Taalkunde en Computertaalkunde in de Lage Landen: een verhouding die eerst spannend was, dan gespannen en nu gewoon ontspannen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Taalkunde en Computertaalkunde in de Lage Landen: een verhouding die eerst spannend was, dan gespannen en nu gewoon ontspannen"

Transcriptie

1 Taalkunde en Computertaalkunde in de Lage Landen: een verhouding die eerst spannend was, dan gespannen en nu gewoon ontspannen Frank Van Eynde Centrum voor Computerlinguïstiek KULeuven CLIN 25, Antwerpen, 5 februari 2015

2 Eerste Bedrijf SPANNEND

3 WAAR HET ALLEMAAL BEGON (VOOR MIJ) Algemene Taalkunde en Computerlinguïstiek in Leuven ( ) Afdeling Germaanse en Algemene Taalkunde (F. Droste) Transformationele grammatica, Montague grammatica Betekenissystemen in de logica en de linguïstiek (1979) Afdeling Toegepaste Taalkunde (L.K. Engels, D. Geens) Chomsky-hiërarchie, Augmented Transition Networks (Woods), AI (Winograd) bijdragen aan Eurotra-rapporten Grammatica s Regulier Contextvrij Contextsensitief Transformationeel Automaten Finite State Push Down Linearly Bounded Turing Machine

4 EUROTRA FAHQTUT voor de toenmalige EU talen: Frans, Italiaans, Duits, Nederlands, Engels, Deens Voorbereidende werkzaamheden in negen landen, gecoördineerd door ISSCO (Genève, Maghi King) Workshop in Aix-en-Provence, zomer 1979 Tenoren: Grenoble: het Ariane systeem (Bernard Vauquois, Christian Boitet) Saarbrücken: SUSY (Dieter Maas) Essex & Manchester (Yorick Wilks, Rod Johnson) Pisa (Antonio Zampolli)

5 HET TRANSFER MODEL

6 WOELIGE TIJDEN sous le pilotage de Grenoble!!! - gebaseerd op structuralistische taalmodellen dependentiegrammatica à la Tesnière sous le pilotage de Grenoble??? - aansluiting bij generatieve grammatica Coling 9, 1982, Praag Merging - the art of representing different levels of sentence structure in a single analysis tree.

7 HET HYPERBOLISCH MODEL Geen representatie zonder interpretatie Formele semantiek en AI als model voor interface structuren Betekenis, vertaalbaarheid en automatische vertaling (1985)

8 EUROTRA-LEUVEN ( )

9 SIEMENS-METAL ( )

10 EUROTRA-UTRECHT ( )

11

12

13 POST-EUROTRA oprichting Centrum voor Computerlinguïstiek in 1991 overstap naar monostratale generatieve modellen: Head-driven Phrase Structure Grammar unificatie-gebaseerde taalverwerking Auxiliaries and verbal affixes. A monostratal cross-linguistic analysis (1994)

14 Tweede Bedrijf GESPANNEN

15 DE MACHT VAN HET GETAL spraakherkenning IBM Speech Group Fred Jelinek: Anytime a linguist leaves the group the recognition rate goes up. (1988) automatische vertaling: Theoretical and Methodological Issues in Machine Translation, Montreal 1993 tokenization, POS tagging, lemmatization, chunking, shallow parsing incorporatie van statistische technieken in full parsing

16 BIG DATA Corpora Lexica Reusability

17 HET NEDERLANDS Het Nederlands en de nieuwe taaltechnologie: 5 voor 12? (1996) Greetje Van den Bergh, secretaris van de NTU rapport Bouma en Schuurman (1998) Corpus Gesproken Nederlands ( )

18 Derde Bedrijf ONTSPANNEN

19 HET NEDERLANDS rapport Daelemans en Strik (2003) STEVIN ( )

20 TREEBANKING Treebanks and Linguistic Theory LASSY, CGN, SoNaR Nederbooms, GrETEL Predicative constructions. A monostratal Montagovian treatment (2014)

21 NEDERLAND EN VLAANDEREN Geen gemeenschappelijk programma meer Instituut voor Nederlandse Taal

22 ENVOI Dit verhaal was misschien niet stichtend en het voorbeeld niet echt lichtend, maar dank toch voor de aandacht die je d r voor hebt opgebracht!

Zoeken in een Afrikaans corpus: baie maklik! Liesbeth Augustinus Ineke Schuurman Vincent Vandeghinste Peter Dirix Frank Van Eynde

Zoeken in een Afrikaans corpus: baie maklik! Liesbeth Augustinus Ineke Schuurman Vincent Vandeghinste Peter Dirix Frank Van Eynde Zoeken in een Afrikaans corpus: baie maklik! Liesbeth Augustinus Ineke Schuurman Vincent Vandeghinste Peter Dirix Frank Van Eynde Colloquium Afrikaans - 23 oktober 2015 AFRIBOOMS PROJECT Syntactisch geannoteerd

Nadere informatie

Natuurlijke-Taalverwerking I

Natuurlijke-Taalverwerking I 1 atuurlijke-taalverwerking I Gosse Bouma en Geert Kloosterman (pract) 2e semester 2005/2006 Overzicht Week1 : Inleiding, Context-vrije grammatica. Week 2-3 : Definite Clause Grammar Regels, gebruik van

Nadere informatie

curriculum vitae bart decadt November 2004

curriculum vitae bart decadt November 2004 curriculum vitae bart decadt November 2004 mijn gegevens Datum en plaats van geboorte : 13 november 1977 Nationaliteit : Belg Beroep : onderzoeksassistent Burgerlijke stand : ongehuwd, samenwonend met

Nadere informatie

Parse and Corpus-based Machine Translation. STEVIN Programmadag 2010 1

Parse and Corpus-based Machine Translation. STEVIN Programmadag 2010 1 PaCo-MT Parse and Corpus-based Machine Translation STEVIN Programmadag 2010 1 Project: PaCo-MT 2008-2011 Gesponsord door NL EN NL FR Consortium partners CCL KULeuven Alfa-Informatics RUGroningen OneLiner

Nadere informatie

AI Kaleidoscoop. College 9: Natuurlijke taal. Natuurlijke taal: het probleem. Fases in de analyse van natuurlijke taal.

