REPORT #16. Het gebouw verbeeldt de aspiraties van de school. Dynamische architectuur. Thomas Carr College IN DEZE EDITIE. CITY REPORT Istanbul

Transcriptie

1 IN DEZE EDITIE CITY REPORT Istanbul #16 Architectuurmagazine van Reynaers Aluminium PROJECT LAS PALMERAS Eigentijds en sereen Thomas Carr College Dynamische architectuur Het gebouw verbeeldt de aspiraties van de school REPORT

2 #16 in deze editie 4 City Report: istanbul 38 Thomas Carr College, Year 7 and 8 Centre, TARNEIT VOORUITBLIK Lapishan, Istanbul 48 TivoliVredenburg Muziekpaleis, Utrecht 28 Casa Las Palmeras, Sotogrande Innovaties Referenties Editie voorjaar 2015 Verantwoordelijke uitgever: Birgit Huybrechs Productie: A10 Publishers B.V.

3 VERBINDENDE CONTRASTEN Istanbul is de belangrijkste commerciële en industriële metropool van Turkije en een poort naar Azië en het Midden-Oosten. Het is een aantrekkelijke en levendige stad vol contrasten: in kleur, tussen oud en nieuw, en tussen oost en west. Het vermogen van Turkije en de Turken om deze contrasten te overbruggen heeft bijgedragen aan de welvaart en het charisma van de stad en van het land als geheel. Toch zijn er ook uitdagingen, zoals Nevzat Sayın, een van de meest gevierde architecten in Turkije, aangeeft. Sayın ontwierp het opvallende Lapishan Business Centre (zie pagina 18 in deze editie). Dit project is een fraai voorbeeld van contrast in kleur, in de woorden van Albertas Jerusevicius, regionaal directeur van Reynaers Aluminium Turkije: Lapishan is een zeer succesvol project waarin we al onze expertise en ervaring hebben toegepast. Met zijn felrode gevel brengt Lapishan letterlijk kleur in de wijk Kartal. 3 Istanbul is de stad van onze grootste investering in Azië. Reynaers wil een reeks designs en verschillende markten met elkaar verbinden en heeft daarom besloten een volwaardig productie- en servicecentrum te bouwen in de plaats Çerkezköy, vlak bij Istanbul. Zo kunnen we een nog grotere bijdrage leveren aan de uitvoering en voltooiing van projecten en aan het succes van onze partners. Report magazine zal u wederom meenemen naar de geweldige wereld van de architectuur en als extra bonus naar Istanbul! Martine Reynaers

4 city report istanbul (TR) 4 locatie DEMOGRAFIE - 14,2 miljoen inwoners (18,5% van de Turkse bevolking) - Oppervlakte km² inwoners per m² - 39 wijken

5 HUISVESTING - 3,7 miljoen woningen in de regio Istanbul - gemiddeld woonoppervlak van een appartement is 97 m² BOUWSECTOR actieve architectenbureaus architecten projectontwikkelaars bouwbedrijven bouwvergunningen waarvan voor woningen inclusief woonunits opgeleverde woningen in ONDERWIJS - 49 universiteiten universiteitsstudenten ECONOMIE - De meeste mensen werken in de dienstverlening (64,3%) en de industrie (35,1%) - 10,5 miljoen toeristen bezochten Istanbul in hotels met bedden - 81 musea De groei van Istanbul komt uit nieuwe sectoren: toerisme, dienstverlening, banken en financiële sector, hoofdkantoren.

