PROGRAMMABEGROTING 2014 HARDENBERG

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "PROGRAMMABEGROTING 2014 HARDENBERG"

Transcriptie

1 PROGRAMMABEGROTING 2014 HARDENBERG Inhoudsopgave PROGRAMMABEGROTING 2014 HARDENBERG... 1 INHOUDSOPGAVE... 1 AAN DE RAAD... 2 TEGEN DE STROOM IN... 2 ONTWIKKELINGEN... 3 RUIMTE VOOR NIEUWE RAAD... 3 LEESWIJZER... 4 DE 1E BEGROTINGSWIJZIGING... 4 WIJZE VAN BEHANDELEN... 5 FINANCIELE POSITIE... 6 HET FINANCIËLE BELEID... 6 BEGROTINGSUITKOMST 2014 EN MEERJARENBEGROTING BEZUINIGINGEN HET WEERSTANDSVERMOGEN INVESTERINGSPROGRAMMA INVESTERINGSVOLUME NA KLEINE EN VERVANGINGSINVESTERINGEN PROGRAMMAPLAN VOORZIENINGEN WONEN KWETSBARE GROEPEN VEILIGHEID EN OPENBARE RUIMTE ECONOMIE GROENE RUIMTE EXTERNE ORIËNTATIE OVERZICHT VAN LASTEN EN BATEN VAN DE PROGRAMMA S ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN, ONVOORZIEN EN MUTATIES IN RESERVES VERPLICHTE PARAGRAFEN LOKALE HEFFINGEN FINANCIERING WEERSTANDSVERMOGEN ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN BEDRIJFSVOERING VERBONDEN PARTIJEN GRONDBELEID BESLUIT Programmabegroting Hardenberg

2 AAN DE RAAD Voor u ligt de begroting 2014 en de meerjarenbegroting van de gemeente Hardenberg. De voorliggende begroting sluit met een voordelig saldo en ook de meerjarenbegroting is sluitend. Hiermee wordt voldaan aan de financiële doelstellingen van onze gemeente en de voorwaarden die de provincie Overijssel stelt aan het zogenoemde repressief toezicht. De financieel zware tijden, de rijksbezuinigingen, de dalende inkomsten, in combinatie met extra taken binnen het Sociaal Domein voor de gemeente Hardenberg zorgen echter voor krappere budgetten en vragen om scherpe keuzes. Tegen de stroom in Vanwege de bovengenoemde ontwikkelingen, waarvan de rijksbezuiniging de meest negatieve invloed heeft, is in het voorjaar van 2013 door het college een omvangrijk bezuinigingspakket opgesteld met de titel Tegen de stroom in. Dit pakket hebben wij voor de zomer met uw raad besproken en dit heeft tot bijstellingen op diverse terreinen geleid. Wij streven er naar om hiermee een bedrag van 12 miljoen aan bezuinigingen te realiseren. Dit bedrag is nodig om de voorzieningen in Hardenberg op een verantwoord niveau te houden en de financiën van de gemeente op orde te houden. Naast de bezuinigingsmaatregelen heeft uw raad al eerder besluiten genomen ten aanzien van het grondbedrijf (uitwerking crisisupdate grondbedrijf). De genomen maatregelen leiden er toe dat de grondexploitatie in een rustiger vaarwater is gekomen. Wij komen hier later in deze begroting op terug. Ambities De afgelopen jaren heeft ons college gewerkt aan de speerpunten die zijn omschreven in het collegeprogramma Meer met Minder voor de jaren Het investeringsprogramma hieruit is gerealiseerd. Kansen benut om ambities realiseren, werkgelegenheid te stimuleren en maatschappelijke ontwikkelingen op gang te brengen. De grootschalige kwaliteitsverbetering van het centrum in Dedemsvaart inclusief het MFC De Baron de sportboulevard in Hardenberg, de aanpak van oude wijken en het programma Duurzaam Hardenberg, het Vechtpark, de startersleningen, het Dienstenbedrijf/voorbereiding op de decentralisaties, de groenblauwe diensten, het sportpark De Krim, onderwijshuisvesting, diverse verkeersveiligheids- en infrastructurele maatregelen, het Zomerfestival en de campagne De kracht van gewoon Doen, Stichting Recreatie en Toerisme en het Informatiepunt (IP) regio Hardenberg (voormalig VVV locatie) zijn daar voorbeelden van. Programmabegroting Hardenberg

3 Het realiseren van de ambities in de toekomst kan alleen als op andere terreinen ook Hardenbergers verantwoordelijkheid nemen, zoals door uw raad is vastgesteld in de Toekomstvisie Meer zelfredzaamheid moet ertoe leiden dat de gemeente niet de eerste partner is waar automatisch een beroep op wordt gedaan. We steken de hand uit richting organisaties om in de vorm van partnerschap samen te werken aan de toekomst van een krachtige gemeente. Hiermee scheppen we ruimte om te blijven doen wat noodzakelijk is en waar mogelijk te investeren in nieuwe ontwikkelingen voor de gemeenschap van Hardenberg. Ontwikkelingen De komende jaren staan in het teken van grote veranderingen voor gemeenten. Het Rijk voelt zich genoodzaakt om verder te bezuinigen, onder andere vanwege de langer aanhoudende economische tegenwind. Ook de op stapel staande transitie Sociaal Domein zal grote gevolgen hebben, ook financieel. De gemeente staat voor een grote uitdaging om de nieuwe taken uit te voeren met de gekorte budgetten die hiervoor door het Rijk beschikbaar worden gesteld. Pijnlijke beleidswijzigingen lijken onafwendbaar. De gevolgen van het bovengenoemde vertalen zich rechtstreeks door naar dalende inkomsten en toenemende uitgaven voor de gemeente Hardenberg. In het programmaplan (onderdeel kwetsbare groepen) gaan we hier op in. Ruimte voor nieuwe raad Tussen het presenteren van de 1e Bestuursrapportage begin juni 2013 en het aanbieden van deze begroting hebben we kennis kunnen nemen van de meicirculaire eind juni. Daaruit bleek een voordeel voor 2014, maar een fors financieel nadeel na Verder bemerken wij inmiddels ook een structureel nadeel uit een aantal autonome ontwikkelingen zoals leerlingenvervoer, transitie AWBZ, BUIG (Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorzieningen Gemeenten) en legesopbrengsten. Verderop in de begroting komen we daar op terug. Met het bezuinigingsprogramma Tegen de stroom in is beoogd om nieuwe investeringsruimte vrij te maken. Wij merken dat er zeker op de langere termijn weer ruimte gaat ontstaan in onze exploitatiebegroting. Op dit moment is gekozen voor de lijn om geen nieuwe structurele investeringen aan te gaan en ook geen structurele uitzetting van de begroting meer te willen. Het is aan de nieuwe raad en het nieuwe college om daar in 2014 opnieuw een afweging in te maken. In de prioritering willen we op de korte termijn middelen die vrij vallen eerst inzetten om de algemene reserve op peil te brengen. Daarna wordt wat ons betreft financiële ruimte ingezet voor investeringen. Programmabegroting Hardenberg

4 Wij constateren dat de algemene reserve(s) lager zijn dan het gewenste normbedrag van 9,6 miljoen. Gelijktijdig met deze begroting doen wij de raad een voorstel om de algemene reserves begin 2014 op het normbedrag te brengen. Ook geven wij in deze begroting aan welke mogelijkheden er zijn om ruimte vrij te maken voor nieuwe investeringen. Het is overigens niet zo dat er helemaal geen nieuwe ontwikkelingen in de begroting zijn opgenomen. Er zijn enkele uitzonderingen op deze lijn in de begroting opgenomen, waaronder op het gebied van infrastructuur & bereikbaarheid en de combinatiefunctionarissen. Leeswijzer In deze begroting staat het financieel (meerjaren)perspectief centraal. Achtereenvolgens komen de financiële positie van de gemeente, de begroting 2014 en de meerjarenbegroting aan de orde. Daarna volgen de voortgang van het investeringsprogramma en de voorgenomen vervangings- en kleine investeringen Het programmaplan is ingedeeld naar de in de toekomstvisie vastgelegde indeling naar programma s. Per programma is aangegeven wat de ambities binnen het programma zijn en vervolgens wordt ingegaan op een aantal speerpunten van beleid binnen het programma. Bij deze informatie hebben 3-W-vragen centraal gestaan: Wat willen we bereiken (onze ambities) Wat gaan we daarvoor doen (de activiteiten) Wat gaat het kosten (de begroting) Aansluitend aan het programmaplan is een financieel hoofdstuk opgenomen. Hierin wordt nader ingegaan op de algemene dekkingsmiddelen, de post onvoorzien en de toevoegingen en onttrekkingen aan reserves. Ten slotte is een aantal verplichte paragrafen in deze begroting opgenomen. In deze paragrafen wordt ingegaan op zaken als het grondbeleid, het onderhoud van kapitaalgoederen en de risico's. De 1e begrotingswijziging In dit boekwerk zijn de ramingen opgenomen van de budgetten bestaand beleid. Daarnaast wordt in deze begroting een aantal actuele ontwikkelingen en extra bezuinigingsvoorstellen genoemd, die door middel van de zogenaamde 1 e begrotingswijziging in de ramingen zullen worden verwerkt. De 1e begrotingswijziging, met de daarbij behorende toelichting, zal u afzonderlijk worden toegezonden. Programmabegroting Hardenberg

5 Wijze van behandelen Voor de behandeling van de begroting is de volgende planning opgesteld: verzending begrotingsstukken naar de raad uiterlijk 26 september 2013; schriftelijke vragenronde. Deze ronde is bedoeld om (financieel)technische vragen te kunnen stellen, die in principe ambtelijk beantwoord zullen worden. De planning hiervoor zal nog worden afgestemd met de griffie; de oriënterende raadsbijeenkomst in bijzijn van alle portefeuillehouders vindt plaats op 5 november In deze bijeenkomst kunnen beleidsmatige vragen aan de portefeuillehouder worden gesteld en kunnen fracties elkaar bevragen; de begrotingsvergadering vindt plaats op 12 november Programmabegroting Hardenberg

6 FINANCIELE POSITIE Het financiële beleid De kern van het financiële beleid is ontleend aan het coalitieakkoord Meer met minder en luidt voor deze periode ( ): de begroting mag niet negatief sluiten en ook het daarin opgenomen financieel meerjarenperspectief mag niet negatief zijn; de algemene reserve van de gemeente, inclusief de algemene reserve grondexploitatie, moet de minimaal gewenste omvang hebben; de investeringsruimte van 16,5 miljoen, genoemd in het collegeprogramma Meer met minder, blijft volledig overeind. Van dit bedrag wordt 11,5 miljoen ingevuld in deze raadsperiode, zodat voor de volgende raadsperiode nog 5 miljoen aanwezig blijft; de jaarrekening mag niet negatief sluiten. De begroting 2014 sluit met een voordelig saldo. Ook de meerjarenbegroting is sluitend. Dit is met name mogelijk door een pakket aan bezuinigingsmaatregelen van ruim 12 miljoen, waarmee de raad dit voorjaar heeft ingestemd. Het doel van deze bezuinigingen is het behouden van een gezond financieel meerjarenperspectief, waarbij er voldoende financiële ruimte is om te kunnen blijven investeren. Dit sluit aan bij de kern van het financiële beleid van de gemeente, zoals hiervoor genoemd. In een afzonderlijke paragraaf in deze begroting gaan wij nader in op de uitwerking van het bezuinigingsprogramma voor Het afgelopen jaar heeft naast de noodzaak om te bezuinigen voor een groot deel in het teken gestaan van de noodzakelijke sanering van de grondexploitatie. De genomen maatregelen leiden er toe dat de grondexploitatie in een rustiger vaarwater is gekomen. Het laat onverlet dat economisch herstel noodzaak is om de ambities op het terrein van uitgifte van gronden te kunnen halen en daarmee ook de financiële prognoses te kunnen realiseren. Gelijk met deze begroting ontvangt u de nota grondexploitatie De komende jaren zullen grote veranderingen voor gemeenten met zich brengen. Met name de op stapel staande transitie sociaal domein zal grote gevolgen hebben, ook financieel. Daarbij zal grote spanning ontstaan over de vraag of het de gemeente zal lukken om de nieuwe taken uit te kunnen voeren met de budgetten die hiervoor door het Rijk beschikbaar worden gesteld. Programmabegroting Hardenberg

