Geconsolideerde kerncijfers

Transcriptie

1 2007 Jaarverslag

2 Geconsolideerde kerncijfers Op Kerncijfers ATENOR GROUP (in miljoenen e) Belgian Gaap IFRS Nettoresultaat (aandeel van de Groep) 2,74-2,66 11,71 13,63 35,41 Courante cash flow (1) 16,85 5,47 16,43 24,32 38,55 Eigen vermogen 62,19 57,40 63,83 75,83 103,06 Beurskapitalisatie 93,02 90,44 140,26 167,62 208,09 (1) Nettowinst + afschrijvingen, voorzieningen en waardeverminderingen. De financiële informaties over boekjaar 2007 zijn afgesloten en gepubliceerd in overeenstemming met de IFRS-normen. Gegevens per aandeel (in e) Belgian Gaap IFRS Eigen vermogen 12,75 11,77 12,76 15,05 20,45 Courante cash flow 3,45 1,12 3,28 4,83 7,65 Geconsol. nettoresultaat 0,56-0,54 2,34 2,70 7,03 (aandeel van de Groep) Dividend Bruto dividend 0,93 0,93 1,03 1,30 2,60 Gewoon netto dividend 0,70 0,70 0,77 0,98 1,95 Netto dividend (met vvpr strip) 0,79 0,79 0,88 1,11 2,21 Aantal aandelen (*) (*) Na verdeling van het aandeel door 7 op Het dividend van het boekjaar 2007 (coupon nr. 2) is vanaf 30 april 2008 betaalbaar. De financiële dienst van Atenor Group wordt verzekerd door de volgende banken : Dexia, ING en Degroof Bank. De betaling aan de houders van aandelen op naam zal via overschrijving gebeuren. Het bruto dividend dat op de Algemene Vergadering van 25 april 2008 wordt voorgesteld, bedraagt 2,60. Dit betekent een netto dividend na voorheffing (25 %) van 1,95 per effect en een netto dividend na voorheffing (15 %) van 2,21 per effect met VVPR strip Geconsolideerd nettoresultaat Courante cash flow in miljoenen in miljoenen

3 Vergelijkende evolutie van het aandeel van ATENOR GROUP met de EPRA index (Euronext Brussels) Atenor EPRA Beurscijfers Koers op : 41, Koers / netto boekwaarde 1,5 1,6 2,2 2,2 2,0 Bruto return op 1 jaar 29,70 % 2,12 % 60,09 % 20,06 % 27,16% Bruto rendement 4,90 % 5,03 % 3,58 % 3,88 % 6,30% Netto dividend VVPR / koers 4,20 % 4,28 % 3,04 % 3,30 % 5,35% Gewoon netto dividend / koers 3,70 % 3,77 % 2,69 % 2,91 % 4,72% Lexicon Bruto return op 1 jaar Rendement Kapitalisatie (laatste slotkoers + aangepaste dividenden betaald tijdens de laatste 12 maanden - eerste koers van de periode) / eerste koers van de periode dividend van het laatste volledige boekjaar / laatste koers aantal effecten x laatste koers van het desbetreffende boekjaar Nettoresultaat Brutodividend Geconsolideerd eigen vermogen Nettoresultaat en brutodividend per aandeel in miljoenen in

4 ATENOR GROUP is een vennootschap voor vastgoedpromotie met beursnotering op Euronext Brussels. Haar missie is erop gericht om via haar stedenbouwkundige en architecturale aanpak gepaste antwoorden te bieden op de nieuwe eisen die de evolutie van het stads- en beroepsleven stelt. In dit kader investeert ATENOR GROUP in vastgoedprojecten van formaat die beantwoorden aan strenge criteria inzake ligging, economische efficiëntie en respect voor het milieu.

5 Inhoud 2-3 MISSIE, WAARDEN & STRATEGIE 4-5 BERICHT AAN DE AANDEELHOUDERS 6-7 OPMERKELIJKE FEITEN 8-9 BESTUUR INFORMATIE AAN DE AANDEELHOUDERS ACTIVITEITENVERSLAG & PROJECTEN 59 MECENAAT & PROJECTEN IN ONDERZOEK CORPORATE GOVERNANCE brochure FINANCIEEL VERSLAG GECONSOLIDEERDE REKENINGEN VERSLAG VAN DE COMMISSARIS STATUTAIRE REKENINGEN VAN ATENOR GROUP N.V. ATENOR GROUP opteert voor het Frans als officiële taal zodat enkel het jaarverslag in de Franse taal bewijskracht heeft. De Nederlandse en Engelse versies werden vertaald uit de Franse versie. Dit jaarverslag is ook verkrijgbaar in het Nederlands. This annual report is also available in English. Jaarverslag 2007 / Atenor Group / 1

6 Missie, waarden & strategie Missie Door te investeren in ATENOR GROUP verwacht de aandeelhouder een rendement. Onze taak bestaat er dus in waarde te creëren door een duidelijke en wijdverspreide strategie toe te passen. De voorbije jaren hebben we ons beroep van vastgoedontwikkelaar gedefinieerd en hebben we uiteengezet hoe we dit beroep uitoefenen. Voor de aandeelhouder die ervoor koos te investeren in de vastgoedsector bieden we een risicospreiding, een specifieke benadering van het beroep en toegang tot omvangrijke projecten waar hij anders geen toegang toe zou hebben. Het is onze missie om enerzijds aan de aandeelhouder een regelmatige kapitaalopbrengst te bieden, gebaseerd op terugkerende positieve resultaten, en anderzijds de groei van de vermogenswaarde van ATENOR GROUP te verzekeren door onze know-how te consolideren en uit te breiden en de portefeuille voortdurend te vernieuwen dankzij nieuwe projecten. Waarden Door het communiceren over en het toepassen van de essentiële principes van Corporate Governance, geven we onze activiteiten de nodige transparantie zodat iedereen er een duidelijk beeld van kan krijgen. Al onze medewerkers leven de criteria inzake integriteit en ethiek na die nodig zijn voor de goede werking van een beursgenoteerde onderneming die zich bezighoudt met vastgoedpromotie. Aangezien de missie en de waarden duidelijk zijn bepaald, is de winst die ATENOR GROUP jaarlijks genereert het resultaat van het werk van elke medewerker die zich inzet om dagelijks het beste van zichzelf te geven. Strategie ATENOR GROUP is actief op het vlak van de vastgoedpromotie. Al 15 jaar lang boekt ATENOR GROUP onafgebroken goede resultaten, waardoor ze een know-how heeft opgebouwd die waardering geniet op de markt, en sinds 3 jaar spitst ze haar activiteiten uitsluitend toe op vastgoedpromotie. De strategie van ATENOR GROUP in het vak is erg specifiek: ze is erop gericht om via haar stedenbouwkundige en architecturale aanpak gepaste antwoorden te bieden op de nieuwe eisen die de evolutie van het stads- en beroepsleven stelt. Vandaag gaat ze nog een stap verder, door gemengde projecten voor te stellen die oplossingen bieden voor ruimere problemen die elke stadsbewoner aangaan, zoals mobiliteit, vervuiling, het gebrek aan veiligheid of milieubescherming. In dit kader investeert ATENOR GROUP in omvangrijke vastgoedprojecten, die beantwoorden aan erg strenge criteria wat betreft de keuze van de site 2 / Atenor Group / Jaarverslag 2007

