Afstudeeronderzoek Specialisatie groepsleerkracht VMBO. Davo 4

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Afstudeeronderzoek Specialisatie groepsleerkracht VMBO. Davo 4"

Transcriptie

1 Eerste begeleider: Maarten Hennekes Tweede begeleider: Frans de Gruijter Afstudeeronderzoek Specialisatie groepsleerkracht VMBO Sabine Hogenhout-van Zadelhoff Edison college docent Engels Davo 4

2 INHOUD 1. Inleiding 2. Beginsituatie 3. Onderzoeksvraag 4. Opzet van mijn onderzoek 5. Theorie 5.1 De Multiple Intelligence (Meervoudige Intelligentie) theorie van Gardner 5.2 Werkvormen 5.3 Leren op het Leerplein 6. Praktijkonderzoek 6.1 Interviews 6.2 Enquête 6.3 Observaties 6.4 Resultaten 7. De weektaak 7.1 Analyse weektaak Engels 7.2 Nieuwe weektaak 8. Tweede praktijkonderzoek 8.1 Interviews 8.2 Enquête 8.3 Observaties 8.4 Resultaten 9. Conclusie 10. Literatuurlijst

3 1. Inleiding Begin dit schooljaar ben ik gestart met mijn LIO-stage op het Edison College in Apeldoorn. Ik ben daar aangenomen als docent Engels voor drie dagen in de week. Ik werk 0.55 fte in vier VMBO klassen. Het Edison College is een grote openbare scholen gemeenschap voor leerwegondersteunend onderwijs(lwoo), VMBO, HAVO en Atheneum. Het onderwijsaanbod is erg breed, ik geef zelf alleen les op VMBO en LWOO. Ik geef de leerlingen klassikaal les en daarnaast ondersteun ik de leerlingen tijdens leerpleinuren, ze werken dan op het leerplein zelfstandig aan de weektaak voor alle theorievakken. Op het leerplein hoorde ik regelmatig van leerlingen dat ze het werk saai vinden, ook zie ik dat leerlingen moeilijk te moiveren zijn om goed aan het werk te gaan. Daarom wilde ik onderzoeken of ik door het aanpassen van de werkvormen op het leerplein, voor Engels, ik de motivatie van de leerlingen kon verhogen. Ik heb hierbij gebruik gemaakt van de Meervoudige Intelligentie theorie van Gardner (1993), ik wil graag de kwaliteiten van leerlingen benutten en uitgaan van hun sterke punten. De theorie van Gardner is hiervoor uitermate geschikt omdat de leerlingen gebruik maken van hun mogelijkheden door hun persoonlijke kwaliteiten optimaal te benutten.

4 2. Beginsituatie Op het Edison college wordt gewerkt met leerpleinen, op deze pleinen werken de leerlingen zelfstandig aan weektaken voor de verschillende vakken. De school wil hiermee de leerlijn die uitgezet wordt in het basisonderwijs doorzetten naar het voortgezet onderwijs. De leerlingen krijgen instructie in het expertuur en werken vervolgens zelfstandig verder aan het vak op het leerplein. Hierbij is altijd een docent aanwezig om de leerlingen te ondersteunen bij het werk. Op het leerplein zitten maximaal drie klassen tegelijk. Iedere klas heeft een eigen docent tot hun beschikking. De leerlingen werken alleen of in groepjes aan de opgegeven opdrachten. Ook maken ze toetsen op het leerplein. Ze mogen zelf bepalen wanneer in de week ze de te maken toetsen inplannen. Elke klas heeft een kast met daarin voor iedere leerling een bak. In die bak liggen de boeken van de leerling. Omdat we ernaar streven al het werk op het leerplein te doen, hebben de leerlingen nauwelijks huiswerk. Dit zorgt ervoor dat leerlingen niet met hun boeken heen en weer hoeven. Ik geef de leerlingen 3 uur per week les. Voor de eerstejaars betekent dit één expertuur en twee leerplein uren. Voor de tweedejaars is dit omgekeerd. Twee experturen en één leerpleinuur. Tijdens het werken op het leerplein ontdekte ik dat er leerlingen zijn die nauwelijks aan het werk komen. Zij doen in een uur zeer weinig en geven aan zich te vervelen. Ze zijn niet gemotiveerd en noemen het werk dat ze moeten doen saai. Het blijkt dan vaak dat zij hun weektaak niet af is en ze nog genoeg te doen hebben. De leerlingen geven regelmatig aan dat het werken op het leerplein saai is. Ik wil onderzoeken of de werkvormen, die gebruikt worden in de weektaak voor het vak Engels, aansluiten bij de leerbehoeften (leerstijlen) van de leerlingen. Om zo te kunnen werken aan een verbeterde motivatie en inzet van de leerlingen. Ik ga me hierbij richten op de werkvormen omdat ik zelf zie dat er weinig variatie in werkvormen wordt aangeboden op het leerplein. Ik denk dat er vooral op het leerplein veel mogelijkheden zijn om gevarieerde werkvormen aan te bieden. Ik wil onderzoeken of de motivatie en de resultaten van de leerlingen verbeteren als zij meer worden aangesproken op de leerstijl die het beste bij ze past. Ik wil hierbij gebruik maken van de Multiple Intelligence theorie van Gardner.

5 2.1 De weektaak voor engels Op het leerplein wordt gewerkt met weektaken per vak. Op deze weektaak staat wat de leerling, zelfstandig moet maken per vak. Ik heb de weektaak voor Engels geanalyseerd om te kijken welke intelligenties worden aangesproken in de huidige weektaak en hoe gevarieerd de opdrachten zijn. Analyze weektaak voor Engels File 2 A day in your life : Het Edison college werkt met de methode Library, deze methode is special ontwikkeld voor het VMBO en is eigenlijk nog steeds in ontwikkeling. Een aantal docenten van het Edison college is betrokken bij de verbetering van de methode. De methode werkt met files rondom een onderwerp. De methode werkt met echte teksten, reële situaties en onderwerpen die goed aansluiten bij de leefwereld van de leerlingen. Over het algemeen werken ze daarom met plezier aan de opdrachten. Ik heb ervoor gekozen de weektaken van een file te onderzoeken omdat dat een afgerond geheel is en een goed beeld geeft hoe de weektaken en het werken van de leerlingen op het leerplein s opgebouwd. In de drie weken dat file 2 behandeld wordt werken de leerlingen alleen aan opdrachten uit het boek. De taken zijn steeds verdeeld in lezen, maken en leren. Omdat de opdrachten niet worden gespecificeerd in de weektaak moet ik voor de werkvormen de file analyseren. Lezen en leren zijn blokken grammatica en lijsten met woordjes. Maken heeft meerdere werkvormen in de grafieken heb ik de procentuele verdeling van de verschillende intelligenties weergegeven. Zo zie je in week 1 100% voor verbaal-linguistisch en 7% voor visueel-ruimtelijk, dit betekent dat er opdrachten zijn die beide intelligenties aanspreken. In de grafiek ernaast procentuele hoeveelheid individuele opdrachten ten opzichte van de opdrachten waarbij de leerlingen mogen samenwerken. week 1 samenw erken 8% individu eel werken 92% week 2 samenw erken 11% individue el werken 89%

6 week 3 samenw erken 17% individue el werken 83% Wat opvalt, is de hoeveelheid Verbaal/Linguïstische werkvormen. In ieder oefening is deze intelligentie vertegenwoordigd, wat uiteraard niet zo vreemd is bij het aanleren van een vreemde taal. Dit betekent wel dat als hier jouw voorkeur van leren niet ligt dat je als leerling veel moeite zal hebben in het leren van de taal. Er zijn ook andere manieren om de taal te leren, die worden in de methode maar weinig gebruikt, ik denk dat ze hiermee echt een kans laten liggen vooral ook omdat deze methode zich juist richt op VMBO en de leerlingen die op dit onderwijsniveau zitten zijn graag praktisch bezig. Ook zie je erg veel individuele werkvormen. De leerlingen werken slechts aan 1 of twee opdrachten in de week samen. Zeker bij het leren van de taal, wat interactie is tussen mensen is het vreemd dat de leerlingen zo weinig samenwerken. 2. Onderzoeksvraag Als ik leerlingen meerdere werkvormen aanbied in de weektaak voor Engels, op het leerplein, gebaseerd op de Meervoudige Intelligentie theorie van Gardner, hoe beïnvloedt dit het plezier in leren en de resultaten van de leerlingen? Subvragen:

7 - Meervoudige Intelligenties van Gardner welke zijn dat en waarom is dit belangrijk voor het leren? - Welke intelligenties worden er nuaangesproken in de weektaak voor Engels? - Is er veel variatie in werkvormen? - Wat vinden de leerlingen van de weektaak? - Wat willen de leerlingen anders? - Welke werkvormen sluiten goed aan bij leerlingen van het VMBO-LWOO? - De verschillende intelligenties van Gardner hoe sluit ik hierbij aan met opdrachten? - Welke begeleiding vraagt een verandering in leren? 3. Opzet van mijn onderzoek Mijn onderzoek zal veel plaatsvinden in de praktijk. Het zal dan ook veelal een actieonderzoek worden. Ik wil echter ook de tijd nemen om mij gedegen voor te bereiden en me in de literatuur over dit onderwerp te verdiepen. Ik heb me daarom eerst uitgebreid verdiept in de Multiple Intelligence theorie van Gardner en de verschillende werkvormen die daarbij toegepast kunnen worden. Maar ook het gebruik van werkvormen op het leerplein, het nut van samenwerken op het leerplein en de manier van leren van deze kinderen. Hierin