AI Kaleidoscoop. College 9: Natuurlijke taal. Natuurlijke taal: het probleem. Fases in de analyse van natuurlijke taal. AI Kaleidoscoop College 9: atuurlijke taal Het Probleem Grammatica s Transitie netwerken Leeswijzer: Hoofdstuk 14.0-14.3 AI9 1 atuurlijke taal: het probleem Communiceren met computers als met mensen, middels

Nadere informatie

Een inleiding tot taaltechnologie

Een inleiding tot taaltechnologie Academia Plutonicana Een inleiding tot taaltechnologie Peter Dirix 15 december 2010 Lange Trappen, Leuven Academia Plutonicana Overzicht Overzicht & terminologie Formele taaltheorie Voorbeelden uit automatische

Nadere informatie

DPC. Dutch Parallel Corpus. Corpus Design. Lidia Rura

DPC. Dutch Parallel Corpus. Corpus Design. Lidia Rura DPC Dutch Parallel Corpus Corpus Design Lidia Rura Geschiedenis corpora Engelstalige corpora (Brown 1961, LOB 1961) Nederlandstalige corpora (Eindhoven Corpus of Corpus Uit den Boogaart 1960-1973) EN referentiecorpora

Nadere informatie

Natuurlijke-taalverwerking 1. Daniël de Kok

Natuurlijke-taalverwerking 1. Daniël de Kok Natuurlijke-taalverwerking 1 Daniël de Kok Natuurlijke-Taalverwerking Het college Natuurlijke-taalverwerking is een inleiding in de computationele taalkunde en maakt deel uit van het curriculum van Informatiekunde

Nadere informatie

Wie Maarten Marx M.J.Marx@uva.nl T 020 525 2888 M 06 4001 6120. Wanneer 19 maart 2008 10 00 15 30 uur

Wie Maarten Marx M.J.Marx@uva.nl T 020 525 2888 M 06 4001 6120. Wanneer 19 maart 2008 10 00 15 30 uur Wanneer 19 maart 2008 10 00 15 30 uur Wie Maarten Marx M.J.Marx@uva.nl T 020 525 2888 M 06 4001 6120 Waar De Burcht Henri Polaklaan 9 Amsterdam www.deburcht.org Wat Het Political Mashup-project heeft als

Nadere informatie

Gebruik en gebruikers STEVIN en TST-Centrale

Gebruik en gebruikers STEVIN en TST-Centrale Gebruik en gebruikers STEVIN en TST-Centrale Verleden, heden en toekomst Remco van Veenendaal, TST-Centrale STEVIN-programmadag 2009 De TST-Centrale is een initiatief van de Nederlandse Taalunie, wordt

Nadere informatie

Bachelor Europese Studies overgang naar 8 8 4. Propedeuse. Oude programma tot en met 2011/12 Nieuwe programma 8 8 4 vanaf 2012/13.

Bachelor Europese Studies overgang naar 8 8 4. Propedeuse. Oude programma tot en met 2011/12 Nieuwe programma 8 8 4 vanaf 2012/13. 1 Bachelor Europese Studies overgang naar 8 8 4 Propedeuse Naam Studentnummer Oude programma tot en met 2011/12 Nieuwe programma 8 8 4 vanaf 2012/13 Propedeuse Europese studies (35 EC) Culturele vormgeving

Nadere informatie

Introductie tot de cursus

Introductie tot de cursus Inhoud introductietalen en ontleders Introductie tot de cursus 1 Plaats en functie van de cursus 7 2 Inhoud van de cursus 7 2.1 Voorkennis 7 2.2 Leerdoelen 8 2.3 Opbouw van de cursus 8 3 Leermiddelen en

Nadere informatie

De automatische analyse van subjectiviteit en causale samenhang in tekst

De automatische analyse van subjectiviteit en causale samenhang in tekst De automatische analyse van subjectiviteit en causale samenhang in tekst Wilbert Spooren Met dank aan: Erwin Komen, Micha Hulsbosch, Iris Hofstra, Patrick Sonsma Jet Hoek, Ted Sanders Clariah Subjectiviteit

Nadere informatie

Taaltechnologie. Januari/februari Inhoud

Taaltechnologie. Januari/februari Inhoud Taaltechnologie Januari/februari 2002 1 Finite state............................................... 4 1.1 Deterministic finite state automata.................... 4 1.2 Non-deterministic finite state automata................

Nadere informatie

Natuurlijke Taalverwerking I shift-reduce en chart parsing

Natuurlijke Taalverwerking I shift-reduce en chart parsing Natuurlijke Taalverwerking I shift-reduce en chart parsing Gosse Bouma en Geert Kloosterman 2e semester 2005/2006 Shift-reduce conflicten Epsilon-regels Breadth-first zoeken Gebruik van een chart Toepassing:

Nadere informatie

PARLEVINK IN CONTEKST:

PARLEVINK IN CONTEKST: PARLEVINK IN CONTEKST: Meer dan Language Engineering 1. Inleiding Language engineering houdt zich bezig met het ontwerpen en realiseren van software (of software en hardware) voor de verwerking van natuurlijke

Nadere informatie

syllabilijst 1819 eerste sem lesgever opleidingsonderdeel code titel cursus auteurs opmerkingen

syllabilijst 1819 eerste sem lesgever opleidingsonderdeel code titel cursus auteurs opmerkingen lesgever opleidingsonderdeel code titel cursus auteurs opmerkingen Christophe Wybraeke Duits: Taalpraktijk A A703021 Einführungskurs AEL&ERASMUS EXCHANGE STUDENTS Christophe Wybraeke Duits: Taalpraktijk

