry Pergens Waarom sta ik hier Ervaringen bij de vervanging van IRIS bij Roer en Overmaas samen met jullie te delen Daarmee een bijdrage te leveren aan

Nadere informatie

Handleiding. WMS webservice Kadastrale Gemeentegrenzen (KADGEM) Versie 1.0

Handleiding. WMS webservice Kadastrale Gemeentegrenzen (KADGEM) Versie 1.0 Handleiding WMS webservice Kadastrale Gemeentegrenzen (KADGEM) Versie 1.0 Inhoudsopgave Inleiding...3 1 WMS webservices...4 1.1 Doel van een WMS...4 1.2 Voordelen van een webservice...5 1.3 WMS KADGEM...5

Nadere informatie

Studie naar parameter gevoeligheid bij trillingsberekeningen in grondlagen

Studie naar parameter gevoeligheid bij trillingsberekeningen in grondlagen Title: Studie naar parameter gevoeligheid bij trillingsberekeningen in grondlagen Author: M.P. Koningen Institute: Holland Railconsult Number of pages : 30 July 2003 Keywords (3-5) : vibrations, reliability,

Nadere informatie

Handleiding. WMS webservice Digitale Kadastrale Kaart (DKK) Versie 2.0

Handleiding. WMS webservice Digitale Kadastrale Kaart (DKK) Versie 2.0 Handleiding WMS webservice Digitale Kadastrale Kaart (DKK) Versie 2.0 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 WMS webservices... 4 1.1 Wat is een WMS webservice... 4 1.2 Doel van een WMS webservice... 5 1.3 Voordelen

Nadere informatie

Samengaan van Geo-informatie en Service Oriëntatie

Samengaan van Geo-informatie en Service Oriëntatie Samengaan van Geo-informatie en Service Oriëntatie Waterbodem Applicatie (WAB*info) 10 juli 2008 Gaston Lamaitre Data-ICT-Dienst, Delft Inhoud Wat doet Rijkswaterstaat? Doel van WAB*info De randvoorwaarden

Nadere informatie

Handleiding. WMS webservice Topografische Kaart 1: (TOP50raster) Versie 1.0

Handleiding. WMS webservice Topografische Kaart 1: (TOP50raster) Versie 1.0 Handleiding WMS webservice Topografische Kaart 1:50.000 (TOP50raster) Versie 1.0 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. WMS webservices... 4 1.1.1 Het nut van een WMS...4 1.1.2. WMS TOP50Raster.. 5 2. Hoe werkt

Nadere informatie

Digitale Plannen en de nieuwe WRO

Digitale Plannen en de nieuwe WRO Digitale Plannen en de nieuwe WRO Afstemming tussen Geo-Informatiemodellen Paul Janssen, Geonovum Presentatie Wie is Geonovum? Wat is een geo-informatiemodel? Rol van een geo-informatiemodel Stelsel van

Nadere informatie

Productspecificatie DKK in PDOK

Productspecificatie DKK in PDOK Geo- en Vastgoedinformatie en Advies Materiebeleid PPB Digitale kadastrale kaart in PDOK Auteur(s) Kadaster Datum Geo- en Vastgoedinformatie en Advies Materiebeleid PPB Inhoudsopgave 1 van 5 1 Inleiding...

Nadere informatie

Integratie bij de bouw van een geo-gegevensmagazijn

Integratie bij de bouw van een geo-gegevensmagazijn Apex & Spatial Integratie bij de bouw van een geo-gegevensmagazijn SPREKER : E-MAIL : DATUM : Raymond van den Hoek rhoek@transfer-solutions.com 26-03-2012 WWW.TRANSFER-SOLUTIONS.COM Raymond van den Hoek

Nadere informatie

Deel 2: hydrologische modeldatabase NHI

Deel 2: hydrologische modeldatabase NHI Deel 1: vervanging MOZART DM Deel 2: hydrologische modeldatabase NHI Vervanging modelcodes Distributiemodel en Mozart Jeroen Ligtenberg (Rijkswaterstaat) DM en Mozart in het Landelijk Hydrologisch Model

Nadere informatie

Geo-Informatie. AGGN 7 Juni 2012 GIS Internet en Mobiel

Geo-Informatie. AGGN 7 Juni 2012 GIS Internet en Mobiel Geo-Informatie AGGN 7 Juni 2012 GIS Internet en Mobiel Sjaak Dieleman WUR, GIS Opleiding Nieuwland Geo-Informatie Detachering waterschap Ministerie van Buitenlandse Zaken (Azië) FAO - Wereld Voedsel Organisatie

