Fontys Hogescholen. Opleiding: Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken (MBRT)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Fontys Hogescholen. Opleiding: Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken (MBRT)"

Transcriptie

1 Fontys Hogescholen Opleiding: Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken (MBRT) Netherlands Quality Agency (NQA) Juni 2010

2 2/67

3 Managementsamenvatting Dit rapport is het verslag van het auditteam dat in opdracht van Netherlands Quality Agency (NQA) een bestaande hbo-bacheloropleiding heeft beoordeeld. Het beschrijft de bevindingen, overwegingen en conclusies. Het rapport is conform het NQA Protocol 2010 hbo-bacheloropleiding opgesteld. De rapportage heeft betrekking op: Instelling Fontys Hogescholen Opleiding(en) Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken (MBRT) Variant(en) Voltijd / duaal Croho-nummer Locatie(s) Eindhoven Auditdatum/-data Auditteam Mevrouw dr. H.A.P. Wolfhagen (voorzitter - vakdeskundige) De heer M.J.M. van der Ouderaa (vakdeskundige) De heer P.H.M.J.A. Chambille (studentlid auditteam) De heer drs. ing. A.G.M. Horrevorts (senior auditor NQA) Mevrouw C.A.J. Witsenboer (junior auditor NQA) Door Fontys Hogescholen is een dossier ingediend bij NQA voor de beoordeling van de bestaande hbo-bacheloropleiding Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken (MBRT). Bij de aanvraag werd door de instelling een kritische reflectie aangeboden die naar vorm en inhoud voldeed aan de eisen die NQA in het NQA Protocol 2010 hbo-bacheloropleiding stelt. Voor de beoordeling van de kwaliteit en het niveau van de bestaande opleiding heeft NQA een auditteam samengesteld, dat voldoet aan de eisen van de NVAO. Het team heeft de kritische reflectie bestudeerd en een bezoek aan de opleiding gebracht. De kritische reflectie en alle overige (mondeling en schriftelijk) verstrekte informatie hebben het auditteam in staat gesteld om tot een weloverwogen oordeel te komen. Onderwerp 1 Doelen De opleiding MBRT van Fontys Hogescholen is een brede opleiding gericht op het opleiden van Medisch Beeldvormings- en Bestralingstherapeuten in vier domeinen. De opleiding werkt nauw samen met de twee andere MBRT-opleidingen in Nederland wat betreft het opstellen van het opleidingsprofiel en de opleidingscompetenties. De opleiding onderscheidt zich door het aanbieden van de minor Advanced Radiologic Technology, gericht op het bijbrengen van kennis en vaardigheden van onderzoeksmethoden. De opleiding volgt de ontwikkelingen in het werkveld en past daar waar nodig de opleidingscompetenties aan aan de actualiteit. Het auditteam is van mening dat de opleiding overtuigend heeft aangetoond dat de eindkwalificaties aansluiten bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een hbo-bachelor. De hogeschool gebruikt hiervoor de Dublin descriptoren en de hbo-kernkwalificaties en heeft dit verantwoord in een competentie-matrix en in het opleidingsprofiel. 3/67

4 Onderwerp 2 Programma Het curriculum is duidelijk opgezet en wordt ontworpen aan de hand van CPL-schema s (competentie, prestatie-inidcatoren en leerarrangement). De opleiding maakt op een gestructureerde wijze een koppeling tussen de opleidingscompetenties en het programma. Het programma is per studiejaar opgebouwd in vier onderwijsperioden met thema s. De stages sluiten aan op het programma, hoewel de studenten nog beter voorbereid kunnen worden op de omgang met de patiënt. De opleiding heeft voor versterking van de onderzoeksvaardigheden de minor ART ontwikkeld en besteedt meer aandacht aan onderzoek in projecten. Door studiebegeleiding, evaluatie van de studielast en intensivering van de begeleiding bij curriculumonderdelen die als moeilijk worden ervaren, neemt de opleiding maatregelen om de studeerbaarheid te vergroten. Het verhogen van de contacttijd is één van de aandachtspunten geweest van de afgelopen jaren. Door competentiegericht onderwijs dat voor een deel in de praktijk plaatsvindt en voor een deel in het skillslab van de opleiding worden de studenten in staat gesteld de competenties te behalen. Er is een duidelijke koppeling tussen theorie en praktijk. De opleiding hanteert verschillende toetsvormen die zijn afgestemd op de inhoud en het doel van de curriculumonderdelen. Deze toetsen en beoordelingscriteria worden door de docenten in onderling overleg opgesteld en gecontroleerd. Met het instellen van een toetscommissie heeft de opleiding de borging van de kwaliteit van de toetsen geformaliseerd. Onderwerp 3 Personeel Er werken 20 docenten bij de opleiding MBRT met een omvang van 13,4 fte. De docentstudentratio is 1:29. Door de kleine opleiding en de betrokkenheid van de docenten is de beleefde werkdruk hoog, maar dit gaat niet ten koste van de bereikbaarheid van de docenten. Studenten zijn zeer te spreken over de inzet van docenten. De docenten hebben recente werkervaring in het domein waarin ze lesgeven. Zij houden nieuwe ontwikkelingen in het werkveld bij door deelname aan beroepsverenigingen en via overleggen met vertegenwoordigers uit het werkveld. Verschillende docenten maken gebruik van de mogelijkheid om een kortdurende stage te lopen in het beroepenveld. De docenten hebben ten minste een hbo-opleiding, drie docenten hebben een masteropleiding. Dat zijn er naar verwachting van de opleiding binnenkort twaalf (afhankelijk van de uitkomst van de accreditatie van de opleiding master docent HGZO). Onderwerp 4 Voorzieningen en begeleiding De onderwijsvoorzieningen en het skillslab zijn adequaat voor het opleiden van MBRT ers die breed inzetbaar zijn. De opleiding is creatief in het zo up to date mogelijk houden van de apparatuur. Via het intranet worden studenten van uitgebreide informatie voorzien. Een vaste studieloopbaanbegeleider houdt samen met de student de studieloopbaan in de gaten. Het digitaal portfolio wordt daarbij gebruikt als instrument voor de begeleiding (formatieve toetsing). 4/67

5 Onderwerp 5 Kwaliteitszorg De opleiding heeft een helder kwaliteitszorgsysteem opgezet. De opleiding maakt gebruik van een onderzoekskalender waarin zij vastlegt welk onderdeel van het programma wordt geëvalueerd (wanneer en hoe vak). De opleiding rapporteert over de evaluatieresultaten en doet verbetervoorstellen in KwaliteitsActieRapporten. Waar nodig onderneemt de opleiding actie tot verbetering. De opleiding werkt naar het oordeel van de visitatiecommissie systematisch aan het verhogen van de onderwijskwaliteit. Daarbij zijn alle stakeholders betrokken. De terugkoppeling van evaluatieresultaten naar studenten behoeft aandacht. De opleiding (opleidingscommissie) heeft recent de communicatie daarover verbeterd via een eigen pagina op de website. Onderwerp 6 Resultaat De student voert als sluitstuk van de opleiding een toepassingsgericht onderzoek uit in een projectgroep van vier studenten. Het afstudeerproces is duidelijk beschreven in zes afstudeerfasen. De opleiding heeft prestatie-indicatoren ontwikkeld die gebruikt worden bij het beoordelen van de eindwerkstukken. Het auditteam stelt vast dat de beoordeling van het eindniveau (via eindwerkstukken en portfolio beoordeling) systematisch gebeurt. De eindwerkstukken die het panel heeft ingezien zijn van bachelorniveau. Daarbij merkt het auditteam op dat in de meer recente eindwerkstukken (2009) de onderzoekscomponent beter tot uitdrukking komt dan in de werkstukken van het afstudeerjaar Kennelijk heeft de extra aandacht die de opleiding besteedt aan onderzoeksvaardigheden effect. De opleiding beschikt over voldoende informatie om de rendementen te meten en te analyseren. De opleiding neemt maatregelen om uitval terug te dringen, maar het beleid kan nog worden aangescherpt. Alles overziend komt het auditteam van NQA tot de conclusie dat de kwaliteit en het niveau van de bestaande hbo-bacheloropleiding Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken (MBRT) van Fontys Hogescholen aan de vereiste basiskwaliteit voldoet. Een onderbouwing van deze conclusie is opgenomen in hoofdstuk 2. 5/67

6 6/67

7 1 Basisgegevens 9 2 Beoordeling Doelstellingen van de opleiding Programma Inzet van personeel Voorzieningen Interne kwaliteitszorg Resultaten 41 3 Bijlagen 47 Bijlage 1 Deskundigheden auditteam 49 Bijlage 2 Onafhankelijkheidsverklaring auditteam 53 Bijlage 3 Bezoekprogramma 58 Bijlage 4 Bijlagen zelfevaluatie en ter inzage gelegd materiaal 60 Bijlage 5 Domeinspecifieke referentiekader en opleidingscompetenties 62 7/67

