Wegwijs in de wereld van Windows XP

Transcriptie

1 Wegwijs in de wereld van Windows XP Doentenhandleiding Hannie van Osnabrugge o u t i n h o bussum 2007

2 Deze doentenhandleiding hoort bij Wegwijs in de wereld van Windows XP van Hannie van Osnabrugge Uitgeverij Coutinho b.v. Alle rehten voorbehouden. Behoudens de in of krahtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronish, mehanish, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder voorafgaande shriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografishe verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16 h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor wettelijk vershuldigde vergoedingen te voldoen aan Stihting Reproreht (Postbus 3051, 2130 KB Hoofddorp, Voor het overnemen van (een) gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere ompilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zih wenden tot Stihting PRO (Stihting Publiatie- en Reprodutierehten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, Eerste editie 2004 Tweede, herziene editie 2007 Windows is een geregistreerd handelsmerk van Mirosoft Corporation. Uitgeverij Coutinho Postbus AH Bussum info@outinho.nl Noot van de uitgever: wij hebben alle moeite gedaan om rehthebbenden van opyright te ahterhalen. Personen of instanties die aanspraak maken op bepaalde rehten, wordt vriendelijk verzoht ontat op te nemen met de uitgever. ISBN NUR 997 o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP /23

3 Algemene informatie Wegwijs in de wereld van... Computers zijn niet meer weg te denken uit het dagelijks leven. Kunnen omgaan met omputers behoort steeds meer tot de basisvaardigheden die van belang zijn om goed te funtioneren in (vrijwilligers)werk, opleiding en privé-leven. Bepaalde groepen mensen (ouderen, allohtonen, laagopgeleiden) zijn momenteel op dit gebied een inhaalslag aan het maken. Voor hen is laagdrempelig, stap-voor-stap-lesmateriaal onontbeerlijk. Wegwijs in de wereld van Windows XP is bedoeld als de eerste stap om met de omputer te leren werken. Windows XP In Wegwijs in de wereld van Windows XP wordt gewerkt met Windows XP, de opvolger van Windows 98. De onderwerpen van de lessen zijn hetzelfde als in Wegwijs in de wereld van Windows. De afbeeldingen zijn aangepast aan Windows XP. Les 5 heet in dit boek Bestanden en mappen en gaat over bestandsbeheer met Deze omputer, de map Mijn doumenten en Prullenbak. De opzet van dit boek is gelijk aan de andere boeken in de Wegwijs serie. Elke les bestaat uit Leesbladen (theorie), Werkbladen (stap-voor-stap praktijkopdrahten), Oefenwerk (opdrahten om het geleerde zelfstandig toe te passen) en Vragen (waarin de leerstof wordt getoetst). Geen diskettestation? In Wegwijs in de wereld van Windows, versie XP werken ursisten met een diskette. In les 3 worden teksten op een diskette bewaard. In les 5, over bestanden en mappen, worden bestanden van de diskette gekopieerd en in les 7, over , worden doumenten van de diskette als bijlage meegestuurd. Nieuwe omputers beshikken vaak niet meer over een diskettestation. Hierdoor doen zih problemen voor bij het werken met Wegwijs in de wereld van Windows, versie XP. In een volgende druk zal dit probleem worden verholpen. Tot die tijd kunnen ursisten en doenten gebruikmaken van de bijlage op p In de opdrahten wordt naar deze bijlage verwezen. o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP 3/23

4 Cursisten die niet kunnen werken met een diskette, hebben twee mogelijkheden. De eenvoudigste oplossing is een usb-geheugenstik gebruiken. Cursisten die niet over een geheugenstik beshikken, kunnen de bestanden opslaan op de harde shijf (in de map Mijn doumenten). Deze tweede mogelijkheid heeft wel het nadeel dat ursisten niet zomaar op een andere plek verder kunnen werken met hun bestanden. Website Het programma Toets en Bord kunt u downloaden op de website van de Wegwijs-boeken ( U vindt op de website ook de online toets en het door de ursisten zelf te maken ertifiaat. Voor de eerste kennismaking met internet (les 6) kunt u gebruik maken van de website van kattenpension Felie ( Dit is een oefenwebsite; het kattenpension Felie bestaat niet eht. Gebruik in ursussen Wegwijs in de wereld van Windows XP is in de eerste plaats geshikt voor gebruik in basisursussen Kennismaking met de omputer van bijvoorbeeld ROC s: vanaf KSE, niveau 1-2, of NT2, niveau 2-3. Daarnaast is het boek bruikbaar in ursussen voor volwassenen (onder anderen ouderen en allohtonen) die gegeven worden in buurthuizen, dienstenentra en volksuniversiteiten. De nadruk ligt op kennismaking en oriëntatie. In de lessen wordt niet uitgegaan van enige voorkennis bij de ursisten. Zelfstandig werkende gebruikers Wegwijs in de wereld van Windows XP is ook geshikt voor individueel gebruik, bijvoorbeeld thuis, in het Studieentrum op het ROC of in een openbare internetruimte voor ouderen. Zelfstandige gebruikers wordt aangeraden iemand met omputerervaring te vragen de omputer voor te bereiden. Het gaat dan bijvoorbeeld om het downloaden en installeren van Toets en Bord. Bent u de begeleider of doent van een zelfstandig werkende gebruiker? In het voorwoord staat kort beshreven wat u moet doen opdat de instruties in het boek kloppen met wat er op het sherm gebeurt. De antwoorden op de vragen aan het eind van elke les zijn ahter in het boek opgenomen. Dat geldt ook voor de spelregels van Patiene. De leerdoelen De ursus is bedoeld voor mensen die nog geen enkele ervaring met omputers hebben. Het gaat in de ursus dus om een allereerste kennismaking. In deze doentenhandleiding staan van elke les de doelen beshreven. o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP /23

