Bijzondere Resistente Micro-Organismen (BRMO, inclusief MRSA en VRE) Informatie en maatregelen

Transcriptie

1 Bijzondere Resistente Micro-Organismen (BRMO, inclusief MRSA en VRE) Informatie en maatregelen

2 Inleiding...3 Wat zijn BRMO s?...3 De meest bekende BRMO s...3 De gevolgen van een BRMO-besmetting...4 Wanneer zou u besmet geraakt kunnen zijn met een BRMO?...4 Onderzoek van een patiënt met een (mogelijke) BRMO-besmetting...4 De isolatiemaatregelen...4 Contactisolatie...5 Contactdruppel-isolatie...6 Druppelisolatie...7 Aërogene isolatie...7 Strikte isolatie...8 Nadere informatie...9 Bijlage 1: Zelf afnemen van MRSA-screeningskweken...10 Hoe gaat u te werk?...10 Meer kweken afnemen...10 Inleveren van het kweekmateriaal...11 Uitslag...11 Bijlage 2: Zelf afnemen van BRMO-screeningskweken...12 Hoe gaat u te werk?...12 Meer kweken afnemen...12 Inleveren van het kweekmateriaal...12 Uitslag...12 Bijlage 3: Zelf afnemen van VRE-screeningskweken...13 Hoe gaat u te werk?...13 Meer kweken afnemen...13 Inleveren van het kweekmateriaal...13 Uitslag

3 Inleiding Deze folder bevat informatie over Bijzonder Resistente Micro-Organismen (BRMO) en de maatregelen die Orbis Medisch Centrum (OMC) treft om verspreiding van deze bacteriën onder patiënten, bezoekers en ziekenhuismedewerkers te voorkomen. Deze maatregelen kunnen ook van toepassing zijn bij bepaalde virusinfecties. Wat zijn BRMO s? BRMO is de afkorting van Bijzonder Resistent Micro-Organisme. Een microorganisme is een andere naam voor bacteriën, virussen en schimmels. Iedereen draagt vele soorten bacteriën met zich mee. Bij een verminderde weerstand kunnen bacteriën infecties veroorzaken zoals ontstoken wondjes, longontsteking of blaasontsteking. Dit soort infecties geneest in de regel vanzelf, maar soms is het nodig ze te behandelen met antibiotica. Antibiotica zijn middelen die worden gebruikt om bacteriën te doden of in hun groei te remmen, zodat de infectie kan genezen. Een BRMO is echter geen gewone bacterie. Het is een bacterie die ongevoelig is voor de meeste gebruikte antibiotica. Er zijn maar enkele middelen die wél werkzaam zijn als een infectie met een dergelijke bacterie optreedt. Met deze middelen moet zuinig worden omgegaan omdat de bacterie anders ook ongevoelig kan worden voor deze middelen. Het is daarom van groot belang dat zo weinig mogelijk mensen deze BRMO s bij zich dragen. Patiënten die (mogelijk) een ongevoelige bacterie bij zich dragen, worden - als ze in het ziekenhuis komen - zo snel mogelijk hierop gescreend (gekweekt) en worden eventueel in isolatie verpleegd en/of onderzocht. Op deze manier kan verdere verspreiding worden voorkomen. Of en hoe een besmetting met een BRMO wordt behandeld wordt in overleg met de behandelend arts en de arts-microbioloog bepaald. Helaas neemt het aantal BRMO s steeds verder toe door onder meer overmatig gebruik van antibiotica in de veeteelt. Ook het reisgedrag van mensen en het transport van dieren en goederen over de hele wereld leidt tot die toename en wereldwijde verspreiding. De meest bekende BRMO s MRSA MRSA is de bekendste en één van de eerst ontdekte BRMO s. MRSA is de afkorting van Methicilline Resistente Staphylococcus Aureus. Het is één van de bacteriën met een verminderde gevoeligheid voor antibiotica die de mens bij zich kan dragen. VRE VRE is een andere BRMO. VRE is de afkorting van Vancomycine Resistente Enterokok. De enterokok is een bacterie die bij mensen in de darm voorkomt en ongevoelig kan worden voor antibiotica. 3

