Nieuwe Driemanspolder. Meest gestelde vragen

Transcriptie

1 Nieuwe Driemanspolder Meest gestelde vragen

2 ALGEMEEN

3 Waar ligt de Nieuwe Driemanspolder precies? De Nieuwe Driemanspolder ligt tussen Zoetermeer, Den Haag Leidschenveen en Leidschendam-Voorburg. Het gebied wordt aan noordzijde begrensd door de Wilsveen, aan de oostzijde door de Voorweg, de zuidzijde door de Leidschendamseweg/ Zoetermeerse Rijweg (N469) en de wijk Leidschenveen aan de westkant.

4 Wat houdt de herontwikkeling van het gebied in? Tussen 2017 en 2020 ontstaat in de polder tussen Zoetermeer, Leidschenveen en Leidschendam een natuur- en recreatiegebied met water, wandel-, fiets-, ruiter- en menpaden. Bij extreme regenval wordt het gebied gebruikt om water op te vangen (piekberging). Door piekberging, natuur en recreatie te combineren is sprake van meervoudig ruimtegebruik.

5 Waarom wordt deze mooie polder herontwikkeld? Bij extreme regenval is er in de regio Midden Holland behoefte aan een gebied waar water opgevangen kan worden (piekberging). De aanleg van piekberging verbetert de waterveiligheid in het hele Rijnlandse boezemstelsel en maakt onderdeel uit van een pakket van maatregelen om het gebied van Rijnland klimaatbestendig te maken voor de toekomst. Ook worden hiermee een aantal regionale knelpunten in het boezemstelsel rondom Stompwijk opgelost. Tevens neemt door de herontwikkeling van deze polder de ruimte toe om te genieten van natuur en recreatiemogelijkheden.

6 Wie zijn de partners? Het hoogheemraadschap van Rijnland voert de herinrichting van de Nieuwe Driemanspolder uit. Het project wordt mede mogelijk gemaakt door: de provincie Zuid-Holland de gemeente Zoetermeer de gemeente Leidschendam-Voorburg de gemeente Den Haag

7 Welke nieuwe functies krijgt de Nieuwe Driemanspolder? De polder wordt bestemd voor de functies: Piekberging Recreatie Natuur

8 Komt er ruimte voor agrarische functies? Er wordt geen duurzame landbouw meer in het gebied uitgeoefend.

9 Wanneer start de uitvoering en is het klaar? De periode tot eind 2016 wordt gebruikt voor het selecteren van een aannemer. Naar verwachting start de aannemer eind 2016/begin 2017 met voorbereidende werkzaamheden. De daadwerkelijke uitvoering start in het eerste half jaar De oplevering is gepland in 2020.

10 Waarom duurt het zo lang voor de Nieuwe Driemanspolder klaar is? Voor de schop de grond in kan, moeten de resterende gronden worden verworven. Daarnaast wordt een aannemer geselecteerd voor de uitvoering van de werkzaamheden. Het is een groot project; de Nieuwe Driemanspolder is circa 350 ha groot, gelijk aan ruim 500 voetbalvelden. De uitvoeringtijd is circa 3 jaar. De opbouw van kades dient zorgvuldig te gebeuren en er is tijd nodig om de grond te laten inklinken en tot rust te laten komen. Daarnaast vergt o.a. het uitgraven van de waterpartij en het verzetten van 1,8 miljoen m3 grond tijd.

11 Zijn alle gronden al verworven? Het verwerven van alle benodigde gronden (en onteigening) voor de realisatie van de Nieuwe Driemanspolder wordt naar verwachting in de zomer van 2016 afgerond.

12 Financiën De totaalkosten voor herinrichting van de polder bedragen circa 70 miljoen. Dit is een zogenaamd taakstellend budget (plafondbudget). Dit betekent dat eventuele tegenvallers moeten worden gecompenseerd door besparingen in de rest van het plan. Wanneer er geld overblijft, wordt alsnog geïnvesteerd in toevoeging van extra kwaliteit.

13 Komt het plan er precies zo uit te zien als jullie nu laten zien? De aannemer baseert zich op het Voorlopig Ontwerp (VO). Hij werkt dat tussen eind 2016 en 2 e kwartaal 2017 uit tot een Definitief Ontwerp (DO) en Uitvoeringsontwerp (UO). Er is voor het realiseren van het plan een plafondbudget beschikbaar, tegenvallers in de voorbereiding of uitvoering kunnen hun weerslag hebben op de inrichting.

14 Hoe gaan jullie om met extra wensen (waarvoor geld ontbreekt)? In werkbijeenkomsten in 2014 hebben deelnemers wensen aangegeven die niet in de zogenaamde scope van het project (het werk dat moet worden gerealiseerd) opgenomen konden worden. Deze extra wensen zijn op een lijst genoteerd die Rijnland achter de hand houdt. Als er de komende jaren door meevallers ruimte ontstaat in het budget, of aanvullende financiering komt, kan worden geïnvesteerd in extra kwaliteit.

15 Welke extra wensen staan er op die lijst? Voorbeelden van wensen die Rijnland achter de hand houdt maar waarvoor vooralsnog geld ontbreekt: Rotonde op de Zoetermeerse Rijweg voor automobilisten om het gebied in te komen. Extra verbinding voor wandelaars en fietsers vanuit Leidschenveen naar het gebied. Een bezoekerscentrum in het Zoetermeerse deel van de polder. Extra ruiter- of menpaden in het gebied. Een opslagplek voor boten. Extra kano-opstapplaatsen.

16 Wanneer zou ik in aanmerking kunnen komen voor nadeelcompensatie? Bij de voorbereiding en het realiseren van ruimtelijk beleid, bij wijziging van beleid of bij de inrichting/beheer van de openbare ruimte en infrastructuur kan onverhoopt schade ontstaan. Wanneer u in die situaties onevenredige schade leidt, b.v. door waardevermindering van onroerend goed, kunt u in aanmerking komen voor nadeelcompensatie. Via een gemotiveerd nadeelcompensatieverzoek kunt u het dagelijks bestuur van Rijnland verzoeken om u nadeelcompensatie toe te kennen.

