OPLEIDING BEWEGINGSDESKUNDIGE NIET-AANGEBOREN HERSENLETSEL

Transcriptie

1 OPLEIDING BEWEGINGSDESKUNDIGE NIET-AANGEBOREN HERSENLETSEL

2 Oosterbeek, april 2014 Fit!vak, brancheorganisatie erkende sport- en bewegingscentra St. Bernulphusstraat 13h 6861 GS Oosterbeek Tel Internet Copyright Fit!vak Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, geluidsband, elektronisch of op welke andere wijze dan ook en evenmin in een retrieval systeem worden opgeslagen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Fit!vak. Met uitzondering de leden van Fit!vak. Fit!vak brancheorganisatie Postbus AA OOSTERBEEK 1

3 Opleiding tot Bewegingsdeskundige niet-aangeboren hersenletsel (NAH) De Bewegingsdeskundige niet-aangeboren hersenletsel vervult binnen Fit!vak Preventiecentra een belangrijke rol. Deze functionaris zorgt dat mensen met niet-aangeboren hersenletsel op een voor hen aangename en verantwoorde wijze kunnen fitnessen. Om de deskundigheid te ontwikkelen en aan te tonen, is voor Fitnesstrainers B een opleiding gemaakt. Door middel van een toetsing (examen) wordt vastgesteld of de Fitnesstrainer B de benodigde deskundigheid bezit. In dit document staat beschreven wat de bouwstenen zijn voor de opleiding die door de opleidingsinstituten wordt aangeboden. Opleiding Toetsing Profiel Fit!vak brancheorganisatie Postbus AA OOSTERBEEK 2

4 INHOUDSOPGAVE 1 Inleiding Praktijkopdrachten Inhoud van de opleiding Didactische opzet van de opleiding Bijlage 1: Lijst met ondersteunende literatuur Fit!vak brancheorganisatie Postbus AA OOSTERBEEK 3

5 1 Inleiding De opleiding tot Bewegingsdeskundige niet-aangeboren hersenletsel (NAH) wordt aangeboden door opleidingsinstituten. Het doel van de opleidingsinstituten is cursisten de kennis, vaardigheden en attituden aan te reiken die nodig zijn om in de fitnessbranche adequaat te kunnen functioneren als Bewegingsdeskundige voor deelnemers met niet-aangeboren hersenletsel. Aangezien de deskundigheid in het profiel is geformuleerd in de vorm van competenties, is het vanzelfsprekend dat de opleidingsinstituten competentiegericht opleiden. Dit betekent praktijkgericht en op maat. In dit document staan de bouwstenen van de opleiding beschreven. Ingegaan wordt op de praktijkopdrachten die borgen dat de opleiding voldoet aan genoemde kenmerken van competentiegericht opleiden. Vervolgens worden op de benodigde kennis, vaardigheden en attituden, ofwel de inhoud van de opleiding, uitgewerkt. Ten slotte wordt aangegeven hoe de opleiding er wat betreft didactische opzet kan uitzien. Fit!vak brancheorganisatie Postbus AA OOSTERBEEK 4

