HOOFDSTUK 21 ESTER. Ester koningin Ester 1 en 2 Het plan van Haman Ester 3 5 De Joden gered Ester 6 10 Ester Lesboek p. 46 & 47 Werkboek p.

Transcriptie

1 HOOFDSTUK 21 ESTER Dag 1 Dag 2 Dag 3 Dag 4 Thema God redt zijn volk Ester koningin Ester 1 en 2 Het plan van Haman Ester 3 5 De Joden gered Ester 6 10 Ester Lesboek p. 46 & 47 Werkboek p. 22 Algemene informatie Al wordt de naam van God in dit bijbelboek niet genoemd, Hij is er duidelijk in herkenbaar. Zijn leiding is duidelijk in de verschillende gebeurtenissen. Gods zorg voor zijn volk wordt ook duidelijk in dit verhaal. Koning Ahasveros regeert over het Perzische rijk. Mordechai en Ester zijn Joodse ballingen die leven in Perzië. In het eerste verhaal wordt de Joodse Ester koningin. Zij verzwijgt op aanraden van Mordechai haar afkomst. In het tweede verhaal bedenkt Haman het plan het volk van de Joden te doden en uit te roeien. Hij krijgt instemming van de koning. Het is Ester haar taak de koning om genade te smeken voor haar en haar volk. In het derde verhaal maakt Ester aan de koning bekend dat zij en haar volk gevaar lopen gedood te worden. Haman wordt gedood. Zijn plaats wordt ingenomen door Mordechai. Er worden nieuwe bevelschriften uitgevaardigd waarin de Joden de kans krijgen zich te verdedigen. Zo wordt het volk niet uitgeroeid. Memoriseertekst Hun rouw verander ik in vreugde Jeremia 31 : 13c Liederen Psalm 71 - Bij U o Heer berg ik mijn leven Psalm 81 - Open maar uw mond Psalm God heb ik lief Psalm Laat ieder s Heren goedheid prijzen Opwekking 40 - Zoek eerst het koninkrijk van God E&R Wij willen samen vieren Opwekking kids 31 - Door de kracht Opwekking kids Here, maak mij uw wegen bekend Opwekking kids Heer, u kent mij als geen ander Doelstellingen Na afloop van dit hoofdstuk: kunnen de kinderen vertellen wie Mordechai en Ester zijn; weten de kinderen hoe Ester koningin wordt; weten de kinderen waarom Haman het volk van de Joden wil doden; weten de kinderen wat een wet van Meden en Perzen is; kunnen de kinderen vertellen waarom het voor Ester spannend is om naar de koning te gaan; weten de kinderen waarom Mordechai een beloning ontvangt; kunnen de kinderen vertellen wat Ester haar wens aan de koning is; kunnen de kinderen vertellen hoe het Joodse volk gered wordt. Levend Water groep 4 1 Hoofdstuk 21 Ester

2 HOOFDSTUK 21 - DAG 1 ESTER KONINGIN Ester 1 en 2 In de tijd van Ahasveros: Ahasveros ook wel Xerxes (Griekse naam) genoemd, was koning van het Perzische rijk. (Na het Assyrische en Babylonische rijk nu de wereldmacht.) Burcht van Susa: de burcht Susan lag in Susa, nu zuidwest Iran. De burcht is een groot complex van gebouwen met veel zalen en gangen, binnenplaatsen en een grote tuin. Honderdtachtig dagen lang: een half jaar lang duurt het feest! Tegelijk is deze tijd een voorbereiding voor de volgende veldtocht tegen de Grieken. Toen deze dagen voorbij waren richtte de koning een feestmaal aan: als alles voor de veldtocht geregeld en bepaald is, kan er als afsluiting op gegeten en gedronken worden. Dat is het feestmaal van zeven dagen omringd met pracht en praal (Ester 1: 5-8). Eneuchen: hovelingen van de koning die ontmand zijn. Meestal bewakers van het vrouwenhuis. Zodat het niet kan worden herroepen: een wet van Meden en Perzen is niet te veranderen. Mensen zijn daarin overgeleverd aan de grillen van de koning. De taal van zijn eigen volk spreken: ook als een vrouw (van een andere nationaliteit) een andere taal spreekt, is het belangrijk dat de man bepaalt welke taal er gesproken wordt in zijn huis. Mordechai: een afstammeling van Benjamin. Hij en Ester zijn volle neef en nicht. De vader van Ester is een oom van Mordechai (Ester 2: 15). Mordechai was ouder dan Ester en kon zo als een vader voor haar zorgen. Hadassa: dit is de Hebreeuwse naam en Ester is de Perzische naam. En iedere dag wandelde Mordechai langs: hij is in de gelegenheid dicht bij het vrouwenhuis te komen, vanwege zijn positie aan het hof. Ester had niet verteld uit welk volk ze stamde: de reden hiervoor kan zijn dat er waarschijnlijk in die tijd ook al haat is tegen de Joden. Daarnaast wil Mordechai waarschijnlijk niet dat duidelijk is dat ze familie zijn, zodat hij wat onopgemerkt in de buurt kan blijven van Ester. lustobject bewonderd te worden. Daar is moed voor nodig. Ze wordt afgezet als koningin. Er wordt een schoonheidswedstrijd gehouden en Ester doet mee op aanraden van Mordechai. Uit een groot aantal meisjes wordt de Joodse Ester gekozen als koningin. De koning voelt voor Ester meer liefde dan voor alle andere vrouwen (Ester 2: 17). Ester verzwijgt haar Joodse afkomst. De poort is het commerciële en bestuurlijke centrum in oude steden in het Midden Oosten. Er wordt gehandeld en rechtgesproken en koningen houden er audiënties. Dat Mordechai er dienst doet, geeft aan dat hij een hoge bestuurlijk positie heeft in het rijk. Heb je wel eens een geheim? Hoe voelt het als je een geheim hebt? Wat is het geheim van Ester? Het verhaal kan goed verteld worden vanuit Mordechai. Tijdens een groot feest in het paleis van koning Ahasveros, weigert koningin Wasti haar schoonheid voor de koning en al zijn genodigden te laten zien. Ze weigert als Levend Water groep 4 2 Hoofdstuk 21 Ester

