! Sociaal!Vitaal! Lesplannen(voor(beweeglessen(

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "! Sociaal!Vitaal! Lesplannen(voor(beweeglessen("

Transcriptie

1 SociaalVitaal Lesplannen(voor(beweeglessen( Ontwikkeld(door( ( Ontwikkelddoor MariëlleTrompenMarthaHofman InsamenwerkingmetStichtingGALM (YldauDijkstraenMathieudeGreef) ( (

2 Colofon DezelesplannenzijnbedoeldvoordeelnemersaandetrainingSociaalVitaal.Dezedocentenkunnen delesplannennahetafrondenvandepilotsindiengewensttoepasseninalhunbeweeglessen.hetis niettoegestaandelesplannenteverspreiden. HetcopyrightligtbijMariëlleTromp,DeVitaleOndernemer,teAssen. Eersteversie2011 Aangepasteversie2014 De#Vitale#Ondernemer#.#drs.#Mariëlle#Tromp# DeVitaleOndernemer EMmail: Telefoon: Website: Mariëlle#houdtzichalsbewegingswetenschappervanaf2002bezigmethetonderwerp eenzaamheid.zijheeftonderanderedeactormethodeontwikkeld.opbasisvanhaar ervaringendelaatstewetenschappelijkeinzichtenisdetrainingsociaalvitaalontwikkeld. # # Martha#Hofman# EMmail: marthahofman@planet.nl Telefoon: 035M Marthaheeftmeerdan20jaarervaringalsdocentMBvOenGALM.Hieroverheeftzijhet boek SportSpelSpirit,sportenmetsenioren geschreven.ditbevatconcretelesplannen voordocenten.zijvertaaldedeuitgangspuntenvansociaalvitaalinpraktischelesplannen. Binnenkortkomthaartweedeboekuit. # # Stichting#GALM#(drs.#Yldau#Dijkstra#en#dr.#M.H.G.#de#Greef)# EMmail: dijkstra@galm.nl Telefoon: 06M YldauenMathieuwerkensinds1996samenaandeontwikkeling,hetonderzoekende praktischetoepassingvanactieveengezondeleefstijlprogramma svoorsenioren.zij ondersteunende15galmregio sinnederlandenbelgiëbijdeuitvoeringvandiverse beweegprojecten.zijzorgenervoordatsociaalvitaalaansluitbijdemogelijkhedenvande docentenenzijbegeleidendeinbeddingvandemodulebijlokaleenprovincialeorganisaties. DeontwikkelingvandetrainingSociaalVitaalisonderanderemogelijkgemaaktdooreenbijdrage vanhetnasb.voormeerinformatie: SociaalVitaal Lesplannenvoorbeweeglessen 2

3 Inhoudsopgave Inleiding:SociaalVitaalbinnenGALMenMBvO...4 Opbouwvandelessen...5 Doelen...7 LesplanDEROZEBRIL...7 KoffieMgesprek AndersKijken...8 Thuiswerkopdracht...8 Beweegles2 HOUDINGENVERHOUDING...9 Doelen...9 LesplanHoudingenVerhouding...9 KoffieMgesprek BrillenenRollen...10 Thuiswerk...10 Beweegles3 ZIENENGEZIENWORDEN...11 Doelen...11 LesplanZienenGezienWorden...11 Koffiegesprek Contactmakenenverbreken...13 Thuiswerk...14 Beweegles4 INDEPUT,UITDEPUT...15 Doelen...15 Lesplan4 Ganzenbord...15 Koffiegesprek...15 SociaalVitaal Lesplannenvoorbeweeglessen 3

4 Inleiding:SociaalVitaalbinnenGALMenMBvO IndelessenGALMenMBvOspelensocialedoelstellingeneenrol.DelessenSociaalVitaalsluiten hierbijaan.zijvergrotendeaandachtvoordezedoelstellingenengeveneenconcreteaanpakvoor deuitvoering. SociaalVitaallessenwordenmetnameuitgevoerdbijbeweegprojectenmeteenbrededoelstelling eneenspecifiekedoelgroep:kwetsbaresenioren.indezeprojectenstaathetverbeterenvandeleefm engezondheidssituatiecentraal.bewegenwordtaangegrepenomhetsocialeinzichttevergrotenen desocialevaardighedenverbeteren.doorditteverwerkeninbeweegoefeningengebeurtditopeen ongedwongenmanier.dedeelnemerservarendatzijgriphebbenophuneigensituatieendatzij dezezelfkunnenbeïnvloeden.ditgebeurtnietalleenbinnendebeweeglessen.doordedeelnemers testimulerenookinhetdagelijkslevende spellen uitdelessensociaalvitaaltespelen,passenzij toezijwatzehiergeleerdhebben. BinnenGALMenMBvOstaanaltijddemogelijkhedenvanmensencentraalennooitdeproblemenof beperkingen.ookbinnensociaalvitaalwordtnaardemogelijkhedenvanmensengekeken.een beweeggroepisgeenpsychotherapeutischeinterventie.alshetgevoelontstaatdateendeelnemer extra(psychische)zorgnodigheeft,dandienendedocentendecoördinatorteoverleggenmetde deelnemer.erkandangezorgdwordenvooreendoorverwijzing. Hetbelangrijksteuitgangspuntisdatállesgoedis.Watiemanddoetisnooitgoedoffout.Hetgaat eromteervarendaterookanderemanierenzijnomietstedoenofervaren.dezezijnnietbeterof slechter,maaralleenanders. In#een#sociale#relatie#ben#je#zelf#de#baas#over#je#eigen#aandeel.## Door#vaardigheden#te#leren#vergroot#je#de#keuzemogelijkheden.#Je#kan#dan#bijvoorbeeld#een# gesprek#aangaan#,#omdat#je#weet#dat#je#het#ook#weer#kunt#beëindigen.# Eenlaatsteopmerking: Omdeleesbaarheidtebevorderenisindelesplannengebruikgemaaktvan je en jij omdelezer aantesprekenofalgemeenhedentoetelichten.bijdeinstructiesdiebedoeldzijnvoorde deelnemers,is u gebruikt.uiteraardkanditindiengewenstwordenaangepast. SociaalVitaal Lesplannenvoorbeweeglessen 4

5 Opbouwvandelessen DevisievanSociaalVitaalisdatmensendieeenzaamzijnhunsituatiezelfkunnenbeïnvloeden.Inde lesplannenstaathetverminderenvaneenzaamheidcentraal. Erwordtbewustnietstilgestaanbijdeoorzakenvaneenzaamheid.Ineengroepvanzoweleenzame alsnietmeenzamemensenpratenoveroorzakenleidtvaaktotdiscussies.hierisniemandbijgebaat. IndevisievanSociaalVitaalkunnenmensenhunsituatieopverschillendemanierenbeïnvloeden. Dezemanierenzijnverwerktindelesplannen.Delesplannenhebbeneenzeerbewusteopbouw.Het isvanbelangdezeindeaangegevenvolgordeuittevoeren.watbetreftinhouden beweegoefeningenwordendocentengestimuleerdomtevariëren,zolangditbinnendeaangegeven doelstellingenpast. Hetisaltijdmogelijkdelesplannenovereenlangereperiodeuittevoeren.Zokuntubijvoorbeeld langerstilstaanbijhetideeommeteenanderebrilnaardewereldtekijken(lesplan1).hetis uitdrukkelijknietdebedoelingdelesplannenversnelduittevoerenenbijvoorbeelddeideeënvan lesplan1en2inéénlesteintegreren. Schematischziendelesseneralsvolgtuit: Heteerstelesplaniservoorbedoeldmensentelatenervarendatzijzelfkunnenbepalenhoezijde wereldkunnenwaarnemen.hetgaatalleenomhuneigenwaarnemingennognietomgedragof interactie. SociaalVitaal Lesplannenvoorbeweeglessen 5

6 Hettweedelesplanlaatdeelnemerservarenhoezijhunstemmingofgevoelkunnenbeïnvloeden, doorbewustgebruiktemakenvanhunhoudingofgedrag.nogsteedsgaathetomalleenhenzelf,de eigenrolofheteigengedrag.erisnoggeeninteractie. Pasinhetderdelesplangaanandereneenrolspelen.Hierlerenmensenopeenvoudigewijzede vaardighedenomcontactteleggenenteverbreken.dezekunnenzijtoepasseninsituatiesdievoor henzelfmoeilijkzijn. Defocusbegintdusheelklein,dichtbijdepersoon.Endezewordtsteedsgroterenomvatbijde derdelesookanderemensen. Totslotwordendeinzichtenenvaardighedenuitdeeerstedrielesplannentoegepastinhetvierde lesplan.ineenspelwordtvandedeelnemersgevraagddezevaardighedenintezettenwanneerzijof iemandanders indeput zitten. Naafloopvandevierlessenkunjeinde gewone beweeglessengeregeldelementenvande lessenplanlatenterugkomen.dekrachtvandeherhalingkanzozijnwerkdoen. Kiesdatuitwatjedenktdatdegroepnodigheeftenwatdeelnemersinteressantofleukvonden. SociaalVitaal Lesplannenvoorbeweeglessen 6

