5 Inspiration Bijker: Trevor Pinch taught me the trade. 8-9 Damsma Een quotum geeft een verkeerd signaal

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "5 Inspiration Bijker: Trevor Pinch taught me the trade. 8-9 Damsma Een quotum geeft een verkeerd signaal"

Transcriptie

1 2 Maarten Vink Ik was opstandig, maar niet losgeslagen 8-9 Damsma Een quotum geeft een verkeerd signaal 5 Inspiration Bijker: Trevor Pinch taught me the trade 7 Great risks UCM alumna on why she wants to be a war journalist 6 Onafhankelijk weekblad van de Universiteit Maastricht Redactieadres: Postbus MD Maastricht Jaargang 35 2 oktober 2014 Slotgracht en minder blik in Randwijck Een park in plaats van parkeerplaatsen, een forse waterpartij die als een slotgracht om een aantal gebouwen komt te liggen. Het uit stedenbouwkundig oogpunt nogal rommelige gebied rond de universiteit en het academisch ziekenhuis in Randwijck krijgt een facelift. Dat althans is de bedoeling van een aantal partijen: de provincie Limburg, de gemeente Maastricht, UM en MUMC. Aanjager van het project is de Maastricht Health Campus-organisatie die allerlei plannen heeft maar daarvoor wel een aantrekkelijke omgeving nodig heeft. Dat zegt Ronald Wilmes, sinds vorig jaar hoofd vastgoed bij de UM. Vorige week hield hij een presentatie voor een commissie van de universiteitsraad over de voorgenomen gebiedsontwikkeling en de transformatie van Randwijck. De betrokken partijen zijn al sinds eind 2011 bezig met plannen om het gebied een kwaliteitsimpuls te geven, meldt Wilmes. Maar daar zat veel gebakken lucht in, in die zin dat men een voorschot nam op de toekomst door uit te gaan van stijgende grondprijzen waarmee een en ander gefinancierd kon worden. Afgelopen voorjaar hebben MUMC en UM gezegd: laten we daar mee ophouden, laten we een kleiner plan maken dat nu gewoon te financieren is zonder te speculeren op toekomstige inkomsten. Wat er nu op tafel ligt past binnen grotere ambities van het stadsbestuur om Randwijck vanaf het Provinciehuis tot de A2 op te knappen en deels anders in te richten; plannen die nog niet definitief zijn omdat de gemeenteraad zich er nog niet over heeft uitgesproken. Ook Provinciale Staten buigt zich nog over de voorstellen; dat zal in december gebeuren. UM en MUMC concentreren zich nu op een veel kleiner gebied rond de eigen gebouwen onder de titel hart en park. Nieuwbouw is daar voorlopig niet aan de orde, het gaat om wegen, water en groen, zegt Wilmes. Op ingetekende plattegrondjes is te zien hoe rond de sporthal in aanbouw en het pand Deb1 een park wordt aangelegd, plus een waterpartij in de vorm van een ruime slotgracht waar de bestaande vijver (met nu nog de twee naar elkaar neigende naalden) deel van gaat uitmaken. De huidige parkeerplaatsen verdwijnen; waar auto s in de toekomst terecht kunnen is nog afwachten. Wel komt er een voorlopige voorziening bij de Oeslingerbaan. Men stuurt aan op opheffing van het maaiveldparkeren, zeg maar het parkeren op terreinen in de open lucht, zodat er ofwel parkeergarages zullen moeten komen, of auto s domweg geweerd zullen worden. Uiteindelijk zullen alle partners het eens moeten worden over de plannen en vooral over de vraag wie wat gaat betalen. Dat geldt ook voor een project dat formeel buiten deze opknapbeurt voor Randwijck valt maar straks allicht wèl gezichtsbepalend zal worden. Op de hoek tegenover het NH-hotel en niet ver van het nieuwe bestuursgebouw van het MUMC verrijst een nieuw en zeer opvallend pand (zie de illustratie hierboven) voor de Maastricht Health Campus, Mosae vita. Het is een initiatief van het ziekenhuis maar men zoekt nog een belegger. Huurders zullen onder meer het MUMC en de UM zijn. Wammes Bos Het beoogde nieuwe Mosae vita van de Maastricht Health Campus. De tram is waarschijnlijk ontsproten aan de fantasie van de architect. Zie ook pagina 3 Illustratie: Architecten aan de Maas Elsevier: Nijmegen voted the best by students, not by professors UCM in the lead, Biomedical Sciences in deep trouble The annual Elsevier survey shows that students voted University College Maastricht as the best college in the country. Biomedical Sciences on the other hand is in deep trouble, say both students and professors. The programme will be turned inside out. University College, with its score of 82, is way above the other colleges (scoring an average of 76). It is mainly the facilities, organisation and communication that are significantly higher than average in Maastricht, states weekly magazine Elsevier. Leiden, the number two, is believed to have a better education system and better lecturers. Every year, Elsevier draws up a list of university programmes based on the opinions of 200 thousand students (National Student Survey) and of professors and senior lecturers. The bachelor s programmes are easier to compare than the master s. Like UCM, the Maastricht bachelor s of International Business, Fiscal Economics, Fiscal Law, European Law School and European Studies (of which there are only two programmes in the Netherlands) came first in their respective categories. Medicine and Biomedical Sciences perform considerably less than their sister programmes. Health Sciences is greatly appreciated mainly by professors, who rate it the best in the country. Biomedical Sciences received a fail from the students (53) just like in the Keuzegids and ended last but one on the list (of seven programmes); professors even put it in last place. What is going on? That is partly the reason why the programme will be turned inside out, says Nanne de Vries, vice dean of the Faculty of Health, Medicine and Life Sciences. The structure of the curriculum is too complicated, has too many blocks and even overlaps. We are going to streamline the programmes, reduce the size of the tutorial groups and improve contact between students and lecturers. We have also put out so-called student antennae. These are students who report problems to us. According to students, the best universities are in Nijmegen, Tilburg and Eindhoven this time. Maastricht comes second in the specialist universities category (Tilburg, Maastricht). Of the broad universities, Nijmegen scores particularly well among students. The professors think that Utrecht is the best. Maurice Timmermans

2 2 Observant 6 2 oktober 2014 Kijk ik om me heen, sta ik midden in mijn leven Loesje Achternaam: Vink * Voornaam: Maarten Peter * Leeftijd: 39 jaar * In het dagelijks leven: hoogleraar politieke wetenschap * Woonplaats: Braga (Portugal) * Geboren in: Leiderdorp * Burgerlijke staat: getrouwd met Patrícia Ik was opstandig, maar niet losgeslagen Foto: Loraine Bodewes In die bus ben ik Patricia tegengekomen TOEN Kerk De eerste vijf jaar woonde ik in Roelofarendsveen in Zuid- Holland. Daarna verhuisden we naar Voorburg. Mijn vader werkte als scheikundige bij TNO in Delft, hij stapte elke dag op de fiets. Ik kom uit een gereformeerd gezin met een oudere zus en een jongere broer; tot mijn zes-, zeventiende ging ik naar de kerk, iedere zondag, catechese en al. Dat hoorde erbij. Ik vond het interessant, de zin van het leven vanuit filosofisch perspectief. Bovendien had ik heel wat vrienden uit de kerk. Maar hoe ouder ik werd, hoe meer ik het geheel ging beschouwen als socioloog, alsof ik erbuiten stond, en dat voelde niet goed. Eigenwijs Ik deed de brugklas havo/vwo en stapte in het tweede jaar over naar vwo. Ik weet nog dat ik mijn boeken ophaalde en er Latijn en Grieks tussen zag liggen. Ik stapte naar de conrector en legde hem uit dat ik écht niet van plan was om gymnasium te doen. Zo eigenwijs was ik wel. Ik was opstandig, maar niet losgeslagen. Ik was een jongen met een grote mond. Ik had graag het laatste woord, docenten ergerden zich eraan. Mijn leraar Duits heeft me ooit met bureau en al uit het leslokaal gegooid. Spoken Ik was goed in cijfertjes, ik heb nog nagedacht over bedrijfskunde in Groningen volgens mij de enige open dag die ik heb bezocht. Toch werd het Leiden, politicologie. Ik was geïnteresseerd in maatschappelijke vraagstukken, in het nieuws en de politiek. Er is mij ooit verteld dat ik als kind veel huilde; ik was bang voor spoken en geesten, en om mij rustig te krijgen, las mijn vader de krant voor, over het kabinet Den Uyl en zo. Misschien liggen daar de wortels (glimlachend, red.). Ik was een actieve student, werkte hard voor de studievereniging. Ook was ik tijdelijk hoofdredacteur van een politicologisch magazine. Maar een carrière in de wetenschap, laat staan een toekomstige baan als hoogleraar, stond ver van me af. Tijdens het schrijven van mijn scriptie begon ik er wel steeds meer lol in te krijgen. Koen Koch (oud-hoogleraar internationale betrekkingen, red.) moedigde mij aan te promoveren. Tot 2003 ben ik in Leiden gebleven. Mijn vader, een echte bèta-man, noemde mij wel eens plagerig een softe wetenschapper. Liefde In Florence heb ik mijn vrouw Patrícia ontmoet. Ik werkte er bij het Europees Universitair Instituut. Het ligt prachtig, net buiten Florence, in de heuvels. Er zitten de beste mensen op het gebied van geschiedenis, rechten en Europese vraagstukken. Momenteel kom ik er nog zo n zes weken per jaar, als mededirecteur van EUDO Citizenship (European Union Democracy Observatory on Citizenship). Ik woonde er in een appartementje in de stad, vond er makkelijk mijn draai en genoot van het Italiaanse leven. s Ochtends liep ik door het centrum en nam bus nummer 7 naar mijn werk. In die bus ben ik Patrícia tegengekomen. Zij was toen promovenda, op juridisch gebied. We gingen naar een seminar en ik vroeg niet voor niets natuurlijk of zij daar ook naartoe ging. Het was liefde op het eerste gezicht. Ik houd van haar uiterlijk, ze is slim, ze heeft humor. Op werkgebied matchen we; ook zij houdt zich deels bezig met mensenrechten, migratie en multiculturalisme. Ballerig type Patrícia is Portugese en ik heb nagedacht over een positie bij een Zuid-Europese universiteit, maar dat is toch lastig voor een buitenlander. Er was een vacature bij European Studies in Maastricht. Ik nam de gok, terwijl ik het hele PGO-systeem niet kende. Zat ik daar tijdens mijn sollicitatie voor Tannelie (Blom, red.) en Esther (Versluis, red.): ik in pak, zij niet. Er hing een relaxte sfeer. Zij moeten ook gedacht hebben: Wat is dat voor ballerig type uit Leiden? NU Braga Ik ben veel in Maastricht, maar als iemand vraagt waar ik woon, is het Braga, in het noordwesten van Portugal. Patrícia werkt er aan de universiteit van Minho als universitair docent. Maar ze komt ook wel eens naar Maastricht. We reizen veel, houden ervan. Het maximum dat we elkaar niet zien, is drie tot vier weken. Telkens als ik in Maastricht moet zijn, huur ik ad hoc een studio of appartementje. Ik wil hier geen beslommeringen over elektra, water, et cetera. Vier jaar geleden zijn we getrouwd, ons appartement hebben we laten bouwen in Braga. We hebben geen kinderen en ik denk ook niet dat ze er gaan komen. Ons leven is goed, ik ben heel gelukkig. Ongeduldig Patrícia en ik werken heel veel, we zijn serieuze workaholics. Zomers zitten we vaak een aantal dagen in het huis van mijn schoonouders, aan het strand. We spreken af dat we de eerste tien dagen niet en. Dat houd ik niet vol. Ik ben ongeduldig, ik wil dingen meteen in orde te maken. STRAKS Leerstoel Ik kijk niet langer dan vijf of tien jaar vooruit. Het gaat nu goed, ik heb onlangs een leerstoel gekregen, politieke wetenschap (in het bijzonder de politieke sociologie), en ik wil graag in Maastricht blijven. Het is een mooie en prettige plek om te werken, ik krijg alle ruimte om eigen onderzoek te doen. Ik ben niet bang voor de toekomst, ik heb sterk het idee dat alles wel goed komt. Even weg Wensen zijn er altijd. Ik zou heel graag een tijdje werken in Zuidoost-Azië, in Singapore of Bangkok. Ik ben in New York geweest, met een beurs, en ik zou er zo weer terug willen voor een paar maanden. Wendy Degens Minister Asscher waarschuwde tijdens een congres over robotisering voor extreme ongelijkheid tussen laag- en hoogopgeleiden. Maar hoe robot-proof is de universiteit eigenlijk? Nakijkrobots zie ik wel komen, en heus niet alleen bij meerkeuzevragen. Even investeren in een database met vragen en voorbeeldantwoorden, en dan kan de robot verder de tentamens nakijken. Ook bij papers moet ik in het kader van de studeerbaarheid, rechtsgelijkheid en transparantie al precies aangeven aan welke criteria men moet voldoen, dus dat moet te automatiseren zijn. Toegegeven, de criteria moeten wellicht nog wat verder gestandaardiseerd, maar dat is in wezen niet anders dan dat je eerst je kamer moet opruimen voordat de stofzuigrobot zijn heilzame werk kan beginnen. Binnen een paar seconden krijgt de student haar cijfer! En ik hoef me niet bezig te houden met dom, repetitief en afstompend corrigeren en commentariëren. Onderwijsrobots moeten ook kunnen. We Robots op de universiteit zetten colleges van overal ter wereld online, en laten vervolgens de beste selecteren door de studenten. Uit hun evaluaties destilleren we succesfactoren die we aanvullen en corrigeren op basis van adviezen van didactische en inhoudelijke expertteams. Net zoals games zelflerend worden, moet het mogelijk zijn dat colleges door de vragen van studenten steeds intelligenter worden en steeds meer antwoordmogelijkheden aanbieden. Het eindresultaat laten we presenteren door avatars die qua uiterlijk goed aansluiten bij de verschillende lokale populaties. Goed, toegankelijk onderwijs voor iedereen. Onderzoekrobots dan? We koesteren het model van het genie, de uitvinder, en de kritische intellectueel. Maar zijn dat geen achterhaalde, romantische idealen? Genieën, zo leert de geschiedenis, zijn vooral mensen die de verdiensten van anderen naar zich toe weten te trekken. De uitvinder heeft allang plaats gemaakt voor de eerste vinder, en die wordt bepaald door de meeste fondsen en de nieuwste apparaten. Sterker, in een wetenschappelijke werkelijkheid waarin we behoefte hebben aan collectieve, gestandaardiseerde, grootschalig georkestreerde inspanning, vormt individuele carrièredrift een obstakel. En een kritische intellectueel - hoe kun je nog volhouden dat aan de universiteiten wordt gedacht en in de samenleving niet? Hoe voorspelbaar zijn de maatschappelijke discussies niet geworden? Robots kunnen kortom veel van het onderzoek en de maatschappelijke discussie overnemen. Ja, het is voor mij zelf ook even slikken, maar wij kunnen dus wel weg. En nee, dat gelooft u niet. Maar dacht u dat die conciërges, baliemedewerkers, schoonmakers, enzovoorts dat wel geloofden? Dat die niet meenden iets unieks en onvervangbaars toe te voegen, waardoor hun werk zinvol was en onvervangbaar door machines? Tsjalling Swierstra, hoogleraar filosofie Deze column is geschreven op persoonlijke titel