3 HOOFDSTUK 21 - DAG 2 HET PLAN VAN HAMAN Ester 3-5 Een nakomeling van Agag: Haman stamt af van Agag een vroegere koning van Amalek. De Amalekieten hadden Israël aangevallen toen het volk uit Egypte was weggegaan. De Heer zei toen tegen Mozes dat Hij zou blijven strijden tegen Amalek (Ex 17: 14-16). Dit is de reden dat Mordechai niet wil buigen voor Haman. Tienduizend talent zilver: ongeveer 23 miljoen euro, één talent weegt 43 kilo. Het geld van de Joden doet Haman in de staatskas. Zegelring: Haman kan in de naam van de koning doen wat hij wil. Door het stempel van de zegel is het een wet. Hulde zich in een rouwkleed: naar oosters gebruik scheurt Mordechai zijn kleren aan de voorkant stuk, bedekt zich met een harig stuk stof en strooit as op zijn hoofd. Dit is een zware vorm van rouw. Ze moet hem om genade smeken: het moment is aangebroken dat Ester haar afkomst niet langer hoeft, maar ook niet langer kan verzwijgen. Ester kan het Joodse volk zo redden. Wie de koning zijn gouden scepter toesteekt: dit is een teken van leven. Het is ook mogelijk dat iemand wordt gedood als hij ongevraagd bij de koning komt. Komt er van een andere kant wel redding en uitkomst voor de Joden: dit kan slaan op geloof van Mordechai dat er hoe dan ook redding zal komen. Ook als Ester niet zal gaan. Vast voor mij: vasten is vaak een teken van boetedoening of van rouw. Dit geeft aan dat de Joden in ballingschap zich nog houden aan Gods wetten en voorschriften. Moet ik omkomen, dan zal ik omkomen: dit geeft blijk van vertrouwen op God en niet van wanhoop. En raakte het uiteinde van de scepter aan: teken van dankbaarheid. Werpt het lot: vaak worden steentjes gebruikt van verschillende grootte en kleur. Die worden dan in een mantel of een kruik gedaan. Er wordt net zolang geschud tot er één uitvalt. handen en ze moet ongevraagd naar Ahasveros gaan. Dat is heel gevaarlijk, het kan de doodstraf betekenen. De koning voelt zo veel liefde voor Ester dat hij haar zijn gouden scepter toereikt. Ester spreekt de koning zeer beleefd en formeel aan overeenkomstig de verhoudingen aan het hof en om hem gunstig te stemmen. Eerst heeft Ester drie dagen gevast, ze heeft God gezocht. Nu onderneemt ze zelf stappen en nodigt de koning en Haman uit voor een maaltijd. Haman heeft steeds bewondering en aandacht nodig. Dat krijgt hij dus niet van Mordechai. Zijn vrouw en vrienden vinden het volkomen normaal dat hij pas vrolijk aan tafel kan zitten als zijn moordplannen zijn uitgevoerd. Vertel eens: ben je wel eens boos als iemand niet doet wat je wilt? Wat doet Haman, als Mordechai niet voor hem buigt? Haman wil zich niet alleen op Mordechai wreken, maar op het hele Joodse volk. Haman werpt het lot, hij kiest zo een datum hiervoor. Hij moet nog bijna een jaar wachten. Mordechai wijst Ester op haar taak om de koning om genade te smeken (Ester 4: 14b). Het lot van heel het volk ligt in haar Levend Water groep 4 3 Hoofdstuk 21 Ester

4 HOOFDSTUK 21 - DAG 3 DE JODEN GERED Ester 6-10 Een paal van 50 el hoog: 20 à 25 meter. Je zult het volledig van hem verliezen: Hamans vrouw en vrienden hebben het idee dat dit niet goed voor Haman af zal lopen. Men bedekte Hamans gezicht: een inleiding op de doodstraf. De koning deed de zegelring af en gaf die aan Mordechai: Mordechai krijgt de functie van Haman: de eerste na koning Ahasveros. Laat dan een schrijven uitgaan dat de brieven herroept: Ester denkt er misschien niet aan dat een wet van Meden en Perzen onherroepelijk is. Intrekken van de wet is niet mogelijk, omdat de naam van de koning en een afdruk van zijn zegel eronder staan. Uit alle volken van het land sloten zich velen bij de Joden aan: dit garandeert hun veiligheid. Zacharia profeteert hierover: Wij willen ons bij u aansluiten, want we hebben gehoord dat God bij u is. (Zacharia 8: 23). Poerim: dit is een meervoudsvorm van Poer dat lot betekent. Haman had het lot geworpen om de dag te bepalen dat de Joden vernietigd moesten worden. Deze dagen herinneren eraan. Poerimfeest: is een herinnering aan de bevrijding, door alle Joden gevierd op de 14 e en 15 e van de maand Adar (onze maand februari). Het is een vrolijk feest, met eten en drinken en men geeft elkaar geschenken. In de synagoge wordt het boek Ester gelezen. De Joden vieren dit feest nog steeds. worden teruggedraaid, maar de Joden mogen zich met hand en tand verdedigen (Ester 8: 11). De Joden krijgen nu rust van hun vijanden. Op het Poerimfeest blijven deze dagen van verzet en bevrijding feestelijk herdacht en gevierd. Wat vind jij een reden om feest te vieren? Waarom vieren de Joden feest? Haman is vroeg in de ochtend bij het paleis aangekomen. Hij wil toestemming vragen Mordechai op te hangen. Een knecht van de koning mag niet eerder spreken voordat hij door de koning aangesproken is. De koning komt dus eerst met zijn vraag aan Haman. Wat moet er gedaan worden als de koning iemand eer wil bewijzen? Haman denkt dat het eerbetoon voor hemzelf zal zijn en adviseert daarom koninklijke hulde. Het gevolg is dat Mordechai geëerd wordt en Haman voor hem uit moet lopen om hem te bejubelen. Mordechai krijgt de positie die Haman eerder had. Er is nog wel een probleem: de wet die Haman heeft opgesteld om de Joden te vermoorden kan niet worden herroepen of teruggedraaid. De oplossing is een andere wet laten uitgaan die de eerste bestrijdt. De geplande moord mag niet Levend Water groep 4 4 Hoofdstuk 21 Ester

5 HOOFDSTUK 21 - DAG 4 ESTER Lesboek p. 46 & 47 Linkerpagina: bekijk de plaat met de kinderen. Wat houdt de koning in zijn hand? Waarom is het best spannend dat Ester naar de koning gaat? Bespreek de vraag. Rechterpagina: bij de foto: een rijk gevulde tafel zoals je die bij ons kunt aantreffen op een feest. Zullen er verschillen zijn met de maaltijden van Haman en koning Ahasveros? Nadenkertje Als je iets zou mogen wensen, wat zou je dan wensen? Werkboek p. 21 In het verhaal van Ester gaat het over diepe rouw en grote vreugde. Het memootje is een profetie van Jeremia. Mooie, troostvolle woorden van God die rouw verandert in vreugde. In het verhaal is die omkeer ook duidelijk aanwezig. Lees samen met de kinderen de woorden. Hoe is aan de buitenkant te zien dat iemand blij of verdrietig is? Kun je het altijd aan de buitenkant zien? Vroeger liet men heel duidelijk zien wanneer men in de rouw was. Is dat nu nog zo? Alle woorden die bij rouw horen geven de kinderen dezelfde kleur. De woorden die bij vreugde horen, krijgen een ander kleur. Levend Water groep 4 5 Hoofdstuk 21 Ester