4 De gevolgen van een BRMO-besmetting BRMO s geven meestal geen ziekteverschijnselen bij gezonde mensen die deze bacterie bij zich dragen. Bij een sterk verminderde weerstand, wonden of bijvoorbeeld een urinekatheter, kan een infectie met een BRMO ontstaan. Deze infecties zijn dan moeilijk te behandelen. Wanneer zou u besmet geraakt kunnen zijn met een BRMO? In onderstaande gevallen bestaat de kans op besmetting met een BRMO: Als u in de afgelopen 2 maanden bent onderzocht, behandeld of opgenomen in een buitenlands ziekenhuis. Als u in de afgelopen 2 maanden bent onderzocht, behandeld of opgenomen in een Nederlands ziekenhuis of verpleeghuis waar BRMO-problemen heersen. Als u werkzaam bent op een bedrijf met levende varkens of kalveren. Als u direct contact heeft gehad met een patiënt met BRMO. Als uw adoptiekind uit het buitenland in het land van herkomst besmet zou kunnen zijn. Als u afkomstig bent uit het buitenland en in ons ziekenhuis komt dialyseren (als zogenaamde gastdialysant ). Als een van bovenstaande situaties voor u van toepassing is, vragen wij u dit meteen bij het meldpunt van het specialisme te melden of dit bij ziekenhuisopname te melden aan de medewerker van het meldpunt, een verpleegkundige of aan uw arts. Onderzoek van een patiënt met een (mogelijke) BRMO-besmetting Om te onderzoeken of iemand een ongevoelige bacterie bij zich draagt, kunnen kweken afgenomen worden van keel, neus, anus, bilnaad (oftewel het perineum. Dit is het gebied tussen vagina/balzak en anus). Er kunnen ook kweken worden afgenomen van het rectum (de anus), urine, wondjes, sputum en/of de huid. Het afnemen van deze kweken kan gebeuren door een verpleegkundige of arts, maar in veel gevallen ook door de patiënt zelf of een familielid. Een instructie over het zelf afnemen van kweken vindt u in de bijlagen. Zolang de uitslag van het onderzoek niet bekend is, worden speciale maatregelen ten aanzien van verpleging en/of onderzoek genomen. Deze worden in de volgende paragrafen beschreven. Na drie tot vijf dagen is de kweekuitslag bekend. Als de bacterie bij het onderzoek niet wordt gevonden, zijn er geen speciale maatregelen meer nodig. De isolatiemaatregelen Als u mogelijk drager bent van een BRMO of als na onderzoek blijkt dat u besmet bent met een BRMO, zijn extra maatregelen noodzakelijk om verspreiding van de bacterie onder andere patiënten te voorkomen. Deze extra maatregelen noemen we isolatiemaatregelen. De algemene voorzorgsmaatregelen (basishygiëne en handhygiëne) zoals die in het ziekenhuis normaal worden toegepast, zijn in dat geval ontoereikend. Isolatie van de patiënt oftewel een verblijf in OMC apart van anderen is een belangrijk middel ter bestrijding van infectieziekten. 4

5 Isolatie kan sóms plaatsvinden in een isolatiekamer. Dit is een speciale kamer met een sluis. De luchtstroom in kamer en sluis is zo geregeld dat bacteriën zich niet vanuit de kamer naar de rest van het ziekenhuis kunnen verplaatsen. Medewerkers en bezoek betreden de kamer alléén via de sluis. De patiënt mag de kamer niet verlaten tenzij onderzoek buiten de kamer noodzakelijk is. De isolatiemaatregelen worden gehandhaafd zolang de uitslag van het BRMOonderzoek nog niet bekend is en worden pas opgeheven als blijkt dat de kweekuitslagen negatief zijn. In de meeste gevallen is het gebruik van een isolatiekamer niet nodig. Aangezien de meeste patiënten in OMC verblijven in een éénpersoonskamer kan het contact met andere patiënten eenvoudig vermeden worden. In geval van MRSA zal er altijd gebruik gemaakt worden van een isolatiekamer. Medewerkers treffen tijdens intensieve zorg en onderzoek dan wel andere beschermende maatregelen. Wélke maatregelen er getroffen worden is afhankelijk van het type BRMO dat (mogelijk) aangetroffen wordt. De maatregelen blijven van kracht totdat zeker is dat de patiënt de bacterie niet (meer) bij zich draagt. Het is niet prettig om te worden verpleegd in isolatie. Het is helaas alleen op deze manier mogelijk om de patiënt en anderen te beschermen tegen een mogelijke BRMO-verspreiding. Om deze reden worden de gegevens van een patiënt met een BRMObesmetting ook in het BRMO-databestand van Orbis Medisch Centrum opgenomen en eventueel uitgewisseld met andere zorginstellingen. Verschillende soorten isolatie Het is afhankelijk van de soort bacterie die bij de patiënt wordt aangetroffen (of mogelijk wordt verwacht) op welke manier isolatie moet worden toegepast. Het type isolatie wordt ingesteld in overleg met de behandelend arts, de artsmicrobioloog en de deskundige Infectiepreventie. In de onderstaande paragrafen vindt u een beknopte uitleg van de verschillende soorten isolatie. Bent uzelf besmet met een BRMO, dan is het goed u te realiseren, dat voor u de situatie iets anders kan zijn dan beschreven is in deze folder. In de onderstaande paragrafen is beschreven welke maatregelen de hulpverleners in acht nemen als zij uw kamer binnenkomen. Met de hulpverlener bedoelen we iedereen die in OMC werkt, zowel de arts, de verpleegkundige als de voedingsassistent en degene die uw kamer komt poetsen. Contactisolatie Contactisolatie wordt toegepast bij infectieziekten die zich via direct contact met de patiënt of zijn directe omgeving verspreiden. De patiënt verblijft gewoon in een standaard eenpersoonskamer. Voor deze vorm van isolatie kan gekozen worden bij aanwezigheid van een bepaald soort BRMO, maar ook bij diarree, wondinfecties, wondroos/belroos (erysipelas), hepatitis, een koortslip/koortsuitslag (herpes simplex), gordelroos (herpes zoster), luizen, het rotavirus (een virus dat vooral bij kinderen overgeven en diarree veroorzaakt), clostridiumbacteriën, etc. De patiënt verblijft in een normale patiëntenkamer. 5