5 De algemene doelen van deze ursus zijn: De ursisten zijn vertrouwd met de omputer. De ursisten kennen enkele toepassingen van de omputer. De ursisten hebben inziht in de rol van de omputer in de maatshappij. De ursisten hebben enig inziht in de rol van de omputer bij informatie en ommuniatie. Overziht Wegwijs in de wereld van Windows XP bestaat uit theorie (leesbladen) en praktijkopdrahten (werkbladen). Een overziht van de inhoud: Les Theorie (leesbladen) Praktijk (werkbladen) 1 Computers zijn overal Patiene; Toets en Bord 2 Wat is een omputer? Kennismaken met Windows 3 Shrijven met de omputer WordPad 4 De aanshaf van een omputer Paint 5 Computers en werk Bestanden en mappen 6 Het internet Internet Explorer 7 Elektronishe post Outlook Express 8 Toets en ertifiaat De theorie kunt u bespreken met behulp van de leesbladen. Het grootste deel van elke les wordt besteed aan werken op de omputer met de werkbladen. Deze werkbladen geven stap-voor-stap-instruties. Aan het eind van elke les staan twee Oefenopdrahten. Deze zijn bedoeld om het geleerde zelfstandig toe te passen, zonder stap-voor-stap-instrutie. De ursisten moeten gebruikmaken van de informatie uit de les. Soms zal dit problemen geven. De ursisten zullen moeten zoeken (terugbladeren) naar de gegeven uitleg. Bij elke les vindt u ook vragen ter verwerking van de leerstof. De vragen kunt u als huiswerk geven en aan het begin van de volgende les bespreken. De antwoorden op de vragen staan ahter in het boek. o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP /23

6 Opbouw per les De ursus omvat aht wekelijkse lessen van 2 uur (inlusief een pauze). Elke les heeft dezelfde opbouw: Start (ongeveer 10 minuten) Theorie (ongeveer 25 minuten) Praktijk (ongeveer 75 minuten) Nabespreking en huiswerk (ongeveer 10 minuten) Deze lesindeling kunt u opvatten als een rihtlijn, gebaseerd op de ervaringen die zijn opgedaan tijdens het testen van de ursus. Afhankelijk van het tempo en niveau van uw ursisten (én de organisatorishe mogelijkheden!) kunt u welliht meer of minder dan aht lessen aan de ursus besteden. Vereiste hardware en software Moderne omputers; bij voorkeur een omputer per ursist Windows XP Mirosoft Internet Explorer (versie 6) Mirosoft Outlook Express (versie 6) Toets en Bord; dit programma is gratis te downloaden van de website van Uitgeverij Coutinho (kijk op Een internetaount (met adressen) voor de omputers van de ursisten Nog enkele praktishe tips Aht lessen is kort. Benadruk dus vooral dat het gaat om een kennismaking. Zorg ook na afloop voor voldoende informatie over vervolgmogelijkheden. Elke ursist moet aan een omputer werken. Wanneer ursisten toh in tweetallen samenwerken aan één omputer, let dan op de samenstelling van die tweetallen. Zorg ervoor dat mensen van gelijk niveau en tempo met elkaar samenwerken. Let erop dat ursisten die twee aan twee met de omputer werken ook regelmatig wisselen. Houd rekening met vershillende leerstijlen. In de werkbladen is gekozen voor eerst lezen, dan doen. Sommige ursisten zullen zih hier niet in kunnen vinden en kiezen een andere leerstrategie. Werk de werkbladen van elke les zelf van tevoren nauwkeurig door om verrassingen te voorkomen. Dit geldt des te meer als u werkt met andere versies van Windows, Internet Explorer en Outlook Express. o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP /23

7 Handen op de rug! Cursisten moeten zoveel mogelijk zelf experimenteren aan de omputer. Geef ze het vertrouwen dat er niets kapot kan gaan. Grijp dus niet te gauw in als een ursist worstelt met het gebruik van de muis. Het kost even tijd, maar het went. Deskundigheid van de doent De ursus kan gegeven worden door doenten die enige ervaring hebben in het geven van omputerursussen. Kennis van Windows XP en ervaring met internet is een voorwaarde. In deze doentenhandleiding is het verloop van elke les minutieus beshreven, met veel didatishe en tehnishe aanwijzingen. Het is ehter geenszins de bedoeling om ervaren doenten de les voor te shrijven! Maak vooral gebruik van uw eigen ervaring en reativiteit en vat de gegeven voorbeelden en suggesties op als één van de vele mogelijkheden om de ursus te geven. Tegenwoordig worden veel ursussen ook door vrijwilligers gegeven. RBO Eduatief organiseert op verzoek doentenopleidingen voor vrijwilligers die p- en internetursussen geven aan volwassenen. Voor meer informatie: RBO Eduatief Kruisweg LG Haarlem T F info@rbo.nl of: Van Osnabrugge ComputerEduatie Postbus AK Heemstede info@v-osnabrugge.nl o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP /23

