Hoe kan je omgaan met niveauverschillen?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hoe kan je omgaan met niveauverschillen?"

Transcriptie

1 Hoe kan je omgaan met niveauverschillen? Inleiding Een taallesgever zal in een oudergroep in mindere of meerdere mate geconfronteerd worden met niveauverschillen. Hoe groter de heterogeniteit, hoe moeilijker het is als lesgever om hierop in te spelen. Als de verschillen tussen cursisten erg groot zijn, is het voor de lesgever én de cursisten geen vanzelfsprekendheid om hiermee om te gaan. Toch zijn er een aantal knepen om om te gaan met deze heterogeniteit. We doen er enkele hiervan uit de doeken. 3 aanklikmogelijkheden: (voor elke aanklikmogelijkheid wordt een nieuwe webpagina geopend) * Hoe kan je ondersteunen op maat? * Ondersteunen bij een taak: hoe? (1 pagina voor taallesgever EN cursisten) De taallesgever ondersteunt de cursisten De cursisten ondersteunen elkaar * Hoe kan je sterkere cursisten uitdagen?(1 pagina voor taallesgever EN cursisten). De taallesgever maakt een taak uitdagender voor sterke cursisten De cursisten maken een taak uitdagender voor elkaar Hoe kan je ondersteunen op maat? Klassikale werkvormen, waarbij de taallesgever de hele groep voortdurend bij elkaar houdt, maken differentiëren erg moeilijk. Voor de zwakkeren zal het vaak te snel gaan, voor de sterkeren niet snel genoeg. De lesgever heeft het moeilijk om tegelijk de zwakkeren etra te ondersteunen en anderzijds de sterkeren te blijven motiveren. y y: lesgever : cursist Een taakgerichte didactiek biedt veel meer mogelijkheden om te differentiëren. De taallesgever geeft de cursisten realistische en motiverende taken waar ze individueel of in groepjes mee aan de slag gaan. Elke taak houdt een kloof in tussen wat de cursisten al kunnen en wat nog niet. De cursisten leren taal door de kloof te overbruggen. Ze zijn zo veel mogelijk zelfontdekkend, zelfstandig en actief bezig met het oplossen van de taak. y y: lesgever : cursist

2 De kloof tussen taak en cursist de kloof tussen taak en cursist is optimaal Een taallesgever probeert bij de selectie van de taken en de lesvoorbereiding zo goed mogelijk het niveau van de cursisten in te schatten. Ideaal is als de cursisten zo veel mogelijk zelfstandig in staat zijn om de problemen in een taak aan te pakken. Als dat lukt, is de kloof niet te groot en niet te klein, maar optimaal. De taallesgever is dan een waakzaam observator en klankbord voor de cursisten. de kloof tussen taak en cursist is te groot Voor sommige cursisten zijn de problemen die een taak met zich meebrengt te uitdagend. In dat geval biedt de taallesgever etra ondersteuning (link), zodat de kloof kleiner wordt. Zo kan de lesgever differentiëren, maar toch met alle cursisten aan eenzelfde doel blijven werken. Een taallesgever zou de taak ook eenvoudiger kunnen maken voor zwakkere cursisten, bijvoorbeeld door een kortere, eenvoudigere leestekst te voorzien voor de zwakkeren, en een langere, meer uitdagende voor de sterkeren. Een bezwaar hiertegen is dat zwakkere cursisten zo een minder rijk taalaanbod krijgen dan sterkere cursisten, terwijl net zij alle belang hebben bij een rijk taalaanbod. Als een lesgever systematisch makkelijke taken voorziet voor de zwakste en moeilijkere voor de sterkeren, zullen de niveauverschillen alsmaar groter worden. Let op! Ideaal zou zijn wanneer er, zowel door de sterkere als de zwakkere cursist, steeds aan dezelfde doelstelling gewerkt kan worden. Dit kan door de cursisten in groepjes aan eenzelfde taak te laten werken en ervoor te zorgen dat ze elkaar nodig hebben om de taak te kunnen uitvoeren. Deze werkvorm is in de praktijk echter niet altijd mogelijk. Daarom is het belangrijk toch steeds te proberen om iedereen aan dezelfde vaardigheid te laten werken en ervoor te zorgen dat ELKE cursist (op zijn/haartempo) op het einde van de module de vooropgestelde doelstellingen heeft bereikt. de kloof tussen taak en cursist is te klein Voor sommige cursisten kan een taak te eenvoudig zijn zodat er geen uitdaging is en dus ook geen leerpotentieel. De taallesgever kan indien nodig - een etra uitdaging inbouwen in de taak. Je vindt verderop enkele ideeën. Ondersteunen: hoe? De taallesgever ondersteunt de cursisten. De taallesgever bouwt tussenstappen in zodat zwakkere cursisten de taak stapsgewijs tot een goed einde kunnen brengen. voorbeeld 1: de cursisten schrijven individueel een ziektebriefje voor hun kind De cursisten moeten een briefje schrijven naar de school op basis van een luisterfragment. In dat luisterfragment praat een ouder met een kind op doktersconsultatie. De cursisten vernemen wat het kind precies heeft, welke medicamenten het moet nemen en hoe lang het kind niet naar school kan. Sterkere cursisten kunnen op basis van het luisterfragment aan het briefje voor de school beginnen. Voor de zwakkere cursisten voorziet de lesgever het doktersbriefje dat samenhangt met het luisterfragment en enkele voorbeeldbriefjes van ouders. De cursisten kunnen de briefjes niet klakkeloos overnemen, maar laten zich voor hun briefje inspireren door elementen, formules en zinsdelen uit de andere briefjes. De taallesgever volgt het schrijfproces van nabij op. De sterkere cursisten schrijven als ze klaar zijn met het eerste nog een of meerdere ziektebriefjes of ze kunnen de zwakkere cursisten helpen met hun briefje.

