Hanteren van agressie in de gezondheidszorg en de zorgrelatie: een andere kijk, een andere aanpak, het paradigma verschuift

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hanteren van agressie in de gezondheidszorg en de zorgrelatie: een andere kijk, een andere aanpak, het paradigma verschuift"

Transcriptie

1

2

3 Hanteren van agressie in de gezondheidszorg en de zorgrelatie: een andere kijk, een andere aanpak, het paradigma verschuift INTEGRAAL VEILIGHEIDSBELEID

4 drs. N.E. Oud Zorgseminar Agressie in de Zorg Deltion College Nico Oud 4

5 Het blijkt dat gezondheidszorginstellingen agressie beschouwen als het meest voorkomende ARBO probleem. Een kenmerk van het werk in de gezondheidszorg is dat agressie en geweld niet totaal uit te bannen zijn. Het opstellen van veiligheidsbeleid is dan ook van groot belang. Nico Oud 5

6 Een thema dat inderdaad de nodige aandacht verdient. Want agressie en geweld tegen personeel, bezoek, familie en patiënten in zowel de geestelijke als de algemene gezondheidszorg neemt mondiaal epidemische proporties aan. Ook in Nederland lijken agressie, geweld en seksuele intimidatie ondanks de ARBO-wetgeving en diverse landelijke programma s hieromtrent de laatste jaren niet in omvang, aard en ernst afgenomen te zijn, maar eerder toegenomen. Nico Oud 6

7 Veel werknemers voelen zich regelmatig dan ook niet veilig op het werk. De International Labour Office (ILO), de International Council of Nurses (ICN), de World Health Organisation (WHO) en de Public Services International (PSI) schrijven in een gezamenlijk onderzoeksrapport over workplace violence in the health sector (ILO, WHO, ICN & PSI, 2002) dat er voor wat betreft agressie en geweld in de gezondheidszorg, zowel fysiek als psychologisch, sprake is van een groot mondiaal probleem. Een probleem, dat alle grenzen, werkplekken en beroepsgroepen overschrijdt. Nico Oud 7

8 In vergelijking met alle andere beroepsgroepen loopt gezondheidszorg personeel een relatief groter gevaar slachtoffer te worden van agressie, geweld en seksuele intimidatie. Zo is het gevaar voor gezondheidszorg personeel 16 maal groter dan het gevaar voor andere werkers in dienstverlenende sectoren. Daarnaast blijkt dat verpleegkundigen in het algemeen, en in het bijzonder verpleegkundigen in de psychiatrie, ambulance medewerkers en werkers in de geriatrie en de psychiatrie de grootste kans hebben geconfronteerd te worden met agressie en geweld. Nico Oud 8

9 Als werkers in de gezondheidszorg sector kunnen wij ons afvragen hoe op dit moment met het probleem agressie, geweld en seksuele intimidatie wordt omgegaan en wat het in termen van kwaliteit en kosten betekent. Het gaat daarbij dan niet alleen om de direct financiële gevolgen, maar met name ook over de gevolgen voor de kwaliteit van de dienstverlening en de gevolgen hiervan voor de cliënten. Agressie, geweld en seksuele intimidatie beïnvloeden op een zeer negatieve wijze de gezondheid en veiligheid van zowel personeel als cliënten in de gezondheidszorg. Nico Oud 9

10 Het is dan ook van groot belang dat alle betrokkenen, zoals overheden, management, medewerkers en cliënten gezamenlijk dit probleem niet alleen erkennen en herkennen, maar ook gezamenlijk stappen gaan ondernemen om dit probleem in de eerste plaats zoveel mogelijk te voorkomen (primaire preventie), in de tweede plaats er op een goede kwalitatief en therapeutische wijze mee om te gaan mocht het zich onverhoeds toch voordoen (secundaire preventie), en in de derde plaats als dan het toch heeft plaatsgevonden er gezorgd wordt voor een goede opvang en nazorg voor alle betrokkenen, zowel wat betreft medewerkers als cliënten (tertiaire preventie). Nico Oud 10

11 Uitgangspunten Agressiehantering Agressie voorkomen willen we allemaal, maar soms is het er gewoon en dan moet je er wat mee als professional Agressie is een interactioneel gegeven: - Het manifesteert zich in de relatie - Het ontwikkelt zich in de relatie - Het dient opgelost te worden in de relatie Agressie is te zien als een boodschap; zodra professionals zich zeker weten van hun handelen bij escalaties (zowel communicatief als fysiek) en inzicht hebben in hun eigen attitude en werkstijl zijn ze beter in staat open te staan voor deze boodschap Nico Oud 11

12 Uitgangspunten Agressiehantering Het ontstaan van een incident is nooit toe te schrijven aan één enkele factor. Er is altijd sprake van een ingewikkeld samenspel van individuele factoren (hulpverleners en cliënten), omgevingsfactoren (cultuur, huisregels, organisatie) en interactiefactoren (tussen cliënten onderling en tussen teamleden) Nico Oud 12

13 physical/social/cultural/legal/political/management ENVIRONMENT / CONTEXT ( 2 ) (patient) (worker) SOCIAL ACTOR A SOCIAL ACTOR B ( 1 ) ( 4 ) OTHER ACTORS INVOLVED (OTHER DISCIPLINES) (BYSTANDERS) ( 3 ) Nico Oud 13

14 NOW Model Nico Oud 14

15 Verbaal agressief gedrag Passief agressief gedrag Splittend agressief gedrag Mild geweld tegen zichzelf Dreigende fysieke agressie Provocerend agressief gedrag Ernstig geweld tegen zichzelf Dreigende verbale agressie Destructief agressief gedrag Suïcide pogingen Vernederend agressief gedrag Mild fysiek geweld Seksuele intimidatie en ongewenst intimiteiten Succesvolle suïcide pogingen Ernstig fysiek geweld Seksuele aanranding WENEN PUK DEVENTER N Mean N Mean N Mean N Mean Mean Mean 585 3,58* , ,07* ,77 3,2* 63, ,26* , , ,28 2,9 33, ,13* , , ,35 2,5 28, , , , ,86 2,5 19, , , , ,04 2,1 19, , , , ,50 2,3 24, , , ,89* 182 7,80 1,8* 11, , , ,94* 184 9,10 2,0 8, , , ,73* 184 6,01 2,0 12, , , ,72* 181 2,72 2,0 5, , , ,90* 180 9,02 1,8* 8, , , ,62* 184 3,35 1,7* 6, ,56* 553 4, ,52* 183 2,58 1,6* 6, ,30* 560 0, ,18* 186 0,26 1,3* 0, ,26* 560 0, ,12* 185 0,29 1,1* 0, ,03* 573 0, ,00* 185 0,00 1,0* 0,0 Nico Oud 15