3 2 oktober 2014 Observant 6 3 nieuws Weer nieuwe naam proefdiercentrum Het nieuw te bouwen proefdiercentrum in Randwijck gaat definitief niet Vivarium heten. Die naam werd tot voor kort gehanteerd in alle plannen voor de nieuwbouw. Voorlopig wordt de voorziening aangeduid met de benaming multifunctional biomedical research facility. De naamsverandering is opmerkelijk omdat de term juist met zorg was gekozen, al was het maar omdat zij als VivariUM werd geschreven. Veel aan de UM verbonden instituten zoeken bewust naar een afkorting die op UM kan eindigen. Verder, zo meldt het hoofd van de huidige centrale proefdiervoorzieningen (CPV) Barry Plooyer, is Vivarium internationaal een gebruikelijke term. De eerste projectleider, dr. Gerard Majoor, wees precies een jaar geleden in Observant nog op een ander aspect. De naam Vivarium is toch een eufemisme voor een proefdiercentrum, zei hij. Vanwege de groeiende maatschappelijke weerstand tegen dierproeven kon dat als een voordeel Verwarmde bureaubladen op kantoor Een gezonder binnenklimaat in woonhuizen en kantoren, met meer aandacht voor individuele wensen. Daarvoor pleit Wouter van Marken Lichtenbelt in zijn oratie Light my fire. Iets wat gelijk in de praktijk kan worden gebracht in het nieuwe (onderzoeks)centrum Mosae Vita, waar Van Marken Lichtenbelt hoopt zijn onderzoeksbevindingen in de praktijk te kunnen testen. Het centrum is het eerste van een reeks panden die de Health Campus zullen vormen. De provincie moet nog groen licht geven, zegt de bijzonder hoogleraar ecologische energetica en gezondheid. Mosae Vita moet een centrum worden waar onderzoekers, burgers, patiënten en studenten elkaar ontmoeten. Met een bewegingslab, een restaurant waar mensen gezond leren koken, en klimaatkamers waar onderzoekers met omgevingstemperatuur experimenteren. Bovenin komt een kliniek voor nazorg. Van Marken Lichtenbelt is een van de UM ers die er onderzoek gaat doen, onder meer naar een gezonder binnenklimaat. Een constante temperatuur van zo n 22 graden, zoals we die nastreven, is verre van ideaal. Waarom niet variëren per ruimte en in de loop van de dag meebewegen met de buitentemperatuur? Dus s ochtends iets koeler en s middags iets warmer. We hebben laatst een worden beschouwd. De voorlopige nieuwe naam voldoet zo mogelijk nog meer aan dat criterium, maar volgens UM-woordvoerder Fons Elbersen is dat niet de reden. De benaming multifunctional biomedical research facility moet uitdrukken waar men heen wil: naar een faciliteit die gericht is op biomedisch onderzoek en op verdere vermindering, verfijning en vervanging van proeven met dieren. Een naam à la Vivarium drukt dat streven niet uit. Volgens Majoor zou het Vivarium vooral van het huidige centrum verschillen doordat er geen fokfaciliteiten meer zijn, er ruimte komt voor goede operatiekamers en doordat verreweg de meeste experimenten voortaan in huis zullen plaatsvinden, niet meer in de eigen labs van vakgroepen als fysiologie en farmacologie. Ook het gebruik van beeldvormingstechnieken met speciale scanapparatuur wordt ter plekke mogelijk, net als het werken met radioactieve stoffen, liet hij in september 2013 weten. proef gedaan waarbij mensen een variatie van acht graden acceptabel vonden. Dat is goedkoper én gezonder. In het algemeen is een koelere binnentemperatuur denk aan 18 graden wenselijk. Het activeert de verbranding van bruin vet en verbetert de stofwisseling, wat weer goed is voor hart- en vaatziekten. Het maakt ouderen ook weerbaarder tegen verkoudheid. De constante binnentemperatuur is gebaseerd op ideeën uit de jaren zeventig, zegt Van Marken Lichtenbelt, uitgaande van de gemiddelde mens. Maar die bestaat niet. Je ziet enorme individuele verschillen, tussen mannen en vrouwen, ouderen en jongeren. Op kantoren zijn we nu bezig om de temperatuur per werkplek te variëren, bijvoorbeeld met behulp van luchtstromen of verwarmde bureaubladen. Deze studies zijn onderdeel van TKI-projecten (Topconsortia voor Kennis en Innovatie) waarbij de industrie, ingenieursbureaus, overheid en kennisinstellingen samen aan tafel zitten. Ook krijgen we meer en meer oog voor het gedrag van mensen. Zetten ze het raam open als het binnen warm is of passen ze hun kleding aan? Ook zijn we nu, samen met de Hogeschool Zuyd, een master aan het opzetten die het raakvlak bestrijkt tussen gezondheid, biologie en bouwkunde. Maurice Timmermans Intussen is het nog niet gedaan met de protesten tegen de UM vanwege haar dierproevenbeleid, vooral het gebruik van 39 labradors voor cardiologisch onderzoek. Vorige week overhandigde de Anti Dierproeven Coalitie ADC 127 duizend digitale handtekeningen aan decaan Scherpbier van de FHML. Omgekeerd kregen de media uitgebreide informatie vanuit de UM, van twee gerenommeerde onderzoekers onder wie Mark Post, die vorig jaar nog een revolutionaire kweekvleesburger aan de wereld toonde. Zijn bijdrage in het NOS-journaal van woensdag 24 september bleek een bron van misverstand. Wij willen de testen hervatten, zei hij. Het item opende met de mededeling dat de Universiteit Maastricht doorgaat met proeven met grote honden. s Middags sprak de NOS nog specifiek over labradors. Een verslaggever van de NOS heeft inmiddels excuses aangeboden, na protest van de UM-woordvoerder. Volgens het college van bestuur wordt er voorlopig niets hervat. UM investeert in smart services De UM investeert samen met de provincie, pensioenbedrijf APG, de OU en Hogeschool Zuyd in een Smart Services Campus in Heerlen. Die moet in tien jaar 100 miljoen euro omzet en tweeduizend arbeidsplaatsen opleveren. De kennisinstellingen zullen er een groot onderzoekscentrum optuigen en vier (master)opleidingen op poten zetten. De Smart Services Campus ligt aan de snelweg naar Heerlen, in een pand van het ABP. Het telt zeven verdiepingen en is eigenlijk zeven voetbalvelden groot, zegt Edward Peters, de directeur van de School of Business and Economics (SBE). Bedrijven, de overheid en kennisinstellingen kunnen er ruimte gaan huren. Maar wat zijn smart services eigenlijk? Volgens het campusmasterplan zijn dat slimme producten diensteninnovaties als gevolg van het handig gebruik van informatie en data, zoals die in de regio worden beheerd door onder meer APG, CBS, AZL Vermogensbeheer en softwareontwikkelaar PinkRoccade. Denk aan nieuwe vormen van self-service, zegt Peters. Zoals dat bij Schiphol gebeurt: paspoortcontrole via een irisscan. Slimme toepassingen ontstaan ook door communicatie tussen apparaten, een koelkast die nieuwe levensmiddelen bij Woordvoerder Elbersen: Deze specifieke proef met dit specifieke proefdier is opgeschort. Wel blijft de UM onverkort achter het gebruik van dierproeven staan, ook als dat met honden is. Komende zaterdag vindt het volgende evenement rond labradorgate plaats. Op Werelddierendag, 4 oktober, organiseert de ADC een stille tocht ( met voorop 39 labradors ) door Maastricht. Nooit zullen wij het hervatten van hondenexperimenten in Maastricht accepteren, klinkt het. Vanuit Amsterdam worden bussen ingezet. Op Facebook hebben zich al meer dan 1600 mensen aangemeld. In de Tweede Kamer komt de kwestie eveneens aan bod. Er moet een einde komen aan alle dierproeven. Er komt op ons verzoek zo spoedig mogelijk Kamerdebat over proeven labradors Maastricht, twitterde Marianne Thieme, fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren vorige week. Wammes Bos / Wendy Degens (de computer in) de supermarkt kan bestellen. SBE is de drijvende kracht achter BISS (Business Intelligence and Smart Services), zoals het expertisecentrum heet, al zullen de OU en Hogeschool Zuyd een wezenlijke bijdrage leveren. Ook andere UM-afdelingen, waaronder het departement kennistechnologie, zullen betrokken raken, zegt Peters. Het betekent een verruiming van het wetenschapsgebied van de SBE. In totaal zal het centrum 25 wetenschappelijke arbeidsplaatsen omvatten, die voor de helft door SBE worden ingevuld. Veel onderzoek zal samen met de bedrijven worden vormgegeven. De UM zal twee masters ontwikkelen, die in september 2017 starten: Informatics en Business Intelligence/Analytics. In tien jaar willen de onderwijsinstellingen achthonderd studenten opleiden. De SBE zal bovendien zo n duizend medewerkers van de deelnemende bedrijven her- en bijscholen. Maurice Timmermans Laatste nieuws op observantonline.nl Word lid van facebook.com/ ObservantUM Geen compensatie basisbeurs meerjarige masters Studenten protesteren op het Malieveld tegen het leenstelsel in januari 2011 Foto: Observant Studenten van meerjarige masteropleidingen worden weliswaar harder getroffen door het afschaffen van de basisbeurs, maar daar gaat minister Bussemaker hen niet voor compenseren. Dat laat de minister aan de Tweede Kamer weten. Economisch onderzoek wijst uit dat studenten van deze twee- of driejarige masteropleidingen zich meer door hun interesse laten leiden dan door de kosten. Ze beginnen er dus toch wel aan, voorspellen de economen. De studenten hebben bovendien weinig keuze, gezien hun bacheloropleiding. De angst dat masteropleidingen in bijvoorbeeld de zorg of techniek minder studenten zullen trekken, is daarom ongegrond. Ik zie dan ook geen aanleiding om in de studiefinanciering aanvullende maatregelen te treffen voor deze groep, schrijft Bussemaker. Ook als studenten de kosten tegen de baten gaan afwegen, zullen ze voor de meerjarige masteropleidingen blijven kiezen: de arbeidsmarktperspectieven voor de afgestudeerden van deze masters zijn beter dan gemiddeld, stelt de minister. Alleen voor de studenten met een researchmaster op zak is het arbeidsmarktbeeld diffuus, voegt ze daaraan toe. Overigens zijn de voorwaarden voor een studielening volgens Bussemaker zo gunstig, dat niemand terug hoeft te schrikken voor een jaar langer studeren. Ook studenten uit arme gezinnen niet: de aanvullende beurs wordt immers met honderd euro verhoogd. In het Nationaal Techniekpact had de overheid toegezegd te zullen verkennen of er aanvullende maatregelen nodig zijn voor studenten van tweejarige masteropleidingen in zogeheten tekortsectoren. Die belofte is de minister nu nagekomen. Mochten studenten zich toch laten hinderen door het verlies van de basisbeurs, dan kan de overheid volgens de economen van het ingeschakelde onderzoeksbureau CEO later alsnog maatregelen nemen: denk aan beurzenprogramma s, baangaranties, een fiscaal voordeel of het verhogen van de salarissen. Daar loopt Bussemaker niet op vooruit. HOP

4 4 Observant 6 2 oktober Wiebe Bijker inspired by Trevor Pinch He taught me the trade His field Science, Technology and Society studies (STS) is so new and interdisciplinary that professor Wiebe Bijker does not have a single master. In the traditional sense, someone who led you by the hand. But there is someone with whom he walked hand in hand and took a dive into the deep end: Approved Trevor Pinch, a Briton. If you ask Bijker, professor of Technology and Society, who his source of inspiration was, you get a list of names, one for every part of his discipline. There is Verhagen, who taught him when he studied physics, Doorman, the analytical philosopher who pulled him into research, Nauta, who introduced him to political and social philosophy, and Boskma, the prototype of an STS researcher. But he learned most from his peer Trevor Pinch, now professor of Science & Technology Studies and Sociology at Cornell University. They met for the first time at the beginning of the nineteen-eighties at a congress in Austria, where Bijker presented an article with a colleague. I worked for the university of Twente at the time. There was money available for a fellowship for half a year. We had been asked to keep a look out for someone during the congress. They decided on Pinch. When he arrived in Twente, Pinch and Bijker, both interested in the role of science and technology in society, worked on what was to become the basis for STS and specifically technical sociology. I had come from a secondary school, where I had been a physics teacher. Trevor already had a PhD. I learned the trade of social science research from him: how to interview, how to process data, how to negotiate with the editor of a journal. We dared to take a risk, try something new, but Trevor also had a good feel for what other scientists and editors wanted to see. He knew how far we could go. Their joint research was a success. After a presentation in Paris, there was a workshop for researchers with the same interest. This resulted in a book, which according to MIT Press, is one of the most influential books they have ever published: The Social Construction of Technological Systems: New Directions in the Sociology and History of Technology. After about two years, we heard that American students referred to it as the school bus book, because of the bright yellow cover. When your book has a nickname, you know it is a hit. When they wrote the book, Pinch was back working in England. We wrote long letters to each other. A PhD student at Cornell is now studying them. Our research itself has become the subject of research. That is a true dream. In the following years, the two stayed in con- Photo: Joey Roberts/Illustration: Simone Golob tact. We went on holiday together with our families and stayed with each other. Pinch has been to Maastricht twice for a fellowship and two years ago he received an honorary doctorate. I was his honorary supervisor. There is a congress once a year in our field. If no one else comes along I once brought my daughter, he his wife; both, by the way as conference participants with their own papers we share a room. We used to do that because of lack of funds, now we do it to catch up. It is cause for raised eyebrows; two old professors in one room. But we don t care. Cleo Freriks This is a series in which scientists talk about the person who inspired them most 4Start-up cleaner 2.0 4Energy/privacy/technical 4Free 4Android I have a Google telephone that downloads the latest version of Android as soon as it is available. After one of those updates I noticed that my battery was low more quickly than before. After half a day instead of after two days, says Ewout van den Engel, web editor at the Faculty of Psychology. He went looking for a solution and found the start-up cleaner 2.0. The fault appeared to lie not so much with the system, but with the apps that are continually running in the background. Examples are booking.com and Marktplaats. They constantly try to pin-point your location and use a lot of energy, while you hardly ever use them. Since installing the app killer, Van den Engel can go two days without using his charger. An additional advantage: your privacy is better protected because all that data is not being continually sent on. Cleo Freriks Why the heck do you want to move THERE? The look in their faces contains a mixture of astonishment, distaste, pity and amusement. Their tone of voice tells me they do not approve of my decision. Their word choice makes it unmistakably clear: their judgement is right and I was wrong to make that decision. When I told people about my further life plans, I was surprised how some of them had the nerve to strongly express their objection to my personal decision. I could not believe how open they showed their negative opinion on something that affects my life. Did they know so much better? Did they know what was good for me and where I would be able to live a happy and enjoyable life? After the first moment of wonder I asked them why they were reacting that way. Why would they think I made a mistake? The result was: all of them had based their judgement on prejudices and ignorance. No one of them had been in the city I was moving to. No one knew what was located in the city, what you could do there nor how it looked like. None had thought about any other reasons that led to my decision. Simply, they had no idea, yet an opinion. Prejudices, we all have them and in some situations it is hard to be completely Mouth Shut detached from them. But especially in this case they are even more pointless since there is no question of general interest. The people who judged me evaluated a decision that was not theirs. None of them had thought about the fact it was not them to live there and be happy but me. So I ask you: If you want to judge decisions, please first judge your own. And if you do so, will you do me a favour? Have your own experiences first and also keep in mind that it is possible they differ from mine. Until then: please keep your mouth shut and let me do what I consider to be good for me. Thank you. Catharina Rudschies, Alumna European Studies

5 2 oktober 2014 Observant 6 5 Student & Stad meeting: Actions and measures Let us know when there is going to be a family BBQ One of the tips is to exchange mobile phone numbers. The neighbour concerned is then able to phone the student when there is a problem with noise. Nine times out of ten, the music will be turned down. A year ago, there was a meeting at city hall regarding Student & Stad, a project by Maastricht University, the city council and other parties. Last Thursday, participants met again to take stock. Illustration: ThinkStock Last year, many neighbourhood representatives spoke out. They had something to say about annoyance caused by students. Carol Berghmans from the Boschstraatkwartier in the past his neighbourhood platform sent a pressing letter to mayor Onno Hoes saw his neighbourhood change into a student district. The same applied to Limmel and Brusselsepoort. What was needed in particular, it appeared, was a club where foreign students could meet and more information from the city council. There are fewer neighbourhood platforms this Thursday 25 September, but there is a full Maastricht student council and a handful of other students. The most important question: what action has been taken? Better to be a good copycat than a bad inventor, the project group must have thought, because they went looking for successful examples in cities such as Groningen, Delft and Nijmegen, in order to reduce the perceived annoyance caused by students. In the meantime, quite a few examples have been copied in Maastricht: recurring information campaigns (mayor Onno Hoes speaks to all first-year students about the rules every year) and visible involvement between students and traditional residents, for example with Neighbourhoods Day, and initiatives such as Student & Society (SSI). Third success factor: dealing with reports of disturbance. Last year we gained insight into the hotspots, locations from which we receive a substantial number of reports, says student liaison officer Paul Vermin. An x number of buildings appeared to be the problem. We went to check things out Protest on World Animal Day against tests on Labradors Some 127,000 online signatures to prevent experiments on Labradors, threatening s to Maastricht University staff members, demonstrations in Randwijck and a silent march through the city next Saturday, 4 October, on World Animal Day. The intention to use 39 Labradors as laboratory animals in pacemakers research has caused feelings to run high. This was after activists from the so-called Anti Animal Testing Coalition (Anti Dierproeven Coalitie) brought the plans to the public s attention at the end of August. Immediately after the first upheaval on social media and in particular after the threats, the Executive Board decided to take a unique step: to temporarily stop the research project - suspended was the exact term used. It was also decided to ask external experts to investigate closely the animal testing procedures at the UM. This despite the fact that Tricks of the Trade Once you re convicted, you re done Based on the results of her thesis research, Jaya Godhwani (24), student of Forensics, Criminology and Law (FoL) aims to set up an innocence project in her homeland India to exonerate those who were wrongfully convicted through DNA testing. In European media much has been said about the inadequacy of the Indian legal system. Especially when it comes to rape cases. But not much is known about how DNA materials are used, or about how many suspects are wrongfully convicted. The aim in my thesis was to show what is lacking in the legal system of my home country, by comparing some Dutch cases with those from India. My main finding: Forensic experts in India often draw the wrong conclusions from DNA tests. Luckily, in the Netherlands there is a law, which regulates the use of DNA in criminal investiga- Jaya Godhwani tions. When it turns out that a test was performed incorrectly, like in the Deventer Murder Case, the Supreme Court can decide to reconsider. After all, there are many ways in which a suspect s DNA can end up on the blouse of a the UM has its own compulsory legal animal experiments committee (DEC), which assesses all research plans with laboratory animals. Research will not be carried out without a go-ahead from this body. The Executive Board states that the appointment of external experts must not be regarded as a disqualification of its own DEC. How long the research project will be suspended is unclear. In the meantime, the first batch of eight Labradors have left the laboratory animal centre. The centre is only suitable for a relatively short stay. The animals will be placed in private homes. The fact that Labradors are used, is partly coincidental. The researchers need large dogs in order to insert human pacemakers. The dog breeder provided this particular race, but it could also have been another. The ADC received the information about the Labrador tests after a (routine) appeal to the Freedom of Information Act. The ADC is fundamentally against all animal testing but focuses on dogs because they arouse more public indignation. On average, the UM uses about 40 dogs a year. The majority of animal testing, around 96 per cent, however, is on mice and rats. Most animals are put down after the experiments; on occasion, if the animal has not sustained any permanent damage during testing, it can be placed elsewhere. The UM maintains its policy on animal testing, despite the suspension of this specific research project emphasising that it has not been stopped: it is necessary for medical progress, the managers say. The policy also includes the legally compulsory attention for replacement, reduction, and refinement, with the aim of subjecting as few animals as possible to experiments and at any rate to minimise any discomfort. Wammes Bos strangled wealthy widow. In India it doesn t work like that. Once you re convicted, you re done. Your case will stay closed forever. This is something I would like to see changed. So the next step is to take the results from my thesis a bit further. With the help of professor Peter van Koppen, I want to set up an innocence project in India, in which old cases can be studied for new evidence, so that individuals who were wrongfully convicted through DNA testing can be exonerated. Hopefully, in the long run, this enlarges the knowledge about the complexity of DNA evidence, and leads to adjustments in our laws. Because, as Edmund Burke said: Bad laws are the worst sort of tyranny. Iris Fraikin In this series, students talk about their inspiring (research) projects english and gave the inhabitants a clear warning. Our advice was to solve problems, to talk with your neighbours. Sometimes it helped, sometimes it didn t. Fines were issued and the amounts were not to be frowned upon. Mutual understanding and entering into dialogue. It is a kind of mantra that is repeated time and again this Thursday evening. Let your neighbours know on time when you are planning a party, invite them if that s what it takes. That is better than an angry neighbour who phones the police. At the same time: as a Maastricht citizen, put a note in the letterbox of the neighbouring student building, let them know when you are planning a noisy family BBQ. Have the housing corporation give a brochure to every new inhabitant with information about when rubbish and waste paper are collected, a member of the Maastricht Student Council (MSR) suggests, or hand it out when they register with the city council. Wendy Degens Quick answers to 55 thousand questions During the first eight months of this year, Maastricht University received more than 55 thousand questions on a central level from prospective and existing students. By mail or telephone. Everyone immediately gets an answer that the question is being dealt with. I won t go as far as to say that all questions are answered the same day, but definitely within a week, says Monique Merckx, head of student recruiting. The latter was indeed achieved in 98 per cent of all cases in 2014, as recent figures from Marketing and Communication and Student Services showed. This is not confirmed by the results from a recent survey, carried out by British internationalisation organisation The British Council and the international study choice website Studyportals. They had nine students check whether Dutch (and other) university websites were easy to find and worked well. They also asked each institute questions by mail about two programmes in English. This small-scale survey, which according to the researchers is only an indication, showed that Dutch universities often answer very quickly, usually the same day. That is the positive news. However, this is opposed by the fact that one in five never receive an answer. Great Britain does better: one in ten does not receive an answer, but in China and Spain for example, 60 per cent never hear anything. How many of those 55 thousand questions to the UM were from foreign students, is not clear. The tally that was kept, showed that 90 per cent of the answers were given in English. Those answers come from Student Services call centre, by student assistants who come from the country of the caller, or international students (which is new this academic year) from the Talk2Student group. Peer-to-peer contact is very important, says Merckx. But help from the faculties is called for with more specific questions. Riki Janssen