8 Doentenhandleiding per les Les 1 Doel van de les Cursisten zien in dat zij dagelijks met vele vormen van omputergebruik in aanraking komen. Cursisten hebben kennisgemaakt met begrippen en termen die met omputers te maken hebben (het omputerjargon ). Cursisten kunnen de omputer starten en afsluiten. Cursisten kunnen een programma starten en afsluiten. Cursisten kunnen klikken, dubbelklikken en slepen met de muis. Cursisten kennen de belangrijkste toetsen van het toetsenbord. Werkwijze in de les Start In een kennismakingsronde kunt u vragen naar de reden om deze ursus te gaan volgen. Informeer of men thuis een p heeft om op te kunnen oefenen. Geef een korte toelihting op de komende lessen. Vertel iets over de inhoud en werkwijze. Geef ook aan welke regels er gelden in het omputerlokaal. Theorie: Computers zijn overal Maak gebruik van een of meer van de volgende werkvormen: Vraag de ursisten op te shrijven hoe vaak en op welke wijze zij dagelijks in aanraking komen met omputers. Shrijf eventueel de uitkomsten op het bord. Vraag de ursisten welke omputerwoorden zij al kennen. Deze worden op het bord geshreven. Laat de ursisten zelf bedenken welke woorden bij elkaar horen, zodat er een indeling ontstaat, bijvoorbeeld in Apparatuur en Programmatuur. Een andere indeling is natuurlijk ook mogelijk. Als de ursisten een shrift gebruiken, kunnen zij de woorden in het shrift shrijven. De lijst wordt elke week uitgebreid. Geeft u les aan niet-nederlandstaligen? Vraag naar het woord voor omputer, muis, toetsenbord in de eigen taal. Vertel ter voorbereiding op de praktijk iets over Windows. Windows is het Engelse woord voor vensters of ramen. U werkt met de omputer via allerlei vensters. Door zo n venster kijk je bijvoorbeeld naar een programma. Windows XP start met het bureau- o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP /23

9 blad. Op het bureaublad liggen hulpmiddelen (net als bij een gewoon bureau) zoals een postbakje en een prullenmand. Verder liggen op het bureaublad allerlei programma s waarmee gewerkt kan worden. Vertel ook iets over de programma s Toets & Bord en Patiene. Praktijk: Patiene en Toets & Bord De ursisten gaan aan de omputer zitten. In de werkbladen staat stap voor stap beshreven wat zij moeten doen. Ze oefenen het werken met de muis en het toetsenbord. Zij werken met de programma s Patiene en Toets & Bord. Nabespreking Na afloop worden kort ervaringen uitgewisseld. Wat ging goed? Wat ging minder goed? Vond men het leuk? Huiswerk Lezen van de leesbladen van Les 1: Computers zijn overal. De bij Les 1 behorende vragen kunnen als huiswerk worden gegeven en besproken worden aan het begin van de volgende les. Verzamelen van knipsels, berihten en nieuwtjes die te maken hebben met omputers. De volgende keer wordt daar aandaht in besteed in Gehoord, gezien, gelezen. Vraag de ursisten een gewone (audio-)d mee te nemen, deze wordt in de volgende les gebruikt. Materiaal voor deze les Shriften voor de ursisten om aantekeningen in te maken. Het programma Toets en Bord. Aandahtspunten en suggesties voor de doent U kunt eventueel, voorafgaand aan de praktijk, op één omputer het aanzetten van de omputer en het starten van de programma s demonstreren. Er wordt vanuitgegaan dat de spelregels van Patiene bij de ursisten bekend zijn. De spelregels zijn ahterin het boek opgenomen. Als iemand Patiene helemaal niet kent, kunt u overwegen om een alternatief te zoeken en aan te bieden, bijvoorbeeld de rekenmahine van Windows (onderdeel van de Bureau-aessoires). Het werken met de muis vinden ursisten in het begin erg lastig, maar meestal went het snel. Besteed aandaht aan de manier waarop de muis vastgehouden moet worden. o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP /23

