Campus H. Serruys Oostende AGRESSIECOACHING

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Campus H. Serruys Oostende AGRESSIECOACHING"

Transcriptie

1 Campus H. Serruys Oostende AGRESSIECOACHING

2 1 fusieziekenhuis 3 campussen -

3 Campus Brugge Campus H. Serruys (3664) Oostende (956) - Agressiemeldingen tussen andere meldingen (diefstal, bijnaaccident.) - Administratieve afhandeling i.k.v. procesanalyse zorg - Specifiek formulier voor agressiemeldingen - Agressiecoaches (CNS): * zelf op werkvloer * actief contact personeel - Werkgroep agressie: preventieve maatregelen

4 Elke feitelijkheid waarbij een persoon psychisch of fysiek wordt bedreigd of aangevallen bij uitvoering van hun werk AGRESSIE, VANDALISME, DIEFSTAL, BEDREIGINGEN, ONBELEEFDHEDEN EN PROVOCEREND GEDRAG

5 AGRESSIE = GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG (verbaal, psychologisch, fysiek, sexueel)

6

7 FRUSTRATIEAGRESSIE (agressor ontploft uit onmacht, ongecontroleerd) INSTRUMENTELE AGRESSIE (agressor gebruikt agressie om zijn zin te krijgen, gecontroleerd) AGRESSIE VANUIT ZIEKTEBEELD (pijn, psychose, dementie, intoxicatie, ontwenning )

8 Overzicht agressievoorvallen 2012 onder voorbehoud: registratie werd op punt gezet totaal aantal rechtstreeks betrokken personeelsleden: 242 Meldingen Jan Feb Maa Apr Mei Juni Juli Aug Sep Okt Nov Dec Verbale agressie Fysieke agressie Combinatie V + F Totaal =

9 139 meldingen 242 rechtstreekse slachtoffers (op 956 personeelsleden, campus HS) Volgens dienst: 1. spoedafdeling 2.psychiatrie 3. geriatrie 4. consultaties 5. andere Daders: Patiënt, bezoek, andere Slachtoffers: Personeelslid (primair en secundair), arts, andere patiënten, student, andere

10 AGRESSIE DIE NIET GESTOPT WORDT ESCALEERT!

11 alle emoties en gevoelens na agressie zijn NORMALE GEVOELENS & EMOTIES korte en lange termijn bewust of onbewust

12 KWAADHEID BOOSHEID ANGST SCHULD SCHAAMTE IMPACT AGRESSIE BEVEN ZWETEN HOOFDPIJN HARTKLOPPINGEN HUILEN PIEKEREN CONCENTRATIE STOORNISSEN VERSTROOIDHEID SLAAPPROBLEMEN ONRUST GELATENHEID MOEHEID BURN OUT PRIKKELBAARHEID ONZEKERHEID STEMMINGSSTOORNISSEN SCHRIK..

13 Van INTUITIEVE REACTIES OP AGRESSIE: - vechten, - vluchten, - verstijven Naar PROFESSIONEEL REAGEREN OP AGRESSIE = agressie èn begrijpen èn begrenzen

14 agressie markeren: een taak van iedereen, op alle niveaus PATIENT LEIDING GEVENDEN MEDE WERKER

15

16

17 TEVREDEN MEDEWERKERS KWALITEITSVOLLE PROFESSIONELE ZORG TEVREDEN PATIENTEN

18 Valkuilen: gewenning, rationaliseren, minimaliseren, incasseren: het hoort erbij daar moet ik/je tegen kunnen ze kunnen het niet helpen Agressie bespreekbaar maken : Individuele grens? Teamgrens? Cultuur binnen de instelling?

19 (ORGANISEREN) ZORG PERSONEELSLEDEN NA EEN AGRESSIEVOORVAL Directe collega s en leidinggevende Agressiecoaches of preventieadviseur psychosociaal welzijn PREVENTIEVE ZORG BIJ EEN DREIGEND AGRESSIEVOORVAL Agressieknop ->crowding Collega s en leidinggevenden: overnemen, helpen Samenwerking politie

20 COMMUNICATIE OMTRENT AGRESSIE OP GANG BRENGEN: INDIVIDUEEL, IN TEAMS, BELEIDSNIVEAU. COMMUNICATIESCHAKEL TUSSEN WERKVLOER EN BELEID

21 IN SAMENWERKING PREVENTIEADVISEUR EN WERKGROEP AGRESSIEBEHEERSING REGISTRATIE EN INTERPRETATIE VAN GEGEVENS

22 PREVENTIEVE ACTIES: ACCOMMODATIE, INRICHTING GEBOUW, VEILIGHEIDSMAATREGELEN, SAMENWERKING POLITIE, INGAAN OP VRAGEN NAAR OPLEIDING ROND OMGAAN MET AGRESSIE

23 Komt samen 1x/maand Samenstelling: stafmedewerker zorg, coördinator preventieadviseur psychosociaal welzijn preventieadviseur arbeidsveiligheid agressiecoach hoofdverpleegkundige spoed spoedarts hoofd security en securitymedewerker (recent bijgekomen) Ad hoc andere betrokkenen: bv. technische dienst,

24 - Niet melden van voorval motiveren om te melden Minimaliseren rationaliseren Schaamte, schuld, angst bij slachtoffer aandacht geven, informeren, en agressie bespreekbaar maken Culpabiliseren!!! Geen tijd in een sfeer van vertrouwen meldingsformulier: kort en gemakkelijk in te vullen Geen zin leidinggevende en collega s motiveren en/of nemen over communicatie terug

25 Geen geld Beleidskeuze? passieve houding tov agressie en zorg personeel Precair statuut agressiecoach registratie van gegevens actieve houding duidelijkheid Erkend statuut agressiecoach

26 Bedankt voor uw aandacht Vragen

OMGAAN MET DREIGEND EN DESTRUCTIEF GEDRAG

OMGAAN MET DREIGEND EN DESTRUCTIEF GEDRAG OMGAAN MET DREIGEND EN DESTRUCTIEF GEDRAG Inleiding Geweld lijkt toegenomen binnen onze samenleving; in ieder geval is de gevoeligheid en aandacht voor deze problematiek de laatste jaren duidelijk toegenomen.

