Jaarverslag Bureau Gelijke Behandeling Flevoland

Transcriptie

1 Jaarverslag 2012 Bureau Gelijke Behandeling Flevoland

2 1. Inleiding. Stichting Bureau Gelijke Behandeling Flevoland heeft een breed draagvlak: het bureau ontvangt subsidie van de 6 Flevolandse gemeenten. Sinds 28 juli 2009 is de Wet Gemeentelijke Antidiscriminatievoorzieningen (WGA) van kracht. Deze wet verplicht gemeenten hun inwoners toegang te bieden tot een laagdrempelige en onafhankelijke antidiscriminatievoorziening, waar zij terecht kunnen voor advies en bijstand. De 6 Flevolandse gemeenten spreken daarop uit Bureau Gelijke Behandeling Flevoland te beschouwen als hun antidiscriminatievoorziening in de zin van de wet. Begin 2010 wordt de samenwerking vastgelegd in een verordening. Alle Nederlandse gemeenten dienden vóór 28 januari 2010 uitvoering te geven aan de wet. Het toezicht hierop berust bij de provincies. In 2013 hebben gemeenten de taak om het Ministerie van SZW voor 1 april een overzicht te geven van het aantal meldingen 2012 inzake ervaren discriminatie: - door inwoners van hun gemeente waarbij het voorval plaatsvond binnen de eigen gemeente, - door inwoners van hun gemeente waarbij het voorval plaatsvond buiten de eigen gemeente, - door inwoners van buiten de gemeente waarbij het voorval plaatsvond binnen de grenzen van de eigen gemeente. Het personeelsbestand van Bureau Gelijke Behandeling Flevoland bestaat per maart 2013 uit 3,47 FTE. Een administratief vrijwilliger werkt 7 uren per week (0,19 FTE). De stichting begeleidt zowel MBO- als HBO stagiaires (SJD en MWD). Voorzitter van het bestuur (situatie maart 2013) is mevrouw E. Spliethof (Almere), penningmeester is dhr. F. Boundati (Noordoostpolder). Voor het bestuurssecretariaat bestaat een vacature. Lid van het bestuur is verder: mevr. L. Suarez Tripp (Lelystad). Vanaf 18 augustus 2008 hanteert de stichting, die tot dan toe Anti Discriminatie Bureau Flevoland heette, de naam: Bureau Gelijke Behandeling Flevoland. De stichting heeft twee kantoorruimten: - De Veste 10-02, 8231 JA Lelystad (voor Lelystad, Dronten, Urk en de Noordoostpolder) - Zoetelaarpassage 27, 1315 AV Almere (voor Almere en Zeewolde). Indien gewenst, b.v. vanwege handicap van de melder, vindt intake op locatie elders in Flevoland plaats. 2. Missie en kerntaken. Bureau Gelijke Behandeling Flevoland kent een brede doelstelling en richt zich op alle vormen van discriminatie: zowel naar ras/etnische afkomst, sekse, religieuze overtuiging, als naar seksuele geaardheid. Ook discriminatie naar leeftijd of (arbeids)handicap horen tot het werkterrein van het Bureau. Om dit doel, namelijk het bestrijden van discriminatie in de genoemde brede zin, te bereiken onderscheidt Bureau Gelijke Behandeling Flevoland drie kerntaken: 1. een curatieve taak: klachtbehandeling, advies en begeleiding slachtoffers, bemiddeling bij conflicten, 2. registratie klachten t.b.v. regionale en landelijke rapportages en monitoring discriminatie incidenten,

3 3. een preventieve taak: voorlichting, trainingen en gastlessen, advies en helpdesk, beleidsadvisering, ondersteunen (lokale) organisaties, documentatie. Ondersteuning door het Bureau is voor individuen kosteloos. Organisaties wordt in sommige gevallen gevraagd om een bijdrage in de kosten. Inwoners van de gehele provincie Flevoland kunnen een beroep doen op ondersteuning door Bureau Gelijke Behandeling Flevoland. 3. Wettelijk kader. De Nederlandse wetgeving bevat een aantal wetsartikelen, dat expliciet discriminatie verbiedt. Met name in het strafrecht zijn deze artikelen uitgewerkt (artikel 90 quater, artikel 137 c,d,e,f,g en 429 quater). In het burgerlijk recht is de basis voor vervolging in een discriminatiezaak artikel 162, boek 6, BW: de onrechtmatige daad. Eveneens van groot belang is artikel 1 van de Grondwet, nader uitgewerkt in de Algemene Wet Gelijke Behandeling (AWGB), die in 1994 van kracht is geworden. Deze wetten vormen het juridisch kader waaraan Bureau Gelijke Behandeling Flevoland de binnengekomen klachten en meldingen toetst. Zo nodig wordt daarbij advies gevraagd (en gegeven!) aan derden. Grondwet artikel 1: `Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan. 4. Positionering. Gestart als extern project van Axion is Bureau Gelijke Behandeling Flevoland (voorheen ADB Flevoland) sinds december 2002 een zelfstandige, onafhankelijke stichting. Voor de Stichting zijn intensieve relaties met samenwerkingspartners onontbeerlijk. Met OM en politie vindt regulier overleg (1x per 3 maanden) plaats in het zgn. RDO: Regionaal Discriminatie Overleg. Overige natuurlijke samenwerkingspartners voor de Stichting zijn: Sociaal-Raadslieden, Maatschappelijke Dienstverlening Flevoland, Juridisch Loketten, Slachtofferhulp, buurtbemiddeling, zelforganisaties en vanzelfsprekend gemeenten. Bureau Gelijke Behandeling Flevoland is tot eind 2010 lid van de vereniging Art.1. Per 30 december 2010 is deze vereniging opgeheven, naar aanleiding van een advies van Bureau Berenschot aan de rijksoverheid, waarin stond dat de voornaamste taken Van Art. 1, het behartigen van de belangen van de branche én het adviseren van de overheid, elk beter vanuit een zelfstandige rechtsvorm konden plaatsvinden. Inmiddels is sprake van een zelfstandige branche-organisatie van antidiscriminatievoorzieningen (LBA, sinds 5 augustus 2010) en een kenniscentrum, in de loop van 2012 ondergebracht bij RADAR in Rotterdam. De directeur van Bureau Gelijke Behandeling is tevens voorzitter van de LBA. Gezamenlijk leveren de antidiscriminatievoorzieningen verenigd in de LBA gegevens aan voor de jaarlijkse rapportage `Kerncijfers ADB s en Meldpunten. In het kader van de WGA rapporteert elke antidiscriminatievoorziening naar die eigen gemeenten, waarmee in het kader van deze wet een convenant is afgesloten. Landelijk wordt verder samengewerkt met het College voor de Rechten van de Mens (CRM, voorheen Commissie Gelijke Behandeling), de CG-Raad (Chronisch zieken en Gehandicapten Raad Nederland), Movisie, het LOM (Landelijk Overleg Minderheden), het LECD-OM (Landelijk Expertise Centrum Discriminatie van het Openbaar Ministerie) en het LECD-politie.