10 Aandahtspunten voor de systeembeheerder Op het bureaublad liggen snelkoppelingen naar de programma s Toets & Bord en Patiene. Patiene is een onderdeel van Windows en bevindt zih in de map Ontspanning. Het programma Toets & Bord moet op de harde shijf (of op het netwerk) worden gezet. Toets & Bord kan gratis worden gedownload vanaf de website van de Wegwijsboeken: Klik op het plaatje van Wegwijs in de wereld van Windows XP en daarna op Toets en Bord. LES 2 Doel van de les De ursisten kunnen in termen van invoer-verwerking-uitvoer de werking van de omputer beshrijven. De ursisten kennen de term randapparatuur en kunnen een aantal randapparaten benoemen. De ursisten weten wat het vershil is tussen hardware en software. De ursisten beheersen een aantal basisvaardigheden van Windows XP: het gebruiken van startknop en taakbalk, vensters maximaliseren en minimaliseren, het werken met Kladblok en Rekenmahine, met twee programma s tegelijk werken en de d-speler gebruiken. Werkwijze in de les Start Gehoord, gezien, gelezen. De ursisten krijgen gelegenheid een toelihting te geven op meegebrahte krantenknipsels of te vertellen over nieuws over omputers dat zij in de afgelopen week hebben gezien of gehoord. Bespreking van de vragen bij Les 1: Computers zijn overal. Theorie: Wat is een omputer? Maak gebruik van een of meer van de volgende werkvormen: Wat is een omputer? Laat de ursisten zelf een definitie geven. Herkennen van de omputer. In het lokaal staat een omputersysteem opgesteld. Maak duidelijk dat de eigenlijke omputer niet meer is dan een aantal hips, zeer kleine elektronishe omponenten, te vinden in de systeemkast. Als u de kast openmaakt, o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP 10/23

11 kunt u de hip aanwijzen die de eigenlijke omputer vormt. Dit is de entrale verwerkingseenheid, ook wel de proessor genoemd. Cursisten kunnen dan ook begrijpen waarom omputers in alle mogelijke apparaten kunnen worden ingebouwd. De andere onderdelen vormen de randapparaten (beeldsherm, printer, muis, toetsenbord). Vertel over het prinipe van de werking van de omputer (invoer verwerking uitvoer): een omputer is een gegevensverwerkende mahine. De gegevens moeten in de omputer worden ingevoerd, waarna de omputer ze verwerkt. De verwerking gebeurt door de proessor met behulp van het interne geheugen volgens opdrahten die in een programma staan. Na de verwerking worden de bewerkte gegevens weer uitgevoerd. Noem voorbeelden: de geautomatiseerde kassa, het pasje bij de videotheek, het kopen van een kaartje bij de NS-kaartjesautomaat en het pinnen van geld. Laat de ursisten zelf nog andere voorbeelden bedenken. Laat de ursisten de apparaten benoemen die nodig zijn voor invoer en uitvoer. Vergelijk het verwerkingsproes in de omputer met voorbeelden uit het dagelijks leven: koken, breien, afwassen. Ook bij deze proessen is sprake van invoer, bewerking en uitvoer. Het breipatroon en het reept zijn dan de programma s. Hardware en software: vraag de ursisten wat het vershil is tussen hardware en software. U kunt dit uitleggen door de vergelijking met de muziek (software) op een d (hardware). Praktijk: Kennismaking met Windows XP De ursisten leren een aantal basisvaardigheden van Windows XP. In de werkbladen staan stap-voor-stap-opdrahten over het bureaublad, de taakbalk, de startknop, de knoppen rehtsboven in Windows-programma s, het starten van programma s en het werken met Kladblok, Rekenmahine en de d-speler. Nabespreking Ervaringen worden uitgewisseld. Vragen en problemen worden besproken. Huiswerk Lezen van de leesbladen van Les 2: Wat is een omputer? en eventueel het maken van de bijbehorende vragen. Verzamelen van knipsels, berihten en nieuwtjes over omputers. Materiaal voor deze les De programma s Kladblok en Rekenmahine (standaard in Windows XP, in de Bureauaessoires). o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP 11/23

12 Suggesties en aandahtspunten voor de doent Maak, indien mogelijk een van de omputers open. Dat werkt ontmythologiserend. U kunt de shroeven voor de les al losmaken zodat u alleen de zijkant of bovenkant van de kast hoeft weg te halen. In deze les zijn omputeromponenten heel bruikbaar, bijvoorbeeld hips, een diskdrive, een harde shijf, een moederboard, een opengemaakte diskette. Ze zijn verkrijgbaar bij (tweedehands) omputerwinkels of omputerhobbyisten. Deze les is nogal tehnish. Gebruik voorbeelden uit het dagelijks leven. Ook al staat de tehniek in deze les entraal, tehniek is nooit een doel op zih. Het is van belang te benadrukken dat het bij omputers altijd om gegevens en informatie gaat. Neem voor deze les een paar d s mee, dit is nodig voor een van de opdrahten. Aandahtspunten voor de systeembeheerder De programma s Kladblok en Rekenmahine worden gestart met het startmenu onder de knop Start. Er hoeven dus geen snelkoppelingen op het bureaublad gemaakt te worden. LES 3 Doel van de les De ursisten weten wat het vershil is tussen tekstverwerken en typen op een typemahine. De ursisten kennen de vershillende opslagmogelijkheden: harde shijf, USB-stik, diskette. De ursisten beheersen de basisvaardigheden van het programma WordPad. Werkwijze in de les Start Gehoord, gezien, gelezen. Bespreking van de vragen bij Les 2. Vragen naar aanleiding van de leesbladen van Les 2: Wat is een omputer? Theorie: Shrijven met de omputer U inventariseert met de ursisten wat je allemaal met omputers kunt doen, welke toepassingen er zijn. Vertel welke toepassingen er in de ursus nog aan de orde komen. o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP 12/23

