De keten uitgedaagd. Technische inrichting SBR. College 7 van 11 door Bart Hendriksen & Victor den Bak. Webservices, koppelvlakken en meer

Transcriptie

1 De keten uitgedaagd Technische inrichting SBR Webservices, koppelvlakken en meer College 7 van 11 door Bart Hendriksen & Victor den Bak

2 ir. Bart Hendriksen Werkzaam bij Thauris Sinds 2011 actief met SBR Bijdrage geleverd aan het boek De keten uitgedaagd ir. Victor den Bak Werkzaam bij EBPI Sinds 2012 actief met SBR Bijdrage geleverd aan het boek De keten uitgedaagd

3 Hier kwamen we vandaan

4 Schets van de oplossing NT 7.0 NT 8.0

5 Agenda 1. Technische inrichting Digipoort 2. Koppelvlakken 3. Procesinfrastructuur 4. Praktijkvoorbeelden

6 Technische inrichting SBR

7 Keuze technische inrichting SBR A Traditioneel/heterogene procesinfrastructuren B Eigen procesinfrastructuur Eigen koppelvlakken Eigen procesinfrastructuur (voor uitvragende partijen) Gestandaardiseerde koppelvlakken Eigen procesinfrastructuur C Concern-procesinfrastructuur Gestandaardiseerde koppelvlakken Gestandaardiseerde procesinfrastructuur D Gedeelde dienstverlener Gestandaardiseerde koppelvlakken Generieke procesinfrastructuur

8 Eisen aan de techniek vanuit de opgave Gebruik van open standaarden: oplossingen moeten herbruikbaar zijn Platform onafhankelijkheid: informatie-uitwisseling ongeacht de specifieke eigenschappen van de technische omgeving. Ontkoppeling ( loose coupling ): bestendig tegen dynamiek (belangen, wet- en regelgeving, dienstenaanbod in de markt, etc.), doordat delen onafhankelijk van elkaar zijn. Flexibel procesverloop: verschillende berichten moeten grotendeels op dezelfde, maar deels op een andere manier worden afgehandeld.

9 Technische inrichting SBR Scenario D Gedeelde dienstverlener: gestandaardiseerde koppelvlakken (K) generieke procesinfrastructuur Bedrijf Bericht Gedeelde procesinfrastructuur K Procesinfrastructuur Uitvragende partijen Bedrijfsprocessen Bedrijfsprocessen Bedrijfsprocessen

10 Oplossing: Digipoort

11 Koppelvlakken verbinden de schakels NT 7.0 NT 8.0

12 Procesinfrastructuur verzorgt verwerking NT 7.0 NT 8.0

13 Koppelvlakken

14

15 Koppelvlakken, wat is het? Een system-to-system verbinding Eenduidige afspraken en standaarden Digipoort: gestandaardiseerde toegang tot een webservice Aanvullende afspraken over het gebruik van de webservice in relatie tot het i-proces waar het toegang tot geeft.

16 Eisen aan de techniek vanuit de opgave Gebruik van open standaarden: oplossingen moeten herbruikbaar zijn Platform onafhankelijkheid: informatie-uitwisseling ongeacht de specifieke eigenschappen van de technische omgeving. Ontkoppeling ( loose coupling ): bestendig tegen dynamiek (belangen, wet- en regelgeving, dienstenaanbod in de markt, etc.), doordat delen onafhankelijk van elkaar zijn. Flexibel procesverloop: verschillende berichten moeten grotendeels op dezelfde, maar deels op een andere manier worden afgehandeld.

17 Koppelvlakken, waar bestaan ze uit? De uitwisseling van gegevens tussen systemen kan in drie lagen worden opgedeeld: 1. Inhoud: deze laag omvat de afspraken die organisaties maken over de inhoud van het uit te wisselen bericht, dus de structuur, semantiek, bereik van waarden etc. 2. Sessie (logistiek): deze tussenlaag is op te delen in twee sublagen: 1. Communicatie: refererend naar de transportprotocollen (HTTP, SMTP etc.); 2. Toepassing: refererend naar standaarden omtrent messaging (zoals de op SOAP gebaseerde ebms en WUS), beveiliging (authenticatie en encryptie) en betrouwbaarheid. 3. Transport: deze laag verzorgt het uiteindelijke overdracht van berichten (TCP/IP).

