Met opmaak: Lettertype: Verdana NATUUR- EN SCHEIKUNDE II VMBO TL/GL VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

Transcriptie

1 Met opmaak: Lettertype: Verdana NATUUR- EN SCHEIKUNDE II VMBO TL/GL VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

2 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de staatsexamens voortgezet onderwijs en draagt zorg voor de kwaliteit en het niveau van de examens. De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) is belast met de praktische uitvoering en organisatie van de staatsexamens. Met vragen over deze vakinformatie kunt u contact opnemen met de afdeling Examendiensten van DUO: (050) of staatsexamens@duo.nl. pagina 2 van 10

3 Inhoud 1 Opzet van het examen 5 2 De examenstof 5 3 Beschrijving examenprogramma 5 4 Het centraal examen 6 5 Toegestane hulpmiddelen 6 6 Het college-examen 6 7 De beoordeling van het college-examen 6 8 Het eindcijfer 6 9 Bijlage Beschrijving examenonderdelen NASK2/K/4, NASK2/K/6, NASK2/K/8, NASK2/K/9, NASK2/V/3 7 pagina 3 van 11

4

5 1 Opzet van het examen Het examen bestaat uit een centraal examen en een college- examen. Het centraal examen is gelijk aan het centraal examen van de scholen. Het college-examen bestaat uit een examen dat mondeling wordt afgenomen. 2 De examenstof natuur- en scheikunde II centraal collegeexamen examen NASK2/K/1 Oriëntatie op leren en werken X NASK2/K/2 Basisvaardigheden X NASK2/K/3 Leervaardigheden in het vak scheikunde X X NASK2/K/4 Mens en omgeving: gebruik van stoffen X NASK2/K/5 Mens en omgeving: verbranding X X NASK2/K/6 Mens en omgeving: werken bij practicum en in X beroepssituaties NASK2/K/7 Water, zuren en basen X X NASK2/K/8 Reinigingsmiddelen en cosmetica X NASK2/K/9 Chemie en industrie X NASK2/K/10 Basischemie voor vervolgopleiding en beroep X X NASK2/K/11 Bouw van materie X X NASK2/V/1 Productieprocessen X X NASK2/V/2 Productonderzoek X X NASK2/V/3 Verwerven, verwerken en verstrekken van informatie X NASK2/V/4 Vaardigheden in samenhang X X 3 Beschrijving examenprogramma De beschrijving van de programmaonderdelen: - NASK2/K/3 : Leervaardigheden in het vak natuur- en scheikunde, - NASK2/K/5 : Mens en omgeving: verbranding, - NASK2/K/7 : Water, zuren en basen, - NASK2/K/10: Basischemie voor vervolgopleiding en beroep, - NASK2/K/11: Bouw van materie, - NASK2/V/1 : Productieprocessen, - NASK2/V/2 : Productonderzoek, - NASK2/V/4 : Vaardigheden in samenhang is te vinden op: > 2. Specificatie van de globale eindtermen voor het CE. In de Bijlage bij deze vakinformatie staat de beschrijving van de programmaonderdelen: - NASK2/K/4: Mens en omgeving: gebruik van stoffen, - NASK2/K/6: Mens en omgeving: werken bij practicum en in beroepssituaties, - NASK2/K/8: Reinigingsmiddelen en cosmetica, - NASK2/K/9: Chemie en industrie. - NASK2/V/3: Verwerven, verwerken en verstrekken van informatie. Domein NASK2/K/1 Oriëntatie op leren en werken wordt alleen geëxamineerd in combinatie met het sectorwerkstuk. pagina 5 van 11

