REISVERHAAL DE AZOREN

Transcriptie

1 REISVERHAAL DE AZOREN 58 DECEMBER 2015

2 FIETSEN OP DE VULKAAN OP MIJN VERLANGLIJSTJE MET PORTUGESE BESTEMMINGEN ONTBRAKEN DE AZOREN. MAAR TOEN IK HOORDE DAT HET FIETSTOERISME ER IN ONTWIKKELING IS, WAS EEN AFSPRAAK SNEL GEMAAKT: OM TE MOUNTAINBIKEN OVER KRATERRANDEN, LANGS KRATERMEREN EN GEISERS. EN OOK OM DE PARCOURSEN TE VOLGEN VAN DE BELANGRIJKSTE WIELERWEDSTRIJD ALS VERKENNING VOOR DE RACEFIETS. TEKST: NICO DE BOER / FOTO S: NICO DE BOER EN HENNY WEEL DECEMBER

3 REISVERHAAL DE AZOREN De kraterwanden rijzen bijna loodrecht uit het meer omhoog. Capelas, São Miguel, Azoren. Mijn vrouw Henny en ik zijn net aangekomen in het plaatsje São Vicente Ferreira, hebben ons geïnstalleerd in het verblijf Quinta de Nossa Senõra de Lourdes, en zijn nu in het naburige stadje Capelas op zoek naar een restaurant, als Luis Melo mij vanuit de auto belt. Even later staan we op een pleintje van Capelas te praten of we elkaar al jaren kennen. Dat is niet zo, maar we spreken dezelfde fietstaal en we hebben er alle drie zin in deze week ons werk te doen. Verkennen, fietsen, ontdekken, fotograferen en schrijven. Ik wil een mooi artikel maken, Henny volgt ons met de auto waar het kan en fotografeert en Luis in zijn hoedanigheid als productmanager Sport bij het Azoren Toerisme Bureau is bezig met het bevorderen van de fietssport op zijn eilandengroep. Fietstoerisme staat namelijk nog in de kinderschoenen op de Azoren, terwijl het wellicht veel potentie heeft. Maar door de excentrische ligging van de eilanden ten opzichte van Europa en Amerika, vrijwel in het midden van de Atlantische Oceaan, is alles wat achtergebleven. Wat ik meteen als de grootste charme van de Azoren zou willen betitelen. Luis opent zijn bus, pakt de voor mij gehuurde fietsen eruit, een Orbea crosscountry mountainbike en een Specialized Venge-wegfiets, en controleert de afstelling. We gaan twee dagen mountainbiken rond vulkaankraters en op de derde dag een MTB-rondje maken door het Reserve Natural Do Pico Vara (langs het hoogste punt) in het oosten van São Miguel. De rest van de week volgen we op de racefiets de Grande Prémio de Liberty Seguros, de grootste meerdaagse wielerwedstrijd van de Azoren, door naar fotogenieke plaatsen en naar de finish te fietsen. Luis overhandigt me een kaart van het eiland en geeft grofweg de MTB-routes aan en overhandigt me het vijf velletjes dikke draaiboek van de parcoursen van de wielerkoers. Het lijkt wel echt werken! Lagoa das Furnas De vulkaan Furnas is van oudsher bekend door zijn geneeskrachtige water. Er borrelen en bruisen 22 bronnen met een grote diversiteit aan mineralen. Sommige zijn kokend heet, andere hebben een ideale temperatuur om in te baden. In de achttiende eeuw lieten grootgrondbezitters en rijke kooplieden uit de hoofdstad Ponta Delgada hier villa s bouwen met prachtige tuinen en parken, vaak met eigen kuurfaciliteiten. Vandaag de dag is Furnas een verplichte stop op een eilandexcursie. Onder andere door het Parque Terra Nostra, een soort botanische tuin met een grote variatie aan bomen, soms in een jungleachtige sfeer met palmen, boomvarens en bamboe. Even ten zuiden van Furnas ligt het Lagoa das Furnas, een van de grootste kratermeren van São Miguel. De ingestorte vulkaankrater (zes kilometer breed) wordt omgeven door bossen en op de kraterrand kun je wandelen of mountainbiken. Ons terrein dus. We maken er een rondje van zo n 30 kilometer met een geringe moeilijkheidsgraad, waarbij we de Caldeiras da Lagoa das Furnas ook meepikken. In deze twee thermische gebieden borrelt en bruist, dampt en spuit zwavelwaterstof. De bodem is zó heet dat men er voedsel in kookt. Thuis zijn in grote pannen (een soort emmers) de ingrediënten voor de cozido (nationaal gerecht van vlees en groente) samengesteld en vuurvaste mannen plaatsen die emmers in daarvoor bedoelde gaten in de bodem om een en ander zo n vijf uur te laten smoren. Na onze avontuurlijke mountainbiketocht door deze bijzondere omgeving laten we in een restaurant ons de cozido goed smaken. Sete Cidades Op dag twee doen we 40 kilometer, over wat pittiger terrein. Nu is Sete Cidades ons natuurlijke avonturenpark. De indrukwekkendste krater van het eiland heeft twee grote kratermeren (naast enkele kleintjes) die we vanaf ons vertrekpunt de parkeerplaats Vista do Rei goed in beeld hebben. En ze doen hun naam eer aan. Het Lagoa Verde is inderdaad groen, terwijl het Lagoa Azul een blauwe glans heeft. We passeren allerlei soorten terrein, maar door de harde ondergrond van lava is er vrijwel overal goed te rijden. Soms een miniriviertje door, een kasseienstukje over, wat kleigrond doorploegen en over grasland en rolstenenwegen krachtig doortrappen. De afdaling vanaf de kraterrand van de Caldeira naar het plaatsje Sete Cidades is bijzonder, maar voor mij is het vooral een rit van de fraaie uitzichten, waarvan die naar het kust- en vissersplaatsje Mosteiros buitengewoon is. Mountainbiken is inmiddels een verzamelnaam voor diverse off-road fietsmanieren geworden. Ik rijd op een crosscountry mountainbike en probeer steeds de meest begaanbare weg te kiezen. Luis heeft dit keer zijn zwager Davide, rechercheur en mountainbiketrainer bij de politie, meegenomen en beiden zijn eigenlijk enduro fietsers, zeg maar stuntjongens. Waar ik geniet van de uitzichten, hebben zij lol in boomstamspringen, keren en draaien en hard afdalen. Zij zoeken juist de meest ontoegankelijke paadjes. Ieder zijn meug, maar het konden qua leeftijd dan ook mijn zoons zijn! 60 DECEMBER 2015