18 Koppelvlakken, de componenten Inhoud ebxml familie XBRL familie EDIFACT familie Toepassing specifiek Toepassing ebms SOAP WUS- familie SOAP+ EDIINT- familie ASX Toepassing specifiek Logistiek Communicatie HTTP FTP SMTP x.400 Transport TCP/IP x.25

19 Koppelvlakken, voor wie? De koppelvlakken kennen twee generieke doelgroepen: 1. Gebruikers (bedrijven) 2. Afnemers (overheid) Dit resulteert in de volgende drie geïmplementeerde koppelvlakken: SOAP2008 WUS 2.0 (Digikoppeling standaard) voor bedrijven ebms 2.0 (Digikoppeling standaard)

20 Koppelvlakbeschrijving Digikoppeling WUS2.0 Algemene standaard voor koppelen met de overheid WUS2.0 voor bedrijven v1.2 Nadere specificatie van WUS2.0 voor bedrijven Servicebeschrijvingen Functionele beschrijving van specifieke service

21 Koppelvlakken en webservices

22 Webservices WSDL Web Service Definition Language Beschrijft het gedrag d.m.v.: <porttype> Ondersteunde operaties <binding> Type berichten per operatie <message> Definities van de berichten <types> Specificaties van de berichten <policy> WS-Security eisen

23 WSDL <definitions> <wsdl:porttype name="aanleverservice_v1_2"> <wsdl:operation name="aanleveren"> <wsdl:input name="aanleverenrequest" message="tns:aanlevermessagerequest"/> </wsdl:operation> </wsdl:porttype> <wsdl:binding name="aanleverservicesoapbinding_v1_2" type="tns:aanleverservice_v1_2"> <soap11:binding style="document" transport="..."/> <wsdl:operation name="aanleveren"> <soap11:operation soapaction="..."/> <wsdl:input name="aanleverenrequest"> <soap11:body use="literal"/> </wsdl:input> </wsdl:operation> </wsdl:binding> <wsdl:message name="aanlevermessagerequest"> <wsdl:part name="aanleverrequest" element="kv:aanleverrequest"/> </wsdl:message> <wsdl:types> <xsd:schema> <xsd:import schemalocation="1.2.xsd"/> </xsd:schema> </wsdl:types> <wsp:policy></wsp:policy> </definitions>

24 SOAP Simple Object Acces Protocol Communicatie in xml tussen componenten over HTTP(S)

25 SOAP bericht Een SOAPbericht bestaat uit: De transportprotocol header; De SOAP envelope met daarbinnen: de SOAP header; de SOAP body. Transportprotocol Header SOAP envelope SOAP Header WS-Security WS-Addressing SOAP Body kenmerk berichtsoort aanleverkenmerk eerderaanleverkenmerk identiteitbelanghebbende identiteitontvanger rolontvanger berichtinhoud berichtbijlagen autorisatieadres

26 Voorbeeld WUS 2.0 voor bedrijven v1.2 Opzetten verbinding Inhoud Gebruiker Digipoort SOAP Request Aanleveren SOAP Response XBRLi SOAP SSL/TLS + HTTP SOAP Interpretatie

27 XBRLi Opzetten verbinding Inhoud SOAP Request Aanleveren SOAP Response Interpretatie

28 SOAP Opzetten verbinding Inhoud SOAP Request Aanleveren SOAP Response Interpretatie

29 Opzetten verbinding Inhoud SOAP Request Aanleveren SOAP Response Interpretatie

30 SOAP Opzetten verbinding Inhoud SOAP Request Aanleveren SOAP Response Interpretatie

31 Opzetten verbinding Inhoud SOAP Request Aanleveren SOAP Response Interpretatie

32 3. Procesinfrastructuur

33 Koppelvlakken verbinden de schakels NT 7.0 NT 8.0

34 Procesinfrastructuur verzorgt verwerking NT 7.0 NT 8.0

35 Eisen aan de techniek vanuit de opgave Gebruik van open standaarden: oplossingen moeten herbruikbaar zijn Platform onafhankelijkheid: informatie-uitwisseling ongeacht de specifieke eigenschappen van de technische omgeving. Ontkoppeling ( loose coupling ): bestendig tegen dynamiek (belangen, wet- en regelgeving, dienstenaanbod in de markt, etc.), doordat delen onafhankelijk van elkaar zijn. Flexibel procesverloop: verschillende berichten moeten grotendeels op dezelfde, maar deels op een andere manier worden afgehandeld.

