STAAT VAN DE INSTELLING MBO. Kosmos

Transcriptie

1 STAAT VAN DE INSTELLING MBO Kosmos Plaats : Eindhoven BRIN nummer : 25BD Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : september 2013 Datum vaststelling : 14 maart 2014

2 Pagina 2 van 27

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING CONCLUSIE EN VERVOLGTOEZICHT Conclusie Vervolgtoezicht TOELICHTING OP DE BEOORDELING Oordeel kwaliteitsborging op instellingsniveau Risico's op relevante indicatoren Resultaat Schoonheidsspecialist BIJLAGEN Bijlage I Normeringen kwaliteitsgebieden Bijlage II Beoordeling aspecten en indicatoren onderzochte instellingsbrede gebied Bijlage III Beoordeling aspecten en indicatoren opleiding Schoonheidsspecialist, crebo Schoonheidsspecialist, crebo ZIENSWIJZE Pagina 3 van 27

4 Pagina 4 van 27

5 1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs voerde in september 2013 een onderzoek naar de Staat van de instelling uit bij Instituut Kosmos. Dit onderzoek heeft betrekking op het middelbaar beroepsonderwijs. Instituut Kosmos is een niet-bekostigde instelling met circa 25 studenten in één actieve erkende opleiding Schoonheidsspecialist. De instelling heeft twee onderwijslocaties in Eindhoven en Maastricht. Het onderzoek heeft tot doel om de stand van de kwaliteitsborging van de instelling te bepalen en om de risico's voor de onderwijskwaliteit in te schatten. De Staat van de instelling wordt elke drie jaar opgemaakt en bestaat uit een analyse van gegevens, een instellingsbreed onderzoek en een kwaliteitsonderzoek bij een of meer opleidingen. De informatie over de instelling die bij de inspectie aanwezig is, zoals het verslag van werkzaamheden, opbrengstgegevens, uitkomsten tevredenheidonderzoek en signalen is geanalyseerd en is aangevuld met onderzoeken op de instelling. Tijdens het onderzoek zijn gesprekken gevoerd met studenten en docenten, zijn aanvullend documenten onderzocht en zijn onderwijsactiviteiten geobserveerd. Ook maakte een gesprek met de directie deel uit van het onderzoek. De volgende opleiding is onderzocht: Gebied Opbrengsten Gebied Onderwijsproces, Kwaliteitsborging en Wettelijke vereisten Gebied Examinering en diplomering Leerweg, niveau, locatie crebo 10506, Schoonheidsspecialist (koc04) - crebo 10506, Schoonheidsspecialist - crebo 95746, Schoonheidsspecialist (Schoonheidsspecialist) crebo 10506, Schoonheidsspecialist bol, niveau 3, locatie Den Biest 1 in Eindhoven De resultaten van het onderzoek naar kwaliteitsborging leiden, in combinatie met geconstateerde risico s en de resultaten van de kwaliteitsonderzoeken, tot een risicobepaling voor uw instelling. De omvang van de risico's bepaalt mede het vervolgtoezicht. Pagina 5 van 27

6 De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader bve Dit is te vinden op De normering is als bijlage I toegevoegd aan dit rapport. In hoofdstuk 2 leest u de conclusie waaronder ook het vervolgtoezicht voor de instelling. De resultaten van het onderzoek naar kwaliteitsborging, de resultaten van de analyse en de resultaten van het kwaliteitsonderzoek van de onderzochte opleiding vindt u in hoofdstuk 3. Pagina 6 van 27

7 2 CONCLUSIE EN VERVOLGTOEZICHT In dit hoofdstuk geven we aan welke conclusie we trekken uit het onderzoek naar de Staat van de instelling en wat het vervolgtoezicht voor u inhoudt. Het vervolgtoezicht is bepaald op basis van het onderzoek naar kwaliteitsborging, het kwaliteitsonderzoek en de analyse van risico s. In het onderzoek naar de Staat van de instelling geven wij een oordeel over de kwaliteitsborging. We gebruiken daarbij een vierdeling: goed, voldoende, onvoldoende of slecht. Voorts geven wij aan in welke mate er risico s zijn geconstateerd. Daarbij gebruiken we een driedeling: geen risico s, enkele risico s of veel risico s. In hoofdstuk 3 volgt een nadere onderbouwing van de oordelen. 2.1 Conclusie Op basis van de resultaten uit het onderzoek naar de Staat van de instelling komen wij tot de conclusie dat de kwaliteitsborging bij Instituut Kosmos slecht is. Voorts concluderen we dat er veel risico s in de zin van het toezichtkader zijn voor de kwaliteit van het onderwijs. Deze risico s komen naar voren bij de kwaliteit van het onderwijsproces, de kwaliteit van de examinering en diplomering, en de tevredenheid van studenten en werkgevers. Ondanks het oordeel dat de kwaliteitsborging slecht is en de constatering dat er veel risico s zijn voor de kwaliteit van het onderwijs, vindt er geen aanvullend vervolgtoezicht plaats. Wij hebben de risico s reeds voldoende in beeld waardoor aanvullend onderzoek geen nieuwe informatie op zou leveren. Het vervolgtoezicht richt zich daarom uitsluitend op de tekortkomingen binnen de onderzochte opleiding en op de kwaliteitsborging instellingsbreed. In paragraaf 2.2 wordt de aard van het vervolgtoezicht nader uitgewerkt. Voor het onderzoek naar de Staat van de instelling hebben we één opleiding onderzocht. Bij deze opleiding zijn tekortkomingen geconstateerd in alle onderzochte kwaliteitsgebieden en vindt daarom vervolgtoezicht plaats, zoals is te lezen in de volgende paragraaf. 2.2 Vervolgtoezicht Vervolgtoezicht naar aanleiding van onderzoek kwaliteitsborging instellingsbreed De kwaliteitsborging bij Instituut Kosmos is slecht. Daarmee wordt niet voldaan aan de naleving van de wet (WEB, art ) en is sprake van vervolgtoezicht Pagina 7 van 27