Nadere informatie

Herfstvergadering Koninklijke Zuid-Nederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis, 24 oktober 2014, Gent

Herfstvergadering Koninklijke Zuid-Nederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis, 24 oktober 2014, Gent Herfstvergadering Koninklijke Zuid-Nederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis, 24 oktober 2014, Gent Dirk Pijpops, KU Leuven, onderzoeksgroep QLVL AI Lab Agent-gebaseerde modellering

Nadere informatie

Utopia-avond. Onderzoekers uit diverse disciplines stellen hun utopische toekomstdroom voor de samenleving voor

Utopia-avond. Onderzoekers uit diverse disciplines stellen hun utopische toekomstdroom voor de samenleving voor Utopia-avond Onderzoekers uit diverse disciplines stellen hun utopische toekomstdroom voor de samenleving voor 19.30-21.30 uur, refter Hollands College Utopia Revisited 2016 = 500 jaar publicatie Thomas

Nadere informatie

Inleiding: Combinaties

Inleiding: Combinaties Zinnen 1 Inleiding: Combinaties Combinaties op verschillende niveaus: Lettergrepen als combinaties van fonemen. Woorden als combinaties van morfemen. Zinnen als combinaties van woorden en woordgroepen.

Nadere informatie

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/104200

Nadere informatie

Oriëntatie Kunstmatige Intelligentie. Inleidend College Niels Taatgen

Oriëntatie Kunstmatige Intelligentie. Inleidend College Niels Taatgen Oriëntatie Kunstmatige Intelligentie Inleidend College Niels Taatgen Inhoud vandaag! Wat is kunstmatige intelligentie?! Vakgebieden die bijdragen aan de AI! Kunnen computers denken?! Hoe denken mensen

Nadere informatie

Taal en Cognitie: Een Black Box Revelation. Esli Struys WOT/WOLEC, 10 mei 2011

Taal en Cognitie: Een Black Box Revelation. Esli Struys WOT/WOLEC, 10 mei 2011 Taal en Cognitie: Een Black Box Revelation Esli Struys WOT/WOLEC, 10 mei 2011 Overzicht Historisch overzicht Chomsky vs Skinner Cognitieve linguïstiek Psycho/neurolinguïstiek Casus Syntaxis en het brein

Nadere informatie

Grammars and automatic syntactic analysis

Grammars and automatic syntactic analysis Grammars and automatic syntactic analysis Begoña Villada and Gosse Bouma May 9, 2003 Road map 1 NLP applications require syntactic analysis What is parsing? Sentences and constituent structure Grammars

Nadere informatie

HOTNeV. Hoger OnderwijsTerminologie in Nederland en Vlaanderen

HOTNeV. Hoger OnderwijsTerminologie in Nederland en Vlaanderen HOTNeV Hoger OnderwijsTerminologie in Nederland en Vlaanderen Dr. Julia Harvey Universitaire Vertaal- en Correctiedienst Talencentrum Rijksuniversiteit Groningen Probleem? Welk probleem? Probleem? Welk

Nadere informatie

[Dossier] Taal- en spraaktechnologie in Vlaanderen: dood of levend? Els Lefever en Lieve Macken. <foto s auteurs: zie gelijknamig bestand>

[Dossier] Taal- en spraaktechnologie in Vlaanderen: dood of levend? Els Lefever en Lieve Macken. <foto s auteurs: zie gelijknamig bestand> [Dossier] Taal- en spraaktechnologie in Vlaanderen: dood of levend? Els Lefever en Lieve Macken Zo n kleine tien jaar geleden spatte de financiële luchtbel rond

Nadere informatie

Het Nederlands in taal- en spraaktechnologie: prioriteiten voor basisvoorzieningen

Het Nederlands in taal- en spraaktechnologie: prioriteiten voor basisvoorzieningen Het Nederlands in taal- en spraaktechnologie: prioriteiten voor basisvoorzieningen Walter Daelemans & Helmer Strik (red.) Een rapport in opdracht van de Nederlandse Taalunie 01/07/2002 Projectuitvoerders:

Nadere informatie

Natuurlijke Taal Verwerking

Natuurlijke Taal Verwerking Natuurlijke Taal Verwerking Walter Daelemans CNTS, Universiteit Antwerpen walter.daelemans@ua.ac.be (AI-LAB 1986-1989) Natuurlijke Taal Verwerking in AI Turing Test (1950) (imitation game) Kunnen computers

Nadere informatie

Transfer en toegang tot Universele Grammatica in tweedetaalverwerving door volwassenen

Transfer en toegang tot Universele Grammatica in tweedetaalverwerving door volwassenen Samenvatting Transfer en toegang tot Universele Grammatica in tweedetaalverwerving door volwassenen Negen casestudies naar de verwerving van het Engels, Duits en Zweeds door volwassen moedertaalsprekers

Nadere informatie

UNIVERSITEITEN IN VLAANDEREN

UNIVERSITEITEN IN VLAANDEREN UNIVERSITEITEN IN VLAANDEREN In Vlaanderen is er een universiteit in elke provincie, maar je kan niet alle opleidingen aan elke universiteit volgen. Wat kan je waar studeren? Bron: www.ond.vlaanderen.be

Nadere informatie

Complexiteit. Anna Chernilovskaya. Inleiding Taalkunde

Complexiteit. Anna Chernilovskaya. Inleiding Taalkunde Complexiteit Anna Chernilovskaya Inleiding Taalkunde Vandaag: Complexiteit Hoofdstuk 12, sectie 12.6: voorproefje op hoofdstuk 16 Hoofdstuk 14, sectie 14.10: complexiteit van parsing (achtergrondmateriaal,

Nadere informatie

Inleiding taalkunde. Inleiding - 23 april 2013 Marieke Schouwstra

Inleiding taalkunde. Inleiding - 23 april 2013 Marieke Schouwstra Inleiding taalkunde Inleiding - 23 april 2013 Marieke Schouwstra 1 Dit college Overzicht cursus Wat is natuurlijke taal? Wat is taalkunde? 2 Docenten Marieke Schouwstra taalevolutie en betekenis Yoad Winter