4 Zo n honderd renners doen mee en het niveau is behoorlijk hoog Nordeste Door de bevolking van São Miguel wordt Nordeste ook wel aangeduid als het volgende eiland. De Azoren bestaan uit negen eilanden, waarvan São Miguel met 64 kilometer lengte en 16 kilometer breedte het grootste is. Nordeste, het prachtige, schone stadje in het noordoosten dus, ligt helemaal niet op een eiland, maar door de onherbergzaamheid van de streek, het verlaten karakter en de eertijds moeilijke bereikbaarheid, kreeg het die benaming. Henny en ik zijn inmiddels verhuisd naar Casa do Monte, een kasteelachtig herenhuis met een tweetal huisjes (één is ons verblijf) op een landgoed, tussen Capelas en Santo Antonio in het noordwesten. Waar vandaan we via Ribeira Grande in één ruk over de prachtige snelweg Nordeste bereiken om Luis te ontmoeten op de parkeerplaats achter de kerk. Luis en ik gaan de weg met het mooiste uitzicht fietsen, de Ruta da Tronqueira richting Povoaçao, een onverharde weg door een bosrijk gebied op de oostelijke flank van de Pico da Vara (hoogste berg, meter). Vanaf zeeniveau klimt de route tot ongeveer 800 meter hoogte over een afstand van pakweg twaalf kilometer, voorwaar een pittige klim over onverhard terrein. De weg biedt prachtige panorama s bij een wolkenloze hemel, maar we hebben pech, motregen en grauwheid vallen ons ten deel. Toch geniet ik volop, want alleen hier zijn heeft al iets majestueus tussen al die bergtoppen en dichte begroeiing. Wat is het er groen! We rijden via de slingerende kustweg terug en hebben 50 kilometer op de teller als we Henny weer ontmoeten in Nordeste. Zij is met de auto naar enkele miradouro s (uitzichtpunten) gereden voor fraai fotowerk. Lagoa do Fogo De Grande Prémio Liberty Seguros is de wedstrijd waaraan de beste amateurs van het vasteland van Portugal, het eiland Madeira en wielrenners van de Azoren meedoen. Zo n honderd renners staan er elke dag aan het vertrek en het niveau is behoorlijk hoog met twee Portugese kampioenen en ook de Iberische kampioen (Spanje en Portugal samen) aan de start. De afstanden die de renners afleggen, zijn niet zo groot, maar de stijgingspercentages zijn pittig. Het wegdek gaat voortdurend op en af en er is geen meter vlak. Ik rijd stukjes van de routes om op tijd op de fotogenieke plaatsen te staan en ga met Henny in de auto naar de finish. Luis gaat met een camera op andere kenmerkende plekken staan. We hebben pech met het weer, maar avontuurlijk is het wel. De klim is volledig gehuld in dikke mist, hoewel er op de top een keiharde wind staat. De organisatoren kunnen de elektronische finishstreep nauwelijks plaatsen en de reclamedoeken waaien bijna weg. We zien de renners pas opdoemen op vijftig meter voor de streep, één voor één. Deze Alpe-d Huez van Sáo Miguel is loodzwaar met een gemiddelde stijging van bijna 8 procent over ruim tien kilometer en de klim heeft het peloton volledig uiteengeslagen. De renners rijden op de hoofdwegen van het eiland en dat is goed te doen. Het asfalt is prima en de verkeersdrukte is acceptabel. Maar Grande Prémio Liberty Seguros De grootste wielerkoers van de Azoren is een amateurwedstrijd die begint met een korte proloog en vervolgens drie relatief korte, maar pittige etappes met veel klimwerk telt. Dit jaar werd de zevende editie verreden die werd gewonnen door Ruben Guerreiro. DECEMBER