3 voorbeeld 2: de cursisten beluisteren een luisterfragment waarin een leerkracht praat met ouders over het problematische gedrag van hun zoon. De cursisten hebben als luisteropdracht te luisteren naar wat precies het probleem is. De sterkere cursisten kunnen het probleem al snel detecteren in het luisterfragment. Ze krijgen opdracht om per 2 over een mogelijke oplossing te brainstormen. Zwakkere cursisten hebben meer moeite om precies te achterhalen wat het probleem is. Voor hen laat de taallesgever het luisterfragment nogmaals horen en stelt hij/zij tijdens de opdracht eventueel nog sturende vraagjes om de cursist te ondersteunen. voorbeeld 3: De taallesgever doet een klasgesprek met de cursisten over hun vrijetijdsbesteding en die van hun kinderen. Hij/zij laat bewust eerst de sterkere cursisten aan het woord. De zwakkeren krijgen zo de kans om eerst te luisteren naar vragen, mogelijke antwoorden en formuleringen. Dan komen zij ook aan bod. voorbeeld 4: de cursisten voeren een gesprekje met de directeur De taallesgever stelt duo s samen van 1 sterke en 1 zwakkere cursist. Beide cursisten moeten een gesprekje voeren met de directeur, maar de directeur begint met de sterkste cursist. De sterkere cursist moet al zijn taalvaardigheid aanwenden om het gesprek te voeren, de zwakkere cursist kan tijdens zijn/haar interview met de directeur terugvallen op wat hij/zij gehoord heeft. De taallesgever stelt vragen die het denkproces voor de taakuitvoering op gang brengen. voorbeeld 1: de cursisten lezen een brief van de school m.b.t. het oudercontact en zoeken naar informatie m.b.t. beginuur, plaats, welke leerkrachten,. De taallesgever ondersteunt enkele cursisten die de opdracht blijkbaar niet begrijpen. Wat is het probleem? begrijp niet Je begrijpt de opdracht niet Wat is dit? brief Ja, dit is een brief. Voor wie is de brief? Wie is de geadresseerde? Is die brief voor mij? Is deze brief voor de kinderen? Is deze brief voor jouw zoon? Kijk eens. Wat lees je hier? Nee, de brief voor ouders. Juist, deze brief is voor de ouders. Ben jij een ouder? Heb jij een zoon? Ja. Hoe heet jouw zoon? Hoe is de naam van jouw zoon? Murat Deze brief is voor de papa van Murat, voor jou. Voor de papa s en de mama s, de ouders van de studenten. Van wie is de brief? Heb ik de brief geschreven? Directeur Juist, de directeur heeft de brief geschreven. Hoe heet de directeur? ( ) De lesgever begeleidt de cursisten die problemen hebben met de taak zo ver tot ze de taak zelfstandig verder kunnen afwerken. Als ze opnieuw vastlopen, gaat de lesgever een nieuwe betekenisonderhandeling met hen aan. voorbeeld 2: de cursisten moeten personalia te weten komen van een leerkracht.

4 De sterke cursisten kunnen een korte interactie over personalia grotendeels zelfstandig voeren. Zwakkere cursisten hebben hier nog veel meer moeite mee. De taallesgever kiest ervoor om de sterkeren de taak zelfstandig te laten uitvoeren. Hij/zij ondersteunt de zwakkeren tijdens het gesprekje met de leerkracht. Sterkere cursisten kunnen ondertussen al een andere leerkracht aanspreken met dezelfde vragen. voorbeeld 3: de cursisten moeten uit een aantal documenten dat document selecteren waarnaar in een luisterfragment werd verwezen. De taallesgever merkt dat enkele cursisten moeite hebben met deze opdracht: wat zoeken jullie? welk document zoek je? wat is het probleem met Marco. Marco ziek Marco is ziek ja, wat heeft hij? griep Dat is juist. Marco is ziek. Hij heeft griep en kan niet naar de school komen. Hoe lang is Marco ziek? Hoeveel dagen? twee, nee, drie dagen Juist, Marco zal drie dagen niet naar school komen. Hij heeft een briefje van de dokter nodig. Zoek het briefje van de dokter uit deze documenten. voorbeeld 4: hoekenwerk De taallesgever voorziet in verschillende hoeken van de klas verschillende opdrachten, bv. in een hoek moeten de ouders een briefje aan de leerkracht van hun kind schrijven, in de andere hoek moeten ze luisteren naar een conversatie op het oudercontact en daarna een rollenspel doen, in nog een andere hoek moeten ze agenda-uittreksels lezen en beantwoorden Wanneer ouders klaar zijn met een opdracht schuiven ze door naar een andere hoek. De taallesgever heeft zo de tijd om de zwakkere ouders te begeleiden bij hun opdracht. De cursisten hebben de mogelijkheid om op hun tempo de opdrachten uit te voeren. Ondersteunen: hoe? De cursisten ondersteunen elkaar. De sterkere en zwakkere cursisten werken samen aan een taak door een informatiekloof weg te werken. voorbeeld 1: de cursisten schrijven per 2 een ziektebriefje voor een kind De taallesgever heeft een sterke en een zwakke cursist bij elkaar gezet. Enkel de zwakke cursist krijgt informatie van de taallesgever over de naam van het kind, welke ziekte het heeft, hoe lang het afwezig zal zijn, de klas en de klastitularis van het kind. De sterke cursist krijgt deze informatie niet, maar moet deze vernemen van de zwakke. Beide cursisten schrijven een briefje en zullen hiervoor met elkaar moeten overleggen. De sterkste cursist wil de informatie achterhalen die de zwakkere cursist heeft. Hij/zij moet al zijn/haar taalvaardigheid aanwenden om interactie aan te gaan met de zwakke cursist. De zwakke cursist probeert zo goed mogelijk de gewenst info door te geven en krijgt intussen ook nog taalaanbod van de sterkere cursist dat voldoende begrijpelijk is. voorbeeld 2: de cursisten reconstrueren een uitleg over tanden poetsen De cursisten beluisteren een luisterfragment over hoe je je tanden moet poetsen (verschillende stappen). De taallesgever laat de zwakke cursisten aan de ene kant van de klas tekeningen zien van de verschillende stappen. De sterkeren krijgen de tekeningen niet te zien. Vervolgens moeten de cursisten per 2 (een sterke en een zwakke) de juiste volgorde van de tekeningen

5 reconstrueren. Omdat de zwakken over nuttige informatie beschikken zal er veel interactie zijn in de duo s. Achteraf wonen ze in de klas van hun kinderen een les bij over tanden poetsen. voorbeeld 3: de cursisten verzamelen de juiste spullen n.a.v. een brief van de school De cursisten werken per 2. Ze moeten de juiste benodigdheden verzamelen voor een uitstap/activiteit van hun kind. De benodigdheden liggen in het klaslokaal. De zwakste cursist krijgt een brief van de school met info over de uitstap/activiteit en de benodigdheden. De sterkere cursist mag deze brief niet zien, maar moet op basis van de instructies van de zwakkere de juiste benodigdheden verzamelen. Om de opdracht tot een goed einde te brengen is er heel wat interactie nodig. Bij een nieuwe opdracht wisselen de rollen. voorbeeld 4: de cursisten interviewen leerkrachten De cursisten krijgen opdracht om enkele vragen te stellen aan leerkrachten. De taallesgever laat de cursisten in duo s de opdracht uitvoeren. Elk duo bestaat uit een sterkere en een zwakkere cursist. De taallesgever zorgt ervoor dat bij het eerste interview de sterkere cursist de vragen stelt, het gesprek voert en dat de zwakkere cursist observeert en de antwoorden noteert. Daarna worden de rollen omgedraaid: de zwakkere cursist voert het gesprek en de sterkere noteert (de zwakkere cursist kan dan inspiratie putten uit het geobserveerde interview). De cursisten rapporteren ieder over hun eigen interview aan de medecursisten. voorbeeld 5: de cursisten doen origami met kinderen. Als voorbereiding leert de taallesgever de sterkste helft van de groep cursisten hoe je een bepaald knutselwerkje plooit. Deze groep moet vervolgens uitleggen aan de anderen hoe ze moeten plooien. Ze mogen daarbij evenwel niet demonstreren. Daarna worden de rollen omgekeerd en moeten de zwakkere cursisten een origami-werkje uitleggen aan de sterkeren. Daarna gaan de cursisten origami doen met de kinderen. Sterkere cursisten observeren de zwakkeren. De taallesgever kan sterkere cursisten een observatorrol geven. Zij observeren hoe andere cursisten het doen en brengen achteraf in groep verslag uit. Sterkere cursisten ondersteunen de zwakkeren. Een taallesgever kan een sterke cursist waarvan hij/zij weet dat die het goed zal aanpakken vragen om zwakkere cursisten af en toe te helpen. De sterke cursist moet zich evenwel kunnen vinden in deze rol. Om iets uitleggen aan een zwakkere cursist moet hij/zij al zijn taalvaardigheid gebruiken. Dat is immers een heel stuk moeilijker dan enkel maar begrijpen. Een taallesgever mag evenwel niet te veel verantwoordelijkheid afschuiven op sterke cursisten. Hoe kan je sterkere cursisten uitdagen? De taallesgever maakt een taak meer uitdagend voor sterke cursisten. Sterke cursisten voeren eenzelfde taak meermaals uit (zolang het interessant blijft voor hen). Terwijl zwakkere cursisten nog bezig zijn met het uitvoeren van een opdracht, voeren sterke cursisten een gelijkaardige taak nogmaals uit. Dit is niet de meest ideale vorm van differentiatie aangezien de sterkere zo steeds op een hoger niveau aan de doelen gaat werken, maar het lijkt ons onvermijdelijk dat er af en toe ook op deze manier gedifferentieerd wordt. Het belangrijkste is dat ELKE cursist uiteindelijk de vooropgestelde doelen bereikt. voorbeeld 1: de cursisten hebben een kennismakingsgesprekje met een leerkracht van de school