8 vanwege niet naleving van wettelijke vereisten. Instituut Kosmos krijgt de gelegenheid de kwaliteitsborging te verbeteren. Het vervolgtoezicht bestaat hieruit dat we na een jaar de kwaliteitsborging opnieuw zullen beoordelen. Drie maanden na vaststelling van het rapport stuurt de instelling een verbeterplan naar de inspectie. In dit verbeterplan dient de instelling aan te geven hoe zij de geconstateerde tekortkomingen ten aanzien van de kwaliteitsborging gaat verbeteren. De inspectie zal het verbeterplan betrekken bij het vervolgtoezicht dat na een jaar plaats vindt. Vervolgtoezicht naar aanleiding van de onderzochte opleiding Het vervolgtoezicht voeren we bij voorkeur en voor zover mogelijk gelijktijdig uit. Hierbij is genoemde termijn in de waarschuwingsbrief van de minister leidend. In onderstaand schema is het vervolgtoezicht te lezen. Het vervolgtoezicht geldt voor de opleidingen die onderzocht zijn binnen het betreffende kwaliteitsgebied, zoals vermeld in de tabel in hoofdstuk 1. Schoonheidsspecialist, crebo's en 95746, locatie Den Biest 1 te Eindhoven Beoordeling Toezichtvorm Vervolgtoezicht Kwaliteit onderwijsproces is slecht Aangepast toezicht vanwege zwak onderwijs. Na circa een jaar onderzoek naar kwaliteitsverbetering. (zwak onderwijs). Kwaliteit examinering en Aangepast toezicht vanwege onvoldoende De inspectie meldt het oordeel aan de minister. diplomering is onvoldoende examenkwaliteit. De instelling ontvangt een waarschuwing. (crebo 10506). Na de in de waarschuwingsbrief opgenomen termijn volgt een onderzoek naar kwaliteitsverbetering. Kwaliteitsborging is slecht. Aangepast toezicht vanwege niet naleving van van de WEB. Circa een jaar na vaststelling van het definitieve rapport beoordelen wij de kwaliteitsborging opnieuw. Pagina 8 van 27

9 Bij niet naleven van wet- en regelgeving. Aangepast toezicht vanwege niet naleven van wettelijke vereisten in de WEB: Artikel 7.2.8, eerste en tweede lid: onvolledigheid en onjuistheid van de praktijkovereenkomst Artikel 7.5.1, derde lid: samenstelling Commissie van beroep voor de examens Artikel 8.1.3, eerste en derde lid: onvolledigheid en onjuistheid van de onderwijsovereenkomst Aangepast toezicht vanwege niet naleving van artikel 21a Leerplichtwet 1969 en artikel 8.1.8a van de WEB (ontoereikende verzuimregistratie) De instelling herstelt binnen 3 maanden na vaststellingsdatum rapport de tekortkomingen. De inspectie onderzoekt het herstel in het nieuwe studiejaar. De instelling herstelt de tekortkoming. Na minimaal 3 maanden onderzoekt de inspectie het herstel. Pagina 9 van 27

10 3 TOELICHTING OP DE BEOORDELING In dit hoofdstuk geven we een toelichting op de beoordeling. Tevens bespreken we op basis waarvan is bepaald in welke mate er risico s zijn bij de instelling. 3.1 Oordeel kwaliteitsborging op instellingsniveau Het onderzoek naar kwaliteitsborging heeft geleid tot het volgende oordeel: Kwaliteitsgebied Goed Voldoende Onvoldoende Slecht 4 Kwaliteitsborging Hieronder geven we het oordeel van de aspecten van het kwaliteitsgebied kwaliteitsborging weer. Een detaillering van het oordeel vindt u in bijlage II. Daarin is de beoordeling van de onderliggende indicatoren per aspect opgenomen. Gebied 4: Kwaliteitsborging Voldoende Onvoldoende 4.1 Sturing * 4.2 Beoordeling * 4.3 Verbetering en verankering * 4.4 Dialoog en verantwoording De aspecten met een * zijn kernaspecten, zie bijlage I voor normering per gebied. Beschouwing De kwaliteitsborging is slecht omdat Instituut Kosmos de kwaliteit van de opleiding onvoldoende bewaakt en niet tijdig adequate maatregelen neemt. De instelling biedt diverse opleidingen aan in de uiterlijke verzorging die afgesloten worden met een branchediploma, hierna branchegerichte opleidingen genoemd. De onderzochte opleiding dient echter te voldoen aan de eisen die de WEB stelt. De systematiek van de kwaliteitsborging is onvoldoende ontwikkeld. De sturing, beoordeling en verbetering en verankering worden onvoldoende ingezet om de kwaliteit van de crebo-opleiding bij Instituut Kosmos te waarborgen. Plannen zijn niet samenhangend en niet nader uitgewerkt. Sturing hierop is dan ook niet mogelijk. De focus van de instelling ligt op de branchegerichte opleidingen. Het verslag van werkzaamheden is weliswaar toegeschreven naar het toezichtkader van de inspectie maar is weinig realistisch en niet in lijn met de door ons Pagina 10 van 27