36 Services

37 Lessen uit de jaren 90 Stand-alone systemen raken verbonden Veel IT-systemen zijn nooit ontworpen om gegevens uit te wisselen Er ontstaan nieuwe ketens, afhankelijkheden en governance problemen Monolitische IT-systemen zijn niet bestand tegen dynamiek Wijzigingsfrequentie varieert sterk per onderdeel Organisaties waar bedrijfsprocessen leidend zijn presteren beter Het Internet biedt enorm veel potentieel Alle systemen verbonden op eenduidige wijze Veel nieuwe technieken beschikbaar (SOAP, XML, etc)

38 Bouwblokken Flexibel, robuust, multi-inzetbaar

39 Opbouw van een service Leveren standaard input, conform specificatie. Inputcontrole o.b.v. contract, QoS, autorisatie. Toepassen van applicatie, per verzoek. Gespecificeerde interface Onafhankelijk van implementatie en platform Ontsluiten van legacy Terugkoppelen resultaat, conform specificatie

40 Webservices A Webservice is a software system designed to support interoperable machine-to-machine interaction over a network. It has an interface described in a machine processable format (specifically WSDL). Zoekt Service register (UDDI) Registreert Other systems interact with the Webservice in a manner prescribed by its description using SOAP-messages, typically conveyed using HTTP with an XML serialization in conjunction with other Webrelated standards Bron: W3C Service gebruiker SOAP/XML Wisselt uit Service aanbieder Webservice = koppelvlak + service

41 Webservices: 1 e en 2 e generatie Overal ter wereld worden webservice technieken gebruikt maar vrijwel nergens conform oorspronkelijke opzet. Flexibel is mooi, controle is beter: de cloud als voorbeeld. Eisen vanuit SBR: PvE GEIN: Flexibiliteit, hergebruik van functionaliteiten, loose coupling Overheidsproces: consistent, herleidbaar, vertrouwelijk

42 Orkestratie

43 Service Oriented Architecture Kernconcepten: Architectuurstijl, geen techniek Bedrijfsprocessen zijn leidend Alignment van business en IT Nadruk op compositie van services Nadruk op hergebruik services Nadenken over granulariteit Platformonafhankelijk Combinatie legacy en nieuwbouw

44 Digipoort opgebouwd Het BPMN-process is uitgedacht Benodigde services zijn los beschikbaar Berichtverwerking is nog niet mogelijk

45 Digipoort opgebouwd De servicebus maakt eenduigige communicatie mogelijk De servicebus heeft geen idee hoe de blokken onderling te combineren

46 Digipoort opgebouwd De procesengine weet hoe alle processen stap voor stap verlopen Berichten aanleveren nog niet mogelijk.

47 Digipoort opgebouwd De koppelvlakken faciliteren het aan- en afleveren van berichten We kunnen berichten en processen nog niet koppelen.

48 Digipoort opgebouwd Aan- en afleverservices verbinden berichtuitwisseling met berichtverwerking Figuur voldoet nog niet aan alle juridische eisen

49 Digipoort opgebouwd Statusinformatie wordt vastgelegd en is opvraagbaar Statussen worden geüpdatet door uitvragende partijen

50 Van BPMN-plaat tot i-proces

51 Van BPMN-plaat tot i-proces BPMN-plaat Detailuitwerking BPEL-proces Configuratie Operationeel

52 Van BPMN-plaat tot i-proces BPMN-plaat Detailuitwerking BPEL-proces Configuratie Operationeel

53 Van BPMN-plaat tot i-proces BPMN-plaat Detailuitwerking BPEL-proces Configuratie Operationeel Business Process Execution Language Vertaalt BPMN naar instructies voor process engine Volgordelijk aanroepen van services o.b.v. keuzemomenten Aanvullende input meegeven