6 De cursisten spreken een leerkracht aan om personalia uit te wisselen. Terwijl de lesgever de zwakste cursisten ondersteunt tijdens hun gesprek, knopen de sterkeren nieuwe gesprekjes aan met andere leerkrachten. De taallesgever bouwt etra moeilijkheden in voor sterkere cursisten. voorbeeld 1: de cursisten voeren een gesprekje met leerkrachten Sterkere cursisten interviewen minder bekende leerkrachten, zwakkere cursisten interviewen leerkrachten die ze al kennen en die makkelijk aanspreekbaar zijn. voorbeeld 2: de cursisten moeten een briefje schrijven om hun ziek kind te verontschuldigen op school De taallesgever laat sterkere cursisten een moeilijkere situatie neerschrijven dan zwakkere cursisten, bv. dat hun kind een erg besmettelijk virus heeft opgedaan en daardoor langere tijd thuis moet blijven of dat het kind voor een operatie enkele dagen in het ziekenhuis moet blijven. De taallesgever stelt meer eisen naar inhoud en vorm van de briefjes aan sterkere dan aan zwakke cursisten. voorbeeld 3: een ziektebriefje schrijven Bij het schrijven van een ziektebriefje kan de taallesgever meer verwachten van de vorm en de inhoud bij sterkere cursisten dan bij zwakkere. Zo kan hij de sterkere cursisten vragen om etra informatie te geven (wanneer komt het kind terug naar school ) of etra vragen te stellen (wat gebeurt er met het huiswerk, hoe zal het kind terug bijgewerkt worden? ) voorbeeld 4: rollenspel oudercontact Als voorbereiding op een gesprekje met een leerkracht op het oudercontact, oefenen de cursisten een rollenspel in. De taallesgever kan, samen met enkele sterke cursisten, de rol opnemen van de leerkracht. De minder sterke cursisten schuiven door van de ene leerkracht naar de andere en stellen vragen. Elke leerkracht heeft een (fictief) rapport ter beschikking waarover voldoende concreet gepraat kan worden. voorbeeld 5: knutselen in de klas De ouders gaan de kleuters begeleiden tijdens een knutselactiviteit bv. origami. Enkele taalvaardige ouders zullen elk een groepje kinderen uitleggen hoe ze te werk moeten gaan (demonstratie). De minder taalvaardige ouders verdelen zich ook over de groepjes, ze luisteren naar de instructies en ondersteunen vervolgens de kleuters individueel. voorbeeld 6: (zelf)evaluatie van een activiteit De cursisten krijgen na een activiteit een evaluatieformulier waarop ze zichzelf en/of de activiteit mogen evalueren. Voor de zwakkere cursisten kan de taallesgever een formulier voorzien met meerkeuzevragen (en eventueel enkele open vragen), voor de sterkere cursisten voorziet hij/zij een formulier met alleen maar open vragen. Opmerking: Bij het inbouwen van etra moeilijkheden door een etra taak te geven kan het gebeuren dat zwakkere cursisten deze taak ook zullen willen doen. Ze merken immers duidelijk dat sommige cursisten een andere taak krijgen en kunnen zich benadeeld voelen indien zij die ook niet krijgen. Daarom hebben we bij de voorbeelden hierboven gekozen voor etra moeilijkheden binnen eenzelfde taak, die toch de mogelijkheid bieden om de sterkere cursisten uit te dagen.

7 Hoe kan je sterkere cursisten uitdagen? De cursisten maken een taak meer uitdagend voor elkaar De cursisten werken samen in heterogene groepjes om een informatiekloof weg te werken. Als een sterke cursist moet samenwerken met minder taalvaardige cursist zal hij/zij heel wat taalvaardigheid nodig hebben om de juiste vragen te stellen, vragen te herformuleren, begrip te controleren, taaluitingen te begrijpen, enzovoort. Voorwaarden zijn: - dat beide Nederlands (moeten) gebruiken om de taak uit te voeren - dat er een echte samenwerking is, d.w.z. dat de sterke cursist(en) de taak niet alleen oplossen. Een informatiekloof waarbij de cursisten iets van elkaar te weten moeten komen, kan dit vermijden. voorbeeld 1: een enquête in de groep De cursisten informeren naar de favoriete vakken, de klas, studierichting en leerkrachten van hun kind(eren) van hun medecursisten. Sterkere cursisten moeten informatie te weten komen van zwakke cursisten en vice versa. Elke cursist moet deze gegevens zien te achterhalen bij alle andere cursisten. voorbeeld 2: de plattegrond van de school Als voorbereiding op een rondleiding in de school door de directeur, verkennen de ouders de plattegrond van de school. De taallesgever verdeelt de cursisten in een aantal groepjes. Elk groepje krijgt een stuk plattegrond van de school en probeert alle lokalen en plaatsen te benoemen. Vervolgens brengt de taallesgever 1 cursist van elk groepje samen in nieuwe groepjes. De voorkennis die de cursisten hebben opgebouwd over een stuk plattegrond is interessante info voor de andere cursisten. Sterkere cursisten zullen daarom interactie opzoeken met zwakkeren. voorbeeld 3: vraagjes oplossen bij een luisterfragment Voor de cursisten gaan luisteren naar een gesprek tussen leerkracht en ouder tijdens een oudercontact, krijgen ze enkele vraagjes over het luisterfragment. Daarna verdeelt de taallesgever de vraagjes onder de cursisten. Elk groepje moet luisteren naar de informatie die ze nodig hebben om hun specifieke vraagjes op te lossen. Daarna delen de groepjes aan de andere groepjes hun gevonden antwoorden mee. Er wordt opnieuw geluisterd om te checken of iedereen wel akkoord gaat met de antwoorden van de andere groepjes.