6 HOOFDSTUK 22 LUISTEREN NAAR GOD Dag 1 Dag 2 Dag 3 Dag 4 Thema Luisteren naar God Jona Jona 1 2: 1 Jona 2: 11 4: 11 Ezra, de terugkeer Ezra 1: 1 11 Ezra 2: 64 3: 13 Ezra, bouw van de tempel Ezra 4: 1 6: 22 Luisterne naar God Lesboek p. 48 & 49 Werkboek p. 23 Algemene informatie We starten deze week met Jona. Jona krijgt de opdracht van God om de inwoners van Nineve te waarschuwen. Jona luistert niet en gaat zijn eigen weg. Toch weerhoudt God hem niet van zijn taak. Door middel van een storm op zee belandt Jona in een grote vis. De vis spuwt Jona uit op het land en Jona maakt zijn opdracht af. De inwoners van Nineve worden zo gered. In de tweede vertelling maken we een begin met Ezra. Koning Cyrus stuurt de ballingen naar huis. De Israëlieten mogen terug om de tempel in ere te herstellen. God zorgt ook nu weer goed voor zijn volk, ze komen niks te kort omdat ze allerlei kostbaarheden worden aangereikt (zie ook Ex. 12: 31-41). In de derde vertelling zijn er veel tegenstanders van de tempelbouw, hierdoor komen de werkzaamheden 15 jaar stil te liggen. Uiteindelijk is het koning Darius die het decreet terug vind en zo wordt de tempel alsnog in ere hersteld. Memoriseertekst Ik wist het wel: U bent een God die genadig is en liefdevol, geduldig en trouw, en tot vergeving bereid. Jona 4: 2b Liederen Psalm Heer, U doorgrondt mij van omhoog Elly & Rikkert - Als je bidt zal Hij je geven Gereformeerd Kerkboek, Gezang O Schepper, Geest, woon in uw kerk Opwekking God is getrouw, zijn plannen falen niet Elly en Rikkert - Jona Alles wordt nieuw - Jona uit de grote vis Liedjes rond de bijbel - Hé, Jona! Doelstellingen Na afloop van dit hoofdstuk: weten de leerlingen wie Jona is; weten de leerlingen waarom Jona niet naar Nineve gaat; weten de leerlingen wat er met Jona gebeurd als hij niet naar God luistert; weten de leerlingen wie Ezra is; kunnen de leerlingen aangeven wat de ballingen krijgen om hun bestaan weer op te bouwen; kunnen de leerlingen aangeven waarom de jonge mensen blij waren en de oude mensen verdrietig toen de tempel weer werd opgebouwd; weten de leerlingen dat de tempel wordt herbouwd; kunnen de leerlingen vertellen dat niet iederen wil dat de tempel wordt herbouwd. Levend Water groep 4 6 Hoofdstuk 22 Luisteren naar God

7 HOOFDSTUK 22 - DAG 1 JONA Jona 1-2: 1 Jona 2: 11-4: 11 De stad Tarsis: hier vlucht Jona naartoe. Deze stad ligt vermoedelijk in het zuiden van Spanje. Nineve: de resten en ruïnes hiervan liggen in het huidige Irak. In Jona s tijd is het één van de grootste en meest imposante steden van de wereld. Schepen: in de oudheid zijn dit fragiele vaartuigen. Een schip gaat alleen de zee op als het mooi weer is, meestal in de maanden april tot oktober. Jona maakte zich gereed en vluchtte naar Tarsis: in de tijd van Jona denken de volken dat hun goden aan een bepaald gebied verbonden zijn. Jona vlucht naar Tarsis in het westen in plaats van naar Nineve dat in het oosten ligt. Hij denkt dat hij God zo kan ontlopen. Het lot viel op Jona: de mensen denken dat de storm een oorzaak heeft. Dit wordt vaak gedacht, ook bij rampen. Dat Jona uitgekozen wordt, is normaal; de zeelieden willen een zondebok. Een grote vis: potvissen en haaien die een mens zouden kunnen doorslikken zijn niet onbekend in de Middellandse Zee. Dit voorval kan beschouwd worden als een wonder. Het is een zaak waarover God beschikt. Wonderboom: dit is waarschijnlijk de ricinus communis. Het is een eenjarige plant die in korte tijd tot 4 meter hoog kan worden. De stengel is stijfrecht en kaal. De bladeren staan spiraalsgewijs en zijn langgesteeld. deze goden. De zeelieden zien na de storm in dat God niet zomaar een god is en brengen hem een offer. Het gebed dat Jona uitspreekt in Jona 2: 3-10 is te vergelijken met Psalm 42. God gebruikt de wonderboom om Jona een les te leren. Jona vindt het zo jammer om de boom te verliezen net zoals God het jammer vindt om Nineve te verliezen. Probeer jij wel eens ergens onderuit te komen? Ben jij weleens bang om iets of iemand te verliezen? Jona gaat naar Tarsis in plaats van naar Nineve. Dit doet hij om twee redenen. De eerste is omdat hij zelf niet wil dat de mensen vergiffenis krijgen. Jona vindt dat deze mensen straf verdiend hebben. De tweede is omdat hij zijn opdracht niet accepteert en bij God uit de buurt wil blijven. God was volgens Jona letterlijk aan Nineve verbonden. Door de andere kant op te gaan hoopt Jona God te vermijden. Er was geen sprankje hoop vanuit Jona voor de inwoners van Nineve. Het is een hele zware storm want zelfs de zeelieden zijn bang. Zeelieden zijn gewend om op zee te varen, zo n tocht is vaak heftig. Deze keer moet het wel erg zijn omdat de zeelieden het niet meer zien zitten. Er worden veel verschillende goden aanbeden. God wordt ook gezien als een van Levend Water groep 4 7 Hoofdstuk 22 Luisteren naar God

8 HOOFDSTUK 22 - DAG 2 EZRA, DE TERUGKEER Ezra 1: 1 11 Ezra 2: 64-3: 13 Eerste regeringsjaar van Cyrus: dit was het jaar 539 v.chr. Hij begint vanaf die tijd te regeren over Babel. Kostbaarheden: Cyrus geeft de ballingen hun kostbaarheden terug die Nebukadnessar in 586 v.chr. naar Babel heeft gebracht. Bang: Jesua en Zerubbabel zijn bang. Ze worden bedreigd door de achtergebleven mensen in Israël. Toch vertrouwen ze op God terwijl dat heel moeilijk kan zijn als je bang bent. Koning Cyrus van Perzië geeft bevel de ballingen naar huis te sturen. Ze mogen terug naar hun land om hun bestaan op te bouwen, ze mogen hierbij hun eigen goden dienen. In dit geval mogen ze God dienen en de tempel in ere herstellen. De genoemde cijfers komen opgeteld niet tot het totaal. Er kunnen schrijffouten zijn gemaakt of de getallen kunnen verkeerd zijn geïnterpreteerd. De Israëlieten krijgen allerlei kostbare geschenken van hun buren. Dit valt te vergelijken met het volk dat wegtrok uit Egypte (Ex. 12: 31-41). God geeft de mensen wat ze nodig hebben, ze komen niks tekort. Er is veel blijdschap onder de mensen. Na zoveel ellende zijn opnieuw de fundamenten (basis van de tempel) voor de tempel gelegd. De jonge generatie is daarom heel blij en jubelt het uit. De oudere generatie is daarentegen heel verdrietig en huilt. Zo zijn gejubel en gehuil door elkaar te horen. Emoties worden sterk getoond, net zoals nu nog te zien is in de oosterse cultuur. Mag je wel eens iets opnieuw doen? Krijg je wel eens een tweede kans? Wat maakt jou heel erg blij of juist heel erg verdrietig? Levend Water groep 4 8 Hoofdstuk 22 Luisteren naar God

9 HOOFDSTUK 22 - DAG 3 EZRA, DE BOUW VAN DE TEMPEL Ezra 4: 1-6: 22 Trans-Eufraat: dit betekent letterlijk: over de rivier. Vanuit Mesopotamië gezien vormen de gebieden Aram, Phoenicië en Israël ten westen van de Eufraat samen de provincie Trans- Eufraat (Ez. 6: 8-12). Restaureren: net zoals de herbouw van de tempel worden er vaker heiligdommen gerestaureerd. Perzische koningen doen dit vaker, zo willen ze waarschijnlijk de god van de desbetreffende plaats behagen en rampspoed voorkomen. Tattenai: hij is de militaire goeverneur van Judea. Hij moet verantwoording afleggen aan de koning van Perzië. Zerubabel was ondergeschikt aan hem. De kolonisten bieden hun hulp aan. Zij willen nu offers brengen aan de God van dit land. Maar de Israëlieten willen er niets van horen en daarom maken de kolonisten zoveel problemen dat het werk 15 jaar lang stil komt te liggen. Totdat Darius koning wordt. Tattenai en Setar-Boznai zijn niet gelukkig met de hervatte bouw van de tempel en hopen daarom dat Darius alles stil zal leggen. Maar ze krijgen te horen dat ze de Israëlieten moeten steunen. Koning Darius wordt koning van Assyrië genoemd, maar hij is koning van Perzië. Dit komt omdat Assyrië in 612 v.chr. valt. Daarna worden het Babylonische en het Perzische Rijk oppermachtig. De naam Assyrië blijft wel in gebruik. Ook de Perzische koningen nemen deze naam over. Haggai en Zacharias sporen de mensen aan om weer te gaan bouwen. Darius controleert de documenten van het hof en ontdekt dat koning Cyrus het decreet op een rol had laten schrijven. De Israëlieten hebben dus officieel wel toestemming voor hun tempel, inclusief de afmetingen en de te gebruiken materialen. In vier jaren wordt de tempel afgebouwd en de mensen kunnen het pascha vieren (dit word gevierd in maart/april). Wat doe jij als je het ergens niet mee eens bent? Probeer jij weleens iemand dwars te zitten? Levend Water groep 4 9 Hoofdstuk 22 Luisteren naar God