Nadere informatie

Donderdag 28-jan 6:30 8:27 11:54 12:54 15:34 17:23 19:20

Donderdag 28-jan 6:30 8:27 11:54 12:54 15:34 17:23 19:20 Januari 2016 Vrijdag 1-jan 6:44 8:50 11:41 12:44 14:55 16:41 18:45 Zaterdag 2-jan 6:44 8:50 11:41 12:45 14:56 16:42 18:46 Zondag 3-jan 6:44 8:50 11:42 12:45 14:57 16:43 18:47 Maandag 4-jan 6:44 8:49 11:42

Nadere informatie

OMGAAN MET GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG

OMGAAN MET GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG 1 Beoordeeld: 30 september 2013 Inhoudstafel Goedgekeurd: 4 oktober 2013 Geldig vanaf: 4 november 2013 1. Definitie van grensoverschrijdend gedrag 2. Visie over grensoverschrijdend gedrag 2.1. Visie van

Nadere informatie

GrensOverschrijdend gedrag (GOG)

GrensOverschrijdend gedrag (GOG) GrensOverschrijdend gedrag (GOG) 1 Omgaan met GOG in Oranje Procedure in het Kwaliteitshandboek Visietekst Folder Registratieformulier 3 à 5 - jaarlijkse evaluatie 2 3 4 5 Definitie GOG Grensoverschrijdend

Nadere informatie

Verbetercheck ongewenst gedrag VVT Workshop ongewenst gedrag

Verbetercheck ongewenst gedrag VVT Workshop ongewenst gedrag Verbetercheck ongewenst gedrag VVT Workshop ongewenst gedrag Vul deze verbetercheck in om zicht te krijgen op waar uw organisatie staat met de aanpak rond ongewenst gedrag. Aan de hand van de scores kunt

Nadere informatie

PROCEDURE M.B.T. HET HANDELEN TEGEN AGRESSIE EN GEWELD. 1. Inleiding Deze procedure is een onderdeel van het ARBO-beleid van het Esdal College.

PROCEDURE M.B.T. HET HANDELEN TEGEN AGRESSIE EN GEWELD. 1. Inleiding Deze procedure is een onderdeel van het ARBO-beleid van het Esdal College. PROCEDURE M.B.T. HET HANDELEN TEGEN AGRESSIE EN GEWELD 1. Inleiding Deze procedure is een onderdeel van het ARBO-beleid van het Esdal College. Het Esdal College is een veilige school. Dit betekent dat

Nadere informatie

Voetbalvereniging HVV RAS. Opgericht: 28 juli Sportiviteitbeleid

Voetbalvereniging HVV RAS. Opgericht: 28 juli Sportiviteitbeleid Voetbalvereniging HVV RAS Opgericht: 28 juli 1928 Sportiviteitbeleid Voetbalvereniging HVV RAS 1 mei 2013 Inleiding Iedereen bouwt frustratie op. Op alles wat we doen is wel wat aan te merken en ook al

Nadere informatie

Onze AgressieWijzer. Werkboek van: Veilig werken. Voor duidelijke afspraken op onze werkvloer

Onze AgressieWijzer. Werkboek van: Veilig werken. Voor duidelijke afspraken op onze werkvloer Veilig werken Onze AgressieWijzer Voor duidelijke afspraken op onze werkvloer Werkboek van: Werkboek Welkom bij de AgressieWijzer De AgressieWijzer is een handig hulpmiddel om samen met je collega s duidelijke

Nadere informatie

Melding incidenten op school protocol + formulier

Melding incidenten op school protocol + formulier Wettelijke basis: Artikel 3 Arbowet. Relatie met overige documenten: - Schoolregels; - Gedragregels; - Arbo-beleidsplan; - Pestprotocol; - Klachtenprocedure. Begripsomschrijving Volgens Van Dale is een

Nadere informatie

OMGAAN MET GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG

OMGAAN MET GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG 1 Beoordeeld: 24 juli 2013 Inhoudstafel Goedgekeurd: 4 oktober 2013 Geldig vanaf 4 november 2013 1. Definitie van grensoverschrijdend gedrag 2. Visie van De Ark over grensoverschrijdend gedrag 2.1. Visie

Nadere informatie

Praktische zaken. Programma Workshop. Werkwijze. Doel vandaag. C o r p u s S a n u m

Praktische zaken. Programma Workshop. Werkwijze. Doel vandaag. C o r p u s S a n u m Workshop: Omgaan met lastig en dwingend gedrag Programma Workshop Introductie, praktische zaken en doelen Theorie agressie: Inzicht in jezelf Inzicht in de ander Oefenen met acteur Praktische zaken Doel

Nadere informatie

SOCIALE COMMUNICATIE 3. Les 6: Thema 9 Reageren op onvoorzien en crisissituaties

SOCIALE COMMUNICATIE 3. Les 6: Thema 9 Reageren op onvoorzien en crisissituaties SOCIALE COMMUNICATIE 3 Les 6: Thema 9 Reageren op onvoorzien en crisissituaties Vorige les/ vandaag Tot en met hoofdstuk 19.6 Reageren op onvoorziene en crisissituaties Hoofdstuk 19.6 tot en met 20.5 Begeleiden

Nadere informatie

Protocol machtsmisbruik / meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling

Protocol machtsmisbruik / meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling geweld en kindermishandeling Doelgroep: Directies, leerkrachten en interne contactpersonen in primair onderwijs In deze protocollen beperken we ons tot een korte beschrijving van de taken die de interne

Nadere informatie

Wacht maar tot ik groot ben!

Wacht maar tot ik groot ben! www.geerttaghon.be Wacht maar tot ik groot ben! Omgaan met agressie bij kleine kinderen Geert Taghon 2013 Ontwikkeling kleine kind De wereld leren kennen en zich hieraan aanpassen (adaptatie) Processen

Nadere informatie

Grip op agressief en lastig gedrag

Grip op agressief en lastig gedrag Grip op agressief en lastig gedrag AgressieWerk.nl Brochure Agressietraining voor Ambtenaren en Lokale Overheid Omgaan met lastig en agressief gedrag AgressieWerk.nl 06-42170546 info@agressiewerk.nl Brochure

Nadere informatie

Ethisch reflecteren. aan de slag met een stappenplan. Karen Versluys Zorgprogramma voor de Geriatrische Patiënt UZ Gent

Ethisch reflecteren. aan de slag met een stappenplan. Karen Versluys Zorgprogramma voor de Geriatrische Patiënt UZ Gent Ethisch reflecteren aan de slag met een stappenplan Karen Versluys Zorgprogramma voor de Geriatrische Patiënt UZ Gent Taboes Van Dale: Iets dat niet gedaan of gezegd mag worden Wikipedia Bij taboes in

Nadere informatie

Veiligheid en Integriteit

Veiligheid en Integriteit Veiligheid en Integriteit Persoonlijke aspecten en effecten van (be)dreiging VBG 27 februari 2013 Rob van den Biggelaar adviseur sociale veiligheid / psycholoog E-mail: vandenbiggelaar@habilis.nl Deze

Nadere informatie

Protocol 2: het vermoeden van seksuele intimidatie tussen kinderen onderling in de schoolsituatie.