6 city report Ortaköy moskee en de eerste brug over de Bosporus 6 Brug tussen twee continenten Istanbul is net als veel andere historische steden in Europa een belangrijke spil geweest voor de menselijke beschaving. Hier gaat de geschiedenis echter maar liefst jaar terug. De stad is door veel Europeanen altijd beschouwd als half Europees en half Aziatisch, vanwege zowel de geografische ligging als de vele culturele lagen die de bevolking en de geschiedenis van deze stad rijk zijn. Tekst Omer Kanipek Fotografie Dreamstime Lang nadat Griekse kolonisten de stad Byzantium stichtten op de Europese oevers van de Bosporus, voelde ook de Romeinse keizer Constantijn zich tot deze locatie aangetrokken. Constantinopel werd de hoofdstad van het Byzantijnse Rijk. Het Grote Paleis van Constantinopel en de schitterende Hagia Sophia vormden de kern van de stad. Gelegen op de grens tussen Europa en Azië diende Constantinopel als brug tussen twee continenten en was eeuwenlang een belangrijk centrum voor handel, cultuur en diplomatie. Na de verovering door de Ottomaanse Turken in de 14e eeuw begon de stad te veranderen in een multiculturele metropool. Het was een tolerante omgeving voor talloze verschillende religies. De neergang van het Ottomaanse Rijk bracht zelfs nog meer culturele en etnische diversiteit naar Istanbul. Sinds de 19e eeuw beïnvloedt architectuur in Westerse stijl de typologie van de gebouwen. Barok en Franse hofstijl, en een nieuwe vorm van art nouveau floreerden in Istanbul, waarna ook talloze voorbeelden van art deco volgden.

7 GESCHIEDENIS Woningen in typisch Ottomaanse stijl Straten in barokstijl Tegen het einde van de 19e eeuw begon de stad zich dankzij betere veerbootverbindingen uit te breiden in oostelijke en westelijke richting. Nieuwe architecturale experimenten met late art deco en Bauhaus werden in de voorsteden toegepast in villa s, maar ook in appartementencomplexen in de groeiende Pera-regio waar nieuwe wijken werden ontwikkeld. Katalysator Atatürk, de stichter van de moderne Turkse Republiek, besloot de hoofdstad te verplaatsen naar Ankara om een fysieke en mentale afstand te creëren tot het keizerlijke Ottomaanse tijdperk. Toch vond hij Istanbul belangrijk genoeg om de beroemde stadsplanner Henri Proust uit te nodigen een masterplan voor deze stand te ontwerpen. Prousts principe heeft het silhouet van het historisch schiereiland weten te behouden, maar ook het Taksimplein en het Gezipark gecreëerd. In de jaren vijftig begon de bevolking gestaag te groeien dankzij een regeringsbeleid dat immigratie van het platteland naar de steden stimuleerde. De bouw van de brug over de Bosporus en de snelweg die zich uitstrekte van oost naar west, werkten als een katalysator voor de stadsgroei aan het begin van de jaren zeventig. De gebouwentypologie veranderde van kleine huisjes naar betonnen appartementencomplexen van één of twee verdiepingen hoog. Kostbare ruimte In de jaren tachtig steeg het aantal inwoners boven de vijf miljoen, bijna een verdubbeling in vijf jaar tijd. In de jaren negentig begonnen de industriële gebieden te verschuiven naar de randen van de stad om kostbare ruimte vrij te maken voor woningen en de dienstensector. De as van het Taksimplein tot Maslak wordt omzoomd door kantoortorens. De bouw van de tweede brug over de Bosporus en een nieuwe snelweg ten noorden zette aan tot de uitbreiding van Istanbul richting de noordelijke bossen en de waterreservoirs. Toen de bevolking in 2000 meer dan elf miljoen inwoners telde, begon de 'stedelijke transformatie': industriële gebouwen werden vervangen door grootschalige winkelcentra en woontorens. Tot en met vandaag blijft het bevolkingsaantal van Istanbul stijgen. Daarmee neemt ook de vraag naar woningen steeds verder toe, waardoor de bouw- en vastgoedsector hier de grootste industrieën van het land zijn. 7

8 city report Wijd verspreide architectuur Dankzij een roemrijke geschiedenis is Istanbul uitgegroeid tot een van de grootste en drukste steden van Europa, waar talloze prachtige voorbeelden te vinden zijn van de architectuur uit verschillende perioden. Text Omer Kanipak Photography Orhan Kolukisa (Yercekim Photos) 8 Op het historisch schiereiland bevinden zich verreweg de meeste historische gebouwen. Veel hiervan dateren uit het Byzantijnse Rijk. Er zijn echter ook veel nieuwe gebouwen van na 1950 te vinden. Vanaf 1980 groeide het bewustzijn dat het belangrijk is om historische monumenten te behouden. Na 1970 groeide de stad in rap tempo en breidde met de aanleg van de snelweg en de brug over de Bosporus verder uit naar het oosten en westen. Inmiddels wordt aan de derde Bosporusbrug gebouwd in het verre noorden van de stad. Als architectuurliefhebber is het onmogelijk om al die inspirerende gebouwen in de stad in een paar dagen te bekijken. Alleen al de stadskern kent een groot aantal gebouwen die zeer de moeite van het bezoeken waard zijn. De as die zich uitstrekt vanaf het Taksimplein naar Levent, wordt geflankeerd door de nieuwere kantoorgebouwen. Gebouwen zoals woningen en universiteitscampussen die het afgelopen decennium zijn voltooid, bevinden zich aan de rand van de stad