werkbladen, telefoons en opnametoestel

werkbladen, telefoons en opnametoestel DE BAAN OP! De jongeren organiseren zelf één of meerdere bedrijfsbezoeken. Ze verzamelen informatie over verschillende bedrijven en op basis hiervan kiezen ze met de hele klas het meest interessante bedrijf

Nadere informatie

DE BAAN OP! Een interessant bedrijf kiezen. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

DE BAAN OP! Een interessant bedrijf kiezen. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS DE BAAN OP! De jongeren organiseren zelf één of meerdere bedrijfsbezoeken. Ze verzamelen informatie over verschillende bedrijven en op basis hiervan kiezen ze met de hele klas het meest interessante bedrijf

Nadere informatie

INTERACTIEVE WERKVORMEN IN DE WISKUNDELES

INTERACTIEVE WERKVORMEN IN DE WISKUNDELES INTERACTIEVE WERKVORMEN IN DE WISKUNDELES WAAROM DEZE BIJSCHOLING? DE LEERDRIEHOEK Luisteren 5 tot 8% Lezen 11% Zien / horen (avm) 22% Leerkracht: docent Leerkracht: mediator Zien / horen (demo) 32% Erover

Nadere informatie

Handleiding Vervolgmodule OGO- Extra materiaal na Taalsituaties 3-6-9

Handleiding Vervolgmodule OGO- Extra materiaal na Taalsituaties 3-6-9 Handleiding Vervolgmodule OGO- Extra materiaal na Taalsituaties 3-6-9 Extra materiaal na de Taalsituaties, Vervolgmodule OGO Algemeen In Extra materiaal na de Taalsituaties wordt de leerstof uit drie voorgaande

Nadere informatie

Onderhandelen en afspraken maken

Onderhandelen en afspraken maken OPDRACHTFORMULIER Onderhandelen en afspraken maken Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

- Leerlijn Leren leren - CED groep. Leerlijn Leren leren CED groep

- Leerlijn Leren leren - CED groep. Leerlijn Leren leren CED groep Leerlijn Leren leren CED groep 1 1. Taakaanpak Leerlijn leren leren CED groep Groep 1 a. Luistert en kijkt naar de uitleg van een opdracht in een één op één situatie b. Wijst aan waar hij moet beginnen

Nadere informatie

Kleine ingreep, groot effect!'

Kleine ingreep, groot effect!' Kleine ingreep, groot effect!' Drie tips om je lessen taakgerichter te maken Door Lies Houben en Carolien Frijns, CTO-medewerkers Ook met beginners kan je taakgericht werken. Taken vragen soms maar een

Nadere informatie

DE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A

DE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A DE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A 4 opdrachten! 60 minuten! Bij iedere opdracht zet iemand zijn wekker/ chronometer (op gsm of uurwerk), zodat je zeker niet veel langer dan een kwartier bezig bent.

Nadere informatie

EEN GOEDE VOORBEREIDING IS HET HALVE WERK. Plannen en evalueren van een activiteit. Inhoud

EEN GOEDE VOORBEREIDING IS HET HALVE WERK. Plannen en evalueren van een activiteit. Inhoud Plannen en evalueren van een activiteit Inhoud Doelgroep Vakgebied Duur Materialen Doelen In deze les moeten de leerlingen in groep een bepaalde activiteit voorbereiden. Dit kan bijvoorbeeld het organiseren

Nadere informatie

SPOT EEN JOB! Vacatures zoeken. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

SPOT EEN JOB! Vacatures zoeken. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS SPOT EEN JOB! Wie zoekt die vindt! Er zijn veel manieren om vacatures te vinden. In dit lespakket worden de jongeren aan het werk gezet om via verschillende kanalen vacatures te vinden: kranten, internet,

Nadere informatie

Beroepsgerichte Vorming, opleiding handel en administratie of Project Algemene Vakken

Beroepsgerichte Vorming, opleiding handel en administratie of Project Algemene Vakken ONTBIJT OP SCHOOL De jongeren organiseren zelf een ontbijt op school. Ze bepalen hoe het ontbijt er zal uitzien en staan ook in voor de praktische organisatie. Hiervoor moeten ze een heel aantal zaken

Nadere informatie

1. Luister naar het gesprek. 2. Lees de zinnen. 3. Welke informatie hoort u? Kruis aan: JA of NEE.

1. Luister naar het gesprek. 2. Lees de zinnen. 3. Welke informatie hoort u? Kruis aan: JA of NEE. Werkblad 6.1 Opdracht 3, module 5, les 6 1. Luister naar het gesprek. 2. Lees de zinnen. 3. Welke informatie hoort u? Kruis aan: JA of NEE. 1. Mevrouw Celik maakt een afspraak met de decaan. 2. De afspraak

Nadere informatie

3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken?

3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken? Werkblad: 1. Wat is je leerstijl? Om uit te vinden welke van de vier leerstijlen het meest lijkt op jouw leerstijl, kun je dit simpele testje doen. Stel je eens voor dat je zojuist een nieuwe apparaat

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen

Tekst lezen en vragen stellen 1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij

Nadere informatie

Deze handleiding is van

Deze handleiding is van Deze handleiding is van Deze lessen zijn geschreven door Beryl Voorhoeve en opgemaakt door Judith Maarsen. Ze zijn geschreven om gebruikt te worden in kleine groepen voor kinderen van groep 1-3 Gebruikte

Nadere informatie

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Creatief en flexibel toepassen van Triplep Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Programma Overzicht Kennismaking Persoonlijke werving van ouders Een goede relatie opbouwen met de ouders

Nadere informatie

luisteren: ET 4, 6 spreken: ET 15, 18, 23 lezen: ET 10, 12 schrijven: ET 28, 30, 31, 34 mondelinge interactie: 24, 27

luisteren: ET 4, 6 spreken: ET 15, 18, 23 lezen: ET 10, 12 schrijven: ET 28, 30, 31, 34 mondelinge interactie: 24, 27 TABASCO Oriëntatie + voorbereiden Leercoach Leerlingen Iemand voorstellen (schriftelijk en mondeling) Leerplandoelstellingen kiezen functionele kennis: - woordvelden: 35.1.1 en 35.1.2 en 35.1.3 - grammatica:

Nadere informatie

Bijlage interview meisje

Bijlage interview meisje Bijlage interview meisje Wat moet er aan de leerlingen gezegd worden voor het interview begint: Ik ben een student van de Universiteit van Gent. Ik wil met jou praten over schrijven en taken waarbij je

Nadere informatie

LEERKRACHTGEDEELTE DOE-ACTIVITEIT: SMS. AMIRA EN ILIAS VAN MAART TOT MEI

LEERKRACHTGEDEELTE DOE-ACTIVITEIT: SMS. AMIRA EN ILIAS VAN MAART TOT MEI LEERKRACHTGEDEELTE DOE-ACTIVITEIT: SMS. AMIRA EN ILIAS VAN MAART TOT MEI Omschrijving van de activiteit De leerlingen lezen sms -jes van een verliefde jongere en bepalen aan de hand van de berichtjes het

Nadere informatie

3. Samenwerkend leren

3. Samenwerkend leren 3.1 Denken-Delen-Uitwisselen doel Samen nadenken over een begrip of antwoord groepssamenstelling individueel-> tweetal ->klassikaal 1. Denken: de leerling krijgt een vraag van de leerkracht of moet een

Nadere informatie

SPOT EEN JOB! Op bezoek bij een interimkantoor. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

SPOT EEN JOB! Op bezoek bij een interimkantoor. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS SPOT EEN JOB! Wie zoekt die vindt! Er zijn veel manieren om vacatures te vinden. In dit lespakket worden de jongeren aan het werk gezet om via verschillende kanalen vacatures te vinden: kranten, internet,

Nadere informatie

3 Hoogbegaafdheid op school

3 Hoogbegaafdheid op school 3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit

Nadere informatie

HEB JE HUISWERK VANDAAG?