8 8/67

9 1 Basisgegevens De basisgegevens van de bestaande hbo-bacheloropleiding Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken zijn in onderstaande tabel weergeven. 1. Naam instelling Fontys Hogescholen 2. Status instelling Bekostigd 3. Naam opleiding in CROHO Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken (MBRT) 4. Registratienummer in CROHO Oriëntatie en niveau Hbo bachelor 6. Aantal studiepunten Afstudeerrichting(en) Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken (MBRT) 8. Locatie(s) Eindhoven 9. Code of conduct Variant(en) Voltijd en duaal 11. Inhoudelijk profiel opleiding De opleiding MBRT is een brede bachelor opleiding die studenten in staat stelt om startbekwaamheden te verwerven voor de uitoefening van de beroepen die behoren tot het domein van de Medisch Beeldvormings- en Bestralingsdeskundige (MBB er). Binnen de digitale leeromgeving biedt de opleiding een breed pakket (studie)taken aan, gebaseerd op activerende leervormen. In een goed geoutilleerd skillslab oefenen studenten de beroepsvaardigheden. In de voltijd opleiding vindt gedurende het derde jaar een stage plaats waarin studenten de beroepsvaardigheden oefenen in de werkelijke praktijk. Duale studenten werken in de praktijk vanaf de tweede helft van de propedeuse. Beide varianten ronden de opleiding af met een afstudeerproject. Dit project kenmerkt zich door een innovatief toepassingsgericht onderzoek. 12. Beoogd werkveld alumni De meeste alumni starten na het afstuderen als MBB er in een algemeen of academisch ziekenhuis. Zij werken op afdelingen radiodiagnostiek, radiotherapie, nucleaire geneeskunde of, binnen dit domein, gecombineerde afdelingen. Ongeveer 10% van de studenten start een vervolgopleiding. Na enkele jaren specialiseren alumni zich en volgen daarvoor bijscholing binnen het posthbo onderwijs. Alumni die na een aantal jaren het ziekenhuis verlaten vinden vaak een betrekking in de industrie gerelateerd aan het domein van de MBB er. 9/67

10 13. Plaats opleiding in organisatiestructuur hogeschool 14. Jaar vorige visitatie en datum besluit NVAO 15. Belangrijkste wijzigingen in opleiding sinds vorige visitatie 16. Schema opbouw programma Zie bijlage De opleiding MBRT is onderdeel van de Fontys Paramedische Hogeschool (FPH). FPH is in januari 2000 ontstaan door samenvoeging van de opleidingen fysiotherapie, logopedie, MBRT en podotherapie. In september 2004 is FPH uitgebreid met de opleiding audiologie en in 2007 met de opleiding orthopedische technologie. Visitatie: 2004 Datum besluit NVAO: 15 september 2004 In 2004 is Fontys breed gestart met een ingrijpend vernieuwingsprogramma. Uitgangspunten waren hierbij: invoeren van competentiegericht onderwijs en van de major-minor structuur. De opleiding MBRT heeft het reeds ingevoerde competentiegerichte onderwijs geactualiseerd volgens de Fontys normen. De invoering van de major-minor structuur heeft grote wijzigingen teweeg gebracht. Uitgegaan werd een aanbod van 180 EC voor het major deel en 2 x 30 EC voor het minor deel. Voor de duale variant van de opleiding heeft de opleiding toestemming gekregen voor een major aanbod van 210 EC en een minor aanbod van 30 EC. Om de student te ondersteunen bij de minorkeuze en zo het onderbouwen en verwerven van de competenties, is het aanbod van studieloopbaanbegeleiding gestructureerd en uitgebreid. Vanaf studiejaar 2007 is het Fontys beleid m.b.t. de minoren gewijzigd. Een bachelor opleiding bestaat nu voor iedere variant uit een major van 210 EC en een minor van 30 EC. 10/67

11 Curriculumoverzicht opleiding MBRT 2009 Voltijdcohorten 2008 en 2009 Jaar 1 Propedeutische fase, voltijdcohorten 2008 en 2009 Thema Onderwijsperiode 1 Onderwijsperiode 2 Onderwijsperiode 3 Onderwijsperiode 4 Oriëntatie op opleiding en beroep Zorg en techniek Jaar 2 Postpropedeutische fase, binnenschools Beroepsmatig handelen Onderzoek en behandeling Onderwijsperiode 5 Onderwijsperiode 6 Onderwijsperiode 7 Onderwijsperiode 8 Thema Gender Tractus circulatorius Hoofd-halsgebied Participeren in de arbeidsomgeving Jaar 3 Postpropedeutische fase, buitenschools Onderwijsperiode 9 Onderwijsperiode 10 Thema Stage 1 Stage 2 Jaar 4 Verbreding en verdieping Onderwijsperiode 11 Onderwijsperiode 12 Thema Blokminor Afstudeerproject /Toepassingsgericht onderzoek Voltijdcohorten 2006 en 2007 Jaar 1 Propedeutische fase, voltijdcohorten 2006 en 2007 Thema Onderwijsperiode 1 Onderwijsperiode 2 Onderwijsperiode 3 Onderwijsperiode 4 Oriëntatie op opleiding en beroep Zorg en techniek Jaar 2 Postpropedeutische fase, binnenschools Thema Beroepsmatig handelen Onderzoek en behandeling Onderwijsperiode 5 Onderwijsperiode 6 Onderwijsperiode 7 Onderwijsperiode 8 Onderzoek en behandeling 1 Lintminor Onderzoek en behandeling 2 Jaar 3 Postpropedeutische fase, buitenschools Onderzoek en behandeling 3 Onderwijsperiode 9 Onderwijsperiode 10 Thema Stage 1 Stage 2 Jaar 4 Verbreding en verdieping Onderwijsperiode 11 Onderwijsperiode 12 Onderzoek en behandeling 4 Thema Blokminor Afstudeerproject /Toepassingsgericht onderzoek Duaal Jaar 1 Propedeutische fase, duale opleiding, alle cohorten Thema Onderwijsperiode 1 Onderwijsperiode 2 Onderwijsperiode 3 Onderwijsperiode 4 Oriëntatie op opleiding en beroep Zorg en techniek Beroepsmatig handelen/lerend werken Jaar 2 Postpropedeutische fase, binnenschools en lerend werken in de praktijk Thema Onderwijsperiode 5 Onderwijsperiode 6 Onderzoek en behandeling 1/Lerend werken Lintminor Jaar 3 Postpropedeutische fase, binnenschools en lerend werken in de praktijk Thema Onderwijsperiode 7 Onderwijsperiode 8 Onderzoek en behandeling 3/Lerend werken Lintminor Jaar 4 Verbreding en verdieping en lerend werken in de praktijk Thema Onderwijsperiode 9 Onderwijsperiode 10 Afstudeerproject/Toepassingsgericht onderzoek/lerend werken Onderzoek en behandeling/lerend werken Onderzoek en behandeling 2/Lerend werken Onderzoek en behandeling 4/Lerend werken 11/67

12 12/67

13 2 Beoordeling Het auditteam komt samenvattend tot het volgende oordeel over de opleiding: Onderwerp Oordeel Facet Voltijd Duaal 1 Doelstellingen P 1.1 Domeinspecifieke eisen 1.2 Niveau 1.3 Oriëntatie hbo 2 Programma P 2.1 Eisen hbo 2.2 Relatie doelstellingen programma 2.3 Samenhang programma 2.4 Studielast 2.5 Instroom 2.6 Duur 2.7 Afstemming vormgeving inhoud 2.8 Beoordeling en toetsing 3 Inzet personeel P 3.1 Eisen hbo 3.2 Kwantiteit 3.3 Kwaliteit 4 Voorzieningen P 4.1 Materiële voorzieningen 4.2 Studiebegeleiding 5 Interne kwaliteitszorg P 5.1 Evaluatie resultaten 5.2 Maatregelen verbetering 5.3 Betrokkenheid 6 Resultaten P 6.1 Gerealiseerd niveau 6.2 Onderwijsrendement Goed Goed Goed Goed Goed Voldoende Voldoende Goed Voldaan Goed Goed Goed Voldoende Voldoende Goed Voldoende Goed Goed Voldoende Voldoende Voldoende Goed Goed Goed Voldoende Goed Voldoende Voldoende Goed Voldaan Goed Goed Goed Voldoende Voldoende Goed Voldoende Goed Goed Voldoende Voldoende Voldoende Het auditteam stelt vast dat de kwaliteit en het niveau van de bestaande hbo-bacheloropleiding van Fontys Hogescholen aan de vereiste basiskwaliteit voldoet en adviseert de NVAO positief ten aanzien van de accreditatie van deze opleiding. Het auditteam beschrijft in de volgende paragrafen per onderwerp en per facet van het NVAO beoordelingskader de bevindingen, overwegingen en conclusies. Elke paragraaf sluit af met een samenvattend oordeel op onderwerpniveau. 2.1 Doelstellingen van de opleiding Domeinspecifieke eisen (facet 1.1) De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). 13/67

14 Bevindingen Het opleidingsprofiel, met daarin de opleidingscompetenties, is gezamenlijk opgesteld door de drie MBRT-opleidingen (Fontys Hogescholen, Hanzehogeschool Groningen en Hogeschool INHolland) op basis van het beroepsprofiel. Tot 2008 hanteerde het werkveld drie aparte beroepsprofielen en een deskundigheidsbeschrijving voor radiotherapeutisch laborant, radiodiagnostisch laborant, medisch nucleair werker en echografist. In 2009 heeft de Nederlandse Vereniging Medische Beeldvorming en Radiotherapie (NVMBR) door veranderingen in het werkveld en in het onderwijs deze drie beroepsprofielen en deskundigheidsbeschrijving samengevoegd tot één beroepsprofiel Medisch Beeldvormings- en Bestralingstherapeut (MBB er) In 2006 is het opleidingsprofiel geactualiseerd en zijn de competenties aangevuld met een beschrijving van kenmerkend gedrag, vastgelegd in het Opleidingsprofiel van de hbo-bachelor MBRT (2006). De huidige documenten, zoals de competentiekaarten en stageregelingen zijn opgesteld op basis van dit profiel. Vanaf begin 2010 worden de documenten aangepast aan het vernieuwde opleidingsprofiel Competenties in beeld (2009), dat de opleidingen hebben geformuleerd op basis van het nieuwe beroepsprofiel MBB er. De landelijke Raad van Advies heeft het opleidingsprofiel in november 2009 gevalideerd. Uit bestudering van de profielen en uit de gesprekken met het opleidingsmanagement constateert het auditteam dat de verschillen tussen de opleidingsprofielen van 2006 en 2009 niet groot zijn. De opleidingen hebben de tien bestaande competenties uit het profiel van 2006 behouden omdat deze het nieuwe beroepsprofiel dekken. De naamgeving is aangepast en als aanvulling zijn er prestatie-indicatoren toegevoegd alsmede een koppeling van de competenties met de Dublin descriptoren en de hbokernkwalificaties. De eindkwalificaties van de opleiding MBRT bestaan uit tien competenties die verder zijn uitgewerkt met beschrijvingen van kenmerkend gedrag. Op het moment van de visitatie hanteert de opleiding de volgende competenties: A Het werken met patiënt en patiëntsystemen in de medische beeldvorming en radiotherapie: 1. Verlenen van specifieke en doelgerichte zorg aan patiënten en hun omgeving; 2. methodisch en beroepsmatig handelen; 3. adequaat handelen met betrekking tot veiligheid en preventie; 4. adequaat handelen met betrekking tot organisatie en beheer; B Het werken in en vanuit een arbeidsorganisatie: 5. communiceren in een multidisciplinaire, multiculturele en/of internationale omgeving en participeren in een arbeidsomgeving (communicatie en instructie); 6. werken aan en binnen beleid en management; 7. samenwerken in een multidisciplinaire, multiculturele en/of internationale omgeving en participeren in een arbeidsomgeving (samenwerken); C Het werken aan professionalisering 8. uitvoeren van toegepast onderzoek en toepassen van nationale en internationale wetenschappelijke inzichten; 9. adequaat handelen op het gebied van kwaliteitszorg en innovatie; 14/67