6 2 Praktijkopdrachten Praktijkopdrachten vormen de ruggengraat van de opleiding: ze zorgen dat de opleiding praktijkgericht is, bieden de gelegenheid tot maatwerk en dragen bij aan de opbouw van het portfolio. De resultaten van de opdrachten zijn diensten en producten die relevant zijn voor een Bewegingsdeskundige niet-aangeboren hersenletsel. Hieronder staan de drie praktijkopdrachten. Praktijkopdracht 1: Begeleiden van deelnemers NAH Inleiding Binnen het fitnesscentrum ben je als Bewegingsdeskundige NAH de eerst aangewezen persoon daar waar het de opvang, intake en begeleiding van (potentiële) deelnemers met NAH betreft. Je draagt er in hoge mate aan bij dat het centrum zich aan de richtlijnen houdt. Uiteraard voldoe je zelf aan het begeleidingsprotocol. Opdracht Begeleid een deelnemer met NAH bij de opvang en kennismaking in het fitnesscentrum. Doel Je leert door deze opdracht rekening houden met de gevolgen van NAH in relatie tot het kunnen fitnessen. Context Je voert de opdracht uit in je eigen fitnesscentrum bij een deelnemer met NAH. Werkwijze 1. Verdiep je in wensen en kenmerken van deelnemers met NAH. 2. Observeer deelnemers met NAH in beweegsituaties (dit kan in het eigen centrum maar je kunt ook proberen om een afspraak te maken met een revalidatiecentrum). Wat valt je op? 3. Verdiep je in de beweegrichtlijnen en het begeleidingsprotocol. 4. Oriënteer je op de wijze waarop in jouw fitnesscentrum potentiële deelnemers worden geïnformeerd. 5. Neem een vraaggesprek gericht op de intake af bij een potentiële deelnemer. 6. Maak een deelnemer wegwijs in het fitnesscentrum en zorg daarbij voor passende maatregelen voor deze deelnemer. 7. Leg alles schriftelijk vast. 8. Bespreek de wijze waarop je de intake hebt gedaan met je aanspreekpunt in het fitnesscentrum. Resultaten Een (geanonimiseerd) volledig ingevuld intakeformulier. Een overzicht van maatregelen die voor deze deelnemer bijdragen aan een aangename sportomgeving (maak hierbij ook gebruik van je verdieping en observaties bij de stappen 1 t/m 4 van de werkwijze). Een kort reflectieverslag van de intake en begeleiding gericht op je eigen handelen richting de betreffende deelnemer. Criteria Door het uitvoeren van de opdracht toon je aan dat je de volgende (toets)criteria beheerst: Neemt NAH-specifieke intake af. Stelt vragen die relevant zijn voor de begeleiding en het programma op maat voor deelnemers met NAH. Maakt een analyse van de cognitieve en fysieke belastbaarheid, mogelijkheden en beperkingen van de deelnemer met NAH in relatie tot fitness. Besluit indien van toepassing tot (tijdelijke) uitsluiting van potentiële deelnemer. Fit!vak brancheorganisatie Postbus AA OOSTERBEEK 5

7 Afronding Zorgt voor een aangename sportomgeving voor deelnemers met NAH. Schat de begeleidingsbehoefte op het fysieke en cognitieve vlak in. Herkent mogelijk wisselend niveau van deelnemers met NAH. Sluit aan bij vertraagde informatieverwerking en verminderd initiatief van de deelnemer met NAH. Reflecteert op eigen handelen bij het begeleiden van deelnemers met NAH. De opdracht is afgerond als de deelnemer en je aanspreekpunt in het fitnesscentrum tevreden zijn over de wijze waarop je de deelnemer met NAH begeleid. De resultaten en verkregen feedback van je aanspreekpunt neem je op in je portfolio. Praktijkopdracht 2: Begeleiden van (sport)test van deelnemer met NAH Inleiding Om deelnemers met NAH op maat te kunnen ondersteunen is het van belang om goed inzicht te krijgen en te houden in hun fysieke en cognitieve belastbaarheid, mogelijkheden en beperkingen. Dit doe je door het regelmatig laten uitvoeren testen en het interpreteren van de (test)resultaten. Opdracht Begeleid een (sport)test van een deelnemer met NAH. Doel Je leert door deze opdracht een geschikte test te kiezen voor een deelnemer met NAH en vervolgens deze test uit te voeren, de resultaten te registreren en te interpreteren. Context Je voert de opdracht uit in je eigen fitnesscentrum bij een deelnemer met NAH. Werkwijze 1. Verdiep je in de wensen en kenmerken van de deelnemer die je gaat begeleiden. Wat is zijn/haar doel met fitness? 2. Kies een passende sporttest of pas een sporttest aan. Waarom kies je voor deze (sport)test? 3. Voer de test uit. 4. Registreer de testgegevens. 5. Interpreteer de testgegevens en trek conclusies voor het fitnessaanbod voor deze deelnemer. 6. Bespreek je conclusies (en de daaraan ten grondslag liggende testresultaten) met je aanspreekpunt op het fitnesscentrum. 7. Bespreek op passende wijze de testuitslag en je conclusies voor het fitnessaanbod met de deelnemer. 8. Maak aantekeningen van het gesprek met de deelnemer. 9. Evalueer de hele opdracht, inclusief de wijze waarop je het gesprek met de deelnemer hebt gevoerd. Resultaten Een onderbouwing van de gekozen (en aangepaste) test. De (geanonimiseerde) testresultaten. De conclusies die op basis van de testresultaten zijn getrokken voor de betreffende deelnemer met NAH. Criteria Door het uitvoeren van de opdracht toon je aan dat je de volgende (toets)criteria beheerst: - Kiest passende (submaximale) testen voor deelnemers met NAH of past bestaande testen aan voor gebruik bij deelnemers met NAH. - Gebruikt vragenlijst/ gestructureerd interview om inzicht te krijgen in neuropsychologische kenmerken zoals geheugen. Fit!vak brancheorganisatie Postbus AA OOSTERBEEK 6