6 6 Observant 6 2 oktober 2014 varia Leuk om nu de verhalen uit de praktijk te horen Het BEPS-plan, een nieuw pakket maatregelen van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling om belastingontwijking te voorkomen, was dit jaar het thema van het Landelijk Overleg Fiscalisten (LOF)-congres. Twintig bedrijven en 275 fiscale studenten uit heel Nederland kwamen op vrijdag 26 september naar Maastricht voor presentaties, lezingen, een banenborrel en een diner. Observant vroeg twee bezoekers en de voorzitter van het organisatiecomité hoe de dag verliep. Ethische commissie binnenstad Er komt een ethische commissie voor het onderzoek van de binnenstadsfaculteiten. Volgens de decanen is daar behoefte aan. In aanmerking komen alle studies waaraan proefpersonen meedoen, al zijn onderzoekers niet verplicht om de commissie te raadplegen. De ethische commissie zal bestaan uit zeven leden, met in ieder geval een deskundige op het gebied ethiek en van wetgeving. In het eerste jaar zal Gerjo Kok, hoogleraar toegepaste psychologie, als voorzitter optreden. De commissie brengt advies uit aan het betrokken faculteitsbestuur, dat al dan niet groen licht geeft. MT Op 12 november vindt er in Hotel L Empereur een conferentie plaats over de ethische commissie binnenstad prijs award Masha Siebers (24), derdejaars fiscaal recht Er was een goede dagvoorzitter, die zorgde dat de sprekers en de studenten in de zaal aan bod kwamen. Vooral de laatste spreker, Jan van de Streek, consultant bij Loyens&Loeff en docent aan de Universiteit van Amsterdam, vond ik inspirerend. Hij had veel humor in zijn praatje en betrok het publiek erbij. Ik heb nu veel scherper voor ogen wat het BEPSplan inhoudt. Van tevoren wist ik er al wel wat van, maar door het congres is mijn kennis flink verbreed. Ik ga me er de komende tijd verder in verdiepen Tijdens het diner heb ik met mensen van een kantoor gepraat wat me erg aansprak. Het fijne aan zo n dag is dat je een gezicht bij een kantoor krijgt. Je ziet wel advertenties van kantoren voorbij komen, maar het is moeilijk om je een beeld van de sfeer te vormen. Bastiaan Didden (25), masterstudent fiscaal recht Het was een goede mix tussen kennis opdoen en netwerken. Het thema was zeer actueel. We hebben het BEPS-plan al binnen de opleiding behandeld, dus ik vond het leuk dat we nu verhalen uit de praktijk te horen kregen. Niet alleen van fiscalisten, maar ook mensen uit de bedrijfswereld, de academische wereld en van een NGO. Dat was een leuke combinatie. Tijdens de banenborrel heb ik met een paar bekende gezichten gepraat. Ik weet nog niet precies welke kant ik op wil. Overheid, fiscale adviespraktijk, ik houd alle opties open. Jasper Meessen (24), masterstudent fiscaal recht en voorzitter van het organisatiecomité Het thema hebben we samen met de dagvoorzitter, professor Hans van den Hurk gekozen. We begonnen een jaar geleden met plannen en moesten iets kiezen wat nu nog steeds actueel zou zijn. Het BEPS-plan wordt continu aangepast. Het moeilijkste was om het sponsorgeld binnen te halen. Je merkt dat bedrijven voorzichtig zijn sinds de crisis. En daar valt of staat alles mee: ons hele budget bestaat uit sponsorgeld. Ik heb het afgelopen jaar vooral geleerd dat je niet alles kunt plannen. En dat je iedereen op een andere manier moet benaderen om dingen voor elkaar te krijgen. Dat is goed gegaan: mijn medebestuursleden zijn goede vrienden geworden. Cleo Freriks Brains Unlimited wint ICT Impact Award Het Maastrichtse scannerlab Brains Unlimited heeft de ICT Impact Award 2014 gewonnen. Deze prijs wordt uitgereikt door de Nederlandse ICT-branchevereniging aan een project of organisatie die door middel van een ICT-toepassing een zichtbare impuls geeft aan de digitale economie. Andere genomineerden waren Booking.com en Amsterdam Internet Exchange (AMS-IX). De award werd op 30 september tijdens de eerste Avond van de Digitale Economie in Den Haag werd uitgereikt. Beter, vlotter en toegankelijker schrijven? Schrijf je in voor één of meerdere Observant-workshops effectief schrijven. Je krijgt een vlottere pen, bepaalt scherper de invalshoek van je verhaal en kunt het beter opbouwen. Tegelijkertijd vormen de zes workshops een mooie inleiding in de journalistiek. De zes workshops zijn apart te volgen. Ze worden gegeven door professionele journalisten. Het maximum aantal deelnemers per workshop is acht. Groepen minimaal zes personen kunnen zich apart opgeven. In overleg wordt datum en tijd bepaald. Workshop 1: Nieuws- en persbericht : hoe krijg ik mijn boodschap of conclusie kernachtig op papier? Datum en tijd: donderdag 6 november van u. Workshop 2: Het interview: hoe pak ik het aan, welke vragen stel ik en hoe schrijf ik het op? Datum en tijd: donderdag 13 november van Workshop 3: Schrijven over wetenschap voor een breed publiek : hoe vertaal ik ingewikkelde materie in eenvoudige taal? Datum en tijd: donderdag 20 november van u. Workshop 4: Op reportage: hoe maak ik een boeiend en inhoudelijk verhaal over een congres, een studiedag, studentevenement, enz.? Datum en tijd: donderdag 27 november van u. Workshop 5: De column: humor, inhoud, anekdote, spanning, en dat alles in 400 woorden. Datum en tijd: donderdag 4 december van u. Workshop 6: Schrijven voor een website: een website is niet van papier en vraagt om een andere aanpak. Datum en tijd: donderdag 11 december van u. Prijzen Student UM: 30 euro per workshop (6 voor 160 euro) Medewerker UM, alumni en leden SenUM: 100 euro per workshop (6 voor 550 euro) Buiten UM: 110 euro per workshop (6 voor 600 euro) Informatie riki.janssen@maastrichtuniversity.nl of Inschrijven marion.janssens@maastrichtuniversity.nl Inschrijven kan tot uiterlijk maandagochtend 27 oktober om 9.00 uur. Meer weten: Become a better, more fluent and more accessible writer Sign up for one or more of Observant s Effective writing workshops. Develop a facile pen, learn to focus your angle of approach and improve the structure of your writing. The six workshops are also a great introduction to journalism. The six workshops, presented by professional journalists, can be taken separately. The maximum number of participants per workshop is eight. Groups of at least six people can sign up separately. Dates and times will be determined in consultation. Workshop 1: News and press releases: how to get my message or conclusion on paper in a concise way. Date and time: Thursday, 6 November, 15:00 to 17:30hrs. Workshop 2: The interview: how to go about it, which questions to ask and how to write it down. Date and time: Thursday, 13 November, 15:00 to 17:30hrs. Workshop 3: Writing about science for a wide audience: how to express complex issues in simple language. Date and time: Thursday, 20 November, 15:00 to 17:30hrs. Workshop 4: The reporter: how to create a captivating, subject-specific account of a conference, a study day, student event, etc. Date and time: Thursday, 27 November, 15:00 to 17:30hrs. Workshop 5: The column: humour, content, anecdote, suspense, all in 400 words. Date and time: Thursday, 4 December, 15:00 to 17:30hrs. Workshop 6: Writing for a website: a website is not a paper publication and requires a different approach. Date and time: Thursday, 11 December, 15:00 to 17:30hrs. Prices UM students: 30 euros per workshop (6 for 160 euros) UM staff, alumni and members SenUM: 100 euros per workshop (6 for 550 euros) Non-UM participants: 110 euros per workshop (6 for 600 euros) For information contact riki.janssen@maastrichtuniversity.nl or For registration please contact marion.janssens@maastrichtuniversity.nl Registration before Monday 27 October 9:00 in the morning. Do you want to know more:

7 2 oktober 2014 Observant 6 7 background War journalism: who would dare to take that on? With no one around to tell the tale, things would be worse Decapitation, kidnapping, torture. Who would want to make a career in war journalism these days? Lisa Dupuy (23), alumna from University College Maastricht, has almost finished her master s in War Studies in London. She also has her doubts, but emphasises the importance of it at the same time, especially now in these turbulent times. I could choose to hang back, stay behind the frontline, and see what news comes in. I might do that; it would be a little safer, but I m not sure if it would be enough. Well it s kind of your time, isn t it? I don t doubt there is a need for you guys My parents faces peer at me from my laptop screen during our weekly Skype date, on Sundays. I m in London. They re in Breda. It s just after the evening news, which presented to them the times we live in: extremists wreaking even more havoc in the Middle East, Russia and Ukraine in a tense stale-mate exacerbated by a plane shot out of an already muddled sky. By you guys my parents are referring to the individuals who have been making the news in scary ways lately: war reporters. My parents are not too eager for the prospect of that job, adding that I could always look for a job as a security analyst, or in diplomacy, or anything else that requires regular hours spent in a proper office. I must admit that spending several more years in comfort is not a bad prospect over the last months the phenomenon of cold feet has crossed my mind on a regular basis. But when I left Maastricht for an MA at King s College London, it was to specialize in War Studies, more specifically weapons of mass destruction, and a minor in war journalism, and to be close to the hub of international media. Tintin I have always been fascinated by foreign correspondence, an interest that was no doubt fostered by Tintin (Kuifje in Dutch), a fictional character, a reporter who travels around the world. Part adventure-driven, part morally constructed; my interest comes first and foremost from a drive to tell stories. I love journalism as a way to open up the world, and I have set myself a goal: I don t want to just tell stories using words and pretty pictures. I want to be involved in the big ones. The really good stories help us understand the world a little better, and maybe even in righting some of the wrongs. To me, that is the main purpose of war journalism. But that does not mean that I remain unfazed by the occurrence of the beheadings we have seen (or not seen). The risk has increased and I have found that I will need to do everything I can to be more prepared: take the RISK (safety) training, team up with experienced people and ideally a legitimate news or media organization, speak the language and read up on current developments. Also, I will have to draw on my desire to be a badass but a well-informed, rational one and actually go. I must try to lose the naivety, and at the same time remain convinced of the importance of the job. Drama sells Journalists are not soldiers or humanitarian aid workers, but they are a kind of first responders, to me. Their words, unlike those of politicians, are not lawmaking. Journalism hangs in a precarious balance between the different actors involved in conflict and sometimes considers the questions that can tip the scale in anyone s favour: on issues of responsibility or blame, humanity and security and stability. And ideally, and in contrast to the others involved, journalists have nothing to gain from (the perpetuation of) war in either money or power but of course that is not completely true. There is a career to be made from being the ragged seen-it-all adventurer, and for media companies, war is drama. Drama sells. I m drawn to the drama, said James Foley, the American journalist who was kidnapped in 2012 and whose beheading was filmed and posted on YouTube by Islamic State (IS) this summer. It did not only bring IS s actions closer to home the deliberate killing of a Westerner, and by an English jihadi it also represented the polar opposite of Foley s motivation: [I am] trying to expose the untold stories I am drawn to the human rights side. I don t want to paint too heroic a picture of Foley, the other beheaded journalist Steven Sotloff and their colleagues but I do ascribe to this notion in the role of the war reporter. The privilege to bear witness is practically the slogan of the tribe of war correspondents and for the ones that I have met, that sentiment is still the bottom line of their work. I am convinced that with no one around to tell the tale, things would be worse many times over in many parts of the world. Kidnapping Journalists seem to have become the enemy, said Wouter Kurpershoek, a Dutch former war journalist, when I interviewed him for my thesis on foreign correspondence at UCM. He remarked on the war on terror and the conflicts that had spun off it. It contrasts to other conflicts he had experienced (former Yugoslavia in the 1990s, for example). His PRESS-jacket made him a target rather than a nuisance or outlet in Iraq and Afghanistan, and it is definitely the case in Syria today. Correspondents are now seen as propagandists. In the information wars of the 21 st century, when so many media have become available to the masses, journalists are like journalists, apparently. As such they are considered targets of assignations or collateral damage, or kidnapping. The kidnapping of internationals is a source of income for militias. France is known to pay ransom for its taken citizens, while other countries like the US, UK and the Netherlands refuse to negotiate with terrorists. All in all, the security situation for frontline correspondents has deteriorated, meaning a serious complication for the journalists themselves and the industry. Like governments, media outlets are unwilling or incapable of paying ransom. There is the option of freelancers, but that in itself presents risks, as freelancers go where others do not, because they need to sell a story in order to get paid. In 2013, Italian journalist Francesca Borri s account of life as a freelancer in Syria went viral: it spoke of low pay, low security, and little engagement from her editor. Frontline Club During my time in London, I was an intern with the Frontline Club, and organisation that aims to promote independent journalism as well as Photo: ThinkStock support journalists safety. On the day following Foley s beheading, the Committee to Protect Journalists (PCJ) published its data: an estimated 20 journalists, local as well as international ones, are currently missing in Syria. There could well be more, as such kidnappings are often held under media blackout. Many of them are believed to be held by IS. Recently the AFP (Agence France-Presse) published its editorial position on IS as well as its policy on the use of freelancers in Syria. It will no longer send correspondents there, instead relying on locals who make use of social media. Sending people in has become too dangerous for one of the most respected agencies in international media. It unveils a paradox: we still want news from these war-torn places. I still want the news, because I regard it a humanitarian imperative to pay attention to civilians who have nowhere to go or no one else to tell their stories to. I think ignorance is not only a moral crime, but also a dumb character flaw that will come back to bite us, comfortable as we are. Politics and aid can only function if there is some insight. I don t think that journalists who go into conflict are all action heroes, nor are they eager to sacrifice life or limb for their jobs at least no more than NGO doctors are, for instance. But they are convinced of the necessity to strive for understanding. War reporting serves no purpose in shocking the audience but for that audience it is also important to realize that war is not clinical. I don t need more drama, but I want to bring more empathy. Lisa Dupuy

8 8 Observant 6 2 oktober 2014 De gemeente Maastricht wekt heel wat verwachtingen met de nieuwe portefeuille Student & Stad. D66- wethouder Mieke Damsma mag het de komende tijd waarmaken. Een gesprek over wederzijds begrip, elkaar leren kennen (let op, dit is haar toverwoord), brandveiligheid, informatievoorziening en het gevaar van stigmatisering. Mieke Damsma