13 Tekstverwerken is een heel bekende toepassing. Je maakt van de omputer een tekstverwerker door een tekstverwerkingsprogramma te starten. Er zijn heel veel tekstverwerkingsprogramma s, van zeer eenvoudig tot zeer ingewikkeld. Ga met de ursisten na wat het vershil is tussen tekstverwerken met de omputer en typen op een typemahine: (1) orretiemogelijkheden (verwijderen, verplaatsen, tussenvoegen), (2) elektronish bewaren in plaats van op papier en (3) de sheiding tussen invoer en opmaak. Dit is een goed moment om terug te komen op het basisshema van de omputer (invoer verwerking uitvoer) van de vorige les. Wat gebeurt er nu eigenlijk als je aan het tekstverwerken bent? Bovendien kan hier de uitleg plaatsvinden van het begrip opslagmedium en de vershillende opslagmogelijkheden. Als de omputers geen diskettestation hebben, kunt u een USB-stik laten zien en iets vertellen over het bewaren op de harde shijf van de omputer (de map Mijn doumenten). Praktijk: WordPad De ursisten gaan ahter de omputer zitten. Zij shrijven een brief in het programma WordPad. In de werkbladen staat stap voor stap aangegeven hoe dat moet gebeuren. Aan de orde komen: invoeren, wijzigen, bewaren, opvragen en afdrukken van een tekst. Nabespreking Ervaringen worden uitgewisseld. Eventuele vragen en problemen worden besproken. Huiswerk Lezen van leesbladen Les 3: Shrijven met de omputer en eventueel de bijbehorende vragen maken. Vraag de ursisten voor de volgende les advertenties van omputers mee te nemen. Materiaal voor deze les WordPad (onderdeel van Bureau-aessoires). Werkdiskettes voor ursisten, als de omputers beshikken over een diskettestation. Aandahtspunten en suggesties voor de doent In deze les werken de ursisten voor het eerst met een werkdiskette. Het bewaren en opvragen van een bestand is iets wat veel geoefend moet worden. Het kost vaak enige tijd voordat ursisten dit als een routine ervaren. Misshien is het zinvol de ursisten tijdens de les een of meer keren van omputer laten veranderen, zodat ze de brief o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP 13/23

14 moeten opslaan op de werkdiskette, de werkdiskette meenemen naar een andere omputer en daar de brief weer opvragen. In de opdrahten wordt ervan uitgegaan dat de ursisten werken met een diskette. Als dat niet zo is (omdat de p's geen diskettestation hebben), kunnen de ursisten de bijlage op p. 238 gebruiken. Bij elke opdraht waarin sprake is van een diskette of diskettestation, staat een verwijzing naar deze bijlage. Het basisprinipe van de omputer kan heel goed worden uitgelegd aan de hand van tekstverwerkers. Dit is tevens een herhaling van een onderwerp uit de vorige les. Vooral het vershil tussen het externe en het interne geheugen is van groot belang voor het begrip van de omputer. Voor sommige groepen is het welliht nodig om twee lessen aan WordPad te besteden. Aandahtspunten voor de systeembeheerder Voor elke ursist (of voor elke omputer) wordt een werkdiskette klaargemaakt, waarop de bestanden in WordPad worden opgeslagen. Controleer of er vanuit Wordpad vanaf elke omputer kan worden geprint. LES 4 Doel van de les De ursisten weten waar ze op moeten letten bij de aanshaf van een omputer. De ursisten hebben inziht in de toepassingen van een p voor thuis. De ursisten beheersen de basisvaardigheden van het tekenprogramma Paint. Werkwijze in de les Start Gehoord, gezien, gelezen. Bespreking van de vragen bij Les 3. Vragen naar aanleiding van de leesbladen bij Les 3: Shrijven met de omputer. Theorie: de aanshaf van een omputer Informeer bij de ursisten wie thuis een omputer heeft en inventariseer waarvoor deze wordt gebruikt. Laat de ursisten vertellen over de advertenties die zij voor deze les hebben verzameld. Ga in op de problemen bij het aanshaffen van een omputer: de snelle veroudering, het ondoorzihtige jargon in de advertenties. o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP 14/23

15 Bespreek met de ursisten waar ze op moeten letten bij het kopen van een omputer. Vertel iets over zinvolle toepassingen voor thuis. Praktijk: Paint De ursisten werken met het tekenprogramma Paint. De werkbladen geven stap voor stap instruties over het tekenen, het tekengereedshap, het bewaren en afdrukken van tekeningen. Nabespreking Ervaringen worden uitgewisseld. Eventuele vragen en problemen worden besproken. Huiswerk Lezen van de leesbladen bij Les 4: De aanshaf van een omputer en eventueel de bijbehorende vragen maken. Verzamelen van personeelsadvertenties waarin omgaan met de omputer en automatisering een rol speelt. Materiaal voor deze les Paint (onderdeel van de Bureau-aessoires). Werkdiskettes, als de omputers beshikken over een diskettestation. Aandahtspunten voor de doent Ga niet te diep in op persoonlijke tehnishe problemen met omputers thuis tijdens het plenaire deel van de les. Vaak is dit voor andere ursisten niet te volgen en voor uzelf is het heel moeilijk om op afstand een diagnose te stellen en een oplossing te geven. Geef nooit een koopadvies. De ursisten bewaren hun tekeningen in de map Mijn afbeeldingen op de harde shijf van de omputer. Als u de tekeningen op een diskette wilt laten bewaren, kunt u de ursisten laten kiezen voor het opslaan als.jpg bestand. Het nadeel is dat het ahteraf bewerken van een tekening dan niet meer goed mogelijk is. Soms is het tekenblad van Paint heel klein, terwijl het venster wel gemaximaliseerd is. Maak het tekenblad groter door de muis in de rehterbenedenhoek te zetten en shuin omlaag te slepen. o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP 15/23