6 4 Het centraal examen Het centraal schriftelijk examen bestaat uit één zitting van 120 minuten (zie examenrooster). Oefenexamens met correctievoorschrift voor het examen Natuur- en scheikunde II kunt u vinden op: > bijv. jaarring 2015 > vmbo tl > exacte vakken Natuur- en scheikunde II > examendocumenten 1 e tijdvak en 2 e tijdvak: opgaven en correctievoorschrift. 5 Toegestane hulpmiddelen Tijdens het centraal examen wordt geacht dat de kandidaat, naast het basispakket, een elektronische rekenmachine en Binas vmbo kgt, informatieboek voor NaSk I en NaSk II (2 e editie, ISBN ) meebrengt. Voor basispakket hulpmiddelen, 6 Het college-examen Het college-examen bestaat uit een mondeling examen van 25 minuten. Het examen vindt plaats in de maand juli (op scholen voor vso eind juni/begin juli). Het college-examen heeft betrekking op alle exameneenheden, waarbij minimaal één onderwerp aan de orde komt dat niet op het centraal examen aan de orde is geweest. (zie punt 2: examenstof) Tijdens het college-examen kan gebruik gemaakt worden van proefopstellingen en/of afbeeldingen. De kandidaat moet bijvoorbeeld een (koolstof)atoommodel herkennen en kunnen toelichten en scheidingsmethode praktisch kunnen toepassen. De kandidaat dient Binas vmbo kgt, informatieboek voor NaSk I en NaSk II (2 e editie, ISBN ) en een elektronische rekenmachine mee te brengen. 7 De beoordeling van het college-examen Bij het mondeling examen worden tenminste drie onderwerpen, ter keuze van de examinator uit de mondelinge examenstof geëxamineerd, waarvoor aparte deelcijfers worden gegeven. Het cijfer voor het college-examen is het gemiddelde van de aparte deelcijfers, afgerond op 1 decimaal. 8 Het eindcijfer Het eindcijfer wordt als volgt berekend: (het cijfer voor het centraal examen + het cijfer voor het college-examen) : 2, afgerond op een geheel getal. pagina 6 van 11

7 9 Bijlage Beschrijving examenonderdelen NASK2/K/4, NASK2/K/6, NASK2/K/8, NASK2/K/9, NASK2/V/3 NASK2/K/4 Mens en omgeving: gebruik van stoffen De kandidaat kan 1 voorbeelden noemen van gevaren en veiligheidsmaatregelen in huis en in laboratoria STOFFEN - bleekwater - gootsteenontstopper - huishoudchemicaliën - zuren en basen - aardgas - benzine, spiritus GEVAREN - aantasting huid- en slijmvliezen - aantasting ogen - giftigheid - brandbaarheid - explosiegevaar MAATREGELEN - beschermingsbril, labjas - gebruik van (oog)douche - pictogrammen (explosief, corrosief, ontvlambaar, giftig, niet mengen) - gebruik veiligheidskaarten 2 uitleggen wat de gevolgen zijn voor het milieu van (afval)stoffen - bodem-, lucht- en waterverontreiniging - lozing en verwerking - uitputting van natuurlijke bronnen. NASK2/K/6 Mens en omgeving: werken bij practicum en in beroepssituaties De kandidaat kan 1 het gebruik van de zintuigen bespreken in termen van veiligheid en doelmatigheid - kleurwaarneming bij chemische proeven, vlam-kleuren - bescherming tegen geluid bij industriële productieprocessen - gezichtsbedrog en grenzen aan de waarneming door het menselijk oog - de reuk en de grenzen aan de waarneming door het reukorgaan 2 de specifieke veiligheidsmaatregelen beschrijven, die het omgaan met straling vereist STRALING - α-, ß- en γ-straling - röntgenstraling - centimetergolven (magnetron) VEILIGHEIDSMAATREGELEN - beschermende kleding, afscherming - stralingsdetectie - afstand. NASK2/K/8 Reinigingsmiddelen en cosmetica De kandidaat kan 1 uitleggen dat zeep en wasmiddelen vetachtige stoffen kunnen laten mengen met water én op welke wijze - hydrofiele kop en hydrofobe staart van een zeepmolecuul - emulgator 2 zure en basische reinigingsmiddelen noemen pagina 7 van 11