16 Basiselementen Agressiehantering: Willen we er iets mee en zo ja waarom? Erkennen van (gezamenlijk) probleem, onkunde, nood, zorgbehoefte, professionaliteit Wat is het? begripsbepaling, eenduidigheid, aard, incidentie, definiëring, agressie vs. geweld, sexuele intimidatie? Wat doet het met je? ervaringsonderzoek / impact, ervaringen uitwisselen in de groep geeft groot inzicht in verschillende stijlen en subjectiviteit van de beleving Hoe komt het voor en hoe vaak komt het voor? Registratie / onderzoek Waar komt het vandaan? oorzaken / theoretische verklaringsmodellen, vanuit welke visie werk je? attributiemodel als werkmodel: zicht krijgen op interactionele/transactionele processen Nico Oud 16

17 Hoe ga je ermee om? Werkstijlen, attitude- en houdingsaspecten, communicatieve vaardigheden (bv. confronteren versus de-escaleren). Grenzen aangeven, inzicht in territoriumaspecten: afstand-nabijheid Hoe veiligheid waarborgen? Fysieke technieken: Breakaway s & Teamtechnieken Wat gebeurt er tijdens en na een incident? Opvang / nazorg / nabespreking Wie /wat hebben we nodig? Veiligheidsbeleid, openheid in team, samenwerking, teamafspraken, protocollen Wat mag/moet en wat mag niet? Wetgeving, normen & waarden Hoe integreren? passend in totaal beleid Nico Oud 17

18 Richtlijnen Behandelaspecten Klinische aspecten Gedragscode Patiënten / Cliënten Familie Verantwoordelijkheid Betrokkenheid Positie Beroepsverenigingen / Vakbond / OR Preventie staf /pat. Opvang & Nazorg Staf /pat. Nabespreking staf En pat. met staf Registratie Risicoanalyse Assessment Instrumenten SOAS-R, BVC, POPAS Fysieke omgeving Gebouw, systemen (alarm Vluchtwegen) Doel Parameters Veiligheid op de werkplek Wettelijke context ARBO, BIG, WGBO, BOPZ, kwaliteitswet, klachtenregelingen Branche ontwikkelingen Professionele ontw. Maatschappelijke ontw Sociale structuur Beleid Voorbereiding, Planning, Uitvoer, Evaluatie,Cultuur Competentie Medewerkers/disciplines Groep - individueel Betrokkenheid Verantwoordelijkheid Training Organisatieklimaat Structuur Management pos. Intentieverklaring Verantwoordelijkheid CONNECTING, 2008

19 Weg van focus op alleen agressie / geweld (vanuit de cliënt) naar (sociale) veiligheid voor alle betrokkenen (stakeholders) en aandacht voor alle vormen van Agressie & Geweld in de hele organisatie 1. Geen relatie met organisatie (criminaliteit) (van buiten) 2. Staf / personeel -- Staf / personeel (hiërarchisch horizontaal) 3. Patiënt / cliënt -- staf / personeel 4. Patiënt / cliënt -- patiënt / cliënt 5. Staf / personeel -- patiënt / cliënt 6. Organisatie / Management -- staf / personeel patiënt / cliënt Nico Oud 19

20 De eerste stap in de richting van een eventuele probleemoplossing op instituutsniveau is de wil om het probleem, integraal en interdisciplinair, te erkennen en de bereidheid te tonen er iets aan te doen. Waarbij van groot belang is dat alle lagen van de organisatie, dus zowel topmanagement als alle medewerkers zich hieraan committeren en zich betrokken weten door bijvoorbeeld de instelling van een arbeidsgroep gericht op deze problematiek. Nico Oud 20

21 Het probleem van agressie, geweld en seksuele intimidatie in de gezondheidszorg is een groot probleem, zowel voor cliënten als werkers in de gezondheidszorg. Volgens Colton (2004) behoeft het een integrale aanpak door alle betrokkenen op alle niveaus. Nico Oud 21

22 Van zowel leidinggevenden (het management) als wel werkers en cliënten in de gezondheidszorg vraagt het een volledige betrokkenheid en engagement om niet alleen te (h)erkennen dat er een probleem bestaat, maar ook de wil te tonen er daadwerkelijks iets aan te doen. Er dient gezorgd worden voor een adequate en gerichte opleiding, training en nascholing voor wat betreft het personeel binnen een instelling, als wel educatie, therapie, en zorg voor cliënten met aandacht voor evaluatie en bijstelling van de behandeling c.q. de verpleging. Voor een goede therapeutische en veilige hantering van dit probleem is tevens een kwalitatief en kwantitatief personele bezetting een noodzaak en dienen alle relevante omgevingsfactoren in acht te worden genomen. Nico Oud 22

23 In het kader van het concept veiligheidsbeleid is een protocol ontwikkeld waarin duidelijk de wederzijdse verwachtingen, regels en procedures beschreven staan. Dit geldt zowel voor werkers als wel voor de cliënten, en heeft ook betrekking op de opvang en nazorg bij incidenten. Het vastgestelde veiligheidsbeleid dient ten alle tijden in een open communicatie en transparantie met alle betrokkenen (management, werkers en cliënten) vastgesteld en continue geëvalueerd te worden te worden in het kader van een systeem een systeem evaluatie, kwaliteitsverbetering en kwaliteitsborging. Nico Oud 23

24 KORTOM AGRESSIE EN VEILIGHEIDSBELEID BEHOEVEN CONSTANTE AANDACHT Nico Oud 24

25 Uit ervaring blijkt dat het aanstellen van medewerkers binnen de eigen instelling in de functie van Aandachtsfunctionaris / Trainer Agressiehantering & Sociale Veiligheid, die een specifieke consultatieve taak op dit gebied toebedeeld krijgen, een positieve bijdrage leveren aan een succesvolle implementatie, uitvoering en evaluatie van een integraal veiligheidsbeleid. Een Aandachtsfunctionaris / Trainer Agressiehantering & Sociale Veiligheid, opgeleid door CONNECTING, is in staat om enerzijds medewerkers binnen de eigen instelling te trainen in het hanteren van conflicten en agressie in de eigen werkomgeving. Anderzijds is hij/zij in staat om voor het management in het algemeen als preventiemedewerker, consulent en adviseur te fungeren ten aanzien van het gevoerde of te voeren ARBO-, preventie- en veiligheidsbeleid in de eigen instelling. Nico Oud 25

26 HARTELIJK DANK VOOR UW AANDACHT Nico Oud 26

Hanteren van agressie binnen de zorgrelatie: een andere kijk, een andere aanpak, het paradigma verschuift INTEGRAAL VEILIGHEIDSBELEID

Hanteren van agressie binnen de zorgrelatie: een andere kijk, een andere aanpak, het paradigma verschuift INTEGRAAL VEILIGHEIDSBELEID Hanteren van agressie binnen de zorgrelatie: een andere kijk, een andere aanpak, het paradigma verschuift INTEGRAAL VEILIGHEIDSBELEID drs. N.E. Oud Studiedag EFCAP NL Vrijdag 12 november 2010 Van der Hoevenkliniek

Nadere informatie

Verbetercheck ongewenst gedrag VVT Workshop ongewenst gedrag

Verbetercheck ongewenst gedrag VVT Workshop ongewenst gedrag Verbetercheck ongewenst gedrag VVT Workshop ongewenst gedrag Vul deze verbetercheck in om zicht te krijgen op waar uw organisatie staat met de aanpak rond ongewenst gedrag. Aan de hand van de scores kunt

Nadere informatie

ABC. Agressie, wat doe je ermee?