Protocol 2: het vermoeden van seksuele intimidatie tussen kinderen onderling in de schoolsituatie. Pagina 1 van 7 2.2.10. PROTOCOL PREVENTIE MACHTSMISBRUIK Bron:: JGZ protocol PMM - concept 4 GGD Hart voor Brabant Moet iedereen het weten? Draaiboek bij crisissituaties seksuele intimidatie in het primair

Nadere informatie

Hoe zet ik een agressiepreventiebeleid op in mijn onderneming? Informatiebrochure voor werkgevers

Hoe zet ik een agressiepreventiebeleid op in mijn onderneming? Informatiebrochure voor werkgevers WN Hoe zet ik een agressiepreventiebeleid op in mijn onderneming? Informatiebrochure voor werkgevers Bijna dagelijks berichten de media over agressie op de werkplek: leerkrachten worden bedreigd door hun

Nadere informatie

Opleidingsinstituut Inhoud scholing Datum Inhoud. Vaard.

Opleidingsinstituut Inhoud scholing Datum Inhoud. Vaard. Opleidingsinstituut Inhoud scholing Datum Inhoud. Vaard. Flanderijn Minnelijke & gerechtelijke incasso 7 maart en 27 okt 2016 6 Flanderijn De overheid als schuldeiser 25 mei en 4 nov 2016 6 Flanderijn

Nadere informatie

Eigen Regie Friesland

Eigen Regie Friesland Protocol Agressie en Geweld Belang van dit protocol. Medewerkers van Eigen Regie Friesland kunnen doordat zij werken met een kwetsbare doelgroep in aanraking komen met gevoelens van onmacht welke bij deelnemers

Nadere informatie

Meldingsformulier agressie en geweld

Meldingsformulier agressie en geweld Meldingsformulier agressie en geweld Naam melder: G. Vogelaar, leerlingbegeleider Naam slachtoffer: Naam dader: Datum melding: 30 november 2010 School:Hanze College Klas: School:Hanze College Datum voorval:

Nadere informatie

Agressie protocol. Wst Buitenlust

Agressie protocol. Wst Buitenlust Agressie protocol Wst Buitenlust INHOUDSOPGAVE 1. Omgaan met agressief gedrag p.3 1.2 Procedures bij agressie p. 4 1.3 Extreme incidenten p. 7 2 Opvang en nazorg p. 8 2.1 Opvangmodel in drie stappen p.

Nadere informatie

Carolien Schalenbourg Yasmine Sterckx

Carolien Schalenbourg Yasmine Sterckx Carolien Schalenbourg Yasmine Sterckx 3 Vragen Is er een definitie van agressie die gehanteerd wordt? Worden agressie-incidenten geregistreerd? Is er een agressiebeleidsplan? Prikkeldraadoefening XL Wat

Nadere informatie

Protocol Hulp aan leerling en personeel

Protocol Hulp aan leerling en personeel Protocol Hulp aan leerling en personeel IV PROTOCOL Agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten binnen de school (Dit protocol is gebaseerd op het beleidsplan in bijlage I) Hieronder

Nadere informatie

De AgressieWijzer. Instructie voor de procesleider. Veilig werken. Voor duidelijke afspraken op de werkvloer

De AgressieWijzer. Instructie voor de procesleider. Veilig werken. Voor duidelijke afspraken op de werkvloer Veilig werken De AgressieWijzer Voor duidelijke afspraken op de werkvloer Instructie voor de procesleider Instructie Welkom bij de AgressieWijzer De AgressieWijzer is een handig hulpmiddel om samen met

Nadere informatie

Opleidingscyclus Winkelveiligheid 2014 Workshop 1 Diefstal door collega s: hoe stel je het vast en hoe ga je ermee om?

Opleidingscyclus Winkelveiligheid 2014 Workshop 1 Diefstal door collega s: hoe stel je het vast en hoe ga je ermee om? Opleidingscyclus Winkelveiligheid 2014 Workshop 1 Diefstal door collega s: hoe stel je het vast en hoe ga je ermee om? Hoe omgaan met moeilijke situaties? Hoe pak ik conflicten en agressie aan? David De

Nadere informatie

Met 3 afspraken. meer duidelijkheid over agressie. Veilig werken. Altijd melden, Altijd bespreken, Altijd handelen

Met 3 afspraken. meer duidelijkheid over agressie. Veilig werken. Altijd melden, Altijd bespreken, Altijd handelen Veilig werken Met 3 afspraken meer duidelijkheid over agressie Altijd melden, Altijd bespreken, Altijd handelen Agressie hoort er nou eenmaal bij EENS ONEENS Agressie tegen medewerkers komt nog te vaak

Nadere informatie

Aanpak agressie & geweld Veilig Werken in de Zorg

Aanpak agressie & geweld Veilig Werken in de Zorg Aanpak agressie & geweld Veilig Werken in de Zorg Incident? Actie! 1 e bijeenkomst 1 oktober 2015 Sander Flight Deel I Introductie over het Actieplan Veilig Werken in de Zorg Door Miriam Kop Zorgbranches

Nadere informatie

Protocol ongewenst/grensoverschrijdend gedrag

Protocol ongewenst/grensoverschrijdend gedrag Protocol ongewenst/grensoverschrijdend gedrag Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Hoe werken wij aan een positief klimaat 3. Wat verstaan wij onder ongewenst gedrag 4. Wat doen leerkrachten bij ongewenst gedrag