6 Van de patiënt wordt verwacht dat hij: voor zover daartoe in staat, een goede persoonlijke hygiëne in acht neemt, de handen wast na toiletgebruik en daarna desinfecteert met handalcohol; vóór het verlaten van de kamer de handen desinfecteert met handalcohol. Let op: Clostridiumbacteriën zijn ongevoelig voor handalcohol. In plaats van handendesinfectie worden de handen in het voorkomende geval gewassen met water en zeep. Van bezoekers wordt verwacht dat zij: een goede persoonlijke hygiëne in acht nemen, handen wassen en desinfecteren na toiletgebruik; de handen desinfecteren met handalcohol bij het betreden van de kamer; vóór het verlaten van de kamer de handen desinfecteren. De hulpverlener draagt bij het betreden van de kamer wegwerphandschoenen en tijdens uw verzorging of als u onderzocht wordt een beschermende schort. Informatieverstrekking Informatie over de maatregelen die getroffen worden en die wij van u en uw bezoek verwachten, worden via een groene kaart op de schuifdeur van uw kamer aangegeven. Contactdruppel-isolatie Contactdruppel-isolatie wordt toegepast om overdracht te voorkomen van bepaalde bacteriën of virussen die zich via direct contact met de patiënt of zijn omgeving én via (hoest)druppels door de lucht kunnen verspreiden. De patiënt verblijft in een standaard eenpersoons-kamer. Voor deze vorm van isolatie kan ondermeer gekozen worden bij aanwezigheid van een BRMO en bij griep (influenza). De patiënt verblijft in een normale patiëntenkamer. Van de patiënt wordt verwacht dat hij: voor zover daartoe in staat, een goede persoonlijke hygiëne in acht neemt, de handen wast na toiletgebruik en daarna desinfecteert met handalcohol; op een veilige manier hoest en niest (door gebruik te maken van wegwerpzakdoekjes); vóór het verlaten van de kamer de handen desinfecteert; bij het verlaten van de kamer een mondneusmasker draagt. Van bezoekers wordt verwacht dat: zij zich voorafgaand aan het bezoek melden bij de verpleging. De verpleging geeft hen instructie over de te nemen maatregelen en ziet erop toe dat deze juist worden uitgevoerd; zij een mondneusmasker dragen. Dit ontvangen zij van de verpleegkundige; zij een goede persoonlijke hygiëne in acht nemen, handen wassen en desinfecteren na toiletgebruik; zij de handen desinfecteren met handalcohol bij het betreden van de kamer; zij vóór het verlaten van de kamer eerst het mondneusmasker afdoen en daarna de handen desinfecteren met handalcohol. 6