Nadere informatie

LTX016B05. Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis. College 2

LTX016B05. Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis. College 2 LTX016B05 Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis College 2 2/104 Vandaag: 3/104 Vandaag:! Algemene aspecten van de generatieve syntaxistheorie 4/104 Vandaag:! Algemene aspecten van de generatieve syntaxistheorie

Nadere informatie

Finite-state pre-processing for natural language analysis Prins, Robbert

Finite-state pre-processing for natural language analysis Prins, Robbert Finite-state pre-processing for natural language analysis Prins, Robbert IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the

Nadere informatie

Collectie KLA: Griekse en Latijnse taal- en letterkunde

Collectie KLA: Griekse en Latijnse taal- en letterkunde Inhoud Collectie 2 Plaatsingssysteem 3 Hoofdindeling 4 Taal- en letterkunde 5 Taalkunde 5 Letterkunde 8 Handboeken en naslagwerken 11 p. 1 / 11 Collectie De collectie KLA bevat Griekse en Latijnse taal-

Nadere informatie

Number agreement in copular constructions A treebank-based investigation

Number agreement in copular constructions A treebank-based investigation Number agreement in copular constructions A treebank-based investigation Frank Van Eynde Center for Computational Linguistics KU Leuven Current Trends in AI Free University of Brussels March 27, 2015 THE

Nadere informatie

Bachelor of Arts in de taal- en letterkunde

Bachelor of Arts in de taal- en letterkunde Bachelor of Arts in de taal- en letterkunde (180 Studiepunten) Gemeenschappelijk deel 7 studiepunten verplicht uit 'reflectie', 8 studiepunten verplicht uit 'cultuur', 8 studiepunten verplicht uit 'algemene

Nadere informatie

Studentnummer: Inleiding Taalkunde 2013 Eindtoets Zet op ieder vel je naam en studentnummer!

Studentnummer: Inleiding Taalkunde 2013 Eindtoets Zet op ieder vel je naam en studentnummer! Inleiding Taalkunde 2013 Eindtoets Zet op ieder vel je naam en studentnummer! Dit tentamen bestaat uit 7 vragen. Lees elke vraag goed, en gebruik steeds de witte ruimte op de pagina, of de achterkant van

Nadere informatie

Enquête crowdsourcing knaw voor onderzoekers en collectiebeheerders

Enquête crowdsourcing knaw voor onderzoekers en collectiebeheerders Bijlage 1: Enquête crowdsourcing knaw voor onderzoekers en collectiebeheerders Algemene informatie: 59 reacties in 4 weken Geachte collega s, Binnen de geesteswetenschappen van de knaw ontwikkelt een consortium

Nadere informatie

Tolken voor Europa. Postgraduaat Conferentietolken

Tolken voor Europa. Postgraduaat Conferentietolken KU Leuven Campus Antwerpen Faculteit Letteren Sint-Andriesstraat 2 2000 Antwerpen tel. 03 206 04 91 fax 03 206 04 99 inge.dergent@kuleuven.be www.arts.kuleuven.be/antwerpen Tolken voor Europa Postgraduaat

Nadere informatie

Resultaten en Beschikbaarheid 1e Ronde projecten, SPRAAK en CORNETTO Jan Odijk i.s.m. TST-Centrale

Resultaten en Beschikbaarheid 1e Ronde projecten, SPRAAK en CORNETTO Jan Odijk i.s.m. TST-Centrale Resultaten en Beschikbaarheid 1e Ronde projecten, SPRAAK en CORNETTO Jan Odijk i.s.m. TST-Centrale STEVIN Programmabijeenkomst, Hoeven, 11 september 2008 Autonomata COREA D-Coi IRME JASMIN-CGN SPRAAK CORNETTO

Nadere informatie

Automaten & Complexiteit (X )

Automaten & Complexiteit (X ) Automaten & Complexiteit (X 401049) Inleiding Jeroen Keiren j.j.a.keiren@vu.nl VU University Amsterdam Materiaal Peter Linz An Introduction to Formal Languages and Automata (5th edition) Jones and Bartlett

Nadere informatie

De rol van de multinationale taaldienstenonderneming in dekwaliteitsproductie.

De rol van de multinationale taaldienstenonderneming in dekwaliteitsproductie. Lezing voor de studenten vertaling van HONIM www.honim.be Brussel 6 May 2002 De rol van de multinationale taaldienstenonderneming in dekwaliteitsproductie. De herlokalisatie van de productie van talen:

Nadere informatie

Dutch Parallel Corpus Multilinguaal & multifunctioneel. Lieve Macken Hogeschool Gent

Dutch Parallel Corpus Multilinguaal & multifunctioneel. Lieve Macken Hogeschool Gent Dutch Parallel Corpus Multilinguaal & multifunctioneel Lieve Macken Hogeschool Gent Dutch Parallel Corpus Parallel corpus Teksten + vertaling Gealigneerd op zinsniveau 10 miljoen woorden Nederlands Engels

Nadere informatie

Wiskundige wetma/gheden in taal. functiewoorden. inhoudswoorden. Woordfrequenties. Rangnummer en voorkomens. Woordfrequenties Top

Wiskundige wetma/gheden in taal. functiewoorden. inhoudswoorden. Woordfrequenties. Rangnummer en voorkomens. Woordfrequenties Top Wiskundige wetma/gheden in taal Antal van den Bosch Universiteit van Tilburg Woorden zijn net groepsdieren. In lange rijen zien we ze voorbij trekken op ons netvlies, en trillen hun klanken tegen onze

Nadere informatie

Collectie ATW: Taalwetenschap

Collectie ATW: Taalwetenschap Inhoud Collectie 2 Plaatsingssysteem 2 Hoofdindeling 3 Taalwetenschap 6 Taalkunde van afzonderlijke talen 15 Handboeken en naslagwerken 21-1 - Collectie De collectie omvat ruim 13.000 banden. De collectie