8 zal ik uitgebreid ingaan in het theoriegedeelte van mijn onderzoek. Omdat ik werk met verschillende onderzoeksmethoden heb ik eerst gewerkt aan mijn kennis hierover. In het basisboek interviewen heb ik gelezen over de diverse interviewtechnieken en op basis hiervan gekozen voor het open interview. Dit past het beste bij het onderzoeken van de ervaringen van leerlingen met de weektaak voor Engels. Ik heb ervoor gekozen de leerlingen te interviewen in groepjes van 3. Daarna heb ik een enquête gehouden, in het basisboek enquêteren heb ik gekeken wat een goede enquête is als vervolg op de gehouden interviews. Ik ben uitgekomen op gesloten vragen omdat ik al een beeld gekregen heb wat de leerlingen vinden van het leerplein werken. Tenslotte heb ik de cijfers van een praktijkopdracht in de bestaande weektaak verzameld. Vervolgens heb ik een eigen weektaak ontworpen met diverse opdrachten die aansluiten op de theorie van Gardner. De leerlingen hebben deze opdrachten gedaan en hiervoor hebben ze een cijfer gekregen. Ik heb daarna weer interviews gehouden met de leerlingen een enquête afgenomen en de cijfers verzamelt. Daarnaast heb ik met collega s gesproken over hun ervaringen met de weektaak en wat zij gezien hebben in die week bij de leerlingen. De gegevens van de oude weektaak en de door mij ontworpen weektaak heb ik vergeleken. En samen met mijn eigen ervaringen en die van mijn collega s heb ik deze gebruikt om tot mijn conclusie te komen. Uiteraard heeft dit onderzoek ook weer nieuwe vragen opgeleverd wat vraagt om nader onderzoek. Tijdslijn onderzoek Wat Hoe Instrument tijd literatuuronderzoek Lezen (en kijken) Boeken (en documentaires) tot einde onderzoek Werkvormen die gebruikt Weektaken van een Week 48 worden in de weektaak maand analyseren Maken interview en Literatuur Week 49 vragen lijst Wat vinden leerlingen Interview met 8 leerlingen in duo s Week 50 en 51 van de weektaak Engels? tijdens het leerplein uur Wat vinden leerlingen Vragenlijst Hele klas, na veranderen Week 50 en 51 van de weektaak Engels? weektaak herhalen van onderzoek Analyseren gegevens Gegevens en literatuur Week 52 en 53 Maken weektaak en Ontwerpen Gegevens Week 1 en 2 invoeren weektaak Wat vinden leerlingen van de nieuwe weektaak Engels? Wat vinden leerlingen van de nieuwe weektaak Engels? Analyseren gegevens en schrijven eindverslag Interview Vragenlijst met 8 leerlingen in duo s tijdens het leerpleinuur Week 3 en 4 Hele klas, na veranderen Week 3 en 4 weektaak herhalen van onderzoek Gegevens en literatuur Week 5 & 6 Ik ga de motivatie en resultaten meten van klas VMBO V1C. Dit is een theoretische leerweg klas die van mij één expertuur les krijgt en twee uur op het leerplein wordt begeleidt door mij. Ik heb uit deze klas veel leerlingen horen klagen over de weektaak en heb zelf ook de indruk dat vooral bij de TL klassen de variatie in werkvormen laag is. 4. Theorie

9 4.1 De Multiple Intelligence (Meervoudige Intelligentie) theorie van Gardner Meervoudige intelligenties is een theorie die in de jaren 80 door Howard Gardner is ontwikkeld. Hij zag dat mensen en dus ook kinderen op verschillende manieren kunnen leren, zo is de ene mens bijvoorbeeld meer visueel ingesteld terwijl een ander liever met zijn handen werkt. Zijn visie is dat mensen daarom ook op verschillende gebieden intelligenties kunnen bezitten. Hij heeft hierbij het onderscheid gemaakt in zeven manieren van leren en de daarbij horende intelligenties. Het gaat om: 1. verbaal-linguïstisch Het vermogen om zowel gesproken als geschreven taal te begrijpen. Een gevoeligheid voor de betekenis van woorden en voor de verschillende mogelijkheden van taal. In het onderwijs hebben deze leerling een duidelijke voorkeur voor: lezen, praten, schrijven, kruiswoordpuzzels, verhalen, gedichten, grappen, spreekbeurten, verslagen, discussiëren en debatteren. 2. logisch-mathematisch Het vermogen om zowel inductief als deductief te denken; om getallen en symbolen mentaal te manipuleren en om abstracte begrippen te hanteren en te creëren. Voorkeur voor: Deze leerlingen hebben in het onderwijs een voorkeur voor: rekenen, calculeren, begroten, redeneren, experimenteren, logica, getallen en symbolen, oplossen van problemen, leggen van verbanden en jaartallen. 3. visueel-ruimtelijk Het vermogen om ruimtelijke vormen en beelden waar te nemen en te reproduceren, om deze beelden mentaal te manipuleren en om nieuwe mentale beelden te creëren. Deze leerlingen hebben in het onderwijs een voorkeur voor: tekenen, knutselen, legpuzzels, ontwerpen, schetsen, inrichten, architectuur, foto's, navigeren, grafische voorstellingen, schema's. 4. muzikaal-ritmisch Het vermogen om betekenis te ontlenen aan muzikale patronen, klanken en ritmes Deze kunnen creëren en reproduceren. Deze leerlingen hebben in het onderwijs voorkeur voor; componeren, ritme en melodie, muziek lezen, maken of beluisteren, neuriën, zingen, fluiten, rappen. 5. lichameliik-kinesthetisch Het vermogen om het eigen lichaam te gebruiken en te controleren. Het beheersen van de kleine motoriek, nodig voor het manipuleren van kleine objecten, als van 'totale' bewegingen, zoals bijvoorbeeld bij dans. Deze leerlingen hebben een voorkeur voor:gymnastiek, sporten, bewegen, dansen, choreografie, acteren, mime, lichaamstaal, jongleren, handvaardigheid, knutselen. 6. naturalistisch Het vermogen om onderscheid te maken tussen verschillende verschijnselen en deze tot op detail kunnen classificeren. Deze leerlingen hebben in het onderwijs een voorkeur voor: analyseren van overeenkomsten en verschillen, milieu, flora en fauna, natuurlijke fenomenen, verzamelen en classificeren, genieten van de natuur, natuurbescherming, ecologisch bewustzijn. 7. interpersoonlijk

10 Het vermogen om onderscheid te maken tussen verschillende individuen en hun stemmingen, motieven en temperament. En om met andere individuen te communiceren. Deze leerlingen hebben in het onderwijs een voorkeur voor: leiden en organiseren, teamplayer, interactie, communiceren, samenwerken, zorgen, conflicten oplossen, in gezichtspunten van anderen verplaatsen. 8. intrapersoonlijk Het vermogen tot zelfreflectie en het bewustzijn van de eigen innerlijke wereld. Het vermogen om eigen gevoelens te onderscheiden en te zien als drijfveer voor het eigen handelen. Deze leerlingen hebben in het onderwijs een voorkeur voor:zelfonderzoek, zelfkennis, fantaseren, dromen, filosofisch, in contact treden met jezelf. Een mens is niet op één manier intelligent, maar kan op verschillende manieren intelligent zijn. Ieder mens heeft zijn eigen sterke en minder sterke intelligenties en voorkeuren voor leren. Een intelligentie die sterk is zal vaak als eerste worden gebruikt en daardoor ook sterker ontwikkelen dan de minder sterke intelligenties. Als docent is het erg belangrijk je bewust te worden van de sterke en minder sterke kanten van iedere leerling om deze te kunnen inzetten waargewenst en ontwikkelen waar nodig is. Het onderwijs doet qua methodiek vooral een beroep op de verbaal-linguistische en logischmathematische intelligenties. Leerlingen die die intelligenties sterk ontwikkeld hebben zullen het binnen ons onderwijssysteem dan ook beter doen dan de leerlingen waarbij de ander intelligenties sterker ontwikkeld zijn.leerlingen leren het best en het meeste als leraren een beroep doen op de verschillende intelkligenties. Niet alleen kunnen alle leerlingen hiermee hun sterk ontwikkelde intelligentie inzetten maar ook de mindere intelligentiegebieden ontwikkelen.dit vraagt van een docent om een diversiteit aan werkvormen en instructies. Meervoudige intelligentie gaat dus uit van adaptief onderwijs. Onze maatschappij is vooral gericht op de verbaal/linguïstische en logisch/mathematische intelligentie. Als je naar de opdrachten kijkt van leerlingen zie je ook dat deze opdrachten veel vertegenwoordigd zijn in de weektaak. Dat betekent dat leerlingen die de voorkeur hebben om op een andere manier te leren nauwelijks aan bod komen.

11 Er is in iedere klas een rijke schakering aan leerstijlen en intelligenties. Als je een leerling aanspreekt op zijn sterke intelligentie zullen de leerprestaties zeker toenemen. Dit betekent dat docenten de leerstof op verschillende manieren aan leerlingen moeten aanbieden om op die manier maximaal rendement te krijgen. In de klassikale lessen geeft dit organisatorisch nogal wat problemen. Hoewel het natuurlijk ook daar belangrijk is gedifferentieerd en gevarieerd lessen te ontwerpen en geven. Niet alleen door rekening te houden met de verschillende intelligenties, maar ook leerstijlen en leerbehoeften. Maar juist het leerplein biedt volgens mij de uitgelezen mogelijkheid om leerlingen te laten werken met de verschillende intelligenties. Juist door kinderen op hun individuele kracht aan te spreken zullen ze gemotiveerder werken en betere prestaties laten zien. Niet alleen het werken aan de sterke intelligenties kan als een voordeel worden gezien maar leerlingen worden door het brede aanbod van activiteiten ook uitgedaagd om aan de zwakkere intelligenties te werken. Hierdoor worden leerlingen breder ontwikkeld en kunnen zij problemen op verschillende manieren benaderen waardoor ook meer creativiteit kan ontstaan. 4.1 Werkvormen Vanuit de MI-theorie (Multiple Intelligence) is het belangrijk leerlingen verschillende werkvormen aan te bieden die passen bij de leerstijlen van de leerlingen. De een is gebaat bij een praktische opdracht, de ander luistert graag en een derde zal liever lezen/leren. Dit vraagt om een gedegen voorbereiding wanneer je de te leren stof gaat aanbieden. Het is belangrijk om hierbij te kijken naar de leerdoelen en uit de opdrachten in de methode die gebruikt wordt de leerdoelen te filteren. Als dit gedaan is kunnen deze weer in de gewenste werkvorm gieten die de leerbehoefte van het kind tegemoet komt. Voor mijn onderzoek heb ik veel gelezen over werkvormen waarbij me vooral opgevallen is hoeveel verschillende benaderingen er zijn van dit begrip. Ik ben uitgegaan van de Mi-theore en de werkvormen die daaruit voortvloeien. Schriftelijk (taal/rekenen), muzikaal, beweging, beeldend, sociaal (samenwerken), persoonsgericht, natuurgericht. Ik heb geprobeerd geschikte werkvormen te kiezen voor de verschillende intelligenties, hierbij heb ik naast de boeken van Gardner ook gebruik gemaakt van verschillende literatuur over de activerende didacktiek, deze maakt ook veel gebruik van verschillende manieren van leren en ook al is de theoretische benadering iets anders, in de praktische opdrachten en werkvormen zie je veel gelijkenissen. Zeker voor VMBO leerlingen, die vaker moeite hebben met langdurige concentratie en theoretische benadering, is niet alleen het aanbieden van verschillende werkvormen maar ook de afwisseling van de werkvormen van groot belang. Deze leerlingen kunnen het meestal niet opbrengen een uur instructie te volgen of een uur te weken aan schriftelijke taken. Toch zie je nog steeds dat dit veel van ze gevraagd wordt. De docenten weten wel dat de leerlingen beter werken met afwisselende werkvormen en met veel praktische en ervaringsgerichte opdrachten maar vooral op de leerpleinen zie ik nog veel schriftelijk werk en weinig afwisseling in taken. Opvallende was ook om te merkendat tijdens een projectweek, waarin heel praktisch door de kinderen gewerkt werd, de docenten regelmatig klaagden over teveel geluid en onrust op het leerplein. Uiteraard is er altijd een evenwicht nodig, leerlingen zijn ook niet gebaat bij veel onrust en lawaai op het leerplein waardoor geconcentreerd werken onmogelijk is, toch vind ik dat er wel ruimte moet zijn voor praktische opdrachten, samenwerken, overleg en dat veroorzaakt geluid.

