Eneco, midden in de samenleving. Jaarverslag 2012 Eneco Holding N.V.

Transcriptie

1 Eneco, midden in de samenleving Jaarverslag 2012 Eneco Holding N.V.

2 Samen opwekken Een deel van onze klanten wekt op dit moment al zelf, dus decentraal, duurzame energie op. Bijvoorbeeld met zonnepanelen of windmolens. Die energie is voor eigen gebruik en bij overproductie ook voor anderen. In plaats van enkel te betalen voor energie besparen zij nu en verdienen soms zelfs aan de door hen zelf opgewekte energie. Wat wilden we bereiken in 2012? Eneco wil klanten actief betrekken bij duurzame energie. Wij investeren in de groei van het aandeel duurzame productie, samen met klanten of via eigen windparken, zonne-installaties of biomassacentrales. Voor 2012 was het doel om ons duurzame productie uit te breiden tot 15% van de totale leveringsportfolio (2011: 9,9%). Ook wilden wij onze CO 2 uitstoot per geproduceerde kwh onder de 300 gram houden. Door samenhangende diensten te ontwikkelen, willen we meer klanten de gelegenheid bieden zelf energie op te wekken. Daarbij zorgen we ook voor de passende infrastructuur via zogenoemde smart grids. Klanten die niet zelf duurzame energie kunnen opwekken, willen wij toch de kans te geven mee te doen door te participaties uit te geven in een wind- of zonproject. Verder zetten wij onze kennis en kunde van infrastructuren in voor het nuttige gebruik van reststromen zoals stoom en warmte. Uiteindelijk streven we naar een daling van de CO 2 -emissie van de energie die wij produceren. Wat hebben we gerealiseerd? Totale duurzame elektriciteitsproductie nam toe van 9,9% in 2011 tot 12,6 % van de totale levering in 2012 (target 2012: 15%). 51% van de elektriciteitsverkoop is zelf opgewekt of via afnamecontracten geleverd (realisatie 2011: 59%) De CO 2 uitstoot per geproduceerde kwh bedroeg mede door de ingebruikname van Enecogen 226,9 gram (target 2012: 300 gram, realisatie 2011: 154,1 gram) Eneco Zon&Zeker geïntroduceerd, waarmee particuliere klanten met zonnepanelen zelf energie kunnen opwekken Participaties in diverse zonneprojecten bij het bedrijfsleven 273 miljoen geïnvesteerd in windparken op land en zee, biomassa en zonne-installaties Ervaringen met smart grids uitgebouwd Bouw stoompijpnetwerk in de Botlek van start Meer dan woningequivalenten aan de warmtenetten toegevoegd. Contract met AVR voor levering van restwarmte in de regio Rotterdam gesloten Eigen productie Langjarig gecontracteerde windparken WINDVERMOGEN ENECO (in MW) Eneco Holding N.V. Jaarverslag

3 Duurzame elektriciteitsproductie stijgt, maar niet genoeg Wij hebben in 2012 hard gewerkt aan het uitbreiden van onze duurzame elektriciteitsproductie. De duurzame elektriciteitsproductie bestaat uit eigen duurzame productie en via afnamecontracten ingekochte duurzame elektriciteit. Met de ontwikkeling van ons eigen duurzame productievermogen liggen we op schema, al haalden wij onze doelstelling niet. Verderop in dit hoofdstuk komen wij daar uitgebreid op terug. Vanwege een achterblijvende vraag naar donkergroene producten realiseerden we een duurzame elektriciteitsproductie van 12,6% ten opzicht van de totale leveringsportfolio, terwijl 15% ons doel was. Voor 2013 is het target van 20% overeengekomen met WWF. Wij verwachten onze doelstelling in dat jaar wel te halen. Elektriciteit produceren wij zo veel mogelijk duurzaam, maar vooral op windstille en bewolkte dagen kunnen we nog niet zonder gascentrales. Als alternatief voor duurzame energieopwekking is elektriciteit uit gas het minst vervuilend. De totale elektriciteitsverkoop bestond in 2012 voor 51% uit eigen productie of via afnamecontracten (2011: 59%). De voornaamste oorzaak voor de daling ten opzichte van 2011 is dat het inkopen van elektriciteit in 2012 vaak aantrekkelijker was dan het inzetten van onze eigen productiecapaciteit bij gascentrales. Onze groei in duurzame productiecapaciteit en het in bedrijf nemen van onze gascentrale Enecogen, heeft ertoe geleid dat ons productievermogen met 