8 Afronding - Interpreteert de fysieke testresultaten en plaatst die binnen de gesteldheid van de deelnemer. De opdracht is afgerond als je aanspreekpunt in het fitnesscentrum tevreden is over de wijze waarop je de deelnemer met NAH hebt getest en de resultaten en conclusies daarvan hebt besproken met de deelnemer met NAH. De resultaten, je evaluatie en verkregen feedback van je aanspreekpunt, neem je op in je portfolio. Praktijkopdracht 3: Verzorgen van lessen aan deelnemers met NAH Inleiding Bij het verzorgen van lessen is het adagium: normaal wat normaal kan en aangepast wat aangepast moet. De basis hiervoor is een scherp inzicht in de specifieke wensen en kenmerken van de betreffende deelnemers. Opdracht Doel Context Werkwijze Resultaten Criteria Verzorg een serie van drie lessen aan een deelnemer met NAH. Je leert door deze opdracht maatwerk te leveren voor een deelnemer met NAH. Je voert de opdracht uit in je eigen fitnesscentrum bij een deelnemer met NAH. 1. Maak kennis met de deelnemer waar je (individueel) les aan gaat geven (als dit nog niet is gedaan). 2. Bespreek en bekijk de intake- en testgegevens/-conclusies samen met de deelnemer. 3. Formuleer samen met de deelnemer doelen voor de volgende drie lessen, in relatie tot het langere termijnplan. 4. Plan de drie samenhangende lessen, betrek hier zo nodig andere zorgprofessionals bij (Wie zijn dat voor deze deelnemer?). 5. Pols en noteer elke les hoe de deelnemer zich voelt die dag. 6. Verzorg en evalueer met de deelnemers de lessen. Wat ging goed en wat wil je de volgende keer anders doen? 7. Herhaal de stappen 3 t/m 6 zo vaak als nodig is. 8. Bespreek de planning, uitvoering en evaluatie met je aanspreekpunt op het fitnesscentrum. Een planning van drie lessen voor een deelnemer met NAH. Een evaluatie van de drie gegeven lessen met daarin aandacht voor de genoteerde stand van de dag, de aanwijzingen die je hebt gegeven en eventuele aanpassingen, bijvoorbeeld bij het gebruik van de toestellen. Beschrijf hoe je rekening hebt gehouden bij de belasting met de rest van het dagprogramma van de deelnemer. Een kort reflectieverslag gericht op eigen handelen richting de betreffende deelnemer. Door het uitvoeren van de opdracht toon je aan dat je de volgende (toets)criteria beheerst: - Maakt een programma dat op maat is voor mensen met NAH. - Geeft lessen (instructie) aan individuele deelnemers met NAH. - Geeft les (instructie) aan meerdere sporters waar deelnemers met NAH deel van uitmaken. - Biedt individueel maatwerk door te stimuleren en/of af te remmen. - Coacht deelnemers met NAH. - Houdt bij de belasting rekening met de rest van het dagprogramma van de deelnemer. - Houdt rekening met gedrag en emoties van deelnemers met NAH. Fit!vak brancheorganisatie Postbus AA OOSTERBEEK 7