7 Beweegles1 DEROZEBRIL Mensendieeenzaamzijnnemensocialesituatiesanderswaar.Zijhebbenalshetwareeenbrilop, waardoornegatievekantenvansocialesituatieswordenversterktenpositievekantennauwelijks wordenwaargenomen.hunwaarnemingwordtgefilterdenbevestigthunalbestaandeideeën.dit laatstedoenoverigensallemensen,jewaarnemingwordtaltijdbeïnvloeddoorjeeigen bril. Doelen Dedoelenvandebeweegles: Dedeelnemerwordtzichervanbewustdatiedereeneenbepaaldebrildraagt.Erzijngeengoede enfoutebrillen. Dedeelnemerleertdateenbrilbeïnvloedtwatjeziet. Dedeelnemerleertdatjebewusteentijdjeeenanderebrilopkanzetten. LesplanDEROZEBRIL NB:Ditlesplandientalsstartvaneenbeweegles.Hetvervangtgeenvolledigereguliereles.Ukunt, alsuditwilt,derozebrillenwelsteedsteruglatenkomeninuweigenbeweegles. 1. Warmingupineenkring.Oefeningenopmuziek. 2. Instructie:Loopineenrechtelijnnaareenpuntaandeoverkant.Umagnietbotsen,maarook geenwoordengebruikenomaftesprekenwieeerstgaat. Vraag:Hoegingdat?Moestuvaakwachten?Vondudatvervelend? 3. DeelnemerAkrijgtnueenrozebril. Instructie:Uvoeltzichhelemaalblijenvrolijk,uzitopeenrozewolk.Ukuntooknietstoppen metglimlachen Vraag:Hoewasditvooru?Watvondderestvandegroep? 4. DeelnemerBkrijgteendonkerebril. Instructie:Ubentvanochtendmetuwverkeerdebeenuitbedgestapt.DeCVwasstuk.Hetwas koudenukonnietdouchen.entoenbleekookuwfavorietetheeoptezijn.uheeftbijnaeen donderwolkjebovenuwhoofd. Vraag:Hoewasditvooru?Watvondderestvandegroep? 5. Debrillenwordendoorgegeven,erwordennogeenaantalrozebrillenuitgedeeld.Demensen zonderbrilkunnendoenalsofzeeenbril(rozeofdonker)dragen.opnieuwlopendedeelnemers doordezaal. Vraag:Hoevoeltdit?Watishetverschiltussendegrijzeenderozebril? SociaalVitaal Lesplannenvoorbeweeglessen 7

8 6. Dedonkerebrilgaateruit.Iedereenheeftnu,inhetechtofingedachten,eenrozebrilop. Instructie:Doewatjezoudoenalsjeergblijbent.Geefanderemenseneenhandofeenhigh five.nodigiemanduitvooreendansjeofeenpraatje. Conclusie:Wehebbenhiersteedsdezelfdesituatie,westekennamelijkallemaalover.Entochmerk jedatjezelfkuntbeïnvloedenhoejehetziet.dooreenanderebriloptezetten,ziejedewereld anders. Koffie6gesprek AndersKijken Bijdewarmingupisergewerktmetrozeendonkerebrillen.Inhetechtelevenheeftiedereenook altijdeenbrilop,ookalziejedieniet.zezijnerintallozekleureneneenvrolijkebrilisechtniet beterdaneendonkere.jeeigenbriliseenprimabrilmaardoorjebedenkendatjedooreenbril kijkt,kanjeervoorkiezensomsevenandersnaarietstekijken. Jekunterookeenspelletjevanmakenomelkedageensandersnaarietstekijken. Bijvoorbeeldiemandzegt: Ikbenookaltijdtelaat Iemanddiedeoefening AndersKijken doetzegt: Jebenteraltijd Ofiemandzegt: Hetluktmijnietomelkedageenhalfuurtebewegen. Iemanddiedeoefeningdoetzegt: Hetisgeweldigdatjehetsteedsweerprobeert. Iemandzegt: Dedagenzijnzokortindewinter. Iemandanderszegt: Deavondenzijnzoheerlijklang. Thuiswerkopdracht a. Leterdezeweekeensopwatergebeurtalsueenkeereenuurtjeeenroze/grijze/paarse/ blauwebrilopzet.watiseranders? b. Denkeensnaovereenuitspraakdiejedezeweekdoet.Hoekanjehier AndersnaarKijken?Let hierbijvooralopwoordenals altijd en nooit.ofuitsprakenals datkan(ik)nueenmaalniet. Bijvoorbeeld: Hetregentbijnaaltijd. " Hetwasvanmiddagevendroog Ikneemhetmesteedsvoor,maarhetluktmenooit. " Ikneemhetmesteedsvoor,enhetgaatmenulukken. Elkedagwandelen,datkaniknueenmaalniet. " Fietsenopdehometrainerdoeikaljaren SociaalVitaal Lesplannenvoorbeweeglessen 8

9 Beweegles2 HOUDINGENVERHOUDING Indeeerstelesgingheterom,datjemaniervankijkenbeïnvloedtwatjeziet.Indezetweedeles gaatheterom,datjegedragvaninvloedisopdereactiesdiejekrijgt. Doelen Dedoelenvandebeweegles: Dedeelnemerwordtzichbewustvanzijneigensocialegedrag. Dedeelnemerrealiseertzichwelkegevolgenhetkanhebbenomdingenandersaantepakken. LesplanHoudingenVerhouding NB:Ditlesplandientalsstartvaneenbeweegles.Hetvervangtgeenvolledigereguliereles.Jekunt, alsjeditwilt,derollenwelsteedsteruglatenkomeninjeeigenbeweegles. 1. Erliggenveelhoepelsindezaal. Instructie:Zogauwdemuziekstopt,gaatumetz ntweeënbijeenhoepelstaan.alsdemuziek weerspeeltgaanweverder.alsdemuziekopnieuwstopt,moetuzorgendatumeteennieuwe partnerbijdehoepelstaat.umagnooitbijdezelfdepersoonstaan. Let#als#docent#op#wat#er#gebeurt:# A#men#gaat#staan#bij#een#hoepel#en#wacht#af# A#men#zoekt#een#ander#op# A#men#gaat#alleen#staan#en#niemand#komt#naar#je#toe# A#er#staan#twee#mensen#bij#elkaar#die#al#eens#samen#hebben#gestaan.#En#dan?#Is#er#iemand#die# gaat#ruilen#zodat#het#wel#klopt?# 2. Instructie:Wedoenhetzelfde,maarnuindrietallen. Vraag:Merktuwatuzelfhetliefstedoet?Staatualseersteindehoepelofkijktuwaariemand staat?zorgtudatiedereenbijeenanderstaat,ofvertrouwtueropdatiedereenditzelfzal regelen? 3. UwaanpakisnooitverkeerdIedereenheefteenandereaanpak,allesisgoed.Wegaannueens eenspelmakenvandeverschillendeaanpakken. PersoonAkrijgteenpolitiepet. Instructie:Ubentnueenregelaar.Uzorgtervoordathetallemaalgoedkomtendatiedereen zichaanderegelshoudt. PersoonBkrijgteenkroontje. Instructie:Ubentnudekoningin.Ubekijktallesenvertrouwteropdathetvoorugoedgeregeld zalworden. SociaalVitaal Lesplannenvoorbeweeglessen 9

10 Instructie:Wegaandoormetdeoefening 4. Alsduidelijkiswatdebedoelingis,kunnennieuwerollenwordentoegevoegd. PersonenAenBgevenhunpetenkroontjedoor. PersoonCkrijgteenverpleegstersMkapje. Instructie:Uzorgtervoordatiedereenzichgoedvoelt.Iedereenmoetblijengelukkigblijven. Vraag:Hoeishetomeenandererolaantenemen?Watvindtueenleukerol? Koffie6gesprek BrillenenRollen Alsditbijhetbeginvandelesnietaandeordeisgeweest,wordternagepraatoverde thuiswerkoefeningvandevorigekeer.wieheeftereveneenanderebrilopgezet?hoewasdeze ervaring?nb:benadrukdatditgeeneenvoudigemoeilijkeoefeningisalsishetmaareenpaartellen geluktdatisalheelergknap. Eigenlijkginghetvorigeweekoverjeeigenblik,deinvloeddiejeeigen bril heeft.endezeweek gingenweeenstapjeverder.hetgingnamelijkjeeigenrol,jeeigengedrag.wehebbengemerktdat jeheelanderskuntreagerenalsjeeenandererolhebt. Watvondueenleukerol?En:weetuwelkeroluinhetdagelijkslevenvaakaanneemt?Vindtudat eenprettigerol? NB:ookhiergeldtweerdatelkerolgoedis Watdoethetvooruwhumeur,alsueenseenanderebrilopzet?Ofalsueenandererolaanneemt? Thuiswerk Elkerolisgoed.Hetissomswelleukomeenskorteenandererolteproberen. Kuntuvoordekomendeweekeensituatiebedenkenwaarinuheeleveneenandererolaankunt nemen?bijvoorbeeld:eenpraatjemakenbijdebakker.of:iemandbellendiemeestalubelt.of spaghettikokeninplaatsvanaardappelen.eenrokinplaatsvaneenbroek. Deervaringenzullenwevolgendeweekbespreken SociaalVitaal Lesplannenvoorbeweeglessen 10