12 Apart wil ik nog even het samenwerken benoemen. Opvallend vond ik in de analyze van de weektaak, het gebrek aan samenwerken. Omdat dit mij voor het vak Engels opviel ben ik gaan kijken naar de andere vakken, ook hier zag je weinig samenwerkingsopdrachten. Juist het leerplein biedt de uitgelezen mogelijkheid tot samenwerken. In de literatuur blijkt niet alleen dat samenwerken vaak veel effectiever is dan individuele werkvormen maar dat ook de leerlingen hiermee ook essentiële vaardigheden voor de toekomst leren. Zo leren ze luisteren, onderhandelen, je mening verwoorden en verdedigen maar ook conflicten hanteren, rollen in de samenwerking vervullen en elkaar aanspreken op gedrag. Deze vaardigheden zijn zeer belangrijk om later goed te functioneren, zowel in leer- als in werksituatie. Vandaar dat ik ervoor gekozen heb dit specifiek te bevragen in zowel de interviews als de enquetes. 5. Praktijkonderzoek Het onderzoek dat ik uitvoer is een actieonderzoek waarbij ik gebruik maak van triangulatie om mijn bevindingen te valideren. Ik gebruik hiervoor vier verschillende onderzoeksmethoden: het interview, de enquete, observatie en toetsresultaten. Hiermee wil ik kijken naar de invloed van de werkvormen op de motivatie en de resultaten van de leerlingen. Ik heb gekozen voor motivatie en resultaten omdat deze erg met elkaar samenhangen. Als leerlingen erg gemotiveerd zijn voor een vak zullen ze ook betere resultaten laten zien en als de resultaten voor een vak goed zijn beïnvloed dat de motivatie van leerlingen. Ik ben begonnen met de interviews om te kijken wat de leerlingen vinden van de weektaakopdrachten voor Engels en ook om te zien wat zij willen naar aanleiding van de interviews heb ik een enquete gemaakt die alle leerlingen hebben ingevuld. 5.1 Interviews Ik heb de interviews gehouden in groepjes van drie leerlingen, hierbij heb ik gekozen voor leerlingen die goed met elkaar overweg kunnen zodat ze vrij zijn om te praten en hun mening te geven. Ik heb gekozen voor een open interview, ook wel vrije attitude interview, waarbij ik slechts de hoofdlijnen heb uitgezet om op die manier maximaal met de leerlingen mee te kunnen gaan in hun ervaringen met het leerplein en de weektaak voor engels. De opzet voor de interviews was alsvolgt: Hoofdvraag; Wat vind je van de weektaken voor Engels die je op het leerplein moet maken? Topiclijst voor verdieping van het onderwerp Topic subtopic Gevoel saai/uitdaging, interessant, saai leuk/stom Moeilijk/makkelijk veel/weinig Moeilijk/makkelijk Krijg je het af? Waarom niet Wat doe je als je snel klaar bent? Begeleiding genoeg hulp?

13 Goede hulp? Wat zou je veranderen? Wat mis je nog? Wat vind je het beste aan het leerplein? Wat het minst? Met deze basis ben ik vijf keer met een groepje van drie leerlingen minuten gaan praten. Het was niet altijd eenvoudig om bij te houden wat de leerlingen allemaal zeiden daarom heb ik vanaf het tweede interview gebruik gemaakt van opnameapparatuur zodat ik de interviews kon terugluisteren. De leerlingen waren erg betrokken op het onderwerp en het was leuk om te zien hoeveel ze erover nadenken. Ik zal hieronder de meest genoemde punten van de leerlingen beschrijven: Over het algemeen vinden de leerlingen werken op het leerplein saai, ze moeten heel veel hetzelfde doen en eigenlijk geldt dat voor alle vakken. Ook klagen ze over de grote hoeveelheid lezen en maken, de leerlingen geven bijna allemaal aan bijna nooit iets leuks te doen op het leerplein. Over de moeilijkheid van de taken zijn de leerlingen erg verdeeld, de een vind het te moeilijk, de ander te makkelijk dit is overigens niet altijd gerelateerd aan de cijfers die de leerlingen behalen. De leerlingen geven aan dat het werk niet teveel is, andere vakken is vaak meer werk, een enkeling vindt het wel te veel, maar bij verder doorvragen is het niet zo dat ze moeite hebben het werk voor engels af te krijgen, meer alle vakken bij elkaar is dan te veel. Als leerlingen snel klaar zijn doen ze over het algemeen niks, ze proberen dan niet op te vallen en geen extra werk te krijgen. Een enkeling geeft aan dan te gaan leren voor toetsen. Er zijn ook een aantal leerlingen die achter de computer gaan en daar op internet werken. Over de begeleiding op het leerplein zijn veel klachten genoemd door de leerlingen, in alle groepjes vonden de leerlingen dat ze regelmatig lang moeten wachten op hulp en dat niet alle docenten de juiste hulp kan geven. Ook zeggen alle groepjes dat het per docent verschilt hoe goed ze worden geholpen en ook hoe de werksfeer is op het leerplein. In drie groepjes waren de leerlingen het eens over de hoeveelheid samenwerken, die vonden zij veel te laag. in de twee andere groepjes gaf dit aanleiding tot discussie, de een wilde meer samenwerken de ander vond het goed zoals het nu is. Er waren geen leerlingen die minder wilden samenwerken. Leerlingen willen graag meer doen op het leerplein, zoals bij de projectweken. Een aantal leerlingen wilden meer maakwerk, anderen minder. Het beste aan het leerplein vonden de meesten dat ze daardoor minder huiswerk hebben. In twee groepjes werd ook het leren plannen en samenwerken genoemd als voordeel. Een groepje vond dat er eigenlijk geen voordelen zitten aan het leerplein omdat het saai is en ze het maakwerk liever in de les of thuis zouden doen. 5.2 Enquête Op basis van de interviews ben ik een enquete gaan ontwerpen. Hierbij heb ik gebruik gemaakt van het basisboek enqueteren. Ik heb gekozen voor een enquete waarin de leerlingen

14 door middel van een cijfer konden aangeven hoe ze erover denken, op een schaal van een tot vijf, waarbij 1 helemaal oneens is en vjf helemaal eens. Ik heb de vragen verdeeld in vier categorieen: de weektaak, het werk, de begeleiding en veranderingen. Opvallend vond ik dat de leerlingen de opdrachten voor engels niet leuk vinden bijna de helft van de leerlingen vindt andere vakken leuker om te doen. Daarnaast zie je dat de leerlingen zeker niet meer willen lezen, leren of maken. Wel is duidelijk te zien dat bijna de helft van de leerlingen meer wil samenwerken. De leerlingen zijn erg tevreden over de begeleiding op het leerplein, ze geven aan goed te worden geholpen door docenten. 5.3 Observaties Leerlingen werken over het algemeen goed aan de weektaak voor engels, ze vragen wel regelmatig om hulp in de uitvoering. Het is veel maakwerk met vaak dezelfde opdrachten. Leerlingen geven aan dat ze het saai en veel vinden. Regelmatig is er de vraag of er niet iets kan worden overgeslagen. De leerpleinassistente geeft aan dat de leerlingen regelmatig het werk voor engels niet af hebben, dat zijn vaak dezelfde leerlingen. Een deel hiervan (ongeveer de helft heeft het werk voor andere vakken ook niet af, de andere helft heeft dit vooral bij Engels. Ik wil bij het veranderen van de weektaak deze leerlingen bekijken om te zien of er bij hen verandering optreedt. 5.4 Conclusie Uit de interviews, observatie en enquete blijkt dat leerlingen de opdrachten in de engelse weektaak nogal saai vinden, ze willen graag maar afwisseling en meer samenwerken. Dit geldt niet voor alle leerlingen maar wel voor het merendeel. Ik wil kijken of de keerlingen door het gebruik van andere werkvormen op basis van de meervoudige intelligentie theorie de weektaak positiever ervaren en daarnaast wil ik ook de resultaten van de leerlingen vergelijken met een opdracht uit de oude weektaak. 6 Nieuwe weektaak In de weektaak die ik ontworpen heb, op basis van de theorie van Gardner, ben ik uitgegaan van zes intelligenties, ik heb Naturalistisch en Muzikaal/ritmisch niet gekozen. Naturalistisch om praktische redenen, ik zie niet echt de mogelijkheid met ze naar buiten te gaan. Muzikaal/ritmisch omdat ik in mijn vaklessen regelmatig muziek gebruik om leerlingen Engels te leren. Om de opdrachten te maken moest ik eerst de leerdoelen van de week helder hebben en deze zo aanbieden dat in iedere opdracht de leerling voldoende met de stof kan oefenen. Leerstof: Onderdeel B van de file hierin leren de leerlingen: Vermommingen Iemand beschrijven in het Engels

15 Tegenwoordige en verleden tijd Werkwoorden to be and to have in tegenwoordige en verleden tijd Hoe zeg je dat iets van iemand is ( s) In de les behandel ik: Tegenwoordige en verleden tijd Werkwoorden to be and to have in tegenwoordige en verleden tijd door middel van spelvorm Hoe zeg je dat iets van iemand is ( s) In de weektaak krijgen de leerlingen keuze uit: Webquest over vermommingen en beschrijven van een persoon (logisch/mathematisch) Maak een toneelstuk je over een missing person. Iemand is vermist maar de politie weet niet hoe diegene eruit ziet. Verschillende mensen komen op het bureau en leggen uit wie de persoon is (rollenkaarten) Gebruik vormen van to be /to have verleden tijd) (lichamelijk/kinesthetisch). Maak een Wanted poster hierin beschrijf je in het Engels de gezochte persoon(visueel/ruimtelijk) Teken een persoon aan de hand van uiterlijke kenmerken die gegeven zijn. Teken vervolgens het tegenovergesteld en beschrijf welke kenmerken tegenovergesteld zijn (visueel/ruimtelijk). Je mag deze opdracht samen doen Ga samen in gesprek en beschrijf uitgebreid de verschillen op tussen jou en de ander zowel je uiterlijk als karakter (Interpersoonlijk) Maak je ideale fantasie vriend/vriendin, je mag deze beschrijven, tekenen of met plaatjes ontwerpen (internet of tijdschriften). Vertel erbij waarom dit jouw ideale vriend/vriendin zou zijn. (intrapersoonlijk) De leerlingen moeten twee opdrachten kiezen, deze maken ze alleen of met iemand samen. Ze zijn vrij in hun keuze en zullen hoogst waarschijnlijk een werkvorm kiezen die bij hun ontwikkeling en intelligentie past. Ik verwacht overigens wel dat veel leerlingen kiezen voor de visueel/ruimtelijke opdracht waar veel verbaal/linguïstische kanten aan zitten. Ze zijn gewend om op die manier met de taal bezig te zijn en voor veel leerlingen zal dit waarschijnlijk een veilige keuze zijn, ze weten wat er van hen verwacht wordt. 6. Tweede praktijkonderzoek De week na de week waarin de leerlingen de opdrachten gemaakt hebben voor de weektaak heb ik weer interviews met de leerlingen. Deze interviews houd ik in dezelfde groepjes als de bij de eerste interviews. Vervolgens zal ik alle leerlingen vragen de enquete in te vullen in dezelfde week zodat de herinnering aan de weektaak en de opdrachten nog zo vers mogelijk is. Ik heb er voor gekozen de leerlingen niet de resultaten van de opdrachten te geven voor het interview of de enquete, omdat ik denk dat dit invloed zal hebben op de mening van leerlingen. 6.1 Interviews