16 Aandahtspunten voor de systeembeheerder Controleer of Paint is geïnstalleerd en of er vershillende lettertypes beshikbaar zijn. Zorg dat Paint start met de werkset links in het venster (zie de shermafdrukken op de werkbladen). Controleer of de werkbalk Tekst vershijnt als er op Tekst in de werkset wordt geklikt. Is dit niet het geval, zet dan de werkbalk Tekst aan (klik op Beeld en daarna op Werkbalk Tekst ). Controleer of er vanaf elke omputer kan worden geprint. LES 5 Doel van de les De ursisten zien in dat omputers in bijna elk beroep en elke opleiding een rol spelen. De ursisten hebben enig inziht in de gevolgen van automatisering voor de werkgelegenheid en de kwaliteit van het werk. De ursisten zien de relatie tussen beeldshermwerk en lihamelijke klahten. De ursisten beheersen de volgende basisvaardigheden van Windows XP: bestanden en mappen bekijken, nieuwe map maken, bestanden kopiëren en verwijderen. Werkwijze in de les Start Gehoord, gezien, gelezen. Bespreking van de vragen bij Les 4. Vragen naar aanleiding van de leesbladen van Les 4: De aanshaf van een omputer. Theorie: Computers en werk Laat de ursisten vertellen over hun ervaringen met automatisering in het algemeen en op het werk. Aan de hand van onrete voorbeelden kunt u ingaan op mogelijke, negatieve en positieve, gevolgen voor de werkgelegenheid en de kwaliteit van het werk. Bekijk samen met de ursisten de meegebrahte personeelsadvertenties. Maak een ondersheid tussen nieuwe beroepen en bestaande beroepen die door automatisering zijn veranderd. Laat de ursisten daar voorbeelden van bedenken. Besteed aandaht aan lihamelijke klahten die veroorzaakt kunnen worden door het werken aan de omputer. Geef aan hoe deze voorkomen kunnen worden. o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP 16/23

17 Introdueer het begrip telewerken. Geef het vershil aan met thuiswerk: bij telewerken is er via de omputer en de telefoon een verbinding met het werk. De werkgever kan dus ontroleren of er wordt gewerkt. Vertel iets over de begrippen bestanden en mappen. Maak gebruik van een vergelijking, bijvoorbeeld de harde shijf is een grote doos, in die doos zitten allemaal mappen, in een map zit een brief of een tekening. Praktijk: Bestanden en mappen De ursisten werken de opdrahten van Les 5 door. Nabespreking Ervaringen worden uitgewisseld. Eventuele vragen en problemen worden besproken. Huiswerk Lezen van de leesbladen bij Les 5: Computers en werk en eventueel het maken van de vragen bij Les 5. Informatie verzamelen over internet. Materiaal voor deze les Een doos met mappen en doumenten (brieven, tekeningen) om het beheer van de bestanden op de harde shijf inzihtelijk te maken. Een lege diskette (voor het kopiëren van de werkdiskette). Aandahtspunten en suggesties voor de doent Laat de ursisten tijdens het praktijkdeel even stoppen. Vraag de ursisten te letten op hun houding ahter de omputer en doe wat oefeningen voor de pols en de shouders. Besteed aandaht aan het begrip bestand. De werkbladen van Les 5 zijn moeilijk. Het onderwerp is abstrat; er is mogelijk meer tijd nodig. Het is belangrijk dat de ursisten snappen wat ze doen. Ze kunnen beter een deel van de opdrahten maken én begrijpen dan alles doorwerken zonder eht begrip. Geen diskettestation? Werkblad 10 kunt u overslaan. o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP 17/23