7 ( prime location ), de technische kwaliteit, de investeringskosten en de mogelijkheden voor de verhuur en verkoop. In antwoord op de toenemende bezorgdheid voor het milieu en de duurzame ontwikkeling profileert ATENOR GROUP zich als baanbreker in de toepassing van nieuwe technologie en het gebruik van specifieke materialen in haar nieuwe vastgoedprojecten. ATENOR GROUP wijdt een aanzienlijk deel van haar middelen aan de uitwerking van projecten om gepaste antwoorden te brengen aan de nieuwe milieuzorgen en door voor elk project een milieuvriendelijkere oplossing voor te stellen. ATENOR GROUP heeft momenteel activiteiten in België (in Brussel en buiten de hoofdstad), in het Groothertogdom Luxemburg, maar ook in Centraal-Europese landen als Hongarije en Roemenië, en beoogt hiermee een internationale diversificatie. Gesterkt door haar uiteenlopende ervaringen analyseert ATENOR GROUP verschillende vastgoedprojecten in het buitenland, en waakt ze er over dat ze enkel deelneemt aan ontwikkelingscycli die beantwoorden aan haar criteria inzake risico en rentabiliteit. Als antwoord op de vele evoluties van de vastgoedmarkt toont ATENOR GROUP recentelijk ook interesse voor de markt voor woningen en handelszaken, waardoor ze tegelijk haar bekwaamheidsgebied uitbreidt. De projecten die ze momenteel in portfolio heeft, zijn als volgt verdeeld: 65 % kantoren, 31 % woningen en 5 % handelszaken goed voor bijna m 2. ATENOR GROUP wil in de toekomst deze diversificatie behouden in functie van belangrijke evoluties op de markt. Meer bepaald toont ATENOR GROUP interesse voor grote stadsvernieuwingsprojecten die momenteel worden gevoerd door de Steden en Gewesten. Hiervoor zal ATENOR GROUP haar beleid van constructieve dialoog met de lokale overheden en administraties voortzetten. Met het oog op investeringen zal ze elke opportuniteit analyseren in het kader van deze grote projecten. ATENOR GROUP werpt zich op als betrouwbare economische gesprekspartner van de openbare overheden wat betreft de nodige aanpassing van de stadsstructuren, op basis van de economische, demografische en sociologische ontwikkelingen. Jaarverslag 2007 / Atenor Group / 3

8 Bericht aan de aandeelhouders Er zijn zo van die momenten die hun stempel drukken op de geschiedenis van een onderneming. Voor ATENOR GROUP is 2007 zo n moment. In de loop van dit jaar hebben we immers definitief de bladzijde omgedraaid wat Private Equity betreft, en zo zijn we een pure player op het vlak van vastgoedpromotie geworden. De historische resultaten die we boeken, meer dan 35 miljoen, tonen aan dat onze strategische keuzes van de voorbije jaren wel degelijk gegrond zijn, namelijk van vastgoedpromotie onze core business maken en deze core business uitdiepen en uitbreiden volgens functionele en geografische hoofdlijnen. Op functioneel vlak zal ATENOR in de loop van dit jaar verschillende aanvragen voor stedenbouwkundige vergunningen hebben ingediend om enkele grootschalige woongehelen te kunnen realiseren. Binnenkort kunnen we ook de beelden onthullen van een project dat voor ATE- NOR een referentie wordt, en voor Brussel een woonproject van formaat: Premium, een gemengd project van kantoren en woningen, opgebouwd rond een wolkenkrabber met woningen. Dankzij de architecturale en milieukwaliteiten van dit project kan Brussel gerust zeggen dat de stad gelijke tred houdt met de recente stedenbouwkundige evolutie van de grote internationale metropolen. Op geografisch vlak legden we in 2007 de concrete basis voor onze aanwezigheid in Centraal-Europa, en de keuze viel hierbij op Roemenië en Hongarije. Het dynamisme dat de economie van deze landen stimuleert in het kader van de steeds sterkere Europese integratie, biedt ATENOR verdere mogelijkheden om haar knowhow toe te passen en uit te breiden. Stéphan Sonneville Op de kruising van deze recente evoluties van onze activiteiten, is onze historische knowhow het afgelopen jaar erg relevant en actueel gebleken: de ontwikkeling van grote gemengde vastgoedgehelen, die de stadsruimte structuur geven, terwijl we begrippen als levenskwaliteit en architecturale ambitie met elkaar verzoenen. Dit is onontbeerlijk omdat het wordt opgelegd door de internationale competitie die de steden onderling voeren. In deze context hebben we een ruwe schets gemaakt van een groot project dat moet worden ontwikkeld in het hart van de Europese Wijk. Daarnaast hebben we posities ingenomen in de Zuidwijk, omdat we ervan overtuigd zijn dat het belang van de HST-terminal voor een stad als Brussel de motor zal vormen van de hele herinrichting van de stationsomgeving. Deze blik op de stad, en de manier waarop we ons vak als vastgoedpromotor uitvoeren, willen we graag benoemen met een neologisme: urbaniteit. Deze term staat voor de plichten en verantwoordelijkheden van de vastgoedontwikkelaar die een ontwikkeling voorstelt binnen de stad. 4 / Atenor Group / Jaarverslag 2007

9 Maar de economische gebeurtenissen van de voorbije maanden zetten ons aan om voorzichtig te zijn. Macro-economische factoren als de evolutie van de rentevoeten of de olieprijzen, of fundamentele veranderingen als de opwarming van de aarde, hebben natuurlijk een invloed op onze vastgoedactiviteiten. Maar ATENOR beschikt over troeven en eigenschappen die haar in staat stellen om woelige periodes probleemloos door te komen, en om op termijn voordeel te halen uit nieuwe marktregels. ATENOR beschikt momenteel over een positieve thesaurie en is dus minder gevoelig voor een eventuele credit crunch. De transactie PRESIDENT die werd gesloten op basis van niet-herzienbare parameters, biedt ATENOR voor 2008 en 2009 bovendien een uitzonderlijk zicht op haar resultaten. De nuttig opgestelde kalender van onze projecten maakt het ons gemakkelijker om recentere milieutechnologieën te integreren, die elke dag wel iets nieuws brengen. In dit opzicht maken we momenteel maanden mee van een uitzonderlijke rijkdom aan ideeën, en een opmerkelijke industriële creativiteit. Het werk van onze technische teams brengt ATENOR er dus toe om «up-todate» gebouwen aan te bieden op de markt, die de bikkelharde concurrentie het hoofd kunnen bieden. In een analyse op langere termijn beschikt ATENOR over een portfolio van een tiental projecten, die allemaal uitzonderlijk gelegen zijn, wat nog steeds de beste garantie is voor de valorisatie van de onderliggende aandelen. Precies in deze omstandigheden, die tegelijk gekleurd worden door voorzichtigheid en optimisme, begint ATENOR vol vertrouwen aan een nieuw hoofdstuk in haar geschiedenis. Op basis van de recordresultaten die werden geboekt in 2007, zullen we de Algemene Vergadering voorstellen om het dividend vast te leggen op 2,6 bruto, wat een stijging is van 100%. Frank Donck We eindigen met eraan te herinneren dat het succes van ATENOR in de eerste plaats te danken is aan ons teamwerk. We willen dan ook alle personeelsleden bedanken voor hun dagelijks enthousiasme, hun toewijding en hun bijdrage tot de uitstekende resultaten van dit fantastische jaar. Stéphan SONNEVILLE Gedelegeerd Bestuurder Frank Donck Voorzitter van de Raad van Bestuur Jaarverslag 2007 / Atenor Group / 5