ABC. Agressie, wat doe je ermee? Agressievisie Beroepshouding Communicatie ABC WAT IS ABC? Agressie, wat doe je ermee? ABC is een methodiek gericht op het voorkomen van en het omgaan met agressie. De ABC-methodiek is bruikbaar voor mensen

Nadere informatie

Workshop Up to date agressiebeleid

Workshop Up to date agressiebeleid 1 Workshop Up to date agressiebeleid Van beleid naar praktijk 27 mei 2015 William Bertrand w.bertrand@radarvertige.nl Programma Introductie Feiten en cijfers enquête Knelpunten uit de praktijk Kijk op

Nadere informatie

Beleid en implementatie aanpak ouderenmishandeling.

Beleid en implementatie aanpak ouderenmishandeling. Beleid en implementatie aanpak ouderenmishandeling. 1. Sociaal beleid in breder verband Ontwikkelen beleid: een complex proces Het ontwikkelen en implementeren van beleid voor preventie en aanpak van grensoverschrijdend

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE: 1. Voorwoord 2 3. Wat verstaan wij onder agressie 3 4. Agressiebeleid: 4 Bijlage I; Introductiebrief 5

INHOUDSOPGAVE: 1. Voorwoord 2 3. Wat verstaan wij onder agressie 3 4. Agressiebeleid: 4 Bijlage I; Introductiebrief 5 Agressieprotocol Omnia Wonen INHOUDSOPGAVE: Hfd.stuk Paginanr. 1. Voorwoord 2 3. Wat verstaan wij onder agressie 3 4. Agressiebeleid: 4 Bijlage I; Introductiebrief 5 2 1. VOORWOORD Van tijd tot tijd is

Nadere informatie

Volleybalvereniging Woudenberg. Functie- en taakomschrijving vertrouwenspersoon. Beleid vertrouwenspersoon Volleybalvereniging Woudenberg

Volleybalvereniging Woudenberg. Functie- en taakomschrijving vertrouwenspersoon. Beleid vertrouwenspersoon Volleybalvereniging Woudenberg Volleybalvereniging Woudenberg Functie- en taakomschrijving vertrouwenspersoon 1 1 Inleiding Binnen de Volleybalvereniging Woudenberg vinden we dat we met respect met elkaar moeten omgaan. Stelregel is:

Nadere informatie

Parlan & Elisabeth Ziekenhuis

Parlan & Elisabeth Ziekenhuis Parlan & Elisabeth Ziekenhuis Paul Kramer Leo Verhoeven Wie zijn wij? Paul Kramer - arbo adviseur en HBHV Parlan (Jeugd & Opvoedhulp) in Noord Holland Leo Verhoeven - trainer Bureau Op Eigen Kracht Inleiding

Nadere informatie

Kenmerken BedrijfsMaatschappelijk Werk:

Kenmerken BedrijfsMaatschappelijk Werk: De bedrijfsmaatschappelijk werker helpt bij het tot stand laten komen van gezondere arbeidsverhoudingen en meer welzijn binnen het bedrijf of de instelling. Op die manier ontstaat bij werknemers een grotere

Nadere informatie

SCHOOLVEILIGHEIDSPLAN MONTESSORISCHOOL ELZENEIND

SCHOOLVEILIGHEIDSPLAN MONTESSORISCHOOL ELZENEIND SCHOOLVEILIGHEIDSPLAN MONTESSORISCHOOL ELZENEIND Inhoudsopgave Inleiding Onderzoek Visie schoolveiligheidsplan Montessorischool Elzeneind Doelstelling beleidsplan Preventief beleid Curatief beleid Registratie

Nadere informatie

Functie en taakomschrijving Vertrouwenspersoon

Functie en taakomschrijving Vertrouwenspersoon Functie en taakomschrijving Vertrouwenspersoon TV Beekhuizen Sabine Gobardhan 06-41 37 47 14 vertrouwenspersoon@tvbeekhuizen.nl Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Doel van aanstelling van een vertrouwenscontactpersoon

Nadere informatie

Functie en taakomschrijving vertrouwenspersoon

Functie en taakomschrijving vertrouwenspersoon Functie en taakomschrijving vertrouwenspersoon VEILIG SPORTKLIMAAT Budovereniging Asahi Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 2 Doel van aanstelling van een vertrouwenscontactpersoon 2 3 Taken en bevoegdheden van

Nadere informatie

kort, Jacqueline Wit, e-mail: jacqueline@jwit.nl 1 INLEIDING EN KENNISMAKING Jacqueline Wit Ambtelijk secretaris kort training en advies OR en Arbo

kort, Jacqueline Wit, e-mail: jacqueline@jwit.nl 1 INLEIDING EN KENNISMAKING Jacqueline Wit Ambtelijk secretaris kort training en advies OR en Arbo Aan de slag met ARBO OR ondersteuning klantendag 11 maart 2016. kort, Jacqueline Wit, jacqueline@jwit.nl INLEIDING EN KENNISMAKING Jacqueline Wit Ambtelijk secretaris kort training en advies OR en Arbo

Nadere informatie

De multidisciplinaire richtlijn voor de preventie en toepassing van afzondering en fixatie in de residentiële GGZ

De multidisciplinaire richtlijn voor de preventie en toepassing van afzondering en fixatie in de residentiële GGZ De multidisciplinaire richtlijn voor de preventie en toepassing van afzondering en fixatie in de residentiële GGZ Kathleen De Cuyper 1, Tim Opgenhaffen 2, Tine Peeters 1, Inez Buyck 1, Johan Put 2, & Chantal

Nadere informatie

RI&E agressie en geweld

RI&E agressie en geweld Bijlage H RI&E agressie en geweld De Arbeidsomstandighedenwet verplicht werkgevers tot het opstellen van een risico inventarisatie en evaluatie (RI&E). Onderdeel van deze RI&E zijn agressie en geweldsrisico

Nadere informatie

Pesten. Wie heeft welke rol

Pesten. Wie heeft welke rol Pesten Wie heeft welke rol Wat zegt de wet Doelvoorschriften t.a.v. PSA Psychosociale arbeidsbelasting Seksuele intimidatie Agressie en geweld Pesten Discriminatie Werkdruk Werkgever verplicht beleid te

Nadere informatie

workshop? 2. In welke situatie(s) voel je je wel eens onveilig in je werk? 3. Wat heb je nodig om je veilig te voelen

workshop? 2. In welke situatie(s) voel je je wel eens onveilig in je werk? 3. Wat heb je nodig om je veilig te voelen 1. Om welke reden(en) volg je deze workshop? 2. In welke situatie(s) voel je je wel eens onveilig in je werk? 3. Wat heb je nodig om je veilig te voelen in je werk? 4. Waarin blink jij jjmet betrekking