18 Aandahtspunten voor de systeembeheerder De werkdiskette met de door de ursisten gemaakte bestanden is in deze les nodig. De bestanden worden gekopieerd naar de harde shijf. Voor opdraht 10 hebben de ursisten een lege diskette nodig. Ze gaan de werkdiskette kopiëren. LES 6 Doel van de les De ursisten kunnen globaal aangeven wat internet is en hoe het werkt. De ursisten weten wat er nodig is om van internet gebruik te kunnen maken. De ursisten kennen een aantal nieuwe woorden en begrippen. De ursisten kunnen met Internet Explorer informatie op internet bekijken. Werkwijze in de les Start Gehoord, gezien, gelezen. Bespreking van de vragen bij Les 5. Vragen naar aanleiding van de leesbladen van Les 5: Computers en werk. Theorie: Het internet Vraag de ursisten op te shrijven waar ze aan denken bij het woord internet. Geef ze daar een paar minuten de tijd voor. Shrijf de uitkomsten op het bord. Leg uit wat internet is: miljoenen omputers over de hele wereld die via telefoonlijnen of speiale kabels aan elkaar zijn gekoppeld. Ga (mede aan de hand van de inventarisatie op het bord) in op de belangrijkste aspeten van internet: informatie en ommuniatie. Leg (zo simpel mogelijk) uit hoe het werkt. Gebruik eventueel de informatie uit de leesbladen. Laat de ursisten opnoemen wat er nodig is om gebruik te kunnen maken van internet. Ga daarbij ook in op de rol van de internetprovider en de kosten. Vertel over de vershillende mogelijkheden (ADSL, kabel, inbelverbinding) en de enorme onurrentie tussen de vershillende aanbieders. Vertel ter inleiding op het praktijkdeel iets over het World Wide Web en de begrippen surfen, browser, Internet Explorer, internetadres, links of hyperlinks en srollen. o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP 18/23

19 Praktijk: Internet Explorer De ursisten werken met Internet Explorer. De werkbladen geven stap-voor-stap- instruties. Ze beginnen met de website van het (fitieve) Kattenpension Felie. Aan de hand van deze website worden alle basisvaardigheden geoefend. De voordelen hiervan zijn dat deze site alle aspeten heeft die in de les aan de orde komen, geen aspeten heeft die voor de les overbodig zijn en de ursist in verwarring kunnen brengen, en dat de site niet verandert. Nabespreking Uitwisselen van ervaringen en bespreken van vragen en problemen. Huiswerk Lezen van de leesbladen van Les 6: Het internet en eventueel het maken van de vragen bij Les 6. Vraag de ursisten deze week te letten op WWW-adressen en deze de volgende keer mee te nemen. Vraag de ursisten een adres van een familielid of bekende mee te nemen. Materiaal voor deze les Internet Explorer op het bureaublad van Windows XP. Aandahtspunten en suggesties voor de doent Internet Explorer moet starten met een lege pagina. In het voorwoord van het boek staat hoe u dat kunt instellen. WWW-adressen veranderen nogal eens. Bekijk van tevoren altijd of de genoemde internetadressen in de werkbladen nog kloppen. Vul de lijst internetadressen in opdraht 9 van de werkbladen aan met adressen die u voor uw ursisten relevant vindt. Het gastenboek van Felie kan traag reageren als veel mensen tegelijk iets willen shrijven. Voorkom dan dat mensen het nog een keer gaan doen. Het beriht staat er wel in, alleen zie je het nog niet meteen! Het afdrukken van internetpagina's is soms lastig, vooral bij websites met frames. Laat ursisten niet te veel of te vaak afdrukken. Wijs ook op de hoeveelheid papier die nodig is. Controleer eventueel eerst met Afdrukvoorbeeld hoeveel pagina's er zijn. o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP 19/23

20 Aandahtspunten voor de systeembeheerder Internet Explorer moet geïnstalleerd zijn en als pitogram op het bureaublad liggen. Controleer of de internetverbinding op alle omputers naar behoren werkt. De omputers moeten niet alleen informatie kunnen ontvangen maar ook versturen. Controleer of vanaf elke omputer kan worden geprint. LES 7 Doel van de les De ursisten weten wat bedoeld wordt met elektronishe post en weten hoe het werkt. De ursisten kunnen de voor- en nadelen van elektronishe post noemen. De ursisten weten wat een adres is en hoe het is opgebouwd. De ursisten kunnen werken met het programma Outlook Express. Werkwijze in de les Start Gehoord, gezien, gelezen. Bespreking van de vragen bij Les 6. Vragen naar aanleiding van de leesbladen van Les 6: Het internet. Theorie: Elektronishe post Start met het opshrijven van een adres (bijvoorbeeld uw eigen) op het bord. Vraag de ursisten wat het is. Leg het uit en vertel hoe een adres wordt uitgesproken. Informeer welke adressen de ursisten kennen. Leg uit hoe werkt door het te vergelijken met de gewone post. Ga met de ursisten na wat de voordelen en de nadelen zijn van elektronishe post. Praktijk: Outlook Express De ursisten werken met Outlook Express. De werkbladen geven stap voor stap instruties voor het verzenden en ontvangen van elektronishe post, het gebruiken van het adresboek en de handtekening. Nabespreking Uitwisselen van ervaringen en bespreken van vragen en problemen. o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP 20/23