10 HOOFDSTUK 22 - DAG 4 LUISTEREN NAAR GOD Lesboek p. 48 & 49 Linkerpagina: bekijk met de leerlingen de illustratie. Hoe is Jona aan boord van dat schip gekomen en wat is de reden dat hij overboord wordt gegooid? Rechterpagina: laat de leerlingen de tekst lezen. Praat erover door dat Jona zijn eigen zin wilde doen en niet naar God luisterde. Op welke manier grijpt God in? Bespreek daarna wat het betekent wanneer mensen zich bekeren tot God. Kun je dat aan iemand zien? Nadenkertje Wanneer heb jij ergens geen zin in? Reageer je dan net als het poppetje met vingers in je oren? Wat zijn de gevolgen van niet luisteren naar een opdracht of regel? Hoe kunnen wij laten zien dat we naar God luisteren? Bespreek vervolgens de foto. Daarop staan kinderen die elkaar jonassen. Kennen de leerlingen dat spel? Waarom zou het zo genoemd worden? Speel het samen op het schoolplein of in de gymzaal! Maar wees voorzichtig! Werkboek p. 23 De leerlingen kleuren de illustratie uit het leerlingenboek en schrijven er tekst bij op de lijntjes. Extra suggesties Zorg voor een verteltafel met attributen en laat de leerlingen het verhaal naspelen. Levend Water groep 4 10 Hoofdstuk 22 Luisteren naar God

11 HOOFDSTUK 23 DE MUUR VAN JERUZALEM Dag 1 Dag 2 Dag 3 Dag 4 Thema Bid en werk! Ezra vertrekt naar Jeruzalem Ezra 7: 1 10: 44 Nehemia keert terug naar Jeruzalem Nememia 1: 1 2: 20 Nehemia herbouwt de muren van Jeruzalem Nehemia 3 : 1 8 : 18, 12 : De muur van Jeruzalem Lesboek p. 50 & 51 Werkboek p. 24 Algemene informatie Deze week gaan de vertellingen over Ezra en Nehemia. Bij elke dag staan veel bijbelgedeelten vermeld. Wanneer het teveel is, dan kunt u zich vooral richten op de bijbelgedeelten die met name genoemd worden. Het bijbelboek Nehemia vormt samen met het boek Ezra een boek dat in de bijbeluitgaven in tweeën is gesplitst. Nehemia wordt als landvoogd van Juda aangesteld door de Perzische koning Artaxerxes. Hij zorgt ervoor dat de herbouw van de Jeruzalemse muur tot stand komt. Op de eerste dag staat de priester Ezra centraal. Hij neemt maatregelen tegen huwelijken tussen Joodse mannen en vrouwen van niet- Joodse afkomst. Vervolgens gaat het over de terugkeer van Nehemia als schenker aan het hof. Nehemia gaat de inwoners van Jeruzalem helpen met de wederopbouw! Er wordt verteld over de strijd die Nehemia levert om de stadsmuur van Jeruzalem te herstellen. De vertelling eindigt met het inwijden van de muur en de tempel en het voorlezen van de wet door Ezra. Doordat het boek Nehemia in een ik-stijl is geschreven, lijkt het wel een dagboek. Memoriseertekst Want de vreugde die de Heer u geeft, is uw kracht. Nehemia 8: 10 Liederen Psalm Toen God ons weer naar Sion bracht Psalm Wanneer de Heer het huis niet bouwt Liedboek voor de kerken, Gezang Nu wordt het licht, de dag breekt aan E&R De Heer is onze reisgenoot Opwekking Wie op de Heer vertrouwen Doelstellingen Na afloop van dit hoofdstuk: kunnen de leerlingen vertellen waarom Ezra terugkeert naar Jeruzalem; kunnen de leerlingen vertellen waarom God het niet goed vindt dat Joodse mannen trouwen met buitenlandse vrouwen; weten de leerlingen waarom Nehemia terugkeert naar Jeruzalem; kunnen de leerlingen vertellen hoe Nehemia de muur van Jeruzalem herstelt; kunnen de leerlingen vertellen dat de Israelieten voor het eerst het loofhuttenfeest vieren. Levend Water groep 4 11 Hoofdstuk 23 De muur van Jeruzalem

12 HOOFDSTUK 23 - DAG 1 EZRA VERTREKT NAAR JERUZALEM Ezra 7: 1-10: 44 met name Ezra 7, Ezra 8 vanaf vers 32, Ezra 10 De zoon van Aaron: het geslachtregister van Ezra gaat terug tot de hogepriester Aaron. De geschiedenis van het volk Israël gaat dus verder na de ballingschap en begint niet opnieuw. Het is de geschiedenis van één volk. Satrapen: gouverneurs, waarschijnlijk één voor elke satrapie of provincie, met verschillende ondergeschikten. Schriftelijk vastgelegd (8: 34): van alle voorwerpen wordt het afzonderlijke gewicht genoteerd en daarna het totale gewicht. Dit is een Babylonisch gebruik: elke transactie wordt schriftelijk vastgelegd. Het kan zijn dat Ezra een schriftelijke bevestiging moet opsturen naar Artaxerxes. gemengde huwelijk heeft een belangrijke rol gespeeld bij de ondergang van de voorgaande koningen. In een schriftelijk document, door de leiders namens het volk ondertekend, verklaren de Joden dat ze voortaan al Gods geboden en wetten zullen gehoorzamen. Wat neem jij allemaal mee als je op reis gaat? Wat gaat Ezra in Jeruzalem doen en wat krijgt hij mee? Ezra staat bekend om zijn kennis van de wet van God, zelfs bij een heidense koning. Om deze grote kennis van Ezra moet hij terug naar Jeruzalem: hij moet de naleving van die wet onderzoeken. Ezra verzamelt goud en zilver in Babel en gaat met ongeveer 1700 mensen in vier maanden van Babylon naar Jeruzalem. Dat is een afstand van ongeveer 1440 kilometer. Deze groep is kwetsbaar, omdat ze ook kostbaarheden meenemen voor de tempel. Een goede prijs voor rovers! Maar Ezra vertrouwt op God en weet dat Hij hem beschermt. Ze hebben als giften 22 ton zilver en 3400 kilo goud mee. Omdat Ezra opgeschept heeft dat God hem bewaart, waaruit zijn vertrouwen op God blijkt, kan hij moeilijk de koning vragen om een escorte! Het gebed van Ezra komt uit het diepste van zijn hart en zijn geloof wordt beloond doordat God hem beschermt en bewaart. Ezra is een priester. Hij komt in Jeruzalem aan waar de tempel herbouwd is. Vele Joden uit Jeruzalem zijn getrouwd met buitenlandse vrouwen en aanbidden vreemde goden. Ezra leest uit de wet van Mozes en legt deze uit aan het volk. Hij maakt een eind aan de heidense huwelijken. Ezra belijdt eerst de zonde van het volk en vraagt God om vergeving en om hulp om de fouten weer recht te zetten. In Deuteronomium 7: 1-5 staat dat je niet mag trouwen met buitenlandse vrouwen. Niet vanwege racisme, maar vanwege het dienen van de afgodsbeelden van de buitenlanders. Het Levend Water groep 4 12 Hoofdstuk 23 De muur van Jeruzalem