9 2 oktober 2014 Observant 6 9 interview Wethouder Mieke Damsma over Student & Stad Tekst: Wendy Degens Foto: Loraine Bodewes We willen niet met het vingertje wijzen, zo van Gij zult Nijmegen was haar studentenstad, begin jaren tachtig, toen ze de lerarenopleiding volgde aan het hbo. Mieke Damsma (50), wethouder in Maastricht en portefeuillehouder Student & Stad, studeerde voor een tweede graad in huishoud- en gezondheidskunde. Ik wilde leraar worden in iets waarvan ik nog niets wist, waarin ik zelf geen les had gehad. Anno 2014 zijn deze vakken uit het Nijmeegse curriculum geschrapt. Lachend: Ergens wel jammer. Voor menig scholier is een aantal lessen huishoudkunde helemaal geen slecht plan. Na de gemeenteraadsverkiezingen van afgelopen maart werd Mieke Damsma opnieuw wethouder van Maastricht. In haar portefeuille kreeg ze naast cultuur, onderwijs, jeugdzorg en gezondheid ook, geheel nieuw, Student & Stad. In december nam de gemeenteraad unaniem het actieprogramma Student & Stad aan met daarin tientallen actiepunten. Wij, als college, zagen het als een signaal dat ook wij aan de slag moesten. We zijn met de universiteit aan tafel gaan zitten, hebben naar elkaar geluisterd, de band verstevigd, elkaar beter leren kennen. Wat ik nog niet wist van de universiteit? De opbouw van de faculteiten bijvoorbeeld, het is een heel bouwwerk. Ik vind ook de mate van autonomie best groot. Daarnaast zie ik dat verschillende vakgroepen bezig zijn met de stad, op het gebied van gezondheid bijvoorbeeld. Ik spreek ook liever niet van dé universiteit. De instelling is divers, heel internationaal ook. Tapijn Martin Paul en Nick Bos van het UM-college van bestuur kraakten eind april harde noten in Dagblad De Limburger. De gemeente zou te weinig doen voor de student. Ze zou te laat zijn ingesprongen op de invasie van buitenlandse studenten. Wij hebben het idee dat de stad niet weet welke waarde de UM nou eigenlijk heeft voor Maastricht, zeiden de heren in de krant. Bos wees naar de perikelen rond de Tapijnkazerne. Als ik zie hoeveel moeite het ons heeft gekost de gemeenschap te overtuigen. Terwijl we in het centrum laten zien hoe zorgvuldig wij met onze gebouwen omgaan. Damsma knikt, het artikel kent ze. Hoeveel monumentale panden heeft de universiteit wel niet in de binnenstad? Hoe hadden die er anders uit gezien? We mogen blij zijn dat de Tapijnkazerne deels van hen is. De UM is een superbelangrijke factor. Bos en Paul hamerden in het krantenartikel ook op betere bereikbaarheid, zeker vanuit de euregio. Damsma: Natuurlijk wil ik ook een snelle trein naar Brussel en een goede verbinding met Aken, maar daarvoor ben ik ook afhankelijk van andere partijen. Aan mijn positie zitten grenzen. Iets anders, hoe zit het met de haat-liefde verhouding tussen student en stad? Het aantal studenten groeit, het aantal autochtone bewoners krimpt. Voor ons is de belangrijkste vraag hoe Maastricht en de universiteit, hoe studenten en andere buurtbewoners zo goed mogelijk met elkaar kunnen blijven omgaan. Want ik besef wel degelijk wat voor impact het heeft als studenten naast je komen wonen. Tegelijkertijd, laten we de studenten niet over één kam scheren, de een heeft meer oog voor de buren dan de ander. Wij, de gemeente, willen niet met het vingertje wijzen, zo van Gij zult, wij willen dat mensen elkaar leren kennen, dat ze oog hebben voor elkaar. Nee, tenzij Sommige Maastrichtse wijken kampen met een toenemend aantal studentenpanden. Brusselsepoort (bijvoorbeeld rond het Orleansplein) is er een van, net als Limmel. Een CDA-raadslid diende voor de zomer nog een motie in over woningsplitsing in deze buurt, in het noordoosten van de stad. Woningsplitsing gaat letterlijk over het splitsen van één huis in meerdere appartementen of kamers voor bijvoorbeeld starters of studenten. De gemeente scherpte in 2013 de regels aan: vooral in het centrum en in Wyck geldt nee, tenzij wat betekent dat er alleen bij doorslaggevende argumenten een vergunning wordt verleend. Limmel wil dat nu ook. Is het instellen van een quotum, zoals in Groningen (15-procentsnorm per straat voor het aantal studentenwoningen in bepaalde wijken) een idee? Nee, een quotum geeft een verkeerd signaal, meent Damsma. Je zegt eigenlijk: Die mensen van die groep mogen niet met elkaar in die buurt wonen. Ik vind dat gevaarlijk en stigmatiserend. Bovendien heeft een quotum niet gewerkt. Het probleem verplaatste zich naar andere wijken in Groningen. Er is niet zoveel aan de hand als huiseigenaren melding maken van hun bouwplannen, meent Damsma. Het gaat pas fout als er illegaal wordt verbouwd. En ja, dat blijft een lastig thema. Als wij het niet weten, kunnen we niets doen. Ik ben vooral bezorgd over de veiligheid van die panden. Het is niet alleen aan ons, maar ook aan de studenten zelf om na te denken: waar kom je terecht, wie is de huiseigenaar, hangen er rookmelders, et cetera? Wat betreft brandveiligheid heeft de gemeente Maastricht extra geld beschikbaar gesteld om strikter te kunnen handhaven. Over een keurmerk Veilig wonen is er nog discussie. Woningen die het keurmerk krijgen, zijn bijvoorbeeld voldoende beveiligd, hebben genoeg verlichting en goedgekeurde rookmelders. Aangeschoven adviseur economische zaken Simone van der Steen: Je kunt wel een keurmerk invoeren, maar je moet het ook blijven controleren. Students Club Student & Stad is de naam van één project, de naam van één portefeuille, maar inhoudelijk behelst het tig thema s. Het zijn thema s die de afgelopen jaren menig keer, binnen en buiten de muren van de gemeente, zijn besproken. We stippen er twee aan, kijken hoe het er momenteel voor staat. Een ontmoetingsplek voor internationale studenten Als locatie voor een International Students Club wordt de Timmerfabriek geopperd. De Muziekgieterij huist er, net als Bureau Europa en binnenkort Filmhuis Lumière in het naastgelegen Ketelhuis. Damsma: De internationale studenten zijn er wat ons betreft welkom. Het is een nieuwe dynamische plek waar veel valt te ontdekken en te doen. Bij het vestigen van zo n International Students Club komt veel kijken, het gaat niet alleen om de ruimte. Er zijn middelen nodig en mensen die de kar gaan trekken. Maurice Evers, hoofd Student & Staff housing van de UM, vult naderhand aan: Er is op dit moment een short-list van drie locaties. De Timmerfabriek is er een van. Over de andere twee laat hij niets los. In het verleden zijn de Maastricht Music Hall, de Sint-Lambertuskerk en het Guesthouse aan de Brouwersweg de revue gepasseerd. Evers: Als we er financieel uit komen, willen we graag naar de Timmerfabriek. We onderhandelen nu met de gemeente over de door hen uitgebrachte offerte voor exploitatie- en investeringskosten. Of het alleen moet worden betaald door de UM is de vraag. Het is een initiatief vanuit het project Student & Stad, een gezamenlijk plan. Voorlichting De gemeentelijke website is in het Engels vertaald; buitenlandse studenten kunnen er terecht voor informatie over inschrijvingen bij de gemeente, parkeren, fietsen in de stad en het aan de straat zetten van huishoudelijk afval. Ook is er iedere woensdagochtend, van 11 tot 12 uur, een inloopspreekuur. Informatievoorziening is heel wezenlijk, benadrukt Damsma. Je komt hier ingevlogen en weet helemaal niets. Het is belangrijk dat wij ons in die ander verplaatsen. De gemeente wil, samen met de universiteit en de Hogeschool Zuyd, een website ontwikkelen, een digitaal loket waar studenten nog makkelijker hun informatie kunnen vinden. Momenteel gaan er enquêtes rond. Damsma s collega Simone van der Steen: Belangrijke vragen zijn: Hoe vullen we het logisch, hoe houden we het actueel, hoe houden we studenten erbij betrokken, want die krijgen een cruciale rol. Voor studenten is Maastricht een interessante stad, zegt Damsma. Je kunt er studeren, maar er is nog zoveel meer te doen. Kijk naar onze ligging in de euregio. Het is een beeld dat we veel meer moeten etaleren. Toch ziet ook Damsma dat er nog steeds stomme dingen zijn waardoor Maastricht een eiland lijkt. Regels, zoals sociale wetten en diplomawaardering, moeten af en toe een experimenteerstatus krijgen. In het verleden ondervonden Belgische studenten bijvoorbeeld problemen met de erkenning van hun Maastrichtse psychologiediploma in België. De Vlamingen vonden het Nederlandse masterdiploma onvoldoende om als psycholoog aan de slag te gaan en vroegen om aanvullende scholing of praktijkervaring. Het is een zogenoemd gereglementeerd beroep waarbij het naast de academische erkenning ook om de beroepserkenning gaat. Damsma: Mijn hoop is gevestigd op Frans Timmermans, iemand uit onze regio die zich als eurocommissaris gaat buigen over Europese regelgeving. Bijeenkomst Student & Stad: acties en maatregelen Wissel 06-nummers uit, luidt een tip. Dan kan de buurman bij geluidsoverlast meteen met de studenten bellen. In negen van de tien gevallen gaat de muziek ook zachter, klinkt het. Een jaar geleden vond op het stadhuis een bijeenkomst plaats in het kader van Student & Stad, een project van onder meer de Universiteit Maastricht en de gemeente. Vorige week donderdag kwam men wederom samen om de balans op te maken. Menig buurtvertegenwoordiger liet vorig jaar van zich horen, want over studentenoverlast wilden ze wel wat kwijt. Carol Berghmans uit het Boschstraatkwartier zijn buurtplatform stuurde in het verleden al een brandbrief naar burgemeester Onno Hoes zag zijn wijk veranderen in een studentenbuurt. Voor Limmel en Brusselsepoort gold hetzelfde. Er was vooral behoefte aan voorlichting vanuit de gemeente, zo bleek, en aan een club waar internationale studenten elkaar kunnen treffen (zie ook het grote artikel). Afgelopen donderdag waren er veel minder buurtplatforms, maar wel een complete Maastrichtse studentenraad en een handvol andere studenten. Belangrijkste vraag van de avond: hoe staat het ervoor? Welke maatregelen zijn genomen om studenten en autochtonen dichter bij elkaar te brengen? Beter goed gejat dan slecht bedacht, moet de projectgroep Student & Stad hebben gedacht, want in steden als Groningen, Delft en Nijmegen is men op zoek gegaan naar geslaagde praktijkvoorbeelden. Menig voorbeeld is al gekopieerd in Maastricht. Zo zijn er terugkerende voorlichtingscampagnes (burgemeester Onno Hoes spreekt in september alle eerstejaars aan over de regels in de stad) en wordt er gewerkt aan zichtbare betrokkenheid tussen studenten en traditionele bewoners, bijvoorbeeld met de Dag van de Buurten en met een initiatief als Student & Samenleving (SSI) dat themadiners organiseert. Derde succesfactor: de aanpak van overlastmeldingen. We hebben uitgezocht waar de hotspots zitten, locaties waar behoorlijk wat meldingen vandaan kwamen, zegt studentenagent Paul Vermin. Een x aantal panden leek het probleem. Afgelopen jaar hebben we gecontroleerd en de bewoners duidelijk gewaarschuwd. We adviseerden ze te praten met buurtbewoners. Soms hielp het, soms niet. Er zijn zeker processen-verbaal geschreven en die bedragen zijn niet mals. Het is een soort mantra dat keer op keer wordt herhaald: wederzijds begrip en communicatie. Meld even op tijd aan de buren dat je een feestje hebt, nodig ze desnoods uit. Liever dat dan een woedende buurman die de politie belt, klinkt het. Tegelijkertijd: gooi als Maastrichtenaar ook eens een briefje in de brievenbus van een naastgelegen studentenpand, geef door dat er een luidruchtige familie-bbq op de planning staat. Ook zouden woningcorporaties aan iedere nieuwe bewoner een folder kunnen meegeven over het ophalen van afval en oud papier, suggereert een lid van de Maastrichtse studentenraad (MSR), of geef een pakketje mee bij hun inschrijving bij de gemeente.

10 10 Observant 6 2 oktober 2014 colofon Redactieadres St. Servaasklooster 32 Postbus MD Maastricht (volg routebordjes) T E observant@maastrichtuniversity.nl W Stichtingsbestuur Joan Muysken (vz), Arie Nieuwenhuijzen Kruseman, Stephanie Meeuwissen, Sandra Daas Redactieraad Harald Merckelbach (vz), Steven Brandsma, Piet Eichholtz, Chahinda Ghossein, Ton Hartlief, Stefan Meuleman, Alexandra Rosenbach Redactie Riki Janssen (hoofdredacteur) Wammes Bos Wendy Degens Cleo Freriks Maurice Timmermans Redactie-assistent Marion Janssens Aan dit nummer werkten verder mee: Ype Driessen, Lisa Dupuy, Iris Fraikin, Hans Philipsen, Catharina Rudschies, Tsjalling Swierstra, Anna Verhulst, Mark Vluggen Fotografie Loraine Bodewes, Joey Roberts Illustraties/Opmaak/Basisontwerp Simone Golob, Vertalingen o.a. door B. Wall & P. Nekeman Druk Janssen/Pers Gennep Mededelingen Voor het inleveren van mededelingen zie aanhef op mededelingenpagina Advertenties Voor regionale en interne adverteerders: Marion Janssens, , marion.janssens@maastrichtuniversity.nl Voor overige adverteerders: Bureau Van Vliet, , m.dewit@bureauvanvliet.com Internet: (Voor Paarltjes zie info bij Paarltjes) Abonnementen Leden van de universitaire gemeenschap ontvangen het blad gratis. Afgestudeerden en andere belangstellenden kunnen zich abonneren voor 37,00 per jaar. Losse nummers 1,00 HOP Observant is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau Stichting Observant Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur geheel of gedeeltelijk worden overgenomen Voor hetzelfde geld staan de paarltjes iedere week ook op internet: LEZING JEF STAES 2D ONDERWIJS IS DOOD LANG LEVE 3D ONDERIJS JOHN MULLINS IRISH PUB & RESTAURANT EVERY 8 O CLOCK SPAANS IN MAASTRICHT! CURSUSSEN VANAF 15 sept. Expositie Glaspaleis Collectiepresentatie door Driver s Seat* dé jongerengroep van SCHUNCK* paarltjes Gezocht! Medewerkers voor bediening en afwas Vanaf 1 oktober Restaurant de Kokeers Tel AMAZING DISCOVERIES IN THE LOWLANDS facebook.com/eduard.vandiemen Te koop: Cadier en Keer op tóp!locatie: Bungalow op 1274m² Perfecte zonligging en privacy Info/website Paarltjes Per letter, leesteken of spatie een apart hokje gebruiken. Regels volschrijven tot het einde. Voor langere teksten geldt het advertentietarief. Inleveren bij de redactie kan maandag tot en met donderdag van tot uur / contant betalen. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de Paarltjes en behoudt zich het recht voor om zonder opgaaf van reden Paarltjes te weigeren. Goedkoop Sportaanbod Een 10 rittenkaart kost 40 euro en geeft recht op 10 lesuren, dat komt neer op: 4 euro per les! Het Gezondheidsplein onderdeel van Stichting Moetiara Maloekoe presenteert het programma: MEER BEWEGEN 3,00 4,00 5,00 6,00 7,00 8, Adres: Godefridus van Heerstraat RJ Maastricht Tel: meter vanaf station Randwyck 2 oktober 2014 cinema Lumière Bogaardenstraat 40b Magic in the Moonlight: do t/m zo, wo BoyHood: do, vr, ma, di, wo 20.40; za 21.30; ook: do, vr, zo A most wanted Man: do 21.30; za 19.20; vr, zo t/m wo 21.10; ook: do, vr 16.10; za 16.00; zo Kreuzweg: do, vr The Tale of Princess Kaguya: ma Clouds of Sils Maria: do, vr, za 19.00; di, wo Le grand Cahiers: do, vr, zo, ma, di 21.30; ook: za Dorsvloer vol Confetti: do, vr, za, di, wo 19.10; ook: zo, wo Above us all: di Winter Sleep: do, vr, zo t/m wo 19.45; za 20.40; ook do, vr, za 16.00; zo, wo The Trip to Italy: do, vr, di 21.10; za 21.40; zo, ma, wo 19.15; ook: zo Brozer: dag ; ook: za, zo 21.30; do, vr, za 16.10; zo, wo Nena: do, vr, zo 19.30; za 19.40; wo Gemma Bovery: di Dans op Film: Film zonder Dansers: za, zo 17.00; ook: za th Heaven WOI Maastricht: zo The Attack-Movies that matter: ma Feel my Love-SG: ma Bon Dieu: do 19.30; vr t/m wo 19.10; ook: do, vr, zo 16.20; wo Hocus Pocus met Alfons Alfrink: wo Boeddhistisch Film Festival Little Tibet: zo Vara, a Blessing: zo Monk with a Camera: zo Euroscoop Maastricht Wilhelminasingel 39 Guardians of the Galaxy: dag Let s be Cops: dag. (m.u.v. wo) 17.00, Oorlogsgeheimen: dag ; zo ook Koemba: De Zebra die zijn strepen kwijt is: dag. (m.u.v. ma, wo); zo ook middag; The hundred-foot Journey: ma Trippel Trappel: Dierensinterklaas: za 14.30; zo ook Maya de Bij: wo Sinterklaas & Diego en het Geheim van de Ring: wo Dummie de Mummie: wo Wonderbroeders: dag. (m.u.v. wo) 14.30, 17.00, 20.00, Gone Girl: dag , 22.30; do en vr ook: Annabelle: dag De Boxtrollen: dag , 17.00; zo ook The Equalizer: dag , The Maze Runner: dag , 20.00, Pijnstillers: dag , 17.00, Bloedlink: dag

11 2 oktober 2014 Observant 6 11 film: Brozer Klotekanker Het verhaal: Nadat bij Muis kanker is vastgesteld, spreken haar drie zussen af elke zondag samen te komen om haar te begeleiden tijdens haar doodsstrijd. Ze filosoferen over leven en dood, kibbelen en lachen. Althans, dat is het fictieve gedeelte van deze film, want halverwege neemt de werkelijkheid het over. Actrice Leonoor Pauw ( ), die de doodzieke Muis speelt, was namelijk écht doodziek tijdens de opnamen van Brozer. In de tweede helft van de film volgen we haar sterfproces. Een liefdevol monument voor Leonoor Pauw, want: - Regisseur Mijke de Jong en de actrices Marnie Blok, Leonoor Pauw, Adelheid Roosen en Lieneke le Roux spraken al jaren over een vervolg op hun eerdere film Broos (1997). Het was de ziekte van Pauw die de urgentie creëerde om dat vervolg te gaan maken. Het is een uniek filmexperiment geworden: zonder een scenario want daar was geen tijd meer voor gingen ze aan de slag. Voor De Jong en haar cast een gedurfde sprong in het diepe, waarvan ik me nauwelijks kan voorstellen hoe zwaar het is geweest. - Brozer kijken is een harde confrontatie met je eigen doodsangst. In een montage van shots van Pauws gezicht laat De Jong haarscherp zien hoe die klotekanker onverbiddelijk zijn tol eist. Als het kijken naar Brozer je zwaar valt, moet je maar troost putten uit de woorden van Herman Brusselmans: Een tijdlang leef je en dan ben je dood. De eerste dagen zijn de moeilijkste, later gaat het wel. Toch een paar voorzichtige kanttekeningen, want: - Het bekritiseren van deze film voelt een beetje alsof je op een begrafenis uitgebreid memoreert dat de overledene duchtig uit zijn bakkes stonk en op uitgaansavonden steevast verdwenen was op het moment dat het diens beurt was om een rondje te geven. Toch kun je niet anders dan concluderen dat het fictiedeel van de film erg schetsmatig en rommelig is. - Mijn Adelheid Roosen-anti-gen blijkt nog altijd uitstekend te werken. Het gekwek van deze niet meer zo piepjonge adolescente die het publiek lastig valt met haar narcistische kutkammerijen (aldus columniste Annemarie Oster) zorgde er ook dit keer weer voor dat mijn afweersysteem overuren maakte. Still uit Brozer Het salomonsoordeel: Een verbijsterend intieme film over de dood en het lef dat nodig is om je over te geven aan de eeuwige nacht. Mark Vluggen Mark Vluggen is senior docent bij SBE en hoofdredacteur van Lumière de juiste snaar Veel vrouwen vallen voor deze muziek Una aventura mas. Dit is een Spaanstalige lied van pakweg zeshonderd jaar oud. Wie kiest nou in hemelsnaam een middeleeuws lied? Juist ja, een Tuna-lid. In dit geval: Laurens Holthaus (23), vierdejaars rechten. Hij is gitarist bij de Tuna de Maastricht, een handvol studenten die op aanvraag speciale gelegenheden opluisteren. Met liederen die troubadours ooit speelden om rond te komen, op hun reizen van docent naar docent. Zoals Clavelitos. Kent iedereen. Beppie Kraft heeft er een Maastrichtse versie van gemaakt: In den Himmel. Una aventura mas betekent: één avontuurtje meer. Ik heb het lied een paar jaar geleden als serenade gebracht aan een meisje, ergens op een intiem plekje op een groot Tuna-festival. Het is de bedoeling dat je staand begint en op je knieën eindigt. Het werkte goed, sindsdien is ze mijn vriendin. Ik zong onder meer de regels: Ik weet dat dit slechts een avontuurtje voor jou is en dat je me na vannacht zult vergeten. Zodra het meisje dat ontkent, zit je goed. Veel vrouwen vallen voor deze muziek. Speel een zwoel nummer, mompel er wat Spaans bij en het is gebeurd. Eigen foto Laurens Holthaus In Spanje heeft niet elke universiteit maar faculteit een Tuna-gezelschap. Studenten staan in de rij om lid te worden. Het geeft prestige, staat goed op je cv en je bouwt een netwerk op. Veel politici zijn in hun studententijd lid geweest. In Maastricht is de belangstelling minder massaal. Dus wie interesse heeft mag zich melden. Je hoeft geen instrument te bespelen. Pardon? Ik ben ook pas gitaar gaan spelen toen ik lid was. Muzikale aanleg is belangrijker, én toewijding en performance. De rest komt wel als je eenmaal bij de groep zit. Wat is de aantrekkingskracht van de muziek? Ik ben geen lid geworden vanwege de muziek, al vind ik de liederen wel mooi. Ik vind het vooral spannend om naar een gelegenheid te gaan en daar nummers te spelen in een vreemde taal. Mensen waarderen het zeer. De feedback is altijd positief. Het is muziek die niet alleen mooi is maar ook mensen bijeenbrengt. Het is echte gezelligheidsmuziek. Maurice Timmermans In deze rubriek vertellen studenten en staf over een muziekstuk dat speciaal voor hen is thuisreiziger En Sinterklaas dan? Nu bijna elke gemeenteraad, elk schoolbestuur en ieder feestcomité niet zonder bitter gekrakeel een standpunt hebben ingenomen inzake de zaak Zwarte Piet, nu de geachte afgevaardigde de heer Wilders een wet in het vooruitzicht stelt die Piets zwartheid verheft tot onvervreemdbaar erfgoed, nu kan ik niet langer mijn standpunt voor mij houden. Lang meende ik als verouderend antropoloog/socioloog mijzelf te zeer te kijk te stellen als niet ter zake doende oudgediende. Laat ik beginnen met de mijns inziens grootste denkfout in deze affaire. Een vaste eigenschap van veel mythische verhalen die in feesten, plechtigheden, films, volksgebruiken en wat niet al uitmonden, is de aanwezigheid van de dubbelpersoon. Geen Heer Bommel zonder Tom Poes, geen Romeo zonder Julia, geen komiek zonder aangever. Ik zou dit stukje kunnen vullen met voorbeelden van tweelinggestalten die samen één persoon vormen. Zwarte Piet bestaat niet zonder Sinterklaas. Ze vullen elkaar aan. In Nederland zijn zij een allochtoon duo. Een zwarte jongeman in een renaissancepakje en een blanke Spaanse bisschop in vol ornaat. Beiden geven en straffen op hun eigen manier. Zij brengen vreugde in donkere dagen en wisselen ernst en luim af. Wie aan de idee van Zwarte Piet morrelt, verandert vanzelf de positie van Sinterklaas. Stel nu eens dat ik net zo kritisch over Sinterklaas zou zijn als de bestrijders van rassendiscriminatie zich in onze tijd uitlaten over diens zwarte medewerker. Wat blijft er dan over van de goedheiligman? Een hoog opgeleide blanke bejaarde die een beroep uitoefent dat niet van smetten vrij is. Ik wijs er bijvoorbeeld op dat de grijsaard niet schroomt om bij voortduring kleine kinderen op schoot te nemen. Kinderen die geen snoepgoed van vreemden behoren aan te nemen. Ook tuchtiging is niet uitgesloten. Zo naar Sinterklaas kijken willen we toch niet. Dat gebeurt echter als afzonderlijke elementen van de 5-december-mythe worden benadrukt. Wie de twee heren ieder voor zich bekijkt als bestaande mensen, eindigt met het gekrakeel dat nu aan de gang is. Toch zal de mythe transformeren. Veel elementen ervan zijn niet alleen aanstootgevend, maar ook uit de tijd. De roede, de gard, marsepein en harlekijn: niet in de supermarkt voorradig. In Amerika is Sinterklaas omgebouwd tot Santa Claus met zijn bizarre folkloristische entourage. Misschien moeten we hem een kans geven, dan blijft het nog lang gezellig in december. Hans Philipsen is oud-rector van de UM Hans Philipsen

