Beleef het belevingscentrum Amersfoort

Transcriptie

1 Beleef het belevingscentrum Amersfoort De nieuwe innovatieve technieken worden omschreven in catalogi, persberichten en in de pers. Maar van zien, horen en ervaren komt het niet. Het Belevingscentrum in Amersfoort brengt daar verandering in. Het centrum is opgericht door Wolter & Dros en dochterbedrijven. Doel van het belevingscentum is om opdrachtgevers en klanten van het bedrijf een beeld te geven van wat er op de markt speelt of om nieuwe technieken te demonstreren. Elektrotechniek. Het gebouw wordt sinds kort ook gedeeld met de Stichting Informatiecentrum Duurzame Energie Technieken, het Idet. In de ruimte worden technieken gepresenteerd die bijdragen aan het terugdringen van CO 2 - Het belevingscentrum heeft tegelijk de functie van showroom voor bekende fabrikanten die hun laatste producten demonstreren. Onder andere Remeha, Stiebel Eltron, Agpo Ferroli, Inventum, Grundfos Nederland, Carrier Holland Heating hebben er producten staan op het gebied van verwarming, verlichting, klimaat en domotica. Het centrum kan verder worden gebruikt als evenementen- en congrescentrum. Wat dat betreft kan het gebouw terugkijken op een succesvolle beginperiode. De afgelopen tijd werd het bestuur van TVVL verwelkomd en ook de gemeente Amersfoort wist de weg te vinden naar het centrum. Het gebouw biedt niet alleen onderdak aan bedrijven die hun apparatuur willen demonstreren. In de meldkamer van TBI Direct is ook een beveiligingscentrale gevestigd. In de ruimte wordt de beveiliging van zo n vierhonderd panden verzorgd voor Wolter en Dros en Croon uitstoot bij bestaande bouw en nieuwbouwprojecten. Het Idet is inmiddels al de broedkamer geweest voor ongeveer honderd projecten die als doel hebben het energiegebruik te verminderen. De stichting staat open voor iedereen die architecten, projectontwikkelaars, woningcorporaties en aannemers inspiratie wil geven voor energiezuinige plannen in bebouwing. Bestaande producten en technieken zijn in levende lijve te zien. Soms werkend, zoals warmtepompen, koude- en warmteopslag en een lage-temperatuurafgiftesysteem. Voor toepassing in de nabije toekomst wordt een kijkje geboden in de nieuwe wereld van brandstofcellen en waterstoftoepassingen. Het belevingscentrum is te bezoeken op afspraak via m.hogendorf@wolter - endros.nl. Op de website kunnen geïnteresseerden een indruk krijgen van het aanbod. Ook reserveren is daar mogelijk. Vakteam De Ultieme Woondroom compleet Martine Beijer, Raymon Veugen en Marc Bos vormen het vakteam van het nieuwe tv-programma De Ultieme Woon - droom. De drie installateurs zijn samen met presentatrice Tooske Ragas de boegbeelden van het tv-programma, dat volledig draait om de installatietechniek. De Ultieme Woondroom is vanaf 24 september elke woensdagavond te zien om op SBS6. Elke aflevering van het programma brengt een onhoudbare situatie van een gezin, instelling of bedrijf in beeld. Zij roepen de hulp in van het vakteam. Het team draagt oplossingen aan op het gebied van sanitair, klimaat en elektra en ict en voert deze uit. Beijer is loodgieter en heeft een eigen sanitairshowroom. Bos werkt bij een beveiligingsbedrijf als elektromonteur. Veugen heeft een bedrijf op het gebied van sanitair, elektra en klimaat. Veugen is de oudste van het team en zal hiermee natuurlijkerwijs de rol van aanvoerder van het team op zich nemen. De opnames van het programma zijn inmiddels begonnen. De Ultieme Woondroom is een initiatief van Uneto- VNI in samenwerking met Otib, Draka, ABB, Moeller en de SEI. Met het programma wordt beoogd de installatiesector op de kaart te zetten. 89