16 Ik hield dezelfde richtingsvragen aan hoewel ik uiteraard ook regelmatig naar de vergelijking van de weektaken heb gevraagd. De leerlingen vonden de eektaak minder saai dan voorheen, wel gaven een aantal leerlingen aan dat ze het moeilijk vonden om te kiezen en dat het veel werk was. Ze vonden het wel leuk werk maar veel. De leerlingen vonden de opdrachten niet moeilijk, ze geven aan dat je zelf kon kijken hoe moeilijk het was. Alleen de leerlingen die de webquest gedaan hebben geven aan dat het lezen van de engelse sites lastig was. Ze vonden het veel werk, meer dan de gewone weektaak. Opvallend hierbij is dat de leerlingen die het veel werk vonden grotendeels de hogere cijfers haalden. Ze hebben er veel werk ingestoken. Er zijn 4 leerlingen die meer dan twee opdrachten gemaakt hebben omdat ze tijd over hadden, ik heb niet van tevoren aangegeven dat dit kon/mocht. Ik heb ze er voor beloond door de twee hoogste cijfers mee te tellen en daar een half punt bij op te tellen. Over de begeleiding op het leerplein was niet veel verandering te melden, de opdrachten waren duidelijk en er waren niet veel vragen over, wel gaf het meer onrust op het leerplein door het samenwerken. De leerlingen vertellen dat sommige leraren hier heel sjacherijnig van werden en dat ze bijna niet konden overleggen. De leerlingen vonden het leuk dat je kon kiezen of je wel of niet wilde samenwerken, de meeste leerlingen kozen voor samenwerken in beide opdrachten (ca 75%), een klein aantal (10%) koos voor alleen werken in beide opdrachten. Leerlingen vonden het heel leuk om meer te doen op het leerplein, een aantal gaf wel aan dat de onrust op het leerplein door het overleg wel zorgde dat ze zich moeilijker konden concentreren. Op drie leerlingen na hebben alle leerlingen de opdrachten op het leerplein gemaakt en op tijd ingeleverd. 6.2 Enquête In de enquete heb ik een aantal dingen aangepast om zo de vergelijking te kunnen maken met de eerdere weektaken. De leerlingen hebben geen cijfers gekregen voor hun werk omdat dit hun mening zou kunnen beïnvloeden. Om goed te kunnen vergelijken heb ik helemaal oneens en oneens bij elkaar opgeteld en eens en helemaal eens zodat ik een duidelijker beeld van de verschillen kan geven. Ik heb de uitkomsten per kopje uitgewerkt en daar de meest opvallende verschillen enoemd. De weektaak De meest opvallende verschillen in de mening van leerlingen over de weektaak zijn dat de leerlingen met veel meer plezier hebben gewerkt aan de opdrachten, bij de oude weektaak gaf 13% van de leerlingen aan engels leuker te vinden dan de andere vakken. Bij de tweede enquete was dit maar liefst 50%. Waar in de eerste enquete 44% van de leerlingen aangeeft de weektaak saai te vinden, is dat na de weektaak met werkvormen van Gardner gedaald naar 20%. Ook was opvallend dat hoewel de leerlingen in de interviews zeiden dat het veel werk was, dat niet uit de enquete blijkt,hetzelfde percentage geeft aan dat het teveel werk is als in de eerste enquete. Het werk Leerlingen vinden dit werk duidelijk anders dan wat ze normaal doen 70 % van de leerlingen geeft aan dit niet hetzelfde te vinden. Deleerlingen geven duidelijk aan dat hier meer wordt

17 samengewerkt, waar eerst slechts 45 van de ondervraagden aangaf vooral samen te werken is dat bij de tweede enquete 70%. De leerlingen vinden het werk ook gevarieerder, eerstt geeft 21% van de leerlingen aan het werk gevarieerd te vinden na de invoering van de nioeuwe weektaak is dit 60%. Ook is goed te zien hoe de leerlingen de weektaak waarderen aan hoeveel leerlingen de weektaak willen veranderen, in de eerste enquete is dat 60%, in de tweede slechts 20%. De begeleiding In de begeleiding zie je nauwelijks veranderingen,wat op zich niet zo vreemd is aangezien er in de begeleiding weinig veranderd is. De veranderingen In dit kopje heb ik de leerlingen direct gevraagd om de weektaken met elkaar te vergelijken. De leerlingen geven aan dat de nieuwe weektaak meer maakwerk was en minder leeswerk en leerwerk. Ze waren actiever en meer aan het samenwerken dan in de oude weektaak. Aan de opmerkingen die de leerlingen maken aan het einde van de enquete kan je ook zien dat het de leerlingen erg goed bevallen is om zelf te mogen kiezen welke opdracht ze gingen doen en of ze wilden samenwerken of juist niet. 6.3 Observaties Het viel mij en mijncals collega s direct op hoe betrokken de leerlingen werkten, ze waren actief en enthousiast bezig met de opdrachten. De meeste leerlingen hadden al vroeg in de week allebei de opdrachten gemaakt. Een aantal leerlingen had duidelijk moeite met het kiezen van de opdrachten, konden niet kiezen en hadden veel vragen. (Welke is het minste werk?) Naast de betrokkenheid viel een aantal collega s ook de onrust op, dit vonden niet alle collega s prettig. Een aantal was juist heel positief over de verschillende werkvormen op het leerplein anderen gaven aan dat de orde op het leerplein hierdoor niet te handhaven viel. Het is zeker een punt om over na te denken omdat de opdrachten inderdaad meer onrust geven dan rustig in een werkboekschrijven, hoe zorg je er dan voor dat andere leerlingen hier geen overlast van hebben. Het vraagt ook een ander soort begeleiding van de docenten op het leerplein. Je bent meer coach in het proces waar de leerlingen in zitten dan dat je de vraagbaak bent. Dit vraagt andere capaciteiten van de docenten op het leerplein en ook een andere instelling. Een theaterstukje oefenen kan nu eenmaal niet zonder geluid. Van de drie klassen die de opdrachten hebben gemaakt hebben uiteindelijk 6 leerlingen het werk te laat ingeleverd, dat is minder dan normaal volgens de leerpleincoordinator. Bij navraag bij de leerlingen waarom ze het niet op tijd hebben ingeleverd bleek er een ziek te zijn geweest twee konden moeilijk kiezen en zijn daarom te laat begonnen en 3driehadden het tot het laatste moment uitgesteld en daardoor te weing tijd. Daarnaast zijn er nog vier leerlingen die maar een opdracht hebben ingeleverd, twee ivm afwezigheid. 6.4 Resultaten In het begin van dit onderzoek heb ik gesteld dat de resultaten van leerlingen afhangt van hun motivatie en betrokkenheid. Dat zou dan betekenen dat de resultaten van de leerlingen beter moeten zijn dan bij een practische opdracht uit de methode waarbij geen keuze voor verschillende werkvormen is.

18 Om objectief te kunnen oordelen over de resultaten heb ik zelf de opdrachten nagekeken en vervolgens gevraagd of mijn college dit ook wilde doen. Op deze manier is objectiviteit van de resultaten beter gewaarborgd. Ik heb van mijn resultaten alleen aangepast als er meer dan een half punt verschil zat in de beoordeling. Ik heb de reultaten verwerkt in een grafiek om in een oogopslag de verschillende resultaten te kunnen vergelijken. 7. Conclusie LITERATUURLIJST Boeken Studiehuisreeks Tijdschriftartikelen David Stern & Günter L. Huber (Eds.) (1997). Active learning for students and teachers. Frankfurt am Main: Peter Lang. Jan de Wit, Wim Slot & Marcel van Aken (Red.) (2004). Psychologie van de adolescentie: Basisboek. Baarn: HB uitgevers. Lia Bijkerk & Wilma van der Heide (2006). Het gaat steeds beter!: Activerende werkvormen voor de opleidingspraktijk. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Frans Wismans (2000). Het VMBO in beeld: Zelfstudiemodule. Amersfoort: CPS. Jacques Fanchamps & Johan van der Sanden (Red.) (2003). Integraal ondersteunen van een vernieuwend VMBO. Antwerpen-Apeldoorn: Garant. Frans Vergeer (2001). Autonomie en welbevinden: Een onderzoek naar de relatie tussen autonoom handelen van leerlingen en hun welbevinden op school. Wageningen: Ponssen & Looyen bv. Howard Gardner (1993). Frames of Mind. The Theory of Multiple Intelligences. Londen: Fontana Press. Howard Gardner (1993). Multiple Intelligences. The Theory in Practice. New York: Basic Books. Prof. Dr. Simons & Drs. Zuylen (1995). De didactiek van leren leren. Studiehuisreeks nr.4. Van Ingen, Drs. Schut & Dr. Zuylen (2001). Krachtige leeromgevingen. Studiehuisreeks nr.36. Drs. Schut & Dr. Zuylen (2001). Informatie over het VMBO. Studiehuisreeks nr.38. Schouwenburg & Dr. Zuylen (2002). Uitstelgedrag van leerlingen: Wat steekt erachter en wat doe je eraan? Studiehuisreeks nr.43. Herpen, Lier, Wijnen & Zuylen (2004). Leerlingen in lessen activeren: Activerende didactiek in de praktijk. Studiehuisreeks nr.46. Klatter & Zuylen (2004). Opvattingen van leerlingen over leren. Studiehuisreeks nr.55. Schouwenburg& Zuylen (2004). Motivatie: Psychologische verschillen tussen leerlingen. Studiehuisreeks nr.56. Drs Ruud van Uffelen & Henny Jacobs Udo (2006, 1 februari). Competentiegericht onderwijs in het vmbo. Onderwijs en gezondheidszorg nr. 1, p. 3-7.