13 HOOFDSTUK 23 - DAG 2 NEHEMIA KEERT TERUG NAAR JERUZALEM Nehemia 1:1-2:20 Escorte: anders dan Ezra gaat Nehemia met een militaire escorte op reis. De koning stelt het op prijs dat Nehemia niets overkomt. Hij wil hem graag weer terug zien. Sanballat: de leider van Nehemia s tegenstanders. Omdat hij uit Bet Choron komt, noordwesten van Jeruzalem, wordt hij een Choroniet genoemd. Hij is een Perzisch ambtenaar, waarschijnlijk stadhouder van Samaria. Tobia: waarschijnlijk een Perzisch ambtenaar. Hij en zijn zoon trouwen met Joodse vrouwen. Hij wordt door Nehemia verbannen uit de tempel. Gesem: ook een tegenstander van Nehemia. Het feit dat hij de Arabier wordt genoemd zou erop kunnen wijzen dat hij namens de Perzen gouverneur van Edom is. diepe dalen. Alleen aan de noordkant heeft ze geen natuurlijke bescherming. Een muur is ook een symbool van kracht en welvaart, een teken dat een stad welvarend en belangrijk is. Artaxerxes is de Joden goedgezind en maakt het mogelijk dat Ezra en Nehemia naar Jeruzalem kunnen terugkeren. Hoe voel jij je als je wordt uitgelachen? Waarom wordt Nehemia uitgelachen? De Joden die achtergebleven zijn in Jeruzalem zijn een mikpunt van spot voor de omringende volken. De Joden hebben geen status: de grote stad Jeruzalem is niet meer mooi en de Joden zijn niet machtig meer. Nehemia wisselt zijn positie aan het hof als schenker in en gaat bouwen aan de muur van Jeruzalem. Een schenker heeft een belangrijke vertrouwenspositie aan het hof. Het is zijn taak de wijn van de koning voor te proeven, vanwege eventuele vergiftiging. De toestand van Jeruzalem is het gevolg van het bevel van koning Artaxerxes om de herbouw te staken, Ezra 4:21. Dat Nehemia droevig kijkt en het verzoek indient om naar Jeruzalem terug te keren is dus heel gevaarlijk. De koning heeft in die tijd absolute macht. Als je hem irriteert, kan hij direct besluiten je te doden. Nehemia is meer bezorgd om de mensen uit Jeruzalem dan om zijn eigen leven. Wanneer Nehemia in Jeruzalem is, heeft hij te maken met valse beschuldigingen, mopperende werklieden en vijanden etc. De ergste tegenstander is Sanballat. Hij wil waarschijnlijk Juda aan zijn eigen gebied toevoegen en ziet Nehemia als een bedreiging. Steden in de tijd van Nehemia hebben muren om de vijanden buiten te houden. De enige manier om binnen te komen is door de poorten. In de tijd van Nehemia is de stad aan drie kanten ingesloten door Levend Water groep 4 13 Hoofdstuk 23 De muur van Jeruzalem

14 HOOFDSTUK 23 - DAG 3 NEHEMIA HERBOUWT DE MUREN Nehemia 3 : 1-8 :18, 12 : 27-43, met name Nehemia 3: 33-38, 4: 1-17, 6: 1-19, 7: 1-5, 8: 1-12, 9: 1-3, 10: 1, 29-30, 12: 27 & 43. Wij moeten naar het huis van God gaan: Sanballat en Tobia sturen een valse profeet naar Nehemia. Deze moet Nehemia de tempel in praten. Nehemia is echter geen priester zoals Ezra. Hij mag niet in het hart van de tempel komen. Op het heetst van de dag: normaal zijn de poorten van zonsopgang tot zonsondergang geopend. Maar met weinig mensen moet een groot gebied worden beschermd. Juist op het heetst van de dag zou een geschikt moment zijn voor een overval, omdat dan niemand het verwacht. Met stof op hun hoofd: om berouw te tonen over hun zonden kleden de Joden zich in rouwgewaad en gooien stof of as op hun hoofd. Een rouwgewaad is een soort jute zak, gemaakt van kameelhaar of van geitenwol. Omdat het kriebelt en ruw aanvoelt, vindt men het een geschikt kledingstuk voor boetedoening. mensen speciale zorg hebben dat daar de muur goed gemaakt wordt. Nehemia bidt tot God en werkt! Er ontstaat een team onder leiding van Nehemia. Er is een ramshoornblazer die alarm slaat als er wat aan de hand is. Iedereen moet dan komen. De tegenstanders van het volk zien in dat hun enige kans om de herbouw van de muur tegen te gaan is, is door Nehemia uit de weg te ruimen. Eerst willen ze hem overhalen om uit Jeruzalem weg te gaan voor besprekingen, dan passen ze chantage toe en vervolgens intimidatie. Nehemia s antwoorden zijn geweldig; hij laat zich door niets afleiden en voert Gods taak in 52 dagen uit. Dit is zo n geweldige prestatie dat zelfs de vijanden toegeven dat God hier de hand in heeft. Nehemia is 12 jaar lang landvoogd. Waarom bouw je een muur om een stad? Waarom is het belangrijk dat Nehemia snel de muur gaat afbouwen? Dit verhaal bestaat uit twee delen. Het eerste deel gaat over het herstellen van de muur rondom Jeruzalem in 52 dagen. Ondanks de tegenstand zorgt God ervoor dat de bouw heel snel vordert. Met man en vrouw wordt er gewerkt met in de ene hand een wapen en de andere een troffel. Het tweede deel gaat over het voorlezen van de wet, het belijden van schuld en het opnieuw invoeren van de wetten van God. Het volk viert het Loofhuttenfeest. Voor het eerst sinds Jozua maken de Joden hutten van bladertakken om in te wonen als herinnering aan de tocht door de woestijn op weg naar het beloofde land Kanaän. Dit feest wordt nog steeds gevierd door de Joden. De herbouw van de muren van Jeruzalem wordt een groot succes, omdat allerlei vrijwilligers meehelpen: priesters, Levieten, goudsmeden, kooplieden en vrouwen. Nehemia inspireert en activeert de mensen. Ondanks alle tegenwerking houdt hij vol. In 52 dagen bouwen ze 2.4 kilometer muur. De oostelijke muur is nieuw, ongeveer 2.75 meter dik. De rest wordt gebouwd langs de lijn van de vorige muren. Nehemia is slim en zet de mensen aan het werk vlakbij hun eigen huis, zodat de Levend Water groep 4 14 Hoofdstuk 23 De muur van Jeruzalem