11 Beweegles3 ZIENENGEZIENWORDEN Deeerstelesgingomhoeiemandnaardingenkijkt.Detweedelesgingoverjeeigengedragende invloeddaarvan.endezederdelesgaatnogeenstapjeverder,hetgaatomcontactmetandere mensen. Doelen Dedoelenvandebeweegles: Dedeelnemerservarenhoehetisom gezien teworden. Dedeelnemerslerenhoezekunnenlatenmerkendatzeiemandzien. Dedeelnemerslerenhoezecontactkunnenleggen,maarookweerkunnenverbreken. LesplanZienenGezienWorden NB:Ditlesplanisuitgebreiderdandevoorgaandetwee.Erwordtmeertijdingevulddanbijdevorige twee.erwordenverschillendeoefeningenuitgeschreven.dezekuntu,waarnodig,aanvullenmetuw eigenoefeningen. A Warmingup,doordezaal. 1. Instructie:Ulooptkriskrasdoorelkaardoordezaal.Ukuntdeverschillendelijnenopdevloer volgen. 2. Instructie:Naelkevierpassendoetudezeoefening Begeleider#doet#voor.#Even#met#de#armen#zwaaien,#drie#keer#klappen,#even#hurken,#enzovoort.# Nadat#de#beweging#een#paar#keer#is#gedaan,#wordt#de#opdracht#herhaald.# 3. Instructie:Numagunaelkevierpassenzelfbedenkenwelkeoefeningudoet.Umagéénvande oefeningengebruikendieiknethebgedaan,umagzelfietsverzinnen,ofulooptachteriemand aanendoetdeoefeningnadiedezepersoondoet. De#begeleider#observeert#welke#mensen#zelf#iets#verzinnen#en#welke#mensen#vaker#volgen.## 4. Instructie:Wisselhetnueensaf.Volgdeuiemand?Verzindannuzelfiets.Verzonuzelfsteeds iets?volgdaneensiemand. 5. Dehelftvandemensenkrijgteenlintjeenisdeleider. Instructie:Neemalsleidereenandermeeenkiesmateriaal.Bijvoorbeeldeenbal,hoepel,racket, frisbee.deleiderbepaaltwatergedaanwordt,deandervolgt. Naeenrondewordtergewisseldvanpartner.Daarnawordenookdelintjesgewisseld. SociaalVitaal Lesplannenvoorbeweeglessen 11

12 6. Dehelftvandegroepkrijgtnueenroodlintje,deanderehelfteengeellintje.Erliggentwee hoepelsindezaal:eenrodeeneengele. Instructie:loopdoordezaalmethetlintjeindehand.Alsuiemandtegenkomt,wisseltuvan lintje.alsdemuziekstoptgaatunaardekleurhoepeldiepastbijhetlintje.nudoetdehele groeprondomdehoepeldezelfdeoefening Begeleider#observeert:#Wie#neemt#de#leiding?#Wie#volgt#altijd?## # Deoefeningwordtherhaald.Ervormenzichvanzelfsteedsanderegroepen. B Indekring 1. Dedocentdoeteenoefeningvoor,iedereendoetdezena. 2. DedocenthoudtdeelnemerAeenmicrofoonvoor.DeelnemerAdoetnudeoefeningvoor, iedereendoetdezena. 3. Dedocentlooptomdegroepenhoudtdemicrofoonsteedsaaneenandervoor,diedaneen andereoefeninginzet.iedereenvolgt. 4. Eendeelnemerkrijgtdemicrofoonengaatrond. 5. Erwordteenoefeningingezet.Dedocentlooptomdegroepengeeftiemandongemerkteen tikjeinderug.dezezeteennieuweoefeningin(of#niet)enderestdoetna.degroepweetdus nietwieeentikjeheeftgekregenditkaneventueelookdooriemandvandegroepworden gedaan. C Spiegelenen ontspiegelen.contactmakenenverbreken. 1. Tweemensenstaantegenoverelkaar.Zehebbenbeideneenscatchaandehand. Instructie:Eénpersoonheeftdeleidingenmaakteenvoudigebewegingenmetdescatch. Debewegingenmogensteedsgroterworden,zodatookderestvanhetlichaammeegaatdoen. Laterwordtgewisseld. 2. Eentweetalisaanhetspiegelen.Dereststaataandezijkant. Instructie:Umagcontactmakendooraantesluitenenmeetegaandoen.Umagernaastofer achtergaanstaan.zogauwuditwiltkuntuhetcontactverbrekendoortestoppenmet spiegelen.ugaatdanweeraandezijkantstaan. De#begeleider#let#goed#op#op#welke#wijze#het#contact#verbroken#wordt.#Ideeën#worden#gebruikt# om#straks#te#noemen.# 3. Vraagnaafloop:Hoeverbreektuhetcontactweer? Mogelijkhedenzijnonderandere: SociaalVitaal Lesplannenvoorbeweeglessen 12

13 Meteenvriendelijkknikje. Ikganuweer. Bedanktentotziens. Ditallesgebeurtopeenvriendelijkemanier. D Eenbalspel,waarbijovergooienencontactmakeneenbelangrijkerolspeelt. Een#gesprek#is#als#een#balspel.#Om#hier#straks#bij#te#kunnen#aansluiten,#wordt#een#balspel#gespeeld# waarbij#het#belangrijk#is#contact#te#maken.#hier#wordt#op#teruggekomen#bij#het#koffiegesprek.# Koffiegesprek Contactmakenenverbreken Denaamvandezebeweegleswas ZienenGezienworden.Uheeftervarendatu,doorbewegingen natedoen,kuntlatenmerkendatuiemandandersziet.enuheeftookervarenhoehetisalsiemand andersunadoet.wiltugezienworden?zorgerdanvoordatueerstlaatmerkendatudeanderziet Ineengesprekiszienookheelbelangrijk.Enookdewoordenspeleneenbelangrijkerol.Eigenlijk gaathetdanom HorenenGehoordworden. Wiltugehoordworden?Zorgdandatueerstlaatmerkendatudeanderhoort Zieeengesprekalseenbalspel.Eengesprekisteamwork,alséénvanbeidenietsdoetofmagdoenis ergeenspel/gesprek.debalisdatgenewatuwiltzeggen. Balspel 1. Kijkomdesituatieinteschatten(wie staatervrij?) 2. Maakcontact(seindooroogcontactof woordendatudebalgaataangooien) 3. Gooidebal 4. Wachtdereactieaf(isergoed gevangen?krijgtueenbalterug?) Gesprek 1. Kijkomdesituatieinteschatten(ishet eengoedmoment?) 2. Maakcontact(seindooroogcontacten vraagofhetuitkomt) 3. Zegwatuwiltzeggen 4. Wachtdereactieaf(begrijptdepersoon watuzegt?watiszijnreactie?) 5. Komsamentoteenactie(samen 5. Komsamentoteenactieofafspraak scoren?ofeerstnogdoorspelen?) Kaniemandeensituatiebedenkenwaarinhetheellastigiseengesprektevoeren?Voorbeelden:iets terugbrengennaareenwinkel,bellenovereenrekeningdienietklopt,eengesprekmetdebuurman overdeheg.hoezoujeditaankunnenpakkenmetdeze5stappen? SociaalVitaal Lesplannenvoorbeweeglessen 13

14 Nethebbenwegespiegeld.Hoekuntudatnugebruiken,alsiemandueenheellangverhaalvertelt terwijlugeentijdheeft? Belangrijkismensenaltijdtelatenwetendatuzeziet/hoort,voordatjehetcontactafbreektDusu vangtdebal maargeeftdanaandatumethetspelstopt.debalnegerenenlangsulatenrollenzou tochheelgekzijn? Zinnendiehierbijkunnenhoren: Jehebtechteenzwaretijdhoorik.ErgnaarwatermetAnnagebeurdis.Ikwensjeerontzettend veelsuccesmee. Dezelaatstezingeefteigenlijkalaandatjeverdermoetenhetcontactaanhet verbrekenbent Thuiswerk Letdezeweekeensopofjehet balspel herkentingesprekken.bijwelkmoeilijkgesprekzouudit kunnengebruiken? SociaalVitaal Lesplannenvoorbeweeglessen 14