Nadere informatie

Voorbeeld Protocol Omgaan met agressie

Voorbeeld Protocol Omgaan met agressie Voorbeeld Protocol Omgaan met agressie Dit is een geanonimiseerd protocol van een corporatie. 1 Inleiding... 3 2 Omgaan met agressief gedrag... 4 2.1 Reageren op frustratieagressie... 4 2.2 Reageren op

Nadere informatie

VERWERKING NA EEN INGRIJPENDE GEBEURTENIS 1

VERWERKING NA EEN INGRIJPENDE GEBEURTENIS 1 SOCIAAL WERK VERWERKING NA EEN INGRIJPENDE GEBEURTENIS 1 U bent recent betrokken geweest bij een gebeurtenis waarbij u geconfronteerd werd met een aantal ingrijpende ervaringen. Met deze korte informatie

Nadere informatie

Training Omgaan met Agressie en Geweld

Training Omgaan met Agressie en Geweld Training Omgaan met Agressie en Geweld 2011 Inleiding In veel beroepen worden werknemers geconfronteerd met grensoverschrijdend gedrag, waaronder agressie. Agressie wordt door medewerkers over het algemeen

Nadere informatie

Grip op agressief en lastig gedrag

Grip op agressief en lastig gedrag Grip op agressief en lastig gedrag AgressieWerk.nl Brochure Agressietraining voor de Zorg Omgaan met lastig en agressief gedrag AgressieWerk.nl 06-42170546 info@agressiewerk.nl Brochure Agressietraining

Nadere informatie

Frontline. Versterken van mentale weerbaarheid! Talent & Result. Vitaliteit Activering Loopbaan

Frontline. Versterken van mentale weerbaarheid! Talent & Result. Vitaliteit Activering Loopbaan Frontline Versterken van mentale weerbaarheid! Talent & Result Vitaliteit Activering Loopbaan 2012 Talent & Result 03/10/2012 2 1 Frontline, versterken van mentale weerbaarheid Onze aanpak: Spiegelen (MWI)

Nadere informatie

Vragenlijst: Omgaan met agressie en geweld in het werk

Vragenlijst: Omgaan met agressie en geweld in het werk Vragenlijst: mgaan met agressie en geweld in het werk Als. willen wij graag meer inzicht krijgen in de mate waarin onze medewerkers met agressie en geweld in aanraking komen en de manier waarop hiermee

Nadere informatie

Grip op agressief en lastig gedrag

Grip op agressief en lastig gedrag Grip op agressief en lastig gedrag AgressieWerk.nl Brochure Agressietraining voor docenten, leerkrachten & OPP Omgaan met lastig en agressief gedrag AgressieWerk.nl 06-42170546 info@agressiewerk.nl Brochure

Nadere informatie

Agressieprotocol«1» 1. Vooraf

Agressieprotocol«1» 1. Vooraf Agressieprotocol«1» 1. Vooraf 1.1. Definities Onder agressie wordt verstaan het gehele scala van voorvallen of situaties waarbij een werknemer psychisch of fysiek wordt lastiggevallen, bedreigd of aangevallen

Nadere informatie

De schaduwzijde van de spotlights

De schaduwzijde van de spotlights De schaduwzijde van de spotlights Deze lesbundel hoort bij de training Omgaan met agressie in het politieke ambt, van het Periklesinstituut. Eerste druk, mei 2015 Aan de totstandkoming van deze uitgave

Nadere informatie

Omgaan met Agressie en Seksuele Intimidatie

Omgaan met Agressie en Seksuele Intimidatie Omgaan met Agressie en Seksuele Intimidatie W A T E R O F R O T S? J A A R C O N G R E S V E I L I G E Z O R G V O O R O U D E R E N 1 1 O K T O B E R 2 0 1 6 M A T H I L D E B O S R N M S C Florence Nightingale

Nadere informatie

workshop? 2. In welke situatie(s) voel je je wel eens onveilig in je werk? 3. Wat heb je nodig om je veilig te voelen

workshop? 2. In welke situatie(s) voel je je wel eens onveilig in je werk? 3. Wat heb je nodig om je veilig te voelen 1. Om welke reden(en) volg je deze workshop? 2. In welke situatie(s) voel je je wel eens onveilig in je werk? 3. Wat heb je nodig om je veilig te voelen in je werk? 4. Waarin blink jij jjmet betrekking

Nadere informatie

Business continuity garanderen bij kritische gebeurtenissen

Business continuity garanderen bij kritische gebeurtenissen Business continuity garanderen bij kritische gebeurtenissen De driehoeksamenwerking tussen organisatie, arbeidsgeneesheer en psycholoog B. Vriesacker, K. Van Hulst, U. Van Soom Bart Vriesacker Psychosociaal

Nadere informatie

Pestprocedures: kaderen van globale aanpak. Wat komt er op ons af? We voelen ons stilaan bedreigd

Pestprocedures: kaderen van globale aanpak. Wat komt er op ons af? We voelen ons stilaan bedreigd Pestprocedures: kaderen van globale aanpak Wat komt er op ons af? We voelen ons stilaan bedreigd Pest-Procedure NIET centraal plaatsen Geen stand alone! PEST 2 Pest-Procedure WEL: op einde traject VP 3

Nadere informatie

Omgaan met weerstanden Gedreven mensen bevlogen scholen. 28 april 2017 Lieve Peeters

Omgaan met weerstanden Gedreven mensen bevlogen scholen. 28 april 2017 Lieve Peeters Omgaan met weerstanden Gedreven mensen bevlogen scholen 28 april 2017 Lieve Peeters Omgaan met weerstand Wie in huis de trekker is van veranderingen, weet dat je dan kunt rekenen op een hoeveelheid weerstand

Nadere informatie

Psychogeriatrie of gerontopsychiatrie.

Psychogeriatrie of gerontopsychiatrie. Psychogeriatrie of gerontopsychiatrie. Psychogeriatrie : geneeskunde cognitieve beperkingen Gerontopsychiatrie psychiatrische ziekenhuizen - curatief Bedenkingen Binnen gerontopsychiatrie goede balans

Nadere informatie

Kwaliteitshandboek 4.6. Procedures 4.6.16. Het detecteren en gepast reageren op misbruik en geweld ten aanzien van gebruikers

Kwaliteitshandboek 4.6. Procedures 4.6.16. Het detecteren en gepast reageren op misbruik en geweld ten aanzien van gebruikers khb 4.6.16 - versie 2 1/5 Beoordeeld: Jan De Bruyn Paraaf: Goedgekeurd: Filip Slosse Paraaf: Geldig vanaf: 01/05/2008 DOEL - De voorziening respecteert steeds de eigenheid van de gebruiker en aanvaardt

Nadere informatie

Zelfevaluatie * Agressie

Zelfevaluatie * Agressie ben op de hoogte van agressie & beleid Ik heb inzicht in beleidsmatige zaken rondom agressie, stel (mede) beleid op voor een veilig klimaat en toon leiderschap om een veilige werkomgeving te optimaliseren.