17 Gaat de aanbesteding in een keer of in delen? Het project wordt als één geheel aanbesteed.

18 PIEKBERGING

19 Waarom is de piekberging nodig? Bij extreme regenval is er in de regio Midden Holland behoefte aan een gebied waar water opgevangen kan worden (piekberging). Het peil in de boezemkanalen stijgt dan te snel waardoor dijken dreigen te overstromen of door te breken. In dat geval moet het regenwater gecontroleerd worden afgevoerd naar een piekberging. Dat kan prima in de Nieuwe Driemanspolder. Zo voorkomt Rijnland natte voeten in deze regio.

20 Komt mijn huis onder water te staan? Nee, dat is niet aan de orde. Er komt na de herinrichting geen enkel huis onder water te staan als gevolg van de inzet van de piekberging in de Nieuwe Driemanspolder.

21 Waarom is uitbreiding van boezemgemaal Katwijk niet voldoende? De uitbreiding van boezemgemaal Katwijk maakt onderdeel uit van een pakket van meerdere maatregelen om Rijnland klimaat- en toekomstbestendig te maken. De piekberging Nieuwe Driemanspolder maakt onderdeel uit dit zelfde pakket. Bovendien lost de piekberging een aantal regionale knelpunten in het boezemstelsel rondom Stompwijk op.

22 Wordt de Nieuwe Driemanspolder aangelegd als watercompensatie voor de aanleg van Leidschenveen? Nee, de aanleg van de piekberging Nieuwe Driemanspolder is niet bedoeld als oplossing voor de lokale wateroverlast in Leidschenveen omdat deze overlast op polderniveau plaatsvindt. Daarvoor zijn andere oplossingen nodig.

23 Hoe lang duurt het voor de polder is volgelopen? Het tijdelijk vollopen van de Nieuwe Driemanspolder met 2 miljoen m3 water duurt ongeveer 2 dagen: bij piekberging gaat liter per seconde over de inlaatstuw van Rijnland, met een snelheid van 1 à 2 kilometer per uur. De hoeveelheid water die vanuit Ommedijkse Watering bij Stompwijk de Nieuwe Driemanspolder instroomt, wordt met klepstuwen geregeld.

24 Hoe lang duurt het voor de polder weer is leeg gelopen? Vijf dagen na hevige regenval is het waterpeil in de boezemkanalen meestal weer op normaal niveau en is de inzet van piekberging niet meer nodig. De afvoer van deze grote hoeveelheid water terug naar het boezemstelsel duurt ongeveer 10 dagen. Het water wordt via de westzijde van het gebied afgevoerd naar de Stompwijkse Vaart.

25 Hoe vaak komt de Nieuwe Driemanspolder onder water te staan? Inzet van de piekberging is op grond van berekeningen eens in de 10 jaar nodig, op basis van de huidige klimaatmodellen.

26 Wie zorgt ervoor dat de polder weer schoon wordt gemaakt en hoe lang duurt dat? Rijnland is verantwoordelijk voor het opruimen van de polder en de opruimkosten na piekberging. Nadat het normale waterpeil is bereikt, inspecteren Zoetermeer, Leidschendam-Voorburg en Rijnland gezamenlijk het ondergelopen gebied en stellen vast: of het gebied kan worden vrijgegeven voor toegang en gebruik of sprake is van schade veroorzaakt door het gebruik als piekberging welke opruimwerkzaamheden wanneer verricht moeten worden en wie verantwoordelijk is voor de acties of, en zo ja, in hoeverre herstelmaatregelen nodig zijn voor de waterkwaliteit en de visstand

27 Verandert het oppervlaktewaterpeil t.o.v. de huidige situatie? Het oppervlaktewaterpeil verandert in het plassengebied (tussen de kaden) zelf en in een deel van de aanvoerroute (Limietsloot). In de toekomst varieert het oppervlaktepeil in de plassen en de Limietsloot onder normale omstandigheden tussen NAP -4,50m en -4,90m, circa 1 à 1,5 m hoger dan de huidige waterpeilen. Bij een piekberging komt het water maximaal 1,10 meter hoger (NAP-3,40m) te staan dan onder normale omstandigheden. Dat is circa 2,5 m hoger dan de huidige winterpeilen in de polder.

28 Wie gaat het oppervlaktewaterpeil vaststellen en beheren? Rijnland heeft een peilbesluit opgesteld, waarin de oppervlaktewaterstanden zijn vastgelegd. Het beheer valt eveneens onder de verantwoordelijkheid van Rijnland en is gericht op handhaving van de waterpeilen uit het peilbesluit.

29 Wat wordt de waterdiepte? De waterdiepte bedraagt over het algemeen 1m bij het laagste peil (NAP -4,90). In het midden van de plassen komen diepere stukken voor tot 2m. Zie voor details de themakaart Waterdiepten op de projectsite.

30 Zijn er grondwaterstandveranderingen te verwachten en wat betekent dat voor mijn huis? Uit geohydrologisch onderzoek is gebleken dat het effect van de wijziging in de oppervlaktewaterpeilen op de grondwaterstanden nihil is. Dit komt mede doordat een kwelsloot/zone wordt aangelegd langs de binnenzijde van de kade langs het plassengebied. De invloed op de grondwaterstand is beperkt omdat de bodem grotendeels bestaat uit voor water slecht doorlatende klei. Daar waar de grondwaterstand op een enkele plek zal veranderen, treedt Rijnland in contact met de eigenaar. Rijnland zal peilbuizen plaatsen en de grondwaterstand monitoren.

31 Hoe hoog zijn de kaden, verdwijnt straks mijn uitzicht? De kades worden gemiddeld 2,5 m hoog ten opzichte van het huidige maaiveld. Of het uitzicht verdwijnt, hangt van de locatie af. - vanaf de Voorweg kan men over de kades heen kijken. - vanaf het laag liggende deel van het Wilsveen lukt dat niet. - in de Meerpolder blijft de hoogte van de nieuwe kades gelijk aan de oude kades. Daar behouden bewoners zoveel mogelijk hun bestaande uitzicht op de polder. Via de 3D visualisatie valt het toekomstige uitzicht in te schatten.

32 Zijn er aanpassingen in de waterstructuur ten opzichte van het oorspronkelijk ontwerp? De waterstructuur in de randzone van het recreatiegebied (tussen de nieuwe kaden en Voorweg/Wilsveen) is vereenvoudigd ten opzichte van het oorspronkelijke ontwerp. Deze aanpassing maakt het onderhoud aan land en water makkelijker.