4 Diverse organisaties voorzien Bureau Gelijke Behandeling Flevoland van materialen voor preventie-activiteiten. Sinds 2007 ontwikkelt het Bureau daarnaast ook eigen materialen. Samen met vrijwilligers van COC Flevoland worden gastlessen seksuele diversiteit gegeven. De Stichting is lid van Kleurrijk Almere, fungeert als trekker van het deurpanel ROSA (Regels Op Stap Uitgaan Almere) en de stuurgroep HLBT Almere, neemt deel aan het Groot-team Zeewolde, het Sociaal Café Almere-Buiten en het Wie kiest Wat-overleg Noordoostpolder. Voor Lelystad is BGBF verantwoordelijk voor de uitvoering van het HLBT-beleid in de periode In Almere is BGBF op dit terrein meewerkend uitvoerder. In zowel Almere als Lelystad heeft het Bureau samen met resp. de Schoor en de Stichting Welzijn Lelystad een coördinerende rol bij de Dag van de Dialoog. De startende en ervaren gespreksleiders van deze Dag worden in het hanteren van de dialoogmethode getraind door een medewerker van Bureau Gelijke Behandeling Flevoland.

5 1. Producten behorend bij de Wet Gemeentelijke Antidiscriminatievoorzieningen (WGA): klachtbehandeling en registratie, rapportage aan de gemeenten volgens het format van BZK/SZW. Regionaal Discriminatie Overleg met Politie en Openbaar Ministerie, monitoring. Toelichting op de uitvoering van de WGA taken door Bureau Gelijke Behandeling voor de 6 gemeenten in Flevoland. Bureau Gelijke Behandeling Flevoland berekent de kosten van de voorziening in het kader van de WGA naar evenredigheid van inwoneraantal (peildatum per 1 februari 2012; bron: CBS) door aan de gemeenten in het werkgebied. Met deze voorziening zijn de volgende taken en prestaties gemoeid: BGBF draagt zorg voor onafhankelijke bijstand aan klager en registratie van klachten conform het landelijk protocol klachtbehandeling. BGBF zorgt voor laagdrempelige toegankelijkheid voor het indienen van klachten en garandeert, indien de 6 gemeenten de gevraagde bijdrage van 0,38 euro per inwoner betalen, een fysieke en telefonische bereikbaarheid van 40 uur per week. De organisatie is verder dag en nacht digitaal bereikbaar. BGBF borgt de kwaliteit van het personeel. De vereisten in de Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) zijn daarbij de minimumstandaard. De organisatie heeft een inwerkprogramma voor nieuwe medewerkers en zorgt voor regelmatige nascholing. In dienst zijnde klachtbehandelaars verenigen deskundigheid op het gebied van strafrechtelijke en civielrechtelijke aanpak en alle andere gangbare (klacht)procedures. Zij nemen deel aan intervisiebijeenkomsten met collega s van andere antidiscriminatievoorzieningen. BGBF garandeert de registratie van klachten en meldingen conform de WGA, het Besluit gemeentelijke antidiscriminatievoorzieningen en de Ministeriële Regeling (MR) in een landelijk gehanteerd digitaal registratieprogramma. BGBF garandeert dat het College van Burgemeester en Wethouders jaarlijks voor 1 maart de registratiegegevens ten aanzien van het vorige jaar ontvangt of zo veel eerder als in de verordening met de betreffende gemeente is overeengekomen. Het College kan daarmee voor 1 april voldoen aan de rapportageverplichting conform de WGA aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). BGBF hanteert daarbij het door het Ministerie vastgestelde format zoals dat nu geldt of in de toekomst zal worden gewijzigd. BGBF neemt deel aan het regionaal discriminatieoverleg (RDO). In dit in de Aanwijzing Discriminatiezaken door de Procureurs Generaal ingestelde periodieke overleg met politie, Openbaar Ministerie en gemeenten komen discriminatieklachten aan de orde en wordt de voortgang in strafrechtzaken besproken en bevorderd. Naast dit gestructureerde periodieke contact is er in de praktijk regelmatig tussentijds overleg over operationele vraagstukken met betrekking tot concrete zaken. BGBF voert PR-activiteiten uit gericht op de totaliteit van het werkgebied om de naamsbekendheid van de WGA-voorziening te bevorderen. 1.1 Klachtbehandeling. In 2012 heeft Bureau Gelijke Behandeling Flevoland 321 meldingen inzake discriminatie ontvangen. Een overzicht van het aantal meldingen per gemeente, discriminatiegrond en aard is in dit jaarverslag opgenomen als bijlage 1. De prognose uit het werkplan 2012 (250) is daarmee ruim gehaald. De volgende figuur toont een overzicht van de ontwikkeling van het aantal klachten en meldingen bij Bureau Gelijke Behandeling sinds 2002 (oprichting en doorstart, toen nog als Anti Discriminatie Bureau Flevoland).

6 Ontwikkeling aantal klachten Toelichting: In 2008 was door technische problemen bij de systeemontwikkelaar melden via de website gedurende langere tijd onmogelijk. Hierdoor bleef het aantal meldingen achter bij het voorgaande jaar, 2008 was ook het jaar waarin ADB Flevoland haar naam wijzigde in Bureau Gelijke Behandeling en het Lelystadse kantoor verhuisde. In de zomer van 2009 en de vroege herfst van 2010 is er een landelijke campagne meldingsbereidheid gehouden, gefinancierd door het Ministerie van BZK, onder de titel: `Moet jij je eigen ik verstoppen?. Vooral in 2010 heeft dit geleid tot een toename van het aantal meldingen. In 2011 is er geen landelijke campagne geweest, dit is naar de mening van Bureau Gelijke Behandeling Flevoland de voornaamste reden van de lichte daling van het aantal meldingen in dat jaar van discriminatie in Flevoland. In 2012 is er weer sprake van een toename van het aantal meldingen. Een verklaring voor deze

7 laatste toename kan worden gevonden in de 36 meldingen die Bureau Gelijke Behandeling ontving n.a.v. het meldpunt Midden- en Oost-Europeanen van de PVV. Voor 2014 heeft minister Asscher (SZW) een nieuwe landelijke campagne meldingsbereidheid aangekondigd. In 2013 vindt geen landelijke campagne plaats. Discriminatiegronden Percentage in 2012 Herkomst / Kleur / Ras 52 Godsdienst 4 Levensovertuiging 0 Politieke overtuiging 0 Nationaliteit 1 Geslacht 10 Seksuele gerichtheid 7 Leeftijd 10 Handicap 6 Burgerlijke staat 0