Nadere informatie

af. Met dit protocol, in haar handelen en in haar beleid wil Klik Kinderopvang

af. Met dit protocol, in haar handelen en in haar beleid wil Klik Kinderopvang Grensoverschrijdend gedrag Klik Kinderopvang wijst alle vormen van grensoverschrijdend gedrag af. Met dit protocol, in haar handelen en in haar beleid wil Klik Kinderopvang grensoverschrijdend gedrag voorkomen

Nadere informatie

agressie- en conflictmanagement

agressie- en conflictmanagement agressie- en conflictmanagement Agressie! Conflict! Jammer genoeg zijn deze begrippen niet meer weg te denken uit onze maatschappij. En waar er sprake is van agressie of een conflict blijkt de dialoog

Nadere informatie

Omgaan met pestgedrag voor leerlingen

Omgaan met pestgedrag voor leerlingen Omgaan met pestgedrag voor leerlingen Algemeen: Uw ROC wil door middel van eenduidige trainingen pesten structureel aanpakken. Trainingen en cursussen als maatwerk. Doelstelling: Het doel van de training

Nadere informatie

Vragenlijst monitor VPT Provincie Zeeland. Nulme&ng

Vragenlijst monitor VPT Provincie Zeeland. Nulme&ng Vragenlijst monitor VPT Provincie Zeeland Nulme&ng Nulme7ng. In het landelijk programma Veilige Publieke Taak worden er door het ministerie van Binnenlandse Zaken acht maatregelen genoemd die belangrijk

Nadere informatie

WATERS; NO. 2014.21733 1 8 SEP 2014 I N ( Ä

WATERS; NO. 2014.21733 1 8 SEP 2014 I N ( Ä Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Dijkgraaf Datum 15 september 2014 fc WATERS; NO. I N ( Ä Betreft monitor Openbaar Bestuur 2014

Nadere informatie

Functie en taakomschrijving vertrouwenspersoon VEILIG SPORTKLIMAAT

Functie en taakomschrijving vertrouwenspersoon VEILIG SPORTKLIMAAT Functie en taakomschrijving vertrouwenspersoon VEILIG SPORTKLIMAAT Taak/ functiebeschrijving vertrouwenspersoon versie 01 datum 22-01-2016 Pagina 1 of 8 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Doel van aanstelling

Nadere informatie

Veiligheid van kinderen preventie seksueel misbruik

Veiligheid van kinderen preventie seksueel misbruik Veiligheid van kinderen preventie seksueel misbruik Even voorstellen Marijke Lammers, MOVISIE Adviseur, trainer en auteur bejegeningsvraagstukken en preventie & aanpak seksueel en huiselijk geweld. Veel

Nadere informatie

Opmaak van een agressiebeleid

Opmaak van een agressiebeleid Mate en frequentie van agressie? Plaats in de organisatie? Wie zijn de betrokkenen? Soort organisatie? Opmaak van een agressiebeleid Visie op agressie/ontstaan van de agressie? Welke stappen? Welke onderdelen?

Nadere informatie

Veilige zorg in het ziekenhuisve

Veilige zorg in het ziekenhuisve Home no. 3 Juni 2015 Juridische aspecten Eerdere edities Verenso.nl Veilige zorg in het ziekenhuisve Mr. Marie-José Blondeau, jurist gezondheidsrecht Erasmus MC te Rotterdam m.blondeau@erasmusmc.nl Helaas

Nadere informatie

Veiligheid in het primair onderwijs

Veiligheid in het primair onderwijs Veiligheid in het primair onderwijs 1 april 2009 Maarssen 8 april 2009 Amsterdam 9 april 2009 Den Haag 21 april 2009 Eindhoven 22 april 2009 Assen Marij Bosdriesz, Cecile Godefrooy, Marina Moerkens Programma

Nadere informatie

Agressiebeheersing. Hans Pauwels PC St-Amandus, Beernem. Inleiding

Agressiebeheersing. Hans Pauwels PC St-Amandus, Beernem. Inleiding Agressiebeheersing Hans Pauwels PC St-Amandus, Beernem Inleiding Agressie in de gezondheidszorg Verhoogde aandacht, bijv. STOP agressie in ziekenhuizen door FOD BZ & VG medewerkersveiligheid patiëntveiligheid

Nadere informatie

Veiligheidsplan Het Venster

Veiligheidsplan Het Venster Veiligheidsplan Het Venster Het Venster Churchill-laan 18 5421 HA Gemert 0492-390151 info@bshetvenster.nl www.bshetvenster.nl September 2016 Inhoudsopgave: 1. Visie, doelen en uitgangspunten. 3 2. Huidige

Nadere informatie

KLACHTENREGELING BERG EN BOSCHSCHOOL

KLACHTENREGELING BERG EN BOSCHSCHOOL KLACHTENREGELING BERG EN BOSCHSCHOOL Klachtenregeling Berg en Boschschool - april 2015 1 1 Inleiding In artikel 3 van de Arbowet is opgenomen dat het bevoegd gezag beleid betreffende preventie en bestrijding

Nadere informatie

Protocol Opvang en nazorg na schokkende gebeurtenissen

Protocol Opvang en nazorg na schokkende gebeurtenissen Protocol Opvang en nazorg na schokkende gebeurtenissen Doel Door een goede opvang en nazorg bij schokkende gebeurtenissen wordt het risico op psychische overbelasting verminderd. Er is sprake van een schokkende

Nadere informatie

4.1.1 CHECKLIST EVALUATIE BELEID AGRESSIE EN GEWELD OP ORGANISATIENIVEAU

4.1.1 CHECKLIST EVALUATIE BELEID AGRESSIE EN GEWELD OP ORGANISATIENIVEAU 4.1.1 CHECKLIST EVALUATIE BELEID AGRESSIE EN GEWELD OP ORGANISATIENIVEAU Onderdeel van de Arbocatalogus Agressie en Geweld 2.0, sector Gemeenten Doelgroep Inhoud Coördinatoren agressie en geweld, management,

Nadere informatie

Eckartcollege / Pleincollege Nuenen

Eckartcollege / Pleincollege Nuenen Veiligheidsbeleid PESTEN, AGRESSIE, GEWELD EN SEKSUELE INTIMIDATIE Januari 2017 Eckartcollege / Pleincollege Nuenen Inhoud: INLEIDING 3 VISIE 4 BASISGEDRAGSREGELS 4 DOELSTELLINGEN 5 ACTIVITEITEN 5 PREVENTIEMEDEWERKER

Nadere informatie

B.N.M.H.C. Zwart- Wit. Vertrouwenspersoon. Functie- en taakomschrijving

B.N.M.H.C. Zwart- Wit. Vertrouwenspersoon. Functie- en taakomschrijving B.N.M.H.C. Zwart- Wit Vertrouwenspersoon Functie- en taakomschrijving Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Doel van aanstelling van een vertrouwenspersoon... 2 3. Taken en bevoegdheden van de vertrouwenspersoon...