Nadere informatie

Hulp bij het herstel. Als slachtoffer kunt u bij. Slachtofferhulp Nederland terecht. voor kosteloze ondersteuning op

Hulp bij het herstel. Als slachtoffer kunt u bij. Slachtofferhulp Nederland terecht. voor kosteloze ondersteuning op Hulp bij het herstel Als slachtoffer kunt u bij Slachtofferhulp Nederland terecht voor kosteloze ondersteuning op emotioneel, praktisch en juridisch gebied. Bent u slachtoffer van een misdrijf, zoals een

Nadere informatie

Waarschuwing en ontzegging toegang CWZ

Waarschuwing en ontzegging toegang CWZ Waarschuwing en ontzegging toegang Concept 11 november 2008 Afbakening Definitie Het handelen bij waarschuwing en/of ontzegging van bezoeker(s) in het. Doel Een veilige omgeving creëren doormiddel van

Nadere informatie

REAGEREN OP GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG T.A.V. GEBRUIKERS. Khb (DTE) Detectie van en gepaste reactie op misbruik en geweld op gebruikers.

REAGEREN OP GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG T.A.V. GEBRUIKERS. Khb (DTE) Detectie van en gepaste reactie op misbruik en geweld op gebruikers. BEOORDEELD ALGEMEEN DIRECTEUR GOEDGEKEURD: RAAD VAN BESTUUR Pagina 1 GELDIG VANAF 2017-12-14 1. DOEL. Het nemen van maatregelen tegen geweld en misbruik ten aanzien van de gebruiker Het nemen van de nodige

Nadere informatie

16/10/2013. Geweld tegen politie: een slachtofferbevraging bij de geïntegreerde politie. Inhoud. 1. Context van het onderzoek

16/10/2013. Geweld tegen politie: een slachtofferbevraging bij de geïntegreerde politie. Inhoud. 1. Context van het onderzoek Geweld tegen politie: een slachtofferbevraging bij de geïntegreerde politie Jean-Marie Van Branteghem Directeur-generaal DGS 23 oktober 2013 Inhoud 1. Context & opzet onderzoek 2. Beschrijvende analyse

Nadere informatie

Train-the-Trainer: agressiebeheersing. D-na voor ICOBA

Train-the-Trainer: agressiebeheersing. D-na voor ICOBA Train-the-Trainer: agressiebeheersing D-na voor ICOBA Vandaag INHOUD? Verschillende lagen Het CLIA-competence-model (prof. Decorte) Men dient te beschikken over domeinspecifieke kennis en vaardigheden

Nadere informatie

Maar wat als het toch gebeurt? TRAUMAVERWERKING BMW MEDIATION COACHING TRAININGEN

Maar wat als het toch gebeurt? TRAUMAVERWERKING BMW MEDIATION COACHING TRAININGEN Maar wat als het toch gebeurt? Bedrijfspresentatie D.O.e.N. Hoe te handelen bij Cor van Alderwegen Hulpverlener / Coach / Trainer Doel van Directe Opvang en Nazorg: Het verminderen van psychische problemen

Nadere informatie

Samenstelling Levensloop Platina Fonds in 2015

Samenstelling Levensloop Platina Fonds in 2015 Samenstelling Levensloop Platina Fonds in 2015 januari 813,401 535,514 1,568 1,350,482.89 10,416.12 februari 835,453 519,550 4,203 1,359,207.13 9,964.25 maart 877,904 524,371 3,271 1,405,545.28 10,002.50

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR GEWELD IN DE PSYCHIATRIE

ONDERZOEK NAAR GEWELD IN DE PSYCHIATRIE ONDERZOEK NAAR GEWELD IN DE PSYCHIATRIE FACTSHEET 1: OMVANG, AARD & GEVOLGEN VAN GEWELDSINCIDENTEN De Vrije Universiteit Amsterdam doet onderzoek naar geweld in de psychiatrie. Aan hulpverleners werkzaam

Nadere informatie

Inspiratiesessie: Clinical Leadership Project (CLP): leiding geven voor betere patiëntenzorg. Dirk Gils 21/03/2013

Inspiratiesessie: Clinical Leadership Project (CLP): leiding geven voor betere patiëntenzorg. Dirk Gils 21/03/2013 Inspiratiesessie: Clinical Leadership Project (CLP): leiding geven voor betere patiëntenzorg Dirk Gils 21/03/2013 2 sinds 1/09/ 2009 is AZ Turnhout één regionaal ziekenhuis. ruim 1700 medewerkers 160 artsen

Nadere informatie

Het inschatten van agressie van patienten van de ggz crisisdienst

Het inschatten van agressie van patienten van de ggz crisisdienst Het inschatten van agressie van patienten van de ggz crisisdienst B. Penterman psychiater GGZ Oost Brabant Instrumenten The Historical, Clinical, and Riskindicators (HCR- 20) Historische, Klinische en

Nadere informatie

Workshop: Omgaan met lastig en dwingend gedrag. Ivo Spanjersberg adviseur & trainer

Workshop: Omgaan met lastig en dwingend gedrag. Ivo Spanjersberg adviseur & trainer Workshop: Omgaan met lastig en dwingend gedrag Ivo Spanjersberg adviseur & trainer Corpus Sanum: - Specialisten in Gezond & Veilig werken - Advies en training op de thema s fysieke belasting, agressiepreventie

Nadere informatie

SCHOOLVEILIGHEIDSPLAN MONTESSORISCHOOL ELZENEIND

SCHOOLVEILIGHEIDSPLAN MONTESSORISCHOOL ELZENEIND SCHOOLVEILIGHEIDSPLAN MONTESSORISCHOOL ELZENEIND Inhoudsopgave Inleiding Onderzoek Visie schoolveiligheidsplan Montessorischool Elzeneind Doelstelling beleidsplan Preventief beleid Curatief beleid Registratie