9 Morfologie Hagia Sophia, 537. Architecten: Isidore van Miletus, Anthemius van Tralles 2. süleymaniye Moskee, Architect: Mimar Sinan 3. botter appartementengebouw, Architect: Raimondo Tommaso D Aronco 4. Florya zomerhuis, Architect: Seyfi Arkan 5. Groene stadswijk Levent, Architecten: Kemal Ahmet Aru, Rebii Gorbon 6. Zeyrek kantoren socialezekerheidsinstantie, Architect: Sedad Hakki Eldem 7. IMC Istanbul Drapers Bazaar, Architecten: Doğan Tekeli, Sami Sisa, Metin Hepgüler 8. AKM Cultureel Centrum Atatürk, Architecten: Feridun Kip, Rüknettin Güney, Hayati Tabanlioğlu 9. tercüman gebouw, Architecten: Günay Çilingiroğlu, Muhlis Tunca 10. "National Highways Headquarters", Architecten: Mehmet Konuralp, Salih Sağlamer 11. "National Reinsurance Headquarters", Architecten: Șandor Hadi, Sevinç Hadi 12. levent Kanyon, 2006, Architecten: The Jerde Partnership, Tabanlioglu Mimarlik 13. Ipera25, Architect: Ahmet Alataș 14. Marinemuseum, Architecten: Ertuğ Uçar, Mehmet Kütükçüoğlu (Teğet) 15. Maritieme Universiteit Piri Reis, Architecten: Aydan Volkan, Selim Cengiç (Kreatif Mimarlik)

10 city report Levendige steden in een stad Nevzat Sayın, een van de meest gevierde architecten in Turkije, vertelt over de aantrekkelijke en bruisende stad Istanbul. Maar ook over de keerzijde van de medaille: de impact die de groei heeft op de bouwsector. Tekst Omer Kanipak Fotografie Cemal Emden 10 Istanbul is een aantrekkelijke stad. Wat is volgens u het opvallendste kenmerk van Istanbul? "Voor mij is dat altijd de Bosporus; deze natuurlijke noord-zuidas maakt Istanbul erg aantrekkelijk. De stad is ontstaan op het kleine historische schiereiland, maar groeide twee kanten op, zowel in oostelijke als in westelijke richting. In tegenstelling tot veel andere oude steden in Europa bepaalde de geografische situatie in dit geval dat de stad zich niet in een cirkel rond de oude stadskern ontwikkelde. Deze lineaire ontwikkeling van Istanbul zorgde ervoor dat er verspreid binnen de stad diverse kleinere centra ontstonden, en dat maakt de stad erg aantrekkelijk. Elk centrum heeft zijn eigen karakteristieke zones en wijken. Eigenlijk is de stad Istanbul opgebouwd uit allerlei kleinere stadjes, en dat zorgt voor een enorm levendig geheel." Turkije heeft de afgelopen tien jaar een beleid gevoerd op het stimuleren van de bouwsector. Wat vindt u van de huidige stedelijke veranderingen die binnen Istanbul plaatsvinden? "Elke stad transformeert vanzelf; dat is onvermijdelijk. Maar in Istanbul is de situatie veranderd in een door de staat georganiseerde speculatieve bouwgolf, en ik denk niet dat dat gunstig is voor de stad. De economie is gebaseerd op ontwikkeling van onroerend goed, wat neerkomt op gebouwen neerzetten met zoveel mogelijk vloeroppervlak om te verkopen of te verhuren, ongeacht de wet- en regelgeving voor de bouw. Het zal erg moeilijk zijn om deze trend op korte termijn te keren en wij als architecten zullen het hier lastig mee krijgen. De focus ligt op geld verdienen in plaats van op het creëren van een betere fysieke omgeving, en dus een betere maatschappelijke omgeving. De tendens naar het vergaren van kapitaal door individuen en bedrijven wordt door de staat niet goed beheerd of gereguleerd." In Turkije zijn de laatste tijd veel architectuuropleidingen van start gegaan. U bent een van de praktiserende architecten die ook onderwijst. Wat hoopt u voor al deze jonge mensen die architect willen worden? "Als deze jonge generatie architecten de kennis net zo snel en volledig omarmt en integreert als dat ze er toegang toe heeft, geloof ik dat de ontwik-