19 Onderzoeksliteratuur Van der Kaaij (2006, 15 april). Zelfstandig, maar mét controle en feedback. Het Onderwijsblad, nr.8, p Ros (2000, oktober). Leerwijzer als bouwsteen voor zelfstandig leren. VMBO journaal, nr.2, p Ros (2009, oktober). VMBO: gestraald of geslaagd?. Didaktief, nr. 8, 4-8. Fock (2009, maart). Ontwikkeling van talenten op VMBO. Bij de les, nr3, Weerdt (2008, februari). Meer contacttijd maakt onderwijs niet automatisch uitdagender. Beroep:docent, nr.2, Jef Mertens (2006). Praktijkonderzoek voor bachelors: leidraad voor studentenbij het (af)studeren in het competentiegericht HBO. Bussum: Coutinho. Ilja Maso & Adri Smaling (1998). Kwalitatief onderzoek: praktijk en theorie. Amsterdam: Boom. Baarda, De Goede & Kalmijn (2007). Basisboek enqueteren: handleiding voor het maken van een vragenlijst en het voorbereiden en afnemen van enquetes. Groningen: Wolters-Noordhoff. Baarda, De Goede & Van der Meer-Middelburg (2007). Basisboek interviewen: handleiding voor het voorbereiden en afnemen van interviews. Groningen: Wolters-Noordhoff. Bijlage 1 Analyze opdrachten in de weektaak voor Engels: WEEK 1 Opdracht Werkvorm Aangesproken Intelligentie Samenwerken 1 Tekst verklaren Verbaal/linguïstisch 2 Luisteropdracht e Verbaal/linguïstisch 3 Luisteropdracht e Verbaal/linguïstisch 4 Plaatjes herkennen, e Verbaal/linguïstisch 5 wat vind je leuk? Invuloefening Visueel/ruimtelijk Intrapersoonlijke Verbaal/linguïstisch 6 Vertaaloefening e Verbaal/linguïstisch 7 Tekst verklaren e Verbaal/linguïstisch 8 Luisteroefening e Verbaal/linguïstisch 9 Vertaaloefening e Verbaal/linguïstisch Dialoog opdracht Vertaaloefening Verbaal/linguïstisch e Verbaal/linguïstisch 12 Luisteroefening e Verbaal/linguïstisch 13 Dialoog opdracht e Verbaal/linguïstisch e Samenwerken WEEK 2 Opdracht Werkvorm Aangesproken Intelligentie Samenwerken

20 14 Muizentrap maken om woordjes te leren Verbaal/linguïstisch Visueel/ruimtelijke Lichamelijk/ kinesthetisch Invuloefening Invuloefening Verbaal/linguïstisch e Verbaal/linguïstisch 17 Luisteroefening e Verbaal/linguïstisch 18 Invuloefening e Verbaal/linguïstisch 19 Invuloefening e Verbaal/linguïstisch 20 Invuloefening e Verbaal/linguïstisch 21 Invuloefening e Verbaal/linguïstisch wat vind je leuk? Intrapersoonlijk 22 Dialoog opdracht Verbaal/linguïstisch e Samenwerken WEEK 3 Opdracht Werkvorm Aangesproken Intelligentie 23 meningopdracht Verbaal/linguïstisch Intrapersoonlijk 24 Invuloefening Verbaal/linguïstisch 25 Vertaaloefening e Verbaal/linguïstisch 26 Invuloefening e Verbaal/linguïstisch 27 Poster maken e Verbaal/linguïstisch Visueel/ruimtelijke; 28 Bespreken posters Verbaal/linguïstisch van jezelf en Intrapersoonlijke anderen Interpersoonlijke 1 Invuloefening Verbaal/linguïstisch 2 Invuloefening e Verbaal/linguïstisch 3 Invuloefening e Verbaal/linguïstisch 4 Invuloefening e Verbaal/linguïstisch 5 Invuloefening e Verbaal/linguïstisch 6 Invuloefening e Verbaal/linguïstisch e Samenwerken Samenwerken Samenwerken

21 Bijlage 2 Uitslag eerste enquete, de enquete is ingevuld door 23 leerlingen. De weektaak De weektaak voor Engels. Helemaal oneens Oneens Niet eens/ niet oneens Eens 1. vind ik leuk 0% 17% 65% 17% 0% 2. is 9% 35% 31% 22% 4% uitdagend 3. is 9% 26% 39% 26% 0% afwisselend 4. is moeilijk 4% 17% 48% 26% 4% 5. is saai 0% 22% 35% 22% 22% 6. te veel werk 4% 13% 48% 22% 13% 7. is duidelijk 0% 4% 43% 22% 30% 8. doe ik met tegenzin 9. is leuker dan andere vakken 10. krijg ik makkelijk af Het werk Het werk dat ik moet doen voor Engels. 17% 26% 52% 4% 0% 4% 48% 30% 4% 9% Helemaal eens 0% 17% 65% 13% 4% Helemaal oneens Oneens Niet eens/ niet oneens Eens Helemaal eens 11. vind ik leuk 13% 22% 43% 9% 13% 12. is vaak 22% 22% 13% hetzelfde 9% 39% 13. is vooral maakwerk 0% 0% 34% 26% 39% 14. is vooral leeswerk 9% 17% 39% 26% 9% 15. is vooral 22% 9% leerwerk 35% 26% 9% 16. is veel 22% samenwerken 48% 26% 4% 0% 17. is vooral alleen werken 4% 9% 26% 35% 30% 18. is actief bezig zijn 0% 35% 43% 17% 4% 19. is gevarieerd 9% 17% 52% 17% 4% 20. zou ik graag veranderen 0% 9% 30% 30% 30% De begeleiding

22 21. ik wordt goed begeleid op het leerplein 22. de docent helpt mij snel 23. de docent helpt mij goed 24. de docent weet meestal antwoord op mijn vraag 25. de docent is vaak druk met andere leerlingen 26. de docent ziet wat ik nodig heb 27. zorgt dat er gewerkt wordt op het leerplein Veranderingen De werk dat ik moet doen voor Engels. 28. ik wil meer maakwerk 29. meer leeswerk 30. meer leerwerk 31. meer actief bezig zijn 32. meer afwisseling 33. meer samenwerken Helemaal oneens Oneens Niet eens/ niet oneens Eens Helemaal eens 0% 13% 30% 48% 9% 0% 13% 48% 39% 0% 0% 0% 26% 57% 17% 0% 0% 17% 43% 39% 0% 17% 39% 35% 2% 2% 4% 39% 30% 17% 0% 0% 9% 78% 13% Helemaal oneens 22% Oneens Niet eens/ niet oneens Eens Helemaal eens 70% 17% 4% 4% 4% 74% 13% 4% 9% 0% 70% 17% 4% 9% 0% 9% 43% 13% 13% 13% 9% 39% 17% 17% 13% 13% 26% 30% 17% Opmerkingen: De weektaak is best veel! Ik wil minder maakwerk en dat het duidelijk staat uitgelegd Soms helpen ze je wel goed met engels en soms is het niet goed uitgelegd Dat je iets meer samen mag werken, mevrouw Hogenhout is superleuk Ik vind engels wel leuk en niet echt moeilijk De docent is vaak druk met andere leerlingen maar dat hoort erbij Leuk om een keer een andere weektaak te krijgen Meer samenwerken Iets minder werk (heel veel)! Dat je meer mag samenwerken Dat er aardige docenten zijn Engels is mijn lievelingsvak en ik hoop dat uw me nog lang les gaat geven Ik het leuk vind om een andere weektaak te krijgen

23 Meer samenwerken Ik vind mevrouw Hogenhout super leuk Soms heb ik moeite met leren Bijlage 3 Uitslag tweede enquete, de enquete is ingevuld door 20 leerlingen. De weektaak van vorige week De weektaak voor Engels. Helemaal oneens Oneens Niet eens/ niet oneens Eens Helemaal eens 1. vind ik leuk 5% 10% 60% 20% 5% 2. is 5% 30% 30% 30% 5% uitdagend 3. is 0% 20% 30% 40% 10% afwisselend 4. is moeilijk 5% 20% 60% 15% 0% 5. is saai 20% 30% 30% 15% 5% 6. te veel werk 10% 15% 40% 20% 15% 7. is duidelijk 0% 0% 40% 30% 30% 8. doe ik met 20% 30% 50% 0% 0% tegenzin 9. is leuker dan andere vakken 0% 20% 30% 40% 10% 10. krijg ik makkelijk af 10% 20% 60% 5% 5% Het werk voor deze weektaak Het werk dat ik Helemaal moet doen voor oneens Engels. Oneens Niet eens/ niet oneens Eens Helemaal eens 11. vind ik leuk 5% 10% 50% 25% 10% 12. is veel 20% 25% 50% hetzelfde 0% 5% 13. is vooral maakwerk 0% 0% 30% 25% 45% 14. is vooral leeswerk 5% 20% 50% 20% 5% 15. is vooral 25% 50% leerwerk 25% 0% 0% 16. is veel 5% samenwerken 5% 20% 20% 50% 17. is vooral alleen werken 60% 10% 10% 15% 5% 18. is actief bezig zijn 5% 20% 30% 30% 15% 19. is gevarieerd 5% 5% 30% 40% 20% 20. zou ik graag veranderen 30% 20% 30% 15% 5%

24 De begeleiding bij deze weektaak Helemaal Oneens oneens 21. ik wordt goed begeleid op het leerplein 22. de docent helpt mij snel 23. de docent helpt mij goed 24. de docent weet meestal antwoord op mijn vraag 25. de docent is vaak druk met andere leerlingen 26. de docent ziet wat ik nodig heb 27. zorgt dat er gewerkt wordt op het leerplein Niet eens/ niet oneens Eens Helemaal eens 0% 10% 30% 50% 10% 0% 15% 50% 40% 5% 0% 0% 20% 60% 20% 0% 0% 20% 40% 40% 0% 15% 40% 35% 5% 0% 5% 40% 30% 25% 0% 0% 10% 80% 10% Veranderingen De werk dat ik moet doen voor Engels. 28. deze weektaak was meer maakwerk 29. meer leeswerk 30. meer leerwerk 31. meer actief bezig zijn 32. meer afwisseling 33. meer samenwerken Helemaal oneens 5% Oneens Niet eens/ niet oneens Eens Helemaal eens 10% 15% 10% 45% 20% 45% 35% 20% 0% 0% 45% 30% 25% 0% 0% 10% 20% 25% 40% 0% 5% 30% 25% 40% 10% 0% 15% 15% 60% Opmerkingen: mevr. Hogenhout is the best!!!!! Ik vond deze veel leuker Ik vond het wel veel

25 Engels is mijn leukste vak Ik vind engels superleuk De webquest was vet Leuk om samen te werken met Marylon Wanneer krijgen we de cijfers?????? Leuk dat je mag kiezen, wel meer werk Ik wil altijd samenwerken Gaan we die andere ook nog een keer doen? Engels is mijn lievelingsvak en ikvind het jammer dat u weggaat Ik vind uw lessen superleuk Samenwerken was leuk wel minder opdrachten volgende keer Ik vond het moeilijk om een leuke te kiezen maar verder was het leuk Ik vind het leuk Ik wil graag vaker wat andere dingen doen

26 Bijlage 4 De opdrachten voor de weektaak Opdracht 1 De Webquest Je mag deze opdracht alleen doen of met z n tweeën. Je hebt nodig: * Computer * Werkblad * A-4 papier Ga naar de computer en open als deze link niet werkt ga dan naar Volg de aanwijzingen van de webquest en ga pas op dit formulier werken als dat in de webquest wordt gezegd. Step1 Vul in het schema de ontbrekende informatie in, dit doe je allemaal op je eigen werkblad (deze zitten achter deze opdracht!) Dus niet op dit blad, dit is een voorbeeld!!!! Mika Bono Madonna Michael Jackson John Lennon Singer/musician Singer Nationality American Solo/band Solo The Beatles Man/woman Woman Real Real name name/artist name Alive/ dead Date of birth Famous song Children Charity? (doet hij/zij iets aan goede doelen, welke?) Looks (Describe how the artist looks) no

27 ga verder op de volgende bladzijde Step 2 The artist we are looking for does not use his real name. He was born in Europe and does a lot for charity. He plays in a band. He always wears sunglasses and his real name is Paul Davis Hewson. The artist is Maak een mooi informatieblad over deze artiest, hierop staan in ieder geval 15 feiten (dus ook dingen die niet in het schema staan!). Je mag plaatjes gebruiken om het extra mooi te maken. Bij grades in de webquest kan je precies zien waar je punten voor krijgt. Je levert per persoon een werkblad in samen met het informatieblad van de artiest. Denk eraan om je naam en je klas op het werkblad en op het informatieblad te zetten!! Inleveren bij mevrouw Staal.