11 aangetroffen werkelijkheid. Bij Instituut Kosmos ontbreken de noodzakelijke voorwaarden om gedegen onderwijs te bieden; het ontbreekt aan adequate sturing, een goedlopend administratief systeem en kennis van zowel wet- en regelgeving alsmede deskundigheid op het vlak van onderwijsinhoudelijke ontwikkelingen om gedegen onderwijs te bieden. Illustratief is dat in diverse documenten de oude eindtermen ten onrechte gekoppeld worden aan het nieuwe beroepsgerichte kwalificatiedossier. Instituut Kosmos heeft onvoldoende zicht op de verschillen tussen het oude eindtermgerichte onderwijs en het beroepsgerichte onderwijs. 3.2 Risico's op relevante indicatoren Bij het bepalen van de risico s in de zin van het toezichtkader hebben we, in samenhang met de toezichthistorie, gekeken naar de kwaliteit van onderwijs en examinering, de opbrengsten, de tevredenheid van studenten, medewerkers en werkgevers en de stabiliteit van organisatie en management Het onderzoek heeft geleid tot de volgende risicobepaling: 0 Mate van risico's Geen Enkele Veel Kwaliteit onderwijs. Het risico voor de onderwijskwaliteit schatten we in als hoog tot zeer hoog omdat de instelling er niet in slaagt kwalitatief goed onderwijs aan te bieden dat voldoet aan de daaraan gestelde eisen inclusief de wet- en regelgeving. Kwaliteit examinering. Het risico voor de examenkwaliteit schatten we voor de eindtermgerichte opleiding Schoonheidsspecialist in als geen tot gering, omdat het exameninstrumentarium wordt ingekocht en voldoet aan de basiskwaliteit. Wel zien wij een hoog risico voor de examenkwaliteit van de beroepsgerichte opleiding. Beroepsgerichte examinering zal kort voor de zomer van 2014 voor het eerst gaan plaatsvinden. Instituut Kosmos had ten tijde van het onderzoek nog geen keuze gemaakt voor een examenleverancier terwijl de opleiding al aan het tweede studiejaar is begonnen. Hoewel ook dit instrumentarium ingekocht zal worden, vraagt de nieuwe examenvorm om meer deskundigheid van Instituut Kosmos. Opbrengsten. Pagina 11 van 27

12 In dit onderzoek is geen beoordeling over de opbrengsten mogelijk. Tevredenheid studenten/medewerkers/werkgevers. Het risico voor de tevredenheid van studenten, medewerkers en werkgevers wordt in relatie tot de onderwijskwaliteit als matig tot hoog beoordeeld. Studenten zijn overwegend ontevreden, blijkt uit gesprekken. Tevredenheidsonderzoek onder medewerkers en werkgevers is niet systematisch uitgevoerd. Bpv-biedende bedrijven zijn niet positief over het contact en de wijze van begeleiding en ondersteuning van Instituut Kosmos. Stabiliteit organisatie en management. Het risico voor de stabiliteit van organisatie en management wordt als geen tot gering beoordeeld. De organisatie kent geen vacatures en lijkt stabiel. We komen bij de risicobepaling uit op veel risico's. De hoge risico's in vooral de onderwijskwaliteit en de examinering, maar ook voor de tevredenheid van de studenten en bpv-bedrijven leiden tot deze conclusie. 3.3 Resultaat Schoonheidsspecialist Het kwaliteitsonderzoek bij de opleiding Schoonheidsspecialist, crebo's en 95746, bol, niveau 3, locatie Eindhoven heeft geleid tot de volgende oordelen: Kwaliteitsgebied Goed Voldoende Onvoldoende Slecht 1 Onderwijsproces 2 Examinering en diplomering 4 Kwaliteitsborging Kwaliteitsgebied Voldoet Voldoet niet 5 Naleving wettelijke vereisten De kwaliteitsgebieden onderwijsproces, examinering en diplomering, kwaliteitsborging en naleving wettelijke vereisten zijn niet voldoende. Hierdoor vindt vervolgtoezicht plaats vanwege zwak onderwijs, onvoldoende examenkwaliteit en niet naleving van de wettelijke vereisten op het gebied van kwaliteitsborging, onderwijsovereenkomst en praktijkovereenkomst, samenstelling Commissie van beroep voor de examens en verzuimregistratie. Pagina 12 van 27

13 Oordeel per aspect Hieronder geven we het oordeel over de aspecten van de vijf kwaliteitsgebieden weer. In bijlage III is de beoordeling van de onderliggende indicatoren van de betreffende aspecten per kwaliteitsgebied opgenomen. De oordelen voor Examinering en diplomering (gebied 2) gelden uitsluitend voor crebo Gebied 1: Onderwijsproces Voldoende Onvoldoende Programma 1.1 Samenhang 1.2 Maatwerk Leren in de onderwijsinstelling 1.3 Didactisch handelen* 1.4 Leertijd 1.5 Leeromgeving Begeleiding 1.6 Intake & plaatsing 1.7 Studieloopbaanbegeleiding* 1.8 Zorg Leren in de beroepspraktijk 1.9 Beroepspraktijkvorming* Gebied 2: Examinering en diplomering Voldoende Onvoldoende 2.1 Exameninstrumentarium* 2.2 Afname en beoordeling* 2.3 Diplomering* Gebied 4: Kwaliteitsborging Voldoende Onvoldoende 4.1 Sturing * 4.2 Beoordeling * 4.3 Verbetering en verankering * 4.4 Dialoog en verantwoording Gebied 5: Naleving wettelijke vereisten Voldoet Voldoet niet 5.1 Naleving wettelijke vereisten De aspecten met een * zijn kernaspecten, zie bijlage I voor normering per gebied. Pagina 13 van 27