10 Opmerkelijke feiten 2007 Gebouw Pixel September Persconferentie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Europese Commissie voor een nieuwe ontwikkeling van de Europese wijk. Brussels Europa Hotel Crowne Plaza Pixel President South City Office & Hotel Media Gardens November Mei Maart Juli Voorlopige oplevering van het gebouw Pixel; geheel van kantoren gelegen op het Plateau van Kirchberg in het Groothertogdom Luxemburg. Afronding van de akkoorden die werden ondertekend met het Duitse investeringsfonds Commerz Grundbesitz Investmentgesellschaft voor de verkoop van de drie vennootschappen President A-B-C. Ondertekening van South City Office met de SMALS van een overeenkomst van 27 jaar voor de verhuur van m 2 kantoren. December Bekomen van de vergunningen en start van de werken. Indiening van de vergunningsaanvragen bij de overheden. November Ondertekening van een akkoord met de vastgoedbevek AEDIFICA voor de verkoop van een eerste blok van het project. 6 / Atenor Group / Jaarverslag 2007

11 November Uitoefening door ATENOR GROUP van de aankoopoptie op de aandelen en afronding van de vergunningsaanvraag voor 82 woningen in Kasteelbrakel. November Sluiting van een ontwerpakkoord met EUROSTATION en EURO IMMO STAR voor de verwerving door ATENOR GROUP van de eigendomsrechten op een grond van ongeveer m², gelegen aan de Blérotstraat in Anderlecht, tegenover het Hortaplein. December Onderhandeling over een voorakkoord tussen ATENOR GROUP en de lokale Hongaarse promotor WHITESTONE, met het oog op de verwerving van een geheel van gronden van bijna een hectare, gelegen langs Vaçi Ut, de belangrijkste verkeersader met handelszaken en kantoren in het noorden van Boedapest. Vue- Sur-Hain Victor Vaçi Ut 2007 is het jaar waarin de pagina definitief wordt omgedraaid wat Private Equity betreft en waarin ATENOR GROUP zich bevestigt als volwaardige vastgoedpromotor. Port du Bon Dieu Hermes Business Campus Verkoop van de vennootschappen Private Equity Mei December Juillet 2007 Overeenkomst ondertekend door ATENOR GROUP voor de aankoop van een grond van 1,7 ha in Namen, aan de oever van de Maas. Zuidstation ATENOR GROUP legt de laatste hand aan de aankoop van een geheel van percelen die ideaal gelegen zijn in de nieuwe zakenwijk Pipera, in het noorden van Boekarest; het aankoopproces, dat is onderworpen aan verschillende voorafgaande voorwaarden, zou in de loop van de tweede helft van 2008 afgerond moeten zijn, waarna de werken snel van start kunnen gaan. Verkoop van de vennootschap D-side Group. Juli 2007 Verkoop van de vennootschap Publimail. Juli 2007 Verkoop van de vennootschap A.G.V. aan de groep Dainese. December 2007 Daadwerkelijke verkoop van de vennootschappen ImaG en Lazer. Jaarverslag 2007 / Atenor Group / 7

12 Bestuur Samenstelling van de Raad van Bestuur (Na de Gewone Algemene Vergadering van 25 april 2008) Naam Titel Einde mandaat De heer Frank Donck Voorzitter (2) 2009 Stéphan Sonneville s.a. Gedelegeerd Bestuurder (1), vertegenwoordigd door de heer Stéphan Sonneville Baron Luc Bertrand Bestuurder (2) 2009 De heer Marc De Pauw Bestuurder (2) 2009 De heer Regnier Haegelsteen Bestuurder (3) 2009 Luxempart s.a. Bestuurder (2), vertegenwoordigd door de heer François Tesch De heer Philippe Vastapane Bestuurder (2) 2009 (1) uitvoerend / (2) niet- uitvoerend / (3) onafhankelijk Belangrijkste functies van de niet-uitvoerende Bestuurders Baron Luc Bertrand De Heer Marc De Pauw De Heer Frank Donck De Heer Regnier Haegelsteen De Heer Philippe Vastapane De Heer François Tesch Bestuurder en Voorzitter van het Executief Comité van Ackermans & van Haaren Managing Director van Sofinim Voorzitter van Telenet Bestuurder Directeur van 3D Voorzitter van het Directie Comité van Bank Degroof Gedelegeerd Bestuurder van Alva s.a. Gedelegeerd Bestuurder van Luxempart s.a. en Foyer s.a. Van links naar rechts : Stéphan Sonneville Olivier Ralet Laurent Collier Albert De Pauw Sidney D. Bens William Lerinckx Lucien Geerinck 8 / Atenor Group / Jaarverslag 2007

13 Samenstelling van het Executive Committee (op 5 maart 2008) Naam Stéphan Sonneville voor Stéphan Sonneville s.a Olivier Ralet voor Olivier Ralet BDM sprl Laurent Collier voor Strat Up sprl Albert De Pauw Sidney D. Bens William Lerinckx voor Probatimmo bvba Lucien Geerinck Titel Gedelegeerd Bestuurder, C.E.O. Voorzitter van het Executive Committee Executive Officer Executive Officer Executive Officer Financieel Directeur Directeur Vastgoedontwikkeling Chief Project Manager André Cornet Géraldine Ponchaut Martine Hardy-Dreher Sandrine Jacobs Internal Auditor Financial Controller Chief Accountant Communication Manager Samenstelling van het Audit Committee De heer Marc De Pauw Voorzitter De heer Frank Donck Lid De heer Philippe Vastapane Lid Samenstelling van het Nomination and Remuneration Committee De heer Regnier Haegelsteen Baron Luc Bertrand De heer Frank Donck Luxempart s.a., vertegenwoordigd door de heer François Tesch Voorzitter Lid Lid Lid Jaarverslag 2007 / Atenor Group / 9