33 Wat gebeurt er in geval van schade bij een piekberging, dus als er 2 miljoen m3 water in het gebied wordt ingelaten bij wateroverlast? Door de inrichting van het gebied zal schade aan de omgeving beperkt zijn. Er worden kades neergelegd die voldoen aan de veiligheidsnormen. De paden en recreatieve voorzieningen binnen de kaden kunnen tijdens het inzetten van de piekberging geheel of gedeeltelijk onder water lopen (afhankelijk van de ingelaten hoeveelheid water). Na gebruik van de piekberging worden de paden en voorzieningen weer schoon gemaakt. Er zijn hogere delen aangelegd voor dieren. Voordat het water wordt ingelaten, treedt een protocol in werking om te controleren of het gebied vrij is om het water op te slaan. Onverhoopte schade door inundatie aan onroerende zaken, aangelegd of gebouwd conform het definitieve inrichtingsplan, wordt door Rijnland hersteld of vergoed via de Verordening Schadevergoeding. Schade veroorzaakt aan roerende zaken, komt niet voor vergoeding in aanmerking.

34 RECREATIE

35 Wat kan ik straks allemaal doen in de Nieuwe Driemanspolder? Als de Nieuwe Driemanspolder is heringericht in 2020 kunnen bezoekers volop genieten van water, natuur en recreatiemogelijkheden als fietsen, skaten, wandelen, paardrijden, paarden mennen, (kano)varen, vogels kijken, kamperen en horecabezoek. De aangelegde paden sluiten aan op bestaande paden in de omgeving. Zo kunnen mensen ook grotere fiets- of wandeltochten maken.

36 Wat betekent het dat er alleen maar extensieve recreatie is toegestaan? Dat betekent dat in de Nieuwe Driemanspolder vormen van openluchtrecreatie plaatsvinden waarbij rust voorop staat en het aantal recreanten per oppervlakte-eenheid beperkt is. Wandelen en fietsen, maar bijvoorbeeld niet motorcrossen. De uitwerking van extensieve recreatie in de Nieuwe Driemanspolder is gebeurd in overleg met de gemeenten Leidschendam-Voorburg en Zoetermeer en volgens de eisen uit de betreffende bestemmingsplannen en de Beleidsvisie Groen van de Provincie Zuid-Holland.

37 Waarom is alleen maar extensieve en geen intensieve recreatie mogelijk? Extensieve recreatie (b.v. wandelen en fietsen) is minder verstorend voor natuur en bewoners van het gebied. Voor deze vormen van recreatie zijn weinig voorzieningen nodig. Bovendien komt het gebied geregeld onder water te staan, dat beperkt ook de aanleg van intensieve recreatievoorzieningen.

38 Kan ik ook wat eten of drinken in de Nieuwe Driemanspolder? Het bestemmingsplan biedt aan Zoetermeerse kant ruimte voor een horecazaak, botenverhuur en een camping met de daarbij behorende faciliteiten. De aanleg ervan wordt overgelaten aan toekomstige exploitanten. Aan de randen van de Nieuwe Driemanspolder zijn al verschillende horecavoorzieningen.

39 Welke voorzieningen maken onderdeel uit van het bestemmingsplan of kunnen nog nader worden ingevuld? De aanleg van de Nieuwe Driemanspolder is opgenomen in de bestemmingsplannen van Leidschendam-Voorburg en Zoetermeer. Ook zijn voorzieningen mogelijk gemaakt die niet tot de projectscope van de Nieuwe Driemanspolder behoren: de exploitatie van horeca, camping en bootverhuur en het plaatsen van een informatiecentrum in het bestemmingsplan Zoetermeer.

40 Komt er nog een Toeristisch Overstappunt of recreatief knooppunt in het gebied? Het Toeristisch Overstappunt of recreatief knooppunt maakt geen onderdeel uit van de scope van het project Nieuwe Driemanspolder. Het is nog wel een ambitie van de gemeente Leidschendam-Voorburg maar hiervoor is voorlopig geen geld beschikbaar. Voor realisatie van horeca in de omgeving van de Kostverlorenweg is eerst een wijziging van het bestemmingsplan nodig.

41 Komt er verlichting in het gebied? De Nieuwe Driemanspolder is een recreatie- en natuurgebied in het buitengebied. Er is gekozen om alleen de hoofdentree en het fietspad vanaf de Leidschendamseweg naar de horecavoorziening en de camping te verlichten om zo de natuurontwikkeling te bevorderen.

42 Leuk zo n fietspad op de kade, maar wat doen jullie aan de inkijk? De afstand tussen fietspad en woningen is minimaal 100 meter waardoor inkijk op lager gelegen woningen beperkt zal zijn.

43 Hoe zit het met het geplande fietspad bij de Drie Molens? De aanleg van dit fietspad zit niet in de scope van het project, maar wordt door de gemeente uitgevoerd zodra de benodigde financiering beschikbaar is. Het voornemen van de gemeente Leidschendam-Voorburg is om het fietspad aan de zuidwestkant van de molens aan te leggen.

44 Komt er een camping in het gebied? In het bestemmingsplan is ruimte gereserveerd voor een camping met maximaal 90 plaatsen en een bedrijfswoning. De realisatie van de camping behoort echter niet tot de projectscope zelf. De gemeente Zoetermeer gaat voor een camping gericht op de streek. Geen camping met veel vertier en bijbehorend nachtelijk geluid. In de contracten met toekomstige exploitant(en) wordt dit vastgelegd. De camping moet een eigen parkeervoorziening realiseren.

45 Kunnen we straks zwemmen in de waterplas? De Nieuwe Driemanspolder wordt geen officiële zwemwaterlocatie. Vanuit recreatief oogpunt zou zwemmen in de grote plas aantrekkelijk zijn. De norm voor zwemwaterkwaliteit (bacteriologisch) kan echter niet gehaald worden, waardoor er geen specifieke voorzieningen worden gemaakt om zwemmen mogelijk te maken. Zwemmen is voor eigen risico.