7 De hulpverlener draagt bij het betreden van de kamer wegwerphandschoenen en een mondneusmasker en tijdens uw verzorging of als u onderzocht wordt een beschermende schort. Informatieverstrekking Informatie over de maatregelen die getroffen worden en die wij van u en uw bezoek verwachten, worden via een groen-wit-rode kaart op de schuifdeur van uw kamer aangegeven. Druppelisolatie Druppelisolatie wordt toegepast om overdracht te voorkomen van voornamelijk virussen die zich via (hoest)druppels kunnen verspreiden. Bij onder andere de bof, het adenovirus (dat luchtweginfecties en ontsteking van het bindvlies in het oog veroorzaakt), het rotavirus, Rodehond (rubella) kan voor deze vorm van isolatie gekozen worden. De patiënt verblijft in een normale patiëntenkamer. Van de patiënt wordt verwacht dat hij: voor zover daartoe in staat, een goede persoonlijke hygiëne in acht neemt, de handen wast na toiletgebruik en daarna desinfecteert met handalcohol; op een veilige manier hoest en niest (door gebruik te maken van wegwerpzakdoekjes); vóór het verlaten van de kamer de handen desinfecteert; bij het verlaten van de kamer een mondneusmasker draagt. Van bezoekers wordt verwacht dat: zij zich voorafgaand aan het bezoek melden bij de verpleging. De verpleging geeft hen instructie over de te nemen maatregelen en ziet erop toe dat deze juist worden uitgevoerd; zij een mondneusmasker dragen. Dit ontvangen zij van de verpleegkundige; zij bij het betreden van de kamer de handen desinfecteren met handalcohol; een goede persoonlijke hygiëne in acht nemen, handen wassen en desinfecteren na toiletgebruik; zij bij het betreden van de kamer de handen desinfecteren met handalcohol; zij vóór het verlaten van de kamer eerst het mondneusmasker af doen en daarna de handen desinfecteren met handalcohol. De hulpverlener draagt bij het betreden van de kamer een mondneusmasker. Informatieverstrekking Informatie over de maatregelen die getroffen worden en die wij van u en uw bezoek verwachten, worden via een witte kaart op de schuifdeur van uw kamer aangegeven. Aërogene isolatie Aërogeen betekent letterlijk: zich door de lucht verplaatsend. Aërogene isolatie wordt ingesteld om overdracht te voorkomen van bepaalde bacteriën of virussen die zich over grote afstand via de lucht kunnen verspreiden. Dit is het geval bij hoesten en niezen. 7

8 Voor deze vorm van isolatie kan gekozen worden bij bijvoorbeeld open TBC en mazelen. De patiënt verblijft in een isolatiekamer met sluis en onderdruk. De deur van deze kamer is altijd dicht. De toegang verloopt alleen via de sluisdeuren. Van de patiënt wordt verwacht dat hij: voor zover daartoe in staat, een goede persoonlijke hygiëne in acht neemt, de handen wast na toiletgebruik en daarna desinfecteert met handalcohol; op een veilige manier hoest en niest (door gebruik te maken van wegwerpzakdoekjes); dat hij de kamer niet verlaat zonder uitdrukkelijke toestemming van de verpleegkundige. Dit kan het geval zijn bij onderzoek elders in het ziekenhuis. Dan draagt de patiënt buiten de kamer een mondneusmasker. Van bezoekers wordt verwacht dat: zij zich voorafgaand aan het bezoek melden bij de verpleging. De verpleging geeft hen instructie over de te nemen maatregelen en ziet erop toe dat deze juist worden uitgevoerd; zij een mondneusmasker dragen dat zij ontvangen van de verpleegkundige; zij vóór het betreden van de kamer de handen desinfecteren met handalcohol; een goede persoonlijke hygiëne in acht nemen, handen wassen en desinfecteren na toiletgebruik; zij vóór het verlaten van de kamer de handen desinfecteren, in de sluis het mondneusmasker afdoen en daarna de handen opnieuw desinfecteren met handalcohol. De hulpverlener draagt bij betreden van de kamer een mondneusmasker. Informatieverstrekking Informatie over de maatregelen die getroffen worden en die wij van u en uw bezoek verwachten, worden via een gele kaart op de schuifdeur van uw kamer aangegeven. Strikte isolatie Strikte isolatie wordt ingesteld om overdracht van bepaalde bacteriën of virussen via handen, voorwerpen en via druppeltjes te voorkomen. Voor deze vorm van isolatie kan bijvoorbeeld gekozen worden in het geval van MRSA, de huidaandoening scabiës crustosa (veroorzaakt door mijt) en diverse zeldzame virale infecties (o.a. SARS oftewel Severe Acute Respiratory Syndrome, vertaald: ernstig acuut ademhalingssyndroom). De patiënt verblijft in een isolatiekamer met sluis en onderdruk. De deur van deze kamer is altijd dicht. De toegang verloopt alleen via de sluisdeuren. Van de patiënt wordt verwacht dat hij: voor zover daartoe in staat, een goede persoonlijke hygiëne in acht neemt, de handen wast na toiletgebruik en daarna desinfecteert met handalcohol; de kamer niet te verlaten zonder uitdrukkelijke toestemming van de verpleegkundige. Dit kan het geval zijn bij onderzoek elders in het ziekenhuis. Dan draagt de patiënt buiten de kamer een mondneusmasker. 8