14 Bericht aan de aandeelhouders en aan de investeerders Referentie-aandeelhouders De referentie-aandeelhouders van de Groep zijn de volgende ondernemingen: Sofinim, dochteronderneming van de Groep Ackermans & van Haaren Alva s.a. TRIS n.v. Stéphan Sonneville s.a. Luxempart s.a. Deze aandeelhouders hebben zich ertoe verbonden de Groep te steunen in haar strategie door deskundig mee te werken aan de verwezenlijking van het ondernemingsplan. Dankzij hun aanwezigheid in de Raad van Bestuur worden de aandeelhouders actief betrokken bij de algemene politiek en strategie van ATENOR GROUP. Deze evenwichtige aandeelhoudersstructuur, samengesteld uit diverse stabiele ondernemingen die hun waarde in eigen sector bewezen hebben, staat borg voor een langetermijnvisie. De stabiliteit van dit aandeelhouderschap komt concreet tot uiting in een wederzijds engagement via een aandeelhoudersovereenkomst die in november 2006 werd gesloten voor een periode van 5 jaar, wat zorgt voor omstandigheden die gunstig zijn voor de ontwikkeling van de Groep. Aandeelhoudersstructuur Volgens de laatste transparantieverklaring van is de aandeelhoudersstructuur de volgende: Deelneming% op Aantal aandelen waaronder aandelen binnen een gezamenlijk aandeelhouderschap ALVA s.a. (1) 10, Bank DEGROOF 3, TRIS n.v. (1) 12, SOFINIM n.v. (1) 12, Stéphan SONNEVILLE s.a. (1) (2) 5, LUXEMPART s.a. (1) 11, Management 3, Subtotaal 58, Publiek 41, Totaal 100, (1) Ondertekenaars van de aandeelhoudersovereenkomst (2) Vennootschap onder leiding van Stéphan Sonneville, Gedelegeerd Bestuurder Conform artikel 74 van de wet van 1 april 2007 hebben deze aandeelhouders aan de vennootschap meegedeeld dat ze samen, op de datum van invoegetreding van deze wet, meer dan 30% van de effecten met stemrecht bezaten. Aandeelhouderschap op Alva s.a. 10,02% Publiek 41,90% Bank Degroof 3,97% Tris n.v. 12,01% Sofinim n.v. 12,01% Management 3,17% Stéphan Sonneville s.a. 5,01% Luxempart s.a. 11,91% 10 / Atenor Group / Jaarverslag 2007

15 Vorm en converteerbaarheid van het aandeel Na de beslissing van de Buitengewone Algemene Vergadering van 28 april 2006 voorzien de statuten in de automatische omzetting op 1 januari 2008 van de effecten aan toonder in gedematerialiseerde effecten. De aandelen ATENOR GROUP zijn aan toonder of op naam, naargelang de keuze van de aandeelhouder. Na de verdeling van het effect op is ATENOR GROUP niet overgegaan tot het drukken van nieuwe effecten. Elke houder van aandelen op naam kan op eenvoudig verzoek een uittreksel uit het register bekomen. Dit register kan eveneens worden geraadpleegd op de zetel van de Vennootschap. De aandelen op naam kunnen worden omgezet in aandelen aan toonder en omgekeerd, op eenvoudig verzoek van de houder en op zijn kosten. De verrichtingen voor de overbrenging naar het register der aandeelhouders worden echter opgeheven op de dag van de Algemene Vergadering der aandeelhouders en tijdens de acht dagen die eraan voorafgaan. De girale aandelen worden omgezet in aandelen op naam op eenvoudig verzoek en door de inschrijving ervan in het register der aandeelhouders van ATENOR GROUP. De aandelen op naam worden omgezet in gedematerialiseerde aandelen door de schrapping van de inschrijving in het aandeelhoudersregister en door de registratie van de aandelen op een effectenrekening. Voor de aandelen op naam worden de namen en adressen van alle aandeelhouders of houders van een recht op vruchtgebruik of pand opgenomen in het aandeelhoudersregister. Beursnotering Markt continu Notering Euronext Brussels Aandeel ATENOR GROUP ISIN BE VVPR strip ATENOR GROUP ISIN BE Aantal aandelen op 31 december Aantal VVPR strips op 31 december Notering van het aandeel op 31 december ,30 Notering van de VVPR strip op 31 december ,21 Evolutie van de koers van het aandeel en liquiditeit van het effect Beurskoers van 2003 tot 2007 Aantal aandelen op 31 december 2007: * 2007 Maximumkoers (e) 137,90 130,40 201,30 34,00 44,95 Minimumkoers (e) 101,00 114,00 121,90 22,51 33,21 Koers op 31 december (e) 133,50 129,80 201,30 33,50 41,30 Gemiddelde dagelijkse volumes Beurskapitalisatie op 31 december (in miljoen e) 93,02 90,44 140,26 167,62 208,09 * Na splitsing van het effect in 7 Jaarverslag 2007 / Atenor Group / 11

16 Bericht aan de aandeelhouders en aan de investeerders Animatiecontract en liquiditeitenfonds op het aandeel van ATENOR GROUP ATENOR GROUP heeft met de Bank Degroof, officieel erkend door NYSE Euronext, de functie van marktanimatie of van liquidity provider waargenomen. Deze beproefde formule bestaat erin een liquiditeitenfonds te koppelen aan een contract ter bevordering van de liquiditeit. ATENOR GROUP stelt dus een fonds ter beschikking van Bank Degroof dat bestaat uit contanten en effecten waardoor de liquiditeit van het aandeel, volledig onafhankelijk van de uitgever, kan stijgen. Deze liquidity provider is voortdurend aanwezig in het orderboekje van de markt en handelt zowel bij verkoop als bij aankoop. Op 31 december 2007 had de vennootschap eigen aandelen in handen. In het kader van haar liquiditeitsbeleid van het effect zal aan de Gewone Algemene Vergadering van 25 april 2008 worden voorgesteld de toestemming om eigen aandelen te kopen, te vernieuwen. Welk gevoel gaf het jaar u in de globale context? De evolutie van 2007 was ons gunstig gezind, in die zin dat de projecten reeds volop liepen, zodat de vastgoedfinancieringen konden worden terugbetaald, en we beschikken over aanzienlijke liquiditeiten. Deze liquiditeiten leverden ons een rentevoet van ongeveer 4% op (tegenover 3% vorig boekjaar). Bovendien vormt het bezit van liquiditeiten in deze periodes van onrust op de financiële markten en bij de banken een aanzienlijk concurrentievoordeel, omdat we zo sneller kunnen reageren op aankoopmogelijkheden, wat in 2007 al het geval was, en in 2008 waarschijnlijk nog zo zal zijn. Enig commentaar bij het resultaat? Sidney D. Bens / FINANCIEEL DIRECTEUR Een rendement met twee cijfers, aanzienlijke liquiditeiten, resultaten die er voortdurend op vooruitgaan, het succes is opnieuw van de partij in Sidney D. Bens geeft commentaar bij de resultaten en legt de strategie van ATENOR GROUP uit om de prestaties van het aandeel nog te verbeteren. Het nettoresultaat (aandeel van de groep) bedraagt 35,41 M, dit is een resultaat per aandeel van 7,03. Ter vergelijking: onze price earning, die wordt bekomen door de koers ( 44,95) te delen door de winst per aandeel ( 7,03), bedraagt 6,39. Vandaag geeft de Europese markt over het algemeen een price earning tussen 10 en 12. Zo meet men heel concreet de weg die de markt nog moet afleggen om de nieuwe valorisatieparameters van ATENOR GROUP te integreren. Om die reden zet ATENOR GROUP haar rechtstreekse contacten met de privébeleggers en met de Belgische en buitenlandse beleggers voort. Is de koers van het aandeel van Atenor momenteel te laag? Om de valorisatie van het aandeel te beoordelen, is het interessant om opnieuw te verwijzen naar een financiële indicator, zoals de risicopremie. Er bestaan zeker risico s die inherent zijn aan onze activi- 12 / Atenor Group / Jaarverslag 2007