2 Theben neemt HTS over De Duitse fabrikant Theben, bekend van de schakelklokken, schemerschakelaars en trappenhuisautomaten, heeft het Zwitserse bedrijf High Technology Systems (HTS) overgenomen. HTS is fabrikant van passief-infrarode aanwezigheidsmelders voor sporthallen, klaslokalen, vergaderruimtes, magazijnen en woningen. HTS is in 1976 begonnen als pionier en doorgegroeid tot grote speler op de markt van aanwezigheidsmelders. Website voor ondersteuning leermeesters Leermeester zijn in de installatiebranche is interessant, maar het is ook vaak moeilijk alle trends, kennis en ontwikkelingen bij te houden. Otib heeft daarom de nieuwe site in het leven geroepen. Coach Online is bedoeld om leermeesters in de installatiebranche te ondersteunen bij al hun vragen rond het leermeesterschap. Leermeesters kunnen zich op Coach Online laten inspireren door andere coaches, zoals Willem van Hanegem en Henk Gemser. Of ze leren van de minicursussen, met onderwerpen als 'Het beoordelingsgesprek' of 'Stoomcursus sms-taal'. Een kennistest invullen kan ook. Bijzonder aan Coach Online is dat de voorbeelden en de inspiratie niet alleen uit eigen branche worden gehaald, maar ook uit andere branches en vakgebieden. Een gratis inlognaam en wachtwoord zijn te verkrijgen op de site. Verschuivingen binnen Siemon Siemon, leverancier van netwerkbekabelingsoplossingen, heeft Keith Astin benoemd tot directeur global business development. Astin was de laatste zeven jaar managing director EMEA (Europa, Midden-Oosten en Afrika). Deze functie wordt overgenomen door Steven Foster. De netwerkbekabelaar heeft Graeme Stoker aangewezen om Foster s rol van marketingmanager over te nemen. Woningcorporatie wint NET-trofee 2008 Woningcorporatie Oost Flevoland Woondiensten (OFW) uit Dronten is de winnaar van de NET-Trofee Deze prijs voor het beste initiatief op het gebied van energiezuinig wonen en werken is op 5 juni uitgereikt door minister voor Wonen, Wijken en Integratie Ella Vogelaar. De jury, met voorzitter Elco Brinkman, koos OFW voor de integrale aanpak van de woningcorporatie. OFW Dronten gaat een wijk in het centrum van Biddinghuizen op zo n manier renoveren dat zowel de duurzaamheid van de huizen verbetert als de leefbaarheid in de wijk. In de wijk worden bij 85 woningen energiebesparende voorzieningen aangebracht, zoals betere isolatie, bouwkundige zonwering, warmteterugwinning, zonnecollectoren en hrketels. Hierdoor kan per woning maximaal euro worden bespaard op de energiekosten per jaar. Gemiddeld is de besparing euro per woning per jaar. De corporatie gebruikt het project als pilot voor duurzaam onderhoud. Door de aanpak besparen de inwoners van de 85 huizen op de energiekosten en is dreigende verpaupering voorkomen. Het is de bedoeling dat alle woningen naar een B-label gaan. De effecten van de maatregelen worden gedurende tien jaar geobserveerd. De ervaringen in Biddinghuizen worden meegenomen in Importheffing afgeschaft, spaarlampen goedkoper toekomstige onderhouds- en renovatieprojecten. In 2007 werd OFW Dronten ook al genomineerd voor de NET-Trofee, met een project rond de invoering van het energielabel. De andere twee finalisten van de NET-Trofee 2008 waren de gemeente Veenendaal en TNT. Beide kregen waardering van de jury voor de rol die zij spelen op het gebied van energiebesparing en verduurzaming van vastgoed. De Duitse producent Osram legt zich neer bij de afschaffing van de