12 12 Observant 6 2 oktober 2014 mededelingen van de faculteiten en servicecentra / announcements Kopij voor het Bulletin inleveren bij onderstaande contactpersonen voor het gemelde tijdstip, in de week voorafgaand aan de publicatie. Met vragen of opmerkingen kunt u daar ook terecht. Faculty of Humanities and Sciences (FHS): Kennistechnologie/ Knowledge Engineering, Student Affairs Office DKE, Bouillonstraat 8-10, room 0.004, tel , bo-dke@ maastrichtuniversity.nl, before Friday hours Faculty of Arts and Social Sciences (FASoS): FASoS maakt geen gebruik van deze rubriek behoudens de statische informatie die u daar terugvindt. Maastricht University School of Business and Economics (SBE): Marketing and Communications, Tongersestraat 53, tel , kopij voor vrij uur, publicrelations-sbe@maastrichtuniversity.nl Faculty of Health, Medicine and Life Sciences: Mireille Knubben, tel , voor vrij uur, mireille.knubben@maastrichtuniversity.nl Faculty of Psychology and Neuroscience: FPN Education Office UNS40 Level 1. Phone: Post: use the red mailbox in front of the Education Office via askpsy.nl Faculty of Law: Georgia Kalivas, Education Office, Bouillonstraat 1-3, tel , g.kalivas@maastrichtuniversity.nl before Friday hours Studenten (sport)ver./studentenpastoraten: Front office & Call centre, Kim Possen, Bonnefantenstraat 2, tel , kim.possen@ maastrichtuniversity.nl voor vrij uur Maandagenda: Patricia Hofman, Marketing & Communications, Bonnefantenstraat 2, tel , patricia.hofman@maastrichtuniversity.nl voor vrij uur Instituten behorend bij een faculteit: bij bovengenoemde facultaire contactpersoon. Berichten die niet onder een van bovenstaande categorieën vallen: Observant tel: ABVAKABO-FNV Trade union officer: Annemie Capellen Opening hours office: Tuesday, and Thursday, Consulting hours: Visiting address: Minderbroedersberg 8, room 2.001, 6211 LK Maastricht Telephone: +31 (0) abvakabofnv@maastrichtuniversity.nl Please contact the Trade Union Officer preferable by to make an appointment. Inloopspreekuur Advocatenpraktijk UM Aan onze eigen UM-studenten met juridische problemen bieden wij vanaf 1 april 2013 een inloopspreekuur aan op (iedere) donderdag van 16 tot 17 uur. Tijdens dit spreekuur kan in een kort, kosteloos gesprek met de advocaten van de praktijk bezien worden of en in hoeverre rechtsbijstand kan worden geboden. Soms zal direct een passend advies kunnen worden gegeven. Als dat niet zo is, kunnen de advocaten in ieder geval aangeven welke vervolgacties mogelijk zijn. Studenten die gebruik willen maken van het inloopspreekuur wordt verzocht hun UM-kaart mee te nemen naar het spreekuur, alsmede de voor hun rechtsvraag relevante documenten. De Advocatenpraktijk is te bereiken via de ingang aan de Lenculenstraat 26 te Maastricht en dan bordjes volgen. Melden aldaar aan de balie. Walk in consulting-hours at legal advice clinic As a service to our own UM students who have legal questions, we offer, starting in April 2013, walk-in consultinghours on (all) Thursdays between and hours. During these walk-in consultinghours, our lawyers will be available to counsel students in a short, free of charge intake-consultation whether legal action is an option. If not, the lawyer may suggest an alternate course of action. Students visiting our office are requested to bring their UM id-card along, as well as the documents pertaining to their legal question. Our Legal Advice Clinic is located at the entrance of Lenculenstraat 26. Please follow the signs Advocatenpraktijk, where you will be received at the counter. Alumni Relations/Alumni Office Universiteit Maastricht onderhoudt een levendige band met haar alumni. Centraal hierin staan de Alumnikringen. Er zijn nu ruim 24 kringen in Nederland en daarbuiten. Zij organiseren regelmatig themabijeenkomsten workshops, masterclasses en borrels en vormen zo de basis voor een sterk netwerk. Ook als bijna afgestudeerde kun je al eens een kijkje komen nemen bij een kringbijeenkomst. Kijk voor meer informatie op of bel met Laura Buskens of Charlotte Evers, T /5220 of stuur een mail naar alumni@maastrichtuniversity.nl. Gezond en veilig werken Preventiemedewerkers Hebt u vragen of opmerkingen over uw arbeidsomstandigheden dan kunt u terecht bij uw preventiemedewerker. De preventiemedewerker heeft als taken; eerste lijnopvang voor vragen en opmerkingen op gezondheid en veiligheid voor medewerkers en studenten; gevraagd en ongevraagd advies aan medewerkers en leidinggevenden; signaleren van risico s op het gebied van veiligheid, gezondheid en welzijn; adviseren en samenwerken met de medezeggenschapsraad bij het uitvoeren van maatregelen op het Arbobeleid. Voor meer informatie en een overzicht van de van de preventiemedewerkers van de verschillende eenheden zie: Medewerkers>>Gezond en veilig werken>>preventiemedewerker. Occupational Health and Safety Prevention officers Questions or comments about your working conditions please consult your prevention officer. Whose tasks include: being the first point of contact for staff and students with questions and comments relating to health and safety; advising staff and line managers, whether on request or otherwise; signaling risks in the areas of safety, health and wellbeing; advising and cooperating with the council in implementing health and safety policy measures. For additional information and an overview of the prevention officers of the various administrative units see: Staff>>Occupational Health and Safety>> Prevention Officers. Kennis- en Behandelcentrum Het KANS (RSI) Kennis- en Behandelcentrum (KKB) verzamelt, ontwikkelt en verspreidt kennis op het gebied van klachten aan de arm, nek en/of schouder (KANS). Het KKB dient tevens als eerste (triage) punt voor behandeling en verwijzing (voor medewerkers en studenten van de Universiteit Maastricht (UM). Bij vragen over arm nek en schouder KANS (RSI)-klachten of vragen hierover kunt u terecht bij het KKB. U kunt contact met ons opnemen via e- mail, KKB@maastrichtuniversity.nl of telefonisch (op woensdag, donderdag en vrijdag). Knowledge and Treatment Centre The UM Knowledge and Treatment Centre (KKB) for arm, neck and shoulder complaints (KKB) gathers, generates and distributes information in the field of arm, neck and shoulder complaints (CANS, or KANS (RSI)in Dutch). The KKB also serves as a triage point for treatment and referral for employees and students of Maastricht University (UM). If you have any queries regarding arm, neck and shoulder complaints or if you are experiencing complaints yourself. You can contact us via , KKB@maastrichtuniversity.nl or telephone +31 (0) (Wednesdays, Thursdays and Fridays). Loopbaancentrum Bij het Loopbaancentrum van de Universiteit Maastricht kunnen medewerkers terecht met vragen over hun huidige werksituatie, toekomstige loopbaanontwikkeling (binnen of buiten de UM) en een opleidingsadvies. Heb je behoefte aan meer informatie of een persoonlijk loopbaanadvies, raadpleeg dan de website van het Loopbaancentrum: www. maastrichtuniversity.nl, ga vervolgens naar Medewerkers en klik daarna op Loopbaan en ontwikkeling. U kunt ook direct contact opnemen met een van de loopbaanconsulenten, tel / Studium Generale Lectures, Concerts, Comedy, Debates, Movies - Do 2 okt, uur: We worden heel oud en dat is niet erg. Lezing. Mensen worden steeds ouder. Prof. dr. Rudi Westendorp, bekend geworden door zijn boek Oud worden zonder het te zijn, brengt vanavond zijn stelling naar voren: we worden heel oud en dan is het nodig dat je je lijf in beweging en je vrienden dichtbij houdt. Aula, Minderbroedersberg 4-6. Gratis toegang. - Vr 3 oktober, uur: Maat van alle dingen? Cognitie van mens en mensaap. Lezing Prof. Frans de Waal gaat in deze eerste Eugène Dubois lezing in op de evolutie van de menselijke cognitie. Hij haalt hierbij voorbeelden aan uit zijn eigen onderzoek. Collegezaal, Tongersestraat 53. Gratis toegang. - Ma 6 oktober, 19.30: Feel my love. Film. Deze Vlaamse film volgt ouderen met dementie. Op ontroerende wijze worden hun dagelijkse rituelen in beeld gebracht en de steun die zij krijgen van hun omgeving. Filmtheater Lumière, Bogaardenstraat 40b. Toegang: studenten 4 / overigen 6. Reserveringen: of Mon 6 Oct, 8 pm: The Great War. Why Little Belgium Matters. Lecture. Due to the fact that it was occupied almost completely by the German army, Belgium s role during World War I was both a central and a marginal one. Prof. Sophie De Schaepdrijver will analyse the specific war experience of Belgium in and explain why it leads to a better understanding of the First World War overall. Aula Minderbroedersberg 4-6. Free entrance. - Tue 7 Oct, 8.30 pm: International Comedy Night. Theater/Comedy You never know what will happen when standup comedians are on stage. But if you like surprises and enjoy laughing, come on board tonight s roller coaster of unadorned, unpretentious stand-up comedy. Visit the Studium Generale website for more information about the line-up! Theater aan het Vrijthof, Vrijthof 47. Admission: students 8. Reservations: or Wo 8 okt, uur: Onveranderlijk design. Lezing. Prof. dr. De Rijk praat over de verschillende vormen van onveranderlijkheid in design en de claim die hun makers hebben om daarmee een betere wereld naderbij te brengen. Aula, Tongersestraat 53. Gratis toegang. - Do 9 okt, uur: Darmbacteriën. Lezing. Prof. dr. Savelkoul bespreekt risicofactoren die bijdragen tot de verspreiding van bacteriële infecties en de identificatie en karakteriseragenda Promotie dhr. Martin Humburg, 10.00uur, Promotie dhr. Jochen G. Raimann, 12.00uur, Promotie mw.mr. Mirjam de Mol, 14.00uur, Promotie mw. Véronique Vasseur, 16.00uur, Promotie mw. Marieke Heers, 10.00uur, Promotie mw. Daniela M. Kirchberg, 12.00uur, Promotie mw.drs. Agnes D. Diemers, 14.00uur, Openbare (niet academische)publiekslezing prof.dr. Frans de Waal, 17.00uur, Grote collegezaal TS Promotie dhr. Jiangfeng Du, 10.00uur, Promotie mw. Milka A. Juma, 12.00uur, Inauguratie van mw.prof.dr. Inge F. de Wolf, 16.30uur, Promotie mw. Nicola E. Stanczyk, 14.00uur, Inauguratie van prof.dr. Frank Cörvers, 16.30uur, Promotie dhr. Charles Ibikounle, 14.00uur, Promotie dhr. Dalindyebo B. Shabalala, 16.00uur, Promotie mw. Anna Beckers, 12.00uur, Promotie drs. Gerrit P. Kuijt, 14.00uur, Promotie dhr. Carlos Cadena Gaitán, 16.00uur, Promotie mw. Bianca W.J. van Bree, 10.00uur, Promotie dhr. Francois Lafond, 12.00uur, Promotie dhr. Gustavo M. Arosemena Solórzano, 14.00uur, Inauguratie van prof.dr. Stef P.J. Kremers, 16.30uur, Promotie dhr. Siqi Chen, 16.00uur, MBB Promotie dhr. Daniel Keszthelyi, 14.00uur, Promotie dhr. Jan Feld, 12.00uur, MBB Promotie drs. Emmanuel Rios Velazquez, 14.00uur, Promotie dhr. Fritz Renner, 16.00uur, Promotie drs. Milan S. Geybels,12.00uur, Promotie ms. Luciana Cingolani, 14.00uur, Promotie mw. Dinh Thi Huyen Thanh, 16.00uur, Promotie dhr. Vladimir S. Gordeev, 10.00uur, Promotie mw. Floortje M.E.G. Steegh, 10.00uur, Promotie mw. M.M.E. Coolsen, 12.00uur, Promotie mw.drs. Noémi C. van Nie- Visser, 14.00uur, Promotie mw. Olga J. Skriabikova, 16.00uur,