Nadere informatie

Master in het tolken. L. Buysse

Master in het tolken. L. Buysse Master in het tolken L. Buysse Algemeen profiel van de opleiding Talen! Nederlands + Engels, Frans of Duits + Engels, Frans, Duits, Spaans, Italiaans, Pools (Bxl), Arabisch (A pen), Russisch (A pen) of

Nadere informatie

Tolken voor Europa. Postgraduaat Conferentietolken

Tolken voor Europa. Postgraduaat Conferentietolken KU Leuven Campus Sint-Andries Antwerpen Faculteit Letteren Sint-Andriesstraat 2 2000 Antwerpen tel. 32 3 502 15 00 www.arts.kuleuven.be/antwerpen Tolken voor Europa Postgraduaat Conferentietolken 2016-2017

Nadere informatie

Fries in data-gestuurde automatische vertaling

Fries in data-gestuurde automatische vertaling Juni 2012 Inleiding Automatisch vertalen Fries-Nederlands Doelstelling: Het ontwikkelen van een automatisch vertaalsysteem voor Fries-Nederlands en Nederlands-Fries Samenwerking Fryske Akademy Radboud

Nadere informatie

Natuurlijke-taalverwerking

Natuurlijke-taalverwerking Natuurlijke-taalverwerking Parse disambiguatie Week 6 Overzicht Probabilistische CFG Parsen met PCFG Afleiden van PCFG uit treebank Evaluatie Disambiguatie voor unificatiegrammatica s Disambiguatie Ambiguïteit:

Nadere informatie

De positie van het Nederlands in Taal- en Spraaktechnologie. Gosse Bouma en Ineke Schuurman

De positie van het Nederlands in Taal- en Spraaktechnologie. Gosse Bouma en Ineke Schuurman De positie van het Nederlands in Taal- en Spraaktechnologie Gosse Bouma en Ineke Schuurman De positie van het Nederlands in Taal- en Spraaktechnologie Gosse Bouma Rijksuniversiteit Groningen Alfa-informatica

Nadere informatie

Een brede computationele grammatica voor het Nederlands

Een brede computationele grammatica voor het Nederlands Een brede computationele grammatica voor het Nederlands Leonoor van der Beek, Gosse Bouma en Gertjan van Noord Abstract We present a wide-coverage computational parser and grammar for Dutch. The grammar

Nadere informatie

Taal- en Spraaktechnologie Ambiguïteit

Taal- en Spraaktechnologie Ambiguïteit 2 Taal- en Spraaktechnologie Ambiguïteit Gosse Bouma 2004/2005 Zinnen zijn soms ambigu Die nacht is Marie bevallen. Hij kocht het huis op de markt. De man, die de hulpverlener heeft gered,... Ik kondig

Nadere informatie

Taalkunde als psychologie: Chomsky s Aspects of the Theory of Syntax

Taalkunde als psychologie: Chomsky s Aspects of the Theory of Syntax Verschenen in Radix 33 2 2007, 164-168 Taalkunde als psychologie: Chomsky s Aspects of the Theory of Syntax Geert Booij 1. Inleiding In 1957 verscheen bij uitgeverij Mouton in Den Haag een klein boekje

Nadere informatie

Master in het vertalen. E.Snauwaert en P.Pauwels

Master in het vertalen. E.Snauwaert en P.Pauwels Master in het vertalen E.Snauwaert en P.Pauwels Algemeen profiel van de opleiding Talen! Nederlands + Engels, Frans of Duits + Engels, Frans, Duits, Spaans, Italiaans, Pools (Bxl), Arabisch (A pen), Russisch

Nadere informatie

"Voor een informatica-omgeving zijn we niet conventioneel"

Voor een informatica-omgeving zijn we niet conventioneel Ta! Studentenblad computationele taalkunde nr. 3 jaargang 2 voorjaar 1994: Stedenspecial Enschede "Voor een informatica-omgeving zijn we niet conventioneel" Anton Nijholt is hoogleraar bij de vakgroep

Nadere informatie

Fundamentals of Data Science

Fundamentals of Data Science Fundamentals of Data Science 2018 Fundamentals of Data Science Data Science & Smart Services Data Science & Smart Services zijn twee begrippen waarmee je in deze tijd veel te maken krijgt. Niet alleen

Nadere informatie

Complexiteit. Rick Nouwen. Inleiding Taalkunde

Complexiteit. Rick Nouwen. Inleiding Taalkunde Complexiteit Rick Nouwen Inleiding Taalkunde Vandaag: Complexiteit Hoofdstuk 12, sectie 12.6: voorproefje op hoofdstuk 16 Hoofdstuk 14, sectie 14.10: complexiteit van parsing (achtergrondmateriaal, hier

Nadere informatie

NEDERBOOMS D3.1 Case Study on NP/PP Alternation

NEDERBOOMS D3.1 Case Study on NP/PP Alternation NEDERBOOMS D3.1 Case Study on NP/PP Alternation Liesbeth Augustinus liesbeth@ccl.kuleuven.be Vincent Vandeghinste vincent@ccl.kuleuven.be Frank Van Eynde frank@ccl.kuleuven.be Centre for Computational

Nadere informatie

Combinaties. Stof bij dit college

Combinaties. Stof bij dit college Combinaties Taal maakt combinaties op verschillende niveaus: Fonemen combineren tot morfemen (creëren van betekenis) Morfemen combineren tot woorden (complexe betekenissen) Woorden combineren tot woordgroepen,

Nadere informatie

Het Nederlands en Taal en Spraaktechnologie

Het Nederlands en Taal en Spraaktechnologie Het Nederlands en Taal en Spraaktechnologie Amsterdam 18 Oktober 2012 Jan Odijk 1 Overzicht META-NET Studie Het Nederlands in de META-NET studie Het Nederlands in Nuance Spraaktechnologie De ontwikkeling