15 Beweegles4 INDEPUT,UITDEPUT Indeeerstedrielessenis,tussenderegelsdoor,veelkennisopgedaan.Deinvloedvanjeeigenblik, jeeigengedragendemanierwaaromjeomgaatmetanderenbeïnvloedenjesocialevitaliteit.in dezeleswordtdaaraantoegevoegd:watdoejealsjijofiemandandersindeputzit?ditwordtop eenluchtigewijzeverweveninhetspelganzenbord. Doelen Dedoelenvandebeweegles: Dedeelnemersherhalenhetgeleerdeenbrengenhetindepraktijk. Dedeelnemersdenkennaoverwatzekunnendoenomuitdeputtekomen. Dedeelnemersdenkennaoverwatzekunnendoenomiemanduitdeputtehelpen. Lesplan4 Ganzenbord Erstaanzespylonenineenrechthoek.Bijvijfpylonenligteendobbelsteen.Eénpylonis deput. Eentweetalgaatbijeenpylonstaanengooitmetdedobbelsteen.Zijlopenhetaantalpylonendatzij gegooidhebben.alszehieraankomen,gooienzeopnieuw.hierdoorlopenzesteedsrondjes.telhet aantalpuntenbijelkaarop. Zogauwdedeelnemersin deput komen,gaanzijnaarhetmidden.zijkunnenopdriemanierenuit deputkomen: elkandertweetalzienalsmensendiejekomenhelpen,alszijbijdepylonkomenkanjijweer verder(kansenziendoorjebril,les1) eendansjemakenofbeweegoefeningendoenmetdedocentdieinhetmiddenstaat(duseen anderehouding,zieles2) doorzelfcreatiefcontactteleggenmeteenandertweetal,waarnajejebijhenmagaansluiten (liedje,dansje,highfive,zieles3). Suggestiesomhetspelverderuittebreidenofaantepassen: Vierpyloneninplaatsvanzes,omdatdeputbelangrijkerisdanhettellen. Eénvandepylonenisdegevangenis.Jemoeteenanderzoverkrijgenietsmejemeetedoen (bijvoorbeeldmetscatches)voordatjedezemagverlaten. Eénvandepyloneniseenbrug.Gategenoverelkaarstaat(aanweerszijdenvandebrug)engooi overmeteenbal. Spelenzondertetellen. Koffiegesprek IndezelesGanzenbordhebbenweeigenlijkgebruikgemaaktvanwaterdevorigewekenaande ordeisgekomen.wantalsjeindeputzit,ofjenietzoprettigvoelt,kanjeverschillendedingen doen: SociaalVitaal Lesplannenvoorbeweeglessen 15

16 1. Kansenzieninplaatsvanfocussenop deput Elkandertweetalkanjekomenverlossen. 2. Eendansjedoenofbeweegoefeningendoen,duseenanderehoudingaannemen. 3. HulpvragenaananderenDatkanopeencreatievemanier,ofbijvoorbeeldviahet balspelm gesprek. Alsbuitenstaander,dusalsdegenediezietdatiemandandersindeputzit,kanjeookverschillende dingendoen.namelijk: 1. zorgendatdezepersoonzichgezienvoelt 2. hulpaanbieden Hetdagelijkslevenisnatuurlijkgeenspel.Kuntuzichtochvoorstellendatuhierietsaanheeft? NB:Bij(hulp)vragenkunnendeelnemersaltijddoorverwezenworden SociaalVitaal Lesplannenvoorbeweeglessen 16

!!! 10!ONMISBARE!ELEMENTEN!VOOR!EEN! OVER!MIJ!PAGINA!! DIE!KLANTEN!RAAKT!!!

!!! 10!ONMISBARE!ELEMENTEN!VOOR!EEN! OVER!MIJ!PAGINA!! DIE!KLANTEN!RAAKT!!! 10ONMISBAREELEMENTENVOOREEN OVERMIJ PAGINA DIEKLANTENRAAKT Jeovermijpaginaismisschienweldebelangrijkstepaginaopjewebsite.Kijkmaareens injewebsitestatistieken:hetisvaakeenvandemeestgelezenpagina s.alseréénplek

Nadere informatie

Oprechte(bezorgdheid(over(het(voortbestaan(van(vele( kangoeroe5(en(wallaby(soorten(

Oprechte(bezorgdheid(over(het(voortbestaan(van(vele( kangoeroe5(en(wallaby(soorten( Oprechtebezorgdheidoverhetvoortbestaanvanvele kangoeroe5enwallabysoorten KangoeroeswerdendoordeBritsewereldreizigerJamesCookin1770ontdekt.Driejaarlaterbrachthij deeerstelevendekangoeroesmeenaarengeland,alseengeschenkvoorkoninggeorgeiii.alsnel

Nadere informatie

BIJLAGE 1: De tekenregels bij gehele en rationale getallen toepassen

BIJLAGE 1: De tekenregels bij gehele en rationale getallen toepassen Bijlage1 1 BIJLAGE1:Detekenregelsbijgeheleenrationalegetallentoepassen Diagnostischetoets Suggestie:geefdediagnostischetoetsopminstensvijfverschillendetijdstippenverspreidinhet eerstetrimester. rekenwerk(beginschooljaar,kanjeeventueelindriekeerlatenoplossen);

Nadere informatie

VKP 13-C01-132 2,25. Omschrijving NL. Rube "joepie, je verjaardag" Barcode picture

VKP 13-C01-132 2,25. Omschrijving NL. Rube joepie, je verjaardag Barcode picture 13-C01-132 Rube "joepie, je verjaardag" 1 13-C02-155 Rube & Rutje "gefeliciteerd" 2 13-C03-137 Rutje "joepie, je verjaardag" 3 13-C04-136 Rube "gefeliciteerd" 4 13-C05-149 Rutje "Hoera je verjaardag" 5

Nadere informatie

Inhoud. 1. Waarom Sociaal Vitaal? Sociaal Vitaal voor beweegdocenten transcript e-cursus

Inhoud. 1. Waarom Sociaal Vitaal? Sociaal Vitaal voor beweegdocenten transcript e-cursus Sociaal Vitaal voor beweegdocenten transcript e-cursus Dit e-boek hoort bij de training Sociaal Vitaal voor beweegdocenten. In aanvulling op de e-cursus bied ik je dit e-boek, waarin je alles nog eens

Nadere informatie

Vara - Kassa 3 Resultaten Aflevering 6 winkelpersoneel 1 12 juni 2007

Vara - Kassa 3 Resultaten Aflevering 6 winkelpersoneel 1 12 juni 2007 Vara - Kassa 3 Resultaten Aflevering 6 winkelpersoneel 1 12 juni 2007 1 onderzoeksgegevens mogen alleen gebruikt worden onder vermelding van YoungVotes en de VARA Factsheet Jongeren en de Kwaliteit van

Nadere informatie

Klantgerichte communicatie

Klantgerichte communicatie Klantgerichte communicatie Klantgerichte communicatie Onderwerpen die verwerkt worden in het programma zijn presenteren, vijf wetten van helpen, klantgericht werken en overtuigen. Uiteraard zijn vertrouwen,

Nadere informatie

LEADING(WITH(THE(BRAIN(IN(MIND

LEADING(WITH(THE(BRAIN(IN(MIND ! " tim a e& toch&nge" LEADING(WITH(THE(BRAIN(IN(MIND" Twee&intensieve&dagen& with%the%brain%in%mind.&& Van%en%met%elkaar%leren%over%een%intrigerend%onderwerp%toegepast%in%een% inspirerend%vakgebied.%%

Nadere informatie

Benodigdheden: Thuiswerkblad, voor kind en ouder(s) (afhankelijk van niveau meer of minder hulp van ouders hierbij) Kringopstelling

Benodigdheden: Thuiswerkblad, voor kind en ouder(s) (afhankelijk van niveau meer of minder hulp van ouders hierbij) Kringopstelling Titel van deze les: De piekerparkeerplaats Uitdaging: Overtuigingen (attributiestijlen) Denkwolk onderwerp: Piekeren (blz. 21) Vakgebied(en): Psycho-educatie, sociaal emotionele ontwikkeling Doelgroep

Nadere informatie

Week 1 E F1 F2 G 29-7- 2013 9.00 Opening 9.00 Opening 9.00 Opening 9.00 Opening 10.00 Zwembad 10.00 Zwembad 10.00 Zwembad 10.

Week 1 E F1 F2 G 29-7- 2013 9.00 Opening 9.00 Opening 9.00 Opening 9.00 Opening 10.00 Zwembad 10.00 Zwembad 10.00 Zwembad 10. Week 1 A B C D 29-7- 2013 9.00 Opening 9.00 Opening 9.00 Opening 9.00 Opening 10.00 Speurtocht 10.00 Speurtocht 10.00 Zwembad 10.00 Zwembad 12.00 Pierebadjes 12.00 Pierebadjes 30-7- 2013 9.00 Gymzaal 9.00

Nadere informatie

Animatieprogramma 8 t/m 12 mei 2015 Vrijdag 8 mei

Animatieprogramma 8 t/m 12 mei 2015 Vrijdag 8 mei 10.30-11.30 Kidsfun Vandaag gaan we een echte schudkoker maken! Wil jij deze ook maken? 14.00-15.00 Lawaai optocht Hoeveel lawaai kunnen we maken? Neem materialen mee die lawaai maken! 16.00-17.00 Parachute

Nadere informatie

Deze actie kadert binnen het project SOLABIO-'Soorten en landschappen als dragers voor biodiversiteit', mede gefinancierd door het Europees programma

Deze actie kadert binnen het project SOLABIO-'Soorten en landschappen als dragers voor biodiversiteit', mede gefinancierd door het Europees programma !"#" $% #!&'!()!!$% *!$ + ), -!. /!& $ 0 ( 1 & & $ $ 1 ( #!& #!& #!& &% 2/3*""4 $$%/"32"4 5 ) 66 &. ) #!& ) 7 &, 89 8.9,7 !!:%$ " # $ # % $ & $ ;!!! $!:%$ 1!!! 0 0!!! ;, *!$ *!# + ; *! *!* *!-

Nadere informatie

Training. Interactieve vaardigheden

Training. Interactieve vaardigheden Training Interactieve vaardigheden Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur(s): Anne Haselberg Eindredactie: Jo-Anne Schaaf Titel: Interactieve vaardigheden