11 interview " De stad Istanbul is opgebouwd uit allerlei kleinere stadjes en dat zorgt voor een enorm levendig geheel" keling in architectuuronderwijs en -opleiding de gewenste bijdrage gaat leveren aan het vak in de praktijk. Architectuuropleidingen richten zich op doen én denken. Gebouwen die in harmonie zijn met hun omgeving, kunnen alleen bestaan als mensen hun carrière wijden aan nieuwsgierigheid, aan het spannende van dingen ontdekken." 11 De afgelopen jaren is het milieubewustzijn in dit land gegroeid, niet alleen in de grote steden maar ook in rurale gebieden. In welk opzicht zal dit volgens u de toekomstige transformatie van Istanbul beïnvloeden? "We zijn gevoelig voor het milieu dat ons constant op de feiten drukt: Je hebt niet langer het recht om je schouders op te halen. Elk nieuw ding dat we doen, elke nieuwe beslissing, moet aan deze eis voldoen. De bebouwde omgeving verbruikt een groot deel van onze middelen. De toenemende aandacht voor het beperken van ons energiegebruik en het stimuleren van recycling is veelbelovend voor de kwaliteit van het leven in de stad. Ik heb groot vertrouwen in de moraliteit en dynamiek van jonge mensen, die een groot deel van de bevolking vormen. Samen kunnen we proberen de vernietiging en het verdwijnen van groene gebieden tot stilstand te brengen, en zelfs nieuwe groene ruimten creëren. Ik heb goede hoop dat zij dingen zullen veranderen. Ze kunnen zich inzetten om de levendigheid op straat te behouden."

12 city report 12 Turks Manhattan Toen de Franse schrijver Gustave Flaubert halverwege de 19e eeuw voorspelde dat Istanbul binnen een eeuw de hoofdstad van de wereld zou zijn, zat hij er niet eens zo ver naast. Sinds 1970 is Istanbul uitgegroeid van een ommuurde historische stad met twee miljoen inwoners tot een megapool met veertien miljoen inwoners. Albertas Jerusevicius, regionaal directeur van Reynaers Turkije, heeft vanuit het hoofdkantoor in Istanbul uitzicht op ontelbare hijskranen waar vroeger minaretten de skyline domineerden. Tekst Viveka van de Vliet Fotografie Dreamstime Albertas Jerusevicius regionaal directeur Reynaers Turkije