17 Dividend Het dividend dat wordt voorgesteld aan de Algemene Vergadering van 25 april 2008 bedraagt e 2,60 bruto, dit betekent een netto dividend na voorheffing (25%) van e 1,95 per aandeel en een netto dividend na voorheffing (15%) van e 2,21 per effect met VVPR-strip. Mits goedkeuring door de Gewone Algemene Vergadering zal het dividend worden uitbetaald vanaf 30 april De financiële dienst van Atenor Group wordt verzekerd door de volgende banken: Dexia Pachecolaan, 44 te 1000 Brussel ING Marnixlaan 24 te 1050 Brussel Bank Degroof Nijverheidsstraat 44 te 1040 Brussel De uitbetaling aan de aandeelhouders op naam zal gebeuren via bankoverschrijving. Agenda van de aandeelhouder Gewone Algemene Vergadering 2008: vrijdag 25 april 2008 om 11u00 Uitbetaling van het dividend: 30 april 2008 Publicatie van de halfjaarlijkse resultaten: 29 augustus 2008 Publicatie van de jaarresultaten 2008: 6 maart 2009 Gewone Algemene Vergadering 2009: vrijdag 24 april 2009 om 11u00 teit. Ons vak bestaat erin ze te meten, te herkennen en te beheersen. We kunnen deze risico s en de risicopremie die de markt met ons effect associeert, vergelijken. Op basis van het winstgevende rendement van ATENOR GROUP, met name 17,57% (het omgekeerde van price earning), berekent men de risicopremie op 13%. Door deze erg hoge risicopremie mogen we verwachten dat ons aandeel een sterk groeipotentieel heeft. Maar het belangrijkste blijft ons winstgevend vermogen, dat in ruime mate wordt ondersteund door onze portefeuille vastgoedprojecten. Hoeveel jaar al behaalt ATENOR GROUP dergelijke goede resultaten? Sinds 2005, het jaar waarin ATENOR GROUP zich opnieuw ging toespitsen op vastgoedontwikkeling. De resultaten gaan van het ene record naar het andere. Ik wil toch even benadrukken dat deze activiteit is gestart en voortzet werd met succes sinds het begin van de jaren 90. Waarom vindt de markt het risico van ATENOR GROUP groot? Er kunnen twee redenen bestaan: het imago van ATENOR GROUP is steeds verbonden met de private equitysector. Het is dus onze taak om de beleggersmarkt te informeren over de strategische wijziging die we met succes hebben doorgevoerd. De andere reden is verbonden met onze eigen activiteitensector, namelijk vastgoed, die momenteel negatief in de kijker staat. Via ons financieel communicatiebeleid willen we uitleggen hoe we de risico s die inherent zijn aan onze activiteit beheren, en hoe we goede en terugkerende resultaten boeken in onze sector. Is het aandeel van ATENOR GROUP speculatief? Het aandeel mag zeker niet worden gezien als een speculatief aandeel, of als een beleggingsaandeel op korte termijn. Ten eerste omdat onze projecten lopen over een middellange termijn, namelijk 3-4 jaar. Vervolgens omdat men de historiek bekijkt van de evolutiegrafiek van onze koers, en we kunnen beseffen dat er bepaalde tussenfasen zijn, een beetje als een alpinist die af en toe een rustpunt moet inlassen voor hij weer verder kan. Deze rustpunten consolideren de waarde van ATENOR GROUP voordat ze weer verder kan op basis van de aankondiging van onze verkopen, onze aankopen en onze resultaten. We streven er niet naar onze beurskoers koste wat het kost te verhogen, maar we willen dat ze de vrucht is van onze acties en onze resultaten en projecten weerspiegelt. Jaarverslag 2007 / Atenor Group / 13

18 Activiteitenverslag & projecten Atenor Group / Atenor Group Luxembourg / CPPM In 2007 draaide ATENOR GROUP definitief de bladzijde om wat Private Equity betreft en positioneert ze zich als volwaardige vastgoedontwikkelaar. ATENOR GROUP heeft momenteel een tiental projecten in portfolio, goed voor bijna m 2, en telt een dertigtal medewerkers. 01/ Pixel LUXEMBURG Immo Steichen Kantoorgebouw (7.342 m²) gelegen op het Plateau van Kirchberg in het Groothertogdom Luxemburg. In november 2007 werd het afgewerkte project opgeleverd en het is nu volledig verhuurd. 02/ President LUXEMBURG Commerz Grundbesitz Investmentgesellschaft Site van 1,5 hectare op het Plateau van Kirchberg in het Groothertogdom Luxemburg. Dit project van m² dat werd verkocht aan CGI, en is momenteel in aanbouw. Het einde van de werken is gepland voor begin / Vue sur Hain 08/ Port du Bon Dieu 09/ Victor 10/ Vaçi Ut KASTEELBRAKEL Vue Sur Hain NAMEN Atenor Group BRUSSEL Atenor Group BOEDAPEST Atenor Group & Whitestone In november 2007 gebruikte ATENOR GROUP de aankoopoptie om een grond van 2 hectare in Kasteelbrakel te kopen, waarop ze een woonproject wil ontwikkelen van m 2, bestaande uit 82 woningen. Grond van 1,7 hectare in Namen, aan de oever van de Maas, met een uitzonderlijke ligging aan de ingang van de stad. Het vastgoedproject dat ter studie op tafel ligt, bestaat uit de bouw van een wooncomplex dat in het bijzonder gericht is op duurzame ontwikkeling. Nieuwe grond van 23 are in de wijk van het Zuidstation in Brussel, tegenover het Victor Hortaplein, om er een vastgoedproject te realiseren dat moet bijdragen tot de heropleving van de wijk rond het station. In het kader van haar geografische diversificatie, legt ATENOR GROUP de laatste hand aan de aankoop van een grond in Boedapest, in partnerschap met de lokale promotor Whitestone. Deze grond van 0,9 hectare is gelegen in het business district van de Hongaarse hoofdstad de zogenaamde Office Corridor, langs de Donau. Het project beoogt de bouw van een geheel van kantoren van m². 14 / Atenor Group / Jaarverslag 2007