13 2 oktober 2014 Observant 6 13 mededelingen van de faculteiten en servicecentra / announcements ing van antibioticaresistente bacteriën die een wereldwijde bedreiging vormen. Aula Minderbroedersberg 4-6. Gratis toegang. For more information about these and other events visit our website: See you soon, at Studium Generale! Subsidies Universiteitsfonds Limburg Het Universiteitsfonds Limburg verstrekt onder bepaalde voorwaarden subsidie aan congressen, projecten en onderzoek. Bent u bezig met het organiseren van een congres? Een symposium? Of heeft u een bijzonder nieuw onderzoeksvoorstel? Dan kan het Universiteitsfonds Limburg u wellicht helpen uw ambitie te realiseren. Een subsidie aanvragen kan door middel van het aanvraagformulier. Deze is te downloaden van de website: Universiteitsbibliotheek Extra openingstijden Universiteitsbibliotheek oktober 2014 Bibliotheek Binnenstad: - maandag 4 oktober t/m vrijdag 10 oktober: (vanaf information desk gesloten) - zaterdag 11 oktober: (van en vanaf information desk gesloten) - zondag 12 oktober: (information desk gesloten) - maandag 13 oktober t/m vrijdag 17 oktober: (vanaf information desk gesloten) - zaterdag 18 oktober: (van en vanaf information desk gesloten) - zondag 19 oktober: (information desk gesloten) - maandag 20 oktober t/m woensdag 22 oktober: (vanaf information desk gesloten) Bibliotheek Randwyck - zaterdag 4 oktober: (information Interne vacatures desk gesloten) - zondag 5 oktober: (information desk gesloten) - zaterdag 11 oktober: (information desk gesloten) - zondag 12 oktober: (information desk gesloten) - zaterdag 18 oktober: (information desk gesloten) - zondag 19 oktober: (information desk gesloten) Bonnefanten Learning Spaces - zaterdag 11 oktober: zondag 12 oktober: zaterdag 18 oktober: zondag 19 oktober: University Library Extra opening hours University Library October 2014 Inner City Library: - Monday 4 October until Friday 10 October: (from information desk closed) - Saturday 11 October: (from and from information desk closed) - Sunday 12 October: (information desk closed) - Monday 13 October until Friday 17 October: (from information desk closed) - Saturday 18 October: (from and from information desk closed) - Sunday 19 October: (information desk closed) - Monday 20 October until Wednesday 22 October: (from information desk closed) Randwyck Library: - Saturday 4 October: (information desk closed) - Sunday 5 October: (information desk closed) - Saturday 11 October: (information desk closed) - Sunday 12 October: (information Post Doc, GROW-School for Oncology and Developmental Biology, Department Toxicogenomics, FHML, 38 hours Vacancy number: AT (herhaalde oproep) (Senior) Studentendecaan bij de afdeling Studentenbegeleiding, SSC, 38 uur, schaal 11 Vacaturenummer: AT Front Officer, UCM, 38 hours, scale 6 Vacancy number: AT Assistant Admissions Officer, UCM, 19 hours, scale 7 Vacancy number: AT desk closed) - Saturday 18 October: (information desk closed) - Sunday 19 October: (information desk closed) Bonnefanten Learning Spaces: - Saturday 11 October: Sunday 12 October: Saturday 18 October: Sunday 19 October: Vertrouwenspersoon Als student of medewerker kun je op je studie of werkplek last hebben van ongewenst gedrag, zoals (seksuele) intimidatie, agressie, pesten, of ongelijke behandeling. De ervaring leert dat de meeste mensen dit eerst zelf proberen op te lossen. In sommige situaties kun je de hulp van de vertrouwenspersoon goed gebruiken. Zij is volstrekt onafhankelijk, en kan je tips en adviezen geven, maar ook tot een interventie besluiten. Schroom daarom niet om haar te benaderen. Marloes Rikhof is bereikbaar via (m.rikhof@maastrichtuniversity.nl) of tel ( ). Confidential advisor Being a student or employee you can experience undesirable behavior, like (sexual) harassment, aggression, bullying or unequal treatment. Usually people try to solve this by their selves, but sometimes it is wise to call in the confidential advisor. She works totally independent, she may give you advise and she also can decide to intervene. Don t hesitate to contact her. Marloes Rikhof is available by mail (m.rikhof@ maastrichtuniversity.nl) or by phone ( ). Studenten / Students Studenten Service Centrum Visitors Centre - Informatiebalie: Bonnefantenstraat 2 De bezoektijden zijn: maandag t/m vrijdag uur. Callcentre: De openingstijden zijn: maandag t/m vrijdag uur. Voor vragen m.b.t. (her)inschrijvingen en voor het maken van afspraken met studentendecanen en studentenpsychologen; of study@maastrichtuniversity.nl. Studentendecanen: Een afspraak met de studentendecaan kun je maken via het Callcentre tel of bij de Informatiebalie Visitors Centre. Voor meer informatie: studentenbegeleiding Steunpunt Disability Management: Voor studenten, docenten en andere geïnteresseerden: Alles wat je wilt weten over studeren met een functiebeperking. Bel of stuur een . Meer informatie is ook te vinden op www. maastrichtuniversity.nl/disability Openingsuren: maandag tot en met donderdag van tot uur tel Studentenpsychologen: Voor een gesprek met de studentenpsychologen Maddy Meijers, Wendy Geijen of Greet Kellens kun je een afspraak maken bij voorkeur via het Callcentre tel en anders via het secretariaat tel (iedere donderdagmiddag). UM Career Services UM Career Services begeleidt studenten op een professionele en persoonlijke manier met vragen over studiekeuze & loopbaanplanning. Een Quick Career Advice wordt aangeboden als eerste service. Wanneer je dieper op je vragen in wilt gaan biedt UM Career Services ook andere diensten, zoals individuele loopbaanbegeleiding, informatie & voorlichting, trainingen & workshops. Bezoek de website: nl/careerservices Quick Career Advice Helder krijgen wat je wilt, hulp bij het exploreren van je studie- of loopbaanopties, ondersteuning bij je sollicitatiebrief of cv? Voor al deze en andere loopbaan- of studiekeuzevragen maak je gewoon een afspraak voor een gesprek van 15 minuten. Bel voor een afspraak: Online Career Library Op zoek naar online informatie over studie, stage of carrière in binnen- of buitenland? Bezoek de Online Career Library op onze website: Workshops Maandelijks aanbod, zowel Nederlands- als Engelstalig. Enkele voorbeelden van workshops: - Competentieprofiel - Netwerken - Sollicitatiegesprek - CV & sollicitatiebrief - Assessment Centre - Onderhandelen over je arbeidsovereenkomst - De kunst van het kiezen - Ondernemerschap Voor informatie en inschrijven ga naar: www. maastrichtuniversity.nl/careerservices VSB-fonds Beurs Aansluitend aan je Master of Bachelor naar het buitenland? Misschien kom je in aanmerking voor een VSBfonds Beurs! Meer informatie via Voor aanvullende vragen: careerservices@maastrichtuniversity.nl Student Services Centre Visitors Centre - Information desk: Bonnefantenstraat 2 Visiting hours: Monday through Friday 8:30-18:00 hrs. Callcentre: The opening hours are: Monday through Friday 8:30-17:00 hrs. For questions about registration, study information packages and appointments with student deans and student psychologists: or study@maastrichtuniversity. nl. Student deans: For an appointment with a student dean, call: (callcentre) or go to the Infor- Voor uitgebreide informatie, raadpleeg de website Ga naar de link Medewerkers en vervolgens naar Vacature-aanbod (onderaan de pagina). Klik daarna op Academic Transfer. De vacante functies zijn onderverdeeld in interne en externe vacatures. Schriftelijke sollicitaties o.v.v. vacaturenummer op brief en envelop (of elektronisch solliciteren via de vacaturewebsite) binnen 10 kalenderdagen richten aan de afdeling HRM van de betreffende faculteit of beheerseenheid (Postbus 616, 6200 MD Maastricht). De vacatures staan open voor interne kandidaten (medewerkers en uitkeringsgerechtigden van de UM). SPICY CLASSICS Bonbonnière, Thursday Oct 9th 2014 grab a bite of music!

14 14 Observant 6 2 oktober 2014 mededelingen van de faculteiten en servicecentra / announcements mation Desk of the Visitors Centre. For more information: studentguidance Service Desk Disability Management For students, faculty and everyone else who is interested: Everything you want to know about studying with a disability. Call or send an . More information: Office Hours: Monday until Thursday from 11:00 till 13:00 hrs. Tel Student psychologists: For an appointment with one of the student psychologists Maddy Meijers, Wendy Geijen or Greet Kellens, preferably call: (callcentre). If you are not comfortable with that, call the secretary: (every Thursday afternoon). UM Career Services UM Career Services provides students with professional counselling and advice on all issues of career planning & study program. A Quick Career Advice is offered as a first service. When you need a more in-depth consultation to your questions, UM Career Services also offers other services: individual career counselling, information & education, workshops & training. Visit the website: careerservices Quick Career Advice Do you need help with the exploration of your career options, with the identification of what you want, or support with your letter of application or CV? For these and all other career questions, just book a 15 minute face-to-face session. For an appointment, call: Online Career Library Looking for online information on study or career in the Netherlands or abroad? Visit the Online Career Library on our website: www. maastrichtuniversity.nl/careerservices. Workshops Offered monthly in Dutch and English. Examples of workshops: - Discover your competences - Networking - Job interview - CV & letter of application - Assessment Centre - Employment contract & negotiations - The art of choosing - Entrepreneurship For information + subscription: UM SPORT Lidmaatschappen per oktober: Tarieven regulier studenten lidmaatschap (oktober 14 t/m 31 augustus 15) Sign Up: 32 Sports: 67 Gym: 112 Voor tarieven van andere ledencategorieën en uitleg lidmaatschappen, zie website. NB. Nieuw in de fitness? Eerst de verplichte fitness intake volgen ( 5). Sportcentrum Randwyck gesloten 11 oktober Zaterdag 11 oktober is Sportcentrum Randwyck (inclusief balie en fitness) gesloten in verband met de jaarlijkse trainingsdag van het UM SPORT personeel. StartRunning cursus Ben jij een beginnende hardloper en wil je op een leuke en verantwoorde manier jouw hardloopskills verbeteren? Doe dan mee met de StartRunning cursus van UM SPORT! De cursus start maandag 13 oktober en bestaat uit 10 trainingen. Onder leiding van een ervaren hardlooptrainer werk je in groepsverband aan je uithoudingsvermogen en hardlooptechniek. Na het volgen van de cursus ben je in staat om minimaal 6 km rennend af te leggen en kun je bijvoorbeeld meerennen met Zweit veur Leid op zondag 11 januari. Zie de UM SPORT website voor meer informatie en registratie. UM SPORT webshop: De webshop is beschikbaar voor UM studenten en UM medewerkers, 24 uur per dag, 7 dagen per week, om lidmaatschappen te bestellen en in te schrijven voor cursussen. Openingstijden balie Sportcentrum Randwyck: Maandag t/m vrijdag: Zaterdag en zondag: Neem je bankpas mee, contant geld wordt niet aangenomen. Internet: um-sport@maastrichtuniversity.nl Facebook: Memberships October 2014 Student rate, regular membership (October 14 till 31 August 2015) Sign Up: 32 Sports: 67 Gym: 112 For rates other member categories and information about the memberships, see UM SPORT website. Note! New gym member? Sign up for the mandatory fitness intake ( 5). Sport Centre Randwyck closed 11 October Saturday 11 October Sport Centre Randwyck (including the front desk and gym) is closed due to the annual staff training day of UM SPORT. StartRunning course Are you starting to run and do you want to improve your running skills in a fun and responsible way? Then join the StartRunning course of UM SPORT! The course starts Monday 13 October hrs and consists of 10 training sessions. Under the supervision of an experienced running coach in a group you will gradually improve your stamina, running technique and posture. After completing the course you will be able to run 6 km without stopping! You can participate in great running events such as Zweit veur Leid right here in Maastricht on Sunday 11 January See the UM SPORT website for more information and registration. UM SPORT web shop: Available to UM students and UM employees to order and pay memberships online and sign up for courses. Opening hours front desk Sports Centre Randwyck: Monday through Friday: 8.30AM PM Saturday and Sunday: 10.00AM 5.00PM Bring your bank or credit card, sorry, no cash! Internet: um-sport@maastrichtuniversity.nl Facebook: Tafelstraat 13 There is another world and it is inside this one -Paul Éluard Tafelstraat 13, the Ecumenical Student Chaplaincy of Maastricht is located only a one minute walk away from the inner city library. T13 organizes a variety of events besides the regular activities like Tafelen, Film & Philosophy and Taizé meetings. If you want to know more about our activities, please check out (and like) our Facebook page and/or website! Tafelstraat 13 Join the conversation! Studentenverenigingen en studentenorganisaties Sports Council MUSST The board of the MUSST consists of: Imke Verbeek (president) Denise Leenders (secretary) Cato Vrouwenraets (treasurer) Anita Engels (PR & Sponsorship) The office is located at Sportcentre Randwyck. Opening hours: Monday-Friday bestuur@musst.nl Webpage: AIESEC AIESEC is een internationale studentenorganisatie die internships faciliteert in 111 landen verspreid over de hele wereld. Wil jij andere culturen ervaren en je horizon verbreden? Wil jij weten hoe is het om in landen als Maleisië, Argentinië, Kenia of Nieuw Zeeland te wonen? Met AIESEC kun je zowel ontwikkelings- als management internships doen variërend van 6 weken tot 1,5 jaar! Wil je geen studievertraging oplopen? Doe dan een zomerinternship van 6 8 weken! Met alle studierichtingen kun je bij ons terecht. Geïnteresseerd? Kijk op onze website ( voor onze eerstvolgende informatieavond, bel naar of stuur een naar ogxmaastricht@gmail.com. Integrand Maastricht: Stages Integrand is een landelijke non-profit organisatie, geleid door en voor studenten, die voor jou de juiste stage regelt! Via ons is het mogelijk om stage te lopen bij de grote multinationals of de meer regionale bedrijven. Wij bemiddelen voor alle studie richtingen, dus of je nou Economie, Rechten of Gezondheidswetenschappen studeert, Integrand heeft een stage voor jou! Daarbij regelen wij ook business courses bij verschillende grotere bedrijven! Op zoek naar een uitdagende Economische en Rechten stage of liever iets doen op een ander gebied? Stages in alle soorten en maten van 2 tot 6 maanden met uiteenlopende vergoedingen ( ) zijn te bekijken op onze website! Interesse in een stage? Schrijf je in via www. integrand.nl en reageer! Mocht je nog vragen hebben, kun je ons bereiken via tel: of maastricht@integrand.nl. Faculty of Arts and Social Sciences (fasos) Office of Student Affairs: Grote Gracht Visiting hours: Monday/Tuesday/ Thursday/Friday: 10:00 12:30 hrs and 13:30 16:00 hrs during course periods. On Wednesday s and during course free periods closed. Adjusted opening hours during summer: check the Student Intranet. All information for students is available on the Student Intranet: My UM -> My FASoS -> Student Intranet. Not found the answer on your question? Please go to: Important study related announcements will be communicated via the weekly digital newsletter (MAS) on your student account. You can find the (MAS) newsletter Archive at: My UM -> My FASoS -> Student Intranet -> Study related communication sources. Student advisor Bachelor Arts and Culture / Cultuurwetenschappen, Masters in Arts and Culture: Miranda van den Boorn: m.vandenboorn@maastrichtuniversity.nl Tel: Visiting hours: Monday, Thursday, Friday, and by appointment Location: Room E-0.01, Grote Gracht Student advisor Bachelor European Studies and Masters in Social and Political Sciences: Drs Pia Harbers: p.harbers@maastrichtuniversity.nl Tel: Visiting hours: Daily and by appointment. Location: Room B-0.14, Grote Gracht Student Association Concordantia Open office hours: Monday Friday Contact us: Concordantia@maastrichtuniversity.nl Check out our website for daily updates: www. Concordantia.nl. Join us on facebook: com/concordantia. Orakel Study Association for Arts & Culture and Cultuurwetenschappen. orakel@maastrichtuniversity.nl Tel.: Website: Maastricht Orakel on internet: The Student Representatives We are the legal advisory board to the faculty and subdivided in various subgroups. Each of the committees consists of students who are representative for their own field and meet on a regular basis with the faculty staff. Contact us for any concerns surrounding study programmes of facilities. Visiting Address: Grote Gracht 86, 6211 SZ Maastricht Postal Address: P.O. Box 616, 6200 MD Maastricht studentrep@maastrichtuniversity.nl Faculty of Health, Medicine and Life Sciences Mireille Knubben tel , voor vrij uur, mireille.knubben@ maastrichtuniversity.nl Student Council Health and Life Sciences Do you ever encounter problems in your study or do you have your own ideas about innovations or changes within your study or faculty? We are the Student Council Health and Life Sciences, the student representatives for HS, BMS and EPH (BA/MA) and we have a say in almost all levels within the university about innovations and changes in the studies, faculty and even within the university. Every Thursday (except exam weeks), we have a walk-in hour from to 13.30h where students can come to us with problems or ideas. We are located in the first room when you walk up the stairs on the footbridge (k2.497). In addition, you can also reach us via our website: or like our Facebook page Student Council Health & Life Sciences to stay up to date. Faculty of Humanities and Sciences The Department of Knowledge Engineering Faculty of Humanities and Sciences (comm./study associ.) Kennistechnologie/ Knowledge Engineering, Student Affaires Office DKE, Bouillonstraat 8-10, room 0.004, tel bo-dke@maastrichtuniversity.nl, before Friday hours Opening hours Student Affairs office: Monday till Friday: & hours. Schedules: Eleum or the informationboard and TV screen in the hall.

15 2 oktober 2014 Observant 6 15 mededelingen van de faculteiten en servicecentra / announcements Faculty of Law FdR/ Faculty of Law (vakgr./comm.studiever): Education Office, Georgia Kalivas, Bouillonstraat 1-3, T , g.kalivas@maastrichtuniversity.nl before Friday hours Actuele informatie van het Opleidingsinstituut kun je raadplegen via My UM Portal > Mijn FdR. Openingstijden Onderwijsbalie De openingstijden van de Onderwijsbalie zijn: Maandag t/m vrijdag van uur. Voor vragen kun je ons ook telefonisch bereiken ( ) of via Contactformulier Rechten. Stages Informatie: My UM Portal > Mijn FdR > Onderwijs > Stages. TOETSROOSTER BLOK FdR EXAMINATION SCHEDULE COURSE PERIOD LAW FACULTY MONDAY 20 OCTOBER H MECC TAX2001 Hoofdzaken Formeel Belastingrecht IER2011 International and European Law IER4021 International Law and Globalisation H MECC CRI4015 Psychology and Law LAW2006 European Human Rights MET4008 Rechtspsychologie en Bewijs PRI4007 Ondernemingsrecht TAX4005 European Value Added Tax TUESDAY 21 OCTOBER H MECC IER4006 Advanced European law PRI3002 Inleiding Ondernemings- en Faillissementsrecht H MECC CRI4002 Verdieping Strafprocesrecht PRI3009 Comparative Property Law PUB4020 Verdieping Bestuursprocesrecht WEDNESDAY 22 OCTOBER H MECC IER4008 International Dispute Settlement PRI1002 An Introduction to Law H MECC CRI4016 Forensic psychopathology MET1001 Inleiding in de Rechtswetenschap PUB3003 European Administrative Law (Jean Monnet) THURSDAY 23 OCTOBER H MECC IER4002 International Trade Law PRI3001 Goederenrecht (Bachelor) TAX4001 Fiscaal Concernrecht H MECC CRI3005 Concepts of Criminal Procedure LAW4042 European Environmental Law PRI4001 Rechtshandeling en Overeenkomst EXAMS IPKM 1 (LAW5013/LAW5014/ LAW5026/LAW5032) FRIDAY 24 OCTOBER H MECC TAX3001 Bedrijfseconomie voor Juristen PUB4014 Arbeidsrecht TOETSLOCATIE / EXAM LOCATION: MECC: Forum 100; Maastricht OPMERKINGEN De mogelijkheid bestaat dat de Examencommissie alsnog besluit dat een of meerdere toetsen mondeling zullen worden afgenomen. De overige blokken zullen op een andere manier getoetst worden, gelieve contact op te nemen met de blokcoördinator of diens secretariaat. PLEASE NOTE The Board of Examiners can still decide that examinations are being held orally. Examination of the remaining courses will be held otherwise, please contact the course coordinator or his/her secretary. TOETSWEEK PERIODE 1 (WEEK VAN 20 OKTOBER 2014) REGLEMENT VAN ORDE tijdens tentamens van Universiteit Maastricht met o.a. Na de officiële aanvangstijd van de toets wordt de student géén toegang verleend tot de ruimte waarin de toets wordt afgenomen. - Indien een student zich niet kan legitimeren tijdens de toets, is hij/zij niet gerechtigd deel te nemen aan de toets dan wel de deelname voort te zetten. - NIEUW! Verbod op dragen van horloges tijdens toetsen - Toiletbezoek beperkt t/m 3 keer bij toetstijd van 3 uur en langer, met toiletkaart te verkrijgen bij surveillant, na inleveren UMkaart (legitimatiebewijs). ZIE REGLEMENT VAN ORDE MAAS- TRICHT UNIVERSITY BIJ TOETSEN OP STUDENTENINTRANET MIJN FDR ORGANISATIE IN DE TOETSHAL - Studenten dienen in de toetshal plaats te nemen in het (de) voor de toets bestemde blok(ken). - Let op de plattegrond, die buiten de toetshal hangt. Daarop zal per toets worden aangegeven waar studenten dienen plaats te nemen. - Zijn er meerdere blokken gereserveerd voor een toets, dan mag u plaatsnemen in een van de blokken op volgorde van ID-nummers (indeling aangegeven op de plattegrond). GEBRUIK BOEKEN/ WETTENBUNDELS BIJ SCHRIFTELIJKE TENTAMENS Ten aanzien van alle boeken en/of wettenbundels die zijn toegestaan bij schriftelijke toetsen geldt dat er niets in de boeken mag zijn bijgeschreven. Dit betekent ook dat er op de tabbladen (behorende bij bepaalde boeken of zelf meegenomen) of op zelf gebruikte memoblaadjes/- stickers NIETS mag zijn bijgeschreven. Het beleid inzake tabs geldt vanzelfsprekend niet voor open boek tentamens. VOOR MEER INFORMATIE OVER EXA- MENS RAADPLEEG MY UM PORTAL / MIJN FDR / TOETSINFORMATIE Recent information from the Education Desk can be found via My UM Portal > My LAW. Opening hours Education Desk The opening hours at the Education Desk are: Monday to Friday from hours. For questions you can also reach us by phone ( ) or via Contact form LAW. Internships Information: My UM Portal > My LAW > Education > Internships. EXAMINATION WEEK PERIOD 1 (WEEK OF OCTOBER 20, 2014) MAASTRICHT UNIVERSITY RULES OF PROCEDURE AND CONDUCT DURING EXAMINATIONS such as: - Once the exam has officially started, students are not allowed to access to the room in which the exam is being held. - If a student cannot provide proof of identity during the examination, s/he is not entitled to take part in or further complete the examination - NEW! IT IS NOT ALLOW TO WEAR WATCHES DURING EXAMS - The toilet visit is limited. It is allowed 3 times during the exam time of 3 hours and longer using a toilet pass students will receive from the invigilator after handing in their UMcard (identity pass) SEE STUDENT INTRANET MY LAW FOR THE PROCEDURE RULES OF CONDUCT DURING EXAMINATIONS MAASTRICHT UNIVERSITY ORGANIZATION IN THE EXAMINA- TION HALL - Students are requested to take place in the examination hall in the block(s) allocated for the exam. This will be indicated on the map hanging outside the exam hall. - If there are more blocks indicated for the same exam you will choose a place in order of ID-number (as indicated on the map). USING BOOKS/ LAW BOOKS / DURING WRITTEN EXAMS With relation to all books and/or law books you are allowed to use during written exams the rule applies that these books may not contain any handwritten notes or other additions. This also means that the accompanying postits/file tabs (or tabs / memo cards / stickers added by the student) may not contain handwritten notes or other additions. The policy on tabs does not apply to open book exams. FOR MORE INFORMATION CON- CERNING EXAMS CHECK MY UM PORTAL / MY LAW / EXAM INFORMA- TION Faculty of Psychology and Neuroscience FPN Education Office UNS40 Level 1. Phone: Post: use the red mailbox in front of the Education Office via askpsy.nl Online Self Service Visit askpsy.nl for Q&A and contact options. Announcements and faculty information is published on EleUM. Opening hours Service Desk FPN Mon. - Fri hrs & hrs. Walk-in hours Student advisors: Mon., Wed. & Fri hrs. Int. Relations Office for outgoing students: Tue. & Thu hrs. FHML is looking for new promoteamers for the Bachelor programme s Biomedical Sciences, European Public Health, Health Sciences and Medicine. We are looking for: Enthusiastic and motivated students Students with good presentation and communicative skills Int. Relations Office for incoming students: Mon.- Fri hrs. Board of Examiners: Mon hrs & Thu hrs Please make an appointment via the Service Desk if you need more than five to ten minutes. Phone: Information for students Ask Psychology (FAQ): askpsy.nl EleUM: Who books what? Academic Calendar: Cancel exams: Maastricht University School of Business and Economics (sbe) SBE: Marketing and Communications, Tongersestraat 53, tel , kopij voor vrij uur, publicrelationssbe@maastrichtuniversity.nl Looking for interesting internships? Try SBE s internship database! - Several internships at Nestlé (@Frankfurt am Main) - Bachelor internship at Simon Kucher (@ Bonn, Köln, Düsseldorf, München) - Master Internship at Magnitude Consulting (@Zeist) - And more.. For more information please check ELEUM > My SBE > Internships > Internship Search. SBE Internship Office Join us Online! Want to know all about the newest internships in the database of SBE s Internship Office? Are you interested in reading what fellow students have to say about their internship? Or do you just want to remain up to date on the relevant regulations? Simple, just follow us on Facebook! SBE Internship Office: looking forward to meeting you! The Internship Office staff is available at the Information Desk in the entrance hall every Monday from hrs hrs for walk-in questions. An appointment is not needed. For longer or more complex questions, or if you want more privacy, you can make an appointment for a meeting with the Internship Office on Thursdays (between hrs hrs) via the Information Desk. We offer you: Challenging job in a dynamic team Maastricht University promoteam training Good payment Interested candidates can send their CV before 10 October 2014 to Ellen Dircks, Marketing & Communications: promoteam-fhml@maastrichtuniversity.nl