9 Afronding - Let op correct gebruik van de toestellen. - Werkt met medeweten van de deelnemer samen met lokale zorgprofessionals. - Reflecteert op eigen handelen bij het verzorgen van trainingen/lessen aan deelnemers met NAH. De opdracht is afgerond als je aanspreekpunt in het fitnesscentrum tevreden is over de wijze waarop je de lessen hebt verzorgd. De resultaten en verkregen feedback van je aanspreekpunt neem je op in je portfolio. Ondersteuning voor alle opdrachten Begeleiding In het fitnesscentrum word je begeleid door een aanspreekpunt, dit kan een collega of manager zijn die zicht heeft op je handelen. Indien er op dit punt geen inhoudelijk deskundig kader aanwezig is, moet gezocht worden naar andere oplossingen voor de begeleiding. Bronnen Beweegrichtlijn fitness voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel. Begeleidingsprotocol bij niet-aangeboren hersenletsel. Fit!vak brancheorganisatie Postbus AA OOSTERBEEK 8

10 3 Inhoud van de opleiding De inhoud van opleiding is gericht op het (verder) ontwikkelen van competenties. Een competentie kenmerkt zich door de integratie van kennis, vaardigheden en attitudes. Voor de opleiders en de cursisten is het van belang inzicht te hebben in deze samenhangende componenten. Vandaar dat per (toetsings)criterium is nagegaan welke kennis, vaardigheden en attitudes ten grondslag liggen (zie onderstaand overzicht). In de beweegrichtlijn fitness voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel en in het begeleidingsprotocol niet-aangeboren hersenletsel wordt hier dieper op ingegaan. Voor opleiders is in Bijlage 1 een lijst met ondersteunende literatuur opgenomen. Competentie 1. Begeleiden van deelnemers met NAH (cursieve tekst is herhaling) Criteria (zie ook opdracht en toetsing) Kennis, Vaardigheden, Attitudes 1.1 Neemt NAH-specifieke intake af K: intakeformulier (welke vragen, waarom deze vragen?) V: invullen van intakeformulier: hoe te registeren? V: hanteren van gesprekstechnieken. A: belangstelling en geduld. 1.2 Stelt vragen die relevant zijn voor de begeleiding en het programma op maat voor deelnemers met NAH K: aangepaste begeleidingsbehoeften. K: programma s op maat. V: hanteren van gesprekstechnieken. 1.3 Maakt een analyse van de cognitieve en fysieke belastbaarheid, mogelijkheden en beperkingen van de deelnemer met NAH in relatie tot fitness 1.4 Besluit indien van toepassing tot (tijdelijke) uitsluiting van potentiële deelnemer 1.5 Zorgt voor een aangename sportomgeving voor deelnemers met NAH 1.6 Schat de begeleidingsbehoefte op het fysieke en cognitieve vlak in 1.7 Herkent mogelijk wisselend niveau van deelnemers met NAH K: functionele kennis werking hersenen in relatie tot fitnessactiviteiten. K: kenmerken van NAH (afasie, neglect, fysieke en cognitieve belastbaarheid, apraxie, prikkelgevoeligheid). K: mogelijke ontstaanswijzen en gevolgen voor degene die het betreft. K: gevolgen van NAH voor (belasting/belastbaarheid) fitness bijv. constante vermoeidheid en passiviteit na NAH. V: observeren en interpreteren van gedrag van deelnemers met NAH. A: deelnemergericht handelen. K: criteria in- en exclusie fitness voor deelnemers met NAH. V: hanteren van gesprekstechnieken. K: verschillen tussen mensen met NAH wat betreft positieve en negatieve prikkels. V: observeren en herkennen van verschillen tussen deelnemers? V: bevorderen positieve en vermijden negatieve auditieve, visuele en sensomotorische prikkels (bijv.: muzieksterkte, flikkerende lichten van monitoren). V: aanreiken van oplossingen (bijv. adviseren over: geschikte (dal)uren, gebruik hulpmiddelen (zoals zonnebril/oordoppen). K: gevolgen van NAH voor (belasting/belastbaarheid) fitness. V: observeren. V: interpreteren observatiegegevens (bijv. vermindert inzicht). Fit!vak brancheorganisatie Postbus AA OOSTERBEEK 9