5% gegroeid is tot MW (2011: 2.613). CO 2 -uitstoot De duurzaamheid van onze eigen productie meten wij door de hoeveelheid CO 2 -uitstoot per geproduceerde kwh elektriciteit. Energie die volledig duurzaam is, heeft geen CO 2 -uitstoot. Op dit moment nemen al onze particuliere en mkb-klanten al duurzame elektriciteit af, waarvan Eneco een steeds groter deel zelf of met partners duurzaam opwekt. Met het WNF hebben wij afgesproken dat onze elektricteitsopwekking per geproduceerde kwh in 2013 gemiddeld niet meer dan 300 gram CO 2 -uitstoot. Hiervoor investeren we in wind-, zon- en biomassa-installaties op de meest geschikte locaties in Nederland, België, Groot-Brittannië en Frankrijk. Door deze inspanningen was de gemiddelde CO 2 - uitstoot van de door ons geproduceerde elektriciteit in ,9 gram/kwh (2011: 154,1). Deze waarde is exclusief onze afnamecontracten met productiefaciliteiten waarvan we minder dan 50% eigenaar zijn. Als we ook die meenemen, dan was in 2012 onze CO 2 -uitstoot per kwh 294,5 gram. De stijging ten opzicht van 2011 wordt veroorzaakt doordat de gasgestookte Enecogencentrale in productie is gekomen. Daardoor steeg het productieaandeel uit conventionele bronnen ten koste van de productie uit duurzame bronnen. Samen in windenergie In de loop van 2012 kwam er vanuit de markt steeds meer vraag naar oplossingen om duurzame energie op te wekken. Windenergie wordt een premium product dat klanten in sommige segmenten helpt om zichtbaar te vergroenen. Bij een aantal grote afnemers spelen we met maatwerkoplossingen op deze marktvraag in. Met HollandseWind en met milieukeur van SMK bieden wij bedrijven de mogelijkheid om hoger op de CO 2 - Prestatieladder te scoren. Zo ondersteunen wij bedrijven in het aantrekken van meer opdrachten. Om onze risico's te spreiden zijn we in meerdere landen actief met windenergie. De succesvolle oplevering van onze windprojecten zorgt voor een forse uitbreiding van de windportefeuille. Eneco mag zich marktleider offshorewind noemen in de Benelux. Om de geplande groei te realiseren is goede samenwerking met de juiste (lokale) partners van groot belang. Onze doelstelling is om elk jaar circa 100 MW aan windprojecten op land op te leveren en eens in de ongeveer 3 jaren een wind op zee-project te realiseren. Ons totale opgestelde windvermogen, in eigendom of met afnamecontracten vastgelegd, op land en op zee is in 2012 met 1039 MW boven de MW uitgekomen. (2011: 913 MW). Wind op land In Nederland verkregen wij een bouwvergunning voor de bouw van het windmolenpark Laaksche Vaart in Noord-Brabant. Ook namen GRAM CO 2 PER GEPRODUCEERDE KWH 226,9 STATUS 300,0 TARGET Eneco Holding N.V. Jaarverslag 2012

4 wij het bedrijf WindWise over, een van de ontwikkelaars van Windpark Delfzijl Noord en andere projecten in en rondom Delfzijl. Ook buiten Nederland verkregen wij een aantal vergunningen. In België verwierven wij vergunningen voor projecten in Molenbaix, Herenthals, Boneffe, Arlon en Fauvilliers. Er lopen nog vervolgprocedures, maar wij vertrouwen erop dat een groot deel van deze projecten de komende jaren gebouwd kan worden. In Groot-Brittannië verkregen we vergunningen voor de uitbreiding van de windparken Tullo en Lochluichart. In 2012 rondden wij de bouw af van de Nederlandse windparken Acrres, Hoevensche Beemden en Zwartenbergseweg. De projecten Romerswaal en Houten zijn in aanbouw. In Belgie leverden we de windparken Ciney, Perwez en Eeklo op. In Groot- Brittannië is het project Lochluichart in aanbouw. Wind op zee Het eerstvolgende offshorewindpark dat we gepland hebben is het windpark Eneco Luchterduinen. Van Oord en Vestas zijn hierbij de geprefereerde partners. Wij hebben voor dit park begin 2013 een partnerschap afgesloten met de Japanse Mitsubishi Corporation (MC). MC heeft ook het voornemen de helft van het Prinses Amalia Windpark over te nemen. In België verloopt de ontwikkeling van het offshorewindpark Norther voorspoedig. Wij hebben inmiddels de vergunningen verkregen. In Groot-Brittannië