19 / South City Office & Hotel BRUSSEL SCO & SCH Site van 66 are, gelegen aan de Fonsnylaan, tegenover het Zuidstation in Brussel. SOUTH CITY OFFICE ontwikkelt in meerdere opeenvolgende fasen een kantoor- en winkelcomplex van in totaal m²; South City Hotel zal een hotel met 142 kamers bouwen, goed voor m². De werken begonnen in december 2007 en zouden vanaf 2009 klaar moeten zijn. 04/ Premium BRUSSEL Alco Building Uitzonderlijke site van 1,55 hectare, gelegen in Brussel tussen het kanaal, het Redersplein en de Willebroekkaai, tegenover Tour & Taxis. Het ontwerp voor dit gemengd project bevindt zich in de eindfase. De eerste afbraakwerken zouden in de loop van 2008 van start kunnen gaan. 05/ Brussels Europa BRUSSEL Brussels Europa De s.a.brussels EUROPA is eigenaar van het hotel Crowne Plaza Brussels Europa, dat geniet van een uitzonderlijke ligging in het hart van de Europese wijk in Brussel. ATENOR GROUP denkt na over hoe deze site eventueel kan worden herontwikkeld in een grootschalig vastgoedproject dat past in de stedenbouwkundige logica van het nieuwe Europese Richtschema. 06/ Media Gardens BRUSSEL Immobilière des Deux Maisons De s.a.i.d.m. is eigenaar van de 1,20 hectare grote site, gelegen aan de Leuvensesteenweg in Schaarbeek, die momenteel wordt verhuurd aan de vennootschap Matermaco. Zodra de site is vrijgemaakt tegen februari 2008, zal ze er een groot programma voor 279 middelgrote woningen ontwikkelen. 11/ Hermes Business Campus BOEKAREST Atenor Group ATENOR GROUP zet de stap naar de landen in Centraal-Europa en koopt een grond ten noorden van Boekarest om er een kantoorcomplex van meer dan m² te ontwikkelen. De plannen worden opgesteld met lokale architectenbureaus. De werken zouden in september 2008 van start moeten gaan en zouden eventueel in twee fasen kunnen verlopen. Jaarverslag 2007 / Atenor Group / 15

20 Duurzame ontwikkeling, een prioriteit van Atenor Group Omdat vastgoedpromotie vandaag de dag moet passen in een langetermijnvisie, heeft ATENOR GROUP van milieubescherming een van de pijlers van haar ontwikkelingsbeleid gemaakt. De ecologische prestaties van haar gebouwen gaan heel wat verder dan de geldende normen. Baanbrekende keuzes Sinds een vijftiental jaar spannen de Europese landen zich in meer of mindere mate in om sociaal-economische ontwikkeling en milieubescherming te integreren. In België stellen de normen zelfs nog hogere eisen en de actoren van de vastgoedsector beginnen zich hier nu pas bewust van te worden. Door duurzame ontwikkeling tot een van haar prioriteiten te maken, verdient ATE- NOR GROUP een plaats in het peloton van baanbrekers op dit vlak. Of het nu gaat om isolatie, de materiaalkeuze, efficiënt energiegebruik, toegankelijkheid of om de keuze van de technieken, ze kiest telkens voor de meest recente nieuwigheden op het vlak van milieubescherming. Duurzame ontwikkeling en levenskwaliteit Voor de groep moet milieubescherming gepaard gaan met een daling van de exploitatiekosten, maar ook met meer comfort voor de gebruikers. Deze term moet in erg ruime zin worden begrepen, rekening houdend met esthetiek en een zekere levenskwaliteit. De zorg om architecturale schoonheid en visuele integratie van de ontwikkelingen in hun site is erg aanwezig, evenals de optimale valorisatie van de natuurelementen water, wind en aarde. Nu er overal ter wereld sprake is van een stadsvlucht en de westerse steden de welgestelde bevolking terug naar de stadscentra moeten kunnen brengen, bestaat een andere uitdaging van de duurzame ontwikkeling erin de burgers harmonieus te laten samenleven. Een mengelmoes van sociale groepen, de kunst om samen te leven, gezelligheid en kwaliteit van de openbare ruimte zijn factoren die ATENOR GROUP na aan het hart liggen. Concreet genomen worden er aan de voet van de gebouwen handelszaken ingericht, om de wijk meer leven in te blazen, en met de grootste zorg worden er openbare ruimtes met aanplantingen of water uitgedacht. Toegankelijkheid en mobiliteit Toegankelijkheid en mobiliteit bevorderen in de steden vormt eveneens een belangrijke taak. Een grotere dichtheid kan een oplossing bieden voor deze problemen, vooral in de buurt van stations en toegangswegen tot de stad. Maar deze grotere dichtheid beperkt zich niet tot de bouw van torens, 16 / Atenor Group / Jaarverslag 2007

21 en ze moet aangepast zijn aan de eigenschappen van de site in kwestie. Mobiliteit en toegankelijkheid kunnen dan ook maar worden beoogd in een holistisch perspectief en in samenwerking met de verschillende betrokken regio s. De ontwikkeling van het openbaar vervoer is hier van cruciaal belang en moet op alle overheidsniveaus aan bod komen, met name door fiscale stimulansen en een coherent en kwaliteitsvol spoorwegbeleid. ATENOR GROUP is ook actief op het vlak van diverse discussieforums, zoals BVS, de Beroepsvereniging van de Vastgoedsector. Deze forums zijn gericht op mobiliteit en duurzame ontwikkeling en hebben de roeping om deze thema s naar voren te brengen in de vastgoedwereld en om aan de politici manieren voor te stellen om te evolueren op dit vlak. Oog voor de duurzaamheid van ons vastgoedpatrimonium, dat is het antwoord van de vastgoedsector op de uitdagingen in verband met de opwarming van de aarde. Expertise immo Media Edito square info Kurt Reviers - Hoofdredacteur Jaarverslag 2007 / Atenor Group / 17

22 Vastgoedprojecten Pixel Groothertogdom Luxemburg Gebouw Pixel opgeleverd in november / Atenor Group / Jaarverslag 2007

23 In juli 2005, kocht ATENOR GROUP een grond van 32 are, gelegen op het Plateau van Kirchberg, aan de rue Steichen. Deze aankoop volgde na een wedstrijd die eind 2004 werd georganiseerd door het Fonds d Urbanisation et d Aménagement du Plateau du Kirchberg in het kader van de ontwikkeling van de wijk Grunewald in het zuidoosten van het Plateau. In november 2007 werd het gebouw Pixel opgeleverd en het is momenteel volledig verhuurd. Ligging Kirchberg Plateau (Groothertogdom Luxemburg) Project Bouw van een kantoorgebouw en winkels Omvang m² Architecten AU21 Worré & Schiltz et J. Clemes Eigenaar Immo Steichen s.a. Begin van de werken Mei 2006 Einde van de werken November 2007 ATENOR GROUP won deze wedstrijd dankzij de kwaliteit van het architecturale ontwerp van haar project, dat betrekking had op een gemengd geheel van kantoren en handelszaken van m². De architectenopdracht werd toegekend aan de Tijdelijke Vereniging Atelier Urbain 21 en Architectuur- en Designkantoor Jim Clemes. De bouwvergunning werd in augustus 2006 uitgereikt, zodat de bouwwerken van start konden gaan; in september 2006 verkocht ATENOR GROUP aan het Duitse investeringsfonds Union Investment (het vroegere DIFA) haar participatie in de vennootschap Immo Steichen (eigenaar van de grond en van de ontwikkeling); de oplevering van het gebouw vond plaats op 30 november 2007 en het is nu volledig verhuurd. Gelegen op het Kirchberg Plateau, in een omgeving van de meest gewaardeerde kantoren en woningen in Europa, vindt Pixel volkomen natuurlijk zijn plaats naast prestigieuze gebouwen. Het bevat een oppervlakte van m² kantoren op vier verdiepingen en een gelijkvloers met 855 m² handelszaken. Een centraal atrium boordevol licht maakt alle ruimten veel lichter, en bevordert het vlotte verkeer in het gebouw. De kelder bestaat uit twee verdiepingen, bevat 76 parkeerplaatsen en biedt plaats aan de archieven en technische lokalen. Op het vlak van milieu en duurzame ontwikkeling dient PIXEL als voorbeeld, omdat het beantwoordt aan erg strenge normen en omdat de exploitatiekosten zo laag mogelijk worden gehouden. In deze optiek werden de technieken zorgvuldig gekozen en ging er bijzonder veel aandacht naar het ontwerp van de gevel en naar de isolatiecriteria, om het energieverbruik maximaal te beperken. Jaarverslag 2007 / Atenor Group / 19