Nadere informatie

Meedenksessie Onderwijs over agressie

Meedenksessie Onderwijs over agressie Meedenksessie Onderwijs over agressie Opening (Gitta v/d Berg) Welkom Doel van deze bijeenkomst Programma 15.00u Opening 15.15u Inleiding Door Gitta v/d Berg (Trainer omgaan met agressie) Door Barbara

Nadere informatie

d. Noteer de 7 W s voor eventuele aangifte bij de politie. Zie bijlage 2.

d. Noteer de 7 W s voor eventuele aangifte bij de politie. Zie bijlage 2. Doel: Het creëren van een veilige werkomgeving. Onder agressie verstaan wij elke vorm van ongewenst gedrag zowel verbaal als ook fysiek. Zie bijlage 1. Handelwijze bij telefonisch ongewenst gedrag: 1.

Nadere informatie

Een veilige onderwijstaak!

Een veilige onderwijstaak! Ine Spee, 15 maart 2012 Een veilige onderwijstaak! Preventie de eerste stap naar een Veilige Publieke taak De publieke taak: wat is anders in het onderwijs? Grensoverschrijding van jongeren: inherent aan

Nadere informatie

Protocol. (On)Gewenst Gedrag MCO

Protocol. (On)Gewenst Gedrag MCO Protocol (On)Gewenst Gedrag MCO INHOUD 1. Uitgangspunten MCO 3 1.1. Intentieverklaring 3 1.2. Begripsbepalingen 3 1.3. Werkklimaat 3 1.4. MCO beleid 4 2. Wettelijk kader 4 2.1. Algemeen 4 2.2. Toetsingscriteria

Nadere informatie

Stan Spruijt. Jan van Gestel

Stan Spruijt. Jan van Gestel Prisma & Hilverzorg Stan Spruijt RWT-trainer en vertrouwenspersoon Jan van Gestel adviseur Arbo en Veiligheid Wie zijn we en wat doen we Interne trainer van medewerkers om zich op een respectvolle wijze

Nadere informatie

Klachten als gevolg van ongewenst gedrag

Klachten als gevolg van ongewenst gedrag Klachten als gevolg van ongewenst gedrag 1. Inleiding In deze nota zal ongewenst gedrag op het gebied van seksuele intimidatie, agressie en geweld, pesten en discriminatie aangeduid worden als ongewenst

Nadere informatie

Het goede GOED doen. Gerda van Brummelen - adviseur vereniging. 9 december 2014 Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland

Het goede GOED doen. Gerda van Brummelen - adviseur vereniging. 9 december 2014 Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland Het goede GOED doen Gerda van Brummelen - adviseur vereniging V&VN Beroepsvereniging >60.000 leden, grootste beroepsvereniging Alle sectoren, alle transities Beroepsontwikkeling Wetenschappelijk onderzoek

Nadere informatie

Dit document is als volgt opgebouwd: 1. Afbakening 2. Beleid 3. Preventie 4. Hantering 5. Melden 6. Werkwijze 7. Relatie met andere documenten

Dit document is als volgt opgebouwd: 1. Afbakening 2. Beleid 3. Preventie 4. Hantering 5. Melden 6. Werkwijze 7. Relatie met andere documenten Inleiding Binnen Heliomare kunnen cliënten en medewerkers worden geconfronteerd met agressie en ander ongewenst gedrag. Dit beleidsdocument beschrijft het beleid van Heliomare met betrekking tot het voorkomen

Nadere informatie

Het goede GOED doen. Gerda van Brummelen - adviseur vereniging. 3 juli 2014 Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland

Het goede GOED doen. Gerda van Brummelen - adviseur vereniging. 3 juli 2014 Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland Het goede GOED doen Gerda van Brummelen - adviseur vereniging inhoud Professionele standaard Individuele professionaliteit Niet pluis gevoel Pak je invloed Professionele standaard Professionele standaard

Nadere informatie

HANDLEIDING OPZETTEN BELEID TER VOORKOMING EN BESTRIJDING VAN ONGEWENST GEDRAG

HANDLEIDING OPZETTEN BELEID TER VOORKOMING EN BESTRIJDING VAN ONGEWENST GEDRAG HANDLEIDING OPZETTEN BELEID TER VOORKOMING EN BESTRIJDING VAN ONGEWENST GEDRAG INHOUD 0. ALGEMEEN 3 Wat is de bedoeling van het beleid voor ongewenst gedrag? 3 Voor wie? 3 Hoe pak je het aan? 3 1. MAATREGELEN

Nadere informatie

Workshop agressie. Omgaan met agressie Een integrale aanpak. RadarVertige Training & Opleiding

Workshop agressie. Omgaan met agressie Een integrale aanpak. RadarVertige Training & Opleiding Workshop agressie Omgaan met agressie Een integrale aanpak RadarVertige Training & Opleiding maandag 14 oktober 2013 Wie spreekt hier Bart Verhagen (Directeur RadarVertige) Bureau voor sociale vraagstukken

Nadere informatie

TRAINING VOOR VERTROUWENSPERSONEN Over integriteit en vertrouwelijkheid

TRAINING VOOR VERTROUWENSPERSONEN Over integriteit en vertrouwelijkheid TRAINING VOOR VERTROUWENSPERSONEN Over integriteit en vertrouwelijkheid Training voor medewerkers die binnen hun bedrijf als vertrouwenspersoon optimaal willen functioneren. Training vertrouwenspersonen

Nadere informatie

Preventie van Psychosociale Risico s op de Werkvloer. Wet, Wat en Hoe? Bart Vriesacker Psychosociaal departement

Preventie van Psychosociale Risico s op de Werkvloer. Wet, Wat en Hoe? Bart Vriesacker Psychosociaal departement Preventie van Psychosociale Risico s op de Werkvloer Wet, Wat en Hoe? Bart Vriesacker Psychosociaal departement Inhoudsopgave Psychosociale risico s? De nieuwe wetgeving De psychosociale risicoanalyse

Nadere informatie

Functieprofiel van de Verpleegkundig consulent

Functieprofiel van de Verpleegkundig consulent Functieprofiel van de Verpleegkundig consulent Voorstel BVVS, juni 2018 1. Definitie... 2 2. Rollen... 2 2.1 Verantwoordelijk voor het zorgproces... 2 2.2 Communicator... 3 2.3 Samenwerker... 3 2.4 Professionele

Nadere informatie

Archipel Kenniscentrum. Archipel Academie. Trainingen Agressie. het gevoel van samen

Archipel Kenniscentrum. Archipel Academie. Trainingen Agressie. het gevoel van samen Archipel Kenniscentrum en Archipel Academie Trainingen Agressie het gevoel van samen 2014 Archipel Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Archipel worden openbaar

Nadere informatie

Tabel A: Wat is uw geslacht?