14 Beschouwing Algemeen De instelling kenmerkt zich door een groot aantal tekortkomingen die voor een groot deel zijn terug te voeren op één oorzaak, te weten onvoldoende kennis van wet- en regelgeving. De instelling biedt diverse opleidingen aan in de uiterlijke verzorging die afgesloten worden met een branchediploma. De onderzochte opleiding dient echter te voldoen aan de eisen die de WEB stelt. De instelling slaagt er niet in kwalitatief goed onderwijs te bieden. Dit komt met name naar voren bij de programmering en de ondersteuning en begeleiding. Er is sprake van tekortschietende begeleiding van leeractiviteiten, een gebrekkige studieloopbaanbegeleiding en een ontoereikende begeleiding van de beroepspraktijkvorming. Daarnaast blijkt dat de omschakeling van eindtermgericht naar beroepsgericht onderwijs nog geen vorm heeft gekregen onder meer door een gebrek aan de nodige expertise. Onderwijsproces Wij beoordelen het onderwijsproces als onvoldoende. Deze onvoldoende is gebaseerd op tekortkomingen in het programma, in de begeleiding bij het leren op school en in de beroepspraktijkvorming. Het onderwijsprogramma is onvoldoende afgestemd op de eisen die het beroepsgerichte kwalificatiedossier stelt. Leerlingen volgen het programma dat ooit werd ingericht voor de eindtermgerichte opleiding en dat nog steeds van toepassing is voor de branche-opleiding. Beroepsgerichte vakken worden gegeven en getoetst volgens de bijbehorende deelkwalificatiestructuur van het eindtermgerichte onderwijs. Een gevolg hiervan is dat leerlingen onvoldoende voorbereid worden op de andersoortige eisen die kerntaken en werkprocessen van het kwalificatiedossier stellen. Ook ontbreekt in het onderwijsprogramma een logische opbouw tussen theorieen praktijklessen op school. Deze lessen zijn niet op elkaar afgestemd; in het rooster staat theorie lichaam naast praktijk gelaat en andersom. Het komt voor dat leerlingen praktijktoetsen doen zonder er theorielessen over te hebben gehad. Daarnaast ontbreekt de samenhang tussen het leren op school en het leren in de bpv. In de lessen wordt niet aangesloten bij de ervaringen en het geleerde of nog te leren in de bpv. De huidige tweedejaars leerlingen hebben in het eerste jaar pas aan het eind van de stage een bpv-werkboek ontvangen. Leerlingen kregen ook geen separate opdrachten mee. Dit betekent dat samenhang, Pagina 14 van 27

15 opbouw en dwarsverbanden tussen school en bpv niet te traceren zijn in het programma. Een punt van zorg is het ontbreken van ict-voorzieningen. Kerntaak 2 kent werkprocessen met een belangrijke ict-component. Dit kan dus alleen in de bpv geleerd worden. Omdat er niet tijdig een bpv-werkboek is verstrekt met opdrachten, is de dekking van het kwalificatiedossier niet geborgd. Nederlands en rekenen staan wel op het rooster. Voor de eindtermleerlingen die na 1 augustus 2010 zijn gestart, zijn Nederlands en rekenen pas in het tweede studiejaar aangeboden. Het aspect maatwerk is eveneens als onvoldoende beoordeeld want feitelijk is er alleen verlenging van opleidingsduur mogelijk. Het programma houdt weinig rekening met verschillen tussen leerlingen. Het geboden onderwijs richt zich vooral op het basisprogramma voor de branche-opleiding en op het trainen van de bijbehorende examenonderdelen. Een positief punt is de remediale hulp die de instelling biedt voor Nederlands en rekenen. Als leerlingen teveel achterstand hebben, kunnen zij bij de remedial teacher terecht om bijgespijkerd te worden. De instelling biedt onvoldoende ondersteuning en begeleiding en dat zien we terug in de begeleiding van de leeractiviteiten en de studieloopbaanbegeleiding. Ondersteuning en begeleiding van de leeractiviteiten en feedback op de leeractiviteiten schieten tekort. Leerlingen maken examens maar krijgen alleen de resultaten te horen. Het gemaakte werk krijgen ze niet ter inzage waardoor leren van gemaakte fouten niet mogelijk is. Ook het overgangsexamen aan het einde van het eerste studiejaar kregen de leerlingen niet ter inzage en dit genereert dan ook geen feedback. Daarbij dient opgemerkt te worden dat de beroepsgerichte leerlingen eindtermgerichte examens maken. Deze examens sluiten niet aan op het beroepsgerichte kwalificatiedossier waardoor gerichte inhoudelijke feedback op het beheersen van de werkprocessen niet aan de orde is. In relatie tot het kwalificatiedossier zijn deze examens te kenschetsen als een vorm van voortgangstoetsing en dus ontwikkelingsgericht. Leerlingen leven echter in de veronderstelling dat deze examens onderdeel zijn voor het behalen van het diploma. Een logische gevolgtrekking, gezien het gewicht dat aan deze vorm van toetsing gegeven wordt, want als een examen of toets niet met een voldoende wordt afgesloten, volgt automatisch een verplichte herkansing. Zowel aan de toets als aan de herkansing zijn kosten verbonden. Het schoolklimaat beoordelen wij eveneens als onvoldoende. Leerlingen geven aan dat er veel ontbreekt in de communicatie. Dit veroorzaakt de nodige Pagina 15 van 27