46 Komt er een zwemstrand? Nee, in de Nieuwe Driemanspolder is geen zwemstrand gepland. De norm voor zwemwaterkwaliteit kan niet gehaald worden, waardoor er geen specifieke voorzieningen worden gemaakt om zwemmen mogelijk te maken. Voor zonnebaden wordt een ligweide aangelegd langs de rand van de plas.

47 Komt er een ligweide? Ja, er komt een ligweide langs de rand van de plas, bij de toekomstige horecavoorziening.

48 Welke mogelijkheden komen er voor honden? Het hondenbeleid moet nog worden uitgewerkt. Dit werken de betrokken gemeenten de komende jaren uit. De verwachting is dat het uitlaten van honden op bepaalde plekken in het gebied mogelijk zal zijn.

49 Is het mogelijk om bij het ontwerp, bijvoorbeeld met de hoogte van de bruggen, te zorgen dat een aaneengesloten schaatsroute ontstaat? De mogelijkheden tot schaatsen zijn volop aanwezig in het gebied. Er kan op de grote plassen worden geschaatst en van de ene naar de andere plas. De kunstwerken van de Ringsloot hebben een doorvaarthoogte van circa 1,2m, behalve de brug van de N206 die niet passeerbaar wordt voor schaatsers en boten.

50 Worden de fietspaden skate-vriendelijk ingericht (glad wegdek)? Alle doorgaande (provinciale) fietspaden in het gebied zullen voorzien worden van een skate-vriendelijke asfalt verharding.

51 Klopt het dat ATB ers geen 'eigen' onverhard pad door de N3MP krijgen? De inpassing van een mountainbike (ATB)-route door de Nieuwe Driemanspolder past niet binnen het taakstellend budget. Voor het geval er geld overblijft, heeft Rijnland een lijst gemaakt met extra wensen. Aan deze lijst is het verzoek voor een ATB-route toegevoegd.

52 Komen er naast ruiterpaden ook menpaden in het gebied? Ja, voor paardensportliefhebbers wordt naast de aanleg van gewone ruiterpaden een deel van de route ontwikkeld als menpad. Waar ruiter- en menpaden worden gecombineerd, komt een menpad. Ten oosten van de begraafplaats aan de Wilsveenweg komt een extra doorsteek in de vorm van een menpad naar het recreatiegebied.

53 Kunnen we ergens met paarden door het water waden? Ja, ter hoogte van Wilsveen komt een doorwaadbare plaats voor ruiters.

54 Wat voor boten mogen er eigenlijk op de plassen varen? In de Nieuwe Driemanspolder zijn vormen van openluchtrecreatie toegestaan waarbij rust voorop staat. Boten en ander drijvend materieel met verbrandingsmotoren zijn niet toegestaan. De waterdiepte is over het algemeen maar circa 1m. Dat betekent dat het gebied vooral geschikt is voor kano s en roeiboten.

55 Komt er een open vaarverbinding met andere wateren buiten het gebied? Het gebied wordt op een afzonderlijk waterpeil gehouden. Er komen geen voorzieningen voor de scheepvaart, zoals sluizen. In het gebied zal kleinschalig recreatiegebruik worden toegestaan, zoals kanoën en roeien.

56 Komt er in de Nieuwe Driemanspolder ook een vaarverbinding van de Ommedijkse Watering/Ringsloot naar de Vliet (bijvoorbeeld voor kano's of roeibootjes)? Kano s kunnen nu al onder de rotonde bij de N206 door varen zij het met enige moeite. Ook in de Ringsloot komt ter hoogte van de Limietsloot een overstapplaats, zodat naar het nieuwe plassengebied gevaren kan worden. De gewenste overstapplaats bij de inlaat bij de Ommedijkse Watering en die bij de Kostverlorenweg staan niet in de scope van het project. Wel staan ze op de extra wensenlijst.

57 Komt er een sluis bij de Kees Jan Koenensloot (nabij Stompwijk) zodat het gebied vanuit Stompwijk per boot toegankelijk wordt? Op de bedoelde locatie komt een nieuwe inlaatvoorziening vanuit Rijnlands boezem ten behoeve van de piekberging. Aanvoer van water naar de piekberging vindt plaats via de ringsloot van de Zoetermeerse Meerpolder en de Limietsloot. Er komt geen sluis.

58 Komen er mogelijkheden en voorzieningen voor scouting in het gebied? In overleg met de gemeente Zoetermeer kan bekeken worden of voorzieningen voor scouting onder voorwaarden mogelijk zijn. Deze voorzieningen maken geen onderdeel uit van het plan zelf (buiten de scope).

59 Zijn voor onze club mogelijkheden om onze kano s op te bergen in het gebied? In overleg met de gemeente Zoetermeer kan worden bekeken of kanoberging binnen voorwaarden mogelijk is. Bij of ter hoogte van de horecaonderneming/camping ligt dit het meest voor de hand. Kanovoorzieningen maken geen onderdeel uit van het plan zelf (buiten de scope).

60 Kan onze modelvliegtuigclub niet terecht in het gebied? Nee, vliegen met modelvliegtuigen is een vorm van intensieve recreatie en in de Nieuwe Driemanspolder wordt alleen maar extensieve recreatie toegestaan.

61 NATUUR EN WATERKWALITEIT

62 Wat voor vegetatie kunnen we in het gebied verwachten? Het gebied zal voor een groot deel uit open water en natte natuur bestaan. Bij natte natuur denken we aan (zegge)moeras, natte strooiselruigte, nat (schraal)grasland, bloemrijk rietland en wilgenstruweel. Daarnaast meer droge natuur, waaronder bloemrijk grasland, droge ruigte en bosschages.

63 Hoe ziet de beplanting eruit? In het droge recreatiegebied (rond de centrale parkeerplaats) komt een gemengd bosplantsoen. Langzaam groeiende en oud wordende duurzame bomen als beuk, linde, es en notenbomen en pionierssoorten als de berk, els en populier. Deze pionierssoorten zorgen voor de nodige luwte waarbinnen de duurzame bomen tot wasdom kunnen komen. In het natte recreatiegebied komt (zegge)moeras, natte strooiselruigte, nat (schraal)grasland, bloemrijk rietland en wilgenstruweel.

64 Wat is de achterliggende gedachte bij de keuze van de beplanting in de randzone tussen de kade van de piekberging en de Voorweg/het Wilsveen? Gekozen is voor beplanting achter de bestaande bebouwing en het juist open houden van de bestaande zichtlijnen op het gebied vanuit Wilsveen en de Voorweg.