13 ONTWIKKELINGEN Dit uitzicht zegt genoeg over het aantal bouwprojecten in de explosief groeiende stad. Turkije is een constructieeconomie met Istanbul als hoofdrolspeler, zegt Jerusevicius. Vroeger hadden we één stadscentrum. Nu zijn ze overal. Het Europese deel had veel commerciële gebouwen, het Aziatische deel vooral woonwijken. Istanbul is inmiddels getransformeerd in een gecombineerd stadslandschap, met een Nieuw Manhattan in het historische centrum. Reynaers werkt in Turkije voornamelijk aan projecten in de badplaats Antalya, hoofdstad Ankara en in Istanbul, de grootste stad. Alleen al in Istanbul zijn we momenteel bij vijf grote projecten betrokken, zegt Jerusevicius. Prachtige kansen De economie draait op volle toeren. In de stedelijke vernieuwingsfase ontstaat een geheel nieuwe infrastructuur. Het is niet eenvoudig de groei bij te houden. De ziekenhuizen, scholen, universiteitscampussen, winkelcentra, en huizen moeten immers nog worden gebouwd. Woningen in bestaande woonwijken worden nauwelijks gerenoveerd omdat ze slecht bestand zijn tegen aardbevingen. In de bouw van hogere nieuwbouwappartementen met steviger contructies, maar ook in gebouwen met commerciële functies als hotels en kantoren, liggen interessante kansen, zegt de regionaal directeur. We kunnen onze expertise en ervaring met technisch complexe opdrachten goed toepassen vooral in duurzame aluminium gevels. Vraag Jerusevicius naar zijn beeld van de toekomst van de stad en achter zijn aanvankelijke diplomatie wordt nog een visie zichtbaar. Natuurlijk moet er gebouwd worden en liggen er prachtige kansen voor creatieve jonge architecten die vrij zijn om de meest verbazingwekkende dingen te tekenen. Maar de regering pompt ook miljoenen dollars in megabouwprojecten, zoals in een derde vliegveld, een derde brug over de Bosporus, in luxe hotels en kolossale warenhuizen. Het gezicht en karakter van de stad zijn de laatste jaren sterk veranderd. "Istanbul is een unieke en kleurrijke stad, maar voor mij blijft ook de historische context erg belangrijk, iets wat ook relevant is voor de economische groei", zegt hij. Istanbul is per slot van rekening een van de grootste toeristische trekpleisters ter wereld. Bezoekers komen hier niet voor indrukwekkende skylines vol wolkenkrabbers, ze willen de historische en culturele rijkdommen van de oude stad, de parken en de Bosporus bewonderen." VERBORGEN SCHATTEN VAN architect Nevzat Sayın 1 Kuzguncuk is de wijk waar ik woon en waar mijn kantoor is gevestigd. Veel mensen hebben de charme ervan al ontdekt, maar toch blijft het een van de meest inspirerende en rustige wijken direct aan de Bosporus. 2 In Istanbul zijn eigenlijk alle plekken waar stroompjes in de Bosporus uitkomen fantastisch. Helaas zijn de meeste verdwenen door de omliggende bebouwing, maar dankzij de topografie hangt er nog steeds een bijzondere sfeer. Vooral de wijk Kagithane aan het puntje van de Gouden Hoorn is inspirerend. 3 Santral Istanbul is een oude elektriciteitscentrale die jaren geleden buiten gebruik raakte. Bijna dertig jaar geleden kwam ik voor het eerst op deze bijzondere plek, toen de centrale deels nog in gebruik was. Ik had het geluk dat ik jaren later hier de campusgebouwen voor de Bilgi University heb mogen ontwerpen. 4 Het kleine vissersdorpje Karaburun aan de noordkust van Istanbul is nog authentiek en vredig. Het ligt wat verder van het centrum, maar is absoluut de reis waard

14 VOORUITBLIK 14 Luxe aan de Theems Londen (GB) - Mooier kun je bijna niet wonen: het moderne complex One Tower Bridge ligt in hartje Londen, naast de iconische Tower Bridge en tegenover de Tower of Londen. Het gebouw biedt woningen in vijfsterrenluxe met faciliteiten als een spa en een gym. De meeste appartementen en penthouses hebben balkons of terrassen, al dan niet met fenomenaal uitzicht op de rivier de Theems. Het complex bestaat uit negen appartementenblokken. Reynaers leverde de aluminium systemen voor blokken 1, 2, 4, 6 en 9. In blok 2 en 4 zijn maar liefst 300 CP 130- schuifdeuren toegepast. One Tower Bridge Architect: Squire and Partners, Londen Planningadviseur: Barton Willmore, Londen Structurele ingenieur: Meinhardt, Londen Consulting ingenieur: Hoare Lea, Londen Hoofdaannemer: Berkeley Homes Limited, Londen Investeerder: Berkeley Homes, London Borough of Southwark Gevelbouwers: M. Price Limited- Londen, Scheldebouw B.V.- Middelburg, Permasteelisa Central Europe - Heerlen Toegepaste Reynaers-systemen: CS 77, CS 86-HI, CP 155, CP 130, CW 50-SC Verwachte opleverdatum: winter 2016