Tabel A: Wat is uw geslacht? Opmerking vooraf: het tabellenboek begint met een aantal alfabetisch genummerde tabellen die betrekking hebben op achtergrondvariabelen. Hierna volgen met cijfers genummerde tabellen. De nummering van

Nadere informatie

< L SEP. 2014. Stuknummer: AI14.06832. Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

< L SEP. 2014. Stuknummer: AI14.06832. Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties > Retouradres Postbus 200 2500 EA Den Haag Aan de burgemeester Stuknummer: AI4.06832 Datum 5 september 204 Betreft Monitor Openbaar Bestuur 204

Nadere informatie

Postbus 85101 3508 AC UTRECHT. Calvijn College De heer G.A. Terlouw Klein Frankrijk 19 4460 AT Goes. Onderwerp: Rapport Veiligheidsscan

Postbus 85101 3508 AC UTRECHT. Calvijn College De heer G.A. Terlouw Klein Frankrijk 19 4460 AT Goes. Onderwerp: Rapport Veiligheidsscan Postbus 851 3508 AC UTRECHT Calvijn College De heer G.A. Terlouw Klein Frankrijk 19 4460 AT Goes Datum: 22 mei 2013 Bijlage(n): rapport Ons kenmerk: veiligheidsscan Uw relatienummer: Contactpersoon: Peter

Nadere informatie

OMGAAN MET AGRESSIE. training van kennis- en vaardigheden

OMGAAN MET AGRESSIE. training van kennis- en vaardigheden OMGAAN MET AGRESSIE training van kennis- en vaardigheden Omgaan met agressie Introductie In veel organisaties en beroepen worden medewerkers steeds vaker geconfronteerd met lastige klanten, mensen die

Nadere informatie

crisishulpverlening bedrijfsmaatschappelijk werk verzuim aanpak re-integratie teambalans het nieuwe leidinggeven trainingen

crisishulpverlening bedrijfsmaatschappelijk werk verzuim aanpak re-integratie teambalans het nieuwe leidinggeven trainingen crisishulpverlening bedrijfsmaatschappelijk werk verzuim aanpak re-integratie teambalans het nieuwe leidinggeven trainingen Zinthese Plus is een bureau gespecialiseerd in het gedrag van mensen in hun werkomgeving.

Nadere informatie

Centrum voor Jeugd en Gezin. Bouwstenen voor de groei

Centrum voor Jeugd en Gezin. Bouwstenen voor de groei Centrum voor Jeugd en Gezin Bouwstenen voor de groei Moduleaanbod Stade Advies Centrum voor Jeugd en Gezin; Bouwstenen voor de groei Hoe organiseert u het CJG? Plan en Ontwikkelmodulen: Module Verkenning

Nadere informatie

Beroepscode OND. Verpleging en verzorging

Beroepscode OND. Verpleging en verzorging Beroepscode OND Verpleging en verzorging Inleiding Wat is een beroepscode? Een beroepscode bevat ethische en praktische normen en waarden van het beroep. Omdat verpleegkundigen en verzorgenden een belangrijke

Nadere informatie

Hulpmiddel 2. Beleid ongewenste omgangsvormen

Hulpmiddel 2. Beleid ongewenste omgangsvormen Hulpmiddel 2 Beleid ongewenste omgangsvormen Arbocatalogus Particuliere Beveiliging 2012 Inhoudsopgave Beleid 3 Steun van het management 3 Creëren van draagvlak 3 Monitoren van beleid 3 Communicatie van

Nadere informatie

In 10 stappen naar een managementsysteem

In 10 stappen naar een managementsysteem In 10 stappen naar een managementsysteem Luc Bortels Publisher HSE 9/2/2017 Luc Bortels Publisher Health, Safety & Environment bij Wolters Kluwer meer dan 25 jaar ervaring in het opzetten van systemen

Nadere informatie

Zorgplicht voor PSA risico s

Zorgplicht voor PSA risico s Zorgplicht voor PSA risico s Bent u verantwoordelijk of aansprakelijk? Door : Marjol Nikkels-Agema Datum : 29 juni 2017 1 Werkgeversaansprakelijkheid Zorgplicht werkgever Essentie: werkgever moet voor

Nadere informatie

Vragenlijst: Omgaan met agressie en geweld in het werk

Vragenlijst: Omgaan met agressie en geweld in het werk Vragenlijst: mgaan met agressie en geweld in het werk Als. willen wij graag meer inzicht krijgen in de mate waarin onze medewerkers met agressie en geweld in aanraking komen en de manier waarop hiermee

Nadere informatie

Jaarverslag Januari 2012 - december 2012 Erve Remerman Boerderijnummer: 836 Kwaliteitssysteem Zorgboerderijen

Jaarverslag Januari 2012 - december 2012 Erve Remerman Boerderijnummer: 836 Kwaliteitssysteem Zorgboerderijen Jaarverslag Januari 2012 - december 2012 Erve Remerman Boerderijnummer: 836 Kwaliteitssysteem Zorgboerderijen Versie 4.1, juni 2011. Federatie Landbouw en Zorg Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd

Nadere informatie

Bedrijfsmaatschappelijk werker

Bedrijfsmaatschappelijk werker Bedrijfsmaatschappelijk werker Doel Verlenen van hulp aan werknemers met (dreigende) (psycho)sociale moeilijkheden, alsmede adviseren van leidinggevenden over (psycho)sociale vraagstukken, binnen het sociaal

Nadere informatie

Club- en gedragsregels van CARTOUCHE. Cartouche is een hockeyclub waar sportiviteit, gezelligheid en prestatie hand in hand gaan.

Club- en gedragsregels van CARTOUCHE. Cartouche is een hockeyclub waar sportiviteit, gezelligheid en prestatie hand in hand gaan. Club- en gedragsregels van CARTOUCHE Cartouche is een hockeyclub waar sportiviteit, gezelligheid en prestatie hand in hand gaan. Bij die sportiviteit, gezelligheid en prestatie hoort voor een belangrijk

Nadere informatie

HELLAS-GLANA beleidsnotitie klachten

HELLAS-GLANA beleidsnotitie klachten HELLAS-GLANA beleidsnotitie klachten 1. Inhoud 2. Inleiding 1. Inhoud 2. Inleiding 3. Intentie van het beleid op het gebied van klachten 4. Uitvoering beleid 5. Implementatie 6. Bijlage 1 Gemeenschappelijke

Nadere informatie

OMGAAN MET DREIGEND EN DESTRUCTIEF GEDRAG

OMGAAN MET DREIGEND EN DESTRUCTIEF GEDRAG OMGAAN MET DREIGEND EN DESTRUCTIEF GEDRAG Inleiding Geweld lijkt toegenomen binnen onze samenleving; in ieder geval is de gevoeligheid en aandacht voor deze problematiek de laatste jaren duidelijk toegenomen.