16 onduidelijkheid. Voorbeelden hiervan zijn: onduidelijkheid over het begin van het studiejaar, over het rooster, over de procedure afmelden bij ziekte. Vragen om verheldering en verduidelijking over de gang van zaken levert doorgaans niet echt helderheid op. Voor serieuze klachten of gewoon kritiek is geen platform. Een voor leerlingen toegankelijke klachtenregeling ontbreekt. Leerlingen geven aan dat docenten en directie elkaar uit de wind houden. Feitelijk kun je als leerling nergens terecht met kritiek. En als leerlingen ongenoegen of kritiek uitspreken, vindt men weinig gehoor. Kritiek wordt gepareerd. Het schoolklimaat wordt dan ook niet onverdeeld als positief ervaren door de leerlingen. Hoewel de materiële voorzieningen als voldoende zijn beoordeeld, vormt het ontbreken van ict-voorzieningen een aandachtspunt. Kerntaak 2 kent werkprocessen met een belangrijke ict-component. Instituut Kosmos kiest er bewust voor om geen computers voor leerlingen aan te schaffen. Een alternatief in de vorm van bijvoorbeeld bpv-opdrachten rondom de betreffende werkprocessen wordt niet geboden. De intake en plaatsing, studieloopbaanbegeleiding en zorg beoordelen wij als onvoldoende. De voorlichting vooraf over de kosten is voor verbetering vatbaar. De studenten waren zich er bij de start van de opleiding onvoldoende van bewust dat voor elke toets apart (en contant) betaald moet worden. Het overgangsexamen voor de beroepsgerichte studenten werd pas een week van tevoren aangekondigd. Instituut Kosmos heeft geen intakegesprekken gehouden om vooropleiding en eventuele zorgbehoefte in kaart te brengen. Het ondertekenen van het contract volstond als inschrijving. Pas na de inschrijving, tijdens de eerste lesweek, vond inventarisatie van vooropleiding plaats. De studieloopbaanbegeleiding schiet tekort. De informatievoorziening is niet transparant, niet tijdig en onvoldoende helder en toegesneden op de doelgroep. Leerlingen hebben geen op hen afgestemde studiewijzer en geen bpv-boek. De website biedt wel informatie maar deze is algemeen van aard en weinig toegankelijk voor de leerlingen en wordt in onvoldoende mate met hen besproken. Hoewel er een docent is die zowel mentoraat, studieloopbaanbegeleiding als de bpv-begeleiding in portefeuille heeft, is dit begeleidingspakket niet planmatig, niet ingebed en niet verankerd in de opleiding. Deze doelgroep heeft meer nodig aan uitleg, toelichting en daadwerkelijke begeleiding dan Kosmos biedt. Dit geldt ook voor de zorg. Deze is net als de studieloopbaanbegeleiding niet planmatig en systematisch ingebed in de organisatie. De docenten hanteren in de lessen weliswaar een logboek om de voortgang van het onderwijsproces bij Pagina 16 van 27

17 te houden maar dit is niet zo zeer gericht op de begeleiding van de individuele leerling als wel ter ondersteuning van de communicatie tussen docenten en directie onderling. Een overzichtelijk dossier per leerling van intake tot diplomering waarin studievoortgang en bijzonderheden worden bijgehouden, ontbreekt. Tot slot beoordelen wij de beroepspraktijkvorming als onvoldoende omdat aan verschillende aspecten niet wordt voldaan. Allereerst schort het aan de voorbereiding van leerlingen en bedrijven. Leerlingen zijn zelf verantwoordelijk voor het vinden van een bpv-plaats en ondervinden weinig hulp bij het zoeken en vinden van een stagebedrijf. In een enkel geval bleek een leerling vrijwel het gehele eerste jaar geen stageplek te hebben gehad. De huidige tweedejaars hebben pas aan het eind van hun eerstejaars stage een bpv-werkboek ontvangen. Losse opdrachten zijn ook niet verstrekt. Dus leerlingen en bedrijven weten niet waarop beoordeeld moet worden. De bpvbedrijven waren genoodzaakt zelf opdrachten te bedenken voor de leerlingen. De bpv-begeleidend docent bracht veelal pas aan het eind van de stageperiode een bezoek aan het bedrijf, in een enkel geval pas na herhaaldelijk verzoek. Over het algemeen zijn de bpv-biedende bedrijven niet te spreken over het summiere contact met Instituut Kosmos, over het nagenoeg ontbreken van begeleiding, over de slechte bereikbaarheid van Kosmos en over het ontbreken van een bpv-werkboek. We concluderen dat Instituut Kosmos weinig zicht heeft op de activiteiten die de leerlingen op de stageplek uitvoeren. De begeleiding schiet tekort en er vindt nauwelijks reflectie plaats op de ervaringen in de stage, waardoor de verbinding tussen leren op school en leren in de praktijk ontbreekt. Examinering en diplomering (Schoonheidsspecialist crebo 10506) De kwaliteit van examinering en diplomering is onvoldoende. Het onderzochte exameninstrumentarium voldoet aan de basiskwaliteit. Het exameninstrumentarium is ingekocht bij Capabel en onveranderd ingezet. We hebben dit instrumentarium op een eerder moment onderzocht en voldoende bevonden. Dit geldt ook voor de bij Capabel ingekochte diensten voor de afname en beoordeling. De besluitvorming over de diplomering is echter onvoldoende transparant omdat er geen overzichtelijke en herleidbare dossiervorming per leerling is met bijvoorbeeld de bpv-urenregistratie. Omdat dergelijke leerlingdossiers ontbreken is het voor de examencommissie spoorzoeken in allerlei mappen of de kandidaat wel aan alle eisen voor diplomering voldoet. De examencommissie kent een smalle taakopvatting; zij komt alleen bij elkaar voor een diplomabeslissing en is in onvoldoende mate op de hoogte van haar Pagina 17 van 27