Nadere informatie

Het RRGS Register en de Uniforme Risicokaart

Het RRGS Register en de Uniforme Risicokaart Het RRGS Register en de Uniforme Risicokaart Victor van Katwijk Oracle Spatial, 11 november 2005 Uniforme risicokaart Rode draad > Wat ging vooraf > Register (RRGS) > Overige ramptypen (ISOR) > Complete

Nadere informatie

Productbeschrijving DKK

Productbeschrijving DKK Geo- en Vastgoedinformatie en Advies Materiebeleid PPB Productbeschrijving Digitale kadastrale kaart in PDOK 1.1 Auteur(s) Kadaster Datum Geo- en Vastgoedinformatie en Advies Materiebeleid PPB Inhoudsopgave

Nadere informatie

..over. Geoportalen. en: Interoperabiliteit, Open Standaarden en WebService Architecturen. Presentatie GIN 17 november 2004 Theo Thewessen Geodan IT

..over. Geoportalen. en: Interoperabiliteit, Open Standaarden en WebService Architecturen. Presentatie GIN 17 november 2004 Theo Thewessen Geodan IT ..over Geoportalen en: Interoperabiliteit, Open Standaarden en WebService Architecturen Presentatie GIN 17 november 2004 Theo Thewessen Geodan IT Locatie als integrator binnen Geoportalen Location Interoperabiliteit:

Nadere informatie

Gebruikershandleiding Beeldmateriaal

Gebruikershandleiding Beeldmateriaal Gebruikershandleiding Beeldmateriaal Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Wat is de Landelijke Voorziening Beeldmateriaal?... 3 2 Levering van de luchtfoto s... 4 2.1 Luchtfoto s via webservices... 4 2.2

Nadere informatie

Introductie Oppervlaktewatermodellering Grondwatermodellering Hydro-GIS-analyses Hydro-Meetnetanalyses Maatwerk

Introductie Oppervlaktewatermodellering Grondwatermodellering Hydro-GIS-analyses Hydro-Meetnetanalyses Maatwerk Introductie Oppervlaktewatermodellering Grondwatermodellering Hydro-GIS-analyses Hydro-Meetnetanalyses Maatwerk Introductie Welkom bij AquaFlux. Wij zijn een adviesbureau op het gebied van grondwaterbeheer

Nadere informatie

Bedrijf Omschrijving Periode

Bedrijf Omschrijving Periode Curriculum senior adviseur project manager Algemeen XXX is een senior GIS consultant met grote ervaring in projectleiding, ontwerp, bouw en het vertalen van klantvragen naar GIS oplossingen. Hij spreekt

Nadere informatie

Kennis na het volgen van de training. Na het volgen van deze training bent u in staat:

Kennis na het volgen van de training. Na het volgen van deze training bent u in staat: Training Trainingscode Duur Gepubliceerd Taal Type Leermethode Kosten SF2015V8 4 dagen 02/02/2015 Nederlands & Engels Developer, basis Invidueel & klassikaal Op aanvraag Deze training richt zich op het

Nadere informatie

DIGITAAL, DAT WORDT NORMAAL

DIGITAAL, DAT WORDT NORMAAL DIGITAAL, DAT WORDT NORMAAL Walter de Koning / SIKB 25 september 2008 SIKB-Congres 2008_P_08_31725 Inhoud Meer vraag naar geo-informatie Informatiemodel bij bodem (SIKB 0101) Project digitaal normaal Archeologie

Nadere informatie

Gebruikershandleiding Beeldmateriaal

Gebruikershandleiding Beeldmateriaal Gebruikershandleiding Beeldmateriaal Inhoudsopgave 1 Inleiding...3 1.1 Wat is de Landelijke Voorziening Beeldmateriaal?...3 2 Levering van de luchtfoto s...4 2.1 Luchtfoto s via webservices...4 2.2 Luchtfoto

Nadere informatie

Zelftest Informatica-terminologie

Zelftest Informatica-terminologie Zelftest Informatica-terminologie Document: n0947test.fm 01/07/2015 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INTRODUCTIE Deze test is een zelf-test, waarmee u

Nadere informatie

CEL. Bouwstenen voor een elektronische leeromgeving

CEL. Bouwstenen voor een elektronische leeromgeving CEL Bouwstenen voor een elektronische leeromgeving FACTSHEET CEL VERSIE 1.0 DECEMBER 2001 CEL - Bouwstenen voor een elektronische leeromgeving Inhoudsopgave Wat is CEL? 1 Uitgangspunten 1 De eindgebruiker

Nadere informatie

Dit voorbeeldproject beschrijft het gebruik van web services (open standaarden) voor de ontsluiting van kernregistraties bij de gemeente Den Haag.