Nadere informatie

Stappenplan. voor het werken overeenkomstig de. Wet BIG

Stappenplan. voor het werken overeenkomstig de. Wet BIG Stappenplan voor het werken overeenkomstig de Wet BIG EADV, uitgave januari 2006 Eerste Associatie van Diabetes Verpleegkundigen Postbus 3009, 3502 GA Utrecht Tel. 030 2918910 Fax 030 2918915 E-mail info@eadv.nl

Nadere informatie

Agressieprotocol«1» 1. Vooraf

Agressieprotocol«1» 1. Vooraf Agressieprotocol«1» 1. Vooraf 1.1. Definities Onder agressie wordt verstaan het gehele scala van voorvallen of situaties waarbij een werknemer psychisch of fysiek wordt lastiggevallen, bedreigd of aangevallen

Nadere informatie

Protocol Fysiek Beperkend Handelen VSO Het Mozaïek Almelo

Protocol Fysiek Beperkend Handelen VSO Het Mozaïek Almelo Protocol Fysiek Beperkend Handelen VSO Het Mozaïek Almelo Datum vaststelling: 1 oktober 2018 Vaststelling MR: 6 november 2018 Inleiding In het Schoolveiligheidsplan van Attendiz besteden we in paragraaf

Nadere informatie

1.5.2 LEERDOELWIJZER SOCIALE DIENST EN WERKPLEINEN

1.5.2 LEERDOELWIJZER SOCIALE DIENST EN WERKPLEINEN 1.5.2 LEERDOELWIJZER SOCIALE DIENST EN WERKPLEINEN Onderdeel van de Arbocatalogus Agressie en Geweld 2.0, sector Gemeenten Doelgroep Inhoud Coördinatoren agressie en geweld, leidinggevenden, teams, medewerkers,

Nadere informatie

Psychologische expertise Maarsingh & van Steijn

Psychologische expertise Maarsingh & van Steijn Psychologische expertise Veel verzuim op het werk wordt veroorzaakt door psychische problemen. Maarsingh & van Steijn heeft zich gespecialiseerd in de diagnostiek en behandeling van problemen op het vlak

Nadere informatie

Rampen- en Crisisbestrijding: Wat en wie moeten we trainen

Rampen- en Crisisbestrijding: Wat en wie moeten we trainen Kenmerken van rampen- en crisisbestrijding Crisissen of rampen hebben een aantal gedeelde kenmerken die van grote invloed zijn op de wijze waarop ze bestreden worden en die tevens de voorbereiding erop

Nadere informatie

Bijlage 6 Voorbeeldstellingen teampeiling

Bijlage 6 Voorbeeldstellingen teampeiling Bijlage 6 Voorbeeldstellingen teampeiling Fysieke arbeidsbelasting Iedere zorgmedewerker heeft te maken met lichamelijke inspanning. Denk hierbij bijvoorbeeld aan specifieke lichaamshoudingen, (herhaalde)

Nadere informatie

Training Omgaan met Agressie en Geweld

Training Omgaan met Agressie en Geweld Training Omgaan met Agressie en Geweld 2011 Inleiding In veel beroepen worden werknemers geconfronteerd met grensoverschrijdend gedrag, waaronder agressie. Agressie wordt door medewerkers over het algemeen

Nadere informatie

pagina 1 van 10 9) Hoe vaak heeft u het afgelopen jaar te maken gehad met onderstaande vormen van ongewenst gedrag?

pagina 1 van 10 9) Hoe vaak heeft u het afgelopen jaar te maken gehad met onderstaande vormen van ongewenst gedrag? 9) Hoe vaak heeft u het afgelopen jaar te maken gehad met onderstaande vormen van ongewenst gedrag? Verbaal geweld door externen Sector * Ambulance 14 26 26 14 12 6 1 1 1 323 22,2 Arbeidsinspectie 5 29

Nadere informatie

Molenstraat 25 8331 HP Steenwijk Tel/fax 0521-512820 directie@clemensschool.nl. Protocol voor opvang bij ernstige incidenten. Sint Clemensschool

Molenstraat 25 8331 HP Steenwijk Tel/fax 0521-512820 directie@clemensschool.nl. Protocol voor opvang bij ernstige incidenten. Sint Clemensschool Molenstraat 25 8331 HP Steenwijk Tel/fax 0521-512820 directie@clemensschool.nl Protocol voor opvang bij ernstige incidenten Sint Clemensschool School Sint Clemensschool Bevoegd gezag Stichting Catent Bestuursnummer

Nadere informatie

Herziene NVAB-richtlijn handelen van de bedrijfsarts bij werknemers met psychische problemen

Herziene NVAB-richtlijn handelen van de bedrijfsarts bij werknemers met psychische problemen Herziene NVAB-richtlijn handelen van de bedrijfsarts bij werknemers met psychische problemen 1 datum NVAB Inhoud presentatie Wat is gebleven in de richtlijn? Wat is nieuw in de richtlijn? Opbouw van de

Nadere informatie

11 Visie op schoolveiligheid. Clusius College Purmerend. Clusius College Purmerend Versie 091126

11 Visie op schoolveiligheid. Clusius College Purmerend. Clusius College Purmerend Versie 091126 11 Visie op schoolveiligheid Clusius College Purmerend Clusius College Purmerend Versie 091126 Inhoudsopgave Visie op schoolveiligheid... 1 1. Beleidsmatige aspecten... 2 2. Sociale aspecten... 3 3. Grensoverschrijdende

Nadere informatie

Beroepscode doktersassistent. Nederlandse Vereniging van Doktersassistenten

Beroepscode doktersassistent. Nederlandse Vereniging van Doktersassistenten Beroepscode doktersassistent Nederlandse Vereniging van Doktersassistenten Beroepscode Doktersassistent Wat is een beroepscode? Een beroepscode bevat ethische en praktische normen en waarden van het beroep.

Nadere informatie

Logopedie en Kindermishandeling. Toelichting op de Meldcode en het Stappenplan

Logopedie en Kindermishandeling. Toelichting op de Meldcode en het Stappenplan Logopedie en Kindermishandeling Toelichting op de Meldcode en het Stappenplan Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie (NVLF) Juni 2009 Inleiding Omgaan met (vermoedens van) kindermishandeling

Nadere informatie

Protocol Ongewenste Omgangsvormen. Van. De Banketgroep. en haar dochtervennootschappen

Protocol Ongewenste Omgangsvormen. Van. De Banketgroep. en haar dochtervennootschappen Protocol Ongewenste Omgangsvormen Van De Banketgroep en haar dochtervennootschappen van toepassing vanaf 1 december 2013 Inleiding De Banketgroep wil ongewenste omgangsvormen zoals seksuele intimidatie,

Nadere informatie

PSYCHOSOCIALE ARBEIDSBELASTING (PSA)

PSYCHOSOCIALE ARBEIDSBELASTING (PSA) PSYCHOSOCIALE ARBEIDSBELASTING (PSA) Wettelijke grondslag De maatregelen beschrijven op welke wijze werkgevers en werknemers invulling kunnen geven aan de wettelijke bepalingen uit de Arbowet. Bron: Arbowet

Nadere informatie

BESTUURSBESLUIT: VERTROUWENSPERSOON

BESTUURSBESLUIT: VERTROUWENSPERSOON BESTUURSBESLUIT: VERTROUWENSPERSOON Domburg, 22 februari 2017 Aanleiding: Soms gebeuren er op of rond de voetbalvelden helaas dingen waarmee je als lid niet graag te koop loopt of die voor de betrokkene(n)

Nadere informatie

Om goed te definiëren wat we bedoelen met agressie wordt een onderscheid gemaakt tussen enerzijds boosheid en anderzijds agressie

Om goed te definiëren wat we bedoelen met agressie wordt een onderscheid gemaakt tussen enerzijds boosheid en anderzijds agressie 1 AGRESSIEPROTOCOL. 1. Inleiding. Agressief gedrag, in al zijn verschijningsvormen is een regelmatig terugkerend verschijnsel in onze samenleving. Dit stopt niet aan de deur van het OCMW. Ook binnen de