importheffing voor Chinese spaarlampen op de Europese markt. Daardoor worden de energiezuinige lampen vanaf oktober mogelijk een stuk goedkoper, zo heeft het ministerie van Economische Zaken bekendgemaakt. Volgens Europese afspraken was het al de bedoeling de heffing van 66 procent dit jaar te schrappen, maar Osram vroeg de Europese Commissie eerst te onderzoeken of daardoor geen Chinese lampen in Europa zouden worden gedumpt. Nu het bedrijf zijn eis heeft ingetrokken, kan de importheffing vervallen. Staatssecretaris van Economische Zaken Frank Heemskerk (PvdA) is verheugd over het besluit van Osram. Nederland behoorde tot de landen die zich in Europa verzet hebben tegen de heffing. Vorig jaar werden in Nederland zo n vijftien miljoen spaarlampen verkocht, bijna twee keer zoveel als een jaar eerder. Volgens de Raad Nederlandse Detailhandel krijgt de markt nu een enorme impuls. 90

3 Legrand sponsort Euroskills 2008 Legrand sponsort het grootste beroepenevenement van Europa, EuroSkills 2008, dat dit jaar voor de eerste keer plaatsheeft. Tijdens dit evenement, dat van 18 tot en met 20 september wordt gehouden in Ahoy Rotterdam, strijden meer dan vierhonderd vakjongeren om de titel beste vakman of vakvrouw van het jaar. De bijdrage van Legrand bestaat uit het leveren van elektrotechnische installatiematerialen, zoals schakelmateriaal, wandgoten, datanetwerken en schakel- en verdeelinrichtingen. De wedstrijddeelnemers werken door deze sponsoring met marktconforme materialen en systemen. Buiten de wedstrijden om demonstreert Legrand hoe een compleet datanetwerk wordt vervaardigd en hoe deze wordt getest. De demonstratie bestaat uit de aanleg van een complete data-installatie met onderdelen, zoals patchkasten, glasvezelverbindingen, een netwerk van cat.6 en 10 Gb, en een Wifi-toegangspunt in de wandgoten. CityNet klaar voor verglazing Amsterdam CityNet wil eind 2013 alle Amsterdammers van een glasvezelkabelaansluiting voorzien. Dat zegt Harmen Wagter, directeur van Glasvezelnet Amsterdam, het bedrijf dat de kabels aanlegt. De eerste huishoudens in de wijken Zeeburg, Osdorp en Watergraafsmeer zullen eind dit jaar worden aangesloten op het glasvezelkabelnetwerk. De aansluitkosten bedragen dertig miljoen euro. De gemeente Amsterdam zegt dat het streven is om alle stadsbewoners toegang te verschaffen tot het glasvezelnetwerk. Een definitief besluit over uitbreiding van het netwerk naar nieuwe wijken is nog niet genomen. Er moet ook geld voor zijn, zegt gemeentelijk glasvezelprogrammamanager Dirk van der Woude. De gemeente wil niet het voortouw nemen in financieringszaken, dat laten we aan de marktpartijen over. De kosten voor het aansluiten van alle Amsterdammers op het glasvezelnetwerk schat Wagter op driehonderd miljoen euro. Rectificatie Abusievelijk zijn in Intech Elektro en ICT van juni in het artikel Vooruitlopen, maar altijd met een praktische insteek op de pagina's 34 en 35 de bijschriften bij de foto s van Piet Hoving en Frans Damen verwisseld. Brede rivieren door oneindig grasland Vrij naar de gevleugelde woorden van Hendrik Marsman die er geen idee van had dat dit rustgevende tafereel ooit de energiehonger van Nederland zou helpen stillen. In december vorig jaar stipte ik de mogelijkheden al even aan om op de grens van zout en zoet water elektriciteit op te wekken. Deze ontwikkeling bracht mij in contact met wetenschapper dr.ir. Bert Hamelers van de Wageningen Universiteit. Allereerst: ook in Wageningen heerst de mening dat elektriciteit de energiedrager is voor de