8 Uiterlijke kenmerken (Vanaf 1 jan geregistreerd onder: Nietwettelijke gronden) 0 Niet-wettelijke gronden 10 Arbeidsduur 0 Onbekend 0 Totaal 100 Toelichting gronden: Herkomst, kleur, ras: Het begrip ras dient in overeenstemming met de definitie in het Internationaal Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van rassendiscriminatie (IVUR) en jurisprudentie van de Hoge Raad ruim te worden uitgelegd en omvat tevens: huidskleur, afkomst, nationale of etnische afstamming, maar ook fysieke, etnische, geografische, culturele en historische kenmerken kunnen ertoe leiden dat er sprake is van discriminatie op grond van herkomst, kleur, ras. Godsdienst: Het begrip godsdienst dient overeenkomstig de Grondwet en internationale verdragen ruim te worden uitgelegd en omvat niet alleen het hebben van een geloofsovertuiging, maar ook het zich ernaar gedragen. Dit laatste aspect wordt ook wel `handelingsvrijheid genoemd. Levensovertuiging: Onder levensovertuiging wordt verstaan een min of meer coherent stelsel van ideeën, waarbij sprake is van fundamentele opvattingen over het menselijk bestaan. Politieke overtuiging: Hierbij gaat het om een politieke gezindheid die kan worden afgeleid uit uitingen of lidmaatschappen. Nationaliteit: Klachten op deze grond hebben betrekking op het niet of onder minder gunstige voorwaarden aanbieden van goederen of diensten aan personen die niet beschikken over de Nederlandse nationaliteit en/of die in het bezit zijn van een tijdelijke verblijfsvergunning. Geslacht: Hierbij gaat het veelal om vrouwen die ongelijk worden behandeld ten opzichte van mannen en dan vooral bij arbeid, b.v. minder gunstige arbeidsvoorwaarden bij salaris, promotie, doorstroom en benadeling op grond van zwangerschap. Het kan echter ook gaan om mannen die nadelig worden behandeld ten opzichte van vrouwen. Discriminatieklachten van transgenders vallen eveneens onder de discriminatiegrond geslacht. Seksuele gerichtheid: Het gaat daarbij om voorvallen n.a.v. de (vermeende) homo- of heteroseksuele gerichtheid van de melder. Biseksualiteit valt hier ook onder. Leeftijd: De Wet Leeftijd heeft betrekking op onderscheid bij de arbeid, het vrije beroep en het beroepsonderwijs. Naast de arbeidsmarkt betreft een deel van de klachten leeftijdsdiscriminatie bij commerciële dienstverlening en collectieve voorzieningen. Klachten over voorzieningen hebben vooral betrekking op regels van de overheid waarbij leeftijdsgrenzen worden gehanteerd. Klachten over dienstverlening betreffen vooral uitsluiting van bepaalde diensten op grond van leeftijd. Deze klachten vallen echter buiten de reikwijdte van de (huidige) wetgeving. Er is wel een Europese Richtlijn in voorbereiding die discriminatie verbiedt op grond van leeftijd (en handicap, seksuele gerichtheid, godsdienst of levensovertuiging) bij onder andere de toegang tot goederen en diensten. Handicap of chronische ziekte: De Wet Gelijke Behandeling op grond van handicap of chronische ziekte verbiedt het maken van onderscheid bij arbeid, het vrije beroep, primair en voortgezet onderwijs, beroepsonderwijs en wonen. In 2012 is de Wet uitgebreid met openbaar vervoer.

9 Burgerlijke staat: Deze grond heeft betrekking op onderscheid op grond van de in Nederland erkende vormen van samenlevingsverbanden. Onderscheid tussen mensen met en zonder kinderen kan echter leiden tot indirect onderscheid op grond van burgerlijke staat, omdat gehuwde mensen significant vaker kinderen hebben dan ongehuwde mensen. Uiterlijke kenmerken: Hierbij kan worden gedacht aan piercings, tatoeages, haardracht, kledingstijl en lichaamsgewicht. Vanaf 1 januari 2012 worden deze meldingen geregistreerd onder niet-wettelijke gronden. In 2012 betroffen 2 van de 10 meldingen niet-wettelijke gronden meldingen over uiterlijke kenmerken: 1 x gewicht en 1 x lengte. Niet-wettelijke gronden: Het gaat hierbij om de meest uiteenlopende (vermeende) discriminatiegronden die vooralsnog niet onder de reikwijdte van de gelijkebehandelingswetgeving vallen: b.v. sociale of financiële positie, inkomen, woonplaats, postcode en het hebben van een strafblad. Daarnaast vanaf 1 januari 2012: o.a. piercings, tatoeages, haardracht, kledingstijl, lichaamsgewicht en lengte. Arbeidsduur: Het nadelig behandelen van personen met een parttime baan ten opzichte van personen met een fulltime baan. Terrein Klachten naar terrein (% in 2012) Arbeid 28 Commerciële dienstverlening 4 Buurt / Wijk 15 Huisvesting 1

10 Politie/Justitie/OM 4 Onderwijs 6 Media / Reclame 3 Horeca / Amusement 5 Sport / Recreatie 3 Publiek / Politieke opinie 13 Openbare ruimte 9 Privésfeer 2 Collectieve voorzieningen 7 Overig 0 Onbekend 0 Totaal 100 Analyse van de jaarcijfers 2012 van Bureau Gelijke Behandeling Flevoland (zie bijlage 1). Aantal klachten: - Het aantal klachten is in 2012 in vergelijking met 2011 gestegen met 15 % ( van 279 naar 321). Een deel van de toename is veroorzaakt door het aantal meldingen dat is binnen gekomen n.a.v. het MOE-meldpunt van de PVV. In vergelijking met 2011 zijn er vanuit alle gemeenten in Flevoland per gemeente meer meldingen binnen gekomen, alleen het aantal voor Zeewolde is ongeveer gelijk gebleven (-1). Het aantal meldingen vanuit Lelystad, Dronten, Noordoostpolder en Urk is voor elk van deze gemeenten toegenomen met ongeveer 30%. De stijging voor Almere is 2,5%. - Het aantal meldingen als percentage van het totaal aantal meldingen in Flevoland is voor Dronten, Zeewolde, Gemeente Noordoostpolder en Urk vrijwel gelijk gebleven. Het percentage van de meldingen uit Almere is met 6% gedaald en het aandeel van de meldingen uit Lelystad is met 4% gestegen. Veroorzakers: - De veroorzaker van de ervaren discriminatie is bij 68 % van de meldingen een bedrijf. Dit percentage is ongeveer even hoog als in Het percentage Nederlandse veroorzakers was in 2011 verdubbeld t.o.v In 2010 was het percentage Nederlandse veroorzakers ook al gestegen met 50% t.o.v Ook in 2012 is het percentage Nederlandse veroorzakers weer gestegen, namelijk met 3,6%.