Nadere informatie

KU Leuven Thomas More Faculteit Letteren Tolken voor Europa

KU Leuven Thomas More Faculteit Letteren Tolken voor Europa KU Leuven Thomas More Faculteit Letteren Sint-Andriesstraat 2 2000 Antwerpen tel. 0 20 04 91 fax 0 20 04 99 inge.dergent@kuleuven.be www. kuleuven.be/atthomasmore Tolken voor Europa Postgraduaat Conferentietolken

Nadere informatie

HET GOESE LYCEUM, pta, vwo 6, 2014-2015,AARDRIJKSKUNDE. HET GOESE LYCEUM, pta, vwo 6, 2014-2015,BIOLOGIE

HET GOESE LYCEUM, pta, vwo 6, 2014-2015,AARDRIJKSKUNDE. HET GOESE LYCEUM, pta, vwo 6, 2014-2015,BIOLOGIE HET GOESE LYCEUM, pta, vwo 6, 2014-2015,AARDRIJKSKUNDE 671 1 Ste Geb. in de V.S S 100 1 j 1 6.5 672 2 Middellandse- Zeegebied atlas S 100 2 j 2 6.5 landschapszones 673 0 Leefomgeving P.O P/S 1 n 674 3

Nadere informatie

Studiepunten: 7,5 ECTS Code: WB2BD3034 Niveau: 2 Periode: 1 Toegangseisen: 1. Taalfilosofie (WB1402/WB3035) Voertaal: Nederlands

Studiepunten: 7,5 ECTS Code: WB2BD3034 Niveau: 2 Periode: 1 Toegangseisen: 1. Taalfilosofie (WB1402/WB3035) Voertaal: Nederlands FILOSOFIE VAN DE COGNITIEWETENSCHAPPEN Onderwijsinstituut: Faculteit der Wijsbegeerte Studiepunten: 7,5 ECTS Code: WB2BD3034 Niveau: 2 Periode: 1 1. Taalfilosofie (WB1402/WB3035) Voertaal: Nederlands Korte

Nadere informatie

Number agreement in copular constructions A treebank-based investigation

Number agreement in copular constructions A treebank-based investigation Number agreement in copular constructions A treebank-based investigation Frank Van Eynde Center for Computational Linguistics KU Leuven LOT Summer School 2014 CLARIN for Linguists THE PHENOMENON (1) a.

Nadere informatie

Zinnen 1. Henriëtte de Swart

Zinnen 1. Henriëtte de Swart Zinnen 1 Henriëtte de Swart Combinaties Taal maakt combinaties op verschillende niveaus: Fonemen combineren tot morfemen (creëren van betekenis) Morfemen combineren tot woorden (complexe betekenissen)

Nadere informatie

Curriculum vitae. NILS VANBELLINGEN Steinentorstrasse 18/ 16 4051 Basel (Zwitserland) Tel.: + 41 79 912 3773 E-Mail: nilsvanbellingen@hotmail.

Curriculum vitae. NILS VANBELLINGEN Steinentorstrasse 18/ 16 4051 Basel (Zwitserland) Tel.: + 41 79 912 3773 E-Mail: nilsvanbellingen@hotmail. NILS VANBELLINGEN Steinentorstrasse 18/ 16 4051 Basel (Zwitserland) Tel.: + 41 79 912 3773 E-Mail: nilsvanbellingen@hotmail.com Curriculum vitae Persoonlijke gegevens Geburtsdatum 24 oktober 1979 Geburtsort

Nadere informatie

Het verrassende resultaat van een copulativiteitspeiling

Het verrassende resultaat van een copulativiteitspeiling Het verrassende resultaat van een copulativiteitspeiling Frank Van Eynde, Liesbeth Augustinus, Ineke Schuurman & Vincent Vandeghinste. Inleiding Het is vanouds gebruikelijk om koppelwerkwoorden te onderscheiden

Nadere informatie

0 Overzicht. 1 Decompositie Overzicht van de algemene benadering, met twee grotere oefeningen. Literatuur: Cruse pp 195-235.

0 Overzicht. 1 Decompositie Overzicht van de algemene benadering, met twee grotere oefeningen. Literatuur: Cruse pp 195-235. 0 Overzicht 1 Decompositie Overzicht van de algemene benadering, met twee grotere oefeningen. Literatuur: Cruse pp 195-235. 2 Natural semantic metalanguage (NSM) Kennismaking met één manier van decompositie,

Nadere informatie

Wat is er bekend over de relatie tussen het leren van Frans of Spaans als vreemde taal en dyslexie in het voorgezet onderwijs?

Wat is er bekend over de relatie tussen het leren van Frans of Spaans als vreemde taal en dyslexie in het voorgezet onderwijs? Opgesteld door: José van der Hoeven Vraagsteller: docent voortgezet onderwijs Geraadpleegde experts: dr. Elise de Bree (UvA), dr. Madelon van den Boer (UvA) Referentie: Kennisrotonde. 2017. Wat is er bekend

Nadere informatie

Formeel Denken 2014 Uitwerkingen Tentamen

Formeel Denken 2014 Uitwerkingen Tentamen Formeel Denken 2014 Uitwerkingen Tentamen (29/01/15) 1. Benader de betekenis van de volgende Nederlandse zin zo goed mogelijk (6 punten) door een formule van de propositielogica: Als het regent word ik

Nadere informatie

ENGLISH LANGUAGE SUPPORT ONLINE: DE AANSLUITING TUSSEN FEEDBACK, LEERLIJNEN EN UITSTROOMEISEN

ENGLISH LANGUAGE SUPPORT ONLINE: DE AANSLUITING TUSSEN FEEDBACK, LEERLIJNEN EN UITSTROOMEISEN ENGLISH LANGUAGE SUPPORT ONLINE: DE AANSLUITING TUSSEN FEEDBACK, LEERLIJNEN EN UITSTROOMEISEN Nel de Jong / VU-NT2 Brussel, januari 2018 # Het begint met een idee English Language Support Online 1. Taalbeleid