HEB JE HUISWERK VANDAAG? BLAD 1 HEB JE HUISWERK VANDAAG? Je kind moet thuis werken voor school. In de agenda kan je kijken wat je kind moet doen. Wat moet je doen? 1 Maak oefening 1 op blad 2: Wat doet je kind na de school? 2

Nadere informatie

Alles onder de knie? 1 Herhalen. Intro. Met de docent. 1 Werk samen. Lees het begin van de gesprekjes. Maak samen de gesprekjes af.

Alles onder de knie? 1 Herhalen. Intro. Met de docent. 1 Werk samen. Lees het begin van de gesprekjes. Maak samen de gesprekjes af. Intro Met de docent Wat ga je doen in dit hoofdstuk? 1 Herhalen: je gaat herhalen wat je hebt geleerd in hoofdstuk 7, 8 en 9. 2 Toepassen: je gaat wat je hebt geleerd gebruiken in een situatie over werk.

Nadere informatie

ZET DE BOXEN AAN! Kijk op de week. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

ZET DE BOXEN AAN! Kijk op de week. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS ZET DE BOXEN AAN! Jongeren verkennen verschillende manieren om radio te maken (podcasting, internetradio), beluisteren voorbeelden en zetten de grote lijnen uit voor een eigen radio-uitzending: voor wie?

Nadere informatie

2.5!"FAMILIETREKJES. # basistaak DOEL MATERIAAL ORGANISATIE VERLOOP

2.5!FAMILIETREKJES. # basistaak DOEL MATERIAAL ORGANISATIE VERLOOP 2.5!"FAMILIETREKJES # basistaak DOEL MATERIAAL ORGANISATIE VERLOOP - luisteren: begrijpen van instructies voor een zoekopdracht, in dit geval een stamboom samenstellen van een denkbeeldige familie - begrijpen

Nadere informatie

VOORTRAJECT TAALBELEID

VOORTRAJECT TAALBELEID VOORTRAJECT TAALBELEID Interactieve werkvormen Sophie Stroobants Wie is wie? Dienst onderwijsondersteuning Mechelen Opdrachtgever van het traject Centrum voor Taal en Onderwijs (CTO) Inhoudelijk vormgever

Nadere informatie

Training. Vergaderen

Training. Vergaderen Training Vergaderen Halide Temel 1-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen 4 Deelnemers 4 Werkvormen 4 Programma 4 Voorstellen & introductie 5 Opdracht Luciferspel 6 Theorie 7 Opdracht - Vergaderen 12

Nadere informatie

Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld

Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal

Nadere informatie

Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub

Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Leeftijd: 12-16 jaar Tijdsduur: 1 uur Doelen - De jongeren denken na over de betekenis van de muur tussen Israël en de Palestijnse gebieden in het dagelijks

Nadere informatie

DOOR NELE VANHEX EN ADRIANE LEILICH

DOOR NELE VANHEX EN ADRIANE LEILICH VOOR RG 2.3 en 2.4 DOOR NELE VANHEX EN ADRIANE LEILICH INHOUD Woordje van het Huis van het Nederlands en het Red Star Line Museum Doelgroep Doelstelling Lespakket DEEL 1 DEEL 2 INTRODUCTIE: DE GROTE MEERPAAL

Nadere informatie

ONDERSTEUNING BIJ HET LEZEN

ONDERSTEUNING BIJ HET LEZEN ONDERSTEUNING BIJ HET LEZEN De meeste leerlingen hebben geen moeite met lezen op zich. Maar vanaf het moment dat ze langere teksten moeten lezen en globale vragen beantwoorden of als ze impliciete informatie

Nadere informatie

maandag 9.30-12.30 dinsdag 9.30-12.30, 11.00-14.00, 19.30-22.30 woensdag 19.30-22.30 donderdag 9.30-12.30

maandag 9.30-12.30 dinsdag 9.30-12.30, 11.00-14.00, 19.30-22.30 woensdag 19.30-22.30 donderdag 9.30-12.30 Workshops! Meer creativiteit in je werk Interactieve bijeenkomsten vormgeven Ideeën voor promotie van jouw onderneming Nieuwe producten voor jouw bedrijf Creatieve werkvormen (serie van 4 workshops) Wegens

Nadere informatie

Evaluatie Topondernemers groepen 8. 8 april 2015

Evaluatie Topondernemers groepen 8. 8 april 2015 Evaluatie Topondernemers groepen 8 8 april 2015 In april 2015 is door de kinderen van groep 8 een aantal vragen over de methodiek Topondernemers beantwoord. Gekozen is voor deze groepen omdat zij het vergelijk

Nadere informatie

RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS

RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS CONFERENTIE STEUNPUNT GOK: De lat hoog voor iedereen!, Leuven 18 september STROOM KRACHTIGE LEEROMGEVINGEN RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen

Nadere informatie

Op welke manier spelen jullie in op de interesses van de leerlingen? Hoe komen afspraken en regels bij jullie in de klas en de school tot stand?

Op welke manier spelen jullie in op de interesses van de leerlingen? Hoe komen afspraken en regels bij jullie in de klas en de school tot stand? Vraag Afspraken maken Beter samen leven in de klas en in de school. Samen leven en samen leren kan niet zonder de nodige afspraken en regels. Ook hier zijn er tal van mogelijkheden om leerlingen inspraak

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

Ons huiswerkbeleid. Wij vinden huiswerk belangrijk, omdat het

Ons huiswerkbeleid. Wij vinden huiswerk belangrijk, omdat het Ons huiswerkbeleid De leerlingen zijn een groot deel van de dag actief op school; met huiswerk willen we de ouders op de hoogte houden van datgene waarmee de kinderen in de klas bezig zijn. Huiswerk vormt

Nadere informatie

HANDLEIDING TALENTENQUIZ

HANDLEIDING TALENTENQUIZ HANDLEIDING TALENTENQUIZ STAPPENPLAN TALENTENQUIZ 1. Download alle nodige bestanden van de talentenquiz kleur bekennen met kinderen op de studentenpagina bij de pagina voor de coördinator bedenk & doe

Nadere informatie

DE INFOBEURS. Beroepsopleiding, werk, werkervaring, stage. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

DE INFOBEURS. Beroepsopleiding, werk, werkervaring, stage. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS DE INFOBEURS Jongeren die nieuw aankomen op de school hebben wellicht veel vragen over hoe het eraan toegaat op de school, of ze kunnen gaan werken, welke stageplekken tof zijn, Daarnaast zijn jongeren