hebben we 50 procent van het project Navitus Bay verkocht aan EDF. Wij zullen dit project, dat duurzame energie zal leveren aan zo'n huishoudens, verder samen met EDF ontwikkelen. Samen in zonne-energie Ook zonne-energie is van groot belang voor de duurzame koers van Eneco. Algemeen is de verwachting dat energieopwekking door middel van zonnepanelen in Nederland snel zal toenemen en dat partijen alle mogelijkheden zullen onderzoeken om dit mogelijk te maken. Eneco wil hierin een voortrekkersrol vervullen en stelt zich actief op naar anderen. De Solar portfolio groeide in 2012 naar 29,5 MWp, verspreid over meer dan 140 locaties, waarbij het zwaartepunt ligt in België en Frankrijk. Eneco Zon&Zeker In 2012 introduceerden wij Eneco Zon&Zeker voor de consument, een totaalpakket waarmee particulieren zelf hun energie opwekken met behulp van zonnepanelen. Eneco Zon&Zeker bieden wij inmiddels ook aan het midden- en kleinbedrijf, via woningbouwcorporaties, als werknemersaanbod bij een aantal grote werkgevers in Nederland en voor specifieke doelgroepen zoals leden van het Wereld Natuur Fonds. Wij willen met Eneco Zon&Zeker een onderscheidende positie in de particuliere zonmarkt in Nederland innemen. Om dit mogelijk te maken hebben wij onder meer een strategisch belang genomen in het bedrijf ZonIQ en werken wij als bemiddelaar samen met Greenloans, een dienst van ABN AMRO voor groenleningen aan consumenten. Zonneprojecten in het bedrijfsleven In Nederland zijn in 2012 de door onszelf ontwikkelde projecten bij DSM (Geleen), Tata Steel (IJmuiden) en Philips (Best) in gebruik genomen. In Amsterdam ontwikkelen we een project op de daken van Woning Coöperatie Eigenhaard. In België realiseerden wij een flink aantal projecten, waaronder negen locaties bij Wienerberger (steenfabrieken), tien locaties in het bezit van de gemeente Destelbergen en negentien locaties in het bezit van de provincie Oost-Vlaanderen. De ontwikkelingen in België op het gebied van subsidies op zonne-energie volgden elkaar in 2012 snel op. In Vlaanderen is het subsidiebeleid aanmerkelijk versoberd, waardoor de markt zich heeft verplaatst naar Wallonië en Brussel. De Waalse overheid heeft als doelstelling om in 2020 het geïnstalleerde vermogen in Wallonië te vervijfvoudigen tot MWp. Investeringen in productievermogen zon Om de productiecapaciteit in zonvermogen uit te breiden kiezen wij ervoor zelf productiefaciliteiten te ontwikkelen en bestaande parken aan te kopen. Het zwaartepunt van deze activiteiten lag in 2012 in België en Frankrijk. Het eerste resultaat van een grondige verkenning van de markt in Frankrijk was de overname van 70 installaties in Zuid-Frankrijk, met een totaal vermogen van 11,8 MW, van de Franse firma Fonroche Energie. Met deze firma zijn wij bovendien een samenwerkingsverband aangegaan om te zoeken naar meer geschikte installaties voor de productie van duurzame energie in Frankrijk. Ook met de Zwitserse firma Susi Partners startten we een dergelijke samenwerking. Samen in biomassa Het produceren van energie op basis van biomassa is duurzaam. Inmiddels hebben wij met biomassa-installaties de nodige ervaring opgebouwd. In totaal beschikten we eind 2012 over 10 MW opgesteld vermogen uit biomassa. Wij hebben nu ruim 130 MW aan biomassa-installaties in ontwikkeling voor de productie van elektriciteit, warmte en groen gas. Investeringen in productievermogen biomassa In 2012 boekten wij grote vooruitgang bij de bouw van 'Bio Golden Raand', de biomassacentrale in Delfzijl. In november 2011 begonnen de eerste werkzaamheden en eind 2012 waren alle grote constructiewerkzaamheden aan de centrale gereed. Het is de planning om de centrale halverwege 2013 in bedrijf te nemen. Deze centrale, waarmee een investering van 170 miljoen is gemoeid, zal 49,9 MW aan productiecapaciteit hebben. De centrale zal afvalhout, dat onder andere afkomstig is van bouwen sloopactiviteiten, omzetten in elektriciteit. Warmte-koude oplossingen Warmte- en koudevoorzieningen vormen een groot deel van de energiebehoefte van onze klanten. De proposities voor verwarming en koeling zijn dan ook een belangrijk onderdeel van onze duurzame strategie. Eneco Holding N.V. Jaarverslag