21 Huiswerk Lezen van de leesbladen van Les 7: Elektronishe post en eventueel het maken van de bijbehorende vragen. Vraag de ursisten deze week te letten op adressen en deze de volgende keer mee te nemen. Materiaal voor deze les Outlook Express van Mirosoft op het bureaublad van Windows XP. Aandahtspunten en suggesties voor de doent Deze les staat of valt met de mogelijkheid tot het versturen en ontvangen van . Maak hierover duidelijke afspraken met de systeembeheerder. Elke ursist (eigenlijk: elke omputer) heeft een eigen adres. Dit adres kunt u vinden in Outlook Express. Klik op Extra, Aounts en dan op Eigenshappen. In één van de vakjes staat het adres in gevuld. Laat de ursisten bij het versturen van eventueel gebruik maken van de adressen die ze hebben meegenomen (familie, bekenden). Indien u zelf een adres heeft, kunt u de ursisten ook een naar uzelf laten sturen. Als er niet wordt gewerkt met een diskette, moet de bijlage uit de map Mijn doumenten worden gehaald. Aandahtspunten voor de systeembeheerder Outlook Express is geïnstalleerd en ligt als pitogram op het bureaublad van Windows. Controleer of er vanaf elke omputer verstuurd kan worden in Outlook Express. Zorg dat elke omputer een adres heeft, maak deze adressen bekend aan de doent. Kies bijvoorbeeld voor ursist01@shool.nl, ursist02@shool.nl, enzovoort. Zorg ook dat de doent de wahtwoorden weet. Algemeen LES 8 In deze laatste les wordt er geen nieuwe leerstof meer aangeboden. Het eerste deel van de les kan worden besteed aan evaluatie van de ursus. Naar aanleiding daarvan wordt, indien ursisten dat wensen, informatie gegeven over vervolgursussen. Het praktijkdeel van de les bestaat uit het maken van een toets via internet en het downloaden van een o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP 21/23

22 ertifiaat. In dit praktijkdeel kunnen ursisten kennis en vaardigheden van de afgelopen lessen nogmaals toepassen. Werkwijze in de les Start Gehoord, gezien, gelezen. Bespreking van de vragen bij Les 7. Vragen naar aanleiding van de leesbladen van Les 7: Elektronishe post. Evaluatie U kunt mondeling en/of shriftelijk evalueren. Informeer wat de ursisten vonden van de aht lessen als totaal. Vraag ook wat ze vonden van de leesbladen en de werkbladen. Bespreek wat ze met het geleerde gaan doen. Informatie over vervolgursussen Waarshijnlijk vond men de ursus te kort. Dan kunt u informatie geven over mogelijke vervolgursussen in de regio. Ga eventueel in op individuele wensen en behoeften. Inleiding op het praktijkdeel Toets Om te beginnen: zorg ervoor dat het woord toets de ursisten niet afshrikt door het enigszins te relativeren. Ga vervolgens stap voor stap met de ursisten na wat ze moeten doen om de toets te kunnen maken: Starten van Internet Explorer. De verbinding met internet wordt gemaakt. Intypen van het opgegeven internetadres ( in het adresvak. De toets wordt opgezoht en vershijnt op het sherm. Invullen van de naam. Maken van de toets. Terugzenden van de toets met de knop Verzenden. Even wahten! De toets wordt nu door de omputer op internet nagekeken. Als dit gebeurd is, wordt de toets met de resultaten naar de invuller teruggestuurd. De resultaten bekijken op het sherm. Eventueel: afdrukken van de toets. o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP 22/23

23 Certifiaat In deze les kan ook een ertifiaat van internet worden gehaald. Na het intypen van het opgegeven adres ( heken klikken de ursisten op Certifiaat. Er vershijnt een formulier op het sherm. De ursisten vullen hun persoonlijke gegevens in op dit formulier en ook de naam en plaats van de shool, de naam van de doent en de datum. De gegevens worden verstuurd en even later staat het ertifiaat op het sherm. Het kan in Internet Explorer worden afgedrukt. Praktijk De ursisten werken aan de omputer en voeren stap voor stap de instruties uit om de toets te maken en het ertifiaat te verkrijgen. Nabespreking en afsluiting van de ursus Als iedereen het ertifiaat heeft geprint, kunt u de ertifiaten ondertekenen en offiieel uitreiken. Een extra feestelijk tintje geeft u aan de afsluiting door de ertifiaten (met een toespraakje) te laten uitreiken door bijvoorbeeld de initiatiefnemer of finanier van de ursus. Aandahtspunten en suggesties voor de doent Verzamel voor de ursisten informatie over vervolgursussen (onderwerp, duur, kosten, kwaliteit). Bij de toets gaat het in de eerste plaats om kennismaking met een (onderwijs-) toepassing van internet. De toets bestaat uit 18 multiple-hoievragen die betrekking hebben op de ursus. U kunt ervoor kiezen de ursisten de toets een tweede keer te laten maken als de resultaten onbevredigend zijn. Benadruk dat bij het invullen van de gegevens voor het ertifiaat geen (typ-)fouten gemaakt mogen worden. Dus: ontroleren vóór verzenden! Bij het printen van het ertifiaat moet de pagina-instelling van de Explorer worden gewijzigd. Na afloop kunt u de standaardinstellingen er weer inzetten. De standaardinstellingen vindt u in het shermafdruk op p. 229 van het boek. U kunt ook de ursisten vragen de oorspronkelijke instellingen er weer in te zetten. Aandahtspunten voor de systeembeheerder Controleer na afloop of de standaardpagina-instelling in Internet Explorer weer is hersteld. o u t i n h o Doentenhandleiding bij Wegwijs in de wereld van Windows XP 23/23