18 verdere taken en verantwoordelijkheden. Ook hier speelt gebrekkige kennis rondom wet- en regelgeving een belangrijke rol. Dit alles in acht genomen, beoordelen wij de diplomering als onvoldoende. Nederlands Het toegepaste instrumentarium voor Nederlands voldoet niet aan de eisen. Het is niet te zien of op het juiste niveau is getoetst en of het juiste niveau behaald is. Voor zowel de student als voor de beoordelaar is niet duidelijk hoe aan een voldoende te komen want criteria en eisen ontbreken. Bij het werkstuk geldt dat de beoordelingscriteria voor schrijven geen betrekking hebben op de eisen vanuit de referentieniveaus (bijvoorbeeld voor grammatica). Positief is dat Instituut Kosmos wel een poging heeft gedaan om te voldoen aan de plicht tot examineren in Nederlands. Ten tijde van het onderzoek overwoog Instituut Kosmos om het examenmateriaal voor Nederlands in te gaan kopen. Een definitieve keuze was echter nog niet gemaakt. Opbrengsten Er is geen beoordeling van de opbrengsten mogelijk. Kwaliteitsborging De kwaliteitsborging van de opleiding is gelijk aan de kwaliteitsborging op instellingsniveau, zoals in hoofdstuk 3.1 is beschreven. Wettelijke vereisten De opleiding voldoet niet aan de onderzochte wettelijke eisen. Allereerst bevat de onderwijsovereenkomst geen vermelding van het relevante kwalificatiedossier, het niveau en de leerweg van de opleiding. Hiermee is niet voldaan aan art , eerste lid, van de WEB. Verder geeft artikel 2 van de onderwijsovereenkomst aan dat bpv deel uit kan maken van de opleiding; ingevolge artikel 7.2.8, eerste lid, van de WEB vormt de bpv echter een verplicht onderdeel van elke opleiding. Ten tweede ontbreekt in de praktijkovereenkomst de aanduiding van het relevante kwalificatiedossier en van de naam en het crebonummer van de opleiding (vermeld staat alleen opleiding uiterlijke verzorging ). Ook de aanvangsdatum en einddatum van de bpv staan niet vermeld. Hiermee is niet voldaan aan artikel 7.2.8, tweede lid, van de WEB. Ten derde zijn de wettelijke documenten onderwijsovereenkomst en praktijkovereenkomst niet in overeenstemming met de feitelijke inrichting en Pagina 18 van 27

19 uitvoering van de opleiding. In artikel 3 van de onderwijsovereenkomst staat dat de examens zijn uitbesteed en dat de verantwoordelijkheid daarvoor bij een externe partij ligt. Echter, de inspectie heeft vastgesteld dat er sprake is van inkoop van examenproducten en examendiensten. Artikel 3 van de praktijkovereenkomst geeft verder aan dat een met naam genoemd directielid verantwoordelijk is voor de begeleiding van de leerling op de bpv. Echter, deze verantwoordelijkheid ligt in de praktijk bij een andere medewerker van Instituut Kosmos. Daarmee voldoet de instelling niet aan artikel 8.1.3, derde lid, en artikel 7.2.8, tweede lid, van de WEB. Ten slotte maakt de directie deel uit van de Commissie van beroep voor de examens. Dit is in strijd met artikel 7.5.1, derde lid, van de WEB. Ongeoorloofd verzuim en voortijdig schoolverlaten De opleiding voldoet niet aan de wettelijk voorgeschreven meldingsplicht van verzuim zonder geldige reden van 16 uur gedurende een periode van vier weken voor studenten op wie de Leerplichtwet 1969 van toepassing is (artikel 21a Leerplichtwet 1969) en de wettelijk voorgeschreven meldingsplicht van verzuim zonder geldige reden van een aaneengesloten periode van vier weken voor studenten van 18 tot 23 jaar zonder startkwalificatie (artikel 8.1.8a van de Wet Educatie en Beroepsonderwijs). Door een ontoereikende verzuimregistratie is niet vast te stellen of juist en volledig is gemeld. Hierdoor kunnen studenten tussen wal en schip vallen. De opleiding heeft daarmee onvoldoende zicht op het ongeoorloofd verzuim van studenten. Pagina 19 van 27

20 4 BIJLAGEN Bijlage I Normeringen kwaliteitsgebieden De normen Op basis van het onderzoek spreekt de inspectie oordelen uit waarvoor zij gebruik maakt van een normering. Deze bestaat uit: 1. Een normering per indicator: wanneer wordt voldaan aan de indicator? Hiervoor gebruikt de inspectie portretten: de aangetroffen situatie voldoet aan de indicator indien deze over het geheel genomen voldoet aan de beschrijving in het portret. Het gaat hier om een weging van het geheel met hantering van toleranties. 2. Een normering per aspect. 3. Een normering per kwaliteitsgebied. Voor de normering van het gebied Onderwijsproces zijn drie kernaspecten benoemd. De kernaspecten zijn: aspect 1.3 Didactisch handelen, aspect 1.7 Studieloopbaanbegeleiding en aspect 1.9 Beroepspraktijkvorming. Normering Onderwijsproces Goed Aan acht van de negen aspecten is voldaan. Aan alle kernaspecten is voldaan; daarbij is tevens aan alle indicatoren voldaan. De elementen in het portret worden op een uitstekende wijze uitgevoerd. Voldoende Aan zeven van de negen aspecten is voldaan. Aan alle kernaspecten is voldaan. Voor elk aspect aan alle indicatoren is voldaan, daarbij mag 1 indicator onvoldoende zijn als een aspect meer dan 2 indicatoren omvat. Er wordt voor het grootste deel aan de omschrijving van de portretten van deze indicatoren voldaan, waaronder de essentiële onderdelen. Onvoldoende Aan één of meer kernaspecten is niet voldaan. Aan drie, vier of vijf aspecten is niet voldaan. Slecht Aan geen van de kernaspecten is voldaan. Aan zes of meer aspecten is niet voldaan. Pagina 20 van 27