11 Slachtoffers: - De percentages van de herkomst van de slachtoffers/melders komen vrijwel overeen met voorgaande jaren. Er zijn slechts kleine verschuivingen waar te nemen. Nog altijd is het hoogste aantal meldingen afkomstig van melders van Nederlandse herkomst. Discriminatiegronden: Het percentage van de meldingen met betrekking tot herkomst/kleur/ras is, evenals in 2011 het geval was, in 2012 substantieel toegenomen (52,1% t.o.v. 43,5%). Het percentage meldingen met als discriminatiegrond godsdienst is afgenomen van 8 % in 2011 naar 3,6%. De meldingen waarbij sprake is van de overige discriminatiegronden zijn in percentages niet opvallend gewijzigd. Het aantal meldingen met als grond herkomst/kleur/ras is duidelijk gestegen namelijk van 131 in 2011 naar 176 in Ook worden meer meldingen gedaan waarbij geen sprake is van wettelijke gronden, namelijk van 21 in 2011 naar 34 in Het aantal meldingen met als grond godsdienst is gehalveerd (van 24 naar 12). Ook in 2011 was hier ook al sprake van een daling in het aantal, namelijk van 32 naar 24. Het aantal meldingen seksuele gerichtheid is ook toegenomen. Bij deze meldingen zijn nu nog (conform landelijke afspraken) de klachten inzake schelden tegen politie-ambtenaren opgenomen (voorbeeld: homo, vuile flikker). Dit is per 1 januari 2013 gewijzigd waardoor beter zichtbaar wordt wanneer er sprake lijkt te zijn van discriminatie van homo s, lesbische vrouwen en biseksuelen of geweld tegen deze groep. Nog altijd vormt herkomst/kleur/ras met 52,1% de belangrijkste discriminatiegrond, gevolgd door geslacht en leeftijd (beide 10%). Het aantal meldingen met als grond godsdienst is afgenomen van 8 naar 3,6%. Ook vorig jaar was er al een daling, namelijk van 9,7 naar 8%. Maatschappelijke terreinen waarop de discriminatie-ervaring plaatsvond: - Nog altijd is de arbeidsmarkt het terrein waarop de meeste meldingen betrekking hebben: (28,3%). Dit percentage was echter in 2011 nog 35,1%. Er is dus sprake van een substantiële daling. - Buurt/wijk ( met 15%) en publieke/politieke opinie ( met 12,8%), zijn ook terreinen met een hoog aantal meldingen. Toelichting oordelen (zie eveneens bijlage 1): In de discussie in sommige Flevolandse gemeenteraden n.a.v. de jaarcijfers van BGBF (o.a. Noordoostpolder 2010) werd door een deel van de vergadering nogal eens de conclusie getrokken, dat er, waar niet het oordeel `discriminatie is gegeven, `wel niets aan de hand zal zijn. Deze aanname is onjuist. Om deze reden geven wij graag de volgende toelichting op de oordelen: - Het oordeel `discriminatie mag door een antidiscriminatievoorziening uitsluitend worden gegeven bij een uitspraak door de rechter, het College voor de Rechten van de Mens (voorheen CGB) of jurisprudentie. Waar een dergelijke uitspraak in een individuele zaak niet voorhanden is dient te worden gekozen voor `vermoeden van discriminatie, ook wanneer dit vermoeden ( in een percentage uitgedrukt) de 99 % haalt. - Een melding krijgt `geen oordeel wanneer BGBF geen eigen onderzoek heeft kunnen doen, omdat b.v. de wederpartij medewerking weigert bij de hoorwederhoorprocedure, of de melder zelf- ondanks herhaald rappel - niet meer reageert. - Het oordeel`geen sprake van discriminatie volgt wanneer er een gerechtelijke uitspraak met deze strekking ligt, maar ook waar er in Nederland nog geen

12 dekkende wetgeving is op dit maatschappelijke terrein (zie bij de toelichting op de discriminatiegronden onder niet wettelijke gronden en uiterlijke kenmerken). Vergelijking met landelijk beeld: - De kerncijfers 2012 van de Landelijke Brancheorganisatie van Antidiscriminatiebureaus (LBA) zullen per 31 mei 2012 gereed zijn. Daarom kan nog niet worden aangegeven in hoeverre de Flevolandse cijfers afwijken of overeenstemmen met het landelijk beeld. Bij het inrichten van de infrastructuur voor de antidiscriminatievoorzieningen is de overheid uitgegaan van gemiddeld 7,5 meldingen per inwoners. Het Flevolandse aantal ligt hier evenals in voorgaande jaren enigszins boven. Dit hoeft niet te betekenen dat er in Flevoland bovengemiddeld wordt gediscrimineerd, maar kan alles te maken hebben met toegenomen meldingsbereidheid van de inwoners en toegankelijkheid/herkenbaarheid van Bureau Gelijke Behandeling Flevoland als antidiscriminatievoorziening Wat wordt er zoals gemeld? En wat wordt er vervolgens gedaan? Om inzicht te bieden in de aard van de ervaren discriminatie is in dit jaarverslag een aantal cases opgenomen van meldingen zoals deze in de loop van 2012 door BGBF zijn ontvangen en afgehandeld: Discriminatiegrond: herkomst/kleur/ras Tijdens de intake vertelt een cliënt met een donkere huidskleur, dat hij op zoek is gegaan naar opleidingsmogelijkheden binnen zijn woonplaats. Na wat uitzoekwerk heeft hij een passende opleiding gevonden en contact opgenomen met de desbetreffende onderwijsinstelling. Hij is uitgenodigd voor een gesprek. In dit gesprek heeft de cliënt zijn wens aangeven en verteld welke cursus hij zou willen volgen. Omdat degene met wie de cliënt in gesprek ging niet op de hoogte was van alle cursussen en mogelijkheden, is er een collega bijgehaald. Volgens de cliënt wilde deze collega niet naar zijn verhaal luisteren en kreeg hij te horen dat hij zich niet kon inschrijven voor de door hem gewenste cursus. De cliënt probeerde uit te leggen wat hij op de site van de opleiding had gelezen, maar kreeg weer als antwoord dat hij zich niet kon inschrijven, zonder dat uitgelegd werd waarom dit niet kon. Door de manier waarop de cliënt te woord is gestaan en omdat hij zich zonder enige toelichting niet kon inschrijven, voelt de cliënt zich gekleineerd en gediscrimineerd. Hij heeft het idee dat zijn huidskleur een rol heeft gespeeld bij de afwijzing. Om deze reden dient hij zelf een klacht in bij de directie van de onderwijsinstelling. Bij de intake bij BGB Flevoland wordt afgesproken eerst de reactie van de onderwijsinstelling af te wachten. De cliënt ontvangt vervolgens een schriftelijke reactie van de directeur, maar vindt deze reactie onvolledig en onbevredigend en wil zijn verhaal graag mondeling toelichten bij de instelling. In overleg met de cliënt verzoekt BGB Flevoland de directeur van de onderwijsinstelling of hij bereid is om in gesprek te gaan met de cliënt. De directeur gaat ingegaan op dit verzoek en er vindt een gesprek plaats met de cliënt, de directeur van de onderwijsinstelling en de klachtbehandelaar van BGB Flevoland. Het resultaat van dit gesprek is dat de cliënt zich op een positieve manier gehoord voelt en serieus genomen en dat het misverstand is weggenomen. De wederpartij ervaart het gesprek ook als waardevol, omdat aan de hand van de beleving van de cliënt duidelijk is geworden dat het aanbod op de site tot verwarring heeft geleid en dat dit niet goed is opgepakt door de desbetreffende medewerker. De site zal worden aangepast en er zal gesproken worden met de desbetreffende medewerker.