Nadere informatie

De Nieuwe Realiteit & Anders Organiseren

De Nieuwe Realiteit & Anders Organiseren In deze workshop De Nieuwe Realiteit & Anders Organiseren Hendrik Jan Bot & Max van Liemt bekijken wij een aantal relevante nieuwe spelregels en speelvelden en andere manieren van organiseren én ontdek

Nadere informatie

Animatie. Groetjes het animatieteam en een poot van Lukkie de Leeuw. Programma

Animatie. Groetjes het animatieteam en een poot van Lukkie de Leeuw. Programma Animatie Hallo allemaal! Mijn naam is Lukkie en ik ben de Leeuw van Speelstad Oranje. Behalve de super attracties en de spectaculaire parkshows heb ik samen met mijn vrienden van het animatieteam een leuk

Nadere informatie

nieuws Waar begon dat feestje? alles wat je wilt en moet weten Inhoudsopgave Waar begon dat feestje? 1 Een luchtkussen van bijna 50 meter 3

nieuws Waar begon dat feestje? alles wat je wilt en moet weten Inhoudsopgave Waar begon dat feestje? 1 Een luchtkussen van bijna 50 meter 3 Inhoudsopgave Waar begon dat feestje? 1 Een luchtkussen van bijna 50 meter 3 Online inschrijven een groot succes! 4 Vakantiespel al 55 jaar betaalbaar 6 Waar begon dat feestje? Op 4 juni jl. bij de instructieavond

Nadere informatie

Voorbespreken en voorbereiden van een nieuw blok uit de rekenmethode

Voorbespreken en voorbereiden van een nieuw blok uit de rekenmethode Voorbespreken en voorbereiden van een nieuw blok uit de rekenmethode Eerste oriëntatie Welke onderwerpen uit welke leerlijnen komen in dit blok aan de orde? Onderscheid daarbij a. eerste kennismaking met

Nadere informatie

Bouwsteen 7: niet in je eentje Bij wie kan ik terecht?

Bouwsteen 7: niet in je eentje Bij wie kan ik terecht? Bouwsteen 7: niet in je eentje Bij wie kan ik terecht? Als onthaalouder sta je meestal alleen voor een groep kinderen. Net daarom is het belangrijk om te kunnen steunen op andere mensen of organisaties.

Nadere informatie

STUDIEGIDS 2016 2017 SPECIALISATIEMODULE TRAINERSVAARDIGHEDEN

STUDIEGIDS 2016 2017 SPECIALISATIEMODULE TRAINERSVAARDIGHEDEN STUDIEGIDS 2016 2017 SPECIALISATIEMODULE TRAINERSVAARDIGHEDEN De specialisatiemodule Trainersvaardigheden is geaccrediteerd door: Leuk dat je geïnteresseerd bent in onze opleiding Trainersvaardigheden!

Nadere informatie

Animatieprogramma 8 t/m 12 mei 2015 Vrijdag 8 mei

Animatieprogramma 8 t/m 12 mei 2015 Vrijdag 8 mei Vrijdag 8 mei 10.30-11.30 Kidsfun Vandaag gaan we een echte schudkoker maken! Wil jij deze ook maken? 16.00-17.00 Lawaai optocht Hoeveel lawaai kunnen we maken? Neem materialen mee die lawaai maken! 16.00-17.00

Nadere informatie

Professionaliseren van de didactische aanpak van het informatievaardighedenonderwijs

Professionaliseren van de didactische aanpak van het informatievaardighedenonderwijs Professionaliseren van de didactische aanpak van het informatievaardighedenonderwijs Angelique van het Kaar Risbo Erasmus Universiteit Rotterdam 7 november 2012 Overzicht onderwerpen Training Didactische

Nadere informatie

Activiteitengids. buitenschoolse opvang Ypenburg

Activiteitengids. buitenschoolse opvang Ypenburg Activiteitengids buitenschoolse opvang Ypenburg 13 mei t/m 12 juli 2013 Voorwoord Hallo allemaal, Hier is een nieuw knaloranje boekje van Leuk Ypenburg met weer allerlei superleuke workshops. Deze keer

Nadere informatie

Handleiding Lesmethode Groep 7 &8 Huiswerk Bikkels. Inkijkexemplaar

Handleiding Lesmethode Groep 7 &8 Huiswerk Bikkels. Inkijkexemplaar Handleiding Lesmethode Groep 7 &8 Huiswerk Bikkels versie 2016 Inhoudsopgave Introductie 5 Verantwoording methodiek 6 Doorgaande lijn Po en Vo 7 Preventief en curatief 8 Organiseer je les 9 Praktische

Nadere informatie

BuitenKans. Met BuitenKans heeft iedereen een. Kans op een leuke detachering Buiten

BuitenKans. Met BuitenKans heeft iedereen een. Kans op een leuke detachering Buiten BuitenKans Met BuitenKans heeft iedereen een Kans op een leuke detachering Buiten BuitenKans Met BuitenKans heeft iedereen een Kans op een leuke detachering Buiten Om iedereen een Kans te bieden op een

Nadere informatie

Transactionele Analyse

Transactionele Analyse TransactioneleAnalyse Detransactioneleanalysekunjegebruikenomjemaniervanomgaanmetmenseneffectiever temaken. Drieposities Transactioneleanalyse(vanE.Berne)gaatervanuitdatwevanuitdriepositiesof zijnswijzen

Nadere informatie

(ON)Zin in PowerPoint Presentaties

(ON)Zin in PowerPoint Presentaties (ON)Zin in PowerPoint Presentaties Make them LISTEN! - Een presentatie dient in de eerste plaats om te luisteren, niet om te lezen. Als spreker is het belangrijk om dat zelf in de hand te houden en dat

Nadere informatie

Speelgoed van de eeuw

Speelgoed van de eeuw Centrum Basiseducatie Brusselleer Oefenmap lezen en schrijven p. 1 Speelgoed van de eeuw Kinderen zullen altijd spelen. En misschien spelen ze wel hiermee: Lego, jojo en Monopoly. Jaren Die spellen werden

Nadere informatie

Je kunt de kansen met wiskunde technieken berekenen (bijvoorbeeld boomdiagramman), maar je kunt ook deze door simulaties achterhalen.

Je kunt de kansen met wiskunde technieken berekenen (bijvoorbeeld boomdiagramman), maar je kunt ook deze door simulaties achterhalen. Spelen met Kansen Bij wiskunde A, havo en vwo In een heleboel gezelschapsspellen speelt het toeval een grote rol, bijvoorbeeld Patience, Ganzenbord, Thodi, Black Jack, Risk, Poker, Bridge. Deze spellen

Nadere informatie

Animatie. Programma. Lukkies knutselschip Echte piraten hebben een zwaard, een hoed en een ooglapje, dit gaan we knutselen bij lukkies knutselschip!

Animatie. Programma. Lukkies knutselschip Echte piraten hebben een zwaard, een hoed en een ooglapje, dit gaan we knutselen bij lukkies knutselschip! Animatie Hallo allemaal! Mijn naam is Lukkie en ik ben de Leeuw van Speelstad Oranje. Behalve de super attracties en de spectaculaire parkshows heb ik samen met mijn vrienden van het animatieteam een leuk

Nadere informatie

Dankbaarheid Dagboek. Succesvol in Balans. Dankbaarheid dagboek

Dankbaarheid Dagboek. Succesvol in Balans. Dankbaarheid dagboek Dankbaarheid Dagboek Succesvol in Balans Dankbaarheid dagboek Lieve creator van jouw leven, Dankbaarheid is super belangrijk voor geluk in jouw leven. Wie dankbaar is zal nog meer krijgen, en het zal overvloedig

Nadere informatie

Hulp ouders bij rekenen deel 2.

Hulp ouders bij rekenen deel 2. Hulp ouders bij rekenen deel 2. Als ouder kunt u de rekenontwikkeling van uw kind op allerlei eenvoudige manieren stimuleren. Daarvoor is het niet nodig dat u zelf een rekenwonder bent of dat u de rekenlessen

Nadere informatie

Deelnemers welkom heten Stel medewerkers op hun gemak, maak contact.

Deelnemers welkom heten Stel medewerkers op hun gemak, maak contact. Deelnemers welkom heten Dag 1: Deelnemers welkom heten Introductie trainers Energizer: De deelnemers lopen kriskras door de ruimte. Zij geven elkaar een krachtige hand en zeggen hoe zij heten in verstaanbaar

Nadere informatie

Monitor. Jeugdzorg Plus. Waarom. we jouw informatie graag willen gebruiken

Monitor. Jeugdzorg Plus. Waarom. we jouw informatie graag willen gebruiken Monitor Jeugdzorg Plus Waarom we jouw informatie graag willen gebruiken Wat is de Monitor Jeugdzorg Plus? De Jeugdzorg Plus instellingen willen graag weten wat jij - samen met de medewerkers - bereikt

Nadere informatie

Heb je iets vergeten? Vraag aan je collega of hij je kan helpen.