21 Voor de beoordeling van de rendementen is gebruik gemaakt van de volgende normen. Doelgroep Norm < 23 jaar 65 > 23 jaar 67 Bij het gebied Examinering en diplomering zijn alle aspecten als kernaspect aangegeven. Normering Examinering en diplomering Goed Aan alle standaarden is voldaan. De elementen in het portret worden op een uitstekende wijze uitgevoerd. Voldoende Aan alle standaarden is voldaan. Er wordt voor het grootste deel aan de omschrijving van de portretten van deze indicatoren voldaan, waaronder de essentiële onderdelen. Onvoldoende Aan één standaard is niet voldaan. Slecht Aan twee of drie standaarden is niet voldaan. Voor de normering van het gebied Kwaliteitsborging zijn drie kernaspecten benoemd. De kernaspecten zijn 4.1 Sturing, 4.2 Beoordeling en 4.3 Verbetering en verankering. Deze kernaspecten moeten alle drie voldoende zijn om een voldoende beoordeling te krijgen. Bij één of meer onvoldoende kernaspecten is de kwaliteitsborging onvoldoende. De borging van de kwaliteit van de examinering moet voldoende zijn, om tot een voldoende beoordeling van de kwaliteitsborging te komen. Normering Kwaliteitsborging Goed Aan alle aspecten is voldaan. Aan alle indicatoren is voldaan. De elementen in het portret worden op een uitstekende wijze uitgevoerd. Voldoende Aan alle kernaspecten is voldaan. Aan alle indicatoren van deze aspecten is voldaan. Er wordt voor het grootste deel aan de omschrijving van de portretten van deze indicatoren voldaan, waaronder de essentiële onderdelen. Onvoldoende Aan twee aspecten is niet voldaan. Aan één of twee kernaspecten is niet voldaan Slecht Aan drie of vier aspecten is niet voldaan. Pagina 21 van 27

22 Normering van het gebied Naleving wettelijke vereisten: de instelling of opleiding voldoet niet aan de wettelijke bepalingen indien de inspectie vaststelt dat één van deze bepalingen niet wordt nageleefd. Bij sommige bepalingen vloeit de norm direct uit de wet voort. Voor enkele bepalingen zijn nadere operationaliseringen opgesteld (bv onderwijstijd). Bijlage II Beoordeling aspecten en indicatoren onderzochte instellingsbrede gebied Gebied 4: Kwaliteitsborging Voldoende Onvoldoende 4.1 Sturing * Plannen Informatie Continuïteit 4.2 Beoordeling * Monitoring Evaluatie 4.3 Verbetering en verankering * Verbeteraanpak Deskundigheidsbevordering Verankering 4.4 Dialoog en verantwoording Intern Extern De aspecten met een * zijn kernaspecten, zie bijlage I voor normering per gebied. Bijlage III Beoordeling aspecten en indicatoren opleiding Schoonheidsspecialist, crebo Gebied 1: Onderwijsproces Voldoende Onvoldoende Programma 1.1 Samenhang Inhoud Programmering 1.2 Maatwerk Differentiatie Leren in de onderwijsinstelling 1.3 Didactisch handelen* Pagina 22 van 27

23 Gebied 1: Onderwijsproces Voldoende Onvoldoende Interactie Ondersteuning en begeleiding van de leeractiviteiten Feedback op de leeractiviteiten en de leerresultaten 1.4 Leertijd Benutting Werkdruk 1.5 Leeromgeving Schoolklimaat Materiële voorzieningen Begeleiding 1.6 Intake & plaatsing Voorlichting Intake en plaatsing 1.7 Studieloopbaanbegeleiding* Informatievoorziening Studieloopbaanbegeleiding 1.8 Zorg Eerste- en tweedelijnszorg Derdelijnszorg Leren in de beroepspraktijk 1.9 Beroepspraktijkvorming* Voorbereiding studenten en bedrijven Plaatsing Begeleiding door leerbedrijf Begeleiding door de opleiding Gebied 2: Examinering en diplomering Voldoende Onvoldoende 2.1 Exameninstrumentarium* Onderscheid tussen ontwikkelgerichte toetsen en examinering Dekking van het kwalificatiedossier Cesuur Beoordelingswijze Transparantie 2.2 Afname en beoordeling* Authentieke afname Betrouwbaarheid 2.3 Diplomering* Besluitvorming diplomering Verantwoordelijkheid examencommissie Pagina 23 van 27

24 Gebied 4: Kwaliteitsborging Voldoende Onvoldoende 4.1 Sturing * Plannen Informatie Continuïteit 4.2 Beoordeling * Monitoring Evaluatie 4.3 Verbetering en verankering * Verbeteraanpak Deskundigheidsbevordering Verankering 4.4 Dialoog en verantwoording Intern Extern Gebied 5: Naleving wettelijke vereisten Voldoet Voldoet niet 5.1 Naleving wettelijke vereisten Naleving wettelijke vereisten Schoonheidsspecialist, crebo Gebied 1: Onderwijsproces Voldoende Onvoldoende Programma 1.1 Samenhang Inhoud Programmering 1.2 Maatwerk Differentiatie Leren in de onderwijsinstelling 1.3 Didactisch handelen* Interactie Ondersteuning en begeleiding van de leeractiviteiten Feedback op de leeractiviteiten en de leerresultaten 1.4 Leertijd Benutting Werkdruk 1.5 Leeromgeving Schoolklimaat Materiële voorzieningen Begeleiding 1.6 Intake & plaatsing Pagina 24 van 27