Nadere informatie

Protocol Zorgvuldig handelen bij conflicten. de Wijnberg Onderwijsexpertise SO-VSO

Protocol Zorgvuldig handelen bij conflicten. de Wijnberg Onderwijsexpertise SO-VSO Protocol Zorgvuldig handelen bij conflicten de Wijnberg Onderwijsexpertise SO-VSO Versie september 2017 1 Doel: Een eenduidige lijn waarop wij handelen in conflictsituaties. Informatieverstrekking voor

Nadere informatie

AANPAK PESTEN. Roadmap voor ondernemingsraden Emmerik, M.L. (Martijn) van

AANPAK PESTEN. Roadmap voor ondernemingsraden Emmerik, M.L. (Martijn) van AANPAK PESTEN Roadmap voor ondernemingsraden Emmerik, M.L. (Martijn) van PROGRAMMA Context: Pesten Roadmap & Stellingen Route 1 Route 2 Route 3 Voorbeeld / demonstratie Ongewenst gedrag Extern: klanten,

Nadere informatie

Taak Splitsing Voortgang. Mijlpaal Samenvatting Projectsamenvatting. Externe taken Externe mijlpaal Deadline

Taak Splitsing Voortgang. Mijlpaal Samenvatting Projectsamenvatting. Externe taken Externe mijlpaal Deadline Id naam Duur Begindatum Einddatum an '10 18 jan '10 25 jan '10 1 feb '1 d w d v z z m d w d v z z m d w d v z z m d 1 2 Start 1 dag woe 13-1-10 woe 13-1-10 3 Voorbereidende werkzaamheden (offertes, besluiten

Nadere informatie

Signalen bij partnergeweld

Signalen bij partnergeweld Datum: 31/10/2013 Auteur: Kris De Groof Versie: Def Herkomst: Methodisch kader Aan de Slag Doel: Bestemming: Handelingskader 1712 Signalen bij partnergeweld 1. Algemene signalen van partnergeweld 1.1.

Nadere informatie

Hulp bij het herstel. Als slachtoffer kunt u bij. Slachtofferhulp Nederland terecht. voor kosteloze ondersteuning op

Hulp bij het herstel. Als slachtoffer kunt u bij. Slachtofferhulp Nederland terecht. voor kosteloze ondersteuning op Hulp bij het herstel Als slachtoffer kunt u bij Slachtofferhulp Nederland terecht 0900-0101 (lokaal tarief) voor kosteloze ondersteuning op emotioneel, praktisch en juridisch gebied. Bent u slachtoffer

Nadere informatie

Workshop agressie. Omgaan met agressie Een integrale aanpak. RadarVertige Training & Opleiding

Workshop agressie. Omgaan met agressie Een integrale aanpak. RadarVertige Training & Opleiding Workshop agressie Omgaan met agressie Een integrale aanpak RadarVertige Training & Opleiding maandag 14 oktober 2013 Wie spreekt hier Bart Verhagen (Directeur RadarVertige) Bureau voor sociale vraagstukken

Nadere informatie

OMGAAN MET PROBLEEMGEDRAG BEGELEIDINGSVISIE

OMGAAN MET PROBLEEMGEDRAG BEGELEIDINGSVISIE OMGAAN MET PROBLEEMGEDRAG 1. ALGEMENE UITGANGSPUNTEN BEGELEIDINGSVISIE De cliënten binnen OC Cirkant zijn volwassenen met een verstandelijke beperking. Elke cliënt heeft zijn eigenheid, ook op vlak van

Nadere informatie

AGRESSIEPROTOCOL GEMEENTE ACHTKARSPELEN, GEMEENTE TYTSJERKSTERADIEL EN WERKMAATSCHAPPIJ 8KTD

AGRESSIEPROTOCOL GEMEENTE ACHTKARSPELEN, GEMEENTE TYTSJERKSTERADIEL EN WERKMAATSCHAPPIJ 8KTD AGRESSIEPROTOCOL GEMEENTE ACHTKARSPELEN, GEMEENTE TYTSJERKSTERADIEL EN WERKMAATSCHAPPIJ 8KTD AGRESSIEPROTOCOL GEMEENTE ACHTKARSPELEN, GEMEENTE TYTSJERKSTERADIEL EN WERKMAATSCHAPPIJ 8KTD INHOUD Inleiding...2

Nadere informatie

Eerste hulp aan hulpverleners die slachtoffer zijn van traumatische stress. Paul De Vuyst Preventieadviseur PSA Zeebrugge

Eerste hulp aan hulpverleners die slachtoffer zijn van traumatische stress. Paul De Vuyst Preventieadviseur PSA Zeebrugge Eerste hulp aan hulpverleners die slachtoffer zijn van traumatische stress Paul De Vuyst Preventieadviseur PSA Zeebrugge 1 Eerste hulp aan EHBO hulpverleners Dodelijke en zware ongevallen zijn situaties

Nadere informatie

Samen op weg: De rol van psychologische ondersteuning bij kanker. Christel Knops & Ciska De Smedt

Samen op weg: De rol van psychologische ondersteuning bij kanker. Christel Knops & Ciska De Smedt Samen op weg: De rol van psychologische ondersteuning bij kanker Christel Knops & Ciska De Smedt I N L E I DING Wanneer kan je beroep doen op de onco-psycholoog Wat met naasten, kinderen,? Wat doen we?

Nadere informatie

P70 Omgaan met agressie

P70 Omgaan met agressie P70 Omgaan met agressie Eerstverantwoordelijke Tim olde Hartman, HA Datum vaststelling 2013 Datum herziening 2016 Inleiding In huisartspraktijk Oosterhout komen dreigende, beledigende of agressieve patiënten

Nadere informatie

Inhoud: Wat is trauma Cultuur aspecten Psychologische Fysieke aspecten Geestelijke aspecten Grenzen aangeven

Inhoud: Wat is trauma Cultuur aspecten Psychologische Fysieke aspecten Geestelijke aspecten Grenzen aangeven Inhoud: Wat is trauma Cultuur aspecten Psychologische Fysieke aspecten Geestelijke aspecten Grenzen aangeven Wat is een trauma? Trauma kan cultuurafhankelijk zijn Cultuur bepaalt reactie Cultuur aspecten:

Nadere informatie

Wanneer plagen pijn gaat doen

Wanneer plagen pijn gaat doen Wanneer plagen pijn gaat doen Preventie en bestrijden van pesten op de werkvloer Mieke Mievis Inhoud Deel 1 Algemeen kader rond pesten Deel 2 Hoe pesten curatief aanpakken? Vanuit wettelijk standpunt Vanuit

Nadere informatie

Opmaak van een agressiebeleid

Opmaak van een agressiebeleid Mate en frequentie van agressie? Plaats in de organisatie? Wie zijn de betrokkenen? Soort organisatie? Opmaak van een agressiebeleid Visie op agressie/ontstaan van de agressie? Welke stappen? Welke onderdelen?