16 René Jurre Merel Door Ype Driessen Kan iemand de coassistent losmaken? Mijn appartement stond in brand, en dus ben ik vanaf de tweede verdieping naar beneden gesprongen. Ik heb zes ribben gebroken, bloed inwendig omdat mijn milt is gescheurd en ik kan mijn linkerbeen niet meer bewegen. Nu lig ik op een keiharde plank op een brancard, met een nekkraag om en mijn lichaam stevig vastgegespt. Als we de spoedeisende hulp oprijden, fluistert de arts zachtjes tegen me: Oké, doe je ogen maar dicht. Ik sjoemel een beetje, een gluur tussen mijn wimpers door terwijl ik een kamer in word gereden. Minstens tien mensen in wit staan me op te wachten. Het is meteen een drukte van belang: ik word van de brancard naar een bed getild en voel dat iemand mijn hoofd vasthoudt. Anna, kan je je ogen eens open doen?, hoor ik iemand zeggen. Gehoorzaam open ik mijn ogen een beetje. Heb je ergens pijn?, vraagt een bekend gezicht dat zich over me heen buigt. Errhh-mhmm, kreun ik theatraal. Ik vind dat ik zo wel alert genoeg ben geweest en doe mijn ogen weer half dicht. Ik uit nog wat onverstaanbaar gemurmel als er op mijn ribben en in mijn buik wordt geduwd, maar verder houd ik me stil terwijl steeds meer bekende stemmen mijn situatie bespreken. Hoeveel morfine mag ik geven?, vraagt een verpleegster met wie ik van de week koffie stond te drinken. Is de anesthesist er al? Ik denk dat we moeten intuberen voor we een CT-scan kunnen maken, waarschuwt de spoedeisende hulp-arts waarmee ik gisteren nog een patiënt stond te hechten. Ik denk dat we meteen door moeten naar de OK, vindt de chirurg met wie ik een paar weken terug een weekenddienst meedraaide. Beslissingen worden genomen, knopen doorgehakt en dan is het plan om mijn leven te redden, gemaakt. Mijn hele lichaam voelt inmiddels Illustratie: Simone Golob stram van de harde plank, en dus ben ik blij als ik iemand hoor zeggen: Oké, we zijn klaar hoor. Kan iemand de coassistent losmaken?. Miraculeus genezen van mijn gebroken ribben, inwendige bloeding en gedeeltelijke dwarslaesie, klim ik stijfjes van de tafel af. Ik grijns naar de collega s die om me heen staan, en krijg een knipoog terug. De trauma-oefening is voorbij.

Understanding and being understood begins with speaking Dutch

Understanding and being understood begins with speaking Dutch Understanding and being understood begins with speaking Dutch Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal The Dutch language links us all Wat leest u in deze folder? 1.

Nadere informatie

voltooid tegenwoordige tijd

voltooid tegenwoordige tijd SirPalsrok @meestergijs It has taken me a while to make this grammar explanation. My life has been quite busy and for that reason I had little time. My week was full of highs and lows. This past weekend

Nadere informatie

De grondbeginselen der Nederlandsche spelling / Regeling der spelling voor het woordenboek der Nederlandsche taal (Dutch Edition)

De grondbeginselen der Nederlandsche spelling / Regeling der spelling voor het woordenboek der Nederlandsche taal (Dutch Edition) De grondbeginselen der Nederlandsche spelling / Regeling der spelling voor het woordenboek der Nederlandsche taal (Dutch Edition) L. A. te Winkel Click here if your download doesn"t start automatically

Nadere informatie

Puzzle. Fais ft. Afrojack Niveau 3a Song 6 Lesson A Worksheet. a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel.

Puzzle. Fais ft. Afrojack Niveau 3a Song 6 Lesson A Worksheet. a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel. Puzzle a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel. een beloning voor de winnaar iemand die piano speelt een uitvoering 4 wat je wil gaan doen; voornemens 5 niet dezelfde 6 deze heb je

Nadere informatie

Read this story in English. My personal story

Read this story in English. My personal story My personal story Netherlands 32 Female Primary Topic: SOCIETAL CONTEXT Topics: CHILDHOOD / FAMILY LIFE / RELATIONSHIPS IDENTITY Year: 1990 2010 marriage/co-habitation name/naming court/justice/legal rights

Nadere informatie

B1 Woordkennis: Spelling

B1 Woordkennis: Spelling B1 Woordkennis: Spelling Bestuderen Inleiding Op B1 niveau gaan we wat meer aandacht schenken aan spelling. Je mag niet meer zoveel fouten maken als op A1 en A2 niveau. We bespreken een aantal belangrijke

Nadere informatie

Stars FILE 7 STARS BK 2

Stars FILE 7 STARS BK 2 Stars FILE 7 STARS BK 2 Of course you have seen X-Factor, The Voice or Got Talent on TV or via the Internet. What is your favourite act? Do you like the dancing performances or would you rather listen

Nadere informatie

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK STAFLEU

Nadere informatie

Comics FILE 4 COMICS BK 2

Comics FILE 4 COMICS BK 2 Comics FILE 4 COMICS BK 2 The funny characters in comic books or animation films can put smiles on people s faces all over the world. Wouldn t it be great to create your own funny character that will give

Nadere informatie

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (3) Ons gezelschap helpt gemeenschappen te vormen en te binden (4) De producties

Nadere informatie

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead 7.1 Exploring Combinations of Ten Look at these cubes. 2. Color some of the cubes to make three parts. Then write a matching sentence. 10 What addition sentence matches the picture? How else could you

Nadere informatie

Group work to study a new subject.

Group work to study a new subject. CONTEXT SUBJECT AGE LEVEL AND COUNTRY FEATURE OF GROUP STUDENTS NUMBER MATERIALS AND TOOLS KIND OF GAME DURATION Order of operations 12 13 years 1 ste year of secundary school (technical class) Belgium

Nadere informatie

Love & Like FILE 2 LOVE & LIKE BK 2

Love & Like FILE 2 LOVE & LIKE BK 2 Love & Like I Like You Come a little closer Honey, come a little closer, let me whisper in your ear. Let me tell it to you quietly, So that no one else will hear. 1 File 2 - Love & Like BK2.indd 1 22-7-2014

Nadere informatie

Teksten van de liederen die gospelkoor Inspiration tijdens deze Openluchtdienst zingt.

Teksten van de liederen die gospelkoor Inspiration tijdens deze Openluchtdienst zingt. Don t you worry There s an eternity behind us And many days are yet to come, This world will turn around without us Yes all the work will still be done. Look at ever thing God has made See the birds above

Nadere informatie

1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord

1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord FUTURE TENSE ( TOEKOMENDE TIJD ) Hoe? 1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord Wanneer? Ad 1. Als iets in de toekomst zal gebeuren

Nadere informatie

Vertaling Engels Gedicht / songteksten

Vertaling Engels Gedicht / songteksten Vertaling Engels Gedicht / songteksten Vertaling door een scholier 1460 woorden 23 januari 2002 5,4 399 keer beoordeeld Vak Engels Songtekst 1 Another day in paradise Artiest: Brandy & Ray J She calls

Nadere informatie

Dutch survival kit. Vragen hoe het gaat en reactie Asking how it s going and reaction. Met elkaar kennismaken Getting to know each other

Dutch survival kit. Vragen hoe het gaat en reactie Asking how it s going and reaction. Met elkaar kennismaken Getting to know each other Dutch survival kit This Dutch survival kit contains phrases that can be helpful when living and working in the Netherlands. There is an overview of useful sentences and phrases in Dutch with an English

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to attend the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Thursday 16 June 2016. During this

Nadere informatie

Engels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1

Engels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Woordkennis 1 Bestuderen Hoe leer je 2000 woorden? Als je een nieuwe taal wilt spreken en schrijven, heb je vooral veel nieuwe woorden nodig. Je

Nadere informatie

irregular verbs onregelmatige werkwoorden

irregular verbs onregelmatige werkwoorden SirPalsrok @meestergijs Wanneer je een zin maakt, zul je iets moeten doen met een werkwoord. Je kan tenslotte niet het hele werkwoord gebruiken bij elk onderwerp. Bijvoorbeeld: spelen Wij spelen volleybal.

Nadere informatie

1. In welk deel van de wereld ligt Nederland? 2. Wat betekent Nederland?

1. In welk deel van de wereld ligt Nederland? 2. Wat betekent Nederland? First part of the Inburgering examination - the KNS-test Of course, the questions in this exam you will hear in Dutch and you have to answer in Dutch. Solutions and English version on last page 1. In welk

Nadere informatie

Houdt u er alstublieft rekening mee dat het 5 werkdagen kan duren voordat uw taalniveau beoordeeld is.

Houdt u er alstublieft rekening mee dat het 5 werkdagen kan duren voordat uw taalniveau beoordeeld is. - Instructie Deze toets heeft als doel uw taalniveau te bepalen. Om een realistisch beeld te krijgen van uw niveau,vragen we u niet langer dan één uur te besteden aan de toets. De toets bestaat uit twee

Nadere informatie

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn Chapter 4 Understanding Families In this chapter, you will learn Topic 4-1 What Is a Family? In this topic, you will learn about the factors that make the family such an important unit, as well as Roles

Nadere informatie

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN STAFLEU

Nadere informatie

S e v e n P h o t o s f o r O A S E. K r i j n d e K o n i n g

S e v e n P h o t o s f o r O A S E. K r i j n d e K o n i n g S e v e n P h o t o s f o r O A S E K r i j n d e K o n i n g Even with the most fundamental of truths, we can have big questions. And especially truths that at first sight are concrete, tangible and proven

Nadere informatie

Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition)

Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Stichting tegen Kanker Click here if your download doesn"t start automatically Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Stichting tegen Kanker

Nadere informatie

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Tijd 09.15 09.45 Je bent op de Open dag, wat nu? Personal welcome international visitors 10.00 10.45 Je bent op de

Nadere informatie

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Inger Anneberg, anthropologist, post doc, Aarhus University, Department of Animal Science Jesper Lassen, sociologist, professor, University

Nadere informatie

THE LANGUAGE SURVIVAL GUIDE

THE LANGUAGE SURVIVAL GUIDE DUTCH THE LANGUAGE SURVIVAL GUIDE 4 0 0 W O R D S T O G E T S T A R T E D I N A N Y L A N G U A G E BY THE FOREIGN LANGUAGE COLLECTIVE Verbs Werkwoorden To be zijn I ik ben You jij bent He/She/It hij/zij/het

Nadere informatie

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition)

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Click here if your download doesn"t start automatically Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Een vrouw, een kind en azijn (Dutch

Nadere informatie

International Leiden Leadership Programme

International Leiden Leadership Programme International Leiden Leadership Programme Information Evening 1 November 2016 Universiteit Leiden.. LLP Programme team Menno Mennes Lucille Brakefield Janna van Helden Ratna Lachmansingh Programme Bij

Nadere informatie

3 I always love to do the shopping. A Yes I do! B No! I hate supermarkets. C Sometimes. When my mother lets me buy chocolate.

3 I always love to do the shopping. A Yes I do! B No! I hate supermarkets. C Sometimes. When my mother lets me buy chocolate. 1 Test yourself read a Lees de vragen van de test. Waar gaat deze test over? Flash info 1 In the morning I always make my bed. A Yes. B No. C Sometimes, when I feel like it. 2 When I see an old lady with

Nadere informatie

VOORZETSELS. EXERCISE 1 Bestudeer de bovenstaande voorzetsels en zinnen goed!

VOORZETSELS. EXERCISE 1 Bestudeer de bovenstaande voorzetsels en zinnen goed! ENGLISH, WE WILL DO BETTER! LESSON EIGHT VOORZETSELS at three o'clock = om drie uur around three o'clock = rond drie uur by three o'clock = tegen drie uur before Saturday = voor zaterdag for a week = voor

Nadere informatie

Appendix A: List of variables with corresponding questionnaire items (in English) used in chapter 2

Appendix A: List of variables with corresponding questionnaire items (in English) used in chapter 2 167 Appendix A: List of variables with corresponding questionnaire items (in English) used in chapter 2 Task clarity 1. I understand exactly what the task is 2. I understand exactly what is required of

Nadere informatie

een kopie van je paspoort, een kopie van je diploma voortgezet onderwijs (hoogst genoten opleiding), twee pasfoto s, naam op de achterkant

een kopie van je paspoort, een kopie van je diploma voortgezet onderwijs (hoogst genoten opleiding), twee pasfoto s, naam op de achterkant Vragenlijst in te vullen en op te sturen voor de meeloopochtend, KABK afdeling fotografie Questionnaire to be filled in and send in before the introduction morning, KABK department of Photography Stuur

Nadere informatie

HANDBOEK HARTFALEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

HANDBOEK HARTFALEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM HANDBOEK HARTFALEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM READ ONLINE AND DOWNLOAD EBOOK : HANDBOEK HARTFALEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN Click button to download this ebook READ ONLINE AND DOWNLOAD

Nadere informatie

Duurzaam projectmanagement - De nieuwe realiteit van de projectmanager (Dutch Edition)

Duurzaam projectmanagement - De nieuwe realiteit van de projectmanager (Dutch Edition) Duurzaam projectmanagement - De nieuwe realiteit van de projectmanager (Dutch Edition) Ron Schipper Click here if your download doesn"t start automatically Duurzaam projectmanagement - De nieuwe realiteit

Nadere informatie

Programmaoverzicht Bachelor Open dag

Programmaoverzicht Bachelor Open dag Programmaoverzicht Bachelor Open dag 11 2017 Ronde en tijd Openingsronde 09.00-09.30 uur Sessies en activiteiten Waarom Tilburg University? Informatiesessie met de rector magnificus en een student van

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 15 June 2018

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 15 June 2018 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to participate in the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Friday, 15 June 2018. This

Nadere informatie

Vergaderen in het Engels

Vergaderen in het Engels Vergaderen in het Engels In dit artikel beschrijven we verschillende situaties die zich kunnen voordoen tijdens een business meeting. Na het doorlopen van deze zinnen zal je genoeg kennis hebben om je

Nadere informatie

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen.