Dit voorbeeldproject beschrijft het gebruik van web services (open standaarden) voor de ontsluiting van kernregistraties bij de gemeente Den Haag. Voorbeeldproject Een Haagse SOA Dit voorbeeldproject beschrijft het gebruik van web services (open standaarden) voor de ontsluiting van kernregistraties bij de gemeente Den Haag. Aanleiding Vanuit de visie

Nadere informatie

Infrastructuur. GEO-ONDERZOEK Relevante grond(water)parameters en bodemopbouw

Infrastructuur. GEO-ONDERZOEK Relevante grond(water)parameters en bodemopbouw Infrastructuur Advies en ondersteuning binnen de gehele infraketen GEO-ONDERZOEK Relevante grond(water)parameters en bodemopbouw GEO-INFORMATIE Actuele situatie van het project en de omgeving gedetailleerd

Nadere informatie

Client Applicaties (Browser+Desktop) http/https. Apache Webserver. http proxy. WMS WFS Adm SLD Tomcat. Tomcat. GeoServer. PostGIS

Client Applicaties (Browser+Desktop) http/https. Apache Webserver. http proxy. WMS WFS Adm SLD Tomcat. Tomcat. GeoServer. PostGIS WMS voor Kadastrale kaart Limburg GEORZ-lab Datum: 17 juli 2009 Auteur: GEORZ-lab, Just van den Broecke Versie: 2 Contact: Ebrahim Hemmatnia (Adviseur PPI GEO, Kadaster), tel. 088 183 22 16. Inleiding

Nadere informatie

NOiV jaarcongres 2010 18 maart 2010. Flamingo. http://flamingo.gbo-provincies.nl/ de weg naar versie 4 een kwestie van durven?

NOiV jaarcongres 2010 18 maart 2010. Flamingo. http://flamingo.gbo-provincies.nl/ de weg naar versie 4 een kwestie van durven? NOiV jaarcongres 2010 18 maart 2010 Flamingo http://flamingo.gbo-provincies.nl/ de weg naar versie 4 een kwestie van durven? Richard de Bruin Agenda Flamingo historie Huidig Flamingo gebruik Toekomst van

Nadere informatie

De complete oplossing voor uw kadastrale informatievoorziening.

De complete oplossing voor uw kadastrale informatievoorziening. De complete oplossing voor uw kadastrale informatievoorziening. Foto: Mugmedia Het Kadaster gaat de levering van kadastrale informatie ingrijpend vernieuwen. Het huidige proces van verwerken van kadastrale

Nadere informatie

Knowledgeable Referenceable Personable Accountable Scalable

Knowledgeable Referenceable Personable Accountable Scalable Knowledgeable Referenceable Personable Accountable Scalable 1 WebForms en JavaBeans bij Essent Energie OGH presentatie 3 juli 2003 2 Agenda Inleiding Eenvoudige Java Bean in Web Forms Demo Meer complexe

Nadere informatie

Realisatie BAG WFS voor Pilot Brandweer Roermond

Realisatie BAG WFS voor Pilot Brandweer Roermond Realisatie BAG WFS voor Pilot Brandweer Roermond Datum: 25 augustus 2009 Afdeling: Materiebeleid GEO/RZ GEORZ-lab, Adviseur: Ebrahim Hemmatnia Versie: 1.4 Ontwikkelaar(s): Just van den Broecke Inleiding

Nadere informatie

Spatial Metadata & Opensource Geo Software. Paul van Genuchten OSGeo.nl dag 2012 - Velp

Spatial Metadata & Opensource Geo Software. Paul van Genuchten OSGeo.nl dag 2012 - Velp Spatial Metadata & Opensource Geo Software Paul van Genuchten OSGeo.nl dag 2012 - Velp This is 2012 Uw data staat online... Metadata is de manier om gebruikers op de hoogte te stellen van gebruiksbeperkingen,

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Vergelijking functionaliteit B3P GIS Suite 2.0 en 3.4

Inhoudsopgave. Vergelijking functionaliteit B3P GIS Suite 2.0 en 3.4 Vergelijking functionaliteit B3P GIS Suite 2.0 en 3.4 Inhoudsopgave 1. Algemeen...2 2. B3P Datastorelinker (ETL tool)...3 3. Quantum GIS Mapserver Export Plugin...4 4. B3P Kaartenbalie...5 5. B3P Gisviewer...6