Heb je iets vergeten? Vraag aan je collega of hij je kan helpen. VERGETEN! Heb je iets vergeten? Vraag aan je collega of hij je kan helpen. Wat moet je doen? 1. Deze activiteit doe je in een groepje van 4 à 5 studenten. Je speelt een kwartetspel. Lees de instructies

Nadere informatie

STUDIEGIDS 2015 SPECIALISATIEMODULE

STUDIEGIDS 2015 SPECIALISATIEMODULE STUDIEGIDS 2015 SPECIALISATIEMODULE TRAINERSVAARDIGHEDEN Leuk dat je geïnteresseerd bent in onze opleiding Trainersvaardigheden! In deze gids zetten we de details van de opleiding overzichtelijk voor je

Nadere informatie

HELP DE KINDERBOEKEN AMBASSADEUR! Tips en kansen voor de leesconsulent van de Bibliotheek op school

HELP DE KINDERBOEKEN AMBASSADEUR! Tips en kansen voor de leesconsulent van de Bibliotheek op school HELP DE KINDERBOEKEN AMBASSADEUR! Tips en kansen voor de leesconsulent van de Bibliotheek op school Beste leesconsulent, Jan Paul Schutten onze enige echte kinderboekenambassadeur- heeft een geweldige

Nadere informatie

3 december 2015 Science. Talentstroom voor leerjaar 1,2,3 havo/vwo met de mogelijkheid tot voortzetting in de bovenbouw in het vak NLT.

3 december 2015 Science. Talentstroom voor leerjaar 1,2,3 havo/vwo met de mogelijkheid tot voortzetting in de bovenbouw in het vak NLT. 3 december 2015 Science Talentstroom voor leerjaar 1,2,3 havo/vwo met de mogelijkheid tot voortzetting in de bovenbouw in het vak NLT. Het doel Leerlingen voorbereiden op natuurwetenschappelijk onderzoek

Nadere informatie

De hoeveelheden (kilogram of een andere eenheid, naargelang wat het meest relevant is) zijn maar beschikbaar op het kleinste detailniveau (NC8)

De hoeveelheden (kilogram of een andere eenheid, naargelang wat het meest relevant is) zijn maar beschikbaar op het kleinste detailniveau (NC8) De hoeveelheden (kilogram of een andere eenheid, naargelang wat het meest relevant is) zijn maar beschikbaar op het kleinste detailniveau (NC8) 01011010 Hoeveelheid in "Aantal stukken". 01011090 Hoeveelheid

Nadere informatie

STUDIEGIDS SPECIALISATIEMODULE. Lichaamsbewustzijn

STUDIEGIDS SPECIALISATIEMODULE. Lichaamsbewustzijn STUDIEGIDS 2016 2017 SPECIALISATIEMODULE Lichaamsbewustzijn Verbinden van het mentale, het fysieke en het emotionele Novilo is geaccrediteerd door: Leuk dat je geïnteresseerd bent in onze specialisatiemodule

Nadere informatie

ZOMERVAKANTIE ACTIVITEITEN BSO VILLA KAKELBONT

ZOMERVAKANTIE ACTIVITEITEN BSO VILLA KAKELBONT ZOMERVAKANTIE 2014 ACTIVITEITEN BSO VILLA KAKELBONT Beste kinderen/ouders/ verzorgers, De zomervakantie is weer aangebroken. Tijd voor een nieuw vakantieboekje. Boordevol, leuke, nieuwe activiteiten. Maar

Nadere informatie

11 werkvormen die helpen loslaten

11 werkvormen die helpen loslaten 11 werkvormen die helpen loslaten voor en door coaches met passie voor transformatie eindredactie: Hens van Soest COLOFON Uitgeverij: Auteurs: FOTOMISSIE Hens van Soest, Evelien Stadt, Yvonne Drieduite,

Nadere informatie

Vara - Kassa 3 Resultaten Aflevering 13 Zomervakantie 1 31 Juli 2007

Vara - Kassa 3 Resultaten Aflevering 13 Zomervakantie 1 31 Juli 2007 Vara - Kassa 3 Resultaten Aflevering 13 Zomer 1 31 Juli 2007 1 onderzoeksgegevens mogen alleen gebruikt worden onder vermelding van YoungVotes en de VARA Factsheet Jongeren en Aan 592 jongeren in de leeftijd

Nadere informatie

Managementondersteuning in de 21ste eeuw. Marianne Sturman, oprichter van Moneypenny

Managementondersteuning in de 21ste eeuw. Marianne Sturman, oprichter van Moneypenny Managementondersteuning in de 21ste eeuw Marianne Sturman, oprichter van Moneypenny Agenda Kennismaking Het Nieuwe Werken volgens Moneypenny De impact van Het Nieuwe Werken op de managementondersteuner

Nadere informatie

Hallo, Veel leesplezier!

Hallo, Veel leesplezier! Hallo, Voor u ligt de eerste uitgave van de nieuwsbrief van Sportstuif. Deze zal 4x per jaar uitgebracht worden. Via deze nieuwsbrief willen we u op de hoogte houden van het nieuws en de ontwikkelingen

Nadere informatie

Ouders hebben meer vertrouwen in de ontwikkeling van hun kind Presentatie cursusleiding Plenair

Ouders hebben meer vertrouwen in de ontwikkeling van hun kind Presentatie cursusleiding Plenair Bijlage bij werkblad Help mijn kan niet zonder Paragraaf 1.3 Inhoud van de interventie Bijeenkomst 1 Vorm Inhoud Interventievorm Subdoel Welkom door Introductie cursusleiders Huisregels Nulmeting Introductie

Nadere informatie

Dit boekje is van: CultuurShaker is een project van NJR

Dit boekje is van: CultuurShaker is een project van NJR Dit boekje is van:. CultuurShaker is een project van NJR NJR geeft jongeren de kans om te laten zien wie ze zijn en wat ze kunnen; bij hun in de buurt tot aan de Verenigde Naties. Kijk op www.njr.nl 1

Nadere informatie

STUDIEGIDS 2015 SPECIALISATIEMODULE

STUDIEGIDS 2015 SPECIALISATIEMODULE STUDIEGIDS 2015 SPECIALISATIEMODULE EXECUTIEVE FUNCTIES Groep 2 Leuk dat je geïnteresseerd bent in onze specialisatiemodule Executieve functies! In deze gids zetten we de details van de module overzichtelijk

Nadere informatie

Wij zijn benieuwd hoe de jeugd van tegenwoordig hun vrije tijd invult. Is er nog tijd om samen een spel te spelen?

Wij zijn benieuwd hoe de jeugd van tegenwoordig hun vrije tijd invult. Is er nog tijd om samen een spel te spelen? Spelletjes vroeger en nu. Als kind zaten jouw ouders vroeger rond de tafel en speelden het spel 'Mens erger je niet'. Tegenwoordig zit jij mogelijk alleen achter je p.c. en speel je met je vrienden 'World

Nadere informatie

CREËER SUCCES in 8 dagen

CREËER SUCCES in 8 dagen Welkom bij de SHIFT Tijdens de shift stap je aan boord van de Boffert. Deze neemt je mee op een reis waarbij je onderweg basisvaardigheden als: communicatie, veranderbereidheid, innovatie, co- creatie,

Nadere informatie

SOCIAL MEDIA: : WAAR STA IK? START DOOR MARJA HORSTMAN - MEER MET ONLINE

SOCIAL MEDIA: : WAAR STA IK? START DOOR MARJA HORSTMAN - MEER MET ONLINE : : WAAR STA IK? START : : WAAR STA IK? BEN JE AL BEKEND MET SOCIAL MEDIA? : : WAAR STA IK? BEN JE ZELFVERZEKERD IN HET GEBRUIKEN VAN SOCIAL MEDIA VOOR JOUW BEDRIJF? 1 DE SOCIAL MEDIA BASIS BEGINNEN MET

Nadere informatie

Docentenhandleiding FOODTOPIA Het eten van de toekomst

Docentenhandleiding FOODTOPIA Het eten van de toekomst Docentenhandleiding FOODTOPIA Het eten van de toekomst $ % &'# ( ) * "! " # INLEIDING -!.$ " " +,! 0123453634784 + - /! 9 : ;: - " < = - > " STICHTING BIOWETENSCHAPPEN EN MAATSCHAPPIJ! " )? : @ 9 ABCDDB,

Nadere informatie

Concept Animatieprogramma Hemelvaart 13 t/m 17 mei 2015 Woensdag 13 Mei

Concept Animatieprogramma Hemelvaart 13 t/m 17 mei 2015 Woensdag 13 Mei Woensdag 13 Mei 14.00-15.00 Spellenparty Ben jij klaar voor een allerlei leuke mini spelletjes? Doe dan gezellig mee! 16.00-17.00 Parachute Kruipen, springen, rennen! Dit gaan we allemaal doen tijdens

Nadere informatie

Ik kreeg veel inzicht in de begeleiding van kinderen in het algemeen, de informatie is heel goed over te dragen naar andere manieren van werken.