7 Deze, maar ook andere, ontwikkelingen zorgen er voor dat het van groot belang is om het weerstandsvermogen op voldoende niveau te hebben. Door de raad is hiervoor als norm een bedrag van 9,6 miljoen gesteld. Hiervan heeft 5,0 miljoen betrekking op de risico s ten aanzien van de grondexploitaties en 4,6 miljoen voor overige risico s. De norm voor de grondexploitatie is vastgesteld aan de hand van actuele doorrekeningen van de exploitatie-opzetten. De norm voor de overige risico s is nog ontleend aan berekeningen die in 2011 zijn gemaakt, samen met Deloitte accountants. De grote veranderingen in het takenpakket en daarmee de financiële huishouding noodzaken tot een herijking van het risicomanagement en daarmee de norm voor het algemene weerstandsvermogen. Wij willen de komende maanden in de aanloop naar het voorjaar 2014 gebruiken om dit voornemen handen en voeten te geven. Programmabegroting Hardenberg

8 Begrotingsuitkomst 2014 en meerjarenbegroting Uitgangspunten Bij het samenstellen van de (meerjaren)begroting zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: prijscompensatie % prijscompensatie % (conform meicirculaire) stelpost loonstijging % verhoging sociale lasten ,5% loonstijgingen conform uitgangspunten 2014 inflatoire verhoging tarieven % inflatoire verhoging tarieven % (conform meicirculaire) reserveren jaarlijks vrijkomend bedrag aan afschrijvingen en rente voor dekking van vervangingsen kleine investeringen voor onvoorziene uitgaven wordt een structureel bedrag opgenomen van voor onvoorziene incidentele uitgaven wordt een bedrag opgenomen van voor de berekening van de gemeentefondsuitkering wordt rekening gehouden met de uitkomsten uit de meicirculaire 2013 de jaarschijf 2014 van de meerjarenbegroting , inclusief de (laatste) jaarschijf 2014 van het bezuinigingsprogramma de Toekomst tegemoet de jaarschijven 2014 e.v. jaren van het bezuinigingsprogramma Tegen de stroom in een aantal inwoners per 1 januari 2014 van en een jaarlijkse toename in 2014 en de jaren daarna met 150 een aantal woonruimten per 1 januari 2014 van en een jaarlijkse toename van het aantal woningen in 2014 en de jaren daarna met 100 een rentepercentage voor nieuw aan te trekken leningen van 4 % (2013: 4 %) Uitkomst (meerjaren)begroting Voor de zomer hebben wij u een financieel perspectief geschetst, met daarin forse nadelige uitkomsten voor de komende jaren. Deze uitkomsten waren met name gebaseerd op: de effecten die het regeerakkoord Rutte II op gemeenten heeft; de doorwerking van de crisisupdate grondexploitatie in relatie tot de exploitatiebegroting en het weerstandsvermogen; het uitgangspunt dat de decentralisaties AWBZ, Jeugdzorg en de Participatiewet budgettair neutraal worden uitgevoerd; de wens om voor de komende raadsperiode minimaal 5 miljoen (incidenteel) beschikbaar te hebben voor investeringsruimte. Programmabegroting Hardenberg

9 Dit financieel perspectief afgezet tegen de opbrengsten van het bezuinigingsprogramma Tegen de stroom in leidde tot de volgende opstelling: Bedragen x Meerjarenbegroting na 1 e berap Tegen de stroom in (na amendering) - ambities inkomsten bezuiniging bedrijfsvoering - correctie i.v.m. efficiencykorting Prognose structureel saldo In dit overzicht is een correctie opgenomen in verband met de efficiencykorting. Deze korting houdt verband met de efficiencytaakstelling di eis meegegeven bij de vorming van de Bestuursdienst. Deze bedraagt in 2015 en 1,05 miljoen vanaf Het deel van deze korting dat ten gunste komt van de bijdrage van Hardenberg bedraagt vanaf In de bezuinigingen voor de bedrijfsvoering die in het voorjaar zijn gepresenteerd ( 2,66 miljoen in 2017) is deze efficiëntiekorting op de bestuursdienst opgenomen. Omdat deze korting financieel al in het meerjarenperspectief is verwerkt, wordt dit nu gecorrigeerd. Op de volgende pagina hebben wij in beeld gebracht welke autonome ontwikkelingen hebben geleid tot het gewijzigde financiële beeld en lichten wij deze ontwikkelingen toe. Programmabegroting Hardenberg

10 Bedragen x Structureel Prognose Gevolgen meicirculaire en uitwerking uitgangspunten Toename kosten leerlingenvervoer Toename kosten bijzondere bijstand Transitie AWBZ LOC-cateringkosten Leges rijbewijzen/paspoorten Investeringen grondexploitatie Begrotingsuitkomsten structureel Incidenteel BUIG Schuldhulpverlening -30 Ondernemersplan jeugdzorg 0-4 jarigen -27 BGT wetgeving -28 Training Hostmanship -8 Incidenteel niet inzetten ruimte voor 318 kleine- en vervangingsinvesteringen Frictiekosten nieuw - frictiebudget - mobiliteitsfunctionaris - kwaliteitsbudget Totaal begrotingsuitkomst inclusief incidenteel Toelichting op meerjarige perspectief De begroting 2014 is evenals de meerjarenbegroting structureel sluitend. Rekening houdende met de incidentele uitgaven, zijn er de komende jaren echter wel tekorten te verwachten. Hierna geven wij een korte toelichting op de in voorgaand overzicht genoemde bijstellingen. Gevolgen meicirculaire/ uitwerking uitgangspunten De uitgangspunten zoals compensatie van de prijs- en looninflatie hebben meerjarig een kostenverhogend effect. Een aantal andere effecten zoals vrijval van kapitaallasten hebben een positief effect. Het geheel van deze uitgangspunten zijn meerjarig in deze cijfers verwerkt. Daarnaast hebben we u door middel van een afzonderlijke notitie (eind juni) geïnformeerd over de uitkomsten van de mei-circulaire Voor 2014 en 2015 een plus, maar voor de jaren daarna een fors nadeel. Programmabegroting Hardenberg

11 Daarbij merken wij wel op dat wij een stelpost van hebben opgevoerd, als anticipatiepost op mogelijk extra rijksbezuinigingen. De septembercirculaire is onlangs ontvangen en de eerste indruk is dat deze voor de gemeenten weer een fors financieel nadeel met zich brengt. Zodra wij over de concrete uitwerking beschikken, zullen wij u over de uitkomsten van de septembercirculaire informeren. Toename kosten leerlingenvervoer Voor het leerlingenvervoer wordt in 2014 een tekort verwacht van Dit tekort wordt grotendeels veroorzaakt door de contractuele indexering met de vervoerders. De tekorten vanuit 2013 en 2014 komen voort uit de huidige contracten met leveranciers en de hierin opgenomen indexering op basis van de NEA-norm. Wij hebben dit tekort vooralsnog structureel opgenomen, maar zien dit wel in samenhang met de bezuinigingen voor 2015 en 2016 waarbij door een bundeling van de diverse vervoerskosten (WMO, AWBZ, Wsw, leerlingenvervoer) besparingen gerealiseerd kunnen worden van in 2016 ( Tegen de stroom in ). Toename kosten bijzondere bijstand Vanwege de aanhoudende economische crisis stijgt het beroep op de (bijzondere) bijstand. Het budget voor bijzondere bijstand en minimabeleid wordt gezien de tekorten van de afgelopen jaren en de toename van het beroep op deze regelingen structureel met verhoogd. Transitie AWBZ Zoals vermeld in de 2 e bestuursrapportage 2013 is het budget dat hiervoor is ontvangen via de uitkering uit het gemeentefonds in 2013 ingezet als algemeen dekkingsmiddel. Met ingang van 2014 moeten deze middelen beschikbaar zijn voor de transitie. LOC-cateringkosten In de 2 e bestuursrapportage 2013 hebben wij gemeld dat de kosten van de catering in twee jaar tijd zijn teruggebracht van naar Meer besparingen worden op dit moment niet mogelijk geacht. Nu wij geen mogelijkheden meer zien om de kosten verder terug te brengen, wordt dit bedrag structureel opgenomen. Legesinkomsten rijbewijzen/reisdocumenten Er is voor rijbewijzen sprake van structureel lagere inkomsten van vanuit de verwachting dat het aantal aanvragen vanaf 2016 iets zal stijgen. Met betrekking tot andere reisdocumenten zijn door het Rijk prijsverlagingen doorgevoerd die leiden lagere inkomsten voor de gemeenten. Daarnaast is gebleken dat er meer moet worden afgedragen aan het Rijk op basis van de huidige verhouding in de afgifte tussen paspoorten en ID-kaarten. Investeringen grondexploitatie Uit actuele berekeningen blijkt dat de investeringen voor de grondexploitatie tot een lagere stijging van de kapitaallasten leiden dan in het financieel perspectief was voorzien. Programmabegroting Hardenberg

12 Diverse incidentele uitgaven BUIG (Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorzieningen Gemeenten) De autonome toename van het bijstandsbestand, veroorzaakt door de groeiende werkloosheid die ook voor 2014 wordt geprognosticeerd, is hoger dan de toename van de verwachte rijksbijdrage voor het verstrekken van uitkeringen. Daarom wordt uit algemene middelen extra beschikbaar gesteld voor de jaren 2014 en 2015 om verwachte tekorten die voor rekening van de gemeente komen te dekken. Dit is aanvullend op de structurele risico-buffer van Hiermee is eveneens een groot deel van het eigen risico van 10% afgedekt. Voor de jaren 2016 en verder zal eerst het effect van de decentralisaties worden afgewacht. Schuldhulpverlening Wij constateren dat het beroep op schuldhulpverlening is toegenomen. Vooralsnog wordt het budget in 2014 incidenteel met verhoogd van naar In 2014 moet worden bezien of de stijging van de kosten structureel van aard is. Overige Er is een aantal incidentele posten genoemd waartoe reeds eerder is besloten Ondernemersplan jeugdzorg 0-4 jarigen BGT-wetgeving Training hostmanship Incidenteel niet inzetten ruimte voor kleine- en vervangingsinvesteringen Vooralsnog willen we de uitgaven ten laste van deze bedragen beperken en incidenteel houden. Dit in lijn met het voorgaande dat we structurele uitzetting van onze begroting zoveel mogelijk willen beperken. Met het kiezen voor de echt noodzakelijke investeringen blijft er een bedrag over dat we incidenteel ten gunste van het begrotingsresultaat laten komen met als doel allereerst de algemene reserve op peil te brengen, alvorens nieuwe investeringen aan te gaan. Frictiekosten nieuw In de verplichte paragraaf Bedrijfsvoering wordt ingegaan op de frictiekosten. Programmabegroting Hardenberg

13 Bezuinigingen Hieronder vindt u een overzicht van de jaarschijf 2014 van de lopende bezuinigingen, onderverdeeld in de bezuinigingsprogramma s Toekomst tegemoet en Tegen de stroom in. Toekomst tegemoet In de begroting 2014 is de jaarschijf 2014 van het bezuinigingsplan De toekomst tegemoet verwerkt Programmalijn 1 Voorzieningen Programmalijn 2 Wonen Programmalijn 3 Kwetsbare Groepen Programmalijn 4 Veiligheid en Openbare Ruimte Programmalijn 5 Economie Programmalijn 6 Groene Ruimte Programmalijn 7 Externe Oriëntatie Overig bedrijfsvoering Totaal Bezuinigingsplan Van het in 2014 te bezuinigen bedrag heeft een deel betrekking op de bedrijfsvoering, namelijk Dit is in goed overleg met de bestuursdienst vertaald in een lagere bijdrage aan de bestuursdienst en ook conform de begroting 2014 van de bestuursdienst. Van de overige maatregelen is het overgrote deel ingevuld/uitgewerkt in deze begroting, namelijk in totaal tot een bedrag van afgerond Een aantal maatregelen moet nog nader uitgewerkt worden. Het betreft: - Besparing op zwembadexploitatie Vermarkten eigen producten Kostendekkendheid markten Verlagen kosten toezicht en handhaving Voordeel uit samenwerking Taakstelling zwembaden (29.500) Voor 2014/2015 zal de bezuiniging gevonden worden in aanpassing tarieven, openingstijden en zelfwerkzaamheid. Na de opening van het nieuwe zwembad in Hardenberg wordt de bezuiniging gevonden in de betere exploitatie en in de geïntegreerde receptiefunctie. Programmabegroting Hardenberg