5 REISVERHAAL DE AZOREN Pittoreske vissersplaatsjes. Klimmen in dichte mist. Reisinfo Vervoer: Verblijf: com/azores/houses/ casa-do-monte Fietshuur: Informatie: aan te raden is zeker ook wat kleinere weggetjes te nemen, die verkeersluw zijn. Houd er wel rekening mee dat die juist nog pittiger zijn wat stijgingspercentages betreft, zeker als je vertrekt vanaf de kust. Vanaf zeeniveau heb je allemaal korte heftige klimmen het binnenland in. Mooi werk voor Luis om hier nog wat landschappelijk fraaie routes uit te zetten. Pico en Faial Wij vlogen vanaf Brussel met Jetairfly in 4,5 uur (met twee uur voordelig tijdsverschil) rechtstreeks naar Ponta Delagda op Sáo Miguel. Een charmante stad met pleinen, cafés en restaurants, smalle winkelstraatjes, een boulevard, een fort en een haven, kantoorgebouwen en parken. En een wat meer stadse bevolking. Kortom: hier gebeurt het! En inderdaad, het hele eiland is aangewezen op deze levendige hoofdstad. Na het fietsen rijden wij er vaak naartoe, want de veertien kilometer naar Capelas, waar we tijdelijk gehuisvest zijn, is makkelijk te overbruggen. Ons oorspronkelijke plan was alleen op Sáo Miguel te blijven, maar omdat we door het mountainbiken en wegfietsen al zoveel hebben gezien, groeit het plan om in onze tweede week toch ook naar twee andere eilanden te gaan. En dat blijkt zo geregeld. Bij vliegmaatschappij SATA kopen we een binnenlandse vlucht naar het eilandje Pico, waar we twee nachten zullen verblijven. Vervolgens gaan we dan met de ferry (gewoon ter plekke een kaartje kopen en twintig minuten varen) door naar het eiland Faial voor één nacht en vliegen met een late vlucht weer terug naar Sáo Miguel. De huurauto op Sáo Miguel kunnen we over drie dagen achterlaten op het vliegveld in Ponta Delgada en die voor Pico en Faial meteen vooraf boeken. Deze bezoeken hebben weliswaar niks te maken met mijn fietsactiviteiten (hoewel je op Pico goed kunt fietsen, het er verkeersluw is en de kustweg niet te steil), maar blijken wel een bijzondere aanvulling op ons avontuurlijke Azorengevoel. Zo doen we op Pico een whale watch en zien wel twintig keer een baleinwalvis, die met een lengte van 22 meter de één-nagrootste walvis ter wereld is. En we volgen op Faial de Açores Trail Run, een 48 kilometer lange internationale hardloopcross over de vulkanen. Wat een kanjers die atleten! DE AZOREN IN HET KORT The Green Machine Als ik Luis vraag om in één woord een kwalificatie van de Azoren te geven, hoeft hij niet lang na te denken. Nature, zegt hij meteen. Als we zijn zwager David hebben ontmoet en op weg zijn, word ik vanwege mijn soepele fietstred gekscherend Naranja Mécanica (Oranje Machine) genoemd, de bijnaam die het Nederlands elftal verwierf op het WK voetbal in Nadat ik Davide wat stunts heb zien doen, krijgt hij er van mij ook eentje, The Green Machine, want de enduro man is helemaal in het groen gekleed en heeft ook nog een groene mountainbike. Als eerbetoon aan mijn groene eiland, zegt hij trots. En daarmee slaan Luis en Davide de spijker op zijn kop. Want de Azoren zijn (nog) geen fietsbestemming op zich. Maar het is wel een prachtige plek om te gaan zien en te beleven. En dat kan uitstekend op de fiets, waarbij de mountainbike mijn voorkeur heeft. Voor de getrainde fietser is het namelijk een fantastische manier om het natuurschoon op de groene eilanden te ervaren. De negen vulkanische eilanden van de Azoren Archipel in de Atlantische Oceaan behoren tot Portugal, maar zijn een autonome regio met een eigen parlement, dat zetelt in Horta op Faial. De afstand tot Europa bedraagt kilometer, Amerika is kilometer verwijderd. Er wonen ongeveer mensen, de hoofdstad is Ponta Delgada. Veeteelt is de belangrijkste economische pijler. Visserij komt op de tweede plaats, terwijl ananas, thee en wijn voornamelijk voor eigen consumptie worden geproduceerd. Noemenswaardige industrie is er niet, het toerisme is wel een factor (geen massatoerisme). Op de Azoren is het niet altijd warm, zoals vaak wordt gedacht. Het kent een klimaat als in Nederland in het voorjaar, de zomer en de herfst. De winter is er onder invloed van de warme Golfstroom aanzienlijk milder. Het is er schoon, veilig, goedkoop en de mensen zijn er vriendelijk DECEMBER 2015