65 Wat verandert er in de natuurwaarden van het gebied door de herontwikkeling? De Nieuwe Driemanspolder heeft in de huidige situatie door intensief agrarisch gebruik een beperkte biodiversiteit. Door de herinrichting zal de natuurkwaliteit van het gebied veranderen en ontstaat een gevarieerder natuurgebied met plek voor veel verschillende soorten. De beoogde natuurdoelen zijn vooral van belang voor moerasvogels, amfibieën, vlinders en libellen. Kenmerkende soorten die worden verwacht zijn o.a. de blauwborst, bruine kiekendief, bittervoorn en rietorchis. Op de langere termijn zijn ook zeldzamere soorten mogelijk, zoals de ringslang en waterspitsmuis.

66 Neemt het aantal weidevogels af? Het gebied wordt minder aantrekkelijk voor weidevogels door de aanleg van een plassengebied. De functie als foerageergebied zal naar verwachting verbeteren.

67 Hoe zit het met het aantal ganzen? De verwachting is dat de toename van het aantal ganzen beperkt zal zijn. Het gebied krijgt naast natuur ook een recreatiefunctie wat voor verstoring zal zorgen. Daarnaast houden ganzen van uitgestrekte, open graslandgebieden wat na herinrichting van het gebied niet meer aan de orde is.

68 Treffen jullie nog speciale voorzieningen voor vogelliefhebbers? In het noordelijk deel van het gebied wordt een soort vogeleilandje aangelegd voor het aantrekken van specifieke vogelsoorten. Daar vlakbij komt een vogelkijkscherm dat goed zicht biedt op de locatie waar vogels komen.

69 Hoe groot is de kans op blauwalgoverlast? Een teveel aan voedingstoffen in het water (vooral fosfaat) kan leiden tot blauwalgoverlast. Door het oppervlaktepeil 40cm te laten fluctueren, wordt neerslag in de plassen opgevangen voor drogere tijden. Daardoor hoeft in de zomer minder oppervlaktewater (fosfaatrijk) van buitenaf te worden aangevoerd. Uit berekeningen blijkt dat het watersysteem op deze manier robuust is ingericht en de kans op blauwalgoverlast zo klein mogelijk is. Het is echter niet uit te sluiten dat het zo af en toe toch voorkomt, bijvoorbeeld na gebruik van de piekberging Een onzekere factor is de invloed van vogels aangezien vogelpoep een belangrijk bron van fosfaat vormt.

70 Gaat het om stilstaand water? Door de inrichting van het gebied met grote open wateroppervlakten zal windinvloed zorgen voor voldoende stroming in het water. Stilstaand water is op zich ook niet erg, als het watervolume voldoende groot is. Diepere delen zorgen ervoor dat het water zichzelf schoonhoudt.

71 Hoe wordt muggenoverlast voorkomen? Bij de inrichting is een aantal maatregelen bedacht waardoor het onaantrekkelijk wordt voor steekmuggen. Voldoende waterdiepte, geen laagtes op de eilanden waarin water stil kan staan en afstand tussen voor muggen aantrekkelijk gebied en woonbebouwing. Ook levert de verwachte visstand een bijdrage aan de bestrijding van steekmuggen.

72 Welke vissoorten zullen er voorkomen in de waterplas in de Nieuwe Driemanspolder? De inrichting van de plas en de waterkwaliteit bepaalt het type vis dat voorkomt. De visstand ontwikkelt zich vanzelf gedurende de jaren, vissen hoeven niet uitgezet te worden. Het is te verwachten s dat de visstand zich in grote delen van het gebied ontwikkelt tot een type met snoek en blankvoorn. De visstand kan variëren per deel van het gebied. Ook zijn variaties in de tijd mogelijk, bijvoorbeeld als gevolg van de inzet van de piekberging.

73 Komen er visplekken? Op tien plekken in het gebied met voldoende waterdiepte komen natuurlijk ingepaste visplekken. Daarnaast komt er een vissteiger voor fysiek beperkten.

74 Is er een risico voor verontreiniging vanuit de voormalige puinstortplaats? Nee. De stort is geïsoleerd en gedraineerd. Zogenaamd percolatiewater wordt afgevoerd naar het gemeentelijk riool en kan de omgeving dus niet beïnvloeden.

75 UITZICHT EN ZICHTLIJNEN

76 Verdwijnt straks mijn uitzicht? De kades om de piekberging worden gemiddeld 2,5 m hoog ten opzichte van het huidige maaiveld. Bij keuze en aanleg van de beplanting houdt Rijnland zoveel mogelijk rekening met bestaande zichtlijnen op de polder vanuit Wilsveen en Voorweg. Achter bestaande bebouwing komen boomweiden met fruit- of notenbomen. Of het uitzicht verdwijnt, hangt van de locatie af. - vanaf de Voorweg kan men over de kades heen kijken. - vanaf het laag liggende deel van het Wilsveen lukt dat niet. - in de Meerpolder blijft de hoogte van de nieuwe kades gelijk aan de oude kades en behouden bewoners zoveel mogelijk hun bestaande uitzicht. - in Leidschenveen bedraagt de afstand tussen de huizen en de eerste beplanting circa m. Ook liggen de kaden liggen op dezelfde hoogte als de huidige Landscheiding. Hierdoor blijven de zichtlijnen nagenoeg het zelfde.

77 BEHEER EN ONDERHOUD

78 Wie gaat het gebied onderhouden? De gemeenten Zoetermeer en Leidschendam-Voorburg worden beheerder en eigenaar van het land. Het water komt in eigendom en beheer bij Rijnland. Er is een beheerplan opgesteld met afspraken over onderhoud en beheer van het gebied. Het beheer wordt uitgevoerd conform dit door de gemeenten en Rijnland vastgestelde beheerplan.

79 Hoe zijn beheer en onderhoud geregeld. We maken ons zorgen over onkruid. Rijnland heeft samen met de gemeenten Leidschendam-Voorburg en Zoetermeer een beheerplan opgesteld met afspraken om het beheer van het gebied goed te laten verlopen. Het is niet de bedoeling dat de bloemrijke graslanden overwoekerd worden door stekels, distels of Jacobskruid. Het onderhoud is erop gericht dat te voorkomen.