Nadere informatie

Ons huiswerkbeleid. Wij vinden huiswerk belangrijk, omdat het:

Ons huiswerkbeleid. Wij vinden huiswerk belangrijk, omdat het: Groenveldstraat 46, 3001 Heverlee Tel. 016/ 20 80 26 Fax 016/23 60 46 basisschool@donboscoheverlee.be - www.donboscoheverlee.be Ons huiswerkbeleid De leerlingen zijn een groot deel van de dag actief op

Nadere informatie

POP Martin van der Kevie

POP Martin van der Kevie Naam student: Martin van der Kevie Studentnr.: s1030766 Studiefase: leerjaar 1 Datum: 18 okt 2009 Interpersoonlijk competent Overzicht wat leerlingen bezig houdt dit kun je gebruiken tijdens de les. Verder

Nadere informatie

Instructie taakspecifieke vragenlijst + observatie

Instructie taakspecifieke vragenlijst + observatie Instructie taakspecifieke vragenlijst + observatie In tegenstelling tot de eerste vragenlijst is het doel van de taakspecifieke vragenlijst niet om over verschillende leersituaties heen het zelfregulerend

Nadere informatie

ogen en oren open! Luister je wel?

ogen en oren open! Luister je wel? ogen en oren open! Luister je wel? 1 Verbale communicatie met jonge spelers Communiceren met jonge spelers is een vaardigheid die je van nature moet hebben. Je kunt het of je kunt het niet. Die uitspraak

Nadere informatie

4 soorten relaties Is er een vraag om hulp?

4 soorten relaties Is er een vraag om hulp? 4 soorten relaties Is er een vraag om hulp? Nee vrijblijvende relatie Vrijblijvende relatie Vrijblijvende relatie Cliënten die kiezen voor een vrijblijvende relatie = een bezoekerstypische relatie Bezoeker

Nadere informatie

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Inleiding De checklist Gesprek voeren 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een gesprek moeten kunnen voeren op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht hoe de

Nadere informatie

A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door

A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door elk kind zich thuis te laten voelen in de klas. Respecteer de stille periode van kinderen. Geef kinderen die het nodig hebben, meer tijd om een luisteropdracht

Nadere informatie

MAGDA? REGELS OP SCHOOL EN DE WERKVLOER. To be or not to be. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

MAGDA? REGELS OP SCHOOL EN DE WERKVLOER. To be or not to be. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS MAGDA? REGELS OP SCHOOL EN DE WERKVLOER Jongeren krijgen op school, op de werkplek, in de klas met allerlei regels en afspraken te maken. Zijn de afspraken en regels duidelijk genoeg voor hen? Wat vinden

Nadere informatie

De zomer van Atlas 2018

De zomer van Atlas 2018 De zomer van Atlas 2018 Beste docent Naar jaarlijkse gewoonte organiseert Atlas leuke en leerrijke activiteiten tijdens de zomermaanden. Hieronder vind je belangrijke informatie. Vermeld je deze info zeker

Nadere informatie

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt Instructie 1 De relatie met je cliënt Heb jij je voelsprieten uitstaan? Met behulp van dit werkblad onderzoek je of je je voelsprieten hebt uitstaan naar de cliënt. Kies een cliënt en vul met die cliënt

Nadere informatie

TAAL IS LEUK. Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren

TAAL IS LEUK. Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren TAAL IS LEUK Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren 1 Inhoudsopgave Pagina Besteed extra aandacht aan de taal van uw kind 4 Adviezen die u kunt toepassen tijdens een gesprekje met uw kind 5 Maak

Nadere informatie

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Vragenlijst: Wat vind jij van je Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op

Nadere informatie

HUISWERKBELEID 1. AANLEIDING

HUISWERKBELEID 1. AANLEIDING HUISWERKBELEID 1. AANLEIDING In het schooljaar2013-2014 staat onder andere een beleidsplan over huiswerk centraal. Met dit nieuwe beleidsplan krijgen de leerkrachten een afgewogen werkinstrument ter beschikking.

Nadere informatie

MAGDA? REGELS OP SCHOOL EN DE WERKVLOER. Magda op school? Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

MAGDA? REGELS OP SCHOOL EN DE WERKVLOER. Magda op school? Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. materialen. Doelen STERKE SCHAKELS MAGDA? REGELS OP SCHOOL EN DE WERKVLOER Jongeren krijgen op school, op de werkplek, in de klas met allerlei regels en afspraken te maken. Zijn de afspraken en regels duidelijk genoeg voor hen? Wat vinden

Nadere informatie

1 Download: Beertjesaanpak Stippestappen Stop-denk-doe Methode

1 Download: Beertjesaanpak Stippestappen Stop-denk-doe Methode Beertjesaanpak Stippestappen Stop-denk-doe Methode De beertjesaanpak begeleiding van kinderen met werkhoudingsproblemen (Bron: Kinderen met Aandachts- en werkhoudingsproblemen van Kaat Timmermans) Voor

Nadere informatie

Overijse Overlegt. Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente. Leidraad voor grotere toekomsttafel

Overijse Overlegt. Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente. Leidraad voor grotere toekomsttafel Overijse Overlegt Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente Leidraad voor grotere toekomsttafel Leidraad voor een toekomsttafel 6 tot 14 personen 30 tot 60 min (afhankelijk van aantal deelnemers)

Nadere informatie

Hoe kan je breed en permanent evalueren?

Hoe kan je breed en permanent evalueren? Ronde 2 Martien Berben & Marleen Colpin Centrum voor Taal en Onderwijs - K.U.Leuven Contact: Martien.berben@arts.kuleuven.be Marleen.colpin@arts.kuleuven.be Hoe kan je breed en permanent evalueren? De

Nadere informatie

H u i s w e r k b e l e i d

H u i s w e r k b e l e i d H u i s w e r k b e l e i d Voor maken. sommige een Voor kinderen aantal anderen kinderen een is complexe het levert huiswerk huiswerk taak echter waarbij geen een zij problemen bron een beroep van op,

Nadere informatie

Het participeren in een voortgangsgesprek van een stagiaire

Het participeren in een voortgangsgesprek van een stagiaire 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 Opdrachtformulier Het participeren in een voortgangsgesprek van een stagiaire Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen.

Nadere informatie

Lesplanformulier. Les wordt gegeven in een open ruimte met ronde tafels en een computergedeelte. Een les duurt 50 minuten

Lesplanformulier. Les wordt gegeven in een open ruimte met ronde tafels en een computergedeelte. Een les duurt 50 minuten Lesplanformulier naam student : Aukelien Stalman opleiding : docent GZW jaar : 3 naam school : Gomarus College Assen coach : klas : 1 datum van de les: mei 2017 Lesonderwerp: Biologie stevigheid en beweging

Nadere informatie

Aanleiding projectweken. Gewenste kaders van een projectweek. Het proces

Aanleiding projectweken. Gewenste kaders van een projectweek. Het proces Aanleiding projectweken In het kader van talentontwikkleing en werken met 21 eeuwse vaardigheden zijn leerkrachten zich aan het ontwikkelen en professionaliseren naar nieuwe, innovatieve vormen van onderwijs.