15 10. Leren, evalueren en vormgeven van de eigen beroepsuitoefening en het beroep. In bijlage 5 van dit visitatierapport zijn de competenties van het opleidingsprofiel 2009 opgenomen. De opleidingen MBRT zijn door de nauwe samenwerking vergelijkbaar. Uit de gesprekken met het opleidingsmanagement leidt het auditteam af dat de opleiding van de Fontys Hogeschool zich onderscheidt door de minor Advanced Radiologic Technology (ART) die gericht is op het bijbrengen van kennis, inzicht en vaardigheden over onderzoeksmethoden ten aanzien van beeldvorming. In Europa bestaat geen vergelijkbare brede opleiding op hbo-bachelorniveau. In België is er wel een opleiding Medische Beeldvorming, maar radiotherapie valt binnen het domein verpleegkunde. De opleiding en het niveau voor de laborant in Duitsland verschilt met de Nederlandse opleiding. Veel handelingen die een MBB er in Nederland zelfstandig uitvoert, worden in Duitsland door artsen gedaan. De Nederlandse en Engelse opleiding zijn qua niveau en beroepsuitoefening wel vergelijkbaar, maar de Engelse is minder breed doordat het twee smalle opleidingen zijn voor radiodiagnostisch of radiotherapeutisch laborant. Met de opleiding in Brussel heeft de opleiding incidenteel contact. Met de ziekenhuizen in Brussel, Leuven en Antwerpen heeft de opleiding frequent contact met betrekking tot stageplaatsen. De opleiding neemt sinds 2010 weer deel aan het Erasmusprogramma. De opleiding evalueert de aansluiting van de opleidingscompetenties op de beroepspraktijk en de eisen van vakgenoten met een Startbekwaamhedenonderzoek (2009) onder alumni en werkgevers daaruit blijkt dat zij positief zijn over de relevantie van de competenties. De inhoud en de actualisatie van het opleidingsprofiel bespreekt de opleiding in een landelijk studierichtingsleidersoverleg van de opleidingen MBRT. Daarnaast is er overleg met de landelijke Raad van Advies voor MBRT met daarin leden van de NVMBR, de beroepsverenigingen, vertegenwoordigers van de ministeries OC&W en WVS en vertegenwoordigers van werkgevers van academische en algemene ziekenhuizen. Verder is er frequent, gemiddeld twee keer per jaar, overleg met de beroepsvereniging Nederlandse Vereniging voor Medische Beeldvorming en Radiotherapie (NVMBR). Tenslotte heeft de opleiding twee keer per jaar een overleg en/of een studiedag met vertegenwoordigers van het regionale werkveld, met wie de actualisatie van de competentiekaarten wordt besproken. Overwegingen Het auditteam is van mening dat de eindkwalificaties van de opleiding voldoen aan de eisen van vakgenoten. De huidige eindkwalificaties zijn afgeleid van de beroepsprofielen en deskundigheidsbeschrijving. De vernieuwde eindkwalificaties komen overeen met het vernieuwde beroepsprofiel. Het opleidingsprofiel en de competenties zijn opgesteld in samenspraak en nauwe samenwerking met de twee andere MBRT-opleidingen en een brede vertegenwoordiging van het werkveld met wie de inhoud en actualisatie structureel worden besproken. In Europa bestaat er geen vergelijkbare opleiding op hbo-bachelorniveau. De opleiding heeft wel contact met de Belgische opleidingen Medische Beeldvorming. 15/67

16 Conclusie Het auditteam komt op basis van bovenstaande voor dit facet tot het oordeel goed. Niveau bachelor (facet 1.2) De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. Bevindingen Zoals beschreven bij facet 1.1 heeft de opleiding de competenties opgesteld op basis van de beroepsprofielen en deskundigheidsbeschrijving. De competenties zijn uitgewerkt in competentiekaarten met competentiebeschrijvingen van kenmerkend gedrag, uitgeschreven competentieniveaus en een opsomming van prestatieindicatoren. De competentiekaarten (2008) die op het moment van de visitatie gebruikt worden, zijn gebaseerd op het opleidingsprofiel van Ook in het opleidingsprofiel van 2009 geeft de opleiding per competentie de relatie met de Dublin descriptoren en de hbo-kernkwalificaties aan. Op basis hiervan worden de competentiekaarten geactualiseerd. De opleiding geeft in het zelfevaluatierapport in een tabel de relatie van de opleidingscompetenties en de tien generieke hbo-kernkwalificaties weer en beschrijft vervolgens de koppeling tussen de hbo-kernkwalificaties en de opleidingscompetenties. In een nagestuurde competentiematrix maakt de opleiding inzichtelijk wat de relatie tussen opleidingscompetenties, Dublin descriptoren en hbokernkwalificaties is, op basis van het opleidingsprofiel van De Dublin descriptor Kennis en Inzicht is gekoppeld aan de competenties 1. Verlenen van specifieke en doelgerichte zorg aan patiënten en hun omgeving; 2. Methodisch en beroepsmatig handelen; 3. Adequaat handelen met betrekking tot veiligheid en preventie; 4. Adequaat handelen met betrekking tot organisatie en beheer; 6. Werken aan en binnen beleid en management; 7. Samenwerken en participeren in een arbeidsomgeving; 8. Uitvoeren van toegepast onderzoek en toepassen van wetenschappelijke inzichten; 9. Adequaat handelen op het gebied van kwaliteitszorg en innovatie; 10. Leren, evalueren en vormgeven van de eigen beroepsuitoefening en het beroep. De competenties 2, 6, 8, 9 en 10 zijn gekoppeld aan Toepassen van Kennis en Inzicht. In het vernieuwde opleidingsprofiel 2009 komt de Dublin descriptor Kennis en Inzicht bijvoorbeeld terug in de competenties 1. Patiëntgericht verlenen van zorg; 2. Methodisch en beroepsmatig handelen; 3. Veilig en preventief handelen; 4. Organiseren en beheren van de uitvoeringssituatie; 6. Werken aan en binnen beleid; 8. Onderzoeken; 9. Werken aan kwaliteitszorg en innovatie. In de competenties 1, 2, 3, 4, 6, 8 en 9 komen Toepassen van kennis en inzicht naar voren. Voor elke competentie heeft de opleiding in de competentiekaarten 2008 drie niveaus beschreven: hoofdfasebekwaam, afstudeerbekwaam en startbekwaam. Voor bijvoorbeeld de competentie Verlenen van specifieke en doelgerichte zorg aan patiënten en hun omgeving zijn de drie niveaus als volgt beschreven: Niveau 1 Hoofdfase bekwaam: Zorg verlenen aan een patiënt, die voor een eenvoudig 16/67

17 onderzoek/behandeling komt in een eenvoudige praktijksituatie of een simulatiesetting. Niveau 2: Afstudeerbekwaam: Zorg verlenen aan een patiënt, die voor een onderzoek/behandeling komt in elke praktijksituatie. Niveau 3: Startbekwaam: Kwaliteitszorg leveren met betrekking tot de patiënten in een praktijksituatie. Overwegingen Het auditteam is van mening dat de opleiding overtuigend heeft aangetoond dat de eindkwalificaties aansluiten bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een hbo-bachelor. De hogeschool gebruikt hiervoor de Dublin descriptoren en de hbo-kernkwalificaties en heeft dit verantwoord in een competentie-matrix en in het opleidingsprofiel. Conclusie Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam op dit facet tot het oordeel goed. Oriëntatie hbo bachelor (facet 1.3) De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist of dienstig is. Bevindingen Bij dit facet worden de bevindingen van facet 1.1 en 1.2 meegenomen. Daarin is reeds beschreven dat de opleiding de eindkwalificaties heeft ontleend aan het beroepsprofiel en aan welk niveau de studenten moeten voldoen. De opleiding heeft het niveau dat beschreven is voor de beginnende beroepsbeoefenaar in het beroepsprofiel (2009) vergeleken met de eigen opleidingscompetenties en de beschrijving van kenmerkend gedrag dat vereist wordt van de startende beroepsbeoefenaar. Het auditteam concludeert dat de opleidingscompetenties overeenkomen met de eisen die het beroep stelt. Het opleidingsprofiel en de aansluiting op de actuele beroepspraktijk bespreekt de opleiding in verschillende gremia: het studierichtingsleidersoverleg, twee keer per jaar met praktijkbegeleiders, vier keer per jaar met de stuurgroep van de duale opleiding (met daarin vertegenwoordigers van afdelingen in een ziekenhuis die duale studenten begeleiden) en tenslotte vijf keer per jaar met praktijkbegeleiders van duale studenten. Het overleg leidt tot concrete aanpassingen van competenties of aanscherping daarvan. Een voorbeeld van het laatste zijn de competentiekaarten, die tot stand zijn gekomen in onderling overleg met praktijkbegeleiders. Uit de gesprekken met het opleidingsmanagement maakt het auditteam op dat de opleiding de stuurgroep duaal gaat omzetten in een regionale Raad van Advies. De opleiding vindt dit noodzakelijk omdat in de stuurgroep duaal ook zaken worden 17/67