Nadere informatie

Checklist Inventarisatie risico s psychosociale belasting Tool voor kleine ondernemingen

Checklist Inventarisatie risico s psychosociale belasting Tool voor kleine ondernemingen Psychosociale risico s regelmatig in kaart brengen is belangrijk voor het mentale welzijn van een onderneming. U kan uw eigen psychosociale risico s in kaart brengen door onderstaande checklist in te vullen.

Nadere informatie

Protocol voor melding (dreigen met) agressie en/of geweld (verbaal en fysiek) of seksuele intimidatie

Protocol voor melding (dreigen met) agressie en/of geweld (verbaal en fysiek) of seksuele intimidatie Molenstraat 25 8331 HP Steenwijk Tel/fax 0521-512820 directie@clemensschool.nl Protocol voor melding (dreigen met) agressie en/of geweld (verbaal en fysiek) of seksuele intimidatie Sint Clemensschool School

Nadere informatie

Grensoverschrijdend gedrag. Les 2: inleiding in de psychopathologie

Grensoverschrijdend gedrag. Les 2: inleiding in de psychopathologie Grensoverschrijdend gedrag Les 2: inleiding in de psychopathologie Programma Psychopathologie; wat is het? Algemene functionele psychopathologie DSM Psychopathologie = Een onderdeel van de psychiatrie

Nadere informatie

CONVENANT 'JOIN THE CLUB VEILIGE PUBLIEKE TAAK' TILBURG

CONVENANT 'JOIN THE CLUB VEILIGE PUBLIEKE TAAK' TILBURG CONVENANT 'JOIN THE CLUB VEILIGE PUBLIEKE TAAK' TILBURG Gemeente Tilburg en werkgevers in de (semi)publieke sector 1 Inleiding Ambulancepersoneel, buschauffeurs, medewerkers van zorginstellingen, gemeentes,

Nadere informatie

Agressie in de apotheek

Agressie in de apotheek Agressie in de apotheek Samenvatting ADHD Agressie in de apotheek 1/4 Deze cursus is bestemd voor apotheekmedewerkers die direct contact hebben met klanten. Het doel van de cursus is de deelnemers inzicht

Nadere informatie

Palliatieve Zorg. Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra. Verpleegkundigen Palliatieve Zorg

Palliatieve Zorg. Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra. Verpleegkundigen Palliatieve Zorg Palliatieve Zorg Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra Verpleegkundigen Palliatieve Zorg Wat is het belangrijkste speerpunt van palliatieve zorg? A Genezing B Kwaliteit van leven C Stervensbegeleiding

Nadere informatie

Cursus en Thema 2015. voor mantelzorgers en vrijwilligers

Cursus en Thema 2015. voor mantelzorgers en vrijwilligers Cursus en Thema 2015 voor mantelzorgers en vrijwilligers VRIJWILLIGERS Basiscursus (voor nieuwe vrijwilligers) Aantal bijeenkomsten: 4 In vier bijeenkomsten maken nieuwe vrijwilligers kennis met diverse

Nadere informatie

Om goed te definiëren wat we bedoelen met agressie wordt een onderscheid gemaakt tussen enerzijds boosheid en anderzijds agressie

Om goed te definiëren wat we bedoelen met agressie wordt een onderscheid gemaakt tussen enerzijds boosheid en anderzijds agressie 1 AGRESSIEPROTOCOL. 1. Inleiding. Agressief gedrag, in al zijn verschijningsvormen is een regelmatig terugkerend verschijnsel in onze samenleving. Dit stopt niet aan de deur van het OCMW. Ook binnen de

Nadere informatie

5 maart 2009. Criminaliteit in ziekenhuizen

5 maart 2009. Criminaliteit in ziekenhuizen 5 maart 2009 Criminaliteit in ziekenhuizen Inhoud Voorstelling van de studie 1. Context en doelstellingen 2. Methodologie 2.1. bevragingstechniek 2.2. beschrijving van de doelgroep 2.3. steekproef 2.4.

Nadere informatie

Psychosociale begeleiding

Psychosociale begeleiding Borstkliniek Voorkempen Psychosociale begeleiding Borstkliniek Voorkempen Sofie Eelen psychologe AZ St Jozef Malle 9-12-2008 1 Diagnose van kanker Schokkende gebeurtenis Roept verschillende gevoelens en

Nadere informatie

Onze AgressieWijzer. Werkboek van: Veilig werken. Voor duidelijke afspraken op onze werkvloer

Onze AgressieWijzer. Werkboek van: Veilig werken. Voor duidelijke afspraken op onze werkvloer Veilig werken Onze AgressieWijzer Voor duidelijke afspraken op onze werkvloer Werkboek van: Werkboek Welkom bij de AgressieWijzer De AgressieWijzer is een handig hulpmiddel om samen met je collega s duidelijke

Nadere informatie

07-04-15. Herkennen van en omgaan met. Angst en Depressie. Na vanmiddag. bij ouderen met een verstandelijke beperking

07-04-15. Herkennen van en omgaan met. Angst en Depressie. Na vanmiddag. bij ouderen met een verstandelijke beperking Na vanmiddag Herkennen van en omgaan met Angst en Depressie bij ouderen met e Weet u hoe vaak angst en depressie voorkomen, Weet u wie er meer risico heeft om een angststoornis of depressie te ontwikkelen,

Nadere informatie

Psychische Gezondheid Statushouders

Psychische Gezondheid Statushouders Psychische Gezondheid Statushouders Wat weten we en wat kunnen we doen? Symposium Gezondheid Statushouders 14 juni 2018 Evert Bloemen, arts, Pharos e.bloemen@pharos.nl 14 juni 2018 Wat weten we? Nieuwe

Nadere informatie

Agressie en geweld buitendienstfuncties

Agressie en geweld buitendienstfuncties Agressie en geweld buitendienstfuncties 1. Inleiding In de nieuwe Arbowet (Arbowet 2007) wordt agressie en geweld geschaard onder het begrip psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Onder PSA wordt in de

Nadere informatie

Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen

Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen 1 oktober 2014 Marielle van den Heuvel, Gezondheidszorgpsycholoog Afdeling Medische Psychologie Orbis Medisch Centrum Inhoud

Nadere informatie

PROTOCOL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG

PROTOCOL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG PROTOCOL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG Op de Lidwinaschool gelden algemene gedragsregels voor leerlingen, leerkrachten, ouders, schoolleiding en andere medewerkers. Die staan beschreven in een gedragscode.