54 Van BPMN-plaat tot i-proces BPMN-plaat Detailuitwerking BPEL-proces Configuratie Operationeel Configuratie per berichtsoort: Configuratie-items Entrypointconfiguratie Aanvullende controles

55 Van BPMN-plaat tot i-proces BPMN-plaat Detailuitwerking BPEL-proces Configuratie Operationeel

56 College 7 van Praktijkvoorbeelden

57 Voorbeeld 1: Toeslagen Stelt intermediairs in staat toeslagen aan te vragen via SBR. Proces grotendeels gelijk aan bestaand standaardproces. Entrypoints zijn al in NT 8.0 opgenomen. Voordelen van bouwblokken Snelle realisatie, alle bouwblokken lagen al op de plank. Generieke opzet ondersteunt licht afwijkende configuratie. Marginale kosten en tijdsinspanning t.o.v. nieuwe procesinfrastructuur.

58 Voorbeeld 1: Toeslagen Technisch eenvoudig eenvoudig voor de keten Randvoorwaarden moeten ingevuld zijn: Afstemming ketenpartijen Juridische toets Capaciteitsplanning platform Ketentest Releasekalender Aansluitondersteuning Toepassingsondersteuning

59 Voorbeeld 2: SBR Assurance Context Bijlagen Validatie Handtekening Operationeel > jaarverslagen voor kleine rechtspersoon Digipoort +/ jaarverslagen met accountantsverklaring PDF/papier Kenmerken SBR Assurance Juridisch strikt gescheiden verantwoordelijkheden Set van documenten onlosmakelijk verbonden Ondertekenen verplicht, waarmerken wenselijk Uniek in de wereld Rekening houden met aanverwante stromen Zeer complexe keten voordat bij Digipoort wordt aangeleverd

60 Voorbeeld 2: SBR Assurance Context Bijlagen Validatie Handtekening Operationeel SBR werkt zaaksgewijs, zaak bestaat nu uit 3 documenten. Consequenties koppelvlakken: WUS aan voorzijde, ebms aan achterzijde Controle op aantal bijlagen Nieuwe service voor controle consistentie bijlagen: Bijlagen herkennen Controle op verplichte aanwezigheid bijlagen Controle op onderlinge consistentie

61 Voorbeeld 2: SBR Assurance Context Bijlagen Validatie Handtekening Operationeel XBRL-validatie voor Jaarverslag en Accountantsverklaring XML-validatie voor Handtekening Document Gegevensstandaard Jaarverslag Nederlandse Taxonomie Accountantsverklaring NBA taxonomie Handtekening XAdES standaard Kleine aanpassing validators nodig: Valideren meerdere bijlagen Passende terugkoppeling geven

62 Voorbeeld 2: SBR Assurance Context Bijlagen Validatie Handtekening Operationeel Aanleveren bij Digipoort met organisatiegebonden PKIo certificaat. Ondertekenen/waarmerken met beroepscertificaat: Moet voldoen aan Wet op de Elektronische handtekening XAdES als Europese standaard detached signature i.v.m. leesbaarheid XBRL-instances Nieuwe services nodig: Handtekeningcontroleservice Certificaatcontroleservice

63 Voorbeeld 2: SBR Assurance Context Bijlagen Validatie Handtekening Operationeel Experimentfase: Planmatig testen met ketenpartners of oplossing past Ruimte voor quick fixes en voortschrijdend inzicht Aansluitondersteuning beschikbaar

64 College 7 van 11 Terug- en vooruitblik

65 De techniek van Digipoort samengevat Gedeelde dienstverlener: gestandaardiseerde koppelvlakken (K), generieke procesinfrastructuur Koppelvlakken geven op gestandaardiseerde wijze toegang tot de verschillende i- processen. Sterke interactie techniek met gegevens, processen en afsprakenstelsel. Services en orkestratie dragen gezamenlijk bij aan flexibiliteit én robuustheid.

66 De keten uitgedaagd Informatiebeveiliging in ketens Juridische kaders, authenticatie, machtigingen en meer 26 augustus 2014