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen. Lesbrief Les 2.1: My family Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen. Nouns: brother, sister, cousin, mother, father, aunt, uncle, grandmother,

Nadere informatie

Value based healthcare door een quality improvement bril

Value based healthcare door een quality improvement bril Rotterdam, 7 december 2017 Value based healthcare door een quality improvement bril Ralph So, intensivist en medisch manager Kwaliteit, Veiligheid & Innovatie 16.35-17.00 uur Everybody in healthcare really

Nadere informatie

Free time! Better skills. Free time with Brenda and Brian. Worksheet

Free time! Better skills. Free time with Brenda and Brian. Worksheet 1 Free time! read a Stel je hebt een dag vrij van school. Schrijf op wat je dan gaat doen. b Lees de tekst en schrijf op welke dingen Brian en Brenda voorstellen om te doen op een vrije dag. Free time

Nadere informatie

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas University of Groningen Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version

Nadere informatie

Empowerment project. Driejarig project van Rotaryclub Rhenen-Veenendaal

Empowerment project. Driejarig project van Rotaryclub Rhenen-Veenendaal Empowerment project Awasi Kenya Driejarig project van Rotaryclub Rhenen-Veenendaal Empowerment*van* kinderen*in*kenia De#afgelopen#drie#jaren# hebben#we#met#steun#van#de# Rotaryclub##Rhenen: Veenendaal#een#

Nadere informatie

Grammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1

Grammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1 Grammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1 Vraagzinnen: Je kunt in het Engels vraagzinnen maken door vaak het werkwoord vooraan de zin te zetten. Bijv. She is nice. Bijv. I am late. Bijv. They are

Nadere informatie

It s all about the money Group work

It s all about the money Group work It s all about the money Group work Tijdsduur: 45 minuten Kernwoorden: money (geld) coin (munt), banknote (bankbiljet), currency (munteenheid) Herhalings-/uitbreidingswoorden: debate (debat), proposal

Nadere informatie

Introduced: Unit Word Kindergarten 1 and Kindergarten 1 I Kindergarten 1 like Kindergarten 1 the Kindergarten 2 a Kindergarten 2 see Kindergarten 2

Introduced: Unit Word Kindergarten 1 and Kindergarten 1 I Kindergarten 1 like Kindergarten 1 the Kindergarten 2 a Kindergarten 2 see Kindergarten 2 Kindergarten 1 and Kindergarten 1 I Kindergarten 1 like Kindergarten 1 the Kindergarten 2 a Kindergarten 2 see Kindergarten 2 to Kindergarten 2 we Kindergarten 3 are Kindergarten 3 come Kindergarten 3

Nadere informatie

Zo werkt het in de apotheek (Basiswerk AG) (Dutch Edition)

Zo werkt het in de apotheek (Basiswerk AG) (Dutch Edition) Zo werkt het in de apotheek (Basiswerk AG) (Dutch Edition) C.R.C. Huizinga-Arp Click here if your download doesn"t start automatically Zo werkt het in de apotheek (Basiswerk AG) (Dutch Edition) C.R.C.

Nadere informatie

Buy Me FILE 5 BUY ME BK 2

Buy Me FILE 5 BUY ME BK 2 Buy Me FILE BUY ME BK Can you resist all those incredible products that all seem to be screaming: Buy Me! Every day we see them on TV during the commercial break: the best products in the world. How would

Nadere informatie

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition)

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Click here if your download doesn"t start automatically Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Een vrouw, een kind en azijn (Dutch

Nadere informatie

- werkwoord + ed ( bij regelmatige werkwoorden ) - bij onregelmatige werkwoorden de 2 e rij ( deze moet je dus uit je hoofd leren )

- werkwoord + ed ( bij regelmatige werkwoorden ) - bij onregelmatige werkwoorden de 2 e rij ( deze moet je dus uit je hoofd leren ) PAST SIMPLE TENSE ( onvoltooid verleden tijd ) Hoe? vervoeging - werkwoord + ed ( bij regelmatige werkwoorden ) - bij onregelmatige werkwoorden de 2 e rij ( deze moet je dus uit je hoofd leren ) van bijv,

Nadere informatie

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate Van Non-Corporate naar Corporate In MyDHL+ is het mogelijk om meerdere gebruikers aan uw set-up toe te voegen. Wanneer er bijvoorbeeld meerdere collega s van dezelfde

Nadere informatie

Archief Voor Kerkelijke Geschiedenis, Inzonderheid Van Nederland, Volume 8... (Romanian Edition)

Archief Voor Kerkelijke Geschiedenis, Inzonderheid Van Nederland, Volume 8... (Romanian Edition) Archief Voor Kerkelijke Geschiedenis, Inzonderheid Van Nederland, Volume 8... (Romanian Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Archief Voor Kerkelijke Geschiedenis, Inzonderheid

Nadere informatie

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Tijd 09.15 09.45 Je bent op de Open dag, wat nu? Personal welcome international visitors 10.00 10.45 Je bent op de

Nadere informatie

150 ECG-problemen (Dutch Edition)

150 ECG-problemen (Dutch Edition) 150 ECG-problemen (Dutch Edition) John R. Hampton, Piet Machielse Click here if your download doesn"t start automatically 150 ECG-problemen (Dutch Edition) John R. Hampton, Piet Machielse 150 ECG-problemen

Nadere informatie

Preschool Kindergarten

Preschool Kindergarten Preschool Kindergarten Objectives Students will recognize the values of numerals 1 to 10. Students will use objects to solve addition problems with sums from 1 to 10. Materials Needed Large number cards

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 22 June 2017

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 22 June 2017 www.iuscommune.eu INVITATION Ius Commune Masterclass 22 June 2017 Amsterdam Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to participate in the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers,

Nadere informatie

APPROACHING THE FAMILY

APPROACHING THE FAMILY 1 Journalists Workshop Organ Donation and Transplantation APPROACHING THE FAMILY COLENBIE LUC TRANSPLANTATION COORDINATION 9 October 2012 2 Everybody arriving hospital Start the fight for saving life Family

Nadere informatie

Uw mening telt! Onderwerp: aankondiging vragenlijst wel of niet afsluiten groene hoven. Beste bewoner(s),

Uw mening telt! Onderwerp: aankondiging vragenlijst wel of niet afsluiten groene hoven. Beste bewoner(s), Uw mening telt! Is het afsluiten van de groene hoven een goed idee? Wij horen het graag van u. Vanaf maandag 11 juni komen enquêteurs bij u langs om u daarover een aantal vragen te stellen. Onderwerp:

Nadere informatie

20 twenty. test. This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text.

20 twenty. test. This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text. 9006625806_boek.indd 1 31/08/16 15:26 1 6 test This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text. living room kitchen bedroom toilet

Nadere informatie

Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City!

Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City! 1 Meet and greet read Lees de tekst. Wat is de prijs die je kunt winnen? early too late on time vroeg te laat op tijd Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City! Do you have a special

Nadere informatie

A2 Workshops Grammatica Heden

A2 Workshops Grammatica Heden Bestuderen Present Simple Normaal Hoe maak je de Present Simple? Kijk eerst maar even naar het volgende rijtje. I You He She It We You see see sees sees sees see see They see Je ziet dat het heel eenvoudig

Nadere informatie

!!!! Wild!Peacock!Omslagdoek!! Vertaling!door!Eerlijke!Wol.!! Het!garen!voor!dit!patroon!is!te!verkrijgen!op! Benodigdheden:!!

!!!! Wild!Peacock!Omslagdoek!! Vertaling!door!Eerlijke!Wol.!! Het!garen!voor!dit!patroon!is!te!verkrijgen!op!  Benodigdheden:!! WildPeacockOmslagdoek VertalingdoorEerlijkeWol. Hetgarenvoorditpatroonisteverkrijgenopwww.eerlijkewol.nl Benodigdheden: 4strengenWildPeacockRecycledSilkYarn rondbreinaaldnr8(jekuntnatuurlijkookgewonebreinaaldengebruiken,maar

Nadere informatie

Free Electives (15 ects)

Free Electives (15 ects) Free Electives (15 ects) Information about the Master RE&H (and the free electives) can be found at the following page: http://www.bk.tudelft.nl/en/about-faculty/departments/real-estate-and-housing/education/masterreh/free-electives/

Nadere informatie

2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED

2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED 2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED 0 - -19 1 WELCOME TO SUNEX DISTRIBUTOR PORTAL This user manual will cover all the screens and functions of our site. MAIN SCREEN: Welcome message. 2 LOGIN SCREEN:

Nadere informatie

In the classroom. Who is it? Worksheet

In the classroom. Who is it? Worksheet In the classroom 1 Lees wat de meester doet als hij s morgens op school komt. Lees ook wat een leerling doet. Wie van de twee doet het meest voordat de les begint? First, I go to my desk and take out my

Nadere informatie

Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb of niet compleet

Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb of niet compleet 1 2 3 4 MATERIAL PREPARING LESSON ATTITUDE TOWARD WORK Ik kom er vaak tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet

Nadere informatie

Persoonlijke informatie / Personal information

Persoonlijke informatie / Personal information LOB-cv Answers Persoonlijke informatie / Personal information Naam / Name Place of residence Woonplaats Country of residence School / School Nationaliteit / Nationality Geboortedatum / Date-of-birth Place-of-birth

Nadere informatie

Example. Dutch language lesson. Dutch & German Language Education Pieter Wielick

Example. Dutch language lesson. Dutch & German Language Education Pieter Wielick Example Dutch language lesson Demonstrative Adjectives Close: dit and deze `dit' agrees with `het' and is used to indicate objects that are close, like `this' in English. `deze' agrees with `de' and is

Nadere informatie

Disclosure belofte. Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen. Doel van de patient staat centraal

Disclosure belofte. Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen. Doel van de patient staat centraal Disclosure: belofte Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen Ik zal aan de patiënt geen schade doen Ik luister en zal hem goed inlichten Disclosure: belofte Ik stel het belang

Nadere informatie

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition)

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Click here if your download doesn"t start automatically Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Een vrouw, een kind en azijn (Dutch

Nadere informatie

Online Resource 1. Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance

Online Resource 1. Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance Online Resource 1 Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance Journal: Higher Education Authors: Anja J. Boevé, Rob R. Meijer, Roel J. Bosker, Jorien

Nadere informatie

De ondernemende psychotherapeut (Dutch Edition)

De ondernemende psychotherapeut (Dutch Edition) De ondernemende psychotherapeut (Dutch Edition) Dick Bouman Click here if your download doesn"t start automatically De ondernemende psychotherapeut (Dutch Edition) Dick Bouman De ondernemende psychotherapeut

Nadere informatie

My Inspiration I got my inspiration from a lamp that I already had made 2 years ago. The lamp is the you can see on the right.

My Inspiration I got my inspiration from a lamp that I already had made 2 years ago. The lamp is the you can see on the right. Mijn Inspiratie Ik kreeg het idee om een variant te maken van een lamp die ik al eerder had gemaakt. Bij de lamp die in de onderstaande foto s is afgebeeld kun je het licht dimmen door de lamellen open

Nadere informatie

NETWORK CHARTER. #ResourceEfficiency

NETWORK CHARTER. #ResourceEfficiency NETWORK CHARTER 1 WHAT IS THE EREK NETWORK? EREK stands for the European Resource Efficiency Knowledge Centre, a vibrant platform to enable and reinforce businesses and especially small and medium sized

Nadere informatie

Welkom op de Bolognalaan 101

Welkom op de Bolognalaan 101 Welkom op de Bolognalaan 0 Docenten en studenten van de faculteiten Bètawetenschappen, Geowetenschappen en Sociale Wetenschappen: welkom op de nieuwe onderwijslocatie van de Universiteit Utrecht (UU).

Nadere informatie

possessive determiners

possessive determiners personal pronouns possessive determiners SirPalsrok @meestergijs Ik = I (altijd met een hoofdletter schrijven) I am William. I have no brothers or sisters. I play tennis and love to play videogames. I

Nadere informatie

A2 Workshops Grammatica Toekomst

A2 Workshops Grammatica Toekomst Bestuderen Future Simple Normaal Hoe maak je de Future Simple? We beginnen met een rijtje voorbeelden. I will stay You will stay He will stay She will stay He will stay It will stay We will stay You will

Nadere informatie

The first line of the input contains an integer $t \in \mathbb{n}$. This is followed by $t$ lines of text. This text consists of:

The first line of the input contains an integer $t \in \mathbb{n}$. This is followed by $t$ lines of text. This text consists of: Document properties Most word processors show some properties of the text in a document, such as the number of words or the number of letters in that document. Write a program that can determine some of

Nadere informatie

Buy Me! FILE 5 BUY ME KGT 2

Buy Me! FILE 5 BUY ME KGT 2 Buy Me! FILE 5 BUY ME KGT 2 Every day we see them during the commercial break: the best products in the world. Whether they are a pair of sneakers, new mascara or the latest smartphone, they all seem to

Nadere informatie

0515 DUTCH (FOREIGN LANGUAGE)

0515 DUTCH (FOREIGN LANGUAGE) UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education MARK SCHEME for the May/June 2011 question paper for the guidance of teachers 0515 DUTCH (FOREIGN

Nadere informatie

betrekkelijke voornaamwoorden

betrekkelijke voornaamwoorden betrekkelijke voornaamwoorden SirPalsrok @meestergijs I bought a house. The house has 3 bedrooms. Mr. Schultz plays tennis. He is my English teacher Een betrekkelijk voornaamwoord kan van 2 zinnen 1 zin

Nadere informatie

Quick scan method to evaluate your applied (educational) game. Validated scales from comprehensive GEM (Game based learning Evaluation Model)

Quick scan method to evaluate your applied (educational) game. Validated scales from comprehensive GEM (Game based learning Evaluation Model) WHAT IS LITTLE GEM? Quick scan method to evaluate your applied (educational) game (light validation) 1. Standardized questionnaires Validated scales from comprehensive GEM (Game based learning Evaluation

Nadere informatie

Creating a marketplace where expertise is made available through videoconferencing. Roland Staring Community Support Manager roland.staring@surfnet.

Creating a marketplace where expertise is made available through videoconferencing. Roland Staring Community Support Manager roland.staring@surfnet. Expert at a distance Creating a marketplace where expertise is made available through videoconferencing Roland Staring Community Support Manager roland.staring@surfnet.nl Working together for education

Nadere informatie

Media en creativiteit. Winter jaar vier Werkcollege 7

Media en creativiteit. Winter jaar vier Werkcollege 7 Media en creativiteit Winter jaar vier Werkcollege 7 Kwartaaloverzicht winter Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 Les 7 Les 8 Opbouw scriptie Keuze onderwerp Onderzoeksvraag en deelvragen Bespreken onderzoeksvragen

Nadere informatie

PERSONAL DIVERSITY BOB MAN DERS

PERSONAL DIVERSITY BOB MAN DERS PERSONAL DIVERSITY BOB MAN DERS BOB MANDERS ARCHITECTURE PREFACE We all know the clichés, travel broadens the mind and it s not about the destination, it s about the journey but they re clichés, of course,

Nadere informatie

University of Groningen. Stormy clouds in seventh heaven Meijer, Judith Linda

University of Groningen. Stormy clouds in seventh heaven Meijer, Judith Linda University of Groningen Stormy clouds in seventh heaven Meijer, Judith Linda IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check

Nadere informatie

Angststoornissen en hypochondrie: Diagnostiek en behandeling (Dutch Edition) Click here if your download doesn"t start automatically

Angststoornissen en hypochondrie: Diagnostiek en behandeling (Dutch Edition) Click here if your download doesnt start automatically Angststoornissen en hypochondrie: Diagnostiek en behandeling (Dutch Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Angststoornissen en hypochondrie: Diagnostiek en behandeling (Dutch

Nadere informatie

Memo Academic Skills; the basis for better writers

Memo Academic Skills; the basis for better writers Memo Academic Skills; the basis for better writers With the rise of broader bachelor degrees and the University College, Dutch universities are paying more attention to essays and other written assignments.

Nadere informatie

Deze tekst gaat over Engelse en Amerikaanse feesten. Ken je deze feesten?

Deze tekst gaat over Engelse en Amerikaanse feesten. Ken je deze feesten? 1 Let s celebrate! read Deze tekst gaat over Engelse en Amerikaanse feesten. Ken je deze feesten? Let s celebrate! Guy Fawkes Night People in Britain celebrate Guy Fawkes Night. It s on the 5th of November.

Nadere informatie

LONDEN MET 21 GEVARIEERDE STADSWANDELINGEN 480 PAGINAS WAARDEVOLE INFORMATIE RUIM 300 FOTOS KAARTEN EN PLATTEGRONDEN

LONDEN MET 21 GEVARIEERDE STADSWANDELINGEN 480 PAGINAS WAARDEVOLE INFORMATIE RUIM 300 FOTOS KAARTEN EN PLATTEGRONDEN LONDEN MET 21 GEVARIEERDE STADSWANDELINGEN 480 PAGINAS WAARDEVOLE INFORMATIE RUIM 300 FOTOS KAARTEN EN PLATTEGRONDEN LM2GS4PWIR3FKEP-58-WWET11-PDF File Size 6,444 KB 117 Pages 27 Aug, 2016 TABLE OF CONTENT

Nadere informatie

OPEN TRAINING. Onderhandelingen met leveranciers voor aankopers. Zeker stellen dat je goed voorbereid aan de onderhandelingstafel komt.

OPEN TRAINING. Onderhandelingen met leveranciers voor aankopers. Zeker stellen dat je goed voorbereid aan de onderhandelingstafel komt. OPEN TRAINING Onderhandelingen met leveranciers voor aankopers Zeker stellen dat je goed voorbereid aan de onderhandelingstafel komt. Philip Meyers Making sure to come well prepared at the negotiation

Nadere informatie

This appendix lists all the messages that the DRS may send to a registrant's administrative contact.

This appendix lists all the messages that the DRS may send to a registrant's administrative contact. This appendix lists all the messages that the DRS may send to a registrant's administrative contact. Subject: 1010 De houdernaam voor #domeinnaam# is veranderd / Registrant of #domeinnaam# has been changed

Nadere informatie

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen.

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen. Lesbrief Les 5.1: Shopping, culture, friends Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen. Nouns: restaurant, cinema, book shop, music shop,

Nadere informatie

'Foreign exchange student'

'Foreign exchange student' 'Foreign exchange student' Most awesome person you will ever meet. Exchange students willingly decide to get off their asses, leave their home country, and go see the world. For that reason, they should

Nadere informatie

Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City!

Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City! 1 Meet and greet read Lees de tekst Wat is de prijs die je kunt winnen? Flash info early too late on time vroeg te laat op tijd Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City! Do you have

Nadere informatie

Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt The role of mobility in higher education for future employability

Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt The role of mobility in higher education for future employability The role of mobility in higher education for future employability Jim Allen Overview Results of REFLEX/HEGESCO surveys, supplemented by Dutch HBO-Monitor Study migration Mobility during and after HE Effects

Nadere informatie

vooropleiding international Dutch as a second Nederlands Tweede Taal

vooropleiding international Dutch as a second Nederlands Tweede Taal INFORMATION FOR STUDENTS WITH AN international PRE- UNIVERSITY EDUCATION FOUNDATION YEAR FOR international STUDENTS VU UNIVERSITY () Dutch as a second Language () INFORMATIE VOOR STUDENTEN MET EEN BUITENLANDSE

Nadere informatie