11 1.8 Sluit aan bij vertraagde informatieverwerking en verminderd initiatief van de deelnemer met NAH 1.9 Reflecteert op eigen handelen bij het begeleiden van deelnemers met NAH V: doseren van informatie. V: aanbieden van informatie op meerdere manieren en daarmee variëren (schriftelijk en/of mondeling, niet te lange zinnen, herhalen). V: stimuleren en uitdagen tot bewegen. A: deelnemergericht handelen. V: reflecteren. Competentie 2. Begeleiden van (sport)testen van deelnemers met NAH Criteria (zie ook opdracht en toetsing) Kennis, Vaardigheden, Attitudes 2.1 Kiest passende (submaximale) testen voor deelnemers met NAH of past bestaande aan voor gebruik bij deelnemers met NAH 2.2 Gebruikt vragenlijst/ gestructureerd interview om inzicht te krijgen in neuropsychologische kenmerken zoals geheugen 2.3 Interpreteert de fysieke testresultaten en plaatst die binnen de gesteldheid van de deelnemer K: geschikte testen voor deelnemers met NAH. K: essentie en protocol van elke test. V: aanpassen van testen voor deelnemers NAH. K: relevante neuropsychologische kenmerken van mensen met NAH. V: hanteren van gesprekstechnieken (stellen van vragen). V: analyseren van testgegevens in relatie tot NAH. Competentie 3. Verzorgen van trainingen/lessen aan deelnemers met NAH Criteria (zie ook opdracht en toetsing) Kennis, Vaardigheden, Attitudes 3.1 Maakt een programma dat op maat is voor mensen met NAH V: uitwerken van een planning op lesvoorbereidingsformulier (LVF). 3.2 Geeft lessen (instructie) aan individuele deelnemers met NAH 3.3 Geeft les (instructie) aan meerdere sporters waar deelnemers met NAH deel van uitmaken 3.4 Biedt individueel maatwerk door te stimuleren en/of af te remmen V: formuleren SMART doelen voor individuele deelnemer. V: didactisch handelen. V: begeleiden van deelnemers met NAH. A: deelnemergericht handelen. V: differentiëren binnen een les. V: evalueren van les. K: gevolgen van NAH voor (belasting/belastbaarheid) fitness. V: inschatten/vaststellen van belasting in relatie tot belastbaarheid van deelnemer met NAH. 3.5 Coacht deelnemers met NAH V: stimuleren, motiveren. V: structuren. A: deelnemergericht handelen. Fit!vak brancheorganisatie Postbus AA OOSTERBEEK 10

12 3.6 Houdt bij de belasting rekening met de rest van het dagprogramma van de deelnemer 3.7 Houdt rekening met gedrag en emoties van deelnemers met NAH 3.8 Let op correct gebruik van de toestellen 3.9 Werkt met medeweten van de deelnemer samen met lokale zorgprofessionals 3.10 Reflecteert op eigen handelen bij het verzorgen van trainingen/lessen aan deelnemers met NAH K: dagbesteding mensen met NAH. K: gevolgen van NAH voor (belasting/belastbaarheid) fitness. V: inschatten/vaststellen belasting in relatie tot belastbaarheid van deelnemer met NAH. K: kenmerken van NAH. K: gebruiksaanwijzing fitnesstoestellen. K: lokale zorgprofessionals en hun betekenis voor Bewegingsdeskundige NAH. V: reflecteren. Fit!vak brancheorganisatie Postbus AA OOSTERBEEK 11