13 Discriminatiegrond: handicap/chronisch ziekte Een cliënt is reumapatiënt en kan wegens deze chronische ziekte niet werken met een computer. Toen haar partner nog leefde had ze wel een computer en een adres. Haar partner regelde dit voor haar. Af en toe kan de cliënt met begeleiding naar de stad om inkopen te doen. Zij heeft een kledingwinkel waar ze graag komt en wil op de hoogte gehouden worden van de aanbiedingen. Hiervoor moet een klantenkaart aangevraagd worden. Toen zij dit wilde doen is aan haar meegedeeld dat ze verplicht is om een adres op te geven. De cliënt heeft aangeven dat zij geen adres heeft en de reden hiervan meegedeeld. Tot haar grote teleurstelling kon haar favoriete kledingwinkel niets voor haar betekenen. De cliënt heeft vervolgens contact opgenomen met het hoofdkantoor. Ook daar heeft zij de mededeling gekregen dat zij zonder adres geen klantenkaart kon krijgen. In overleg met de cliënt heeft BGB Flevoland een brief geschreven aan het hoofdkantoor van de kledingzaak en uitleg gegeven over de chronische ziekte van de cliënt, waardoor zij niet kan werken met een computer en ook geen adres heeft. Namens de cliënt is verzocht of het bedrijf alsnog bereid zou willen zijn om naar mogelijkheden te kijken er voor te zorgen dat de cliënt toch een klantenkaart kon krijgen. In reactie op deze brief zendt het hoofdkantoor cliënt een klantenkaart. Discriminatiegrond: geslacht Cliënte is niet aangenomen voor een functie bij een gezondheidsinstelling omdat zij 2 jonge kinderen heeft. Cliënte ervaart dit als ongelijke behandeling op grond van geslacht. Zij is van mening is dat zij de functie goed kan combineren met de zorg voor haar kinderen. Cliënte wil haar verhaal kwijt en het voorval uitsluitend laten registeren. Discriminatiegrond: leeftijd Een bedrijf heeft een vacature geplaatst met een leeftijdseis, zonder de reden van deze eis te motiveren. BGB Flevoland heeft het bedrijf aangeschreven en geattendeerd op de wetgeving en verzocht om een reactie. Het bedrijf heeft meegedeeld dat het niet op de hoogte was van de wetgeving en dat de advertentie aangepast zal worden. Vervolgens heeft het bedrijf de aangepaste advertentie naar BGB Flevoland gestuurd met de vraag of deze nu goed is. Het bedrijf heeft daarbij de leeftijdseis uit de advertentie verwijderd. Discriminatiegrond: herkomst/kleur /ras Cliënt heeft een melding gedaan over een liedje dat tijdens de kerstviering op de school van haar dochter is gezongen. Verschillende klassen zongen een liedje en in één van de liedjes stond de tekst `vol is vol, we houden hier niet zo van al die buitenlanders. De cliënt geeft aan dat zij en meerdere andere ouders de tekst als beledigend en discriminerend hebben ervaren. Na uitzoekwerk is gebleken dat het om een moderne versie van het kerstverhaal ging. Omdat de boodschap bij de cliënt en meerdere ouders niet goed is overgekomen, heeft BGB Flevoland contact opgenomen met de directie van de onderwijsinstelling. De directeur meldt dat de school zelf ook al dergelijke signalen had gekregen en dat intern overlegd zal worden hoe hiermee om moet worden gegaan. De klachtbehandelaar heeft de directeur gevraagd om BGB Flevoland op de hoogte te brengen van de stappen die de school zet.

14 Discriminatiegrond: herkomst /kleur/ras Cliënte is via een uitzendbureau uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek bij een bedrijf. Zelf vindt ze het gesprek goed verlopen. Wel is ze verbaasd dat er naar haar herkomst werd gevraagd en dat dit wordt genoteerd op haar cv. Cliënte is van Marokkaanse herkomst. Zij geeft haar verbazing over de vraag ook door aan de contactpersoon van het uitzendbureau. Deze zegt dat de werkgever van vlotte Marokkaanse dames houdt. Cliënte blijkt niet aangenomen. Zij heeft geen duidelijke redenen te horen gekregen waarom ze niet geschikt zou zijn voor de functie. Door de vraag naar haar herkomst tijdens het sollicitatiegesprek en de keuze die volgens haar op basis daarvan is genomen, heeft zij het vermoeden dat zij gediscrimineerd is op grond van haar herkomst. Om die reden heeft zij contact opgenomen met BGB Flevoland. BGB Flevoland heeft een hoorwederhoorbrief verstuurd aan de werkgever. De werkgever reageert schriftelijk dat hij erg geschrokken is van dit schrijven en het bedrijf een breed diversiteitbeleid hanteert. Hij schrijft verder dat ruim 70% van de medewerkers van buitenlandse komaf is en er geen sollicitanten afgewezen worden vanwege geloof en/of herkomst. De reden om cliënte af te wijzen is dat de werkgever niet zag dat cliënte de complexe systemen waarmee gewerkt moet worden zou kunnen beheersen. De reden om cliënte toch uit te nodigen voor een gesprek, ondanks dat de werkgever op grond van haar cv al twijfelde, was dat het uitzendbureau er op stond haar voor te stellen. De reden om cliënte naar haar herkomst te vragen was puur uit interesse. De reactie van het bedrijf is voorgelegd aan cliënte. Zij meldde dat ze tevreden was met de reactie en dat duidelijk was geworden wat de reden voor afwijzing was. Dit is ook aan het bedrijf meegedeeld in een afsluitende brief. Discriminatiegrond: Seksuele gerichtheid Cliënt is doorverwezen door de politie. Hij woont samen met zijn vriend en heeft problemen met een buurman van Marokkaanse herkomst. Deze buurman is er 5 jaar geleden komen wonen en doet regelmatig meldingen van (geluids)overlast door cliënt en partner bij de politie. Zij willen geen overlast veroorzaken en doen er dan ook alles aan om dit te voorkomen en hebben al de nodige maatregelen genomen. De andere buren zeggen geen overlast te ervaren. De buurman blijft echter overlast melden. Buurtbemiddeling is ingeschakeld geweest, maar dit heeft niets opgelost omdat de buurman niet mee wilde werken. Een aantal maanden geleden zijn de ramen van het huis van de cliënt ingeslagen toen er niemand thuis was. Cliënt en partner hebben toen camera s opgehangen en de ramen zijn weer ingeslagen. Ook is er een camera meegenomen. Op beeld bleek dat de buurman het had gedaan. Cliënt heeft hier aangifte van gedaan. Er vinden diverse andere incidenten plaats. Melder kan geen andere reden bedenken dan dat het om homohaat moet gaan. De buurman verzint elke keer weer iets anders om over te klagen bij de politie. BGB Flevoland heeft contact gehad en overlegd met politie, een veiligheidsmedewerker van de gemeente en het OM. De zaak is door iedereen nauwlettend gevolgd. Cliënt kon elk incident melden bij de politie en dan werd er direct actie ondernomen. Cliënt bleef BGB melden welke incidenten er plaats vonden en BGB heeft hem morele steun en een luisterend oor geboden. Waar mogelijk heeft BGB informatie ingewonnen en hem geadviseerd over te nemen stappen. Uiteindelijk is er n.a.v. de aangifte een zaak geweest bij de rechter. Er is niet aangetoond dat het om homohaat ging. De buurman heeft nooit uitspraken gedaan die dit bevestigen. De buurman heeft een straf gekregen voor het ontvreemden van de camera en vernieling van de ruiten. Ook kreeg hij een proeftijd van 2 jaar. Sinds de uitspraak door de rechter hebben er geen incidenten meer plaats gevonden.