9 Van bezoekers wordt verwacht dat: zij zich voorafgaand aan het bezoek melden bij de verpleging. De verpleging geeft hen instructie over de te nemen maatregelen en ziet erop toe dat deze juist worden uitgevoerd; zij vóór het betreden van de kamer de handen desinfecteren met handalcohol; een goede persoonlijke hygiëne in acht nemen, handen wassen en desinfecteren na toiletgebruik; zij een mondneusmasker dragen en een beschermende schort. Deze regel geldt niet bij MRSA; zij vóór het verlaten van de kamer de handen desinfecteren, in de sluis het mondmasker* afdoen, het schort* uittrekken en nogmaals de handen desinfecteren met handalcohol (* geldt niet bij MRSA). Uitzondering: alléén voor bezoekers: In zeldzame gevallen zullen er meer maatregelen geadviseerd worden voor bezoekers. In deze gevallen kan er ook geadviseerd worden om bezoek te beperken. De verpleging zal het bezoek instrueren over de te nemen maatregelen. De hulpverlener draagt bij binnenkomst van de kamer een beschermende schort, wegwerphand-schoenen, een mondneusmasker en een muts. Informatieverstrekking Informatie over de maatregelen die getroffen worden en die wij van u en uw bezoek verwachten, worden via een rode kaart op de schuifdeur van uw kamer aangegeven. Nadere informatie We vragen begrip voor het nemen van deze voor de patiënt en zijn bezoek soms ingrijpende maatregelen. Deze maatregelen worden in alle Nederlandse ziekenhuizen getroffen en zijn gebaseerd op landelijke richtlijnen. In detail kunnen ze per ziekenhuis verschillen. Voor meer informatie kunt u terecht bij de behandelend arts en bij de verpleegkundige. Eventueel kunt u ook contact opnemen met de afdeling Infectiepreventie. Op de achterkant van de folder vindt u het telefoonnummer en het adres. 9

10 Bijlage 1: Zelf afnemen van MRSA-screeningskweken U ontvangt materialen om zelf kweken af te nemen. Deze kweken mag u op een willekeurig toilet van het ziekenhuis afnemen of gewoon bij u thuis. Vóór het afnemen van de kweken mag u minstens twee uur niet gedoucht of gebaad hebben, anders zijn de kweken niet betrouwbaar. Voor MRSA-onderzoek krijgt u de volgende materialen mee: Een aanvraagformulier (vul hierop uw gegevens in); 3 etiketten (voor uw persoonlijke gegevens); 3 kweekstokjes. Af te nemen kweken zijn: neuskweek keelkweek perineumkweek Hoe gaat u te werk? Open de verpakking van het kweekstokje en haal het stokje eruit zonder de wattentip aan te raken. Neem de kweek af zoals beschreven onder kopje neuskweek, keelkweek en perineumkweek. Draai voor elke kweek het dopje van een van de buisjes en houdt hierbij het buisje rechtop zodat de vloeistof er niet uit kan lopen. Steek het kweekstokje in het buisje. Let er op dat u de wattentip niet meer aanraakt nadat de kweek is afgenomen. Breek met behulp van duim en wijsvinger het kweekstokje af op de rand van het buisje en draai de dop stevig op de buis. Als laatste plakt u een etiket met uw gegevens in de lengterichting op het buisje. Neuskweek Strijk met de wattentip langs de binnenzijde van beide neusgaten ( neuspeutergebied ). Plak op het buisje een etiket met naam, geboortedatum, afnamedatum en de aanduiding neus. Keelkweek Strijk met de wattentip langs uw keel, zo ver mogelijk richting amandelen. Plak op het buisje een etiket met naam, geboortedatum, afnamedatum en de aanduiding keel. Perineumkweek Het perineum is het gebied tussen de anus en de vagina/testikels. Strijk met de wattentip enkele malen over het perineum. Plak op het buisje een etiket met naam, geboortedatum, afnamedatum en de aanduiding perineum. Meer kweken afnemen Het is mogelijk dat er meer kweken afgenomen moeten worden. In dat geval krijgt u hierover uitleg van de verpleegkundige of arts. 10