28 Opdracht 1 Werkblad Naam: Klas: Singer/musician Nationality Mika Bono Madonna Michael Jackson Singer American John Lennon Solo/band Solo The Beatles Man/woman Woman Real name/artist name Alive/ dead Date of birth Famous song Real name Children Charity? no (doet hij/zij iets aan goede doelen, welke?) Looks (Describe how the artist looks)

29 Opdracht 2 Wanted dead or alive Je gaat een echte Wanted poster maken, je mag dit alleen doen of met iemand anders samen. Op de poster staat: 1. Name 2. Picture of the wanted person 3. Crime that has been committed 4. Description of the criminal: - date of birth - place of birth - nationality - hair colour - eye colour - man/woman - cloths 5. Any specifics like scar, moustache, tattoos etc. 6. What people should do if they see him/her 7. Reward Je mag de misdadiger tekenen of een plaatje gebruiken, zorg er wel voor dat de informatie en het plaatje/de tekening kloppen. Dus niet een man zonder snor tekenen en dan bij specifics moustache schrijven! Lever de opdracht in bij mevrouw Staal, vergeet niet je naam en klas erop te schrijven.

Hoe ben jij KNAP??? >> Doe nu de test! Ga naar de 'Vragenlijst' Howard Gardner

Hoe ben jij KNAP??? >> Doe nu de test! Ga naar de 'Vragenlijst' Howard Gardner Hoe ben jij KNAP??? Je zou talent kunnen omschrijven als ergens heel goed in zijn. Elk mens heeft zo z n eigen talenten. Zelfs de grootste luilak die heeft namelijk een slaaptalent en een lui op de bank

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen

Tekst lezen en vragen stellen 1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

3 Hoogbegaafdheid op school

3 Hoogbegaafdheid op school 3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

1 Wat zijn Actiekaarten?

1 Wat zijn Actiekaarten? 1 Wat zijn Actiekaarten? Actiekaarten zijn kaarten met werkvormen die je als trainer of docent kunt gebruiken om je deelnemers of studenten aan het werk te zetten. Mensen kunnen tegelijkertijd aan verschillende

Nadere informatie

MI-test voor kinderen vanaf ongeveer groep 5

MI-test voor kinderen vanaf ongeveer groep 5 MI Test MI-test voor kinderen vanaf ongeveer groep 5 Je kunt deze test ook geschikt maken vanaf groep 3 door met audio bestanden te werken. Naam: Leeftijd: Verbaal-linguïstisch intelligent Logisch-mathematisch

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

1 Introductie. We wensen je veel plezier met deze kaarten! Pieternel Dijkstra en Petra Bunnik

1 Introductie. We wensen je veel plezier met deze kaarten! Pieternel Dijkstra en Petra Bunnik 1 Introductie Leerlingen hebben recht op onderwijs dat bij hen past en dat hun individuele capaciteiten laat opbloeien. Deze kaarten helpen leerkrachten en docenten, intern begeleiders, remedial teachers,

Nadere informatie

STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE

STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE Naam: Klas: Bedrijf: Stageperiode: Maak een inhoudsopgave zoals hieronder is afgebeeld. Indien nodig je eigen onderdelen tussen voegen en uiteindelijk de inhoudsopgave

Nadere informatie

voorwoord Frank van der Pluijm

voorwoord Frank van der Pluijm voorwoord Stijn is acht jaar en zit gebogen over een spreekbeurt die de volgende dag klaar moet zijn. Het gaat over insecten. Op zijn tafeltje liggen een paar uitgetypte vellen tekst, boeken en verschillende

Nadere informatie

Werkplan vakverdieping kunstvakken

Werkplan vakverdieping kunstvakken Werkplan vakverdieping kunstvakken 2012-2013 algemene gegevens Naam: Klas: Nanda ten Have VR3C Gekozen vakverdieping: Beeldend onderwijs Persoonlijke leerdoel gekoppeld aan de vakcompetenties of gericht

Nadere informatie

Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren.

Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren. 1/5 Fase 1: Wat wilde ik bereiken? Handelen/ ervaring opdoen Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren. De opdracht wilde ik zo ontwikkelen,

Nadere informatie

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Paper 3: Onderzoeksinstrumenten Aantal woorden (exclusief bijlage, literatuur en samenvatting): 581 Jeffrey de Jonker Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Jeffrey de Jonker Biologie Differentiëren

Nadere informatie

JONG HOEZO ANDERS?! EN HOOGGEVOELIG. Informatie, oefeningen en tips voor hooggevoelige jongeren

JONG HOEZO ANDERS?! EN HOOGGEVOELIG. Informatie, oefeningen en tips voor hooggevoelige jongeren Ellen van den Ende in samenwerking met Mariëtte Verschure JONG EN HOOGGEVOELIG HOEZO ANDERS?! Informatie, oefeningen en tips voor hooggevoelige jongeren Uitgeverij Akasha Inhoud Hooggevoelig, hoezo anders?!

Nadere informatie

Enquête leerlingtevredenheid onderbouw DL jan.15

Enquête leerlingtevredenheid onderbouw DL jan.15 Enquête leerlingtevredenheid onderbouw DL jan.15 1. Vorig schooljaar was ik leerling in de afdeling: Respondenten 191 A. Havo 102 53% B. Atheneum 73 38% C. Gymnasium 16 8% 2. Dit jaar zit ik in klas: Respondenten

Nadere informatie

kijk doe samen taal natuur

kijk doe samen taal natuur Meervoudige intelligentie en vierkeerwijzer Mensen leren op verschillende manieren. De een leert door doen, de ander moet het voor zich zien en een derde persoon moet de informatie eerst voor zichzelf

Nadere informatie

IK WIJZER. Ik wil graag weten wie ik ben

IK WIJZER. Ik wil graag weten wie ik ben IK WIJZER Ik wil graag weten wie ik ben Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Jouw uitslag... 4 Copyright DilemmaManager B.V. Pagina 2 van 8 1 Inleiding Hallo Ruben, Dit is de uitslag van jouw Ik-Wijzer.

Nadere informatie

Naam: Datum: Ik-Wijzer

Naam: Datum: Ik-Wijzer Ik-Wijzer Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Jouw uitslag... 4 Pagina 2 van 8 1. Inleiding Hallo, Dit is de uitslag van jouw Ik-Wijzer. Hierin staat wat jij belangrijk vindt en wat je minder belangrijk

Nadere informatie

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014 Growth & Reflection Growth & Reflection Opleverdatum: 18 juni 2014 Multimediaal Reclamebureau 2013/2014 Inleiding Er zit alweer een half jaar bij MMR op en ik heb weer veel nieuwe dingen geleerd en nieuwe

Nadere informatie

Ik-Wijzer Naam: Sander Geleynse Datum: 27 januari 2016

Ik-Wijzer Naam: Sander Geleynse Datum: 27 januari 2016 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Jouw uitslag... 4 Pagina 2 van 8 1. Inleiding Hallo Sander, Dit is de uitslag van jouw Ik-Wijzer. Hierin staat wat jij belangrijk vindt en wat je minder belangrijk vindt.

Nadere informatie

Het verbeteren van zelfwerkzaamheid van 2 havo/vwo leerlingen.

Het verbeteren van zelfwerkzaamheid van 2 havo/vwo leerlingen. Bonaventuracollege Leiden Het verbeteren van zelfwerkzaamheid van 2 havo/vwo leerlingen. Advies voor docenten Sanne Macleane 2015 Inhoudsopgave Inleiding... 3 De opbouwende leerlijn van het zelfstandig

Nadere informatie

Het huiswerk heeft de volgende functies: - Het kan er toe bijdragen dat kinderen niet achterop raken met het onderwijsprogramma

Het huiswerk heeft de volgende functies: - Het kan er toe bijdragen dat kinderen niet achterop raken met het onderwijsprogramma Huiswerk op De Springplank Informatiebrochure voor ouders / verzorgers Deze brochure is opgezet om u als ouders/verzorgers te informeren over de rol van huiswerk op De Springplank. We hopen dat deze informatie

Nadere informatie

WERKVORMEN MAGAZIJN. Wat is netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo

WERKVORMEN MAGAZIJN. Wat is netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo WERKVORMEN MAGAZIJN Wat is netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo Voorwoord Voor u heeft u Thema boekje 1 Wat is netwerken? Dit themaboekje is een onderdeel van de lessenserie Netwerken.

Nadere informatie

Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding

Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Inleiding De checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die moeten leren schrijven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht

Nadere informatie

Handleiding. Hoe ben jij knap? Voor groep 3/4

Handleiding. Hoe ben jij knap? Voor groep 3/4 Handleiding Hoe ben jij knap? Voor groep 3/4 1 Inleiding Met name wanneer je in de klas op verschillende niveaus werkt kan er ongewild competitie onder de leerlingen ontstaan. Vandaar dat het slim is het

Nadere informatie

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Data verzameld in de derde graad van de basisschool en verslag opgesteld door Amber Van Geit Opleiding:

Nadere informatie

Lerarenopleiding Gezondheidszorg en Welzijn Stageopdracht Effectief leren

Lerarenopleiding Gezondheidszorg en Welzijn Stageopdracht Effectief leren Lerarenopleiding Gezondheidszorg en Welzijn 2015-2016 Stageopdracht Effectief leren 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Werken aan competenties... 3 Praktijkopdracht Effectief leren... 3 Bijlage 1: Beoordelingsformulier...