15 1.3. Enquête cliënttevredenheid. Ook in 2012 heeft Bureau Gelijke Behandeling Flevoland enquêtes verstuurd om de cliënttevredenheid over de wijze van klachtbehandeling in kaart te brengen. De enquête is verstuurd naar cliënten voor wie de behandeling van hun klacht inzake ongelijke behandeling is afgerond. Aan de hand van vragen kunnen cliënten aangeven of zij tevreden zijn over de ondersteuning door de medewerkers, over de stappen die zijn ondernomen, over het eventuele resultaat van de klachtbehandeling en over het omgaan met hun privacy. In de enquête wordt cliënten tevens gevraagd een rapportcijfer te geven voor de geboden hulp. Tot slot kunnen zij aangeven of zij bij een volgende discriminatoire ervaring opnieuw contact met het bureau zouden opnemen en of zij eventuele suggesties of verdere opmerkingen hebben. Bureau Gelijke Behandeling Flevoland verstuurt de enquêtes, inclusief een geadresseerde en gefrankeerde retour envelop, zodat cliënten de enquête kosteloos kunnen terugsturen. In 2012 heeft Bureau Gelijke Behandeling Flevoland 15 enquêtes retour ontvangen. Het gemiddelde cijfer dat deze 15 cliënten voor de geboden hulp geven komt uit op 9.2. Het laagste cijfer was een 8 en zeven cliënten gaven zelfs een 10. Dertien cliënten geven aan dat er zorgvuldig is omgegaan met hun gegevens, één cliënt heeft geen idee en één heeft de vraag niet ingevuld. De veertien cliënten die de vraag Zou u bij discriminatie weer een klacht indienen bij ons bureau? hebben ingevuld hebben hierop allen met ja geantwoord. De onderstaande tabel geeft aan in hoeverre cliënten tevreden zijn over de ondersteuning van de medewerker(s) van Bureau Gelijke Behandeling. Omdat niet alle cliënten alle vragen hebben beantwoord is het totaal aantal bij sommige vragen lager dan 15. slecht matig voldoende goed uitstekend totaal bereikbaarheid bureau beschikbare tijd medewerker deskundigheid medewerker persoonlijke behandeling bruikbaarheid verkregen informatie nakomen van afspraken stappen genomen n.a.v. klacht resultaat klachtbehandeling In de enquête is ook ruimte voor opmerkingen. De volgende opmerkingen zijn gemaakt: Gewoon doorgaan met uw goede werk. Mensen zoals ik hebben u en uw collega's erg nodig in deze tijden Meer bekendheid. De mensen moeten weten dat er zoiets bestaat. Ga zo door. Toppie Ik wil jullie bedanken voor het behandelen van mijn zaak. Ga zo door, prima geholpen Hartelijk dank voor de moeite

16 Vanaf heb ik hulp gezocht en niet gehoord en geholpen, en bij BGB is het probleem direct opgelost. Alles is uitstekend verholpen en ik ben vriendelijk en respectvol geholpen, hiervoor mijn hartelijke dank. Was blij dat er zo'n bureau is waar je je klacht kan aangeven Geconcludeerd kan worden dat de cliënten die de enquête teruggestuurd hebben over het algemeen zeer tevreden zijn Registratie van klachten en rapportages aan gemeenten conform de eisen die de wet stelt en monitoring. Medio 2011 is LBAnet in gebruik genomen, het regsitratiesysteem van de Landelijke Brancheorganisatie van Antidiscriminatiebureaus (LBA), dat voldoet aan de eisen van de WGA en privacy-vereisten van het College Bescherming Persoonsgegevens. In dit systeem kunnen naast klachten en meldingen ook voorlichtingen en informatieverzoeken worden geregistreerd. De directeur van Bureau Gelijke Behandeling Flevoland heeft in 2012 in opdracht van de LBA de gebruiksvriendelijkheid van het systeem verder laten verbeteren. Medio juni zijn de wensen van de gebruikers geïnventariseerd tijdens een landelijk gebruikersoverleg, waarna is begonnen met de implementatie ervan. Per eind 2012 maken alle antidiscriminatievoorzieningen gebruik van het systeem, met uitzondering van het Meldpunt Discriminatie Regio Amsterdam. Dit bureau oriënteert zich op de overstap per 1 januari Medio februari 2013 heeft Bureau Gelijke Behandeling alle Flevolandse gemeenten een ingevulde rapportagegenerator 2012 gestuurd, zodat deze gemeenten tijdig (dwz. voor 1 april 2013) aan het Ministerie van SZW kunnen rapporteren. Dit ministerie heeft de portefeuille discriminatie bij de start van het kabinet Rutte II overgenomen van BZK Samenwerking met Openbaar Ministerie en politie in Regionaal Discriminatie Overleg RDO). Het RDO van Openbaar Ministerie, Politie Flevoland en Bureau Gelijke Behandeling wordt een maal per kwartaal gehouden. Politie Flevoland en Bureau Gelijke Behandeling ontmoeten elkaar maandelijks in het zgn. klein RDO. Tijdens dit laatste overleg zijn in 2012 de belangrijkste trends en ontwikkelingen besproken en tevens de resultaten van de 14-daagse query op discriminatieverwante woorden binnen het registratiesysteem van Politie Flevoland. Vanaf 2013 zal het RDO een maal per jaar gezamenlijk worden gehouden met de regio s Gooi en Vechtstreek en Utrecht. Officier Annemieke Drogt is belast met de portefeuille discriminatie van deze 3 voormalige politieregio s. Tijdens de RDO vergaderingen is in 2012 aandacht besteed aan: zaaksoverleg, training medewerkers FAST, horecadiscriminatie, LHBT-veiligheid, mogelijkheid tot gezamenlijke rapportage discriminatiecijfers Politie Flevoland en Bureau Gelijke Behandeling. Het Openbaar Ministerie geeft de landelijke monitor `Cijfers in beeld uit. De nieuwe beleidssecretaris van het OM maakt tijdens een lunch bij Bureau Gelijke Behandeling kennis met de klachtbehandelaars Politiecijfers discriminatie De contactpersoon discriminatiezaken van Politie Flevoland houdt conform landelijke richtlijnen een EXCELbestand bij, waarin primaire gegevens van alle aangiften en