toekomst. Biomassa zal te kleinschalig blijken om in de wereldenergiebehoefte te voorzien. De overbevolking zal straks het uiterste van de voor landbouw geschikte gronden vergen. Fossiele brandstoffen zijn eindig en vergroten het kooldioxyde-probleem. Kernfusie heeft nog een lange weg te gaan. De waterstofeconomie dient zich ook nog niet aan. Hamelers maakt deel uit van een groep vorsers van de Wageningen universiteit die een methode heeft ontdekt om elektriciteit op te wekken uit het mengen van zout- en zoetwater. Laat ik proberen de achtergrond te verduidelijken. Stel we nemen een bloempot, dichten het gat onderin en zetten die bloempot in een bak zoet water. De bloempot vullen we met zout water. Door de poreuze wand lekt zout naar het zoete water tot de zoutconcentratie in en buiten de pot gelijk is. Zout in oplossing bestaat uit natrium- en chloorionen. Door de bloempot te vervangen door selectieve membramen die of natrium of chloor doorlaten lukt het met wat tussenstappen elektriciteit op te wekken. De thans werkende laboratoriumopstelling van circa 1 W wordt rond de zomer bij Harlingen opgeschaald tot 1 kw. Daarna ligt er 200 MW bij de afsluitdijk als potentie. In het Deltaplan moet nog een capaciteit van MW kunnen worden gehaald. In Wageningen loopt nog een tweede opmerkelijke ontwikkeling. Elektriciteit uit levende plantenwortels. Van een plant zit ongeveer de helft onder de grond in de vorm van wortels. Het deel boven de grond vormt plantaardige bestanddelen uit kooldioxyde en daglicht, bestanddelen die mede naar de wortels worden gevoerd. De wortels scheiden stoffen uit, exudaten, suikers. Een bijzondere bacterie voedt zich hiermee en scheidt elektronen af. Koolstofbolletjes in de groeiomgeving vormen de geleider waardoor de elektronen zich kunnen verplaatsen en als het ware te oogsten zijn. Een opstelling met een pol slijkgras laat zien dat het niet bij een theoretische beschouwing blijft. Zo zou een rijstveld aan elektriciteit eenzelfde waarde kunnen opleveren als de waarde van de rijst. Het zijn belangwekkende, maar nog prille ontwikkelingen die passen in het kader van duurzame elektriciteitsopwekking. In de toekomst zal ik je van de vorderingen van het onderzoek op de hoogte blijven houden. BOB VERHEUL, R.J.VERHEUL@LIVE.NL 91

4 DHV ontwerpt zonnecellenfabriek Photovoltech Photovoltech uit België heeft DHV geselecteerd voor het volledige ontwerp van haar nieuw te bouwen zonnecellenfabriek in Tienen, België. Het ingenieursbureau is verantwoordelijk voor het complete ontwerp van de fabriek: architectuur, bouwtechniek, gebouwgebonden en procesgerelateerde installaties. Daarnaast verzorgt DHV de bouwbegeleiding en hook-up. De zonnecellenfabriek heeft een bruto vloeroppervlak van m 2, verdeeld over drie bouwlagen. Op 1 januari 2010 moet de fabriek klaar zijn voor de productie van de eerste zonnecel. De fabriek zal uiteindelijk bijna 400 MW aan zonnecelproductiecapaciteit kunnen huisvesten. Samen met de reeds eerder aanwezige capaciteit in andere gebouwen van Photo vol - tech is dat goed voor een duurzame ener gieproductie van bijna 500 MW per jaar. DHV zal in deze nieuwe fabriek duurzame oplossingen toepassen op het gebied van waterbesparing, groene-daksystemen en warmteterugwinning. Student ontwikkelt valalarm voor ouderen Een vierdejaars student Elektrotechniek van Hogeschool Zuyd in Zuid-Limburg heeft een valdetectiesysteem voor ouderen ontwikkeld. Valt de bewoner van een zorgwoning, dan wordt automatisch een hulpverlener gewaarschuwd die virtueel ziet waar de