24 Vastgoedprojecten / Pixel Lucien Geerinck / Chief Project Manager CPPM Met zijn ruime technische ervaring en zijn materiaalkennis waakt Lucien Geerinck erover dat ATENOR GROUP een voortrekkersrol speelt in de toepassing op vastgoedprojecten van nieuwe technologieën inzake duurzame ontwikkeling. Vormde Pixel een element van vooruitgang voor Atenor? Pixel is een erg bijzonder gebouw. Het is ontstaan uit een architectuurwedstrijd waarbij heel wat regels werden opgelegd. Onze eerste expertise bestond in de keuze van een team architecten dat vernieuwende ideeën kon voorleggen. Juist die creativiteit, de kostenbeheersing en de milieutechnologie hebben het verschil gemaakt. Bovendien kon ATENOR GROUP technologie inzake duurzame ontwikkeling in dit project verwerken. Is de oplevering van gebouwen een vak apart? Laten we zeggen dat het een specifiek moment is, dat een diplomatieke fase bevat: men moet controles uitvoeren, valideren, uitleg geven, maar soms ook de koper overtuigen van de gegrondheid van wat hij koopt, of van wat zijn aankoop precies inhoudt, en soms zijn er wel eens spanningen op bepaalde Gebouw Pixel opgeleverd in november 2007 Gebouw Pixel 20 / Atenor Group / Jaarverslag 2007

25 punten. Soms gebeurt het dat bij een oplevering nog nieuwe tests moeten gebeuren, dat er nog aanpassingen nodig zijn, om de steeds veeleisendere kopers tevreden te stellen. Gelukkig ben ik niet zo nauw betrokken bij de creatie- en bouwfase als de Project Managers, zodat ik beter afstand kan nemen om de gevraagde wijzigingen te begrijpen. Brengt u onderweg nog wijzigingen aan? De bouw is geen werk dat in de fabriek gebeurt, waarbij men van begin tot eind weet welke stukken men gaat produceren. We weten nooit waar we zullen eindigen: de afwerkingen, de kleurpaletten kunnen wijzigen. We moeten op de zaken vooruit kunnen lopen en erover waken dat de wijzigingen worden opgenomen in de planning, omdat boetes het resultaat beïnvloeden. Ik weiger om me bij deze logica van boetes neer te leggen, ik zeg altijd: we moeten een oplossing vinden. Know-how Dankzij haar ervaring ontwikkelt ATENOR GROUP haar knowhow elke dag een beetje meer. Knowhow bestaat zowel uit visionaire ideeën als uit een geheel van kleine details die het verschil maken; bijzondere aandacht voor elke fase van een project, gaande van de aankoop tot de oplevering, zonder de perfectie ook maar een ogenblik uit het oog te verliezen. Knowhow groeit doorheen de tijd, met de hulp van bekwame mensen, maar vooral dankzij een aanhoudende wil om steeds beter te willen worden. De Filharmonie van Luxemburg Gebouw Pixel Jaarverslag 2007 / Atenor Group / 21

26 Vastgoedprojecten President Groothertogdom Luxemburg PRESIDENT komt aan de avenue Kennedy te liggen 22 / Atenor Group / Jaarverslag 2007

27 ATENOR GROUP sloot in september 2004 met de Luxemburgse verzekeringsmaatschappij Le Foyer een akkoord met het oog op de ontwikkeling van een grond van 1,5 ha, gelegen op het Kirchberg Plateau in Groothertogdom Luxemburg, een grond waarop de zetel van maatschappij Le Foyer zich bevond. In mei 2007 was het project reeds volledig verkocht! Ligging Kirchberg Plateau (Groothertogdom Luxemburg) Project Bouw van een vastgoedcomplex met kantoren Omvang m² (3 gebouwen: West, East & Park) Architecten Assar Marc Ewen in samenwerking met A.U. 21 Worre & Schiltz Koper Commerz Grunbesitz Investmentgesellschaft Begin van de werken April 2007 Einde van de werken Begin 2009 Het project PRESIDENT bestaat uit de bouw van drie prachtig gelegen gebouwen op het plateau van Kirchberg in Luxemburg, aan de ene kant langs de avenue Kennedy en aan de andere kant aan het Parc Reimerwee. Een uitzonderlijke omgeving, vlakbij het stadscentrum, voor deze gebouwen East, West en Park, die beantwoorden aan de steeds groeiende behoeften aan kantoorruimte en winkels in deze stad, die op enkele jaren tijd een zakencentrum met internationale dimensie is geworden. De afbraakwerken van het oude gebouw gingen eind 2006 van start. In september 2006 werden de bouwvergunningen aangevraagd bij de overheden; de bouwwerken van het project PRESIDENT zijn begonnen in de eerste helft van 2007, de ruwbouw zal klaar zijn in juni 2008 en het hele vastgoedcomplex moet begin 2009 voltooid zijn. Deze drie gebouwen werden bedacht door de architecten Assar Marc Ewen in samenwerking met A.U. 21 Worre & Schiltz, en omringen een binnentuin met een aangeplante esplanade, vooral voor voetgangers. Ze zullen in totaal 266 parkeerplaatsen bevatten en een totale huuroppervlakte bieden van m². De uitstekende evolutie van de Luxemburgse markt stelde ATENOR GROUP in staat om, op 31 mei 2007, dit project van formaat te verkopen aan het Duitse investeringsfonds Commerz Grunbesitz Investmentgesellschaft. Bovendien wekt dit project nu al belangstelling bij verschillende kandidaathuurders. Jaarverslag 2007 / Atenor Group / 23

28 Vastgoedprojecten / President De Filharmonie van Luxemburg Werf PRESIDENT Olivier Ralet * / Executive Officer Olivier Ralet is een van de pijlers van de ontwikkeling van ATENOR GROUP, die zich beetje bij beetje voltrekt, zowel geografisch als op het vlak van de activiteiten. De promotor heeft zich gevestigd in het Groothertogdom Luxemburg, waar zij een dochteronderneming bezit en tot de belangrijkste lokale promotors mag worden gerekend. Deze expansiestrategie zet zich ook vandaag nog voort in Centraal-Europa. Vormt het project PRESIDENT een grote uitdaging voor ATENOR GROUP? Het is zeker een groot succes te noemen, terwijl we heel wat risico s hebben moeten nemen en tal van moeilijkheden moesten overwinnen. De grond was erg duur, vele promotors droomden ervan, zonder echter het risico te durven nemen. De stedenbouwkundige procedure en het bekomen van de vergunningen duurde erg lang, gezien de omvang van het project. De werf was kolossaal: 120 personen waren er aan het werk met 6 kranen, dit vraagt enorm veel energie en coördinatiewerk. Dit gebouw wekte al gauw interesse bij de investeerders: nog voor de eerste hamerslag was het al verkocht aan een Duits fonds. *voor Olivier Ralet BDM sprl 24 / Atenor Group / Jaarverslag 2007