25 Gebied 1: Onderwijsproces Voldoende Onvoldoende Voorlichting Intake en plaatsing 1.7 Studieloopbaanbegeleiding* Informatievoorziening Studieloopbaanbegeleiding 1.8 Zorg Eerste- en tweedelijnszorg Derdelijnszorg Leren in de beroepspraktijk 1.9 Beroepspraktijkvorming* Voorbereiding studenten en bedrijven Plaatsing Begeleiding door leerbedrijf Begeleiding door de opleiding Gebied 4: Kwaliteitsborging Voldoende Onvoldoende 4.1 Sturing * Plannen Informatie Continuïteit 4.2 Beoordeling * Monitoring Evaluatie 4.3 Verbetering en verankering * Verbeteraanpak Deskundigheidsbevordering Verankering 4.4 Dialoog en verantwoording Intern Extern Gebied 5: Naleving wettelijke vereisten Voldoet Voldoet niet 5.1 Naleving wettelijke vereisten Naleving wettelijke vereisten Pagina 25 van 27

26 ZIENSWIJZE Reactie Instituut Kosmos De directie heeft nota genomen van het Rapport Staat van de Instelling MBO Kosmos dd. 14 maart 2014 en van haar reactie op onze opmerkingen over de door ons geconstateerde onjuistheden. Wij betreuren het dat Inspectie de indruk heeft dat ons onderwijsproces nog niet ingericht overeenkomstig de eisen die de WEB stelt ten aanzien van het beroepsgerichte (BGO) onderwijs is, omdat het de indruk wekt nog teveel gefocust te zijn op het eindtermgerichte onderwijs. Wij zijn van mening dat de verkregen beeldvorming van de inspectie over het onderwijsproces niet de feitelijke en huidige gang van zaken weerspiegelt, omdat deze haar indruk ontleent aan een kort moment waarin op klassikaal niveau het aanleren van theoretische kennis en aanleren van praktische vaardigheden aan de orde was, terwijl op de praktijksimulatiedagen, waarbij de inspectie niet aanwezig was, wel de aangeleerde theorie en praktijk integraal overeenkomstig de kernprocessen en kerntaken van het kwalificatiedossier geoefend en bijgestuurd worden. Wij hebben ook aangegeven dat gedurende het schooljaar Instituut Kosmos in een transitieproces verkeerde, waarbij de tweedejaars studenten van de eindtermgerichte opleiding examens doen, die voor de eerstejaars studenten van de beroepsgerichte opleiding als toets gedaan worden. Dit om te verzekeren dat de MBO leerlingen voldoende voorbereid zijn om het tweede leerjaar succesvol te doorlopen. Wij onderkennen dat het voor de MBO studenten onduidelijk was wat de status van deze toetsen was. Voor alle duidelijkheid het ging hier wel steeds over het examineren en toetsen van inhoudelijk dezelfde lesstof. Wij onderkennen de noodzaak om het BGO onderwijsproces zodanig transparant in te richten en te documenteren en te voorzien van procesinformatie dat we daarmee kunnen aantonen dat het onderwijsprogramma ingericht en uitgevoerd wordt op basis van het vereiste beroepsgerichte kwalificatiedossier, waarin de logische samenhang tussen theorie en praktijk lessen onderwezen, beoordeeld en getoetst kunnen worden. Deze doelstelling wordt opgenomen in ons verbeterplan. De bevinding dat de geïnterviewde studenten overwegend ontevreden zijn, zullen wij nader onderzoeken en maatregelen nemen die de communicatie hierover verbeteren.. We vinden het desondanks opmerkelijk dat uit de gesprekken die wij hierover met de studenten hebben een heel ander beeld naar voren komt. Daar waar er noodzaak aanwezig is om studenten feedback te geven over de gehaalde resultaten wordt dit meestal direct besproken met de student. Ook Pagina 26 van 27

27 tijdens de wekelijkse simulatiepraktijkdagen worden leerlingen voortdurend voorzien van feedback. Tevens worden voor onze studenten gratis bijlessen en extra oefendagen verzorgd om de hiaten in kennis en vaardigheden bij te spijkeren. Uw constatering dat er een gebrek aan planmatige en systematische inbedding van de zorg in de organisatie is geeft ons in ziens een vertekend beeld van de werkelijkheid. Wij zullen nu wel een en ander meer gaan formaliseren en protocollen toepassen die er op toezien dat de uitkomsten en producten van het zorgproces alsmede van het feedbackproces worden vastgelegd en worden opgenomen ter completering van het zorgdossier- en overzichtsdossier van de student. Binnen het kader van het in gebreke zijn van de integrale kwaliteitszorg zal de huidige gang van zaken eveneens meer geformaliseerd worden waarbij voor de geconstateerde hiaten en tekortkomingen een verbeterplan zal worden ingediend. De navolgende vermelden zaken worden direct aangepakt. -We onderkennen dat de BPV en stagebegeleiding meer aandacht nodig heeft. Door onze de instelling is daartoe reeds een aanzet gegeven en worden maatregelen getroffen om daarin verbetering te brengen. In artikel 3 van de praktijkovereenkomst zal de juiste naam van de verantwoordelijke bpvbegeleid(st)er vermeld worden. -De tekortkomingen m.b.t. tot de naleving van wettelijke regelingen zullen direct ter hand worden genomen. Dit betreft de vermeldingen inzake het relevante kwalificatiedossier,.leerweg en niveau van de opleiding in de onderwijsovereenkomst, en de vermelding dat BPV een verplicht onderdeel is van elke opleiding. -De directie maakt geen deel meer uit van de Commissie van beroep voor de examens. -Inzake de meldingsplicht van ongeoorloofd verzuim en voortijdig schoolverlaten wordt een toereikende verzuimregistratie en signalering ingericht. Stichting opleidingsinstituut Kosmos A.L.M.Castermans-Ritzen, dir. Pagina 27 van 27