oudere is gevallen. Een werkende demonstratieopstelling schakeld, de tv worden uitgezet, elektrische en gasapparatuur worden uitge- van dit systeem wordt aangelegd in de Opleidingswoning van de Hogeschool schakeld en de tuinverlichting worden in Weert. Het systeem is uitgevonden aangedaan. Ambulancepersoneel ziet door Wim Kitzen. De student heeft het dan meteen in welke woning ze moeten zijn, zegt Kitzen. De detectie-unit is valdetectiesysteem gekoppeld aan het op bustechnologie gebaseerde domoticasysteem in de Opleidingswoning. Na Kitzen denkt dat deze aanzienlijk klei- nu nog zo groot als een luciferdoosje. een val kan bijvoorbeeld automatisch ner kan worden uitgevoerd als het de verlichting in huis worden aange- systeem volledig is uitontwikkeld en het apparaatje in serie wordt gebouwd. Dan kan alles in een chip worden geprogrammeerd, waardoor het apparaat op termijn zelfs zo klein wordt dat het in kleding kan worden geïntegreerd. Dat laatste zal bijdragen aan de acceptatie, want onderzoeken hebben aangetoond dat mensen niet graag zo n apparaatje bij zich dragen. Kitzen ziet meer toepassingen voor dit valdetectiesysteem. In chemische fabrieken en ook bij vliegtuigonderhoud moeten monteurs op sommige plaatsen nu al een dergelijke apparaat bij zich dragen. Philips levert verlichting voor F1-circuit Singapore Philips levert de lampen voor de eerste formule 1-race die 's nachts wordt verreden. Dat heeft het elektronicaconcern bekendgemaakt. De Italiaanse firma Valerio Maioli ontwierp het verlichtingssysteem. De race is op 28 september in Singapore. Op het Marina Bay Street Circuit, dat het toneel vormt van de eerste Grand Prix van Singapore, komen bijna lichtprojectoren te staan. Die verlichten een parcours van ruim 5 km met licht dat volgens Philips vier keer zo fel is als dat van de lichtmasten in voetbalstadions. De lampen worden zo opgesteld dat zij geen schitteringen veroorzaken op het wegdek als dat nat is. Volgens Philips levert dat omstandigheden op die bijna te vergelijken zijn met daglicht. De internationale autosportbond FIA heeft het verlichtingssysteem na uitvoerige testen goedgekeurd. 92

5 AGENDA 9 11 september Bouw relatiedagen Evenementenhal, Gorinchem gorinchem.nl 30 september 3 oktober Aandrijftechniek & Factory automation Jaarbeurs, Utrecht oktober Energie 2008 Brabanthallen, Den Bosch oktober Bouw relatiedagen Evenementenhal, Hardenberg hardenberg.nl Congres Isso: de toekomst van de installateur Op donderdag 25 september a.s. vindt in het Theater Zuidplein te Rotterdam de vierde editie van het Isso-Najaarsoverleg plaats. Dit maal staat dé relatiedag voor de installatiesector in het teken van de toekomst van de installatiesector. Op het Najaarsoverleg zal Isso, onder de subtitel 'Toekomstparade', aandacht vragen voor het kennisniveau en de kwaliteit van de sector. Tijdens deze middag presenteert Isso op basis van drie onderwerpen een korte impressie van de lopende en komende projecten. De onderwerpen die hierbij centraal staan zijn: duurzaamheid, veiligheid & gezondheid en beheer & onderhoud. Verder zal Marktmonitor, op basis van recent onderzoek, inzicht geven in de toekomstige ontwikkelingen voor de installatiesector. Er wordt ingegaan op hoe bedrijven de innovatieve ontwikkelingen verwerken, wat die innovaties gedurende de afgelopen tien jaar zijn en of er voldoende kennis en kunde in het bedrijf aanwezig is om deze innovaties toe te passen. Het Najaarsoverleg heeft plaats op 25 september 2008, van uur, in het Theater Zuidplein te Rotterdam. De