80 UITVOERING

81 Wat houden de werkzaamheden in? De werkzaamheden bestaan met name uit grondverzet en - transport. Voor aanleg van de Nieuwe Driemanspolder wordt circa 1,8 miljoen m3 grond verzet De opbouw van kades - langs de Ringsloot en in het middengebied - gebeurt in meerdere fasen zodat de grond kan inklinken en ondergrond kan zetten. Daarnaast graaft de aannemer een grote waterpartij. Per dag worden 2 tot 6 rupskranen, 10 tot 20 vrachtwagens of dumpers, enkele bulldozers en shovels per dag ingezet. Hoewel de vrachtautobewegingen vooral in het toekomstige plangebied zelf plaatsvinden, merken omwonenden dit onvermijdelijk.

82 Hoe lang duurt de aanleg van de Nieuwe Driemanspolder? De aannemer bepaalt de wijze van uitvoeren en de fasering van de werkzaamheden. Onderstaande is de inschatting van Rijnland en slechts indicatief. De voorbereidende werkzaamheden beginnen eind Denk aan het inrichten van het bouwterrein, aanleg nutsvoorzieningen en bouwwegen. In het eerste half jaar van 2017 begint de aannemer naar verwachting met het grondverzet en transport wat in totaal 2,5 jaar duurt. Grote waterstaatkundige werken, zoals het aquaduct en de inlaatvoorziening bij Stompwijk, worden vermoedelijk vanaf 2018/2019 aangelegd. In het tweede deel van 2019 start waarschijnlijk de daadwerkelijke inrichting van het gebied, zoals aanleg van de beplanting, paden en wegen. De werkzaamheden moeten begin 2020 afgerond zijn. Het gebied gaat open voor het publiek in 2020.

83 Blijven huizen en bedrijven bereikbaar voor weggebruikers en omwonenden? De aannemer stelt een verkeersmanagementplan op over faseringen, afzettingen, omleidingen etc. en geeft aan hoe hij deze zaken organiseert en communiceert. De aannemer moet rekening houden met de bereikbaarheid van: Bestaande fiets-/voetverbindingen De Meerlaan, Ondermeerweg en Bovenmeerweg vanaf N206 Het verkeer op de Voorweg en het Wilsveen De percelen binnen de werkgrenzen

84 We maken ons zorgen over verergering van de verkeersdrukte, vooral in de spits door bouwverkeer. Uit onderzoek blijkt dat de Zoetermeerse Rijweg goed in staat is het extra vrachtverkeer te verwerken dat ontstaat door de afvoer van klei. De wegvakken hebben ruim voldoende capaciteit, de toename van verkeer met 1 à 2% is beperkt en daarmee ook het effect van de vrachtwagens op de totale hoeveelheid verkeer.

85 Hoe verloopt het bouwverkeer tijdens de uitvoering? De aannemer mag de volgende aan- en afvoerroutes gebruiken bij de bouw van de Nieuwe Driemanspolder: de Zoetermeerse rijweg, A4 en A12 richting Utrecht de Amerikaweg, Afrikaweg en A12 richting Den Haag NAM-weg/-brug

86 Op welke wegen is grondtransport niet toegestaan? De aannemer mag voor grondtransport deze wegen niet gebruiken: Kostverlorenweg Meer en Geerweg Het Wilsveen Voorweg Bovenmeerweg Ondermeerweg. Stompwijkseweg Voor realisatie van bruggen, aquaduct en grote inlaatkunstwerken maakt aannemer tijdelijk wel gebruik van genoemde wegen.

87 Sluipverkeer over Wilsveen en Kostverlorenweg is ongewenst. Worden er maatregelen getroffen om deze weg verkeersluwer te maken? Gedurende de uitvoering van het werk worden de wegen Wilsveen en Kostverlorenweg niet door zwaar bouwverkeer gebruikt. Er worden vanuit het project geen verdere maatregelen genomen rond sluipverkeer over de desbetreffende wegen. Dit valt buiten de scope van dit project. Sluipverkeer is een zorg voor de wegbeheerder (gemeenten).

88 Wordt de verkeersdoorstroming van de Zoetermeerse Rijweg tijdens de bouw/aanleg zodanig belemmerd, dat de verkeersonveiligheid toeneemt? Welke maatregelen worden daartegen getroffen? Er is geen reden om aan te nemen dat de verkeersdoorstroming op de Zoetermeerse Rijweg belemmerd gaat worden gedurende de uitvoering. Het is niet uit te sluiten dat de weg een keer wordt afgesloten voor de aanvoer van een groot voertuig (bijvoorbeeld een heistelling of een zware kraan). Deze afsluiting zal echter kortdurend zijn en door de aannemer worden afgestemd met de wegbeheerder (gemeente Den Haag). De aannemer draagt zorg voor adequate veiligheidsmaatregelen. Hier zien Rijnland en het bevoegd gezag op toe.

89 Ik woon vlakbij, krijg ik te maken met geluidsoverlast tijdens de uitvoering? De aannemer zal bij de uitvoering moeten voldoen aan de wettelijke kaders voor bouwgeluid. Daarbij vinden de werkzaamheden op de meeste plaatsen op ruime afstand van bebouwing plaats. Enige overlast kan niet worden uitgesloten.

90 Ik woon vlakbij, krijg ik last van stofvorming en verstuiving tijdens de uitvoering? De aannemer moet stof en zandverwaaiing voorkomen, b.v. door sproeien. Ook moet hij vervuiling van de openbare weg door bouwverkeer voorkomen.

91 Ik woon vlakbij, krijg ik te maken met lichtoverlast tijdens de uitvoering? De aannemer moet verstoring van de omgeving door kunstmatig licht voorkomen. Buiten werktijd is er uitsluitend verlichting ten behoeve van beveiliging en veiligheid. Deze verlichting wordt niet gericht op bebouwing en wegen.

92 Wat gebeurt er om overlast bij de realisatie te beperken? Om overlast voor de omgeving te reduceren, werkt de aannemer zoveel mogelijk binnen het plangebied. Zo wordt zwaar materieel en materiaal voor de aanleg van kunstwerken waar mogelijk vanuit het middengebied aangevoerd. De aannemer moet zich houden aan alle geldende wet- en regelgeving.