14 Vermarkten eigen producten en diensten naar derden (50.000) Bij de verkoop of aankoop van een onroerende zaak heeft de kopende of verkopende partij behoefte aan informatie over het betreffende pand. De gemeente is in de meeste gevallen houder van deze gegevens en kan deze informatie verstrekken. Het verstrekken van deze informatie gebeurt veelal digitaal. Het tarief per aanvraag bedraagt % Kostendekkendheid markten (10.800) De begrote opbrengsten vergunningen APV met betrekking tot evenementen kunnen met opgehoogd worden ten behoeve van de straatmarkten. Deze verhoging heeft geen invloed op de tarieven. Verminderen taakveld Toezicht en Handhaving (18.500) Deze bezuinigingsopdracht is tweeledig ingevuld, namelijk door minder in te huren ten behoeve van bouw- en woningtoezicht en vanuit de ontvlechtingskosten van de Brandweer. Voordeel uit samenwerking ( ) We bezuinigen in 2014 de nog resterende door samenwerking met andere partijen. Tegen de stroom in Voor het bezuinigingspakket Tegen de stroom in zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: bezuinigingen worden proactief aangepakt. Bezuinigingen moeten zorgvuldig gebeuren, maar niet onnodig veel jaren in beslag nemen; bij bezuinigingen worden ineffectiviteit en inefficiëntie van het ambtelijk apparaat als eerste aangepakt; bij bezuinigingen worden de kwetsbare groepen zo lang mogelijk ontzien; waar bezuinigingen nodig zijn in de zorgstructuur en voorzieningen, moeten de sterkte schouders de zwaarste lasten dragen. Een bijdrage naar draagkracht is aanvaardbaar. De jaarschijf 2014 van het bezuinigingsprogramma Tegen de stroom in bedraagt Van dit bedrag maakt deel uit die eerder is aangewend als dekking voor de kapitaallasten die voortvloeien uit de crisisupdate grondbedrijf. Programmabegroting Hardenberg

15 De jaarschijf bestaat daarnaast uit de volgende maatregelen: Omschrijving bedrag zwembaden bibliotheek subsidie godsdienstonderwijs openbaar onderwijs Wet maatschappelijke ondersteuning inkoop en aanbesteding kostendekkendheid rioolrecht en afvalstoffenheffing afschrijving riolen onroerende zaakbelasting openbaar groen c.a Toelichting Sport en accommodaties: Zwembaden (40.000) Voor 2014/2015 zal de bezuiniging gevonden worden in aanpassing tarieven, openingstijden en zelfwerkzaamheid. Kunst Cultuur en Monumentenzorg: Subsidie bibliotheken (Tegen de stroom in ) Bundeling en samenwerking met bijvoorbeeld scholen kan hier voor de toekomst mogelijk een verdere oplossing bieden. Voor het jaar 2014 zijn met de bibliotheek afspraken gemaakt over extra bezuinigingen. In 2014 worden afspraken gemaakt voor 2015 en verder. Onderwijs: Subsidie godsdienstonderwijs openbaar onderwijs (18.000) Werkzaamheden inzake subsidie godsdienstonderwijs zijn beëindigd; bezuiniging is verwerkt in de begroting (Wet) Maatschappelijke Ondersteuning WMO (26.250) Door meer zelf te doen kan worden bespaard. Het verder door ontwikkelen en uitrollen van de kanteling betekent een afname van het aantal aanvragen en levert daarmee een besparing op. De invoering van wijkgericht werken moet leiden tot minder aanvragen. Wmo-consulenten werken momenteel al grotendeels op basis van eigen indicaties. Er wordt ingezet op het vergroten van deze competentie. Inkoop en aanbesteding ( ) In 2014 worden alle daarvoor in aanmerking komende budgetten gekort. Programmabegroting Hardenberg

16 Kostendekkendheid riolen en afvalstoffenheffing ( ) De kosten van vegen waren niet opgenomen in het rioolrecht. 50% Van die kosten mag daarin echter wel verwerkt worden. Ook de kosten van BTW (21%) kunnen en mogen aan de gebruikers in rekening worden gebracht. In Hardenberg wordt momenteel beperkt BTW doorberekend. Riolering (afschrijving ) De afschrijvingstermijn van de riolen wordt verlengd van 30 naar 80 jaar. De praktijk wijst namelijk uit dat het zogenaamde vrijvervalriool een levensduur heeft die aanmerkelijk langer is dan 30 jaar. Een termijn van 80 jaar wordt hierbij als reëel gezien. Deze maatregel wordt op alle investeringen inzake vrijvervalriool toegepast. Er vindt geen herwaardering plaats. De boekwaarden per 1 januari 2014 vormen de basis en vervolgens zal de afschrijvingstermijn met 50 jaar worden verlengd. OZB ( ) Betreft tariefsverhoging. Openbaar groen (onderhoud en speeltoestellen ) Op het onderhoud van openbaar groen en begraafplaatsen kan in kosten door efficiency nog worden bespaard. Realisatie van de bezuiniging op het openbaar groen betekent dat er minder gesnoeid en geschoffeld kan worden en ook de vervanging van plantmateriaal e.d. kan niet meer in die mate gedaan worden zoals tot op heden gebruikelijk was. Desalniettemin zal getracht worden om een zo hoog mogelijke kwaliteit te realiseren. Daarnaast worden minder nieuwe speeltoestellen geplaatst. Inspectie en onderhoud van het bestaande areaal blijven op hetzelfde niveau gehandhaafd. Programmabegroting Hardenberg

17 Het weerstandsvermogen De gemeente Hardenberg wil een bedrag van 9,6 miljoen aanhouden als ondergrens voor de algemene reserve(s). Hiervan heeft 5,0 miljoen betrekking op risico s grondexploitatie en 4,6 miljoen voor overige risico s. De stand van de algemene reserve(s) verloopt als volgt: Algemeen Grond- Totaal exploitatie Stand per 1 januari rekeningsresultaat toevoeging conform 1e berap onttrekking conform crisisupdate grondexploitatie resultaatbestemming rekeningsresultaat BOH bijdrage reserve frictie uitkomst 2e berap afkoopsom brug Bergentheim actualisatie grondexploitatie resultaat grondexploitatie Geactualiseerde stand saldo begroting bijdrage reserve frictie Prognose stand De afgelopen jaren is meerdere keren kritisch gekeken naar de benodigde omvang van de reserves. Dit heeft ook tot resultaat geleid. Deze exercitie nog een keer uitvoeren is naar onze mening niet zinvol, tenzij de bestemming van de betreffende reserve kan worden opgeheven. Om op het gewenste niveau te komen en de komende jaren te blijven, is dus een toevoeging nodig aan de algemene reserve(s) van ruim 3 miljoen. Wij stellen voor om dit per 1 januari 2014 direct te realiseren door een deel van de bestemmingsreserves vrij te maken. In de komende maanden zullen wij in beeld brengen, wat de consequenties van een dergelijke insteek zullen zijn en deze uitwerking aan de raad ter besluitvorming voorleggen. Programmabegroting Hardenberg

18 Investeringsprogramma In het collegeprogramma Meer doen met minder is een investeringsprogramma voor opgenomen van in totaal 11,7 miljoen. Onderstaand is een overzicht gegeven van de investeringen die in dit kader zijn uitgevoerd c.q. in uitvoering zijn: 1. aanpak oude wijken (sociale component) sportboulevard (3 e fase) sportpark De Krim uitbreiding sporthal De Citadel groen/blauwe diensten duurzaamheid extra wegenonderhoud leader plus/reestkerk Balkbrug Masterplan kunstgras Onderwijshuisvesting Extra veld Bergentheim Verkeersveiligheid Sociaal domein Dedemsvaart Marketingcommunicatie Aankoop voormalig RWZI-terrein Totaal In de begroting 2013 is een aantal grote investeringsprojecten genoemd, waar nog aanvullende financiering voor nodig is. Genoemd zijn: Opwaardering N34/N377 Spoorwegverbindingen Onderwijshuisvesting 3e fase sportboulevard Ten aanzien van de projecten opwaardering N34/N377 en de spoorwegverbindingen kunnen wij melden dat wij in een vergevorderd stadium met de provincie zijn om hierover een overeenkomst te sluiten. Naar huidig inzicht wordt van de gemeente een bijdrage gevraagd van 6,6 miljoen. Dit bedrag moet de komende jaren in delen beschikbaar worden gesteld. De dekking van het bedrag vindt voor een deel plaats uit het economisch structuurfonds en voor een deel is de dekking in de grondexploitatie Marslanden II verwerkt. Voor het laatste deel wordt dekking gezocht zodra er meer helderheid is ontstaan over de planning. U ontvangt dan van ons een voorstel. Programmabegroting Hardenberg

19 Investeringsvolume na 2014 In het collegeprogramma Meer met minder is de ambitie opgenomen om ook voor de komende raadsperiode een investeringsbedrag van 5 miljoen beschikbaar te hebben. Wij hechten nog steeds aan deze ambitie, maar moeten ook constateren dat de realisatie van een investeringsbudget van deze omvang dat ingezet kan worden als incidenteel dekkingsmiddel, steeds moeilijker wordt. Temeer daar uw raad eerder heeft uitgesproken dat de bedragen waarmee het investeringsbudget wordt gevoed, beschikbaar moeten zijn in de raadsperiode waarin het investeringsbudget wordt besteed. Met het bezuinigingsprogramma Tegen de stroom in is beoogd om nieuwe investeringsruimte vrij te maken. Wij merken dat er zeker op de langere termijn weer ruimte gaat ontstaan in onze exploitatiebegroting. In de prioritering willen we op de korte termijn de middelen die vrij vallen eerst inzetten om de algemene reserve op peil te brengen. Daarna wordt wat ons betreft financiële ruimte ingezet voor investeringen. Willen we vasthouden aan de lijn om investeringsgeld enkel in te zetten als incidenteel dekkingsmiddel, dan zal het nog een forse opgave worden om tot de beoogde 5 miljoen te komen. Wij achten het gelet op het financieel meerjarenperspectief wel mogelijk om tot een lager bedrag te komen. Immers als we naar de meerjarenbegroting kijken, dan is er sprake van positieve financiële ruimte. Een alternatief is om investeringen af te schrijven en de kapitaallasten op te nemen in de exploitatiebegroting en het meerjarenperspectief. Als voor dit alternatief wordt gekozen, dan zijn er mogelijkheden om ook op relatief korte termijn te investeren. Daarmee wordt echter wel een andere koers ingezet dan het kader dat u als raad eerder hebt neergezet, namelijk de bekostiging van de investeringen loopt dan over de duur van de raadsperiode heen. Een vuistregel is dat de jaarlijkse kapitaallasten circa 10% bedragen van de investeringsbedragen. Een investering van 5 miljoen in de komende vier jaar, leidt dus in 2017/2018 tot circa aan jaarlijkse extra kapitaallasten. Zoals blijkt uit de verwachte structurele resultaten is er vanuit het huidig perspectief ruimte om deze extra lasten te dragen. Alles overwegend hebben we er als college voor gekozen op dit moment geen nieuwe structurele investeringen aan te gaan en ook geen structurele uitzetting van de begroting meer te willen. Het is aan de nieuwe raad en het nieuwe college om daar in 2014 opnieuw een afweging in te maken. In lijn daarmee pleiten wij er als college op dit moment voor dat ten aanzien van de investeringen de inzet allereerst gericht moet zijn op een goede afronding van de vele investeringen die gedurende de raadsperiode in gang zijn gezet. Bij de begrotingsbehandeling vernemen wij hierover graag het standpunt van de raad. Programmabegroting Hardenberg