Nadere informatie

KRW-VSS en (UM)-Aquo. data standaarden in Delft-FEWS. Amersfoort, 23 April 2012. Marc van Dijk Deltares

KRW-VSS en (UM)-Aquo. data standaarden in Delft-FEWS. Amersfoort, 23 April 2012. Marc van Dijk Deltares KRW-VSS en (UM)-Aquo data standaarden in Delft-FEWS Amersfoort, 23 April 2012 Marc van Dijk Deltares Inhoud Inleiding tot Delft-FEWS Filosofie & integratie van data en modellen Delft-FEWS & data standaarden:

Nadere informatie

Praktijkrichtlijn IMBRO

Praktijkrichtlijn IMBRO Praktijkrichtlijn IMBRO Auteur : TNO / Alterra Datum : 25 november 2009 versie : 1.0 Status : definitief IMBRO Informatiemodel Bodem en Ondergrond REVISIE HISTORIE Datum Versie Beschrijving Auteur(s)

Nadere informatie

Op pad met een digitale kaart. Martijn Oolman en Jack Schoenmakers, Hogeschool VHL KNAG presentatie 19B op 13-11-2016

Op pad met een digitale kaart. Martijn Oolman en Jack Schoenmakers, Hogeschool VHL KNAG presentatie 19B op 13-11-2016 Op pad met een digitale kaart Martijn Oolman en Jack Schoenmakers, Hogeschool VHL KNAG presentatie 19B op 13-11-2016 Inhoud Introductie Routes met stoppunten en opdrachten Online te gebruiken Waarbij allerlei

Nadere informatie

TOP10NL in ontwikkeling

TOP10NL in ontwikkeling TOP10NL in ontwikkeling Drs. N.J. Bakker Topografische Dienst Afdeling Onderzoek en Ontwikkeling Inleiding De Topografische Dienst (TDN) ontwikkelt momenteel nieuwe vectorbestanden voor gebruik in Geografische

Nadere informatie

Basisregistratie Ondergrond

Basisregistratie Ondergrond Basisregistratie Ondergrond Wat hebben we nu en waar gaan we naar toe? Hans van der Meij Geologische Dienst Nederland, TNO 9 november 2011 Waarom de ondergrond en voor wie? www.grondwaterstandinutrecht.nl

Nadere informatie

open standaard hypertext markup language internetprotocol transmission control protocol internet relay chat office open xml

open standaard hypertext markup language internetprotocol transmission control protocol internet relay chat office open xml DOWNLOAD OR READ : OPEN STANDAARD HYPERTEXT MARKUP LANGUAGE INTERNETPROTOCOL TRANSMISSION CONTROL PROTOCOL INTERNET RELAY CHAT OFFICE OPEN XML PDF EBOOK EPUB MOBI Page 1 Page 2 relay chat office open xml

Nadere informatie

Bodembeheer. Digitaal werken in het bodembeheer. Digitaal uitwisselen van (water-)bodemonderzoeksgegevens

Bodembeheer. Digitaal werken in het bodembeheer. Digitaal uitwisselen van (water-)bodemonderzoeksgegevens Digitaal werken in het bodembeheer Bodembeheer Digitaal uitwisselen van (water-)bodemonderzoeksgegevens is efficiënt voor overheden en voor bedrijven en leidt tot nieuwe mogelijkheden Informatie is onmisbaar

Nadere informatie

SAP Enterprise Asset Management en GIS

SAP Enterprise Asset Management en GIS Ideo Whitepaper SAP Enterprise Asset Management en GIS Waar zat die gasleiding nou ook al weer precies, heb ik mijn monteur wel met de juiste materialen naar de juiste locatie gestuurd en heb ik alle relevante

Nadere informatie

Propositie City/Regio MAEXchange

Propositie City/Regio MAEXchange Maakt de waarde van maatschappelijke initiatieven inzichtelijk en bevordert investeren en participeren daarin Propositie City/Regio MAEXchange Achtergrond City/Regio MAEXchange De MAEXchange is een landelijk

Nadere informatie

Linked data in de afvalwaterketen Het grote plaatje Wat is GeoDyn? GeoDyn voor gemeenten Analyses GWSW

Linked data in de afvalwaterketen Het grote plaatje Wat is GeoDyn? GeoDyn voor gemeenten Analyses GWSW Linked data in de afvalwaterketen Het grote plaatje Wat is GeoDyn? GeoDyn voor gemeenten Analyses GWSW Eric Oosterom Mark Lamers Timo Nierop Marinus Vonhof Het grote plaatje Eric Oosterom Stichting RIONED

Nadere informatie

Open Onderwijs API. De open standaard voor het delen van onderwijs data. 23 juni 2016 Frans Ward - SURFnet Architectuurraad - Utrecht

Open Onderwijs API. De open standaard voor het delen van onderwijs data. 23 juni 2016 Frans Ward - SURFnet Architectuurraad - Utrecht Open Onderwijs API De open standaard voor het delen van onderwijs data https://www.flickr.com/photos/statefarm/19349203414 23 juni 2016 Frans Ward - SURFnet Architectuurraad - Utrecht Missie Onderwijs

Nadere informatie

Artikel / Parametrisch ontwerpen en rekenen. Een hype of de toekomst?