93 Hoe gaan jullie om met activiteiten in de buurt van de werkzaamheden? De aannemer houdt bij het plannen en uitwerken van verkeersmaatregelen rekening met andere werkzaamheden, evenementen in de regio en recreatie.

94 Bij wie moeten we zijn voor vragen over omleidingsroutes en verkeersmaatregelen? De aannemer moet zorgen voor het ontwerp, de planning, het aanbrengen, onderhouden en verwijderen van omleidingsroutes en verkeersmaatregelen en de communicatie daarover.

95 Wat zijn de werkdagen en -tijden? De toekomstige aannemer werkt in principe op werkdagen tussen 7 en uiterlijk 19 uur.

96 Weet u al waar de uitvoering gaat starten en waar de inrichting als eerst gerealiseerd is? Nee, de uitvoerende partij krijgt een bepaalde vrijheid om een optimale fasering uit te werken. Het project wordt in 2020 opgeleverd.

97 Waarom worden de kades tijdens de uitvoering hoger dan in de eindsituatie? Tijdens de bouw en aanleg van de kades worden deze extra voorbelast om zettingen (dalingen) in de ondergrond te forceren en zo zettingen na ingebruikname te voorkomen. Deze extra voorbelasting is tijdelijk, maar kan wel enkele jaren blijven liggen om in de zettingen in de ondergrond te laten optreden.

98 Hoeveel vrachtauto s gaan er per uur, per dag door het gebied rijden? Grondverzet en grondtransport maken een groot deel uit van de uitvoeringsfase. Dit rijden met grond mag alleen op werkdagen tussen 7 en 19 uur. Naar verwachting rijden gemiddeld 2 tot 6 rupskranen, 10 tot 20 vrachtwagens of dumpers, enkele bulldozers en shovels per dag door het gebied voor het uitvoeren van de werkzaamheden.

99 Zijn er normen om overlast te voorkomen? De aannemer moet er alles aan doen om de hinder en/of overlast te voorkomen dan wel tot een minimum te beperken. Voor geluid en trillingen zijn normen gesteld waaraan hij moet voldoen. Deze normen worden gecontroleerd en bij dreigende overschrijding wordt actie ondernomen. Stof en zandverwaaiing moet de aannemer voorkomen, b.v. door sproeien. Verlichting wordt buiten werktijd uitsluitend gebruikt voor beveiliging en veiligheid. Deze verlichting wordt niet gericht op bebouwing en wegen.

100 Wat als normen voor geluid en trillingen worden overschreden? Als normen voor geluid en trillingen worden overschreden, moet de aannemer maatregelen nemen. Bijvoorbeeld door werkzaamheden te beperken of alternatieve uitvoeringsmethoden toe te passen.

101 SCHADE

102 Wat gebeurt er als u schade lijdt als gevolg van de aanleg van de Nieuwe Driemanspolder? Eventuele schade die ondanks preventieve maatregelen toch aantoonbaar optreedt aan woningen/objecten en/of bestaande infrastructuur moet door de aannemer worden opgelost. Als schade wordt veroorzaakt door een fout in de uitvoering van het werk dan kunt u zich door middel van een aansprakelijkstelling wenden tot de aannemer.

103 Hoe wordt schade aangetoond en hinder gemonitord? Rijnland eist van de aannemer monitoring van deformaties (d.m.v. bouwkundige opnamen), trillingen, geluid en grondwaterstand gedurende de uitvoering van de werkzaamheden. Rijnland heeft voor aantal gevoelige gebouwen reeds peilbuizen (voor het meten van de grondwaterstand ) en hoogtebouten laten plaatsen. De aannemer zal aanvullend bouwkundige en nul-deformatie-metingen uitvoeren en monitoren. Voor u als bewoner is het altijd verstandig om zelf vooraf een opname te maken van uw eigendom. Wanneer u onverhoopt schade ondervindt, moet u dit wettelijk kunnen aantonen.

104 Waarom meten jullie de grondwaterstand? Wanneer de grondwaterstand wordt verlaagd of verhoogd door de bouwwerkzaamheden, kan dit invloed hebben op de fundering van gebouwen en objecten. Daarnaast verandert het oppervlaktewaterpeil in vooral het plassengebied ten opzichte van de huidige situatie. We verwachten daarvan geen effect, maar houden dit door deze metingen wel in de gaten.

105 Hoe wordt de grondwaterstand gemeten? 2016: Rijnland plaatst jaar voor start werkzaamheden op groot aantal plaatsen peilbuizen. Doel peilbuizen: vooraf, tijdens en na werkzaamheden invloed op de grondwaterstand in de gaten houden. Peilbuizen blijven tot jaar na afronding van het project. Metingen starten binnenkort om de situatie voorafgaand aan de werkzaamheden (nul situatie) in beeld te krijgen, inclusief de normale grondwaterfluctuatie gedurende de seizoenen.

106 Zijn de meetgegevens beschikbaar? Alle meetgegevens die Rijnland en de aannemer verzamelen, zijn vrij beschikbaar. Rijnland onderzoekt hoe deze informatie zo eenvoudig mogelijk voor een ieder te ontsluiten is.

107 COMMUNICATIE TIJDENS UITVOERING

108 Waarvoor kan ik bij Rijnland terecht en waarvoor bij de aannemer? Rijnland is gedurende de uitvoering verantwoordelijk voor communicatie buiten de bouwhekken. B.v. verzorgen van alle (pers)contacten, organiseren van publieke informatieavonden en evenementen, beeldmateriaal en communicatiemiddelen van Rijnland. De aannemer is verantwoordelijk voor communicatie binnen de bouwhekken. Voor tijdig informeren van en afstemmen met de omgeving van werkzaamheden, het aanvragen van bouwvergunningen, schade, maar ook voor verkeersmaatregelen tijdens de uitvoering. Bij de aannemer is een vaste contactpersoon met vervanger beschikbaar voor vragen, klachten en voor de bouwcommunicatie naar de omgeving.

109 Organiseren jullie nog informatieavonden tijdens de uitvoering? Ja, Rijnland en/of de aannemer blijft met een bepaalde frequentie publieke informatieavonden organiseren. Bijvoorbeeld over het Inrichtingsplan (o.a. bankjes, speeltoestellen, fietsenrekken, bebording wandelroutes).