20 Kleine en vervangingsinvesteringen Aan het slot van dit financiële hoofdstuk informeren wij u over de beschikbare ruimte voor kleine en vervangingsinvesteringen. Daarbij hebben wij ook in beeld gebracht welke investeringsvoorstellen zijn gedaan en in hoeverre die inpasbaar zijn binnen de beschikbare ruimte. In de begroting 2014 is een structureel bedrag van opgenomen voor opvang van lasten vervangingsinvesteringen. Dit bedrag is ontstaan als gevolg van de vrijvallende (netto)kapitaallasten. Daarnaast is in de begroting een stelpost van opgenomen voor diverse kleinere vervangingen" (tot maximaal ). Vooralsnog willen we de uitgaven ten laste van deze bedragen beperken en incidenteel houden. Dit in lijn met het voorgaande dat we structurele uitzetting van onze begroting zoveel mogelijk willen beperken. Met het kiezen voor de echt noodzakelijke investeringen blijft er een bedrag over dat we ten gunste van het begrotingsresultaat laten komen met als doel allereerst de algemene reserve op peil te brengen, alvorens nieuwe investeringen aan te gaan. Wij stellen de volgende incidentele uitgaven voor: Omschrijving Investering Jaarbedrag I/S Visie recreatie en toerisme (extra middelen 3 jaar in de periode ) I Bijdrage t.b.v. investering sportpark Westerpark I Informatiezuil/meubilair MFC Dedemsvaart I TOTAAL INCIDENTELE BEDRAGEN I Volledigheidshalve wordt opgemerkt dat de nieuwe ruimte voor kleine en vervangingsinvesteringen voor de komende jaren beperkt is, namelijk: Programmabegroting Hardenberg

21 PROGRAMMAPLAN 2014 Hardenberg is een gemeente met ambities. In de afgelopen raadsperiode(n) hebben we financiële meevallers gehad, waardoor er veel kon worden gerealiseerd. Sinds enkele jaren is sprake van een hardnekkige economische crisis. Daardoor is de financiële ruimte voor nieuwe impulsen beperkt en is in het voorjaar 2011 een ingrijpend bezuinigingsprogramma vastgesteld. Daarbij zijn de kwetsbare groepen zoveel mogelijk ontzien. Inhoudelijke kaders Uitgangspunt voor dit programmaplan is nog de oorspronkelijke toekomstvisie die in 2004 is vastgesteld. De toekomstvisie is uitgewerkt in een meerjarenprogramma. Dit voorjaar is door uw raad een nieuwe toekomstvisie vastgesteld. Met ingang van 2015 zal de begroting op basis van die toekomstvisie worden opgebouwd. Toekomstvisie en meerjarenprogramma De toekomstvisie kent drie doelstellingen: samenhang in diverse gemeentelijke beleidsvelden ondersteunen; een helder profiel naar buiten toe creëren; strategische politieke keuzes maken. Als basis voor de toekomstvisie is gekozen voor het scenario stevig. Dit houdt in dat wij gaan voor het versterken van de kwaliteiten van onze gemeenten volgens een gelaagd model, zelfredzaamheid & eigen verantwoordelijkheid en samenwerking & bundeling. De kwaliteiten zijn de onderlinge betrokkenheid, de prettige woonomgeving, de ondernemerszin en de groene ruimte. Met de toekomstvisie heeft de gemeente haar visie op de lange termijn geformuleerd. Dit vormt dan ook het kader voor besluitvorming en handelen van onze gemeente. Samen sterk naar de toekomst We willen samen met de medewerkers van de bestuursdienst Ommen-Hardenberg met een open houding en met het gezicht naar de burgers staan. Dat wil zeggen, samen met individuen en organisaties knelpunten bespreken en oplossingen zoeken. Programmabegroting Hardenberg

22 Leeswijzer In het programmaplan volgen wij de indeling van het huidige meerjarenprogramma. Het meerjarenprogramma is ingedeeld naar de 7 programmalijnen van de oorspronkelijke toekomstvisie 1 : voorzieningen; wonen; kwetsbare groepen; openbare ruimte en veiligheid; economie; groene ruimte; externe oriëntatie. Per programmalijn hebben wij een opsomming opgenomen van de door de raad geformuleerde ambities. Deze ambities zijn uitgewerkt voor de belangrijkste programmaonderdelen in een aantal concrete doelstellingen en speerpunten/activiteiten in het komende jaar. Als context voor deze doelstellingen is per programmaonderdeel nog aangeven: trends en ontwikkelingen nieuwe beleidsontwikkelingen risico s bezuinigingen Aan het slot van elke programmalijn hebben wij een opsomming van lasten en baten opgenomen. 1 Met ingang van 2015 zal de begroting worden opgebouwd naar de drie programmalijnen uit de toekomstvisie : Wonen, Werken en Welzijn. Programmabegroting Hardenberg

23 Voorzieningen Voorzieningen leveren een bijdrage aan het met plezier wonen, werken en recreëren. Voorzieningen zijn zaken als een school, een dorpshuis, een theater en een ziekenhuis. Maar ook een voetbalvereniging, de harmonie en een kinderboerderij. De behoefte aan voorzieningen in de eigen kern is groot. Vrije tijd en ontspanning horen niet bij de taken van de gemeente. Samen leven en sociale cohesie zijn wel aandachtsvelden voor de gemeente. De uitvoering verschuift van een gemeentelijke taak naar de verantwoordelijkheid van de clubs, verenigingen en instellingen. Binnen deze programmalijn is het gelaagde model een hulpmiddel om zoveel mogelijk recht te doen aan alle doelstellingen. In het gelaagde model worden kleine kernen, grote kernen en centrale kernen onderscheiden. De twee centrale kernen zijn Hardenberg en Dedemsvaart, de grote kernen zijn Balkbrug, Gramsbergen, Slagharen en Bergentheim. De overige kernen zijn kleine kernen. Ambities 1. In de kleine en grote kernen en in de wijken blijft ontmoeting en onderlinge hulp behouden. 2. De gemeente wil de kracht van de samenleving ondersteunen door het particulier beheer van voorzieningen te vergroten. 3. Het gebruik van en de tevredenheid over de centrale voorzieningen voor inwoners, bewoners van de streek, toeristen en ondernemers in de centrale kernen stijgt. Deze ambities zijn voor 2014 vertaald in de volgende doelstellingen en speerpunten/activiteiten. Voor zover de transities hier gevolgen hebben verwijzen wij naar het onderdeel kwetsbare groepen. Sport en Accommodaties Trends en ontwikkelingen Voor de exploitatie van sportaccommodaties wordt in toenemende mate gebruik gemaakt van vrijwilligers en zelfwerkzaamheid. Het beleid van de gemeente is er op gericht de kleedaccommodaties op alle sportparken te privatiseren. Voor de meeste accommodaties is de privatisering al afgerond, voor een deel moet dit nog worden uitgevoerd. De laatste drie kleedaccommodaties die nog geprivatiseerd moeten worden zijn de accommodaties op sportpark De Balk in Balkbrug en De Boekweit (voetbal en korfbal) in Dedemsvaart. Daarbij is ook de noodzaak van nieuwbouw van de sterk verouderde kleedaccommodaties vastgesteld. Programmabegroting Hardenberg

24 Korfbalvereniging UNI (Uit Niets Iets) uit Kloosterhaar kan slechts over 2 kleedkamers beschikken en heeft op basis van de criteria van NOC/NSF recht op 2 extra kleedkamers. Uitvoering hiervan kan plaats vinden als hiervoor geld beschikbaar is. 1. De gemeenteraad heeft in mei 2007 de notitie kunstgras Hardenberg vastgesteld en daarbij de ambitie uitgesproken op alle sportparken een kunstgrasveld aan te willen leggen. Op 9 sportparken zijn kunstgrasvelden voor voetbal en korfbal aangelegd. Op de sportparken in Balkbrug, Bruchterveld en Kloosterhaar moet nog een kunstgras voetbalveld worden aangelegd en op sportpark De Boekweit nog een kunstgras korfbalveld. Uitvoering hiervan kan plaatvinden als hiervoor geld beschikbaar is. 2. De exploitatie van de buitenbaden wordt na het seizoen 2014 geprivatiseerd naar het model Heuveltjesbosbad. Voor de binnenbaden zullen maatregelen die leiden tot een exploitatievoordeel worden geïmplementeerd. In 2014 start de 2 e fase van de ontwikkeling van de Sportboulevard met de bouw van het zwembad in Hardenberg. Wij willen voldoende zaalruimte om het bewegingsonderwijs en de binnensport te faciliteren. De maximumcapaciteit is bereikt; een eventuele verdere groei is binnen de huidige beschikbare zalen niet of nauwelijks nog op te vangen. In 2014 willen wij onderzoeken wat de te verwachten ontwikkeling is en of dit vraagt om maatregelen in de toekomst. 3. Combinatiefunctionarissen worden vooral ingezet in de brede school gebieden. Het hoofddoel is het vergroten van de ontwikkelingskansen van kinderen in het algemeen, maar vooral van de meest kwetsbare kinderen. De inzet wordt gedaan in tien gebieden met ongeveer 26 scholen. Financiering op de huidige wijze is beschikbaar tot 1 juli Voor 2015 en verder is in de meerjarenbegroting opnieuw jaarlijks opgenomen. Besluitvorming over de inzet van combinatiefunctionarissen vindt plaats in het najaar Bezuinigingen Vanuit het bezuinigingsprogramma de Toekomst tegemoet is een bezuiniging voorzien van op stookkosten van de zwembaden. Daarnaast is er geraamd vanwege harmoniseren van de tarieven ( Tegen de stroom in ) en een taakstelling van Bij het realiseren van het nieuwe zwembad in Hardenberg zou de receptiefunctie geïntegreerd kunnen worden. Voor de buitenbaden is een bezuiniging voorzien die nog nader moet worden ingevuld (amendement tijdens behandeling Tegen de stroom in ). Wij onderkennen daarnaast het maatschappelijk belang van sporten en het programmatisch onder de aandacht brengen van dat belang, maar menen dat in relatie tot andere gemeentelijke taken en de forse investeringen die binnen sport zijn gedaan op dit taakveld meer gevraagd mag worden van de zelfredzaamheid van verenigingen en deelnemers zelf, welke voor de gemeente een bezuiniging moet opleveren van ( Toekomst tegemoet ). Programmabegroting Hardenberg

25 Onderwijs Trends en ontwikkelingen Naast de voorwaardenscheppende gemeentelijke activiteiten op onderwijsgebied (zoals huisvesting en vervoer) wordt steeds nadrukkelijker ingezet op de daadwerkelijke realisatie van de doelstelling dat jongeren een startkwalificatie behalen (dat wil zeggen: op havo of mbo-niveau 2) en niet voortijdig uitvallen. Onderliggend hierbij is de doelstelling dat het gemiddelde opleidingsniveau in de gemeente Hardenberg geleidelijk omhoog gaat. Aanpak van de doelgroep harde kern Dit betreft voortijdige schoolverlaters die niet werken en geen uitkering ontvangen. Deze taak kenmerkt zich door een persoonlijke benadering van de betreffende jongeren en een nauwe samenwerking met diverse partners, zoals de rijksoverheid, onderwijsinstellingen, medewerkers van aanpalende gemeentelijke beleidsterreinen, Centrum voor Jeugd en Gezin, het UWV, enz. De taken van het Regionaal meld- en coördinatiepunt voortijdige schoolverlaters (RMC) zijn zowel preventief (voorkomen schooluitval) als curatief (terugleiden naar een school of opleidingstraject). Invoering Passend Onderwijs De schoolbesturen in de regio zijn druk bezig met de voorbereidingen van de invoering van het zogeheten Passend Onderwijs. De invoeringsdatum is 1 augustus Gezamenlijk dienen zij er voor te zorgen dat er voor elke leerling een passende onderwijsomgeving is. Samenwerking met de regiogemeente(n) is hierbij van groot belang. Onder meer op het gebied van het Centrum voor Jeugd en Gezin, de transitie jeugdzorg, het leerlingenvervoer en de onderwijshuisvesting zijn er duidelijke raakvlakken. Goede samenwerking is hier essentieel. In de techniek (onder andere de technische maakindustrie) bestaat er al een tekort aan goed opgeleid personeel. Dit probleem zal de komende jaren groter worden. De gemeente wil samen met onderwijspartners (waaronder het RTC) en ondernemers nagaan welke oplossingen hier mogelijk zijn. Deelname van doelgroepkinderen aan voor- en vroegschoolse educatie Op grond van het werkplan onderwijskansen van de lokale educatieve agenda wordt ingezet op: - Doorontwikkelen van het aanbod voor Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE); - Doorontwikkelen van de relatie zorg en voorschoolse voorzieningen; - Zicht krijgen op resultaten van vroegschoolse educatie. Zie voor de trends en ontwikkelingen ook de paragraaf Jeugd onder het programma kwetsbare groepen. Programmabegroting Hardenberg