Nadere informatie

3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken?

3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken? Werkblad: 1. Wat is je leerstijl? Om uit te vinden welke van de vier leerstijlen het meest lijkt op jouw leerstijl, kun je dit simpele testje doen. Stel je eens voor dat je zojuist een nieuwe apparaat

Nadere informatie

Blok 1 - Introductie

Blok 1 - Introductie Reflectie jaar 1 Algemeen Aan het begin van het eerste jaar kwamen een hoop nieuwe dingen op mij af. Na een jaar reizen had ik veel zin om aan de studie Voeding en Diëtetiek te beginnen en was erg benieuwd

Nadere informatie

Huiswerkbeleid Onderwijsteam 7

Huiswerkbeleid Onderwijsteam 7 Huiswerkbeleid Onderwijsteam 7 Inleiding: Het onderwijs op school is er onder meer op gericht de verantwoordelijkheid en zelfstandigheid van de leerlingen te vergroten. Ook het maken van huiswerk levert

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Mijn doelen voor dit jaar

Mijn doelen voor dit jaar Mijn doelen voor dit jaar Een nieuw schooljaar betekent nieuwe kansen. Aan het begin van een nieuw kalenderjaar maken veel mensen goede voornemens. Dat gaan wij nu ook doen: het maken van voornemens of

Nadere informatie

Individueel verslag Timo de Reus klas 4A

Individueel verslag Timo de Reus klas 4A Individueel verslag de Reus klas 4A Overzicht en tijdsbesteding van taken en activiteiten 3.2 Wanneer Planning: hoe zorg je ervoor dat het project binnen de beschikbare tijd wordt afgerond? Wat Wie Van

Nadere informatie

BE HAPPY. 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma

BE HAPPY. 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma BE HAPPY 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma Alle rechten voorbehouden. Geen deel van dit boek mag worden gereproduceerd op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Nadere informatie

Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht

Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Universiteit Leiden Afdeling ICT&O, Cleveringa Instituut,

Nadere informatie

Eindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011

Eindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011 Eindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011 Welke middelen kan een docent tijdens zijn les gebruiken / hanteren om leerlingen van havo 4 op het Sophianum meer te motiveren? Motivatie

Nadere informatie

ATTRIBUEREN OF TOESCHRIJVEN

ATTRIBUEREN OF TOESCHRIJVEN ATTRIBUEREN OF TOESCHRIJVEN De meeste mensen, en dus ook leerlingen, praten niet alleen met anderen, maar voeren ook gesprekken met en in zichzelf. De manier waarop leerlingen over, tegen en in zichzelf

Nadere informatie

Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?

Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij? Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?

Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij? Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

Protocol begaafdheid op de Curtevenne

Protocol begaafdheid op de Curtevenne Parklaan 3, Kortenhoef Postbus 118, 1243 ZJ Kortenhoef (035) 656 10 19 info@curtevenneschool.nl www.curtevenneschool.nl Protocol begaafdheid op de Curtevenne Ieder kind is uniek en toch lekker samen. en

Nadere informatie

Visiestuk. Waarden. De waarden die ik belangrijk vind op een basisschool zijn:

Visiestuk. Waarden. De waarden die ik belangrijk vind op een basisschool zijn: Visiestuk Deze foto past bij mij omdat ik altijd voor het hoogst haalbare wil gaan. Ook al kost dit veel moeite en is het eigenlijk onmogelijk. Ik heb doorzettingsvermogen, dat heb je ook nodig bij het

Nadere informatie

Studievaardigheden van A tot Z

Studievaardigheden van A tot Z Geschreven door Patricia Hendrikx Studievaardigheden van A tot Z Actief leren Actief leren is het tegenovergestelde van passief leren. Bij actief leren doe je meer dan alleen de leerstof doorlezen. Je

Nadere informatie

Algemene informatieavond groep 5-6

Algemene informatieavond groep 5-6 Algemene informatieavond groep Kindcentrum de Eik Burg. Willemeplein 8 EA Nieuwstadt Tel. 4483938 www.kcdeeik.nl Inhoud Presentatie Afspraken Pedagogisch klimaat Handelingsgericht werken Coöperatieve werkomgeving

Nadere informatie

Huiswerkbeleid Onderwijsteam 7

Huiswerkbeleid Onderwijsteam 7 Huiswerkbeleid Onderwijsteam 7 Inleiding: Het onderwijs op school is er onder meer op gericht de verantwoordelijkheid en zelfstandigheid van de leerlingen te vergroten. Ook het maken van huiswerk levert

Nadere informatie

HUISWERKBELEID. Inhoudsopgave... 1. Inleiding... 2. Het doel van dit huiswerkbeleid... 2. Voorwaarden huiswerkbeleid... 2

HUISWERKBELEID. Inhoudsopgave... 1. Inleiding... 2. Het doel van dit huiswerkbeleid... 2. Voorwaarden huiswerkbeleid... 2 HUISWERKBELEID Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Het doel van dit huiswerkbeleid... 2 Voorwaarden huiswerkbeleid... 2 Doelstellingen huiswerk... 3 Opbouw van het huiswerk... 3 Incidenteel huiswerk... 6

Nadere informatie

Uit het resultaat van mijn test kwamen voornamelijk de doener en beslisser naar voren.

Uit het resultaat van mijn test kwamen voornamelijk de doener en beslisser naar voren. Metawerk Fedor. Semester 1a Opdracht 1. Ik heb voor opdracht 1 de leerstijlentest van Kolb gemaakt. Deze test heeft als doel om te kijken op wat voor manier je het beste informatie kunt opnemen en verwerken.

Nadere informatie

Frontaal Lesgeven en / of Peer Teaching

Frontaal Lesgeven en / of Peer Teaching Frontaal Lesgeven en / of Peer Teaching Twee didactische werkvormen in de praktijk vergeleken. Ronald Lolkema EnL / 2015 1 Voorwoord In het schooljaar 2014-2015 ben ik in de 3 e periode begonnen met het

Nadere informatie

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

werken voor talent! MET DE IPAD!

werken voor talent! MET DE IPAD! Groene Hart Rijnwoude is kleinschalig met een breed onderwijsaanbod op het gebied van vmbo-b/k, tl en havo. Op onze school staat Leren met uitzicht centraal. We geven onze leerlingen uitzicht op een goede

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Opbrengstgericht werken bij andere vakken Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Doel Leerkrachten kunnen een les tekenen of geschiedenis ontwerpen volgens de uitgangspunten van OGW die ze direct

Nadere informatie

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Water naar de zee dragen BW 05-01-2009 10:15 Pagina 31 W E R K V O R M E N

Water naar de zee dragen BW 05-01-2009 10:15 Pagina 31 W E R K V O R M E N Water naar de zee dragen BW 05-01-2009 10:15 Pagina 31 2 W E R K V O R M E N Het tweede hoofdstuk bevat 20 verschillende die u kunt toepassen in uw eigen opleidingspraktijk. De kunnen ingezet worden voor

Nadere informatie

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden. VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn

Nadere informatie

Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken. Astrid van den Hurk 22 januari 2015

Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken. Astrid van den Hurk 22 januari 2015 Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken Astrid van den Hurk 22 januari 2015 Doelen Zicht op basisbehoeftes van leerlingen om gemotiveerd te kunnen werken; Zelfdeterminatietheorie

Nadere informatie

2013-2017. Huiswerkbeleid

2013-2017. Huiswerkbeleid 01-017 Huiswerkbeleid Inhoudsopgave Beschrijving doelgroep Visie op onderwijs Basisvisie Leerinhouden/Activiteiten De voor- en nadelen van het geven van huiswerk Voordelen Nadelen Richtlijnen voor het

Nadere informatie

Sita (VWO2) Aaron Sams. Natuurkunde en Flipping the Classroom

Sita (VWO2) Aaron Sams. Natuurkunde en Flipping the Classroom Natuurkunde en Flipping the Classroom De lespraktijk van een natuurwetenschappelijk vak zoals natuurkunde bestaat gewoonlijk uit klassikale instructie, practicum en het verwerken van opdrachten. In de

Nadere informatie

User Centered Design. Personas ontwikkelen

User Centered Design. Personas ontwikkelen User Centered Design Personas ontwikkelen Persona: Wat is een persona? Een model gebaseerd op realistisch gedrag, motivatie, houding, vaardigheden en behoeften Gefilterd uit het observeren van echte mensen.

Nadere informatie

Handleiding Docenten/Begeleiders

Handleiding Docenten/Begeleiders Handleiding Docenten/Begeleiders In dit document vindt u een aantal handige tips en wetenswaardigheden die van pas kunnen komen wanneer u het invullen van de JOB-monitor klassikaal begeleidt. 1. Algemene

Nadere informatie

Huiswerk op de Sint Josephschool.

Huiswerk op de Sint Josephschool. Huiswerk op de Sint Josephschool. Informatiebrochure voor ouders / verzorgers. Deze brochure is opgezet om u als ouders/verzorgers te informeren over de rol van huiswerk op de Sint Josephschool. We hopen

Nadere informatie

Aanleiding projectweken. Gewenste kaders van een projectweek. Het proces

Aanleiding projectweken. Gewenste kaders van een projectweek. Het proces Aanleiding projectweken In het kader van talentontwikkleing en werken met 21 eeuwse vaardigheden zijn leerkrachten zich aan het ontwikkelen en professionaliseren naar nieuwe, innovatieve vormen van onderwijs.