Nadere informatie

Veiligheidsprotocol Team Leerlingzaken 2013

Veiligheidsprotocol Team Leerlingzaken 2013 Veiligheidsprotocol Team Leerlingzaken 2013 Gemaakt door Nadia en Patrick dd: 15-03-2013 1 Inhoudsopgave 1. Vormen van agressie en geweld p. 3 2. Voorkomen van agressie en geweld p. 3 3. Gedragsregels

Nadere informatie

Agressie- en geweldbeleid in SW-bedrijven

Agressie- en geweldbeleid in SW-bedrijven Agressie- en geweldbeleid in SW-bedrijven Uitkomsten webenquête mei 2015 Webenquête onder deelnemers regiobijeenkomsten gezond & veilig werken Voorafgaand aan de regiobijeenkomsten Gezond & veilig werken

Nadere informatie

Hoe zet ik een agressiepreventiebeleid op in mijn onderneming? Informatiebrochure voor werkgevers

Hoe zet ik een agressiepreventiebeleid op in mijn onderneming? Informatiebrochure voor werkgevers WN Hoe zet ik een agressiepreventiebeleid op in mijn onderneming? Informatiebrochure voor werkgevers Bijna dagelijks berichten de media over agressie op de werkplek: leerkrachten worden bedreigd door hun

Nadere informatie

De Veilige Sportomgeving. Sexuele Intimidatie in de sport

De Veilige Sportomgeving. Sexuele Intimidatie in de sport De Veilige Sportomgeving Sexuele Intimidatie in de sport Conny van Bentum vertrouwenspersoon / adviseur sexuele intimidatie NOC*NSF Alphen a/d Rijn juni 2009 Seksuele intimidatie is elke vorm van seksueel

Nadere informatie

Plan Sociale Veiligheid

Plan Sociale Veiligheid Plan Sociale Veiligheid OPENBAAR ONDERWIJS AAN DE AMSTEL 15 e montessorischool Maas en Waal 1 Voorwoord Volgens de Arbeidsomstandighedenwet is iedere instelling in Nederland - en dus ook elke school -

Nadere informatie

Meldcode huiselijk geweld en (kinder-)mishandeling Groenhorst. Aantal bijlagen: 2 Vastgesteld: 19-09-2013

Meldcode huiselijk geweld en (kinder-)mishandeling Groenhorst. Aantal bijlagen: 2 Vastgesteld: 19-09-2013 Meldcode huiselijk geweld en (kinder-)mishandeling Groenhorst Aantal bijlagen: 2 Vastgesteld: 19-09-2013 1 Inhoud 1 TOEPASSINGSGEBIED... 3 2 DEFINITIES... 3 3 ACHTERGROND... 4 4 UITVOERING... 4 5 VERANTWOORDELIJKHEDEN...

Nadere informatie

INHOUD. 1. Inleiding... 15

INHOUD. 1. Inleiding... 15 INHOUD 1. Inleiding... 15 2. Psychosociale risico s op het werk... 17 2.1. Stress op het werk... 19 2.2. Burn-out... 22 2.3. Ongewenst gedrag en conflicten... 23 2.3.1. Geweld op het werk... 23 2.3.2.

Nadere informatie

Hart voor je patiënt, goed in je vak, trots op je werk

Hart voor je patiënt, goed in je vak, trots op je werk Visie Verpleging & Verzorging VUmc 2015 Preventie Zorg plannen Pro-actief State-of-the-art zorg Samen Zorg uitvoeren Gezamenlijk verant wo or de lijk Screening & diagnostiek Efficiënt Zinvolle ontmoeting

Nadere informatie

Inleiding: Gendergeweld

Inleiding: Gendergeweld Inleiding: Gendergeweld Colloquium Gendergeweld en traumatische herinnering 18 November 2016 Fabienne Richard Vroedvrouw, MSc PhD in Public Health Directrice GAMS België vzw 1 DEFINIERING Definities van

Nadere informatie

Vragenlijst. Thema 1: Beleid en organisatie

Vragenlijst. Thema 1: Beleid en organisatie Vragenlijst Thema 1: Beleid en organisatie 1) Het huidige anti-agressiebeleidsplan bestaat uit de onderstaande onderdelen: Algemene beleidsvisie op voorkomen/beheersen van agressie en geweld Definitie

Nadere informatie

1.5.3 LEERDOELWIJZER HANDHAVING INSPECTIE BOUW, MILIEU, WATER, LEERPLICHT

1.5.3 LEERDOELWIJZER HANDHAVING INSPECTIE BOUW, MILIEU, WATER, LEERPLICHT 1.5.3 LEERDOELWIJZER HANDHAVING INSPECTIE BOUW, MILIEU, WATER, LEERPLICHT Onderdeel van de Arbocatalogus Agressie en Geweld 2.0, sector Gemeenten Doelgroep Inhoud Coördinatoren Agressie en Geweld, leidinggevenden,

Nadere informatie

Hilde Niehoff. Behandelaanbod Trajectum Hoeve Boschoord voor cliënten met agressie problematiek

Hilde Niehoff. Behandelaanbod Trajectum Hoeve Boschoord voor cliënten met agressie problematiek Hilde Niehoff Behandelaanbod Trajectum Hoeve Boschoord voor cliënten met agressie problematiek 1 Behandelprogramma agressie van wetenschap naar praktijk Specialisatie agressieproblematiek De specialisatie

Nadere informatie

VERTROUWENSPERSOON. z.v.v. Blauw Wit 66

VERTROUWENSPERSOON. z.v.v. Blauw Wit 66 VERTROUWENSPERSOON z.v.v. Blauw Wit 66 Februari 2015 1 Inhoud 1. Doel en aanpak pag. 3 2. Regelement vertrouwenspersoon pag. 5 Vastgesteld door het bestuur d.d. 2 februari 2015 - Holten 2 De vertrouwenspersoon

Nadere informatie

Carolien Schalenbourg Yasmine Sterckx

Carolien Schalenbourg Yasmine Sterckx Carolien Schalenbourg Yasmine Sterckx 3 Vragen Is er een definitie van agressie die gehanteerd wordt? Worden agressie-incidenten geregistreerd? Is er een agressiebeleidsplan? Prikkeldraadoefening XL Wat

Nadere informatie

1.5.5 LEERDOELWIJZER TELEFONISCHE DIENSTVERLENING

1.5.5 LEERDOELWIJZER TELEFONISCHE DIENSTVERLENING 1.5.5 LEERDOELWIJZER TELEFONISCHE DIENSTVERLENING Onderdeel van de Arbocatalogus Agressie en Geweld 2.0, sector Gemeenten Doelgroep Inhoud Coördinatoren agressie en geweld, leidinggevenden, teams, medewerkers,

Nadere informatie

Protocol agressie en geweld

Protocol agressie en geweld Protocol agressie en geweld Inleiding Elke school dient te beschikken over een protocol met betrekking tot Agressie en Geweld. Voor iedereen, betrokken bij de school, is dit protocol een handvat bij bovenstaande

Nadere informatie