Nadere informatie

Driestar lesschema Pabo 1 2014-2015

Driestar lesschema Pabo 1 2014-2015 Driestar lesschema Pabo 1 2014-201 Gegevens opleiding Naam Sandra Kögeler van Helden Klas D1B Dag- of deeltijdopleiding Deeltijd Slb er L. van Hartingsveldt Periode 4 Gegevens stageschool Code Kri Naam

Nadere informatie

1. Luister naar het gesprek. 2. Lees de zinnen. 3. Wat is er aan de hand met de zoon? Kruis aan: JA of NEE.

1. Luister naar het gesprek. 2. Lees de zinnen. 3. Wat is er aan de hand met de zoon? Kruis aan: JA of NEE. Werkblad 8.1 Opdracht 3, module 5, les 8 1. Luister naar het gesprek. 2. Lees de zinnen. 3. Wat is er aan de hand met de zoon? Kruis aan: JA of NEE. 1. Hij is moe en slaapt veel. 2. Hij is vaak ziek. 3.

Nadere informatie

Begeleiden van een groep zorgvragers bij vrijetijdsbesteding

Begeleiden van een groep zorgvragers bij vrijetijdsbesteding OPDRACHTFORMULIER Begeleiden van een groep zorgvragers bij vrijetijdsbesteding Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opdrachten. Bespreek deze samen

Nadere informatie

Soorten gezinnen. 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst. Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6

Soorten gezinnen. 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst. Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6 Soorten gezinnen 1. Thema: Diversiteit 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst 3. Doelgroep Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6 4. Duur: 50 min. 5. Doelen Eindtermen Wereldoriëntatie:

Nadere informatie

Opbrengstgericht omgaan met verschillen. Bijeenkomst 4 Onderwijsbehoeften en differentiatievormen: differentiatie bij verwerking

Opbrengstgericht omgaan met verschillen. Bijeenkomst 4 Onderwijsbehoeften en differentiatievormen: differentiatie bij verwerking Opbrengstgericht omgaan met verschillen Bijeenkomst 4 Onderwijsbehoeften en differentiatievormen: differentiatie bij verwerking Programma Doelen en programma toelichten Terugblik op huiswerkopdracht Een

Nadere informatie

Coöperatief leren Wat is coöperatief leren? 1.1 Algemeen

Coöperatief leren Wat is coöperatief leren? 1.1 Algemeen Coöperatief leren 1 Bij MOVO en ICO gaat het niet alleen om het verwerven van kennis over andere culturen maar vooral om het ontwikkelen van overtuigingen, attitudes en vaardigheden. Belangrijk is dus

Nadere informatie

Het kinderprotocol. Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5.

Het kinderprotocol. Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5. Het kinderprotocol Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5. Slot 1. Het kinderprotocol: Op de Flamingoschool vinden we het erg

Nadere informatie

Aanmelden vooreen cursus Ik meld me aan voor een (wijk)activiteit, bijvoorbeeld een cursus, feest of bijeenkomst.

Aanmelden vooreen cursus Ik meld me aan voor een (wijk)activiteit, bijvoorbeeld een cursus, feest of bijeenkomst. DOCENTENHANDLEIDING Les 13 Gezondheidsbevordering gezond afvallen Taal en inburgering Deze les behandelt onderdelen van taalverwerving en woordenschat rondom het thema gezondheid - afvallen. De les heeft

Nadere informatie

Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie

Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten

Nadere informatie

Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren

Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren 1. Inleiding Een mobiele telefoon; niet meer weg te denken uit de broekzak van elke scholier. In deze opdracht kijken de leerlingen naar een

Nadere informatie

EXAMENPROJECT NEDERLANDS 5TSO ARGUMENTEREN EN DEBATTEREN

EXAMENPROJECT NEDERLANDS 5TSO ARGUMENTEREN EN DEBATTEREN EXAMENPROJECT NEDERLANDS 5TSO ARGUMENTEREN EN DEBATTEREN N. Gheerolfs/ L. Eeckhout/ T. De Man/ N. De Vleeschauwer 1 Examenproject semester 2 5TSO Argumenteren en debatteren Met deze bundel bereid je je

Nadere informatie

DE BAAN OP! Een bedrijfsbezoek voorbereiden. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

DE BAAN OP! Een bedrijfsbezoek voorbereiden. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS DE BAAN OP! De jongeren organiseren zelf één of meerdere bedrijfsbezoeken. Ze verzamelen informatie over verschillende bedrijven en op basis hiervan kiezen ze met de hele klas het meest interessante bedrijf

Nadere informatie

Cliënten aan het woord

Cliënten aan het woord Cliënten aan het woord Instrument om ervaringen van cliënten in kaart te brengen Versie Wonen Naam cliënt : Woning cliënt : Datum : Je ontvangt deze vragenlijst omdat we graag willen weten hoe je het wonen

Nadere informatie

Pedagogisch beleid Lunchkids

Pedagogisch beleid Lunchkids Pedagogisch beleid Lunchkids 1 Inleiding Voor u ligt het pedagogisch beleid van Lunchkids onderdeel van De Kinderkoepel. Het pedagogisch beleid geeft aan ouders, scholen, medewerkers en andere betrokkenen

Nadere informatie

Lesopzet docent- en zelffeedback gericht op verder leren door het schrijven van een beschouwende tekst 'Digitaal lesmateriaal'

Lesopzet docent- en zelffeedback gericht op verder leren door het schrijven van een beschouwende tekst 'Digitaal lesmateriaal' Lesopzet docent- en zelffeedback gericht op verder leren door het schrijven van een beschouwende tekst 'Digitaal lesmateriaal' Klas: 4 vmbo-t Leerdoelen door docent geformuleerd: Leerlingen gebruiken het

Nadere informatie

Begeleide interne stage

Begeleide interne stage Ik, leren en werken Begeleide interne stage Deel 2 Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Marian van der Meijs Inhoudelijke redactie: Titel: Ik, leren

Nadere informatie

Ben ik verplicht om naar school te gaan? Kan de school mij als straf naar huis sturen? Kunnen we op school een leerlingenraad opstarten?

Ben ik verplicht om naar school te gaan? Kan de school mij als straf naar huis sturen? Kunnen we op school een leerlingenraad opstarten? Ben ik verplicht om naar school te gaan? Kan de school mij als straf naar huis sturen? Kunnen we op school een leerlingenraad opstarten? Zit je met een vraag over school? Of wil je weten wat je rechten

Nadere informatie

maken de kinderen vogelnestjes die zij in de dierenhoek kunnen gebruiken.

maken de kinderen vogelnestjes die zij in de dierenhoek kunnen gebruiken. 14. Vogelnestjes Tijdens deze activiteit: maken de kinderen vogelnestjes die zij in de dierenhoek kunnen gebruiken. Rekenen Getallen Groep 1 Groep 2 Omgaan met de telrij Telt akoestisch heen en terug t/m

Nadere informatie

Notitieboekje. Allemaal Taal

Notitieboekje. Allemaal Taal Notitieboekje Allemaal Taal 1 Wie stimuleerde jouw taal? Hoe stimuleer je de taal van de kinderen? 2 Wat hebben de kinderen nodig? Het is soms moeilijk om aan taalstimulering te doen omdat mijn groep zo

Nadere informatie

Les 1. 1 En jij? O 2 keer per jaar O 3 keer per jaar O 4 keer per jaar. Wat is een rapport? 1. Krijgt jouw kind een rapport?