5 Groei zet door Warmtenetten zijn milieuvriendelijker dan conventionele verwarming met gas en besparen energie. In de aangesloten woningen is geen eigen verwarmingsketel nodig, waardoor gebruikers veel gas uitsparen. Jaar op jaar zorgen we voor uitbreiding van het aantal aansluitingen. Zo dragen warmtenetten bij aan verminderen van het energieverbruik. In Rotterdam, Utrecht en Den Haag zetten we samen met de regionale partners belangrijke stappen om de grote stadsverwarmingsnetten verder te verduurzamen. In 2012 is een contract gesloten met de afvalverwerking AVR waarmee restwarmte geleverd wordt aan onze klanten in de Rotterdamse regio. Hiervoor zal een warmteleiding worden aangelegd tussen de Botlek en de stad. In Utrecht verkennen we de mogelijkheden voor een biomassacentrale die zowel elektriciteit als warmte levert. Warmtestation Harnaschpolder is in oktober 2012 in bedrijf genomen. De centrale heeft de warmteproductie van de (tijdelijke) ketelinstallatie overgenomen. De warmtekrachtcentrale Harnaschpolder is binnen onze productie-eenheden de eerste installatie met een grote warmtepomp die werkt op energie uit het residu van de naastgelegen afvalwaterzuivering. Ondanks de teruglopende nieuwbouw ziet Eneco kans om de groei vast te houden en nieuwe warmteklanten te acquireren. Met een sterkere focus op de renovatiemarkt en commercieel vastgoed groeit onze business met zo n woningequivalenten per jaar, zowel in woningen als in de kantorenmarkt. Woningcorporaties en vastgoedontwikkelaars nemen het grootste deel van deze groei voor hun rekening. Verder neemt de vraag naar duurzame koeling een steeds belangrijkere plaats in. Koude uit grondwater en rivierwater vormt een duurzaam en financieel aantrekkelijk alternatief voor traditionele air-conditioning. Joulz neemt beheer warmtenet over van Essent Joulz heeft per 1 april 2012 het werkpakket storingen en onderhoud voor een groot deel van de stadsverwarmingsinstallaties in Noord-Brabant overgenomen van Essent Local Energy Solutions voor een periode van vijf jaar. Binnen het overgenomen werkpakket valt de verantwoordelijkheid voor het oplossen van storingen en onderhoud aan stadsverwarmingsinstallaties waarmee circa huishoudelijke klanten en zakelijke klanten in Noord- Brabant worden bediend. De overname past in de strategie van Joulz om de activiteiten op het gebied van duurzame energieinfrastructuren, zoals warmte-activiteiten, uit te breiden en draagt bij aan het versterken van de landelijke dekking. Het slimme net van de toekomst Smart grids zijn nodig om de energievoorziening van de toekomst zo flexibel mogelijk te maken. Netbeheerder Stedin heeft in 2012 haar positie op het gebied van smart grids verder bepaald. Een intern multidisciplinair team heeft de functionaliteiten vastgesteld die nodig zijn om de komende jaren intelligent netbeheer te kunnen ontwikkelen. We hebben nu een goed beeld van de uitdagingen die ons te wachten staan. Actuele ontwikkelingen Stedin is betrokken in enkele proefprojecten om nuttige ervaring op te doen met smart grids. Als penvoerder voor het project Couperus Smart Grid heeft Stedin hiervoor in 2011 subsidie gekregen. In 2012 is de proeftuin technisch ingericht en zijn de systemen getest. Door vertraging in de bouw zal de proeftuin pas vanaf februari 2013, met de komst van de eerste bewoners, live gaan. Daarnaast is Stedin actief in de projecten van het Smart Energy Collective, Energieneutraal Heijplaat en Evander, projecten die min of meer parallel lopen aan het project Couperus Smart Grid. Gelijkspanning biedt kansen In nieuw te ontwikkelen gebieden leveren gelijkspanningsnetten goede kansen op voor substantiële energie- en kostenbesparing. Infrabedrijf Joulz ontwikkelt slimme concepten die toenemende aandacht van de markt en de media krijgen. Met concepten