13 4 Didactische opzet van de opleiding De uitdaging voor de opleiders is de deelnemers op een zo efficiënt mogelijke wijze te begeleiden in hun leertraject. De opdrachten vormen hierbij een belangrijk hulpmiddel. Door de cursisten vanaf het begin van de opleiding in het eigen fitnesscentrum ervaring te laten opdoen met deelnemers met niet-aangeboren hersenletsel wordt de cursusstof direct betekenisvol. Het aantal bijeenkomsten kan hierdoor en eventueel ook door zelfstudie en/of e-learning worden beperkt. Fit!vak brancheorganisatie Postbus AA OOSTERBEEK 12

14 Bijlage 1: Lijst met ondersteunende literatuur Informatie voor begeleiders en verzorgers P.L. Hoenderdaal, P.H. Vrancken en L. Zegerius AXON leertrajecten 2011 Niet-aangeboren hersenletsel; Informatie voor begeleiders en verzorgers bevat kort en bondig de noodzakelijke informatie over oorzaken en gevolgen van niet-aangeboren hersenletsel, alsook adviezen voor behandeling en begeleiding. Begeleiders en verzorgers hebben een cruciale rol bij... Hersenletsel: achtergronden en aanpak Henk Eilander, Patty van Belle-Kusse & Peter Vrancken Lemma: Den Haag, 2006 Dit boek is de vernieuwde uitgave van Ze zeggen dat ik zo veranderd ben, een veelbesproken Teleac-serie uit Het boek gaat over de achtergrond van hersenletsel en de aanpak ervan. Hersenletsel heeft ingrijpende gevolgen voor de getroffenen en hun omgeving. Meestal is het letsel onzichtbaar voor de buitenwereld, waardoor er veel onbegrip is. Onbekendheid met de gevolgen... Zorgwijzer Karakterveranderingen Monique Weiland Hersenstichting Nederland, 2008 In samenwerking met een tiental patiëntenverenigingen heeft de Hersenstichting dit boekje uitgebracht. Karakterveranderingen zijn heel typerend voor hersenaandoeningen. De Zorgwijzer legt uit waarom het karakter verandert bij veel hersenaandoeningen en het gaat dieper in op een aantal karakterveranderingen, zoals ontremming, egocentrisme en veranderde seksualiteit. Partners, familieleden en andere betrokkenen wordt zoveel mogelijk tips gegeven om met deze moeilijke veranderingen om te gaan. In de veertig... Neuropsychologie 2 B. van Cranenburgh Elsevier, 2009 Neuropsychologie, is het tweede deel van de vierdelige serie 'Toegepaste neurowetenschappen'. Systematisch wordt besproken welke stoornissen en problemen kunnen ontstaan door hersenbeschadiging. Het accent ligt vooral op de gevolgen van een beroerte (cva) en hersentrauma (verkeersongevallen). De neuropsychologie is de wetenschap die drie functieniveaus bestudeert: (1) neurale processen en structuren, (2) mentale processen en (3) gedrag. De gevolgen van hersenbeschadiging kunnen op ieder van deze niveaus liggen: de normale samenwerking van hersengebieden is... Revalidatie na een beroerte Nederlandse Hartstichting: Den Haag, 2001 Deze publicatie geeft richtlijnen en aanbevelingen voor de revalidatie na een beroerte voor degenen die werkzaam zijn in de praktijk van deze revalidatie. De richtlijnen zijn opgesteld door de Commissie CVArevalidatie, die werd samengesteld door de Nederlandse Hartstichting uit vertegenwoordigers van relevante... Hersenletsel heb je niet alleen Jenny Palm Koninklijke Van Gorcum: Assen, 2013 Als papa zo boos op mij is, komt het echt door dat knikkertje in zijn hoofd hè en niet omdat ik echt alles fout doe? Hersenletsel is een ingrijpende gebeurtenis, in de eerste plaats natuurlijk voor degene die het overkomt. Onze maatschappij heeft nauwelijks besef van de impact die hersenschade heeft op het dagelijks leven van allen die er bij betrokken zijn; zelfs voor ervaringsdeskundigen is en blijft het een permanente zoektocht. Kennis delen helpt, vandaar dit boek. De uitgave omvat drie delen. Deel 1 bevat ervaringsverhalen over de impact van hersenletsel op de persoon zelf en zijn omgeving, vele hiervan zijn geschreven door de partner. Andere verhalen zijn opgetekend na uitgebreide... Fit!vak brancheorganisatie Postbus AA OOSTERBEEK 13