110 Organiseren jullie rondleidingen op het werkterrein? Af en toe worden rondleidingen verzorgd in de zomer. Ook komen er op het werkterrein uitkijkpunten waar bezoekers over de werkzaamheden kunnen uitkijken.

111 Welke evenementen komen er? Rijnland organiseert in 2017 t/m 2019 maximaal zes evenementen per jaar binnen het werkterrein, naar verwachting in het weekend. Rijnland is verantwoordelijk voor de invulling van programma en organisatie. Mogelijke evenementen: Polderloop (hardloopevenement), Modderdag, Boomfeestdag, Geoweek of watersafari.

112 Hoe behandelen jullie klachten? De aannemer is verantwoordelijk voor de communicatie ten aanzien van klachten over werkzaamheden en de afhandeling daarvan. De aannemer houdt een klachtenregistratie bij en verhelpt de klacht, voor zover mogelijk. Ook zorgt hij voor terugkoppeling richting de melder van de klacht.

113 Hoe beantwoorden jullie vragen? De aannemer onderhoudt contacten met de omgeving over hinder en zorgt daarbij zoveel mogelijk voor één vast aanspreekpunt voor de omgeving voor alles wat binnen de bouwhekken gebeurt en/of te maken heeft met verkeersmanagement rond de werkzaamheden. Dit aanspreekpunt is dagelijks bereikbaar voor allerlei (ad hoc) vragen en zoveel mogelijk ook ter plekke aanspreekbaar. De aannemer houdt een registratie bij van vragen en antwoorden. Ook zorgt hij voor terugkoppeling indien het digitale vragen betreft.

114 Hoe beantwoorden jullie vragen? De aannemer onderhoudt contacten met de omgeving over hinder en zorgt daarbij zoveel mogelijk voor één vast aanspreekpunt voor de omgeving voor alles wat binnen de bouwhekken gebeurt en/of te maken heeft met verkeersmanagement rond de werkzaamheden. Dit aanspreekpunt is dagelijks bereikbaar voor allerlei (ad hoc) vragen en zoveel mogelijk ook ter plekke aanspreekbaar. De aannemer houdt een registratie bij van vragen en antwoorden. Ook zorgt hij voor terugkoppeling indien het digitale vragen betreft.

115 BEREIKBAARHEID NA OPLEVERING

116 Welke effecten verwachten jullie van het nieuwe gebied op parkeren en ontsluiting? In de plannen zijn fiets- en wandelverbindingen met de omliggende gebieden opgenomen. Voor recreanten die met de auto komen, zijn binnen het projectgebied 223 parkeerplaatsen voorzien: Zoetermeer: - centrale parkeerplaats (130 plus 4 invalideplaatsen) aan Zoetermeerse kant, bereikbaar via de Zoetermeerse Rijweg plus 2 invalideplaatsen aan Voorweg (bij De Witte Raaf). Leidschendam: - 30 plus 2 invalideplaatsen bij Kostverlorenweg/Stompwijkseweg plus 2 invalideplaatsen aan Wilsveenseweg.

117 Hoe weten jullie dat het aantal parkeerplaatsen genoeg is? Wat als er wel overlast door parkeren ontstaat? Het aantal parkeerplaatsen is berekend op basis van de verwachte recreatietoeloop. Overlast wordt niet verwacht omdat veel bezoekers waarschijnlijk lopend of per fiets komen. Mocht het aantal parkeerplaatsen na verloop van tijd toch niet voldoende blijken te zijn, is uitbreiding mogelijk van de centrale parkeerplaats aan de kant van Zoetermeer. Deze uitbreidingslocatie wordt aangelegd met gras zodat deze snel als tijdelijk parkeerterrein in te richten valt. Hiermee is parkeren in de berm niet nodig. Als dit wel gebeurt, zal dit worden beboet.

118 Hoe gaan jullie overlast op parkeerterreinen in m.n. de avonduren tegen? Hoe voorkomen jullie langdurig parkeren of stallen van caravans en campers bij vrije toegang van parkeerterreinen? De Algemene Plaatselijk Verordening (APV) van de gemeenten voorziet niet specifiek in de mogelijkheid om bezoekers na zonsondergang en voor zonsopgang van de parkeerplaats te weren, wel om personen die overlast veroorzaken te verwijderen. Dit geeft de gemeente/politie de mogelijkheid om aan overlast op de parkeerplaats iets te doen, zodra die daadwerkelijk optreedt. In het ontwerp van de parkeerplaatsen is bewust geen begroeiing en geen verlichting opgenomen.

119 Is het gebied van alle kanten bereikbaar? Vanuit zowel Den Haag als Zoetermeer en Leidschendam- Voorburg wordt het gebied bereikbaar. De mate van bereikbaarheid verschilt per plaats. Zo wordt alleen het middengebied per auto toegankelijk vanuit Zoetermeer. Vanuit de andere gemeenten wordt het middengebied bereikbaar per fiets, te paard, te voet of over het water.

120 Waarom komt er geen rotonde op de Zoetermeerse Rijweg? De aanleg van een rotonde is doorgerekend in het ontwerpproces maar de kosten voor aanleg waren te hoog gegeven het plafondbudget. Het huidige ontwerp voldoet aan de verkeersveiligheidsnormen.

121 Hoe zit het met de verkeersveiligheid, vooral op kruispunten van autowegen en fietspaden? Rijnland neemt samen met de gemeenten snelheid beperkende maatregelen bij kruisingen van autowegen en fietspaden/ wandelpaden, b.v. in de vorm van een wegversmalling.

122 Doen jullie iets voor fietsers bij de Kostverlorenweg? Parallel aan de Kostverlorenweg legt Rijnland straks een vrij liggend fietspad aan omdat de huidige situatie gevaarlijk is voor fietsers.

123 PROCES EN COMMUNICATIE

124 Mijlpalen in project

125 Kunt u aangeven of en wanneer officiële inspraakmomenten zijn? In de uitvoeringsfase moet de toekomstig aannemer nog diverse vergunningen aanvragen waarop nog inspraak mogelijk is. Bijvoorbeeld omgevingsvergunningen voor de aanleg van bruggen

126 Meer informatie, ideeën of vragen? Via: Bij: Communicatieadviseur van Rijnland