18 besproken die niet alleen de duale studenten aangaan, maar ook de voltijdstudenten. In de regionale Raad van Advies komt een vertegenwoordiging van afdelingsmanagers en praktijkbegeleiders van afdelingen die duale studenten opleiden en afdelingen die stageplaatsen verlenen aan voltijdstudenten. Tevens neemt een inhoudsdeskundige met betrekking tot onderwijs in de Raad zitting. Afgestudeerden zijn opgeleid tot Bachelor of Health en kunnen werkzaam zijn binnen de domeinen radiologie, echografie, nucleaire geneeskunde en/of radiotherapie, meestal binnen de desbetreffende afdeling in een ziekenhuis. Daarnaast zijn het doen van (klinisch) onderzoek en de verantwoordelijkheid voor de kwaliteitszorg binnen een afdeling veel voorkomende werkgebieden van de afgestudeerden. Het centrale element in de verschillende functies is het uitvoeren van beeldvormende onderzoeken door middel van onder andere kernspinresonantie, ultrageluid en ioniserende straling al of niet in combinatie met radionucliden en behandelingen met behulp van ioniserende straling. MBRT ers kunnen werkzaam zijn als radiotherapeutisch of radiodiagnostisch laborant, medisch nucleair werker of echografist, en in functies binnen de medische beeldvorming, radiotherapie en de stralingsveiligheid in de gezondheidszorg en buiten de directe ziekenhuissfeer in het bedrijfsleven. Nu worden de beroepsnamen radiodiagnostisch laborant, radiotherapeutisch laborant, medisch nucleair werker en echografist nog apart gehanteerd, maar in navolging van het geïntegreerde beroepsprofiel zal dit in de wet BIG (Wet Beroepen Individuele Gezondheidszorg) aangepast worden tot Medisch Beeldvormings- en Bestralingstherapeut (MBB er). Het auditteam constateert uit gesprekken met het werkveld en alumni dat studenten breed inzetbaar zijn in de vier domeinen. Overwegingen Het auditteam stelt vast dat de opleidingscompetenties in overleg met het relevante beroepenveld zijn opgesteld en dat het niveau van de eindkwalificaties goed is beschreven. De opleiding bespreekt de eindkwalificaties met het werkveld en dat resulteert in aanpassingen of actualisatie van de competenties. Conclusie Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed. Samenvattend oordeel Doelstellingen opleiding Alle facetten zijn tenminste met een goed beoordeeld en daarmee is het onderwerp Doelstelling opleiding voldoende. 18/67

19 2.2 Programma Eisen hbo (facet 2.1) Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied/de discipline. Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Bevindingen Kennisontwikkeling vindt plaats door literatuur die enerzijds verplicht is en anderzijds door de opleiding wordt aanbevolen. Deze literatuurlijst wordt elk jaar geactualiseerd en besproken met de docenten. De opleidingscommissie stelt de literatuurlijst vast. Momenteel wordt een reeks voor de MBRT ontwikkelde boeken herzien, drie docenten zijn hierbij betrokken als medeauteur. Daarnaast hanteert de opleiding studiehandleidingen/domeinreaders, die jaarlijks worden geactualiseerd. Er is aanvullend studiemateriaal dat ontleend is aan de beroepspraktijk zoals hand-outs, readers en audiovisueel materiaal. De opleiding maakt gebruik van geanonimiseerde patiëntengegevens van een ziekenhuis in Eindhoven voor de practicumonderdelen en praktijkcases. Het auditteam heeft de literatuurlijst bestudeerd is van mening dat de literatuur die de opleiding gebruikt actueel en representatief is voor de domeinen. In de literatuurlijst zijn, aldus het auditteam, de belangrijke basisboeken van MBRT vertegenwoordigd. In projecten vanaf het tweede jaar leren de studenten onderzoeksvaardigheden op basis van Evidence Based Practice, zo geven de docenten in het gesprek met het auditteam aan. In de minor ART leren de studenten over onderzoeksmethoden binnen de medisch beeldvormende domeinen. In de afstudeerfase werken studenten aan toepassingsgericht onderzoek in interactie met de beroepspraktijk. Een projectgroep met drie studenten analyseert daarvoor een probleem en/of vraag, zet een onderzoek op en geeft conclusies en aanbevelingen. Docenten melden dat de minor heeft geleid tot een hogere kwaliteit van de afstudeerscripties. Het auditteam heeft dit ook kunnen vaststellen aan de hand van afstudeerscripties uit 2008 en Het lectoraat dat verbonden is aan de Paramedische Hogeschool heeft geen directe relatie met de opleiding MBRT, zo maakt het auditteam op uit de gesprekken met de lector en de docenten. Er zijn geen concrete plannen voor een relatie met het onderzoek van het lectoraat en het onderwijs in de opleiding MBRT. Er zijn wel ideeën maar het auditteam constateert nog geen proactieve houding vanuit het lectoraat en de opleiding. Alle studenten volgen kortdurende beroepsoriënterende stages. Verder hebben de voltijdstudenten stageperioden van in totaal veertig weken. In het derde studiejaar moet de student stage lopen in twee verschillende domeinen om zo breed mogelijk opgeleid te zijn. Er is een beperkte mogelijkheid om in het buitenland stage te lopen, omdat de opleidingen in het buitenland anders zijn ingericht. Mogelijke stageplaatsen 19/67

20 worden door de stagecoördinator en/of vakdocent getoetst. Verder krijgen studenten projectopdrachten en practica die gerelateerd zijn aan actuele onderwerpen in het MBRT-domein en gezondheidszorg. Voorbeelden hiervan zijn het dagprogramma in onderwijsperiode 4 en het project De klinische les in onderwijsperioden 5 en 6. In de handleiding Stage-informatie Postpropedeutische fase (2009) vindt de student informatie over het doel, de organisatie, de begeleiding en andere regelingen. Voor duale studenten geldt dat de inhoud van het programma gelijk is, maar dat de programmering verschilt. Duale studenten leren beroepsvaardigheden in de praktijk. Zij lopen ook korte stages van drie weken in domeinen van het werkveld waarin zij niet werkzaam zijn. Uit de gesprekken met studenten en alumni maakt het auditteam op dat de omvang van deze stages te beperkt is om voldoende beroepsvaardigheden te leren in dat domein. De afgestudeerde student van de duale variant vertelde in het gesprek dat drie weken stage in een ander domein van MBRT weinig is. Het auditteam vernam van deze oud-student (duaal) dat de switch naar een ander domein van MBRT door hem wel gemaakt kon worden. De opleiding heeft samen met de praktijkbegeleiders een Handleiding stage duale opleiding (2008) opgesteld met informatie over voorbereiden, volgen en afronden van de stage. Voor het ontwikkelen van beroepsvaardigheden geeft de opleiding vaardigheidstrainingen op het gebied van medisch beeldvormend onderzoek en radiotherapeutische behandeling, methodisch beroepsmatig handelen en interpersoonlijke vaardigheden. Deze beroepsvaardigheden worden zoveel mogelijk geïntegreerd. Het onderwijsprogramma wordt opgesteld in samenspraak met vakgenoten. Een keer in de twee jaar zijn er twee gezamenlijke studiedagen met docententeams van de drie MBRT-opleidingen voor het uitwisselen van nieuwe ontwikkelingen. De praktijkervaringen van de docenten en de contacten met de stageverlenende instellingen zorgen voor kennis uit de praktijk, een voorbeeld hiervan is de module Intensity Modulated Radiation Therapy binnen het domein radiotherapie. De opleiding heeft met de landelijke Raad van Advies, het werkveld, de stuurgroep van de duale opleiding, stagebegeleiders, een academisch ziekenhuis en producenten van medische apparatuur contact over de inhoud van het programma. Een voorbeeld van invloed op het onderwijsprogramma door de contacten met vertegenwoordigers uit het werkveld is het opnemen van actuele geanomiseerde patiëntcasussen met treatmentplanningen uit de radiotherapie in het lesmateriaal. Uit de gesprekken met studenten blijkt dat zij positief zijn over de inhoud van de opleiding en met name over de praktijklessen en de stages. Studenten geven aan dat zij goed zijn voorbereid op de stage door het oefenen van vaardigheden in de practica. Overwegingen Het auditteam stelt vast dat de opleiding gericht is op de beroepspraktijk. Er komen actuele cases en praktijkopdrachten aan de orde onder andere aan de hand van authentieke patiëntengegevens en cases uit de praktijk. Het auditteam is van mening dat de opleiding gebruik maakt van relevante en actuele literatuur. Het auditteam stelt vast dat in een deel 20/67