29 LIGGING Voor ATENOR GROUP blijft de aankoop van uitzonderlijke sites een prioritair keuzecriterium. Het is een doorslaggevend element waar we niet omheen kunnen, en dat onlosmakelijk verbonden is met het succes van een project en er vaak zijn elan aan geeft. Een uitstekende ligging betekent ook een zekere waarde waar de tijd mee een rol in speelt. Het is tot slot een grote verantwoordelijkheid voor de promotor omdat op deze plek de toon gezet moet worden en het voorbeeld moet worden gegeven, door de ontwikkeling van een kwaliteitsvol project. Project gezien vanuit de lucht Welke bijzondere kenmerken vertoont de Luxemburgse markt? Luxemburg is een buitengewoon economisch succes. Dit kleine land, zo groot als een Belgische provincie, ontwikkelde een sector op het vlak van financiën en diensten met een erg hoge toegevoegde waarde, die de hooggewaardeerde competenties van de buurlanden aantrekt. De financiële instellingen die in Luxemburg gevestigd zijn,zoeken naar prestigieuze gebouwen met een trotse allure, uitgerust met alle mogelijke uitrusting, technologie en modern comfort; ze stellen erg hoge eisen op het vlak van kwaliteit en zijn bereid hogere huurprijzen te betalen dan in Brussel. De vastgoedoperaties zijn hier erg rendabel geweest, met als gevolg dat de prijzen van de gronden aanzienlijk gestegen zijn de voorbije jaren, wat de zaken vandaag moeilijker en risicovoller maakt. Jaarverslag 2007 / Atenor Group / 25

30 Vastgoedprojecten South City Office & Hotel Brussel / België South City is ideaal gelegen tegenover het Zuidstation 26 / Atenor Group / Jaarverslag 2007

31 In oktober 2005 verwierf ATENOR GROUP in partnerschap met B.P.I. het huizenblok C, dat te koop werd gesteld door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de s.a. Bruxelles-Midi. Een grond van 66 are, ideaal gelegen langs de Fonsnylaan, op de hoek van het toekomstige Marcel Broodthaersplein, tegenover het Zuidstation. In december 2007 gingen de werken van start en ze passen perfect in de heropleving van de wijk. Het vastgoedcomplex van m² zal vanaf eind 2009 in meerdere fasen worden opgeleverd. Ligging Brussels Hoofdstedelijk Gewest - Fonsnystraat (tegenover het Zuidstation) Project Vastgoedcomplex: kantoren, winkels en hotel) Omvang m 2 Architecten A2rC en Architectenbureau M. & J-M. Jaspers - J. Eyers & Partners. Eigenaars South City Office s.a.(kantoren en winkels) South City Hotel s.a.(hotel) Begin van de werken Einde 2007 Einde van de werken Fase 1 - Einde 2009 Fase 2 - Mei 2010 (hotel) Fase 3 - Oktober 2010 In 1995 werd het BBP (Bijzonder Bestemmingsplan) Fonsny 1 goedgekeurd. Deze omvat 4 huizenblokken, waaronder huizenblok C, en heeft als hoofddoel om rond het Zuidstation de belangrijkste nodige herstructureringen te concentreren, om zo een omwenteling teweeg te brengen in de stationsomgeving. Op de hoek van de huizenblok wordt de inrichting van een nieuwe openbare plaats gepland ( Marcel Broodthaersplein ), omringd met winkels. Voor huizenblok C voorziet het BBP in een gemengde zone die bestaat uit kantoren, kleinhandel en een hotel. In 2006 breidde ATENOR GROUP haar partnerschap uit met Espace-Midi sa; ze heeft sindsdien 40% van de vennootschappen South City Office en South City Hotel in handen, waar de ontwikkelingsprojecten worden ondergebracht. In oktober 2006 werden de aanvragen voor de stedenbouwkundige vergunningen ingediend bij de overheden. De bouw van dit ambitieuze project geeft concrete vorm aan de visie van de gemeentelijke en regionale overheden voor de heraanleg van de stationsomgeving en is in december 2007 begonnen. De architecturale opdracht werd toevertrouwd aan A2RC en aan Bureau M. & J-M. Jaspers - J. Eyers & Partners. Het project betreft de bouw van een gemengd geheel van m² met kantoren, winkels en een hotel. SOUTH CITY OFFICE zal in meerdere opeenvolgende fasen kantoor- en winkelcomplexen ontwikkelen, in totaal goed voor m². South City Hotel zal instaan voor de bouw van een hotel met 142 kamers, goed voor m². Een uitgesproken stedelijk complex, dat harmonieus past in de herinrichting van een hele wijk. Intussen sloot SOUTH CITY OFFICE reeds een huurcontract met SMALS voor 27 jaar, dat begint te lopen vanaf de oplevering van het gebouw en betrekking heeft op meer dan een derde van de oppervlakte van het project, namelijk m². De vooruitzichten voor de verhuur van het resterende gedeelte zijn erg gunstig. Jaarverslag 2007 / Atenor Group / 27

32 Vastgoedprojecten / South City Office & Hotel HEROPLEVING VAN EEN WIJK Vastgoedpromotie omvat vandaag ook de promotie van een wijk. Het betekent dat er een project wordt ingevoegd dat de wijk doet leven en zelfs weer tot bloei brengt. Het betekent dat de wijk meer ademruimte krijgt, omdat er openbare en groene ruimten in worden aangebracht; er wordt een gezellige sfeer gecreëerd die bijdraagt tot de verbetering van de levenskwaliteit, en de zin verhoogt om zich te identificeren met zijn wijk. Opnieuw een wijkleven of wijkgeest creëren betekent de menselijke dimensie verankeren in een hedendaagse megalopolis. Wiels: laboratorium volgens de moderne kunst Omgeving van het Zuidstation Albert De Pauw / Executive Officer Albert De Pauw stond voortdurend in dialoog met de regionale en gemeentelijke overheden tijdens de ontwerpfase van het project South City; deze dialoog tussen het publiek en de privésector is onmisbaar bij de herontwikkeling van een hele wijk. Kan men de omgeving van een station echt renoveren zonder rekening te houden met het aspect stationswijk? Een stationswijk moet dit aspect behouden: ze bruist van leven, juist dankzij het komen en gaan van mensen uit alle windstreken. De wijk moet dus levendig gehouden worden. Maar men kan enkele negatieve aspecten wel vermijden. ATENOR GROUP koos precies voor dit project om de plaats op zich opnieuw in te richten, door er een nieuwe levenskwaliteit, een nieuwe omgeving en verkeer aan toe te voegen, conform de filosofie van onze groep. Hoe kan het project een nieuwe impuls geven aan de wijk? Om het project aantrekkelijk te maken, moet het open staan tegenover het station: we hebben het geluk dat we juist tegenover de hoofdingang liggen, 28 / Atenor Group / Jaarverslag 2007