15 HOOFDSTUK 23 - DAG 4 DE MUUR VAN JERUZALEM Lesboek p. 50 & 51 Linkerpagina: bespreek eerst met de kinderen wie ze zien op de plaat. Wie is de meneer met de boekrol? Wat doet hij? Wie staan er om hem heen? Bespreek dan de vraag onderaan de bladzijde. Rechterpagina: de volgende bladzijde gaat over het werk van Nehemia. Het gaat over bidden en werken. Wat betekent dit? Kunnen kinderen voorbeelden noemen? Bijvoorbeeld: er wordt gebeden voor de zending, maar er wordt ook geld ingezameld. Blij en huilen tegelijk is soms moeilijk voor kinderen. Een voorbeeld kan zijn dat je verdwaalt en dat je naar heel lang zoeken je vader en moeder weer vindt. Je huilt omdat je verdwaald was en je lacht omdat je je ouders weer ziet. Werkboek p. 24 De kinderen mogen de plaat in kleuren. Ze kunnen er woorden bij zetten die bij Ezra horen en de wet! Levend Water groep 4 15 Hoofdstuk 23 De muur van Jeruzalem

16 HOOFDSTUK 24 IN JEZUS NAAM Dag 1 Dag 2 Dag 3 Dag 4 Genezing van de verlamde Handelingen 2: 43 3: 10 Toespraak Petrus en ondervraging Handelingen 3: 11 4: 31 Ananias en Saffira Handelingen 4: 32 5: 11 In Jezus naam Lesboek p. 54 & 55 Werkboek p. 25 Psalm 118: 8 - De steen dien door de tempelbouwers Gereformeerd Kerkboek, Gezang 131: 6 - Sterk zendelingen bij hun werk Opwekking Samen in de naam van Jezus Opwekking 4 - Zijn naam is wonderbaar Opwekking Jezus, wat een heerlijke naam Thema In de naam van Jezus Algemene informatie De bijbelverhalen van deze week gaan over het leven van de eerste gemeente. De gelovigen leven eenvoudig bij elkaar. Ze zien hun bezit als gemeenschappelijk. In de eerste vertelling geneest Petrus de verlamde man bij de poort. In het tweede verhaal is Petrus niet bang om van God te getuigen. In Jezus naam vertellen de apostelen de mensen over Gods werk. Dit is tegen de zin van het Sanhedrin en ze mogen niet meer over Hem praten. In de derde vertelling is te zien dat het leven van de eerste gemeente vol toewijding aan God is. Het lot van Ananias en Saffira is een voorbeeld voor de andere gelovigen. God doorziet alles. Doelstellingen Aan het einde van dit hoofdstuk: kunnen de kinderen vertellen over het leven van de eerste gemeente; weten de kinderen hoe de verlamde wordt genezen en hoe de mensen daarop reageren; kunnen de kinderen uitleggen wat Petrus vertelde over de Heer Jezus; weten de kinderen waarom de leiders, de schriftgeleerden en de oudsten boos zijn op de apostelen; weten de kinderen dat de apostelen blijven getuigen; kunnen de kinderen uitleggen hoe Ananias en Saffira niet eerlijk waren; weten de kinderen wat er met het avondmaal wordt bedoeld. Memoriseertekst Zijn naam is de enige op aarde die de mens redding biedt. Handelingen 4: 12 Liederen Psalm 15 - Heer wie mag wonen in uw tent Levend Water groep 4 16 Hoofdstuk 24 In Jezus naam

17 HOOFDSTUK 24 - DAG 1 GENEZING VAN DE VERLAMDE Handelingen 2: 43 3: 26 Een geest van eenvoud en vreugde: de mensen zijn op God gericht en zijn vol vreugde over het werk van Jezus. Kwamen trouw in de tempel: de eerste gemeente blijft de verbinding met de tempel maken, omdat ze daar onderwijs krijgen. Ze gaan bidden en getuigen voor de joden. Braken het brood thuis: deze maaltijd is waarschijnlijk een voortzetting van de maaltijden die ze samen met Jezus op aarde hadden. De rijke gelovigen delen hun maaltijd met arme gelovigen. Negende uur: dit is om uur en wordt het middaggebed genoemd. Om 9.00 uur is het morgengebed. Dit zijn de gebruikelijke gebedsuren. Schone Poort: men denkt dat dit de Nicanorpoort aan de Oostzijde van de tempel is. Het ligt tussen de voorhof van de vrouwen en het tempelplein. Onze eigen kracht of vroomheid: in deze tijd dacht men dat mensen wonderen kunnen doen door mate van eigen geloof. Zijn dienaar allereerst voor u laten opstaan: Petrus heeft de Joden er eerst op gewezen dat ze de Zoon van God gedood hebben, maar dat dit de vervulling is van Gods beloften. Als ze zich bekeren van hun zonden, zullen ze gered worden. eer. Het wonder doet de mensen in de tempel verbaasd staan. Ze herkennen de bedelaar. Ze loven God om dit wonder en ze willen horen wat Petrus te vertellen heeft. Petrus gaat in op de verwachting van de Messias. Elke Jood leert vol verwachting uitkijken naar de verlosser. Petrus wijst erop dat de Messias zal lijden en sterven. Dit hebben de Joden in onwetendheid gedaan. Maar Jezus is opgestaan en is de weg voor ieder die in Hem gelooft. Welke dingen doe jij samen met anderen in de kerk? Wat is het verschil met jouw kerk? De eerste gemeente leeft samen en de mensen delen hun geloof. In het eerste gedeelte wordt duidelijk dat ze aandacht voor elkaar hebben en voor elkaar willen zorgen. Ze zetten hun bezit daar voor in. Niet iedereen verkocht al hun persoonlijke bezittingen. Het bezit wordt gezien als nuttig voor de gemeenschap. Het leven van de eerste gemeente is ook zichtbaar voor buitenstaanders. Het volk was onder de indruk van het gemeenschappelijke leven. God laat elke dag nieuwe mensen tot geloof komen. De verlamde bedelaar zit bij de poort, omdat men hem hier aalmoezen zal geven. Men zag dit in die tijd als een werk van barmhartigheid. Hij is vanaf zijn geboorte verlamd. De bedelaar verwacht dat Petrus geld zal geven. In de naam van Jezus kan Petrus de verlamde man genezen. Petrus gelooft dat God hem de kracht geeft om de verlamde man te genezen. De man geeft God alle Levend Water groep 4 17 Hoofdstuk 24 In Jezus naam

18 HOOFDSTUK 24 - DAG 2 TOESPRAAK PETRUS EN ONDERVRAGING Handelingen 3: 11 4: 31 Hoofd van de tempelwacht: hij heeft het toezicht op de orde binnen de tempel. Door welke kracht of naam: ze willen weten wie de opdrachtgever is van het nieuws wat ze verspreiden. Wisten niet hoe ze hen moesten straffen: voor de genezing van de verlamde of het preken kan het Sanhedrin hen niet straffen. Leer van Sadduceeën: de Sadduceeën houden zich alleen aan de vijf boeken van Mozes en niet aan de profeten en andere boeken die voortkomen van de overlevering van ouden. Daardoor geloven zij niet in een onsterfelijke ziel, in een leven na dit leven, in de opstanding van het lichaam, in het laatste oordeel, in een hel, in geesten en in de voorzienigheid van God. Ze geloven dat God alleen in dit leven straft of beloont. Waarom is het mooi dat Petrus nu wel durft te praten over Jezus? De Sadduceeën willen niet dat het evangelie in de tempel verkondigd wordt. De Sadduceeën zijn verontwaardigd over de boodschap die Petrus vertelt, want zij geloven niet in een leven na dit leven. Petrus en Johannes worden gevangengezet om de volgende dag verhoord te worden. Het mooie is dat de verkondiging al vruchten afwerpt en er veel gelovigen bij komen. Het laat het contrast zien van de leiders die zich verzetten en het volk dat tot geloof komt. De priesters willen weten in welke naam Petrus en Johannes het nieuws verspreiden. Petrus legt, door de kracht van de Heilige Geest, uit dat Jezus Christus de enige is die redding kan bieden. De priesters merken dat Petrus heel vrijmoedig spreekt. Ze weten dat hij ongeletterd is, maar toch spreekt hij met gezag. Als de priesters dan eisen dat ze niet meer in Zijn Naam spreken, geeft Petrus aan dat ze eerder naar God luisteren dan naar hen. De priesters moeten hen wel vrijlaten, omdat de mensen God eerden om het wonder van de verlamde man en er verder geen reden is om ze vast te houden. Welke boodschap vertelt Petrus aan de mensen? Levend Water groep 4 18 Hoofdstuk 24 In Jezus naam