17 mutaties die mogelijk discriminatoir van aard zijn, worden bijgehouden. BGBF krijgt met enige regelmaat een update van dit Excelbestand. De stichting neemt de aangiften en mutaties uit dit bestand van de politie in haar eigen registratiesysteem op als `meldingen door politie. Dit is uitsluitend bedoeld voor monitoring en registratie van de mogelijk discriminatoire voorvallen in Flevoland. De verantwoordelijkheid voor onderzoek blijft vanzelfsprekend volledig bij de politie, die voor vervolging bij het Openbaar Ministerie. De meldingen en de bijbehorende vervolgacties worden besproken tijdens het Regionaal Discriminatie Overleg (RDO) van de drie betrokken partijen. Cijfers 2012: Almere: 40 Dronten: 08 Lelystad: 09 NOP: 06 Urk: 07 Zeewolde: 05 Totaal: 75 Politiemeldingen per grond uitgaande van de registratie 2012: herkomst, kleur, ras: 54 seksuele gerichtheid: 19 godsdienst: 03 niet wettelijke gronden: 01 handicap/chronische ziekte: 01 geslacht: 01 Totaal: 79 NB: Er zijn 4 meldingen waarbij dubbele gronden aan de orde zijn. 2 meldingen betreffen een combinatie van herkomst, kleur, ras en godsdienst en 2 meldingen een combinatie van herkomst, kleur, ras en seksuele gerichtheid. Politiemeldingen per gemeente, per grond, uitgaande van de registratie 2012: Almere herkomst, kleur, ras: 32 seksuele gerichtheid: 09 totaal: 41 NB: Er is voor Almere 1 melding met dubbele grond. Dit betreft een melding in de combinatie herkomst, kleur, ras en seksuele gerichtheid. Dronten: herkomst, kleur, ras: 05 seksuele gerichtheid: 02 godsdienst: 02 handicap/chronische ziekte: 01 totaal: 10

18 NB: Er is voor Dronten 2 meldingen met dubbele grond. Dit betreft een melding in de combinatie herkomst, kleur, ras en seksuele gerichtheid en een melding in de combinatie herkomst, kleur, ras en godsdienst. Urk: herkomst, kleur, ras: 03 seksuele gerichtheid: 03 niet wettelijke gronden: 01 totaal: 07 Zeewolde herkomst, kleur, ras: 02 seksuele gerichtheid: 03 totaal: 05 NOP herkomst, kleur, ras: 04 seksuele gerichtheid: 01 geslacht: 01 totaal: 06 Lelystad: herkomst, kleur, ras: 08 seksuele gerichtheid: 01 godsdienst: 01 totaal: 10 NB: Er is voor Lelystad 1 melding met dubbele grond. Dit betreft een melding in de combinatie herkomst, kleur, ras en godsdienst. Hakenkruis-bekladdingen, uitgaande van de registratie 2012: Almere: 05 Dronten: 02 Lelystad: 01 NOP: 02 Urk: 01 Zeewolde: 01 Totaal: 12 Analyse en commentaar politie-cijfers: Het aantal aangiftes/mutaties is in verhouding tot 2011 licht gestegen: 68 in 2011 en 75 in De aangiftes/ mutaties in Almere, Dronten, Lelystad en NOP hebben net als in 2011 vooral betrekking op de grond herkomst, kleur, ras. Almere en Lelystad hebben beide 1 melding met een duidelijke uiting van antisemitisme. Het aantal aangiftes/mutaties op Urk en in Zeewolde is meer dan verdubbeld. In verhouding tot 2011 heeft zowel de gemeente Urk als de gemeente Zeewolde veel meldingen over seksuele gerichtheid. Voor Urk betreft dit 3 van de 7 meldingen en voor Zeewolde 3 van de 5 meldingen. Beide gemeentes hadden in 2011 geen enkele melding op grond van seksuele gerichtheid.

19 Het aantal meldingen over hakenkruis-bekladdingen is in verhouding tot 2011 gedaald: 17 in 2011 en 12 in De gemeente Lelystad maakt zelf geen melding van hakenkruis-bekladdingen (de hakenkruis-melding van dit jaar is niet door de gemeente gedaan, maar door een andere aangever). In reactie op het verzoek van Politie Flevoland om deze registratie wel bij te houden meldt de verantwoordelijk ambtenaar `dat het er nooit meer dan 5 zijn en er toch niets mee gedaan wordt. De politie is echter van mening dat het niet aan de ambtenaar is om hierover te oordelen: soms laat een hakenkruis de `handtekening van de dader zien en ook is het zeer belangrijk bij te houden of sprake is van een `doelbekladding of een schijnbaar willekeurige vernieling Overige zaken klachtbehandeling en registratie. Intervisie klachtbehandeling. 5 maal per jaar vindt intervisie plaats tussen de klachtbehandelaars van de regio s Midden-nederland, Zaanstreek/Waterland, Kennemerland, Noord-Holland Noord, Gooi & Vechtstreek en Flevoland. In dit overleg wordt casuïstiek besproken t.b.v. standaardisatie aanpak en registratie en het gebruik maken van elkaars deskundigheid en ervaring. Training buurtbemiddeling en jongerenbemiddelaars Almere. Een van de klachtbehandelaars heeft een training verzorgd aan de buurtbemiddelaars, jongerenbemiddelaars en hun coördinatoren in Almere. Tijdens deze training zijn de taken en werkzaamheden van Bureau Gelijke Behandeling en de mogelijkheden voor doorverwijzing aan de orde gekomen. Door middel van het bespreken van verschillende casussen is aandacht besteed aan het herkennen van discriminatie, het verschil tussen vooroordelen en discriminatie en de mogelijkheden discriminatie aan te pakken. Na afloop van de training zijn afspraken gemaakt over wederzijdse samenwerking: warme doorverwijzing van cliënten en gebruik maken van elkaars deskundigheid. Cursus antidiscriminatierecht beginners. Twee klachtbehandelaars van resp. BGB Flevoland en Art.1 Midden Nederland hebben in samenwerking met het College voor de Rechten van de Mens (voorheen CGB) een cursus antidiscriminatierecht voor beginners gegeven aan nieuwe collega s en stagiaires van de antidiscriminatievoorzieningen in het land. In totaal hebben aan deze cursus 25 personen deelgenomen. De inhoud van de training was gericht op: kennis wetgeving discriminatie en Algemene Wet Gelijke Behandeling, klachtbehandeling en werkwijze. 2. Producten preventie en voorlichting Gastlessen Basisonderwijs, Voortgezet Onderwijs en Speciaal Onderwijs. In de periode januari t/m december 2012 zijn er door voorlichter 108 gastlessen verzorgd voor alle groepen in het basis speciaal en het voortgezet onderwijs in diverse gemeenten Flevoland en Gooi en Vechtstreek. (Basisonderwijs: 102 lessen, voortgezet onderwijs: 6 lessen). In juni 2012 is er een nieuw aanbod gastlessen ontwikkeld voor het schooljaar 2012/2013. Dit is - voorzien van aanvraagformulieren - verstuurd naar alle basisscholen en het voortgezet onderwijs in Flevoland en Gooi en Vechtstreek (zie bijlage 2). Onze collega organisatie in deze laatste regio Art.1 Gooi en Vechtstreek beschikt namelijk niet over een voorlichter, terwijl er vanuit deze regio wel belangstelling bleek te bestaan voor gastlessen.