Artikel / Parametrisch ontwerpen en rekenen. Een hype of de toekomst? Artikel / Parametrisch ontwerpen en rekenen Een hype of de toekomst? De manier waarop gebouwen ontworpen worden is in de basis al heel lang hetzelfde. Veranderingen in de werkwijze van constructeurs gaan

Nadere informatie

Afstemming Regionale modellen en NHI in 2012: Stand van zaken Grondwatermodel

Afstemming Regionale modellen en NHI in 2012: Stand van zaken Grondwatermodel Afstemming Regionale modellen en NHI in 2012: Stand van zaken Grondwatermodel Deltamodel project i.s.m. Projectteam NHI, AZURE project Wim J. de Lange Stand van zaken Grondwater Hoe doen we het Proces

Nadere informatie

Zelftest Java concepten

Zelftest Java concepten Zelftest Java concepten Document: n0838test.fm 22/03/2012 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INLEIDING BIJ DE ZELFTEST JAVA CONCEPTEN Om de voorkennis nodig

Nadere informatie

Handleiding Labcom webeditie. Januari 2009

Handleiding Labcom webeditie. Januari 2009 Handleiding Labcom webeditie Januari 2009 1 Inleiding:... 3 Beschrijving Hoofdscherm... 4 Een nieuwe opdracht maken... 5 Monsters en deelmonsters toevoegen... 6 Analyse toevoegen... 7 Aanvraag bekijken...

Nadere informatie

TROWA. Visie en scope Informatiemodel Waterschapsverordening. Datum : : 2.0, definitief

TROWA. Visie en scope Informatiemodel Waterschapsverordening. Datum : : 2.0, definitief TROWA Visie en scope Informatiemodel Waterschapsverordening Datum : 0-02-209 Versie : 2.0, definitief Documenthistorie Datum Versie Beschrijving 29--208 0. Initiële versie 07-2-208 0.2 Aangevulde/gecorrigeerde

Nadere informatie

Nota van B&W. Onderwerp Aanschaf software voor digitalisering bestemmingsplannen

Nota van B&W. Onderwerp Aanschaf software voor digitalisering bestemmingsplannen Nota van B&W Onderwerp Aanschaf software voor digitalisering bestemmingsplannen Portefeuille C. van Velzen Auteur Dhr. M. Overing Telefoon 5113551 E-mail: m.overing@haarlem.nl SO/BD/2006/787 Te kopiëren:

Nadere informatie

Voorwaarden voor leveren van digitale gegevens en producten Versie

Voorwaarden voor leveren van digitale gegevens en producten Versie Voorwaarden voor leveren van digitale gegevens en producten Versie 2.0 21-5-2015 Producten, rapportages, meetresultaten etc. worden vaak met behulp van digitale systemen gemaakt. In dit document worden

Nadere informatie

IHW Netwerkdag DD API DD API DD API DD API. Algemene informatie over deze workshop Algemene informatie over programma Digitale Delta

IHW Netwerkdag DD API DD API DD API DD API. Algemene informatie over deze workshop Algemene informatie over programma Digitale Delta IHW Netwerkdag Algemene informatie over deze workshop Algemene informatie over programma Digitale Delta Praktijk casus 1 Proactief ophalen van randvoorwaarden middels invullen van post-its Verzamelen input

Nadere informatie

Syfadis Suite. LMS & Talent applicatie

Syfadis Suite. LMS & Talent applicatie Syfadis Suite LMS & Talent applicatie FERN : digitaal leren op werkvloer E books Library Learning Management SyfadisLearning & Talent suite Learning Content management & authoring Performance Support Feiten

Nadere informatie

Taxis Pitane SQL beheerder. Censys BV - Eindhoven

Taxis Pitane SQL beheerder. Censys BV - Eindhoven Taxis Pitane SQL beheerder Censys BV - Eindhoven Inhoud Wat is Taxis Pitane SQL beheerder?... 3 Kenmerken van de software... 3 De juiste SQL server editie voor uw organisatie... 3 SQL Server 2008 Express...