Nadere informatie

Met Talenten aan de slag. Van theoretische basis tot concrete lespraktijk

Met Talenten aan de slag. Van theoretische basis tot concrete lespraktijk Met Talenten aan de slag Van theoretische basis tot concrete lespraktijk AN JACOBS SUPER MEGA KNAP VZW info@supermegaknap.be www.supermegaknap.be 0497/53.30.23 INTELLIGENTIE MEERVOUDIGE INTELLIGENTIE

Nadere informatie

Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach

Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Je ouders kunnen perfecte last minute studie oriëntatiecoaches zijn, maar weten ze eigenlijk wel wat je dromen en ambities zijn? En omgekeerd: weet jij hoe jouw

Nadere informatie

Trainingskaarten Zelfregulerend leren met effectieve leerstrategieën

Trainingskaarten Zelfregulerend leren met effectieve leerstrategieën Trainingskaarten Zelfregulerend leren met effectieve leerstrategieën 2016 Pieternel Dijkstra en Petra Bunnik & Boom uitgevers Amsterdam 1 Introductie Zelfregulerend leren houdt in dat leerlingen het eigen

Nadere informatie

Praten over boeken in de klas Het vragenspel van Aidan Chambers

Praten over boeken in de klas Het vragenspel van Aidan Chambers Praten over boeken in de klas Het vragenspel van idan hambers We weten pas wat we denken als we het onszelf horen zeggen. (idan hambers). Elk individu, kind en volwassene, beleeft een tekst op geheel eigen

Nadere informatie

Vaardigheden - Enquête HV 2. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/52705

Vaardigheden - Enquête HV 2. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/52705 Vaardigheden - Enquête HV 2 Auteurs VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 21 July 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52705 Dit lesmateriaal is gemaakt

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek leerlingen. Produs Praktijkonderwijs

Tevredenheidsonderzoek leerlingen. Produs Praktijkonderwijs leerlingen Produs Praktijkonderwijs Juni 2013 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1 Inleiding... 3 1.1 Kader... 3 1.2 Doelstelling tevredenheidsonderzoek... 3 1.3 Methode van onderzoek... 3 2 Onderzoek tevredenheid

Nadere informatie

Stichtse Vrije School

Stichtse Vrije School Studiewijzer Eindwerkstuk Stichtse Vrije School Klas 11A / 11B Schooljaar 2014-2015 Algemeen Je sluit je vrijeschooltijd af door een eindwerkstuk te maken. Je bent vrij in de keuze van de vorm en inhoud

Nadere informatie

Nieuwe didactiek vwo 2 en 3 Connect College: resultaten van een onderzoek. Prof. dr. Perry den Brok

Nieuwe didactiek vwo 2 en 3 Connect College: resultaten van een onderzoek. Prof. dr. Perry den Brok Nieuwe didactiek vwo 2 en 3 Connect College: resultaten van een onderzoek Prof. dr. Perry den Brok Betrokkenen Connect College (opdrachtgever) Kennisnet (subsidie onderzoek) Technische Universiteit Eindhoven

Nadere informatie

Liefde, voor iedereen gelijk?

Liefde, voor iedereen gelijk? Seksuele diversiteit graad 2 Lesvoorbereiding Liefde, voor iedereen gelijk? Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print de verhalen 'Het geheim van Mirjam'

Nadere informatie

Evaluatie weblectures bij FLOT. aanleiding

Evaluatie weblectures bij FLOT. aanleiding Evaluatie weblectures bij FLOT aanleiding In september 2013 is bij de lerarenopleiding wiskunde van FLOT gestart met het project weblectures. Het plan was om deze in te zetten bij de cursussen calculus

Nadere informatie

Open huis. Verrassend nieuw onderwijs voor vmbo-t/havo leerlingen

Open huis. Verrassend nieuw onderwijs voor vmbo-t/havo leerlingen Open huis zaterdag 16 januari 10.00-13.00 uur Verrassend nieuw onderwijs voor vmbo-t/havo leerlingen Gaat uw kind vanaf augustus 2016 naar het voortgezet onderwijs? Kies dan voor de Nieuwe Thermen, een

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna

Nadere informatie

VMBO praktische leerweg VMBO theoretische leerweg HAVO VWO

VMBO praktische leerweg VMBO theoretische leerweg HAVO VWO Page of 7 Enquête voortgezet onderwijs Deze vragenlijst bestaat uit vijf delen, A t/m E. Er zijn in totaal 9 vragen. A. Over jezelf Dit onderdeel bestaat uit zeven vragen. Hoe oud ben je? In welke klas

Nadere informatie

Een les rekenen / wiskunde: ontdekkingen aan de schaduw (voorbeeldles hoger onderwijs)

Een les rekenen / wiskunde: ontdekkingen aan de schaduw (voorbeeldles hoger onderwijs) Een les rekenen / wiskunde: ontdekkingen aan de schaduw (voorbeeldles hoger onderwijs) Nico den Besten Dit materiaal is onderdeel van het compendium christelijk leraarschap dat samengesteld is door het

Nadere informatie

Toetsopdracht. Communicatieve vaardigheden 2 de stage(cova 2S) Naam: Sanne Terpstra. Studentnummer: 500646500. Klas: 2B2

Toetsopdracht. Communicatieve vaardigheden 2 de stage(cova 2S) Naam: Sanne Terpstra. Studentnummer: 500646500. Klas: 2B2 Toetsopdracht Communicatieve vaardigheden 2 de stage(cova 2S) Naam: Sanne Terpstra Studentnummer: 500646500 Klas: 2B2 Datum: 15 januari 2013 Reflectieverslag bijeenkomst 1,2 en 3 Zingevingsgesprekken Dit

Nadere informatie

Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling

Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling PAPI PAPI Coachingsrapport Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling Alle rechten voorbehouden Cubiks Intellectual Property Limited 2008. De inhoud van dit document is relevant op de afnamedatum en bevat

Nadere informatie

Resultaten eduscrum 2012

Resultaten eduscrum 2012 Resultaten eduscrum 0 www.ashram.nl www.eduscrum.nl Resultaten kwantitatief toets cijfers (0) Leerjaar vak Cijfergemiddelde met eduscrum Cijfergemiddelde parallelklassen zonder eduscrum vwo Scheikunde

Nadere informatie

Leer hoe je effectiever kunt communiceren

Leer hoe je effectiever kunt communiceren Leer hoe je effectiever kunt communiceren De kracht van geweldloze communicatie Hoe vaak kom je in een gesprek terecht waarin je merkt dat je niet meer zegt wat je wilt zeggen; dat je iets doet wat de

Nadere informatie

Zicht op... het nieuwe leren en cultuureducatie. Achtergronden, literatuur en websites

Zicht op... het nieuwe leren en cultuureducatie. Achtergronden, literatuur en websites Zicht op... het nieuwe leren en cultuureducatie Achtergronden, literatuur en websites Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht 2006 Inhoud Vooraf 5 Authentiek leren en kunsteducatie 7 Literatuur 15 Websites

Nadere informatie

Theorie, praktijk, begeleiding EIC. Jan van Bers

Theorie, praktijk, begeleiding EIC. Jan van Bers Theorie, praktijk, begeleiding EIC Jan van Bers Voorstellen Jan van Bers Werkzaam op SBO De Driemaster te Bergen op Zoom Wat heb ik met MI? Doel workshop Kennismaken met MI/CLS Begrippen CLS/MI Ervaringen

Nadere informatie

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te

Nadere informatie

Waar gaat dit boek over? Verschillende beelddenkers. Dit boek gaat over kinderen die in beelden denken.

Waar gaat dit boek over? Verschillende beelddenkers. Dit boek gaat over kinderen die in beelden denken. Verschillende beelddenkers Twee vriendinnen: Fátima en Jolijn. Allebei denken ze in beelden, maar allebei op hun eigen manier. Fátima is een kei in dansen. Ze heeft een goed ritmegevoel en kan een dans

Nadere informatie

Werkstukken maken op PCBO-Het Mozaiek Groep 6

Werkstukken maken op PCBO-Het Mozaiek Groep 6 We gaan een werkstuk maken en je mag het helemaal zelf doen. Het is helemaal jouw eigen werkstuk. Maar om je even goed op weg te helpen hebben we hieronder alle stapjes even op een rij gezet. Wat moet

Nadere informatie

Sabine Sommer is Interne begeleider van de bovenbouw.. Zij gaat vooral over de zorg van de kinderen.

Sabine Sommer is Interne begeleider van de bovenbouw.. Zij gaat vooral over de zorg van de kinderen. Informatie over de gang van zaken in leerjaar 5 Sabine Sommer is Interne begeleider van de bovenbouw.. Zij gaat vooral over de zorg van de kinderen. ALGEMEEN Het allerbelangrijkste vinden wij dat de kinderen

Nadere informatie

Inhoud. Klaar voor de start? 11

Inhoud. Klaar voor de start? 11 Inhoud Klaar voor de start? 11 1 Bouwen op een fundament 16 A De praktijk 16 B Zelfreflectie 17 C De theorie 18 1.1 Ontwikkelen van onderwijs 18 1.2 De elementen van het onderwijsontwikkelmodel 20 D Toepassen

Nadere informatie

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Vragenlijst: Wat vind jij van je Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op

Nadere informatie

Bijeenkomst 1. Opdracht 1 Doel: Aansluiten bij voorkennins en ervaring van studenten.

Bijeenkomst 1. Opdracht 1 Doel: Aansluiten bij voorkennins en ervaring van studenten. Bijeenkomst 1 Leerdoelen: Studenten kunnen Uitleggen waarom sommige informayie makkelijk vergeten wordt en welke factoren een rol spelen Expliciteren hoe hij zelf leert Opdracht 1 Doel: Aansluiten bij

Nadere informatie

Checklist Rekenen Groep 3. 1. Tellen tot 20. 2. Getallen splitsen. Hoe kun je zelf het tellen controleren?

Checklist Rekenen Groep 3. 1. Tellen tot 20. 2. Getallen splitsen. Hoe kun je zelf het tellen controleren? Checklist Rekenen Groep 3 1. Tellen tot 20 Als kleuters, in groep 1 en groep 2, zijn de kinderen bezig met de zogenaamde voorbereidende rekenvaardigheid. Onderdelen hiervan zijn ordenen en seriatie. Dit

Nadere informatie

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een

Nadere informatie

TEVREDENHEIDSONDERZOEK

TEVREDENHEIDSONDERZOEK verslag van het TEVREDENHEIDSONDERZOEK afgenomen in NOVEMBER 2014 Inleiding Eén keer in de twee jaar wordt er een tevredenheidsonderzoek gehouden. Ouders, leerlingen van groep 5, 6, 7 en 8 en personeelsleden

Nadere informatie

VRAGEN BIJ DE COMPETENTIES

VRAGEN BIJ DE COMPETENTIES ONDERWIJSMAGAZIJN VOOR LOB VRAGEN BIJ DE COMPETENTIES Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo VRAGEN BIJ ONTDEK COMPETENTIES JE PASSIE MOTIEVEN INLEIDING In LOB-trainingen en tijdens gesprekken met

Nadere informatie

Docenten die hun onderwijs meer willen afstemmen op de individuele verschillen tussen leerlingen en hun leeropbrengst willen vergroten.

Docenten die hun onderwijs meer willen afstemmen op de individuele verschillen tussen leerlingen en hun leeropbrengst willen vergroten. 1. Differentiëren Onderzoeken welke manieren en mogelijkheden er zijn om te differentiëren en praktische handvatten bieden om hiermee aan de slag te gaan. Vervolgens deze kennis toepassen in de praktijk

Nadere informatie

Handleiding Docenten

Handleiding Docenten Handleiding Docenten In dit document vindt u een aantal handige tips en wetenswaardigheden die van pas kunnen komen wanneer u het invullen van de JOB-monitor JOB klassikaal begeleidt. Algemene informatie:

Nadere informatie

De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën:

De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën: > Categorieën De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën: 1 > Poten, vleugels, vinnen 2 > Leren en werken 3 > Aarde, water,

Nadere informatie

Ouderbetrokkenheid: interviewschema

Ouderbetrokkenheid: interviewschema Ouderbetrokkenheid: interviewschema Contactinformatie: Prof. dr. Johan van Braak, Lien Ghysens en Ruben Vanderlinde Vakgroep Onderwijskunde Universiteit Gent Inleiding Met dit interview willen we meer

Nadere informatie