21 van de eindwerkstukken Engelstalige literatuur wordt gebruikt De verplichte literatuurlijst bevat geen Engelstalige literatuur, de lijst van aanbevolen literatuur wel. In het programma is in meerdere thema s de ontwikkeling van onderzoeksvaardigheden en projectvaardigheden opgenomen. Door de contacten met het beroepenveld via vertegenwoordigers uit het werkveld, stagebegeleiders en vertegenwoordigers van een academisch ziekenhuis komen actuele ontwikkelingen in het programma. Door het oefenen van vaardigheden in praktijklessen en door de stages ontwikkelen voltijdstudenten beroepsvaardigheden. Duale studenten leren de beroepsvaardigheden in de praktijk. Daarbij is het opdoen van praktijkervaring in het brede domein van MBRT enigszins beperkt door de kleine omvang van de stage in een ander domein dan het domein van het werkveld waarin de duale student werkzaam is. Conclusie Op basis van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot een goed voor de voltijdvariant en voldoende voor de duale variant. Relatie doelstellingen en inhoud programma (facet 2.2) Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Bevindingen MBRT is een vierjarige opleiding en bestaat uit een propedeutische fase (eerste jaar) en de postpropedeutische fase (jaar 2-3-4). Het laatste jaar geldt als verbreding en verdieping. Het merendeel van de voltijdstudenten volgt in het vierde jaar de blokminor Advanced Radiological Technology. Uit de gesprekken maakt het auditteam op dat deze minor niet verplicht is, maar dat 95 procent van de studenten de minor kiest. Het merendeel van de duale studenten volgt in het tweede en derde jaar een lintminor, die afgestemd is op duale studenten. Het onderwijsprogramma voor de duale opleiding is een afspiegeling van het voltijdprogramma, maar door de beperkte aanwezigheid van deze studenten (zes à acht weken per jaar) is het programma compacter georganiseerd. De relaties tussen opleidingscompetenties, prestatie-indicatoren, leerarrangementen, toetsing en studiepunten zijn uitgewerkt per onderwijsperiode. In het zelfevaluatierapport heeft de opleiding een voorbeeld gegeven van de wijze waarop de competenties zijn gekoppeld aan het programma (competentie, prestatieindicatoren-leerarrangement: CPL Schema). Het CPL-schema geeft per competentie en per competentieniveau weer wat de prestatie-indicatoren zijn voor de beschreven competentie en het competentieniveau, in welk onderdeel van de leerperiode de competentie aan bod komt, hoe getoetst 21/67

22 wordt en hoeveel studiepunten worden toegekend. Studenten kunnen deze informatie vinden in de studiehandleiding in Overwegingen Het auditteam heeft de CPL-schema s bestudeerd en stelt vast dat de opleiding op een systematische wijze de opleidingscompetenties heeft gekoppeld aan het programma. De schema s maken inzichtelijk dat de competenties zijn uitgewerkt in verschillende niveaus, leerdoelen en leeractiviteiten en op welke wijze ze getoetst worden. Ook is vastgelegd aan welke eisen de student moet voldoen in de verschillende fasen (of leerperioden) van het programma. Uit de gesprekken met docenten bleek dat de CPL- schema s zowel bij het ontwikkelen van toetsen als bij het ontwikkelen van studieonderdelen worden gebruikt door de docenten. Conclusie Op basis van bovenstaande overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed. Samenhang in opleidingsprogramma (facet 2.3) Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Bevindingen De opleiding bereikt verticale samenhang doordat leerarrangementen toenemen in moeilijkheidsgraad en studenten steeds meer zelf verantwoordelijk worden voor het leerproces. De competenties zijn uitgewerkt in drie niveaus die oplopen in moeilijkheidsgraad. De horizontale samenhang wordt geborgd door de opbouw van het onderwijsprogramma in thema s. Een jaar is verdeeld in vier thematische onderwijsperioden in combinatie met probleemgestuurd- en projectonderwijs. Voorbeelden van thema s zijn Zorg en Techniek, Beroepsmatig handelen en Onderzoek en behandeling. In probleem gestuurd onderwijs werken de studenten volgens de zevensprong waarbij de studenten de volgende stappen doorlopen: begrippen verhelderen, probleemstelling formuleren, voorkennis analyseren, analyse systematisch inventariseren, leerdoelen formuleren, studiebronnen bestuderen en rapporteren. De stages sluiten aan op het onderwijsprogramma. In de vaardigheidstrainingen op de opleiding leren de studenten beroepsvaardigheden die in de stage toegepast kunnen worden. Ook in de stages geldt dat de student werkt aan het behalen van de beroepscompetenties van niveau 1 naar niveau 3. Uit de Fontys Studenten Evaluatie (FSE) 2006 en het Studenttevredenheidsonderzoek (STO) 2009 blijkt dat de studenten tevreden zijn over de samenhang (respectievelijk 3.5 en 3.7 op een vijfpuntsschaal). Duale studenten zijn iets minder positief over de aansluiting tussen theorie en praktijk, maar het is volgens de opleiding niet altijd mogelijk om het binnenschoolse programma af te stemmen met de praktijk. Het opleidingsmanagement geeft in de gesprekken aan dat duale studenten in de praktijk werken met andere apparatuur, die nieuwer is dan 22/67

23 bij de opleiding. Waar mogelijk past de opleiding het programma aan. Zo zijn enkele practica in de derde onderwijsperiode uit het programma gehaald, omdat studenten deze vaardigheden dagelijks oefenen in de praktijk. Het auditteam concludeert dat de opleiding zoveel mogelijk aansluit op de praktijk. Studenten vinden dat zij niet goed voorbereid zijn in de omgang met de patiënt wanneer zij op stage gaan, zo blijkt uit de gesprekken. Het management en de docenten geven aan dat zij dit punt herkennen en dat dit voortdurend een aandachtspunt is waar de opleiding aan werkt. De docenten vertellen dat zij dit verbeterd hebben door rollenspelen in het praktijklokaal te houden, het voeren van discussies en het bekijken van filmpjes. Daarnaast kiest de opleiding ervoor om studenten tijdens terugkomdagen in workshops te laten oefenen met voorbeelden uit de stage. Overwegingen Het auditteam heeft de opbouw van het programma bestudeerd en stelt vast dat het programma goed is opgebouwd in overzichtelijke en op elkaar aansluitende programmaonderdelen. Door in elke onderwijsperiode één thema centraal te stellen, zijn alle onderdelen in die periode op elkaar afgestemd. Duale studenten zijn niet altijd positief over de aansluiting tussen theorie en praktijk. Daarnaast zijn studenten ontevreden over de voorbereiding op het omgaan met de patiënt. Studenten melden dat er wel geoefend wordt, maar dat het realiteitsgehalte van de oefeningen beperkt is. Conclusie Het auditteam komt op basis van bovenstaande overwegingen tot het oordeel voldoende voor beide varianten. Studielast (facet 2.4) Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Bevindingen De opleiding bepaalt de studielast van gemiddeld 40 uur per week aan de hand van door de opleiding vastgestelde normen voor de gemiddelde student. De fasecoördinator bewaakt de studielastspreiding. Na elke onderwijsperiode evalueert de opleiding de studielast onder studenten en stelt deze waar nodig bij. Het aantal contacturen in de propedeuse is in het studiejaar minimaal 20 uur per week en in de postpropedeuse contacturen per week. In de afgelopen jaren is er bij de opleiding veel gesproken over het contacttijdbeleid in onder meer de opleidingscommissie. De student krijgt studiebegeleiding om de studievoortgang te bevorderen. Om de voortgang te registreren gebruikt de opleiding een digitaal studievolgsysteem waarin de resultaten van summatieve toetsen worden opgenomen. In het portfolio houdt de student deze resultaten bij. In de propedeuse krijgt de student vier keer per jaar een Studievoortgangsindicatie (in de post-propedeuse twee keer per jaar). Deze is 23/67

24 ingedeeld in vier scores van A: de studievoortgang ligt op schema tot D: er is sprake van een ernstige studieachterstand, zeer zorgwekkend. De adviezen hebben geen directe formele gevolgen, maar worden wel meegenomen in de criteria van het voorlopig studieadvies en het bindend studieadvies aan het einde van het eerste studiejaar. Dan moet de student 30 EC hebben behaald. Vervolgens moet de student om de studie te kunnen vervolgen de propedeuse behaald hebben aan het eind van het tweede studiejaar. De regeling hiervoor is beschreven in de OER. Een moeilijk onderdeel van het programma voor studenten is volgens de opleiding het diploma Stralingsdeskundigheid niveau 4 A/B. Dit diploma moet de voltijdstudent behalen aan het einde van zijn propedeuse, zodat het later in de studie geen vertraging veroorzaakt. De opleiding geeft sinds 2009 meer begeleiding voor dit onderdeel in de vorm van werkcolleges waarvoor een aanwezigheidsplicht geldt. Het opleidingsmanagement geeft in de gesprekken met het auditteam aan dat het verschillende maatregelen neemt om studenten te begeleiden voor dit diploma. Zo bieden zij diagnostische toetsen aan, gaat de opleiding student-assistenten inzetten en is het aantal begeleidingsuren van de docent verhoogd. De opleiding probeert de studeerbaarheid te verbeteren door voorbereiding op vaardigheidstrainingen aan het begin van een onderwijsperiode te plannen zodat studenten in het tweede deel van de onderwijsperiode kunnen oefenen. Uit de studenttevredenheidsonderzoeken en de gesprekken met het auditteam blijkt dat de studenten niet tevreden zijn over de spreiding van de studielast, het aantal contacturen en de regeling voor het inhalen van achterstanden (herkansingen met name voor de duale studenten). Studenten geven aan dat de studielast aan het begin en aan het einde van een collegejaar hoog is. Zij vinden het aantal contacturen te laag en willen graag meer begeleiding door docenten. Het opleidingsmanagement erkent dat studenten het aantal contacturen niet optimaal vonden en heeft daarom het aantal contacturen in het eerste jaar verhoogd. Volgens het management voldoet de opleiding hiermee aan het hogeschoolbeleid. De studenten vinden dat er nog steeds te weinig contacturen zijn, maar dat het aantal uren begeleiding voor het onderdeel Stralingsdeskundigheid is verbeterd. Studenten en vertegenwoordigers van het werkveld met wie het auditteam sprak geven aan dat zij één herkansingsmogelijkheid van de toetsen (in de duale variant) per jaar te weinig vinden. Deze herkansing volgt enige tijd na de eerste toets waardoor de geleerde stof opnieuw eigen moet worden gemaakt. Voor de berekeningstoets Stralingsdeskundigheid is geen herkansing in hetzelfde jaar. Het werkveld vindt het bezwaarlijk dat zij en de studenten pas na een jaar weten of de student verder kan met de studie. Het opleidingsmanagement geeft aan dat dit vaker is besproken. De opleiding kiest voor dit herkansingsbeleid om de studielast in een nieuw thema niet nog meer te verhogen. Bovendien wordt hiermee het hogeschoolbeleid gevolgd en daarmee voldoet de opleiding aan de eisen van de hogeschool. 24/67