Nadere informatie

Tools voor canonieke datamodellering Bert Dingemans

Tools voor canonieke datamodellering Bert Dingemans Tools voor canonieke datamodellering Tools voor canonieke datamodellering Bert Dingemans Abstract Canonieke modellen worden al snel omvangrijk en complex te beheren. Dit whitepaper beschrijft een werkwijze

Nadere informatie

BRO Uitgiftekanalen. Handreiking voor afnemen van BRO gegevens

BRO Uitgiftekanalen. Handreiking voor afnemen van BRO gegevens BRO Uitgiftekanalen Handreiking voor afnemen van BRO gegevens Colofon Uitgegeven door Auteur Datum Versie Informatie Website Ministerie van BZK Programmabureau BRO Erik van der Zee (ketenarchitect BRO)

Nadere informatie

Nederlands Hydrologisch Instrumentarium (NHI) een overzicht van de ontwikkeling van het Landelijk Hydrologisch Model 2004 2014

Nederlands Hydrologisch Instrumentarium (NHI) een overzicht van de ontwikkeling van het Landelijk Hydrologisch Model 2004 2014 Nederlands Hydrologisch Instrumentarium (NHI) een overzicht van de ontwikkeling van het Landelijk Hydrologisch Model 2004 2014 Timo Kroon, RWS WVL stuurgroep NHI, jan 2014 Inhoud Eerste schets; wat is

Nadere informatie

Delft-FEWS & Web Services

Delft-FEWS & Web Services Delft-FEWS & Web Services Presentatie Delft-FEWS Gebruikers dag 2018 Marc van Dijk, Rudie Ekkelenkamp, Stef Hummel 5 Juni 2018 Delft-FEWS & (Web) Services 1. Delft-FEWS 2. Roadmap 3. Standaarden Verzamelen

Nadere informatie

MA!N Rapportages en Analyses

MA!N Rapportages en Analyses MA!N Rapportages en Analyses Auteur Versie CE-iT 1.2 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Microsoft Excel Pivot analyses... 4 2.1 Verbinding met database... 4 2.2 Data analyseren... 5 2.3 Analyses verversen... 6

Nadere informatie

Data Governance van visie naar implementatie

Data Governance van visie naar implementatie make connections share ideas be inspired Data Governance van visie naar implementatie Frank Dietvorst (PW Consulting) deelprogrammamanager Caesar - Vernieuwing Applicatie Landschap Leendert Paape (SAS

Nadere informatie

Stage- en/of afstudeeronderwerpen

Stage- en/of afstudeeronderwerpen Stage- en/of afstudeeronderwerpen Afdeling Basisinformatie Van Rob Poll-van Dasselaar Datum 10 juli 2015 Inhoudsopgave 1 De afdeling 3 2 Stage lopen of afstuderen 4 3 De opdrachten 5 4 Geïnteresseerd?

Nadere informatie

ArcGIS Mobile ADF. Smart Client Applicaties voor ArcGIS Server Eva Dienske, Wim Ligtendag

ArcGIS Mobile ADF. Smart Client Applicaties voor ArcGIS Server Eva Dienske, Wim Ligtendag ArcGIS Mobile ADF Smart Client Applicaties voor ArcGIS Server Eva Dienske, Wim Ligtendag Agenda Wat is de Mobile ADF? Architectuur Demo Wat is de mobile ADF? Ontwikkeltoolkit voor mobiele (Smart Client)

Nadere informatie

DATAMODELLERING TOEPASSEN DATA ANALYTICS

DATAMODELLERING TOEPASSEN DATA ANALYTICS DATAMODELLERING TOEPASSEN DATA ANALYTICS Inleiding In dit whitepaper wordt een toepassingsgebied beschreven voor datamodellering. Een toepassing is een werkveld op het vlak van architectuur of modellering

Nadere informatie

TRECO OFFICE Annex 2: Inrichting van database, vergelijkingsapplicaties en integratie met BIM

TRECO OFFICE Annex 2: Inrichting van database, vergelijkingsapplicaties en integratie met BIM RAPPORT TRECO OFFICE Annex 2: 6.2.1 Inrichting van database, vergelijkingsapplicaties en integratie met BIM Opdrachtgever: RVO Uitgevoerd door: DEMO Consultants Projectnummer: 2014.036 Datum: 24 november

Nadere informatie

Maatwerk software ontwikkelingen

Maatwerk software ontwikkelingen Maatwerk software ontwikkelingen IT Diensten Richard Schmidt Maatwerk Software Ontwikkelingen, 1 Wat is maatwerk software DGMR Maatwerk software Hoogwaardige wetenschappelijke software Gebruiksvriendelijke

Nadere informatie

Overview. GIS bij Gasunie. Hans Postema Bert Kuipers. NGI afdeling Noord. Vervolg/ Toekomst GIS NU. Implementatie. Aanleiding.