19 HOOFDSTUK 24 - DAG 3 ANANIAS EN SAFFIRA Handelingen 4: 32 5: 11 Waarover heeft Ananias gelogen? Waarom? Bracht de opbrengst aan de voeten van de apostelen: het geld wordt toevertrouwd aan het beheer van de apostelen. Verkocht eveneens een stuk grond: er zijn meer gelovigen die stukken grond of hun huis verkopen als hulp aan de gemeenschap. Wikkelden hem in een lijkwade: ze maken hem klaar voor de begrafenis. Als iemand sterft, worden de ogen gesloten, het lichaam gewassen en in stroken linnen gewikkeld. Een snelle begrafenis is noodzakelijk, omdat het klimaat warm is. In dit verhaal wordt er een tegenstelling gemaakt tussen gemeenschappelijk leven en halfslachtig meedoen met de gemeenschap. De gemeenschap deelt alles met elkaar, zodat er geen gebrek wordt geleden. Als voorbeeld wordt Josef genoemd. Dit is Barnabas die samen met Paulus heeft gereisd. Maar het tegenovergestelde wordt geschetst met de situatie van Ananias en Saffira. Het geeft niet, dat zij maar een deel van de opbrengst aan de apostelen willen geven. De zonde is dat zij doen alsof ze alles geven. Ze gedragen zich schijnheilig. Ze willen zich heel vroom voordoen en delen hun bezit niet uit liefde voor de mensen om hen heen. Petrus geeft aan dat Ananias ruimte heeft gegeven aan ingevingen van de duivel. Ananias heeft alleen gedacht aan zijn eigen positie en niet aan de heiligheid en alwetendheid van God. Hij is hier zelf verantwoordelijk voor en sterft. Door de vraagstelling van Petrus krijgt Saffira kans om eerlijk te zijn, maar ook zij liegt over de opbrengst. Uit dit voorbeeld blijkt hoe zwaar God aan eerlijkheid tilt. Je mag Hem niet bedriegen. Voor de gemeenschap was de schrik enorm. Dit verhaal is een waarschuwing voor Gods toorn en de noodzaak van de genade die wij kunnen krijgen als wij in Jezus naam naar God toegaan voor vergeving van onze zonden. Hoe was het leven in de eerste gemeente? Levend Water groep 4 19 Hoofdstuk 24 In Jezus naam

20 HOOFDSTUK 24 - DAG 4 IN JEZUS NAAM Lesboek p. 54 & 55 Op de linkerpagina kunt u met de leerlingen bespreken wat voor prachtig werk Petrus en Johannes mogen doen: genezing en vertellen over Jezus Christus. Vraag de leerlingen welke reacties Petrus en Johannes krijgen. Hoe komt het toch dat joodse leiders boos zijn op de apostelen? Hoe gaan de apostelen er mee om? Na het leesstukje op de rechterpagina kunt u met het nadenkertje bespreken wat je met elkaar kan delen. Wat zouden de leerlingen wel willen delen met elkaar? Waarom is het toch wel lastig om te delen? Laat in het gesprek doorklinken dat de eerste gemeente met elkaar wilde delen om voor elkaar te zorgen. Wat je bezit is niet belangrijk, maar hoe je ermee omgaat. Merken de leerlingen dat delen en weggeven ook fijn kan zijn? De ander is er blij mee en jij kan helpen. Op de foto de viering van het Heilig Avondmaal. Zou het in de dagen van Johannes en Petrus ook zo gevierd worden? Werkboek p. 25 Met behulp van de opdracht in het werkboek kunt u de leerlingen de link laten maken van de eerste gemeente naar hun eigen gemeente. U kunt de leerlingen eerst de opdrachten zelfstandig laten invullen. Als afsluiting kunt u met de leerlingen bespreken wat er allemaal wordt gedaan in de kerk. Komen de kinderen ook met activiteiten buiten de kerkdienst om? Extra Suggesties In Nederland hebben wij het rijk met al onze bezittingen en mogelijkheden. U kunt met de leerlingen schoenendozen versieren en vullen met spulletjes voor arme kinderen. Er zijn verschillende organisaties die de dozen op de juiste plek kunnen brengen. Op de volgende sites vindt u meer informatie: In Jezus naam vertellen Johannes en Petrus vol blijdschap dat Jezus Christus is opgestaan. U kunt de leerlingen een bewegingslied aanleren en dit laten uitvoeren tijdens een maandsluiting of in de kerk. Het lied ' Lied van het feest ' is gemakkelijk uit te beelden. Dit lied bezingt de blijdschap van het evangelie. Levend Water groep 4 20 Hoofdstuk 24 In Jezus naam

21 HOOFDSTUK 25 GETUIGEN VAN JEZUS Dag 1 Dag 2 Dag 3 Dag 4 Thema Getuigen van Jezus Gevangen en bevrijd Handelingen 5: Stefanus Handelingen 6 en 7 Filippus en de Ethiopiër Handelingen 8: Getuigen van Jezus Lesboek p. 56 & 57 Werkboek p. 26 Algemene informatie In het eerste verhaal gaat het over de toenemende groei van de gemeente, maar ook over het toenemende verzet daartegen. De apostelen worden gevangen genomen door de hogepriester en zijn medestanders. Een engel van de Heer bevrijdt hen s nachts. De volgende dag vertellen ze in de tempel weer over Jezus. Ze zijn God meer gehoorzaam dan mensen. In het tweede verhaal gaat het eerst over problemen in de gemeente die opgelost worden door de aanstelling van zeven wijze mannen. Het verzet tegen de gelovigen neemt toe. Eén van deze mannen (Stefanus) wordt vals beschuldigd en op grond daarvan gestenigd. Hij sterft biddend. In het laatste verhaal gaat het over de gemeente die verspreid wordt door vervolgingen. Zo gaat het evangelie van Jeruzalem naar Judea en Sameria. Filippus trekt als evangelist rond. Veel Samaritanen komen tot geloof. Ook een Ethiopiër komt tot geloof nadat Filippus hem de schriften heeft uitgelegd. Zo gaat het evangelie door tot aan het einde van de aarde. weten de kinderen wat er gebeurt met Filippus en de man uit Ethiopië. Memoriseertekst Maar wanneer de Heilige Geest over jullie komt, zullen jullie kracht ontvangen en van mij getuigen. Handelingen 1: 8a. Liederen Psalm Ik sla mijn ogen op en zie Psalm 146: 3 - Zalig Hij die in dit leven Opwekking Ik vermag alle dingen Opwekking Jezus vol liefde Opwekking Samen in de naam van Jezus E&R Vertel het aan de mensen Doelstellingen Na afloop van dit hoofdstuk: weten de leerlingen dat de discipelen apostelen genoemd worden; weten de leerlingen hoe de apostelen weer uit de gevangenis komen; kunnen de leerlingen vertellen waarom de apostelen doorgaan met verkondigen; kunnen de leerlingen vertellen waarom er in de gemeente zeven wijze mannen worden aangesteld; weten de leerlingen waarom Stefanus gestenigd wordt; weten de leerlingen wat Stefanus zegt als hij sterft; kunnen de kinderen vertellen hoe het komt dat het evangelie verder gaat dan Jeruzalem; Levend Water groep 4 21 Hoofdstuk 25 Getuigen van Jezus