Ik kreeg veel inzicht in de begeleiding van kinderen in het algemeen, de informatie is heel goed over te dragen naar andere manieren van werken. STUDIEGIDS 2017-2018 SPECIALISATIEMODULE LICHAAMSBEWUSTZIJN Verbinden van het mentale, het fysieke en het emotionele Toegankelijk, bruikbaar, leerzaam en nuttig! Ik kreeg veel inzicht in de begeleiding

Nadere informatie

Beertje Anders. Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2

Beertje Anders. Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2 Beertje Anders Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2 H. Vos Beertje Anders Wat zonlicht is voor bloemen, is een glimlach voor een beer. Beertje Anders en Beertje Bruin gaan bij oma spelen. Het was maar even

Nadere informatie

Programma: Januari Thema: Reis om de Wereld Leeftijd 8 t/m 11 jaar

Programma: Januari Thema: Reis om de Wereld Leeftijd 8 t/m 11 jaar Programma: Januari Thema: Reis om de Wereld Leeftijd 8 t/m 11 jaar Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Week 2 7 januari 8 januari 10 januari Een frisse start! Schoonmaakwedstrijd en kindervergadering

Nadere informatie

Animatieprogramma Hemelvaart 13 t/m 17 mei 2015. Woensdag 13 Mei

Animatieprogramma Hemelvaart 13 t/m 17 mei 2015. Woensdag 13 Mei 14.00-15.00 Spellenparty Ben jij klaar voor een allerlei leuke mini spelletjes? Doe dan gezellig mee! 16.00-17.00 Stand in de mand Ontdek dit te gave spel! Trek je sportschoenen aan en doe mee! 19.00-19.30

Nadere informatie

Animatieprogramma Pasen 3 t/m 6 april 2015 Vrijdag 3 april

Animatieprogramma Pasen 3 t/m 6 april 2015 Vrijdag 3 april Vrijdag 3 april 20:00-23:00 The BOX Wil jij nog even lekker chillen in 16:00-17:00 Klimboom Kom klimmen met de Fun Brigade! plaats van bij de caravan zitten? 19:00-20:30 Family time Welkomsavond! Kom de

Nadere informatie

Courier Dog WW1. Team 8. Lorenzo James Sam Morris Tim Janssen Raymon Meijer Melissa Tammens (schrijver)

Courier Dog WW1. Team 8. Lorenzo James Sam Morris Tim Janssen Raymon Meijer Melissa Tammens (schrijver) Team 8 Courier Dog WW1 Lorenzo James Sam Morris Tim Janssen Raymon Meijer Melissa Tammens (schrijver) Inhoud Inleiding... 3 Methode..... 4 Analyse...... 5 Persona s.... 7 Voor in het spel.. 9 Conclusie......

Nadere informatie

Start van de zomeractiviteiten. 10:00 12:00 uur Openingsfeest in het Ontmoetingscentrum. 13:30 15:00 uur Karaoke in het Ontmoetingscentrum.

Start van de zomeractiviteiten. 10:00 12:00 uur Openingsfeest in het Ontmoetingscentrum. 13:30 15:00 uur Karaoke in het Ontmoetingscentrum. Donderdag 17 juli Start van de zomeractiviteiten. 10:00 12:00 uur Openingsfeest in het Ontmoetingscentrum. 13:30 15:00 uur Karaoke in het Ontmoetingscentrum. Het openingsfeest: Vandaag is het zover de

Nadere informatie

OUDERVOORLICHTING Riskante Gewoontes. mijn ouders mogen trots op mij zijn. Ik ben verslaafd aan twitter, en niet aan drugs.

OUDERVOORLICHTING Riskante Gewoontes. mijn ouders mogen trots op mij zijn. Ik ben verslaafd aan twitter, en niet aan drugs. OUDERVOORLICHTING Riskante Gewoontes mijn ouders mogen trots op mij zijn. Ik ben verslaafd aan twitter, en niet aan drugs. Vroegsignalering en geïndiceerde preventie Voormalige afdeling preventie Advies,

Nadere informatie

Verwijsindex risico s jeugdigen Utrecht

Verwijsindex risico s jeugdigen Utrecht Verwijsindex risico s jeugdigen Utrecht Jij in @risk Wat betekent dit? Jij staat sinds kort in @risk, de verwijsindex risico s jeugdigen Utrecht. Waarom is dat? Wat betekent dit? En wat gebeurt er met

Nadere informatie

Vul daarna de ontbrekende woorden in in liedtekst. Kies uit: Heer, alleen, steen, metselaar, deuren, elkaar, Amen, samen

Vul daarna de ontbrekende woorden in in liedtekst. Kies uit: Heer, alleen, steen, metselaar, deuren, elkaar, Amen, samen 18 juli Vakantieoefeningen Bijbelhoekje: een bijbeltekst leren. Kies uit: in de hemel - op aarde - waar je schat is, daar zal ook je hart zijn - dieven In de Bijbel vinden wij in Matteüs 6: 19-21 woorden

Nadere informatie

Animatie programma. Hallo lieve vakantiegangers,

Animatie programma. Hallo lieve vakantiegangers, Animatie programma Hallo lieve vakantiegangers, Welkom op ons park! Het is tijd voor vakantie met een heleboel plezier en gezelligheid. We gaan allemaal leuke dingen doen zoals knutselen, speurtochten,

Nadere informatie

GROTE PRAKTISCHE OPDRACHT

GROTE PRAKTISCHE OPDRACHT GROTE PRAKTISCHE OPDRACHT HANDEL & ADMINISTRATIE en TRACK KLAS 4 SCHOOLJAAR 2011/2012 POWERPOINT WORDPRESS FOLDER INLEIDING Ook dit schooljaar moet je weer een Grote Praktische Opdracht oftewel GPO maken.

Nadere informatie

GROTE PRAKTISCHE OPDRACHT

GROTE PRAKTISCHE OPDRACHT GROTE PRAKTISCHE OPDRACHT TRACK 2012 POWERPOINT DREAMWEAVER FOLDER INLEIDING Ook dit schooljaar moet je weer een Grote Praktische Opdracht oftewel GPO maken. Deze GPO telt één keer mee voor je schoolexamen

Nadere informatie

Welkom in de volksbuurt

Welkom in de volksbuurt Welkom in de volksbuurt Historisch magazine nieuws en een terugblik Voorbeeld Dit magazine is gemaakt door: (naam) (groep) (school) Thema: Geld Wat verdienden de mensen in een volksbuurt rond 1900? Interview

Nadere informatie

Was houdt vogels droog.

Was houdt vogels droog. Lesbrief Onderzoekend Leren Was houdt vogels droog. Gebruik deze lesbrief bij de proef Vette veren en de leerkrachtgids Onderzoekend leren met chemie. Deze lesbrief geeft verdieping op de proef Vette veren

Nadere informatie

Programma Next Step. Advies over jouw loopbaan!

Programma Next Step. Advies over jouw loopbaan! Programma Next Step Advies over jouw loopbaan! Next Step Hoe ga jij verder? Heb jij het naar je zin op je werk? Of zou je wel eens wat anders willen? Ons programma Next Step geeft je inzicht in jouw gedrag

Nadere informatie

Herbieding en verder hoofdstuk 6 les 6. West Noord Oost Zuid bod1 pas bod2 pas herbieding pas en verder

Herbieding en verder hoofdstuk 6 les 6. West Noord Oost Zuid bod1 pas bod2 pas herbieding pas en verder Herbieding en verder hoofdstuk 6 les 6 bod1 pas bod2 pas herbieding pas en verder 1 1-kleur opening Openaar: 12-19 punten Partner 0-5 punten: pas vanaf 6 punten: bieden 6-9: minimaal 10-11: medium 12 +

Nadere informatie

Daphne. Wij hebben de g.k.ij. op bezoek gekregen. We hebben spelletjes gedaan. Dat moest bij. Met 1 arm of iets anders.

Daphne. Wij hebben de g.k.ij. op bezoek gekregen. We hebben spelletjes gedaan. Dat moest bij. Met 1 arm of iets anders. Wij hebben de g.k.ij. op bezoek gekregen. We hebben spelletjes gedaan. Dat moest bij. Met 1 arm of iets anders. Zo konden we voelen hoe is om gehandicapt te zijn. Ik zelf vond het heel leerzaam en heb

Nadere informatie

WERKVORMEN MAGAZIJN. Waarom netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo

WERKVORMEN MAGAZIJN. Waarom netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo WERKVORMEN MAGAZIJN Waarom netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo Voorwoord Voor u heeft u Thema boekje 2 Waarom netwerken? Dit themaboekje is een onderdeel van de lessenserie Netwerken.

Nadere informatie

MC Peilen en stimuleren van meetkunde via speelse activiteiten bij jonge kinderen.

MC Peilen en stimuleren van meetkunde via speelse activiteiten bij jonge kinderen. MC Peilen en stimuleren van meetkunde via speelse activiteiten bij jonge kinderen. Preventie en interventies om waar mogelijk rekenproblemen te voorkomen. 10 december 2014 Aafke Bouwman Inhoud Waarom?

Nadere informatie

Beertje Bruin zegt dan: Ik heb van moeder Beer gehoord dat je erg verdrietig

Beertje Bruin zegt dan: Ik heb van moeder Beer gehoord dat je erg verdrietig Beertje Anders zit stil in een hoekje als Beertje Bruin langskomt. Beertje Bruin zegt dan: Ik heb van moeder Beer gehoord dat je erg verdrietig bent. Kan ik je helpen, want ik ben je vriend en vrienden

Nadere informatie

Handleiding voor de leerling

Handleiding voor de leerling Handleiding voor de leerling Inhoud Inloggen... 3 Werken met een dossier... 4 Websites zoeken... 6 Inloggen Start op het schoolnetwerk een computer op en log in zoals je dat altijd doet. Klik op het bureaublad

Nadere informatie

DIFFERENTIATIE op Leesontwikkeling Vaardigheden van de leerkracht

DIFFERENTIATIE op Leesontwikkeling Vaardigheden van de leerkracht DIFFERENTIATIE op Leesontwikkeling Vaardigheden van de leerkracht Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl.