Les 1. 1 En jij? O 2 keer per jaar O 3 keer per jaar O 4 keer per jaar. Wat is een rapport? 1. Krijgt jouw kind een rapport? Les 1 Wat is een rapport? 1 En jij? 1. Krijgt jouw kind een rapport? O ja O nee 2. Krijgen kleuters ook een rapport? O ja O nee 3. Kreeg jij vroeger in de school ook een rapport? O ja O nee Wanneer? Wat

Nadere informatie

Checklist Rekenen Groep 3. 1. Tellen tot 20. 2. Getallen splitsen. Hoe kun je zelf het tellen controleren?

Checklist Rekenen Groep 3. 1. Tellen tot 20. 2. Getallen splitsen. Hoe kun je zelf het tellen controleren? Checklist Rekenen Groep 3 1. Tellen tot 20 Als kleuters, in groep 1 en groep 2, zijn de kinderen bezig met de zogenaamde voorbereidende rekenvaardigheid. Onderdelen hiervan zijn ordenen en seriatie. Dit

Nadere informatie

Inbreken in de klas Werken aan een krachtige leeromgeving: lager onderwijs

Inbreken in de klas Werken aan een krachtige leeromgeving: lager onderwijs Inbreken in de klas Werken aan een krachtige leeromgeving: lager onderwijs Ronde Krachtige leeromgeving Hulpmiddelen voor leerkrachten om een krachtige leeromgeving te creëren Hoek 1 (01.10): Screeningsinstrument

Nadere informatie

Slim huiswerk maken, tips om huiswerk maken te begeleiden

Slim huiswerk maken, tips om huiswerk maken te begeleiden Slim huiswerk maken, tips om huiswerk maken te begeleiden Werkplek - De spullen binnen handbereik o Houd spullen die nuttig zijn bij het maken van huiswerk dicht bij de hand. o Handige spullen bij het

Nadere informatie

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een

Nadere informatie

Handleiding les 1: Een verhaal schrijven over jouw dag in 2034 voor een toekomsttentoonstelling

Handleiding les 1: Een verhaal schrijven over jouw dag in 2034 voor een toekomsttentoonstelling Handleiding les 1: Een verhaal schrijven over jouw dag in 2034 voor een toekomsttentoonstelling Deze schrijfles sluit aan bij het Nieuwsbegriponderwerp van deze week: Vuurwerk bij Oud en Nieuw. De schrijftaak

Nadere informatie

Bushcraft training voor hoogbegaafde kinderen.

Bushcraft training voor hoogbegaafde kinderen. 2015/2016 Bushcraft training voor hoogbegaafde kinderen. Aansluiting en uitdaging weg. Ondervindt u ook vaak dat uw hoogbegaafde kind niet vanzelfsprekend makkelijk leert? Merkt u ook dat uw kind moeite

Nadere informatie

Communiceren is teamwork

Communiceren is teamwork Communiceren is teamwork Je werkt vaak zelfstandig, maar blijft altijd onderdeel van je team. Samen met je collega s zorg je zo goed mogelijk voor jullie cliënten. Samenwerken vereist veel communicatie.

Nadere informatie

Leerlijn leren leren. Vakoverstijgend

Leerlijn leren leren. Vakoverstijgend PO Leerlijn leren leren Vakoverstijgend PI-7 LEERLIJN LEREN LEREN - VERSIE MAART 2009* Voor leerlingen die niet vanzelfsprekend aan het leren gaan. De leerlingen leren belangstelling hebben voor de wereld

Nadere informatie

Een overtuigende tekst schrijven

Een overtuigende tekst schrijven Een overtuigende tekst schrijven Taalhandeling: Betogen Betogen ervaarles Schrijftaak: Je mening geven over een andere manier van herdenken op school instructieles oefenlesles Lesdoel: Leerlingen kennen

Nadere informatie

Je bent ziek. Je kan niet naar de les gaan. Je kan een mail sturen naar een collega of naar je docent. Je kan ook naar het secretariaat bellen.

Je bent ziek. Je kan niet naar de les gaan. Je kan een mail sturen naar een collega of naar je docent. Je kan ook naar het secretariaat bellen. IK BEN ZIEK Je bent ziek. Je kan niet naar de les gaan. Je kan een mail sturen naar een collega of naar je docent. Je kan ook naar het secretariaat bellen. Wat moet je doen? 1. Lees de briefjes op blad

Nadere informatie

CURRICULUM VITAE. Ken jezelf! Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

CURRICULUM VITAE. Ken jezelf! Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS CURRICULUM VITAE In dit lespakket maken jongeren hun cv. Vermits sommige jongeren al van bij het begin van het schooljaar op zoek gaan naar een job of stageplaats, maken ze zeer snel een eerste exemplaar

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken. Astrid van den Hurk 22 januari 2015

Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken. Astrid van den Hurk 22 januari 2015 Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken Astrid van den Hurk 22 januari 2015 Doelen Zicht op basisbehoeftes van leerlingen om gemotiveerd te kunnen werken; Zelfdeterminatietheorie

Nadere informatie

Anti-pestbeleid OBS De Schakel Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen

Anti-pestbeleid OBS De Schakel Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Anti-pestbeleid OBS De Schakel Dit ANTI-PESTBELEID heeft als doel: Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Door regels en afspraken

Nadere informatie

Heb je iets vergeten? Vraag aan je collega of hij je kan helpen.

Heb je iets vergeten? Vraag aan je collega of hij je kan helpen. VERGETEN! Heb je iets vergeten? Vraag aan je collega of hij je kan helpen. Wat moet je doen? 1. Deze activiteit doe je in een groepje van 4 à 5 studenten. Je speelt een kwartetspel. Lees de instructies

Nadere informatie

Stap 1 Voorafgaand aan het bestuderen van een nieuw onderwerp vatten leerlingen in kleine groepjes samen wat ze al van het onderwerp weten.

Stap 1 Voorafgaand aan het bestuderen van een nieuw onderwerp vatten leerlingen in kleine groepjes samen wat ze al van het onderwerp weten. Werkvorm 1 Stap 1 Voorafgaand aan het bestuderen van een nieuw onderwerp vatten leerlingen in kleine groepjes samen wat ze al van het onderwerp weten. Stap 2 Vervolgens formuleren ze vragen over wat ze

Nadere informatie

DE INFOBEURS. School, regels, wonen, drugs, Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS 1

DE INFOBEURS. School, regels, wonen, drugs, Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS 1 DE INFOBEURS Jongeren die nieuw aankomen op de school hebben wellicht veel vragen over hoe het eraan toegaat op de school, of ze kunnen gaan werken, welke stageplekken tof zijn, Daarnaast zijn jongeren

Nadere informatie

Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren'

Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren' De tovenaar tovert De verhalenvertelster vertelt Wat zou een tovenaar allemaal kunnen toveren? Hoe zouden de kinderen zich voelen? Waar zie je dat aan? Is de tovenaar blij/ boos/ verdrietig of bang? Hoe

Nadere informatie