8 - zuur. schoonmaakazijn. mierenzuur. zoutzuur. ontkalkingsmiddelen - basisch. soda. natronloog. ammonia. bleekwater. gootsteenontstopper 3 een aantal oplosmiddelen en hun toepassingen noemen - water. spoelen. verdunnen - alcohol. ontvetten. ingrediënt van cosmetica en alcoholische dranken - aceton. (nagel)lak verwijderen - wasbenzine. ontvetten. verdunnen 4 voorbeelden en kenmerken van cosmetische producten met reinigende werking noemen en beschrijven hoe een dergelijk cosmetisch product kan worden bereid VOORBEELDEN KENMERKEN - crème of melk - reinigende en verzorgende werking - tandpasta - slijpende en reinigende werking - zeep - emulgerende werking - shampoo - emulgerende werking. NASK2/K/9 Chemie en industrie De kandidaat kan 1 enkele bereidingsprocessen van metalen beschrijven - staal. hoogovenproces - aluminium. elektrolyse 2 eigenschappen en toepassingen van metalen noemen en het verschil tussen edele en andere metalen beschrijven en enkele edele en onedele metalen noemen - eigenschappen. glanzen. goede stroom- en warmtegeleiding. smeedbaar - verschil tussen edele en onedele metalen. edele metalen corroderen niet - edele metalen. goud pagina 8 van 11

9 . zilver. platina - zeer onedele metalen. natrium. kalium. calcium 3 noemen dat sommige metalen als zodanig of in verbindingen giftig zijn - lood - kwik - cadmium 4 uitleggen dat aardolie in raffinaderijen bewerkt wordt tot allerlei soorten brandstoffen en andere producten - destillatie - kraken - brandstoffen. LPG. benzine. kerosine. diesel. stookolie - andere producten. asfaltbeton. kunststoffen. smeermiddelen. medicijnen Giftigheid is een relatief begrip: de dosering is een belangrijke factor. Zelfs aan water kun je dood gaan Is NaCl giftig? Je strooit het met gemak op de patat, maar in grote hoeveelheden erg schadelijk voor o.a. de nieren. 5 voordelen noemen van het toepassen van polymeren op allerlei terreinen - prijs - 'eenvoudige' verwerking tot product - zeer grote variatie mogelijk in eigenschappen 6 uitleggen dat polymeren stoffen zijn met zeer grote moleculen die gevormd worden door aaneenschakeling van een groot aantal kleine moleculen - polymeriseren - monomeer - polymeer - thermoplasten - thermoharders. NASK2/V/3 Verwerven, verwerken en verstrekken van informatie De kandidaat kan zelfstandig informatie verwerven, verwerken en verstrekken in het kader van het sectorwerkstuk. De kandidaat kan: - In de voorbereidingsfase:. onderwerp, doel en publiek van het sectorwerkstuk bepalen. relevante vragen formuleren, die hij/zij met het sectorwerkstuk wil beantwoorden. - In de uitvoeringsfase pagina 9 van 11

10 . informatie verwerven uit schriftelijke, mondelinge en audiovisuele bronnen, mede met behulp van informatie- en communicatie- technologie. uit deze informatiebronnen relevante inhoudselementen kiezen en deze passend ordenen en verwoorden. strategieën hanteren, die op het bereiken van de benodigde lees-, schrijf- en luister-/kijkdoelen zijn afgestemd - In de afsluitingsfase:. de bewerkte informatie presenteren op een doel- en publiekgerichte wijze - In de evaluatiefase. reflecteren op het proces van het werken aan het sectorwerkstuk en het product: het sectorwerkstuk.. het belang aangeven van het gemaakte sectorwerkstuk voor vervolgstudie, toekomstige beroepspraktijk of algemene vorming. pagina 10 van 11

11 pagina 11 van 11

12 pagina 12 van 11