15 Omgaan met hersenletsel Jenny Palm Koninklijke Van Gorcum: Assen, 2012 Veel mensen met niet-aangeboren hersenletsel zijn vanaf het moment dat zij zijn uitbehandeld in meerdere of mindere mate aangewezen op de hulpverlening. Hulpverleners zoeken vaak jarenlang elke dag opnieuw naar de juiste manier van omgaan met hun individuele cliënt. De autonomie van die individu dient daarbij voorop te staan, uiteraard met inachtneming van de aanwezige beperkingen. Dat is een buitengewoon ingewikkeld proces, waarvoor dit boek een belangrijke bron van inspiratie vormt. Omgaan met hersenletsel biedt een overzicht van het gehele spectrum van niet aangeboren hersenletsel waarbij de nadruk ligt op... Methodisch ondersteunen van mensen met hersenletsel P. Van Belle & J. Zadoks Boom Lemma uitgevers, 2011 ISBN10: / ISBN13: Het begeleiden van mensen met niet-aangeboren hersenletsel roept veel vragen op. Hoe help je de persoon zijn leven weer op orde te krijgen? Wat wil hij bereiken en wat kan er nog? Hoe kom je hierover met elkaar in gesprek? Hoe kun je begeleiden zonder de regie over te nemen? Het begeleidingsmodel Hooi op je vork is ontwikkeld als handreiking bij het vinden van antwoorden op deze vragen. De werkwijze wordt toegepast in tientallen organisaties in verschillende zorgsectoren, maar ook door mantelzorgers thuis. In dit boek zijn de ervaringen van zes jaar werken met Hooi op je vork verwerkt tot waardevolle tips en adviezen. Deel 1 geeft een handleiding om de gevolgen van het hersenletsel te begrijpen in relatie tot het leven van de persoon vroeger en nu, en om het leven vorm te geven volgens de wensen van de persoon zelf. Deel 2 bespreekt dilemma's in de omgang en geeft tips voor een effectieve communicatie met iemand met nietaangeboren hersenletsel. Deel 3 geeft praktische adviezen over de toepassing en implementatie van het model. Communicatie bij hersenletsel; Begrijpen we elkaar? E. Witteveen Bohn Stafleu van Loghum, 2010 ISBN Dit boek geeft inzicht in de problematiek van hersenletsel en biedt antwoorden en waardevolle tips voor diegenen die met hersenletsel te maken krijgen: de patiënt zelf, de omgeving (mantelzorger) en de professional. Wat houdt hersenletsel in en wat zijn de gevolgen? Waar loop je in de communicatie tegenaan en hoe kun je de communicatie zo goed mogelijk afstemmen? Wie pakt welke rol, taken en verantwoordelijkheden? Welke loketten zijn er en met welke wet- en regelgeving hebben we te maken? Het is een uitgebreid boek over verschillende vormen van hersenletsel en communicatie. Handige links: Video s van casus Sophiarevalidatie heeft enkele filmpjes op de website staan die een indruk geven. Carlo (filmpje Meet the gym), Tessa is via brains4u (Ad van Tilburg/ leads on demand) richting werk begeleid, Adnane ook maar dan anders, Stef heeft SI (verwerking zintuiglijke prikkels) problemen en vertelt hier iets over. DVD (hersenletsel en dan ) is via AXON (die ook incompany trainingen geven) te bestellen. Fit!vak brancheorganisatie Postbus AA OOSTERBEEK 14