voor een vakantiepark in Zeeland en een bedrijventerrein in Flevoland is al aangetoond dat gebruik van gelijkspanning tot zeer concrete energiebesparing kan leiden. Voor de realisatie van een gelijkspanningsnet in een glastuinbouwgebied in Haarlemmermeer hebben Joulz en haar partners een subsidie ontvangen van het Nederlandse Innovatie Programma Intelligente Netten. Voor de slimme concepten op het gebied van ZON&ZEKER Een gemiddeld huishouden kan met negen zonnepanelen op het dak jaarlijks voor zo n 450 euro aan duurzame elektriciteit opwekken, maar veel mensen weten niet hoe ze dit moeten aanpakken. Met Eneco Zon&Zeker regelen we alles in één keer voor onze klanten: de installatie van kwalitatief goede panelen, een unieke Zon&Zeker-garantie met zekerheid van de opbrengst, 24 uur per dag online inzicht in de werking van de panelen en de verrekening van de teruggeleverde stroom. 30 Eneco Holding N.V. Jaarverslag 2012

6 gelijkspanning won Joulz de Smart Grids Innovation Award 2012 en de nominatie Duurzame Innovator. Hergebruik reststromen Reststromen zoals stoom en CO 2 beschouwen we niet als afval. Integendeel, zij kunnen een waardevolle bijdrage leveren aan de energieketen. Daarom komen we steeds met nieuwe initiatieven. Zo leveren we CO 2 aan tuinders, die het in hun kassen gebruiken om de groei van hun gewas te stimuleren. Ons nieuwe stoomnetwerk in de Botlek is ook een mooi voorbeeld. Stoompijpnetwerk Rotterdam Botlek Stedin ontwikkelt een stoomtransportnetwerk in de Rotterdamse Botlek. Daar bevinden zich diverse industrieën dicht bij elkaar. Via een stoomtransportnetwerk kan stoom die het ene bedrijf over heeft efficiënt worden gebruikt in het productieproces van een ander bedrijf. Door de stoom in het primaire proces van een ander bedrijf te hergebruiken verbetert het energetisch rendement van de hele keten. Er zijn minder fossiele brandstoffen nodig en er komt minder CO 2 en NOx in de atmosfeer. Als het netwerk vol in bedrijf is, gaat dat in het Rotterdamse havengebied per jaar 200 tot 400 kiloton aan CO 2 -emissies schelen. Het project draagt zodoende sterk bij aan de klimaatdoelstellingen van de stad Rotterdam. Samen in groen gas Het is onze ambitie om de productie van groen gas, een duurzame vervanger van aardgas, steeds verder uit te bouwen. Dat doen wij door samenwerkingsverbanden aan te gaan, zoals met Afvalenergiecentrale ARN. In 2012 leidden onze inspanningen tot een groengasportfolio van 15 miljoen kubieke meter. Bussen rijden op groen gas In samenwerking met Agro Energy sloot Eneco een contract met afvalenergiecentrale ARN in Nijmegen om tot ,5 miljoen kubieke meter groen gas per jaar af te nemen. Het groene gas gaat het gasnet in en Eneco levert de bijbehorende groencertificaten aan busmaatschappij Hermes. Hierdoor rijden de bussen in de regio Arnhem-Nijmegen op regionaal geproduceerd groen gas. Eerste klanten begin 2013 op stoom Stedin investeert in het nieuwe stoomtransportnetwerk en wordt hiervan de eigenaar. Afvalverwerker en stoomleverancier AVR en chemiebedrijf en stoomgebruiker Emerald Kalama Chemical (EKC) zijn de eerste klanten met wie de transport- en aansluitovereenkomsten zijn getekend. De realisatie van het stoomnetwerk is in volle gang; het wordt in het voorjaar van 2013 in bedrijf genomen. We plannen ook een tweede deel tussen EKC en Akzo Nobel. Medio 2013 willen wij een investeringsbesluit nemen voor de bouw van dit 3 kilometerlange deel. Als dat besluit positief uitvalt, kan deze uitbreiding in 2015 in bedrijf worden genomen. COUPERUS KRIJGT SLIM NET Couperus is een ontwikkelingstraject voor slimme netten (smart grids). Eneco en Stedin ontwikkelen het project samen met een aantal partners. We voorzien de warmtepompen in de circa 300 appartementen van duurzame energie. Daarbij houden we rekening met de netbelasting. Zodra de netbelasting te hoog dreigt te worden passen we de capaciteit aan. Dit is niet alleen efficiënt, maar beperkt bovendien de gebruikskosten. Eneco Holding N.V. Jaarverslag