26 Bezuinigingen De begroting is aangepast naar aanleiding van het stoppen van de subsidie voor godsdienstonderwijs ( Tegen de stroom in ). De bezuiniging op vervoer wordt ingevuld door een bundeling van de diverse vervoerskosten (WMO, AWBZ, Wsw, leerlingenvervoer) en moet een besparing opleveren van in 2016 ( Tegen de stroom in ). Onderwijshuisvesting Trends en ontwikkelingen Doelstelling is dat de huisvesting van scholen voldoet aan wettelijke eisen (kwalitatief en kwantitatief). In 2014 vindt uitwerking plaats van de hoogst geprioriteerde projecten uit het Integraal Huisvestingsplan (IHP) Stippen op de horizon. Per zal naar alle waarschijnlijkheid de verantwoordelijkheid voor het buitenonderhoud en aanpassing van de scholen voor primair onderwijs overgeheveld worden van de gemeenten naar de schoolbesturen. Dit gaat gepaard met een verlegging van geldstromen. Het Rijk zal de schoolbesturen ten laste van de Algemene Uitkering compenseren voor de extra taken. Voorstellen nieuw beleid In het IHP staat dat de capaciteit van de onderwijsgebouwen moet worden teruggebracht als gevolg van dalende leerlingenaantallen. Tegelijkertijd willen we de kwaliteit op peil houden of brengen. In samenwerking met de schoolbesturen gaan we gericht investeren in projecten, die de realisatie van de bovenstaande doelstelling dichterbij brengen. De kosten worden op projectniveau nader in kaart gebracht. Risico s Het hervormen van het scholenbestand voor het primair onderwijs zal de nodige investeringen vragen. Om de noodzakelijke kosten voor de onderwijshuisvesting te bestrijden verhogen wij het budget met ingang van 2016 met structureel. Kunst, cultuur en Monumentenzorg Trends en ontwikkelingen Kunst en cultuur maken ons als gemeente herkenbaar. Doelstellingen daarbij zijn hieronder weergegeven. Stimuleren van de samenwerking van culturele organisaties en partijen Gebruikmakend van de provinciale regeling Cultuurarrangement ( ) wordt een jaarlijks Vechtdal Zomerfestival georganiseerd. Het thema in 2013 was Film en Muziek. Het Vechtdal Zomerfestival wordt in 2014 verder uitgebouwd en verbreed. De verbreding heeft betrekking op de activiteiten, seizoenen, het versterken van de samenwerking met andere sectoren (middenstand, Programmabegroting Hardenberg

27 bedrijfsleven en sector recreatie en toerisme) én het versterken van de samenwerking met de Vechtdalgemeenten Ommen en Dalfsen. In 2014 wordt de cultuurmakelaar ingezet ter realisatie van de doelstellingen. De rol van de cultuurmakelaar is ondersteunend, adviserend en gericht op het bevorderen en borgen van de samenwerking. De gemeente ontvangt voor de inzet van de cultuurmakelaar een provinciale subsidie. Het vergroten van de participatie aan culturele activiteiten Voor de periode zijn vanwege het Cultuurarrangement prestatieafspraken gemaakt met de provincie Overijssel. Ingezet wordt op het versterken van de samenwerking met diverse sectoren, het versterken van de samenwerking met de gemeenten Ommen en Dalfsen en het verhogen van de deelname aan culturele activiteiten door eigen bewoners, gasten en bezoekers van de gemeente Hardenberg. De provincie Overijssel verstrekt hiertoe een jaarlijkse subsidie van ( ). De gevraagde cofinanciering is per jaar en wordt gedekt uit de reguliere middelen. Kunst, cultuur en cultuurhistorie maakt deel uit van het onderwijs Cultuureducatie in het primair onderwijs krijgt landelijk steeds meer aandacht. Er wordt ingezet op deskundigheidsbevordering en het ontwikkelen van doorgaande leerlijnen. Er wordt gestreefd naar kwaliteitsverbetering van cultuureducatie in het primair onderwijs. Ingezet wordt op deskundigheidsbevordering en het ontwikkelen van doorgaande leerlijnen waarbij de lokale mogelijkheden worden benut. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de provinciale regeling Cultuur aan de basis. Daarnaast wordt aangesloten bij het landelijke programma Cultuureducatie met kwaliteit. Risico s Bij een vertrek van kunstencentrum Muzerie uit het LOC zal de ruimte die leeg komt opnieuw verhuurd moeten worden. Bezuinigingen In het kader van het bezuinigingsprogramma de Toekomst tegemoet moest in 2014 nog worden ingevuld, naast een extra bezuiniging van vanuit het programma Tegen de stroom in. Voor 2014 zijn hierover afspraken gemaakt met het openbaar bibliotheekwerk. Het huidige contract met de Muzerie loopt in 2015 af. De bezuinigingen voor 2014 ad zijn afgestemd in de afspraken met de Muzerie. Ter voorbereiding op de situatie in wordt in 2014 het beleid gewijzigd waarbij in het bijzonder de lokale mogelijkheden worden verkend en benut. Het jaar 2015 wordt gebruikt als overgangsjaar, waarin wij het nieuwe beleid willen implementeren. In 2016 kan een bezuiniging van worden gerealiseerd. Zoals eerder aangegeven zullen bij theater De Voorveghter functies binnen bedrijfsvoering worden geclusterd, wat een besparing oplevert van Programmabegroting Hardenberg

PROGRAMMABEGROTING 2014 HARDENBERG

PROGRAMMABEGROTING 2014 HARDENBERG PROGRAMMABEGROTING 2014 HARDENBERG Inhoudsopgave PROGRAMMABEGROTING 2014 HARDENBERG... 1 INHOUDSOPGAVE... 1 AAN DE RAAD... 2 TEGEN DE STROOM IN... 2 ONTWIKKELINGEN... 3 RUIMTE VOOR NIEUWE RAAD... 3 LEESWIJZER...

Nadere informatie

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 20 september 2013

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 20 september 2013 Begroting 2014 Aanbieding Gemeenteraad ember Laatste begroting deze raadsperiode Sluitende begroting 2014 Meerjarenperspectief moeilijk Bezuinigingsplan Strategische investeringen Ambities Stadsvisie Belastingen

Nadere informatie

Raadsvoorstel agendapunt

Raadsvoorstel agendapunt Raadsvoorstel agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 489473 Datum : 10 oktober 2017 Programma : Alle Blad : 1 van 6 Commissie : Bestuur Portefeuillehouder: mr. P.J.M. van Domburg

Nadere informatie

Kaders Financieel gezond Brummen

Kaders Financieel gezond Brummen Kaders Financieel gezond Brummen 1. Inleiding Naar aanleiding van de vaststelling van de Programmabegroting 2019-2022 en de aanbevelingen die de provincie heeft gedaan in haar besluit financieel toezicht

Nadere informatie

Programma 10. Financiën

Programma 10. Financiën Programma 10 Financiën Aandeel programma 10 in totale begroting 1% Financiën Overige programma's 99% Programma 10 Financiën Inleiding Ons college hanteert als uitgangspunt bij haar financiële beleid dat

Nadere informatie

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal Meerjarenbegroting 2019-2022 1 Belangrijke data: 25 september 2018 vastgesteld in college 11 oktober 2018 informatiebijeenkomst (beeldvormend - technisch) 16, 17 en 18 oktober 2018 commissiebehandeling

Nadere informatie

: Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007

: Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007 Nummer Onderwerp : B-2.14.2006 : Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007 Korte inhoud : Voor de voorjaarsnota moet de begrote algemene uitkering worden verhoogd met 144.637 en de

Nadere informatie

Bestuursrapportage 2014 24-06-2014. Michel Tromp

Bestuursrapportage 2014 24-06-2014. Michel Tromp Bestuursrapportage 2014 24-06-2014 Michel Tromp Agenda 1. Opzet 2. Realisatie beleid en voortgang projecten 3. Nieuwe ontwikkelingen 4. Financiële ontwikkelingen 5. Risico s 1. Opzet Opzet - Waarom? Tussentijds

Nadere informatie

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen. RAADSVOORSTEL Agendapunt Raad 27 oktober 2016 Afdeling Middelen Voorstel nummer 2016.00077 Datum 27 september 2016 Onderwerp Tweede bestuursrapportage 2016 Programma Alle begrotingsprogramma's Inlichtingen

Nadere informatie

BIEO Begroting in één oogopslag

BIEO Begroting in één oogopslag BIEO 2017 Begroting in één oogopslag INLEIDING Voor u ligt de begroting in één oogopslag (BIEO) 2017 van de gemeente Wierden. Naast het begrotingsjaar 2017 wordt er aandacht geschonken aan de ontwikkeling

Nadere informatie

Gemeente Langedijk. 2e Kwartaalrapportage Verzonden aan de raad 23 juli e Kwartaalrapportage Gemeente Langedijk - 1 -

Gemeente Langedijk. 2e Kwartaalrapportage Verzonden aan de raad 23 juli e Kwartaalrapportage Gemeente Langedijk - 1 - Gemeente Langedijk 2e Kwartaalrapportage 2014 Verzonden aan de raad 23 juli 2014. - 1 - - 2 - Inleiding Hierbij ontvangt u de 2 e Kwartaalrapportage 2014. In de nu voorliggende kwartaalrapportage wordt

Nadere informatie

19 mei 2015 Corr.nr , FC Nummer 36/2015 Zaaknr

19 mei 2015 Corr.nr , FC Nummer 36/2015 Zaaknr 19 mei 2015 Corr.nr. 2015-20.867, FC Nummer 36/2015 Zaaknr. 574002 Voordracht van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten van Groningen ter vaststelling van de Voorjaarsnota 2015 en de daarin opgenomen

Nadere informatie

Begroting Aanbieding Raad

Begroting Aanbieding Raad Begroting 2013 Aanbieding Raad Agenda Financieel meerjarenperspectief 2013 e.v. Onzekerheden en risico s Bezuinigingen IVP en strategische investeringen Traject behandeling Presentatie begroting 2013 2

Nadere informatie

Onderstaand overzicht uit de voorjaarsnota 2017 is bijgewerkt met de resultaten van de meicirculaire 2016.