25 Overwegingen Het auditteam is van mening dat de opleiding maatregelen neemt om de studeerbaarheid te vergroten door bijvoorbeeld studiebegeleiding, het evalueren van de studielast en het oefenen van vaardigheden vroeg in de onderwijsperiode te plannen. Het behalen van het diploma Stralingsdeskundigheid is een moeilijk onderdeel in het programma. Het auditteam vindt het positief dat de studenten hiervoor meer begeleiding krijgen van docenten en dat studenten dit diploma eerder moeten behalen. Het aantal contacturen was tot 2009 een punt van kritiek bij de studenten. Het punt is herhaaldelijk in de opleidingscommissie besproken. Het auditteam constateert dat de opleiding dit verbetert door het verhogen van de contacttijd. De studenten vinden dat er nog steeds te weinig contacturen zijn. Conclusie Op basis van bovenstaande overwegingen komt het auditteam tot het oordeel voldoende voor beide varianten. Instroom (facet 2.5) Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Bevindingen De opleiding is toelaatbaar voor aspirant-studenten met een havo, vwo en mbo-4 diploma. Tot 2009 was er geen profieleis, maar met ingang van 2009 is wiskunde A of B verplicht bij het havo-profiel Cultuur en Maatschappij. De natuurprofielen sluiten het beste aan. Voor vwo-studenten geldt geen profieleis. Aspirant-studenten van 21 jaar of ouder of buitenlandse studenten worden aangenomen na een toelatingsonderzoek. Buitenlandse studenten moeten bovendien in het bezit zijn van een diploma NT2 programma II. De criteria voor de toelating zijn beschreven in de OER, in de voorlichtingsbrochure en op de website. Het auditteam heeft door bestudering van het voorlichtingsmateriaal en door gesprekken met studenten geconstateerd dat de opleiding er in de voorlichting nadrukkelijk op wijst dat kennis van wiskunde en natuurkunde van groot belang zijn voor het volgen van de opleiding. Het is positief dat de opleiding onder andere in meeloopdagen een reëel beeld schetst van de inhoud van de opleiding, vindt het auditteam. Om studenten op weg te helpen met het opdoen van kennis voor natuurkunde en wiskunde biedt de opleiding in samenwerking met de lerarenopleiding van de hogeschool in juni en september 2010 pre-hbo-modulen aan, zo geeft het opleidingsmanagement aan in de gesprekken met het auditteam. Eerder was er een mogelijkheid om via een een cursus wiskunde en natuurkunde te volgen, maar hier werd weinig gebruik van gemaakt. In het eerste halfjaar besteedt de opleiding aandacht aan kennismaking met de opleiding, het vakgebied en het werkveld. In de propedeuse is er twee keer per week een groepsbijeenkomst met een tutor of Studieloopbaanbegeleider (SLB er) om eventuele problemen te bespreken. Daarbij maakt de opleiding gebruik van 25/67

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase 11 februari 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Accreditatiekader, toegespitst

Nadere informatie

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten

Nadere informatie

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014 PEER REVIEWS Managementgroep Interactum September 2014 Met peer review wordt een systeem bedoeld waarbij de betreffende opleidingen structureel gebruik maken van elkaars deskundigheid en elkaars critical

Nadere informatie

Teamscan op accreditatiewaardigheid

Teamscan op accreditatiewaardigheid Teamscan op accreditatiewaardigheid De Teamscan accreditatiewaardigheid (in vervolg: scan) geeft inzicht in hoe het opleidingsteam ervoor staat met betrekking tot de opleidingsaccreditatie. De scan bestaat

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe College van Bestuur Hogeschool Drenthe Postbus 2080 7801 CB EMMEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool NAO nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool Datum: 1 oktober

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek Studiejaar 2013-2014 Algemeen 1. Deze bijlage bij het algemene gedeelte van de Onderwijs- en examenregeling van Codarts is van toepassing

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo bacheloropleiding Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken Voltijd, duaal Hanzehogeschool Groningen

Adviesrapport accreditatie. hbo bacheloropleiding Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken Voltijd, duaal Hanzehogeschool Groningen Adviesrapport accreditatie hbo bacheloropleiding Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken Voltijd, duaal Hanzehogeschool Groningen Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 B ZWOLLE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

AVANS Hogeschool. HBO-Bachelor Civiele Techniek

AVANS Hogeschool. HBO-Bachelor Civiele Techniek AVANS Hogeschool HBO-Bachelor Civiele Techniek Netherlands Quality Agency (NQA) December 2010 2/57 NQA - Avans Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen Civiele Techniek Managementsamenvatting

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus 5375 6802 EJ ARNHEM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Medical Imaging/ Radiation Oncology Masteropleiding Haarlem

Medical Imaging/ Radiation Oncology Masteropleiding Haarlem Medical Imaging/ Radiation Oncology Masteropleiding Haarlem Gezondheid, Sport en Welzijn Masteropleiding Medical Imaging/ Radiation Oncology Verschillende studies laten zien dat de druk op de gezondheidszorg

Nadere informatie

Bedrijfskunde (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Financiële Dienstverlening (AVD)

Bedrijfskunde (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Financiële Dienstverlening (AVD) Bedrijfskunde (AVD) 80074 Bedrijfskunde MER (AVD) 34139 Financiële Dienstverlening (AVD) 80038 Onderwijs- en Examenregeling AVD 17-18 deel B (opleidingsspecifiek) Academie voor Deeltijd Vastgesteld per

Nadere informatie

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 12 november 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Handreiking voor specifieke invulling van de standaarden

Nadere informatie

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende.

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 GB ZWOLLE Besluit datum 10 februari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde van de Christelijke

Nadere informatie

Bijlage A Competenties van de opleiding

Bijlage A Competenties van de opleiding Bijlage A Competenties van de opleiding A.1 Curriculum opleiding Werktuigbouwkunde Bouwstenen Stenden Hogeschool heeft de strategische keuze gemaakt om al haar opleidingen op te bouwen met behulp van (deels

Nadere informatie

Concept. Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders NOVA

Concept. Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders NOVA Versie juli 2013 Concept Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders NOVA Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders April 2012 0 Inhoud Gebruikte begrippen en afkortingen... 2 Inleiding... 5 Opbouw

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool datum 29 december

Nadere informatie

es luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Toegepaste Wiskunde van de Hogeschool van Amsterdam

es luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Toegepaste Wiskunde van de Hogeschool van Amsterdam m a o r nederlands - v/aamse accreditatieorganisatie es luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Toegepaste Wiskunde van de Hogeschool van Amsterdam datum

Nadere informatie

luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool

luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool m a o v nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool datum 31

Nadere informatie

Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen

Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Het is aan het beoordelingspanel om te bepalen of deze toelichting relevant is bij de beoordeling van de onderhavige opleiding. Positionering

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool ,nuao r nederlands - viaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool datum 29 september 2017 onderwerp

Nadere informatie

Financiële Dienstverlening (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Bedrijfskunde (AVD)

Financiële Dienstverlening (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Bedrijfskunde (AVD) Financiële Dienstverlening (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Bedrijfskunde (AVD) Onderwijs- en Examenregeling AVD 17-18 deel B (opleidingsspecifiek) Academie voor Deeltijd Vastgesteld per 9 juni 2017 Instemming

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN

Besluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit datum 19 januari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde ons kenmerk NVAO/20050113/CT

Nadere informatie

OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING

OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING MARIANNE KOK/HERBERT WOLDBERG/HVA Toelichting bij opt opstelellen van eindkwalificaties van een opleiding bij de HvA 1 Het opleidingsprofiel: De beroepspraktijk draagt

Nadere informatie

Lerend werken, werkend leren voor het beroep radiotherapeutisch laborant (HBO)

Lerend werken, werkend leren voor het beroep radiotherapeutisch laborant (HBO) Lerend werken, werkend leren voor het beroep radiotherapeutisch laborant (HBO) Trekt jou de combinatie van techniek en patiëntencontact aan? En wil je daarbij leren én direct geld verdienen? MAASTRO clinic

Nadere informatie

Bijlage 2. Protocol toetsing Associatedegreeprogramma. 15 december 2009

Bijlage 2. Protocol toetsing Associatedegreeprogramma. 15 december 2009 Bi Bijlage 2 Protocol toetsing Associatedegreeprogramma door de NVAO 15 december 2009 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Toets Associate-degreeprogramma in de hbo-bachelor 4 2.1 2.2 Criteria De status van de bacheloropleiding

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM College van Bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Media,

Nadere informatie

Ontwerpkaders: Onderwijs. Versie 1.0/november 2016

Ontwerpkaders: Onderwijs. Versie 1.0/november 2016 Ontwerpkaders: Onderwijs Versie 1.0/november 2016 1 Flexibel onderwijs Flexibel Onderwijs kenmerkt zich door tijd, plaats en tempo-onafhankelijk studeren. De route is individueel en past bij de uitgangssituatie

Nadere informatie

Fontys Hogescholen. HBO-Bachelor Sociaal Pedagogische Hulpverlening

Fontys Hogescholen. HBO-Bachelor Sociaal Pedagogische Hulpverlening Fontys Hogescholen HBO-Bachelor Sociaal Pedagogische Hulpverlening Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juli 2010 2/61 NQA Fontys Hogescholen: audit bestaande hbo-bachelor Sociaal Pedagogische Hulpverlening

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV College van bestuur NHTV Internationale Hogeschool Breda Postbus 3917 4800 DX BREDA Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture

Nadere informatie

Informatie werkplekleren

Informatie werkplekleren Informatie werkplekleren Pabo Venlo 2014-2015 Inhoudsopgave Inleiding Blz. 3 Stagedagen Blz. 4 Stageweken Blz. 4 Jaaroverzicht 2014-2015 Blz. 5 Opleidingsprogramma Blz. 6 Propedeusefase Hoofdfase Afstudeerfase