22 HOOFDSTUK 25 - DAG 1 GEVANGEN EN BEVRIJD Handelingen 5: Vele tekenen en wonderen: in de naam van Jezus (door de kracht van de Geest) tekenen van Gods aanwezigheid. Om deze wonderen en tekenen hebben de leerlingen gebeden (Hand 4: 30). Zuilengang van Salomo: plaats in de tempel die uitkomt op de voorhof van de heidenen. Deze plaats wordt vaak gebruikt om onderwijs te geven. Schaduw van Petrus: schaduw wordt in die tijd ook gezien als een deel van de persoon met dezelfde krachten. Dit doet ook denken aan mensen die de zoom van Jezus kleed alleen maar aan wilden raken en zo geloofden genezing te ontvangen (Hand 4: 55, 56). Onreine geesten: geesten die niet bij God horen. Door de invloed van zo n geest kunnen mensen zichzelf niet zijn en niet zelf denken en handelen. Sanhedrin: 70 mannen (overpriesters, schriftgeleerden, oudsten) en de hogepriester. Het is de hoogste rechtbank en het hoogste bestuursorgaan van de Joden in Jeruzalem. (Ook wel Hoge Raad genoemd.) Het Sanhedrin heeft het oppertoezicht op godsdienstzaken. het volk van God. ( Israëlieten Hand 5: 35). Als het Gods werk is, kunnen we hier niks tegen beginnen. Hij roept op niet tegen God te gaan strijden (Hand 5: 39). Het Sanhedrin ziet af van het plan de apostelen te doden. Ze worden gegeseld (geslagen op hun rug met een zweep van leren riemen, soms van metaal voorzien) en krijgen er een spreekverbod over Jezus bij. Dit is een stap verder dan de vorige keer toen ze alleen een spreekverbod kregen. Ondanks dit verbod gaat de verkondiging door en de apostelen zien het als een voorrecht dat ze lijden om Jezus naam. Leg uit wat het betekent als je ergens voor gaat. (Als het een moeilijke vraag is, kun je als leerkracht een voorbeeld geven.) Waar gaan de apostelen voor? Hoe komt dat? Het gaat in dit verhaal nogmaals over het leven van de eerste gemeente. De gemeente groeit. Steeds meer mannen en vrouwen gaan geloven. Het werk van God is zo krachtig, dat Hij zelfs door de schaduw van Petrus werkt. Ook de tegenstand groeit. Alle apostelen worden gearresteerd. Maar God stuurt zijn engel en bevrijdt hen uit de gevangenis. Ze krijgen gelijk de opdracht verder te gaan met de verkondiging. Dat de Heer deuren van de gevangenis opent, laat zien dat Hij het evangelie niet door gevangenisdeuren laat tegen houden. De apostelen worden verhoord. Het Sanhedrin vraagt zich af waarom ze ondanks het verbod blijven praten over Jezus. De apostelen geven aan dat ze God meer gehoorzaam zijn dan mensen. Ook geven ze de kern van het evangelie nog een keer door. Ze bevestigen nogmaals dat het Sanhedrin Jezus aan het kruis heeft laten hangen. Toch geven ze ook aan dat er vergeving mogelijk is (Hand 5: 30, 31). Gamaliël (een belangrijke Farizeeër) spreekt de leden van het Sanhedrin aan op hun verantwoordelijkheid als leden van Levend Water groep 4 22 Hoofdstuk 25 Getuigen van Jezus

23 HOOFDSTUK 25 - DAG 2 STEFANUS Handelingen 6 en 7 Griekstaligen: Joden die het Grieks als moedertaal hebben. Zij zijn op latere leeftijd in Jeruzalem komen wonen om daar te sterven. Aramees sprekenden: Joden die Aramees als omgangstaal gebruiken. Ook wel Hebreeuws genoemd. Weduwen uit hun groep werden achtergesteld: waarschijnlijk wordt hiermee bedoeld dat de Griekse weduwen niet werden ingezet als helpsters bij de organisatie van de maaltijden. Gemeenschappelijke maaltijden: alle leden van de gemeente nemen hieraan deel. Het is niet alleen een maaltijd voor de armen. Zeven wijze mannen: deze zeven vertegenwoordigen het Grieks sprekende deel van de gemeente. (De twaalf apostelen zijn allemaal Aramees sprekenden.) Ze moeten leiding geven aan het werk van de weduwen. Proseliet: een heiden die zich tot het Jodendom bekeerd heeft. Synagoge van de vrijgelatenen: groep van voormalige slaven. Die aan Gods rechterhand staat: Christus regeert! Meestal staat er: Die zit aan Gods rechterhand. Als zijn volgelingen in nood zijn, gaat Hij staan. Dan komt Hij in actie. Zijn gezicht leek op dat van een engel: zijn gezicht heeft de glans van iemand die dicht bij God is (net als bij Mozes: Ex 34: 29). Hij staat daar als een knecht van God. Om hem te stenigen: de Joodse straf voor godslastering (Lev 24:14). keuze door handoplegging. Het evenwicht in de gemeente is hersteld. De gemeente groeit verder. Stefanus krijgt gelegenheid zich te verdedigen. Hij spreekt de leden van het Sanhedrin aan als broeders, zo laat hij zijn band met hen zien. Hij noemt in zijn rede voorbeelden van verzet tegen degenen die God (de eeuwen door) naar Israël gestuurd heeft om zijn volk te bevrijden. Hij eindigt zijn rede met een beschuldiging: ook zij zijn er schuldig aan. Hij verwijt hun ook zelf niet naar de wet te leven (Hand 7: 53). Dit roept opnieuw woede op. Stefanus kijkt rechtstreeks in Gods heerlijkheid. Hij getuigt dat Hij Jezus in zijn heerlijkheid ziet staan. Dit ergert nog meer dan de toespraak. Stefanus geeft zijn leven uit handen; al biddend sterft hij. Weet je wat verdedigen is? Heb je het wel eens moeten doen? Hoe verdedigt Stefanus zich? Het gaat in deze vertelling over Stefanus. Het verhaal kan vanuit hem verteld worden. Eerst volgt hieronder een korte uitleg wie Stefanus is. Er ontstaan in de gemeente moeilijkheden. Door de groei in de gemeente is het Aramees sprekende deel groter en hebben de Grieks sprekenden het gevoel achtergesteld te worden. De 12 apostelen roepen alle gelovigen bij elkaar. Ze geven aan dat het in de gemeente gaat om het Woord van God. Dat mag niet verdrongen worden door onenigheid in de gemeente. Toch moet er een oplossing komen. Er moet leiding gegeven worden aan het werk bij het organiseren van de maaltijden. De gemeente kiest zelf 7 wijze mannen.stefanus is één van de zeven wijze mannen.de apostelen bevestigen deze Levend Water groep 4 23 Hoofdstuk 25 Getuigen van Jezus