Overview. GIS bij Gasunie. Hans Postema Bert Kuipers. NGI afdeling Noord. Vervolg/ Toekomst GIS NU. Implementatie. Aanleiding. takes gas transport further GIS bij Gasunie NGI afdeling Noord Hans Postema Bert Kuipers Overview GASUNIE Introductie Vervolg/ Toekomst GIS NU Implementatie Aanleiding Eisen & Wensen Juli 2005: Gasunie

Nadere informatie

Handleiding PDOK wandel- en fietsroutes

Handleiding PDOK wandel- en fietsroutes Handleiding PDOK wandel- en fietsroutes Versie 1.1 (4 december 2012) Algemene informatie Stichting Landelijk Fietsplatform en Stichting Wandelnet beheren de landelijke (recreatieve) routedatabank. Vanaf

Nadere informatie

SPTOOLS SHAREPOINT CONNECTOR -

SPTOOLS SHAREPOINT CONNECTOR - SPTOOLS SHAREPOINT CONNECTOR - 1/6 Inhoudsopgave 1. SPTOOLS... 3 WAT KAN HET?... 3 Document Browser...3 Document Bundels...3 Consistente Data Quality...3 SharePoint workflows en document goedkeuring...3

Nadere informatie

NOTITIE. Vragen gebruikersgroep

NOTITIE. Vragen gebruikersgroep NOTITIE [van] Edward Diemel [voor] Swing gebruikersgroep [kenmerk] n2013-0081ed [plaats] Delft [project] 13057-SWG [datum] 19 maart 2013 [onderwerp] Swing gebruikersdag 19-03-2013 Op 19 maart 2013 heeft

Nadere informatie

MijnOmgeving. Geo-informatie dvoor X de ogen van de klant

MijnOmgeving. Geo-informatie dvoor X de ogen van de klant MijnOmgeving Geo-informatie dvoor X de ogen van de klant Presentatie Hoe het scherm eruit ziet Wat het doet Onze benadering Demo Advisering inhoud Wat het niet kan Van idee naar product Projectgroep Functioneel

Nadere informatie

Publishing WWII aerial photographs within geographical & library information systems

Publishing WWII aerial photographs within geographical & library information systems Publishing WWII aerial photographs within geographical & library information systems Wageningen UR Library, Special Collections Barcelona, 17 April 2012, Liesbeth Missel & Lieke Verhelst Creating a geo

Nadere informatie

AERIUS: Rekeninstrument voor de PAS

AERIUS: Rekeninstrument voor de PAS AERIUS: Rekeninstrument voor de PAS Hoe bouw je als Rijksoverheid een succesvol rekeninstrument voor de wet Programmatische Aanpas Stikstof PAS? Hilbrand Bouwkamp Lead Developer AERIUS 1 PAS en AERIUS

Nadere informatie

Delft-FEWS - HYMOS - MATROOS gebruikersdag Toekomst van datasystemen. 17 juni 2009

Delft-FEWS - HYMOS - MATROOS gebruikersdag Toekomst van datasystemen. 17 juni 2009 Delft-FEWS - HYMOS - MATROOS gebruikersdag 2009 Toekomst van datasystemen 17 juni 2009 Delft-FEWS - HYMOS - MATROOS gebruikersdag 2009 Toekomst van datasystemen bij Deltares 17 juni 2009 Deltares vanaf

Nadere informatie

ERVARINGEN MET PDOK IN HET VELD (GEMEENTEN)

ERVARINGEN MET PDOK IN HET VELD (GEMEENTEN) ERVARINGEN MET PDOK IN HET VELD (GEMEENTEN) Inspiratiesessie PDOK Partner middag Peter-Paul Koonings GeoNovation B.V. Inspiratiesessie AGENDA Voorstellen Relatie met PDOK Welke gegevens en hoe publiceren?