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor nuao nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Logistics Engineering van de NHTV internationale hogeschool Breda datum

Nadere informatie

AVANS Hogeschool. HBO-Bachelor Bouwkunde en Bouwtechnische Bedrijfskunde

AVANS Hogeschool. HBO-Bachelor Bouwkunde en Bouwtechnische Bedrijfskunde AVANS Hogeschool HBO-Bachelor Bouwkunde en Bouwtechnische Bedrijfskunde Netherlands Quality Agency (NQA) December 2010 2/61 NQA - Avans Hs.: audit bestaande hbo-bachelor Bouwkunde en Bouwtechnische Bedrijfskunde

Nadere informatie

2. Afgestudeerden in de bacheloropleiding Taalwetenschap:

2. Afgestudeerden in de bacheloropleiding Taalwetenschap: Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op vwo-niveau:

Nadere informatie

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten Document / Informatie P = Prettig ; N = Noodzakelijk Algemene input voor schrijven zelfevaluatie 1. (P) Interne rapport tussentijdse audit op onderwijskwaliteit/accre-ditatiewaardigheid Suggesties NQA

Nadere informatie

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs OCW Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs 22 mei 2003/Nr. WO/BS-2003/24136-I Nederlandse Accreditatie Organisatie 1 Opbouw toetsingskader Het toetsingskader voor nieuwe opleidingen in het hoger

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791). m ao * nederiands-viaam se accreditatie organisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN

Besluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN College van bestuur Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Facility

Nadere informatie

(versie d.d. 28 september 2005) Protocol toetsing kort programma in de hbo-bacheloropleiding door de NVAO 13 september 2005

(versie d.d. 28 september 2005) Protocol toetsing kort programma in de hbo-bacheloropleiding door de NVAO 13 september 2005 (versie d.d. 28 september 2005) Protocol toetsing kort programma in de hbo-bacheloropleiding door de NVAO 13 september 2005 Parkstraat 28 Postbus 85498 2508 CD Den Haag P.O. Box 85498 2501 CD The Hague

Nadere informatie

Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland

Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland 17 december 2015 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Wanneer een Toets Nieuwe Opleiding? 4 3 Werkwijze Toets Nieuwe Opleiding 5 4 Aanvraagdossier ten behoeve van

Nadere informatie

Resultaten NSE Resultaten Domein Gezondheid, Sport en Welzijn. Mei Institutional Research Afdeling Informatievoorziening en Technologie

Resultaten NSE Resultaten Domein Gezondheid, Sport en Welzijn. Mei Institutional Research Afdeling Informatievoorziening en Technologie Resultaten NSE 2017 Resultaten Domein Gezondheid, Sport en Welzijn Mei 2017 Institutional Research Afdeling Informatievoorziening en Technologie 2 Inleiding Hogeschool Inholland (Inh) voert voor de dertiende

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Docent Muziek van de Fontys Hogescholen datum 28 februari 2017

Nadere informatie

Opleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences

Opleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences Opleidingsspecifiek deel bij de OER 2016-2017 Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences art. 2.1 Toelating 1. Naast de in de wet genoemde diploma s die

Nadere informatie

Ontwerpkaders: Leeruitkomsten. Versie 1.0/ november Ontwerpkaders: Leeruitkomsten/versie 1.0/november

Ontwerpkaders: Leeruitkomsten. Versie 1.0/ november Ontwerpkaders: Leeruitkomsten/versie 1.0/november Ontwerpkaders: Leeruitkomsten Versie 1.0/ november 2016 1 Flexibel onderwijs Flexibel Onderwijs kenmerkt zich door tijd, plaats en tempo-onafhankelijk studeren. De route is individueel en past bij de uitgangssituatie

Nadere informatie

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs Mededelingen OCenW Bestemd voor: instellingen voor hoger onderwijs Voorlichting Datum: 12 juni 2003 Kenmerk: WO/BS-2003/24136-I Datum inwerkingtreding: n.v.t. Geldigheidsduur beleidsregel: n.v.t. Juridische

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1. 1 INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.4 Onderwijs- en examenregeling... 4 2. TOELATING TOT DE OPLEIDING...

Nadere informatie

De CBP: Competentie Beoordeling Praktijk

De CBP: Competentie Beoordeling Praktijk De CBP: Competentie Beoordeling Praktijk Op de HBOV van de Hogeschool Leiden wordt sinds het studiejaar 2013-2014 gewerkt met CBP s, Competentie Beoordelingen in de Praktijk. Gedachte hierachter is, dat

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool ,nvao r nederlands-vlaam se accreditatie organisatie S uif Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool datum

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor nvao w n e d e rla n d s- vlaam se a c c re d ita tie o rg a n is a tie ; fluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Aarde en Economie van de Vrije Universiteit

Nadere informatie

Fontys Hogescholen Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek (HKP) RAPPORTAGE

Fontys Hogescholen Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek (HKP) RAPPORTAGE Fontys Hogescholen Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek (HKP) RAPPORTAGE 28-03-2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Betreft: Fontys Hogescholen, Tilburg Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek

Nadere informatie

10 Masteropleiding Filosofie & Maatschappij

10 Masteropleiding Filosofie & Maatschappij 10 Masteropleiding Filosofie & Maatschappij 10.1 Inleiding Dit hoofdstuk bevat gedetailleerde informatie over de doelstellingen, eindkwalificaties en opbouw van de Masteropleiding Filosofie & Maatschappij.

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2015-2016 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt

Nadere informatie

Basso r M.17 1 d1 519

Basso r M.17 1 d1 519 Sidrapolimare «81(1(11M/010 \lag M. 10.0 805 01.1101() Basso r M.17 1 d1 519 ~1~1~~~ ~01~~1~11~~11~ Netherlands Quality Agency I \I Q A Netherlands Quality Agency NQA avans AVANS Hogeschool, Breda HBO-Bacheloropleiding:

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor. Hogeschool Inholland

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor. Hogeschool Inholland rwao nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Business IT & Management van Hogeschool Inholland datum 31 oktober

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM College van bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-master Integraal Leiderschap

Nadere informatie

es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor , nvao v nederlands - viaamse accreditatieorganisatie es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Pedagogisch Management Kinderopvang van de Christelijke Hogeschool

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Toegepaste Wiskunde van Hogeschool Inholland

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Toegepaste Wiskunde van Hogeschool Inholland ,nvao F n e d e rla n d s- vlaam se a ccre d ita tie o rg a n is a tie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Toegepaste Wiskunde van Hogeschool Inholland

Nadere informatie

hbo-bachelor Sociaal-Juridische Dienstverlening (240 ECTS) 22 oklober 2012 voltijd, deeltijd

hbo-bachelor Sociaal-Juridische Dienstverlening (240 ECTS) 22 oklober 2012 voltijd, deeltijd se a ccr editati eorgani sati e Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor SociaalJuridische Dienstverlening van de Hanzehogeschool roningen datum 7 mei2013

Nadere informatie

Kwaliteitsprofiel Verloskundige Echoscopist maart 2011

Kwaliteitsprofiel Verloskundige Echoscopist maart 2011 Kwaliteitsprofiel Verloskundige Echoscopist maart 2011 Inleiding Door het toenemende belang van echoscopisch onderzoek in de zwangerschap en de invoering van prenatale screening in Nederland, wordt het

Nadere informatie

Doelstellingen Onderwerp niet behandeld tijdens de verkorte procedure na tijdelijke erkenning.

Doelstellingen Onderwerp niet behandeld tijdens de verkorte procedure na tijdelijke erkenning. Ontwerp van accreditatierapport en -besluit met een positieve beoordeling van de accreditatieaanvraag voor de opleiding Master of Science in de architectuur (master) van de Universiteit Antwerpen (na tijdelijke

Nadere informatie

27 maart en 24 mei 2012 november besluit van 23 juli 2013, looptijd accrediatie van 1 januari 2014 tot en met 31 december 2014

27 maart en 24 mei 2012 november besluit van 23 juli 2013, looptijd accrediatie van 1 januari 2014 tot en met 31 december 2014 Besluit strekkende tot het verlengen van de accreditatietermijn tot in totaal zes jaar van de opleiding hbo-bachelor Social Work van de Hogeschool Zuyd datum Gegevens 29 augustus 2014 Naam instelling onderwerp

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen {nvao r nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Psychobiologie van de Universiteit van Amsterdam

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Psychobiologie van de Universiteit van Amsterdam }nvao r n e d e rlcw d s- vlaam se a ccre d ita tie o rg a n is a tie les Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Psychobiologie van de Universiteit van Amsterdam

Nadere informatie

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2015-2016

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2015-2016 10 FACULTAIRE OER: FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirecteur op 2 maart 2015 Met nstemming van de facultaire medezeggenschapsraad A. Nadere facultaire invulling van

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. HBO-Bacheloropleidingen Chemie Biologie en Medisch laboratoriumonderzoek

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. HBO-Bacheloropleidingen Chemie Biologie en Medisch laboratoriumonderzoek Hogeschool van Arnhem en Nijmegen HBO-Bacheloropleidingen Chemie Biologie en Medisch laboratoriumonderzoek Netherlands Quality Agency (NQA) september 2010 2/67 NQA - HAN: audit bestaande hbo-bachelor geclusterde

Nadere informatie

Toelichting beoordelingskader bij beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland

Toelichting beoordelingskader bij beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Toelichting beoordelingskader bij beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Het is aan het beoordelingspanel om te bepalen of deze toelichting relevant is bij de beoordeling van de onderhavige

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Windesheim. HBO-Bacheloropleiding Accountancy

Christelijke Hogeschool Windesheim. HBO-Bacheloropleiding Accountancy Christelijke Hogeschool Windesheim HBO-Bacheloropleiding Accountancy Netherlands Quality Agency (NQA) Juni 2011 2/60 NQA - Chr. Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Accountancy Managementsamenvatting