deelnamekosten bedragen 195 euro. Voor meer informatie en om je aan te melden is de website te raadplegen. Generatiewissel bij Hager Met ingang van 1 juli 2008 wordt Daniel Hager CEO bij de Hager Group. Het management heeft met de aanstelling een aanzet gegeven voor een generatiewissel bij het bedrijf. Daniel Hager heeft ervaring opgedaan bij diverse internationale ondernemingen. In 2003 trad hij toe tot het familiebedrijf. Alfred Bricka, die als $ceo het bedrijf sinds 1988 heeft geleid, is tot voorzitter van de Raad van Toezicht benoemd en Evi Hager is toegetreden als vicevoorzitter. Nieuw in de executive board van Hager zijn Bertrand Schmitt, verantwoordelijk voor Operations, en Philippe Ferragu, verantwoordelijk voor Central Group Operations. Esco s: de witte vlek Nederland Duitsland heeft er vijftig, Engeland vierentwintig, België dertig, Frankrijk meer dan honderd en Nederland heeft er geen, ondanks de Europese richtlijn. Dat blijkt uit een studie in 2007 over de ontwikkeling van Energie Service Companies (Esco s) in Europa in opdracht van de Europese commissie. De Energy Service Directive, die op dit moment in de Nederlandse wetgeving wordt geïmplementeerd, schrijft het bevorderen van Esco s voor. Maar wat is een Esco? De Italianen probeerden het begrip in het verleden strak te definiëren om de Esco gemakkelijk te kunnen subsidiëren. Andere landen waren daarop tegen. Volgens de toelichting op de wet, waarmee de richtlijn hier wordt ingevoerd, moet sprake zijn van het financieren van een energiebesparende maatregel en het lopen van risico. De achterliggende gedachte is dat een gebouweigenaar vaak niet geïnteresseerd is in energiebesparende maatregelen. Hij heeft wel de investering, maar niet de opbrengst. Bovendien zijn de energiekosten voor veel bedrijven en instellingen maar een fractie van hun totale kosten. Toch kunnen investeringen in energiebesparende maatregelen heel rendabel zijn. De gedachten van een Esco, in Ne der - land energiedienst genoemd, is dat een ander in een gebouw investeert en daarvan de revenuen heeft. Dat kan in allerlei vormen. Een nieuwe ketel neerzetten en de opbrengsten van het verminderde verbruik incasseren, maar ook het geheel overnemen van de installatie. De klant betaalt dan alleen nog maar voor geleverde warmte, licht en kracht. Volgens eerder genoemde studie ontwikkelt de Esco-markt zich in Europa snel. Een aantal nationale regeringen heeft belangrijke stappen gezet, zoals demonstratieactiviteiten, subsidies en richtlijnen voor contracten, om de Esco te bevorderen. Zo niet in Nederland. Bij de implementatie van de zogenoemde energiedienstenrichtlijn zijn geen wettelijke maatregelen voorzien die ons uit de blokken gaan helpen. De minister vindt stimulerende maatregelen niet nodig. Het effect van zo n houding kan zijn dat buitenlandse Escomaatschappijen hier komen helpen en de Nederlandse niet van de grond komen. Waarom zouden onze buurlanden met de dienstenrichtlijn in de hand wachten? En de Nederlandse initiatiefnemers? Nou die hebben het moeilijk. (Standaard)contracten, SLA s (service level agreements) en dergelijke ontbreken. Adequate financieringen, mogelijke subsidies en dergelijke zijn er niet. Nederlandse banken kennen het fenomeen niet. De basis willen ze financieren, maar als het spannend wordt? Het zou fijn zijn als de Nederlandse bedrijven van hun regering ook eens een steuntje in de rug krijgen, anders zijn we straks met z n allen de onderaannemer van een buitenlandse projectontwikkelaar. HARM VAN DER OEVER, UNETO-VNI 93