20 gastlessen basisonderwijs 6 gastlessen voortgezet onderwijs 3 voorlichtingen organisaties 0 Het doel van de gastlessen is om kinderen en jongeren te leren omgaan met verschillen en begrippen als vooroordelen, verdraagzaamheid, multiculturele samenleving en discriminatie, kortom: respectvol leren omgaan met elkaar. Deze verzorgen wij op maat, waarbij wij de gastlessen afstemmen op het lesprogramma van de school en de situatie binnen een groep. Ook bieden wij workshops of voorlichtingen herkenning van discriminatie' aan voor docenten en ouders Overzicht aantal gegeven gastlessen per thema per gemeente in het jaar 2012 Aantal gastlessen basisonderwijs per gemeente Flevoland en Gooi en Vechtstreek Basisonderwijs Bedrijven / organisaties Almere Lelystad Emmeloord Urk Naarden Bussum Aantal gastlessen in het basisonderwijs Flevoland Almere : 53 Lelystad : 27 Urk : 6 Gooi en Vechtstreek Naarden : 3 Bussum : 13 Totaal : 102 Voortgezet onderwijs Lelystad : 4 Emmeloord : 2 Totaal 6 totaal 108

21 2.2. Specificatie aangevraagde thema s gastlessen / voorlichtingen Basisonderwijs: Basisonderwijs Flevoland jaar 2012 Bij ons op school wordt niet gepest Help, ik word gepest via internet Dit ben ik Petje op petje af Het is maar hoe je het bekijkt.. Wanneer zeg jij nee? Het snelle oordeel Hand in Hand Paspoort Basisonderwijs Gooi en Vechtstreek jaar 2012 Bij ons op school wordt niet gepest Help, ik word gepest via internet Dit ben ik Wanneer zeg jij nee? Voortgezet onderwijs: 3,5 4 2,5 3 1,5 2 0,5 1 0 Voortgezet onderwijs Flevoland jaar 2012 Seksuele diversiteit Ik word gepest via internet... Wat kan ik hiertegen doen?

22 4 gastlessen m.b.t. het thema seksuele diversiteit 2 gastlessen m.b.t. het thema Ik word gepest via internet Wat kan ik hiertegen doen? 2.3. Uitkomst resultaten verzonden evaluaties. De voorlichter van Bureau Gelijke Behandeling heeft ook in 2012 voor iedere gegeven gastles / voorlichting een evaluatieformulier afgegeven aan de docent(e) en/of cursist(en)om inzicht te krijgen in de tevredenheid m.b.t. de inhoud van de gegeven gastlessen / voorlichtingen. De evaluatieformulieren worden inclusief een geadresseerde en gefrankeerde retour envelop afgegeven, dit zodat deze kosteloos kunnen worden teruggestuurd. Van de 111 verzonden enquêteformulieren in de periode januari t/m december 2012 is 75% retour gekomen, nl. 83. In het evaluatieformulier zijn de volgende meetpunten opgenomen: 1. Tevredenheid gastles; 2. Beantwoordde de gastles voldoende aan het onderwerp / doel; 3. Sloot de gastles aan bij de doelgroep; 4. Aanvullende informatie / suggesties / tips. Analyse van de uitkomsten: Tevredenheid gegeven gastles: De opbouw van de les wordt als goed ervaren. Er is een goede balans tussen de informatie, de eigen inbreng van de leerlingen en werkvormen. Ook sluiten de lessen goed aan bij de belevingswereld van de kinderen / jongeren. De lessen zijn duidelijk uitgelegd en gevarieerd. Ook spreken de voorbeelden tot de verbeelding. Er is veel veiligheid en interactie tijdens de gastlessen. Ook heerst een goede pedagogische sfeer. Veel scholen geven aan dat zij de thema s belangrijk en erg actueel vinden. De betekenis van vooroordelen en discriminatie worden goed uitgelegd. Leerlingen worden tevens geprikkeld tot nadenken. Beantwoordde de gastles voldoende aan het onderwerp / doel: Ja, de lessen zitten inhoudelijk goed in elkaar. Veel leerlingen zijn erg betrokken. Vooral de rollenspellen maken veel indruk en passen bij het doel van de les. Ook het vooroordelenspel wordt door leerlingen als leerzaam ervaren. Leerlingen geven aan dat zij op een speelse manier inzicht krijgen in de manier waarop je naar iets kijkt en het dus heel anders kan zijn dan het lijkt. Het ontworpen stellingspel draagt bij aan meningsvorming. Sloot de gastles aan bij de doelgroep; Ja, inhoudelijk goed en interactieve lessen. Voorbeelden, sturing en nabespreking sluiten goed aan. Meerdere docenten geven aan dat de leerlingen behoefte hebben aan deze gastlessen. Aanvullende informatie / suggesties / tips. Meer inzet van diverse filmmaterialen. De gastles pesten is voor een startende groep 3, die net kleuter af is soms nog te moeilijk. Lessen mogen nog visueler. Dit d.m.v. de inzet van meer filmmateriaal. Tijdens twee aangevraagde informatieve / preventieve lessen m.b.t. seksuele diversiteit gaven de leerlingen aan dat zij het een meerwaarde zouden vinden als er ook een gastspreker bij aanwezig kan zijn die homoseksueel/lesbisch is.

23 2.4. Voorlichting en training netwerk: samenwerkingspartners, zelforganisaties en overige welzijnsorganisaties. In 2012 zijn er 14 voorlichtingen verzorgd in Flevoland, door verschillende medewerkers van BGB Flevoland.. Voorlichting Gemeente Aantal Gemeente Lelystad Lelystad 1 voorlichting Internationale Vrouwendag Almere 1 voorlichting s Heerenloo Emmeloord 1 voorlichting Voorlichting fractie D 66 over Almere 1 voorlichting incidenten homoseksualiteit afgelopen jaren Voorlichting stuurgroep veiligheid Almere 1 voorlichting over HLBT Almere Workshop vrijwilligersacademie Almere 1 voorlichting Training buurtbemiddeling Almere 1 voorlichting Deelname panel Anders in Almere 1 voorlichting Gesprek Beursvloer Lelystad 1 voorlichting Beursvloer Almere 1 voorlichting Natuurlijk Samen Utrecht 1 voorlichting De Schoor Almere 1 voorlichting WZC de Regenboog- voorlichting Dronten 1 voorlichting Roze Loper Groen Liberaal voorlichting LHBT Almere 1 voorlichting Groen Liberaal Voorlichting discriminatie Almere 1 voorlichting 2.5. Deskundigheidsbevordering: voorlichting. BGB Flevoland heeft een bijeenkomst, georganiseerd door Tûmba Leeuwarden bijgewoond m.b.t. de gevaren en kansen van Facebook. Daarnaast is er door de voorlichter / trainer een interview afgenomen met het digiexpert team van de politie, met als doel deze informatie in te zetten bij de ontwikkeling van de gastlessen cyberpesten Nieuw ontwikkelde trainingen in 2012 Wat: Wie: Inhoud: Ontwikkelde training / voorlichting; Groepsdruk Voor leerlingen in de leeftijd van jaar van het basisonderwijs en voor leerlingen vanaf 12 jaar en ouder in het voortgezet onderwijs. Tijdens deze gastles krijgen leerlingen een informatieve en preventieve uitleg over: wat is groepsdruk? Wat betekent positieve en negatieve