Nadere informatie

Technologieverkenning Nederlandstalige Taalen Spraaktechnologie

Technologieverkenning Nederlandstalige Taalen Spraaktechnologie Technologieverkenning Nederlandstalige Taalen Spraaktechnologie Rapport bij project 103185, versie 1.1 Dit rapport is geschreven in opdracht van het ministerie van Economische Zaken door Jaap Akkermans,

Nadere informatie

Mark Woertman m.woertman@cgu.nl

Mark Woertman m.woertman@cgu.nl Mark Woertman m.woertman@cgu.nl Gamification Gamification kwartet memory Real-time feedback Feed Up Waar gaat de leerling heen? Feed Back Hoe staat de leerling ervoor? Feed Forward Wat is de volgende stap?

Nadere informatie

Personiceren van stemmen met Deep Learning

Personiceren van stemmen met Deep Learning Personiceren van stemmen met Deep Learning Kan het Nationaal Archief straks teksten voorlezen met de stem van Joop den Uyl? Esther Judd-Klabbers 20 September 2016 Overzicht Introduction Statistische Parametrische

Nadere informatie

HOTNeV. Hoger OnderwijsTerminologie in Nederland en Vlaanderen

HOTNeV. Hoger OnderwijsTerminologie in Nederland en Vlaanderen HOTNeV Hoger OnderwijsTerminologie in Nederland en Vlaanderen Dr. Julia Harvey Universitaire Vertaal- en Correctiedienst Talencentrum Rijksuniversiteit Groningen Probleem? Welk probleem? Probleem? Welk

Nadere informatie

Wat is een corpus en waarvoor wordt het gebruikt?

Wat is een corpus en waarvoor wordt het gebruikt? Wat is een corpus en waarvoor wordt het gebruikt? Een corpus is een verzameling teksten of getranscribeerde geproken taal met een samenstelling en proportionering van teksttypen die geschikt is voor een

Nadere informatie

Logische Complexiteit Hoorcollege 4

Logische Complexiteit Hoorcollege 4 Logische Complexiteit Hoorcollege 4 Jacob Vosmaer Bachelor CKI, Universiteit Utrecht 8 februari 2011 Contextvrije grammatica s Inleiding + voorbeeld Definities Meer voorbeelden Ambiguiteit Chomsky-normaalvormen

Nadere informatie

De grenzen van de meeste

De grenzen van de meeste De grenzen van de meeste Koen Roelandt Promotoren: Hans Smessaert Dany Jaspers (HUB) 1 De grenzen van de meeste Inleiding Stand van zaken Toekomst 1 Inleiding 1. Kwantoren en hun waarheidsvoorwaarden 2.

Nadere informatie

Hoe AI kan ingezet worden voor de analyse van asbesthoudende daken

Hoe AI kan ingezet worden voor de analyse van asbesthoudende daken Hoe AI kan ingezet worden voor de analyse van asbesthoudende daken Earth Observation Data Sciences www.vlaanderen.be/informatievlaanderen www.vito.be Workshop: Asbestinventarisatie en analyse Weerslag

Nadere informatie

Aardrijkskunde GYM 3. Berekening cijfer. Het College: PTO Toetsweek 3 V Hoofdstuk 2 1 t/m 5 en Hoofdstuk 6 1 t/m 4 (en eventueel 5)

Aardrijkskunde GYM 3. Berekening cijfer. Het College: PTO Toetsweek 3 V Hoofdstuk 2 1 t/m 5 en Hoofdstuk 6 1 t/m 4 (en eventueel 5) AK F = Facultief (niet verplicht) Aardrijkskunde Toetsweek V. 50 Hoofdstuk 5 t/m + 7 Toetsweek V. 50 Hoofdstuk t/m 5 en Hoofdstuk 4 t/m (en eventueel 5 en 6) Toetsweek V. 50 Hoofdstuk t/m 5 en Hoofdstuk

Nadere informatie

College 4: Gegeneraliseerde Kwantoren

College 4: Gegeneraliseerde Kwantoren Semantiek CKI/CAI Utrecht, herfst 2008 College 4: Gegeneraliseerde Kwantoren Onderwerpen: NP denotaties als verzamelingen van verzamelingen, monotoniciteit bij kwantoren, determiner denotaties als relaties

Nadere informatie

Big data en Statistics Belgium

Big data en Statistics Belgium Big data en Statistics Belgium NPSO, Antwerpen, 2 mei 2017 Marc Debusschere Coordinator Administrative & Big Data Overzicht Context Big data en de derde datarevolutie in de statistiek Big data en Statistics

Nadere informatie

Inhoud. Introductie tot de cursus

Inhoud. Introductie tot de cursus Inhoud Introductie tot de cursus 1 Plaats en functie van de cursus 7 2 Inhoud van de cursus 7 2.1 Tekstboek 7 2.2 Voorkennis 8 2.3 Leerdoelen 8 2.4 Opbouw van de cursus 9 3 Leermiddelen en wijze van studeren

Nadere informatie

Leerstoflijnen. Periode. Klas 2 Theoretisch

Leerstoflijnen. Periode. Klas 2 Theoretisch Leerstoflijnen Periode Klas Theoretisch Van 5 december januari 7 Vak Ne Niveau: T Klas A 5-9- Poëzie en fictie hoofdstuk. Opdrachten worden van tevoren opgegeven. 9-: Toets werkwoordspelling 9 9- - - Poëzie

Nadere informatie

Nederlandse. albert.oosterhof@arts.kuleuven.be http://www.albertoosterhof.be

Nederlandse. albert.oosterhof@arts.kuleuven.be http://www.albertoosterhof.be Curriculum vitae van dr. Albert Oosterhof Persoonlijke gegevens Geboortedatum: 8 juni 1977 Geboorteplaats: Zwartsluis, Nederland Nationaliteit: Nederlandse E-mail: Website: albert.oosterhof@arts.kuleuven.be