Nadere informatie

Bijlage 1. Opzet aanpak Navigatie. inowit. Datum: augustus 2013. Versie 4. Pagina 1 van 7

Bijlage 1. Opzet aanpak Navigatie. inowit. Datum: augustus 2013. Versie 4. Pagina 1 van 7 Bijlage 1 Opzet aanpak Navigatie inowit Datum: augustus 2013 Versie 4 Pagina 1 van 7 Inhoud 1. Stappen:... 3 Stap 1: beheer kaartapplicatie / wegennetwerk... 3 Stap 2: CCS-M ingeven van (operationele)

Nadere informatie

AllSolutions 10.0.24. Online samenwerken. Algemeen

AllSolutions 10.0.24. Online samenwerken. Algemeen AllSolutions 10.0.24 Online samenwerken Documenten bij een entiteit aan kringen koppelen Met kringen kunt u samenwerken met personen in een bepaalde groep. Bijvoorbeeld alle medewerkers binnen uw bedrijf,

Nadere informatie

Software Processen. Ian Sommerville 2004 Software Engineering, 7th edition. Chapter 4 Slide 1. Het software proces

Software Processen. Ian Sommerville 2004 Software Engineering, 7th edition. Chapter 4 Slide 1. Het software proces Software Processen Ian Sommerville 2004 Software Engineering, 7th edition. Chapter 4 Slide 1 Het software proces Een gestructureerd set van activiteiten nodig om een software systeem te ontwikkelen Specificatie;

Nadere informatie

INSPIRE ruimtelijke datadiensten. INSPIRE Kennissessie Amersfoort, 5 juli 2016

INSPIRE ruimtelijke datadiensten. INSPIRE Kennissessie Amersfoort, 5 juli 2016 INSPIRE ruimtelijke datadiensten INSPIRE Kennissessie Amersfoort, 5 juli 2016 Agenda Ruimtelijke datadiensten ook wel.. Spatial Data Services of SDS ook wel diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens

Nadere informatie

Opdrachtformulering (pagina 3 van 7)

Opdrachtformulering (pagina 3 van 7) Afstudeerovereenkomst van Tim Wils Bijlage 1 Opdrachtformulering (pagina 3 van 7) Dit project betreft een eigen framework (soort API) waarmee relatief gemakkelijk en in korte tijd eindproducten opgezet

Nadere informatie

Basisregistratie Ondergrond

Basisregistratie Ondergrond Basisregistratie Ondergrond De rol van GEO-ICT bedrijven Stephan Gruijters Geologische Dienst van Nederland - TNO 1 Stelsel van Basisregistraties uitkering (BLAU) Inkomen (BRI) Persoon (RNI) Persoon (GBA)

Nadere informatie

Nationaal modelinstrumentarium voor integraal waterbeheer. Jan van Bakel Alterra

Nationaal modelinstrumentarium voor integraal waterbeheer. Jan van Bakel Alterra Nationaal modelinstrumentarium voor integraal waterbeheer Jan van Bakel Alterra Inhoud Inleiding Enige historische achtergronden Modellering hydrologie op nationale schaal Vervolg Advies aan OWO Relaties

Nadere informatie

DrICTVoip.dll v 2.1 Informatie en handleiding

DrICTVoip.dll v 2.1 Informatie en handleiding DrICTVoip.dll v 2.1 Informatie en handleiding Nieuw in deze versie : Koppeling voor web gebaseerde toepassingen (DrICTVoIPwebClient.exe) (zie hoofdstuk 8) 1. Inleiding Met de DrICTVoIP.DLL maakt u uw software

Nadere informatie

RESEARCH DATA MANAGEMENT INNOVATIE & SURF

RESEARCH DATA MANAGEMENT INNOVATIE & SURF RESEARCH DATA MANAGEMENT INNOVATIE & DIENSTONTWIKKELING @ SURF Wat is Research Management? Research data management is an explicit process covering the creation and stewardship of research materials to

Nadere informatie

Extraheren, combineren, confronteren en extrapoleren

Extraheren, combineren, confronteren en extrapoleren Extraheren, combineren, confronteren en extrapoleren het volg en stuursysteem; een in ICT verpakte werkwijze Het Kosten maatregelenpakket: tot 2015: 2,2 miljard euro tot 2027: 4,2 miljard euro Werkwijze

Nadere informatie

Toepassing Oracle Spatial. Pragmatk i a. Emile Peters, Max.nl Robert oude Lohuis, Vertis

Toepassing Oracle Spatial. Pragmatk i a. Emile Peters, Max.nl Robert oude Lohuis, Vertis Toepassing Oracle Spatial Pragmatk i a Emile Peters, Max.nl Robert oude Lohuis, Vertis Agenda Introductie Vertis en Max.nl EGEM Pragmatika Oracle Spatial Toepassing eigen organisatie Max.nl: Levert rendement

Nadere informatie