Onderstaand overzicht uit de voorjaarsnota 2017 is bijgewerkt met de resultaten van de meicirculaire 2016. Memo Aan: Gemeenteraad Oude IJsselstreek Cc: Van: College B&W Datum: 14 juni 2016 Kenmerk: 16ini01540 Onderwerp: Meicirculaire 2016 Geachte gemeenteraad, In deze memo vindt u de informatie over de Meicirculaire

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Aanbieding 3. Programma 1. Burger en Bestuur 4. Programma 2. Openbare orde en Veiligheid 5. Programma 6. Sport recreatie en landschap 6

Inhoudsopgave. Aanbieding 3. Programma 1. Burger en Bestuur 4. Programma 2. Openbare orde en Veiligheid 5. Programma 6. Sport recreatie en landschap 6 Inhoudsopgave Aanbieding 3 Programma 1. Burger en Bestuur 4 Programma 2. Openbare orde en Veiligheid 5 Programma 6. Sport recreatie en landschap 6 Programma 7. Maatschappelijke ondersteuning 7 Programma

Nadere informatie

Inhoudsopgave. I Inleiding 3. II Financiële beschouwing begroting 2016 en meerjarenraming 3. III Kaders begroting

Inhoudsopgave. I Inleiding 3. II Financiële beschouwing begroting 2016 en meerjarenraming 3. III Kaders begroting Perspectiefnota 2016 Inhoudsopgave blz. I Inleiding 3 II Financiële beschouwing begroting 2016 en meerjarenraming 3 III Kaders begroting 2016 4 Bijlagen: begrotingscirculaire 2016-2019 provincie Groningen

Nadere informatie

Financieel beeld van de gemeente Naarden, Muiden, Bussum September 2014

Financieel beeld van de gemeente Naarden, Muiden, Bussum September 2014 Financieel beeld van de gemeente Naarden, Muiden, Bussum September 2014 Inleiding In de fusieraad van 30 juni 2014 is gesproken over een consolidatie van de drie begrotingen en om inzicht te krijgen in

Nadere informatie

Bestuurswisseling Financiën

Bestuurswisseling Financiën Bestuurswisseling 2018 Financiën Agenda 1. Budgettair beeld Huidige begroting 2. Budgettair beeld Structurele ruimte Ontwikkelingen Algemene uitkering Rentekosten grondbedrijf Tarievenbeleid 3. Budgettair

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Raadsstuk Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/802709 Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Afdeling Concerncontrol Auteur Geffen, M. van Telefoonnummer

Nadere informatie

Voorjaarsnota Aanbieding Gemeenteraad 26 april 2013

Voorjaarsnota Aanbieding Gemeenteraad 26 april 2013 Voorjaarsnota 2013 Aanbieding Gemeenteraad 26 april 2013 Laatste voorjaarsnota deze raadsperiode Opmaat naar begroting 2014 Verantwoord financieel beleid Structureel sluitende begroting, zo niet dan sluitend

Nadere informatie

GESPREKSNOTITIE VOORJAARSGESPREK 23 JUNI 2017 VS

GESPREKSNOTITIE VOORJAARSGESPREK 23 JUNI 2017 VS GESPREKSNOTITIE VOORJAARSGESPREK 23 JUNI 2017 VS 20170512 1. INLEIDING In 2016 hebben we met u en met de samenleving intensief gesproken over de toekomst van Zutphen. Gezamenlijk hebben we vastgesteld

Nadere informatie

Notitie financiële positie gemeente Pekela

Notitie financiële positie gemeente Pekela Notitie financiële positie gemeente Pekela De laatste jaren is er sprake van krappe begrotingen en overschotten bij rekeningen vooral als gevolg van het incidenteel zijn van verschillende meevallers. In

Nadere informatie

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen)

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen) Behandelend ambtenaar gemeente Begroting 2015 is Meerjarenbegroting 2016-2018 is Datum vaststelling begroting 2015 Datum ontvangst begroting 2015 Maatstaven Aantal inwoners per 1-1-2015 Aantal woonruimten

Nadere informatie

Voorstel In te stemmen met de 10e wijziging van de begroting 2018 waarin de mutaties zijn verwerkt van de

Voorstel In te stemmen met de 10e wijziging van de begroting 2018 waarin de mutaties zijn verwerkt van de Raadsvoorstel Zaaknummer: 2018-009925 Onderwerp Bestuursrapportage 2018 Datum voorstel Datum raadsvergadering 21 augustus 2018 9 oktober 2018 Aan de raad, Voorstel In te stemmen met de 10e wijziging van

Nadere informatie

4.2. Financiële positie en toelichting

4.2. Financiële positie en toelichting 4.2. Financiële positie en toelichting De paragraaf financiële positie geeft een integraal beeld van de gemeentelijke financiën (vermogen, exploitatie en risico s) voor het begrotingsjaar en verdere jaren.

Nadere informatie

Advies: In te stemmen met de Bestuursrapportage 2014 en deze ter vaststelling aan de raad aan te bieden.

Advies: In te stemmen met de Bestuursrapportage 2014 en deze ter vaststelling aan de raad aan te bieden. VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS & VOORSTEL AAN DE RAAD Van: R.C. Ouwerkerk Tel.nr.: 8856 Nummer: 14A.00661 Datum: 5 september 2014 Team: Concernzaken Tekenstukken: Ja Bijlagen: 2 Afschrift aan:

Nadere informatie

Zaaknummer : Raadsvergadering : Agendapunt : Commissie :

Zaaknummer : Raadsvergadering : Agendapunt : Commissie : Zaaknummer : 94335 Raadsvergadering : Agendapunt : Commissie : Onderwerp : Begroting 2015 Collegevergadering : Agendapunt : Portefeuillehouder : Wethouder J.B. Boer Meer informatie bij : Eric Gussekloo

Nadere informatie

Wat zijn de argumenten? De financiële rechtmatigheid is een belangrijk criterium bij de beoordeling van de jaarrekening door de accountant.

Wat zijn de argumenten? De financiële rechtmatigheid is een belangrijk criterium bij de beoordeling van de jaarrekening door de accountant. Raadsvoorstel Registratienummer: CONCEPT Onderwerp: 2e Managementrapportage 2017 Portefeuillehouder: wethouder W.A.R. Visser Te nemen besluit: - De begroting 2017 te wijzigen volgens de in de 2e managementrapportage

Nadere informatie

Begroting Bedragen x 1.000,00

Begroting Bedragen x 1.000,00 Begroting 2014 2014 2011 Huidig beleid uitgaven -47.546-51.187 Huidig beleid inkomsten 48.107 50.206 Mutaties reserves -1.657-506 Begrotingstekort huidig beleid -1.096-1.487 Nieuw beleid -443-1.712 Dekkingsvoorstel

Nadere informatie

Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030

Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030 Raadsvergadering d.d. Casenummer Raadsvoorstelnummer Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030 Gemeente Bussum Vaststellen Perspectiefnota 2015 Brinklaan 35 Postbus 6000 1400 HA Bussum Aan de gemeenteraad.

Nadere informatie

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Portefeuillehouder Zoetendal Datum collegebesluit 4 oktober 2016 Opsteller A. de Boer Registratie GF16.20071 Agendapunt 3/4 Voorstel 1. Vaststellen van

Nadere informatie

Inhoudsopgave. I Inleiding 3. II Kaders begroting III Financiële beschouwing begroting 2014 en meerjarenraming 4

Inhoudsopgave. I Inleiding 3. II Kaders begroting III Financiële beschouwing begroting 2014 en meerjarenraming 4 Perspectiefnota 2014 Inhoudsopgave blz. I Inleiding 3 II Kaders begroting 2014 3 III Financiële beschouwing begroting 2014 en meerjarenraming 4 Bijlagen: begrotingscirculaire 2014-2017 provincie Groningen

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Bevoegdheid Raad. Vergaderdatum: 28 oktober 2014 Registratienummer: 2014/44 Agendapunt nummer: 5a

Raadsvoorstel. Bevoegdheid Raad. Vergaderdatum: 28 oktober 2014 Registratienummer: 2014/44 Agendapunt nummer: 5a Raadsvoorstel Bevoegdheid Raad Vergadering Gemeenteraad Oirschot Vergaderdatum: 28 oktober 2014 Registratienummer: 2014/44 Agendapunt nummer: 5a Onderwerp Scenario's dekkingsplan begroting 2015-2018 Voorstel

Nadere informatie

Gemeente. Beoordeling begroting Samenvattend overzicht kengetallen. Maak keuze. Begroting. Maak keuze Meerjarenbegroting

Gemeente. Beoordeling begroting Samenvattend overzicht kengetallen. Maak keuze. Begroting. Maak keuze Meerjarenbegroting Behandelend ambtenaar Begroting 2014 is Meerjarenbegroting 2015-2017 is Datum vaststelling begroting 2014 Datum ontvangst begroting 2014 Maatstaven Aantal inwoners per 1-1-2014 Aantal woonruimten per 1-1-2014

Nadere informatie

Nr.: 06-50a Diemen, 15 september 2006 Onderwerp: Voorjaarsnota 2006 (aanvullend voorstel) Op 11 september behandeld geweest in de auditcommissie

Nr.: 06-50a Diemen, 15 september 2006 Onderwerp: Voorjaarsnota 2006 (aanvullend voorstel) Op 11 september behandeld geweest in de auditcommissie Nr.: 06-50a Diemen, 15 september 2006 Onderwerp: Voorjaarsnota 2006 (aanvullend voorstel) Op 11 september behandeld geweest in de auditcommissie Aan de raad. Inleiding Op 5 juli heeft een eerste bespreking

Nadere informatie

bedrag * begrotingsoverschot bij begroting

bedrag * begrotingsoverschot bij begroting Actueel financieel beeld voor de jaren 2018-2022 Met dit overzicht schetsen wij het actuele financiële beeld voor de gemeente Gooise Meren voor de komende jaren. Dit overzicht dient meerdere doelen. Ten

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Onderwerp: 2e Bestuursrapportage 2015 DE GEMEENTERAAD WORDT VOORGESTELD TE BESLUITEN OM:

Raadsvoorstel. Onderwerp: 2e Bestuursrapportage 2015 DE GEMEENTERAAD WORDT VOORGESTELD TE BESLUITEN OM: Raadsvoorstel Zaakkenmerk: 1570977 Raad 10 november 2015 Documentkenmerk: 1570979 B. en W. 29 september 2015 Behandeld door: mw. G.J. Jansonius E-mail: Gedda.Jansonius@ommen-hardenberg.nl Onderwerp: 2e

Nadere informatie

categotie/ agendanr

categotie/ agendanr Raadsvoorstel Jaar Raad categotie/ agendanr. B.enW. 2016 RA16.0095 B 2 16/760 (b ~Gemeente ~ Emmen 2018-2020 Portefeuillehouder: J. Otter Afdeling: Financiën & Belastingen Team: Financieel Advies AS Berghuis

Nadere informatie

Financiële ontwikkelingen na gereedkomen primitieve begroting

Financiële ontwikkelingen na gereedkomen primitieve begroting Financiële ontwikkelingen na gereedkomen primitieve begroting Inleiding In de raadsvergadering van 3 december 2014 is een nieuwe Planning & Control Cyclus vastgesteld. Met deze vaststelling zijn de 1 e

Nadere informatie

Financiële begroting 2015 samengevat

Financiële begroting 2015 samengevat Financiële begroting 2015 samengevat Begrotingscyclus Het beleid en de financiën van de provincie komen op een aantal momenten in het jaar provinciebreed aan de orde. Dit wordt ook wel de begrotings- of

Nadere informatie

INFORMATIEFORMULIER TEN BEHOEVE VAN BEGROTINGSBEOORDELING. Begroting 2010 GEMEENTE

INFORMATIEFORMULIER TEN BEHOEVE VAN BEGROTINGSBEOORDELING. Begroting 2010 GEMEENTE INFORMATIEFORMULIER TEN BEHOEVE VAN BEGROTINGSBEOORDELING Begroting 2010 GEMEENTE 0 ALGEMEEN Gaarne alle informatievragen invullen of doorhalen wat niet van toepassing is. Een volledig ingevuld formulier

Nadere informatie

Bestuursdienst / advies aan Burgemeester en Wethouders

Bestuursdienst / advies aan Burgemeester en Wethouders Bestuursdienst / advies aan Burgemeester en Wethouders Reg.nr: BW17-0200 Casenr.:CBB170194 Sector/afd.:Regie & Ontwikkeling / Regie & Ontwikkeling 1 Steller/tel/e-mail: I. Harmsen / 5271 / i.harmsen@heerhugowaard.nl

Nadere informatie

Financiële kadernota Samen kom je verder! Gemeente Leiderdorp

Financiële kadernota Samen kom je verder! Gemeente Leiderdorp Financiële kadernota 2017-2020 Samen kom je verder! Gemeente Leiderdorp Algemene Dekkingsmiddelen Algemene dekkingsmiddelen Nr. Onderwerp i/s 2017 2018 2019 2020 401 Minder opbrengst precario S 40.000

Nadere informatie

Reactienotitie informatieavond Perspectiefnota (19 juni 2014) beantwoording/toelichting

Reactienotitie informatieavond Perspectiefnota (19 juni 2014) beantwoording/toelichting Reactienotitie informatieavond Perspectiefnota (19 juni 2014) beantwoording/toelichting 1. Algemene reserve (gelabeld deel) Het gelabelde deel van de algemene reserve neemt toe van 3.3 miljoen naar 5,2