Nadere informatie

en vorm hiermee een gedekte trekstapel; neem de bovenste drie kaarten van de trekstapel en leg deze open op tafel;

en vorm hiermee een gedekte trekstapel; neem de bovenste drie kaarten van de trekstapel en leg deze open op tafel; Doel van het spel Verzamel het sterkste team klusstieren. De speler die aan het einde van het spel de meeste kracht bij elkaar heeft gebracht is de winnaar van Klussen met Koeien. Speloverzicht Je begint

Nadere informatie

Zo maak je een Facebook pagina in 15 stappen

Zo maak je een Facebook pagina in 15 stappen Zo maak je een Facebook pagina in 15 stappen Maureen Mulder Pagina 1 van 14 Inhoudsopgave Stap Onderwerp Pagina 1. Tik in je browser: www.facebook.com/pages/create 3 2. Klik op de knop 3 3. Kies de optie

Nadere informatie

NAAM:... SCHOOL:... KLAS:...

NAAM:... SCHOOL:... KLAS:... NAAM:... SCHOOL:... KLAS:... Welkom in het Speelgoedmuseum! Ontdek het museum aan de hand van deze doebladen. De opdrachten leiden je langs enkele van onze afdelingen. Onderweg zal je zowel op je parate

Nadere informatie

>>> Vragen die er toe doen

>>> Vragen die er toe doen >>> Vragen die er toe doen 27 november 2015 CIIO Reeweg 146 3343 AP Hendrik Ido Ambacht 088 444 6 333 info@ciio.nl >>> Programma Even voorstellen Het nieuwe beoordelen Enkele audit-aspecten Koppeling aan

Nadere informatie

Inhoud. Programma Zomer 2013. Programma Zomer 2013

Inhoud. Programma Zomer 2013. Programma Zomer 2013 Programma Zomer 2013 20 Inhoud Voorwoord... 3 Week 1 21 t/m 27 juli - Contact... 6 Week 2 28 juli t/m 3 augustus FF anders... 9 Week 3 4 t/m 10 augustus Te gek... 12 Week 4 11 t/m 17 augustus... 14 Extra

Nadere informatie

Dyslexie. Een grote tegenvaller. Een vervelend probleem

Dyslexie. Een grote tegenvaller. Een vervelend probleem Dyslexie Een grote tegenvaller Als iemand dyslexie heeft heet dat een dyslecticus. Het meervoud van een dyslecticus is dyslectici. Dyslexie is een woord uit de Griekse taal, het betekent `slecht lezen`.

Nadere informatie

NAAM:... SCHOOL:... KLAS:...

NAAM:... SCHOOL:... KLAS:... NAAM:............................. SCHOOL:............................. KLAS:............................. Welkom in het Speelgoedmuseum! In deze speelse werkmap krijg je niet alleen informatie over diverse

Nadere informatie

Werkwijzer Hoe help ik een cliënt bij het verzorgen van een bril, contactlenzen of kunstoog? Checklist

Werkwijzer Hoe help ik een cliënt bij het verzorgen van een bril, contactlenzen of kunstoog? Checklist Werkwijzer Hoe help ik een cliënt bij het verzorgen van een bril, contactlenzen of kunstoog? Checklist Hoe help ik een cliënt bij het verzorgen van een bril, contactlenzen of kunstoog? Je helpt een cliënt

Nadere informatie

3.3.1 RaakvlakmetcomponentSpitsstrook 20

3.3.1 RaakvlakmetcomponentSpitsstrook 20 7! " 9 3.1.1 Verlichtenweg9 # 15 3.2.1 Beschikbaarheid 15 3.2.2 Betrouwbaarheid 15 3.2.3 Omgevingshinder 16 3.2.4 Onderhoudbaarheid 16 3.2.5 Uitvoering 17 3.2.6 Vormgeving 19 3.2.7 Toekomstvastheid 19

Nadere informatie

Waarom krijgt project Alice van mij meer voorrang dan andere projecten?

Waarom krijgt project Alice van mij meer voorrang dan andere projecten? Domotica opdracht 2 1. Zoek op internet 3 voorbeelden van (onderzoek)projecten in Europa op het gebied van AAL (Ambient Assisted Living) die op dit moment lopen. a. WeCare 2.0 http://www.zonmw.nl/nl/projecten/project-detail/wecare-20/

Nadere informatie

Hallo! In dit boekje vind je het programma van de week, nog wat handige informatie over het kamp en ook nog een puzzel.

Hallo! In dit boekje vind je het programma van de week, nog wat handige informatie over het kamp en ook nog een puzzel. Ka mp gi d s Kinderkamp Vierhouten 1 t/m 7 augustus 2015 Hallo! Gezellig dat je mee gaat op zomerkamp! Dit jaar gaan we naar Vierhouten. Het zal weer een volle week zijn met leuke activiteiten en veel

Nadere informatie

Needs Assessment. Postcode Woonplaats Telefoonnummer. Huidige opleiding Opleiding(en) daarvoor. Voorkeur begindatum Voorkeur einddatum Stageduur

Needs Assessment. Postcode Woonplaats Telefoonnummer. Huidige opleiding Opleiding(en) daarvoor. Voorkeur begindatum Voorkeur einddatum Stageduur Needs Assessment Stage Wat is een Needs Assessment? Een Needs Assessment is een vragenlijst die samen met de kandidaat ingevuld wordt om inzicht te krijgen in benodigde aanpassingen en/of ondersteuning

Nadere informatie

Bekijk eerst het filmpje. Ga daarna zelf aan de slag.

Bekijk eerst het filmpje. Ga daarna zelf aan de slag. Appie de detective gaat op zoek naar het schrijfgeheim van Schoolschrijver Selma Noort. Filmpje Bekijk eerst het filmpje. Ga daarna zelf aan de slag. Selma Noort: Lees het begin van dit verhaal. Twee kinderen

Nadere informatie

Boerderij op IJburg Aanbod Feestjes

Boerderij op IJburg Aanbod Feestjes Boerderij op IJburg Aanbod Feestjes INHOUDSOPGAVE INLEIDING KEUZE IN FEESTJES FEESTJE MET EEN ACTIVITEIT FEESTJE MET EEN WORKSHOP FEESTJE MET DE PONY'S 1 2 3 4 5 INLEIDING Kinderfeestjes bij de Boerderij

Nadere informatie

Veilig werken met schoonmaakmiddelen. Zo werk je prettiger!

Veilig werken met schoonmaakmiddelen. Zo werk je prettiger! Veilig werken met schoonmaakmiddelen Zo werk je prettiger! Vooraf Als schoonmaker maak je schoon. Logisch natuurlijk. Helaas worden veel dingen niet schoon door er met een doekje overheen te wrijven. En

Nadere informatie

Index. 1. Voorwoord 2 2. Algemene Tips... 3 3. Gesprek 1.. 6 4. Gesprek 2.. 8

Index. 1. Voorwoord 2 2. Algemene Tips... 3 3. Gesprek 1.. 6 4. Gesprek 2.. 8 Index 1. Voorwoord 2 2. Algemene Tips... 3 3. Gesprek 1.. 6 4. Gesprek 2.. 8 1 1. Voorwoord Welkom bij deze handleiding. Deze handleiding is bedoeld als gids bij het identificeren van de kwaliteiten van

Nadere informatie

Copyright Beertje Anders

Copyright Beertje Anders Copyright Beertje Anders Beren hebben allerlei gevoelens. Kun jij zien hoe Beertje Anders zich nu voelt? Blij. Ik ben blij als ik jarig ben, als ik spelen mag met Beertje Bruin, als ik met de andere beren

Nadere informatie

Dinsdag 29 april. 14.00 Levend Kwartet Wat een chaos is het hier Iedereen zoekt van alles vier! 19.00 Speeltoneel Aansluitend Danspret

Dinsdag 29 april. 14.00 Levend Kwartet Wat een chaos is het hier Iedereen zoekt van alles vier! 19.00 Speeltoneel Aansluitend Danspret Hallo allemaal! Van harte welkom om Allurepark Laag Kanje. Ook dit seizoen hebben wij weer een enthousiast animatieteam die spectaculaire activiteiten gaat organiseren voor jong en oud! Wij hebben er zin

Nadere informatie

Speel het spel. stimulansen

Speel het spel. stimulansen Speel het spel In een mix van hints, pictionary, ganzenbord en spijker slaan staan we stil bij belevingsgericht werken. In twee teams strijden we om de eer: wie is het meest belevingsgericht? Hierbij moeten

Nadere informatie

creatief creatief creatief creatief de waterverf schilderen het penseel het palet Pictogrammen de waterverf schilderen Het palet Het penseel

creatief creatief creatief creatief de waterverf schilderen het penseel het palet Pictogrammen de waterverf schilderen Het palet Het penseel creatief creatief de waterverf schilderen de waterverf schilderen Het palet Het penseel de waterverf schilderen Het palet Het penseel creatief creatief het palet het penseel de waterverf schilderen Het

Nadere informatie