11 Inleveren van het kweekmateriaal Lever de kweken binnen 24 uur in bij: de afdeling Bloedafname (meldpunt Oost 04). Dit kan op werkdagen tussen en uur uw huisarts de Spoedeisende hulp (alléén in het weekend). (Vergeet u niet de stickers op de buisjes te plakken?) Uitslag Uw behandelend arts ontvangt de uitslagen van de kweken na 4 tot 5 werkdagen. 11

12 Bijlage 2: Zelf afnemen van BRMO-screeningskweken Voor BRMO-onderzoek krijgt u de volgende materialen mee: een aanvraagformulier 1 etiket (voor uw persoonlijke gegevens) 1 kweekstokje Af te nemen kweken zijn: anus-(rectum)kweek Hoe gaat u te werk? Open de verpakking van het kweekstokje en haal het stokje eruit zonder de wattentip aan te raken. Neem de kweek af zoals beschreven onder anus-(rectum)kweek. Draai voor elke kweek het dopje van een van de buisjes en houdt hierbij het buisje rechtop zodat de vloeistof er niet uit kan lopen. Steek het kweekstokje in het buisje. Let er op dat u de wattentip niet meer aanraakt nadat de kweek is afgenomen. Breek met behulp van duim en wijsvinger het kweekstokje af op de rand van het buisje en draai de dop stevig op de buis. Als laatste plakt u een etiket met uw gegevens in de lengterichting op het buisje. Anus-(rectum)kweek Steek de wattentip een klein stukje in de anus. De wattentip dient duidelijk gekleurd te zijn na het uitstrijken van de anus. Plak op het buisje een etiket met naam, geboortedatum, afnamedatum en de aanduiding anus. Meer kweken afnemen Het is mogelijk dat er meerdere kweken afgenomen moeten worden. In dat geval krijgt u hierover uitleg van de verpleegkundige of arts. Inleveren van het kweekmateriaal Lever de kweken binnen 24 uur in bij: De afdeling Bloedafname (Oost 04). Dit kan op werkdagen tussen en uur. Uw huisarts. De Spoedeisende hulp (alléén in het weekend). Vergeet u niet de sticker op de buisje te plakken? Uitslag Uw behandelend arts ontvangt de uitslagen van de kweken na 4 tot 5 werkdagen. 12

13 Bijlage 3: Zelf afnemen van VRE-screeningskweken Voor VRE-onderzoek krijgt u de volgende materialen mee: 3 aanvraagformulieren 3 etiketten voor uw persoonlijke gegevens 3 kweekstokje Af te nemen kweken zijn: 3 dagen achter elkaar: anus-(rectum)kweek Hoe gaat u te werk? Dag 1: Open de verpakking van het kweekstokje en haal het stokje eruit zonder de wattentip aan te raken. Neem de kweek af zoals beschreven onder anus-(rectum)kweek. Draai voor elke kweek het dopje van een van de buisjes en houdt hierbij het buisje rechtop zodat de vloeistof er niet uit kan lopen. Steek het kweekstokje in het buisje. Let er op dat u de wattentip niet meer aanraakt nadat de kweek is afgenomen. Breek met behulp van duim en wijsvinger het kweekstokje af op de rand van het buisje en draai de dop stevig op de buis. Als laatste plakt u een etiket met uw gegevens in de lengterichting op het buisje. Herhaal deze handeling op de 2 e en 3 e dag. Anus-(rectum)kweek Steek de wattentip een klein stukje in de anus. De wattentip dient duidelijk gekleurd te zijn na het uitstrijken van de anus. Plak op het buisje een etiket met naam, geboortedatum, afnamedatum en de aanduiding anus. Meer kweken afnemen Het is mogelijk dat er meerdere kweken afgenomen moeten worden. In dat geval krijgt u hierover uitleg van de verpleegkundige of arts. Inleveren van het kweekmateriaal Lever de kweken op de 3 e dag in bij: De afdeling Bloedafname (Oost 04). Dit kan op werkdagen tussen en uur. Uw huisarts. De Spoedeisende hulp (alléén in het weekend). Vergeet u niet de sticker op de buisje te plakken? Uitslag Uw behandelend arts ontvangt de uitslagen van de kweken na 4 tot 5 werkdagen. 13

14 Afdeling Infectiepreventie Telefoon Internet