Nadere informatie

Onderzoek: Voor meer informatie: Petra Klapwijk, onderzoeker EenVandaag Opiniepanel

Onderzoek: Voor meer informatie: Petra Klapwijk, onderzoeker EenVandaag Opiniepanel Onderzoek: Geweld in het voortgezet onderwijs Periode: Gehouden van 6 tot 21 april 2011 Aantal deelnemers: 1700 mensen die werkzaam zijn in het voortgezet onderwijs Onder de deelnemers zijn 1350 docenten.

Nadere informatie

Nr Opleidingsinstituut Inhoud scholing Datum vakinhoudelijk vaardigheden 556 OSR Faillissementsrecht voor bewindvoerders Wsnp (2 dagen) 7 en 14 apr.

Nr Opleidingsinstituut Inhoud scholing Datum vakinhoudelijk vaardigheden 556 OSR Faillissementsrecht voor bewindvoerders Wsnp (2 dagen) 7 en 14 apr. Nr Opleidingsinstituut Inhoud scholing Datum vakinhoudelijk vaardigheden 556 OSR Faillissementsrecht voor bewindvoerders Wsnp (2 dagen) 7 en 14 apr. 2014 12 557 OSR Verdiepingscursus beschermingsbewind,

Nadere informatie

Basisveiligheid voor psychologie, sociale verpleegkunde, maatschappelijk werk, orthopedagogie

Basisveiligheid voor psychologie, sociale verpleegkunde, maatschappelijk werk, orthopedagogie Basisveiligheid voor psychologie, sociale verpleegkunde, maatschappelijk werk, orthopedagogie Campus Leopoldstraat Campus Rooienberg Campus Zwartzustersvest Inhoudsopgave A. RICHTLIJNEN BIJ NOODGEVALLEN...

Nadere informatie

Psychosociale problemen bij kanker

Psychosociale problemen bij kanker Psychosociale problemen bij kanker mogelijkheden voor begeleiding in het azm Psychosociale problemen bij kanker Inleiding 3 Reacties 3 Begeleiding 3 Wanneer hulp inschakelen 4 Vroegtijdige herkenning 4

Nadere informatie

Gasten, vrijwilligers en werking

Gasten, vrijwilligers en werking Gasten, vrijwilligers en werking Inloophuis voor mensen met kanker en hun naasten Jaarverslag 2010 1. Achtergrond 2. Structuur 3. Werking 4. De gasten 5. De vrijwilligers 6. Financieel 7. Wie verwijzen?

Nadere informatie

1. We volgen het vastgestelde protocol n.a.v. het grensoverschrijdende gedrag

1. We volgen het vastgestelde protocol n.a.v. het grensoverschrijdende gedrag Protocol grensoverschrijdend gedrag Hoe gaan wij op CBS Marimba om met kinderen die grensoverschrijdend gedrag vertonen: Waarom hebben we op CBS Marimba een protocol grensoverschrijdend gedrag?: Als team

Nadere informatie

Protocol Omgaan met agressie. Stichting Woningbouw Slochteren

Protocol Omgaan met agressie. Stichting Woningbouw Slochteren Protocol Omgaan met agressie Stichting Woningbouw Slochteren September 2010 1. Inleiding Voor je ligt het protocol omgaan met agressie van de Stichting Woningbouw Slochteren. Dit protocol is een verlengde

Nadere informatie

LEIDRAAD VOOR LEIDINGGEVENDEN. Samenwerken om te verwerken

LEIDRAAD VOOR LEIDINGGEVENDEN. Samenwerken om te verwerken LEIDRAAD VOOR LEIDINGGEVENDEN Samenwerken om te verwerken LEIDRAAD VOOR LEIDINGGEVENDEN Voor het begeleiden van medewerkers die het slachtoffer zijn geworden van een schokkende gebeurtenis.mensen die geconfronteerd

Nadere informatie

Lange termijn effecten prehospitaal handelen: De kater komt later. Hennie Knoester Kinderarts-intensivist, Intensive Care Kinderen EKZ/AMC

Lange termijn effecten prehospitaal handelen: De kater komt later. Hennie Knoester Kinderarts-intensivist, Intensive Care Kinderen EKZ/AMC prehospitaal handelen: De kater komt later Hennie Knoester Kinderarts-intensivist, Intensive Care Kinderen EKZ/AMC RS infectie, 10 dagen oud Meningococcen infectie, 1 jaar Asystolie bij cardiomyopathie,

Nadere informatie

OPVANG PERSONEEL BIJ INCIDENTEN M.B.T. AGRESSIE, GEWELD OF (SEKSUELE) INTIMIDATIE

OPVANG PERSONEEL BIJ INCIDENTEN M.B.T. AGRESSIE, GEWELD OF (SEKSUELE) INTIMIDATIE OPVANG PERSONEEL BIJ INCIDENTEN M.B.T. AGRESSIE, GEWELD OF (SEKSUELE) INTIMIDATIE Apeldoorn, 1 december 2006 Auteur M.H. Luikinga Afdeling Personeel & Organisatie December 2006 INHOUD blz. 1 Inleiding...

Nadere informatie

VERZORGINGSINSTELLINGEN MODULE 1

VERZORGINGSINSTELLINGEN MODULE 1 VERZORGINGSINSTELLINGEN MODULE 1 WIE DOET WAT BIJ INGRIJPENDE EVENTS OF CALAMITEIT? An Martens, Klinische psychologe, Ziekenhuis Oost Limburg Prenne 18 september 2012 Kursaal Oostende PREBES VZW DIESTERSTERSTEENWEG

Nadere informatie