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE. I. Inleiding. II. Voorjaarsnota 2014. III. Uitgangspunten voor de begroting 2015. Ontwikkelingen 2015 en volgende jaren

INHOUDSOPGAVE. I. Inleiding. II. Voorjaarsnota 2014. III. Uitgangspunten voor de begroting 2015. Ontwikkelingen 2015 en volgende jaren INHOUDSOPGAVE I. Inleiding II. Voorjaarsnota 2014 III. Uitgangspunten voor de begroting 2015 IV. Ontwikkelingen 2015 en volgende jaren 4.1. Uitgangspositie 4.2. Toelichting op de mutaties 4.3. Overige

Nadere informatie

Algemene uitkering

Algemene uitkering Onderwerp Decembercirculaire 2010 van het Gemeentefonds. Beslispunten 1. De Decembercirculaire 2010 voor kennisgeving aan te nemen; 2. Op basis van de uitkomsten van de Decembercirculaire 2010 de begroting

Nadere informatie

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 26 september 2014

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 26 september 2014 Begroting 2015 Aanbieding Gemeenteraad 26 september 2014 Helmond is een ondernemende stad een volwaardige speler binnen toptechnologieregio Brainport centrumstad van de Peel Deze positie is en blijft het

Nadere informatie

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Wijzigingen artikelsgewijs financiële 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Algemeen Bij de opstelling van de financiële, zoals deze ter besluitvorming voorligt in de raad van 14 februari 2017, is het uitgangspunt

Nadere informatie

Collegevoorstel. Onderwerp

Collegevoorstel. Onderwerp 15-1 Collegevoorstel Reg. nr.:1410093 Afdeling: Maatschappelijke Ontwikkeling Onderwerp Korting gemeentefonds onderwijshuisvesting. Samenvatting De motie Van Haersma Buma betekent voor Boxtel een vermindering

Nadere informatie

Notitie Financieel Kader 2016-2019. Schiermonnikoog

Notitie Financieel Kader 2016-2019. Schiermonnikoog Notitie Financieel Kader 2016-2019 Schiermonnikoog Voorwoord Hierbij leggen wij de laatste Notitie Financieel Kader uit deze collegeperiode aan u voor. Het meerjarenbeeld blijft is positief in alle jaarschijven

Nadere informatie

Begroting 2015 Gemeente Hardenberg

Begroting 2015 Gemeente Hardenberg Begroting 2015 Gemeente Hardenberg 1 1. Inhoudsopgave 2. Aan de Raad... 3 3. Vaststellingsbesluit... 6 4. Financiële positie... 7 4.1 Het financiële beleid... 7 4.2 Samenvatting... 7 4.3 Begrotingsuitkomsten

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Aan de raad, De heer J. Franx, wethouder Vaststellen Voortgangsverslag Zaaknummer Portefeuillehouder Voorstel

Raadsvoorstel. Aan de raad, De heer J. Franx, wethouder Vaststellen Voortgangsverslag Zaaknummer Portefeuillehouder Voorstel Raadsvoorstel Zaaknummer Portefeuillehouder Voorstel 122913 De heer J. Franx, wethouder Vaststellen Voortgangsverslag 2016-2 Aan de raad, 1. Beslispunten Wij stellen u voor: Het Voortgangsverslag 2016-2

Nadere informatie

Bijlage 5 Perspectiefnota 2015-2018

Bijlage 5 Perspectiefnota 2015-2018 Bijlage 5 Perspectiefnota 2015-2018 Bezuinigingsvoorstel fase IVa In het kader van de bezuinigingen is met de raad afgesproken dat om te komen tot een sluitende meerjarenbegroting 2015-2018 omkeerbare

Nadere informatie

Doorkiesnummer : (0495) 575 521 Agendapunt: 8 ONDERWERP

Doorkiesnummer : (0495) 575 521 Agendapunt: 8 ONDERWERP Wijnen, Peter FIN S3 RAD: RAD131106 2013-11-06T00:00:00+01:00 BW: BW131001 voorstel gemeenteraad Vergadering van de gemeenteraad van 6 november 2013 Portefeuillehouder : J.M. Cardinaal Behandelend ambtenaar

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Onderwerp: Jaarstukken 2014 en resultaatbestemming 2014. Annex 9e wijziging van de begroting 2015

Raadsvoorstel. Onderwerp: Jaarstukken 2014 en resultaatbestemming 2014. Annex 9e wijziging van de begroting 2015 Raadsvoorstel Zaakkenmerk: 1460003 Raad 9 juni 2015 Documentkenmerk: 1460007 B. en W. 21 april 2015 Behandeld door: dhr. H.G.R. van Ruth E-mail: Hubert.vanRuth@ommen-hardenberg.nl Onderwerp: Jaarstukken

Nadere informatie

Onderwerp: Eenmalige bijdrage groot onderhoud Gebouw Irene, Willemstad

Onderwerp: Eenmalige bijdrage groot onderhoud Gebouw Irene, Willemstad RAADSVOORSTEL Verseon kenmerk: 329069 Raadsvergadering van 28 juni 2012 Agendanummer: 10.3 Onderwerp: Eenmalige bijdrage groot onderhoud Gebouw Irene, Willemstad Verantwoordelijk portefeuillehouder: L.M.

Nadere informatie

Raadsinformatiebrief llllllllllllllll llll! llllllllllllllllllll illllillllillllllii

Raadsinformatiebrief llllllllllllllll llll! llllllllllllllllllll illllillllillllllii eeme ^Echt-Susteren Raadsinformatiebrief llllllllllllllll llll! llllllllllllllllllll illllillllillllllii Kenmerk Z19/010306 / D - 18943 Datum B&W-vergadering Portefeuillehouder(s) G.H.C. Frische Onderwerp

Nadere informatie

Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 10 november 2016

Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 10 november 2016 GEMEENTE OLDEBROEK Raadsvergadering d.d. 10 november 2016 Voorstel van het college aan de raad Agendapunt Onderwerp: Programmabegroting 2017 en verwerking financiële effecten uit de septembercirculaire.

Nadere informatie

Onderwerp : Verwerking septembercirculaire 2014 in de begroting, als 1 e begrotingswijziging op de programmabegroting 2015

Onderwerp : Verwerking septembercirculaire 2014 in de begroting, als 1 e begrotingswijziging op de programmabegroting 2015 Raadsvoorstel *Z0150D438FB* Aan de raad Documentnummer : INT-14-14335 Afdeling : Bedrijfsvoering Onderwerp : Verwerking septembercirculaire 2014 in de begroting, als 1 e begrotingswijziging op de programmabegroting

Nadere informatie

23 juni 2015 Financiële gevolgen meicirculaire 2015 gemeentefonds M.A. Bouter

23 juni 2015 Financiële gevolgen meicirculaire 2015 gemeentefonds M.A. Bouter Aan Gemeenteraad Datum Betreft Contactpersoon 23 juni 2015 Financiële gevolgen meicirculaire 2015 gemeentefonds M.A. Bouter Doorkiesnummer Email Bijlage(n) Ons kenmerk Uw kenmerk CC 1 592113 Hofhoek 5

Nadere informatie

Aan de gemeenteraad van Ridderkerk. Betreft: Aanbieding Programmabegroting 2015 en Collegeprogramma. Geachte raadsleden,

Aan de gemeenteraad van Ridderkerk. Betreft: Aanbieding Programmabegroting 2015 en Collegeprogramma. Geachte raadsleden, Aan de gemeenteraad van Ridderkerk Uw brief van: Ons kenmerk: 89398 Uw kenmerk: Contact: C. Kolf Bijlage(n): 2 Doorkiesnummer: E-mailadres: C.Kolf@ridderkerk.nl Datum: 24 september 2014 Betreft: Aanbieding

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Datum vergadering 25 juni 2014 Nr. 14

Raadsvoorstel. Datum vergadering 25 juni 2014 Nr. 14 Pag. 1/6 Datum vergadering 25 juni 2014 Nr. 14 Omschrijving agendapunt Portefeuillehouder Voorstel om kennis te nemen van de financiële update, in te stemmen met de verdere uitwerking van de oplossingsrichtingen

Nadere informatie

HJAM Hendriks en FWT Jetten. Telefoonnummer: Managementrapportage Begrotingswijzigingen

HJAM Hendriks en FWT Jetten. Telefoonnummer: Managementrapportage Begrotingswijzigingen Raadsvergadering 13 december 2016 Volgnummer 116-2016 Onderwerp Programmanummer Alle programma's Registratienummer 2016-36907 Collegevergadering 15-11-2016 Portefeuillehouder Organisatieonderdeel Wethouder

Nadere informatie

VOORBLAD RAADSVOORSTEL. Presentatie aan de raad 16 mei 2013

VOORBLAD RAADSVOORSTEL. Presentatie aan de raad 16 mei 2013 VOORBLAD RAADSVOORSTEL 13RV0032# Ronde Tafel : Debat : 28 mei 2013 Raadsvergadering : 11 juni 2013 Gewijzigd voorstel : Presentatie aan de raad 16 mei 2013 Portefeuillehouder : Johan Varkevisser Organisatieonderdeel

Nadere informatie

College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel. Ontwerp-besluit pag. 4. Toelichting: pag. 5

College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel. Ontwerp-besluit pag. 4. Toelichting: pag. 5 2017MME151 College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel DATUM 26 september 2017 NUMMER PS AFDELING Managementondersteuning COMMISSIE Alle STELLER Alex van der Weij DOORKIESNUMMER 3992 DOCUMENTUMNUMMER

Nadere informatie

Raadsbesluit. Heemstede. Raadsvergadering: 8 en 9 november ONDERWERP Eerste begrotingswijziging 2019

Raadsbesluit. Heemstede. Raadsvergadering: 8 en 9 november ONDERWERP Eerste begrotingswijziging 2019 ONDERWERP Eerste begrotingswijziging 2019 SAMENVATTING In dit voorstel zijn de financiële effecten opgenomen van: 1. de septembercirculaire 2018/Miljoenennota (hogere verbrandingsbelasting), 2. de structurele

Nadere informatie

8 februari Begrotingswijziging

8 februari Begrotingswijziging Raadsvoorstel Agendanummer: Datum raadsvergadering: 8 februari 2018 Onderwerp: Begrotingswijziging Gevraagde Beslissing: Te besluiten om: 1. De wijzigingen van de budgetten te autoriseren. Aan de gemeenteraad

Nadere informatie

Provinciale Staten van Overijssel,

Provinciale Staten van Overijssel, Besluit PS/2016/400 Provinciale Staten van Overijssel, gelezen het voorstel van Gedeputeerde Staten d.d. 24 mei 2016 - kenmerk 2016/0164733 en zoals door Provinciale Staten bij amendement gewijzigd op

Nadere informatie

Voorgesteld wordt de volgende uitgangspunten voor de begroting 2014 te hanteren:

Voorgesteld wordt de volgende uitgangspunten voor de begroting 2014 te hanteren: Nota voor : vergadering Algemeen Bestuur Datum : 19 december 2012 Onderwerp : Uitgangspunten begroting 2014 en planning besluitvorming Agendapunt : 5 Kenmerk : AB/1224 Bijlage: Planning en controlcyclus

Nadere informatie

Algemene uitkering Gemeentefonds

Algemene uitkering Gemeentefonds Monnickendam, 20 september 2011 Nummer: 100-62 en 221-1 Portefeuillehouder: Contactpersoon: Tj. Hoekstra F. Schreutelkamp Aan de Raad Onderwerp Vaststellen 2 e IBU 2011 en begroting 2012 Inleiding Op grond

Nadere informatie

Gemeente Oudewater Gemeente Woerden

Gemeente Oudewater Gemeente Woerden RAADSINFORMATIEBRIEF Oudewater 15R.00417 Gemeente Oudewater Gemeente Woerden 15R.00417 Van : college van burgemeester en wethouders 23 juni 2015 Datum 23 juni 2015 Portefeuillehouder(s) : Wethouder A.M.