Nadere informatie

- Communicatie- en informatiewetenschappen

- Communicatie- en informatiewetenschappen Bijlage bij OER domein Taal en Communicatie Overzicht majoren en onderwijsonderdelen Opleidingen (met de bijbehorende e major(en)) die binnen Taal en Communicatie vallen: - Communicatie- en informatiewetenschappen

Nadere informatie

Onderzoeksdata en toegangsrechten

Onderzoeksdata en toegangsrechten Onderzoeksdata en toegangsrechten Jacquelijn Ringersma Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek Nijmegen Max Planck Instituut voor psycholinguïstiek Max Planck Gesellschaft 78 onderzoeksinstituten (Duitsland)

Nadere informatie

Samenvatting. wh-vraagzinnen genoemd, omdat in het Engels dergelijke vraagwoorden met de letters wh beginnen.

Samenvatting. wh-vraagzinnen genoemd, omdat in het Engels dergelijke vraagwoorden met de letters wh beginnen. Samenvatting Talen verschillen in de wijze waarop woorden en zinnen of delen daarvan gecombineerd worden om een betekenisvolle expressie te vormen. Bijvoorbeeld, in de Engelse wh-vraagzin Who does John

Nadere informatie

Leerstoflijnen. Klas 2 Havo

Leerstoflijnen. Klas 2 Havo Leerstoflijnen Periode Klas Havo Van 07 november 0 december Vak: Ne Niveau: H Klas D 7- Grammatica hoofdstuk. Evt. extra opdracht(-en). 5-5- 7 8-0- 8 Grammatica hoofdstuk. Evt. extra opdracht(-en). Grammatica

Nadere informatie

CERRETO GUIDI, VINCI.

CERRETO GUIDI, VINCI. CERRETO GUIDI, VINCI. Events ENNEAGRAM ACADEMIE TRIP TO ITALY Naast het reguliere programma dat bij de Enneagram Academie plaatsvindt, worden er ook twee jaarlijks events georganiseerd op de meest bijzondere

Nadere informatie

LTX016B05. Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis. College 10

LTX016B05. Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis. College 10 LTX016B05 Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis College 10 2/79 Vandaag: eerste college Minimalisme (1/4) 3/79 Minimalisme! voortzetting van de generatieve syntaxis (1991-heden)! kernidee: de grammatica

Nadere informatie

De gemeente in de toekomst V R I J D A G 2 9 J U N I

De gemeente in de toekomst V R I J D A G 2 9 J U N I De gemeente in de toekomst V R I J D A G 2 9 J U N I 2 0 1 8 1 Inhoudsopgave Trends & ontwikkelingen in het algemeen Het ontstaan van de visie de gemeente in de toekomst De digitale gemeente De verbonden

Nadere informatie

Vervolg op het STEVIN Programma

Vervolg op het STEVIN Programma Vervolg op het STEVIN Programma Onderzoek en Ontwikkeling Internationaal Europa Focus op Multilingual en Cross-lingual Information Processing Meer development dan Research Kan verschuiven in de komende

Nadere informatie

Tentamen Kunstmatige Intelligentie (INFOB2KI)

Tentamen Kunstmatige Intelligentie (INFOB2KI) Tentamen Kunstmatige Intelligentie (INFOB2KI) 30 januari 2014 10:30-12:30 Vooraf Mobiele telefoons dienen uitgeschakeld te zijn. Het tentamen bestaat uit 7 opgaven; in totaal kunnen er 100 punten behaald

Nadere informatie

Reflecties bij de invoering van TI-Nspire CAS op de Europese Scholen L.A.A. Blomme

Reflecties bij de invoering van TI-Nspire CAS op de Europese Scholen L.A.A. Blomme Reflecties bij de invoering van TI-Nspire CAS op de Europese Scholen L.A.A. Blomme In 2010 is op de Europese Scholen het nieuwe wiskunde programma gestart. Een van de grote innovaties betreft het invoeren

Nadere informatie

Twijfel je aan je concrete opties, neem dan contact op met de studietrajectbegeleider (ann.matthyssen@kuleuven.be).

Twijfel je aan je concrete opties, neem dan contact op met de studietrajectbegeleider (ann.matthyssen@kuleuven.be). MODELTRAJECTEN NIEUWE CURRICULUM 3Ba Voor elke master vind je twee modeltrajecten als voorbeeld. Deze trajecten zijn illustratief bedoeld om je te inspireren bij het maken van je keuzes, maar er zijn veel

Nadere informatie

Outline. Schrijven. Inhoudelijk: Euler Goldbach. Portretten op het interweb

Outline. Schrijven. Inhoudelijk: Euler Goldbach. Portretten op het interweb Outline Schrijven Inhoudelijk: Euler Goldbach Portretten op het interweb Top drie taalfouten spatie ziekte spatieziekte De nacht wacht op de nachtwacht. Top drie taalfouten spatie ziekte spatieziekte De

Nadere informatie

Meertalige communicatie Tolken Vertalen. Toegepaste taalkunde op masterniveau

Meertalige communicatie Tolken Vertalen. Toegepaste taalkunde op masterniveau Meertalige communicatie Tolken Vertalen Antwerpen Brussel Toegepaste taalkunde op masterniveau Rijke talencombinaties o Nederlands o + Engels, Frans of Duits o + Engels, Frans, Duits, Spaans, Italiaans,

Nadere informatie

De erfenis van Chomsky. Geert Booij. De Einstein van de taalwetenschap

De erfenis van Chomsky. Geert Booij. De Einstein van de taalwetenschap De erfenis van Chomsky Geert Booij De Einstein van de taalwetenschap Eind vorig jaar werd de Amerikaanse taalkundige Noam Chomsky 75 jaar. Hij wordt, zeker door zijn bewonderaars, beschouwd als de Einstein

Nadere informatie