Nadere informatie

2. Selectie van studenten geschiedt op basis van een oordeel over de volgende kerncompetenties van belangstellenden:

2. Selectie van studenten geschiedt op basis van een oordeel over de volgende kerncompetenties van belangstellenden: Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Theologie en Religiewetenschappen Programma: Religie en Samenleving Artikel Tekst 2.1 Toelatingseisen opleiding 1. Voor toelating tot de

Nadere informatie

2. Bevindingen met betrekking tot het VBI-rapport

2. Bevindingen met betrekking tot het VBI-rapport College van bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus 25035 3001 HA ROTTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Trade Management

Nadere informatie

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs

Bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 4 november 2011 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 3 Procedure 6 pagina 2 1 Inleiding Instellingsbesturen kunnen voor opleidingen met kleinschalig,

Nadere informatie

NHL Hogeschool. HBO-Bachelor Communicatie

NHL Hogeschool. HBO-Bachelor Communicatie NHL Hogeschool HBO-Bachelor Communicatie Netherlands Quality Agency (NQA) December 2010 2/67 NQA - NHL Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Communicatie Managementsamenvatting Dit rapport

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen, Groningen

Hanzehogeschool Groningen, Groningen Hanzehogeschool Groningen, Groningen Opleiding: Elektrotechniek; hbo-bachelor Croho: 34267 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 15 april 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juli 2008

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo bacheloropleiding Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken voltijd/duaal Hogeschool INHolland

Adviesrapport accreditatie. hbo bacheloropleiding Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken voltijd/duaal Hogeschool INHolland Adviesrapport accreditatie hbo bacheloropleiding Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken voltijd/duaal Hogeschool INHolland Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070)

Nadere informatie

Onderwijs- en Examen Regeling (OER) Programma Bacheloropleiding Sociologie Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Onderwijs- en Examen Regeling (OER) Programma Bacheloropleiding Sociologie Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Onderwijs- en Examen Regeling (OER) Programma Bacheloropleiding Sociologie Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Bijlage: het programma 1 Bachelor-opleiding Sociologie 2016/2017 Artikel

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool College van bestuur Haagse Hogeschool Postbus 13336 2501 EH DEN HAAG Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van

Nadere informatie

Studieomvang (EC) : 120 Datum macrodoelmatigheidsbesluit : 20 december 2017 Datum aanvraag : 21 december 2017

Studieomvang (EC) : 120 Datum macrodoelmatigheidsbesluit : 20 december 2017 Datum aanvraag : 21 december 2017 »nvao r nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie lesluit datum 29 juni 2018 onderwerp Besluit Toets nieuwe opleiding Associate-degree Systeemspecialist Automotive van de Hanzehogeschool Groningen (006369)

Nadere informatie

Deze versie treedt in werking op 1 september 2016 en vervangt alle voorgaande versies.

Deze versie treedt in werking op 1 september 2016 en vervangt alle voorgaande versies. III FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirectie op 14 maart 2016. Instemming van de facultaire medezeggenschapsraad op 4 juli 2016. Deze versie treedt in werking op 1

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO 2018-2019 Opleidingsdeel voor de bachelor lerarenopleidingen voortgezet onderwijs van Driestar hogeschool (onderdeel van Driestar educatief)

Nadere informatie

Hogeschool West-Nederland. HBO-Bacheloropleiding Tolk-Vertaler

Hogeschool West-Nederland. HBO-Bacheloropleiding Tolk-Vertaler Hogeschool West-Nederland HBO-Bacheloropleiding Tolk-Vertaler Netherlands Quality Agency (NQA) December 2010 2/57 NQA HWN: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Opleiding Tolk-Vertaler Managementsamenvatting

Nadere informatie

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2014-2015

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2014-2015 10 FACULTAIRE OER: FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirecteur op 27 januari 2014 Instemming van de facultaire medezeggenschapsraad op..2014 A. Nadere facultaire invulling

Nadere informatie

REGELING EXTERNE TOEZICHTHOUDERS BIJ EXAMENS Instituut voor Toegepaste Biowetenschappen en Chemie. studiejaar

REGELING EXTERNE TOEZICHTHOUDERS BIJ EXAMENS Instituut voor Toegepaste Biowetenschappen en Chemie. studiejaar REGELING EXTERNE TOEZICHTHOUDERS BIJ EXAMENS Instituut voor Toegepaste Biowetenschappen en Chemie studiejaar 20172018 Inhoud REGELING EXTERNE TOEZICHTHOUDERS BIJ EXAMENS... 1 1. Positie en benoeming externe

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, Eindhoven

Fontys Hogescholen, Eindhoven Fontys Hogescholen, Eindhoven Opleiding: Management Economie en Recht; hbo-bachelor Croho: 34435 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 16 april 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juli

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Breda. HBO-Bachelor Technische Informatica

Avans Hogeschool, Breda. HBO-Bachelor Technische Informatica Avans Hogeschool, Breda HBO-Bachelor Technische Informatica Netherlands Quality Agency (NQA) Juli 2011 2/57 NQA Avans, Breda: Audit bestaande hbo-bacheloropleiding Technische Informatica Managementsamenvatting

Nadere informatie

Men komt in aanmerking voor toelating tot het programma Kunstgeschiedenis indien men aantoont te beschikken over de volgende competenties:

Men komt in aanmerking voor toelating tot het programma Kunstgeschiedenis indien men aantoont te beschikken over de volgende competenties: Opleidingsspecifieke deel OER, 2016-2017 De opleiding Kunst- en cultuurwetenschappen Arts and Culture bestaat uit de programma s: Kunstgeschiedenis Gender Studies (see English EER) Arts & Society (voorheen

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht. Mondzorgkunde

Hogeschool Utrecht. Mondzorgkunde Hogeschool Utrecht Mondzorgkunde Netherlands Quality Agency (NQA) Juni 2010 2/59 NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde Managementsamenvatting Dit rapport is het verslag van

Nadere informatie

Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de Hogeschool Rotterdam

Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de Hogeschool Rotterdam n ed er I a n d s v I a am se a ccr e ditati eor ga ni sati e Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbobachelor Communicatie van de Hogeschool Rotterdam datum 3'l

Nadere informatie

Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Radboud Universiteit Nijmegen

Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Radboud Universiteit Nijmegen ,m)ao r nederlands -vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Radboud Universiteit Nijmegen datum 31 augustus

Nadere informatie

Toetsing realisatie voorwaarden. AD-programma. Land- en Watermanagement. Hogeschool Van Hall Larenstein. 8 augustus 2017

Toetsing realisatie voorwaarden. AD-programma. Land- en Watermanagement. Hogeschool Van Hall Larenstein. 8 augustus 2017 Toetsing realisatie voorwaarden AD-programma Land- en Watermanagement Hogeschool Van Hall Larenstein 8 augustus 2017 NVAO Toets voorwaarden nieuwe opleiding Adviesrapport Inhoud 1 Beschrijving van de opleiding

Nadere informatie

College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus HA ROTTERDAM. 1. Inleiding

College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus HA ROTTERDAM. 1. Inleiding College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus 25035 3001 HA ROTTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Maritiem

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool Rotterdam

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool Rotterdam ,nvao w nederlands-vlaamse accreditatieorganisatie es lult Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool Rotterdam datum Gegevens

Nadere informatie

Hogeschool NTI. TNO Integrale Veiligheid

Hogeschool NTI. TNO Integrale Veiligheid Hogeschool NTI TNO Integrale Veiligheid Netherlands Quality Agency (NQA) Maart 2011 2/55 NQA - NTI: audit TNO hbo-bacheloropleiding TNO Integrale Veiligheid Managementsamenvatting Dit rapport is het verslag

Nadere informatie

Opleidingsspecifiek deel Natuurwetenschap en Innovatiemanagement bij de OER Bacheloropleidingen Undergraduate School Geosciences

Opleidingsspecifiek deel Natuurwetenschap en Innovatiemanagement bij de OER Bacheloropleidingen Undergraduate School Geosciences Opleidingsspecifiek deel Natuurwetenschap en Innovatiemanagement bij de OER 2017-2018 Bacheloropleidingen Undergraduate School Geosciences art. 2.1 Toelating 1. Naast de in de wet genoemde diploma s die

Nadere informatie

Studeren aan het hbo. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Studeren aan het hbo. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g Studeren aan het hbo Inhoud van de presentatie Kenmerken van het hbo Verschil tussen havo en hbo Verschil hbo en universiteit Opbouw van een hbo-opleiding Studieresultaten en begeleiding Toelating en aanmelding

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Oefentherapie Cesar van de Hogeschool Utrecht

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Oefentherapie Cesar van de Hogeschool Utrecht ,nuao F n e d e rla n d s- vlaam se a c c re d ita tie o rg a n is a tie es luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Oefentherapie Cesar van de Hogeschool

Nadere informatie

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

NHL Hogeschool. HBO-Bachelor: Cluster Bouwkunde, Civiele Techniek & Verkeerskunde

NHL Hogeschool. HBO-Bachelor: Cluster Bouwkunde, Civiele Techniek & Verkeerskunde NHL Hogeschool HBO-Bachelor: Cluster Bouwkunde, Civiele Techniek & Verkeerskunde Netherlands Quality Agency (NQA) December 2010 2/61 NQA audit bestaande hbo-bacheloropleidingen Bouwkunde, Civiele Techniek

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor ,nuao ~ nederlands~ vlaam se a ccre d ita tie o rg a n is a tie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Toegepaste Wiskunde van NHL Hogeschool datum 30

Nadere informatie

Werkdocument 1 Opleidingsconcept

Werkdocument 1 Opleidingsconcept Samenvatting De basis van de samenwerking binnen Samenscholing.nu is de gezamenlijke visie op de eisen waaraan onderwijskrachten in Rotterdam moeten voldoen. De aard van de opleiding is afgestemd op het

Nadere informatie