Nadere informatie

Saldo Kadernota 2015-2018 3.390 V 65.853 V 110.658 V 51.475 V

Saldo Kadernota 2015-2018 3.390 V 65.853 V 110.658 V 51.475 V Verschillen met Kadernota 2015-2018 In onderstaande tabel worden de saldi van de Kadernota 2015-2018 en de Programmabegroting 2015-2018 met elkaar vergeleken. De belangrijkste verschillen worden nader

Nadere informatie

Raadsvoorstel Raadsvoorstel Voorstelnummer: 2015-075 Houten, 29 september 2015

Raadsvoorstel Raadsvoorstel Voorstelnummer: 2015-075 Houten, 29 september 2015 Raadsvoorstel Raadsvoorstel Voorstelnummer: 2015-075 Houten, 29 september 2015 Onderwerp: Tweede bestuursrapportage 2015 Beslispunten: 1. De begroting 2015 te wijzigen op basis van de sheet "Financiële

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp Bestuursrapportage Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Raadsstuk. Onderwerp Bestuursrapportage Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Raadsstuk Onderwerp Bestuursrapportage 2018 Nummer 2018/576433 Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Afdeling Concerncontrol Auteur Geffen, M. van Telefoonnummer

Nadere informatie

Bestuursvoorstel. Onderwerp 3 e begrotingswijziging 2016

Bestuursvoorstel. Onderwerp 3 e begrotingswijziging 2016 Bestuursvoorstel Onderwerp 3 e begrotingswijziging 2016 Status Gevraagd besluit Intrekken van eerdere besluitvorming Portefeuillehouder bestuur Besluitvormend Het Algemeen Bestuur wordt gevraagd: 1. In

Nadere informatie

Voorstel Algemeen Bestuur

Voorstel Algemeen Bestuur Voorstel Algemeen Bestuur Zaakkenmerk: Documentkenmerk: 1449074 1449090 Algemeen Bestuur: 23 juni 2015 Afdelingshoofd: J. Hulzebos Behandeld door: dhr. G. Olthof/mw. M. Brasjen E-mail: Marianne.Brasjen@ommen-hardenberg.nl

Nadere informatie

Zienswijze programmabegroting 2013 en jaarstukken 2011 van GGD Hollands Noorden.

Zienswijze programmabegroting 2013 en jaarstukken 2011 van GGD Hollands Noorden. Zienswijze programmabegroting 2013 en jaarstukken 2011 van GGD Hollands Noorden. Algemeen Op 18 april 2012 zijn de programmabegroting 2013 en de jaarstukken 2011 ontvangen van GGD Hollands Noorden (GGD).

Nadere informatie

Bijlagen 1 Voorjaarsnota

Bijlagen 1 Voorjaarsnota Raadsvoorstel Agendapunt: Onderwerp Voorjaarsnota 2012 Datum voorstel 10 april 2012 Datum raadsvergadering 15 mei 2012 Bijlagen 1 Voorjaarsnota Ter inzage Aan de gemeenteraad, 0. Samenvatting De voorjaarsnota

Nadere informatie

Haarlem, 23 augustus 2011. Onderwerp: Begroting 2012. Bijlagen: ontwerpbesluit, begroting

Haarlem, 23 augustus 2011. Onderwerp: Begroting 2012. Bijlagen: ontwerpbesluit, begroting Haarlem, 23 augustus 2011 2011 77 Onderwerp: Begroting 2012 Bijlagen: ontwerpbesluit, begroting 1 Inleiding De voor u liggende begroting 2012-2015 is de eerste begroting van het nieuwe college na de verkiezingen

Nadere informatie

Voorstelnummer: Houten, 1 oktober 2013

Voorstelnummer: Houten, 1 oktober 2013 Raadsvoorstel Voorstelnummer: 2013-068 Houten, 1 oktober 2013 Onderwerp: Raadsvoorstel Tweede bestuursrapportage 2013 Beslispunten: 1. De begroting 2013 te wijzigen op basis van de sheet "Financiële effecten

Nadere informatie

2012 actuele begroting op 31-12-12

2012 actuele begroting op 31-12-12 WMO 4 e berap Bestuurlijke samenvatting Landelijke ontwikkelingen bij de overheid hebben in voor nogal wat wijzigingen, maar ook onzekerheid gezorgd. Zo werd besloten dat de overgang van Begeleiding naar

Nadere informatie

OXT.?W III III MUI MUI INI II 13.017609. Advies B&W. Beslissing. Bespreken. Burgemeester Gelok. Registratienummer

OXT.?W III III MUI MUI INI II 13.017609. Advies B&W. Beslissing. Bespreken. Burgemeester Gelok. Registratienummer Advies B&W B&W Registratienummer 2 2 OXT.?W Beslissing Burgemeester Gelok Raadsinformatiebijeenkomst 7 november 203 Secretaris Van den Berge Gemeenteraadsbijeenkomst n.v.t. Wethouder Schenk T Bespreken

Nadere informatie

Inhoudsopgave. 1 Inleiding... 5

Inhoudsopgave. 1 Inleiding... 5 Kadernota 2015 Inhoudsopgave 1 Inleiding.... 5 2 Financieel perspectief 2015-2018... 6 2.1 Inleiding... 6 2.2 Algemene uitgangspunten voor de begroting.... 6 2.3 Meerjarig perspectief, bestaand beleid....

Nadere informatie

Totaal

Totaal Raadsvoorstel Onderwerp: Perspectiefnota 2015 Datum collegevergadering 10 mei 2016 Ambtenaar Registratienummer Telefoon Portefeuillehouder(s) A. Verkaik E-mailadres Voorgesteld raadsbesluit Kennis te nemen

Nadere informatie

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Normenkader, toets van de begroting aan de formele eisen Inhoudsopgave 1 Normenkader 2 1.1 Besluit Begroting en Verantwoording 2 1.2 Verordening

Nadere informatie

Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015.

Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015. GEMEENTE OLDEBROEK Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015. Voorstel van het college aan de raad Agendapunt Portefeuillehouder: mw. A.A.C. Groot Kenmerk: 247735 /

Nadere informatie

AAN BURGEMEESTER & WETHOUDERS. Onderwerp: Taakstellende bezuiniging accommodaties

AAN BURGEMEESTER & WETHOUDERS. Onderwerp: Taakstellende bezuiniging accommodaties AAN BURGEMEESTER & WETHOUDERS Kenmerk: 129862 Sector: Inwonerszaken Team : Sport, Economische Zaken & Recreatie Onderwerp: Taakstellende bezuiniging accommodaties Besluit: 1. Vast te stellen dat de accommodaties

Nadere informatie

Agendapuntnr.: 7. Aan de gemeenteraad. Geachte raad,

Agendapuntnr.: 7. Aan de gemeenteraad. Geachte raad, Agendapuntnr.: 7 Nr.: 134562 Renswoude, 17 juni 2014 Behandeld door: J. van Dijk Onderwerp: Bezuinigingspakket als gevolg van korting uitkering algemene uitkering Gemeentefonds 2015-2017 Geachte raad,

Nadere informatie

1 e BESTUURSRAPPORTAGE 2017

1 e BESTUURSRAPPORTAGE 2017 1 e BESTUURSRAPPORTAGE 2017 Aldus vastgesteld door de raad van Beesel in de openbare vergadering van 10 juli 2017 De griffier, De voorzitter, Drs. E. Apeldoorn-Feijts dr. P. Dassen-Housen Verseon 201707478

Nadere informatie

Agendanummer: Begrotingswijz.:

Agendanummer: Begrotingswijz.: Agendanummer: Begrotingswijz.: CS1 Notitie samenwerking en spreiding kinderopvang, peuterspeelzaalwerk en primair Onderwerp : onderwijs 'Een stap in het bundelen van krachten' Kenmerk: 10/0025968 Aan de

Nadere informatie

Samenleving, Bestuur en Ruimte

Samenleving, Bestuur en Ruimte Agendapunt 6 Aan de raad van de gemeente IJsselstein Raadsstuknummer: 2010/31770 Datum: 21 september 2010 programma: Blad: 1 van 5 cluster: Samenleving, Bestuur en Ruimte portefeuillehouder: R.G. de Vries

Nadere informatie

Kader Dit besluit vloeit over het algemeen voort uit de Financiële Verhoudingswet en heeft specifiek betrekking op het Gemeentefonds.

Kader Dit besluit vloeit over het algemeen voort uit de Financiële Verhoudingswet en heeft specifiek betrekking op het Gemeentefonds. Ambtelijke toelichting / voorstel aan het college zaaknummer : 111308 steller : John van Eijk portefeuillehouder : wethouder D.A. (Dirk) Heijkoop Onderwerp : Meicirculaire 2014 Gevraagd besluit: Het college

Nadere informatie

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 8. Doetinchem, 26 oktober 2016 GEWIJZIGD VASTGESTELD 3 NOVEMBER Programmabegroting 2017

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 8. Doetinchem, 26 oktober 2016 GEWIJZIGD VASTGESTELD 3 NOVEMBER Programmabegroting 2017 Aan de raad AGENDAPUNT NR. 8 GEWIJZIGD VASTGESTELD 3 NOVEMBER 2016 Programmabegroting 2017 Te besluiten om: 1. De programmabegroting 2017 vast te stellen, waarmee tevens wordt besloten om: 2. Voor de financiën

Nadere informatie

Actuele financiële en vermogenspositie

Actuele financiële en vermogenspositie Actuele financiële en vermogenspositie werk aan de winkel Presentatie voor Auditcommissie 5 maart 2012 Actuele financiële positie (1) Nr. Ontwikkeling Mutatie 2012 2013 2014 2015 Saldo na besluitvorming

Nadere informatie

V VA LKEN SWAARD. Agendapunt commissie:

V VA LKEN SWAARD. Agendapunt commissie: V G E M E E N T E VA LKEN SWAARD Agendapunt commissie: telefoonnummer Jaap Maas 040-2083474 jaap.maas@valkenswaard.nl datum raadsvergadering 13raad00346 10 juni 2013 l e Bestuursrapportage 2013. aan de

Nadere informatie

Aantal bijlagen: - Agendapunt: 8

Aantal bijlagen: - Agendapunt: 8 Adviescommissie 5 oktober 2011 Dagelijks bestuur 12 oktober 2011 Algemeen bestuur 2 november 2011 Aantal bijlagen: - Agendapunt: 8 Onderwerp Uitgangspunten financieel beleid 2012-2013 Het algemeen bestuur

Nadere informatie

Raadsnota. Raadsvergadering d.d.: 11 december 2006 Agenda nr: 6 Onderwerp: Tweede algehele bijstelling begroting Aan de gemeenteraad,

Raadsnota. Raadsvergadering d.d.: 11 december 2006 Agenda nr: 6 Onderwerp: Tweede algehele bijstelling begroting Aan de gemeenteraad, Raadsnota Raadsvergadering d.d.: 11 december 2006 Agenda nr: 6 Onderwerp: Tweede algehele bijstelling begroting 2006 Aan de gemeenteraad, 1. Doel, Samenvatting en Advies van het raadsvoorstel Conform het

Nadere informatie

2e Kwartaalrapportage 2015

2e Kwartaalrapportage 2015 2e Kwartaalrapportage 2015 Verzonden aan de Raad 29 juli 2015 Gemeente Langedijk Inleiding Hierbij ontvangt u de 2 e Kwartaalrapportage 2015. In deze kwartaalrapportage wordt u geïnformeerd over financiële

Nadere informatie

Afdeling Staf W A T W I L L E N W E B E R E IK E N E N W A T G A A N WE D A A R V O O R DO E N

Afdeling Staf W A T W I L L E N W E B E R E IK E N E N W A T G A A N WE D A A R V O O R DO E N RAADSVOORSTEL Raadsvoorstel nr Portefeuillehouder Burgemeester Datum B&W-besluit 30 september 2014 Voor de vergadering van raad d.d. 6 november 2014 Afdeling Staf Z-2014/056542;D-2014/268828 Behandelend

Nadere informatie

Beantwoording technische vragen gesteld naar aanleiding van de Voorjaarsnota 2010

Beantwoording technische vragen gesteld naar aanleiding van de Voorjaarsnota 2010 Beantwoording technische vragen gesteld naar aanleiding van de Voorjaarsnota 2010 Pagina: Alg. Vraag: Hoeveel bedraagt de vermindering aan inhuur van derden qua bedrag en procentueel waarmee in de cijfers

Nadere informatie