15 Indrukwekkend uitzicht 15 OOstende (BE) - Net als veel Europese havensteden wil ook de Belgische kustplaats Oostende haar oude havens transformeren tot een levendige stadswijk. Dit ontwikkelingsproject van Versluys Bouwgroep en CFE immo moet ruimte bieden voor wonen, werken en ontspanning en beslaat een gebied van twaalf hectare. Conix Architects was verantwoordelijk voor het ontwerp van het eerste te realiseren iconische gebouw: het appartementencomplex Baelskaai 12. De 49 appartementen beschikken elk over een buitenruimte van minimaal twintig vierkante meter en een indrukwekkend uitzicht op de duinen en de Noordzee. Ook het uitzicht op de gevel is de moeite waard: op de elfde en veertiende verdieping worden zwembaden geïntegreerd in de balkons. Baelskaai 12 (Oosteroever) Architect: Conix Architects, Antwerpen Hoofdaannemer: MBG-Van Wellen, Wilrijk en Versluys Bouwgroep, Oostende Gevelbouwer: Allaert Aluminium, Harelbeke Toegepaste Reynaers-systemen: CP 130-LS, CS 77-HI, CW 50 Verwachte opleverdatum: zomer 2016

16 VOORUITBLIK 16 Geniaal complex St. Petersburg (RU) - Het witte residentiële complex Leontievsky Mys is een van de opvallendste appartementencomplexen in het luxe woonsegment in St. Petersburg. De locatie is om meerdere redenen bijzonder: het complex bevindt zich op het uiterste puntje van het Petrogradsky schiereiland, maar liefst aan drie kanten omringd door de rivier. Daarnaast heeft de nobelprijswinnende Russische econoom Wassily Leontief hier gewoond ( ). Daarom is dit project met zorg ontworpen om ook toekomstige genieën een unieke plek te bieden. Er is bijvoorbeeld veel aandacht besteed aan voorzieningen voor kinderen: het complex omvat een afgesloten deel met verschillende speeltuinen, een particulier kinderdagverblijf en een creatief centrum voor kinderen. Ook voor volwassenen is er aan alle luxe gedacht: een privéjachthaven en -club zijn in aanleg, evenals speciale, met planten omzoomde terrassen. De talloze ramen en balkons van de gebouwen zijn voorzien van het maatwerk raam- en deursysteem CS 86-HI van Reynaers. Voor zowel interieur als exterieur is gekozen voor de opmerkelijke meubels van het merk YOO inspired by meesterdesigner Philipp Starck. Leontievsky Mys Architect: Yoo inspired by Starck, Londen Lokale architect: Studio 17 Creative and residence Vayacheslav Gedueva, St. Petersburg Hoofdaannemer: Ltd Test, St.Petersburg Investeerder: Ltd Leontievsky Mys, St. Petersburg Gevelbouwer: Nordfasad, St. Petersburg Toegepaste Reynaers-systemen: CW 50, CW 50-HI, maatwerkoplossing op basis van CS 86-HI, CS 86-HI/HV Verwachte opleverdatum: voorjaar 2015

17 Indrukwekkende glazen gevels Sofia (BG) - Het 112 meter hoge multifunctionele Millenium Centre bestaat uit drie torens waarin een hotel, appartementen, kantoren en ruimtes met commerciële functies zijn ondergebracht. Het meest opvallende aan de gebouwen met een totale oppervlakte van vierkante meter zijn de vierkante meter glazen façades met geometrische vormen. Millennium Centre Hoofdarchitect: Borislav Bogdanov, Sofia Architect: Ivaylo Slavchev, Sofia Geveladviseur: Velimir Zlatarev, Sofia Hoofdaannemer: Nikmi Jsc, Sofia Gevelbouwer: Nikmi Jsc, Sofia Toegepaste Reynaers-systemen: Elementgevel, projectoplossing Verwachte opleverdatum: winter Uitgebalanceerde dynamiek Teheran (IR) - Dynamische en vloeiende structuren die samen een lichte curve omhoog volgen, vormen een belangrijke leidraad in het werk van Fluid Motion Architects uit Teheran. Door de glazen blokken iets ten opzichte van elkaar te verschuiven, ontstaat er een uitgesproken balans die van het kantoorgebouw een markante verschijning maakt. Jam Tower Architect: Fluid Motion Architects - Mr. Daneshmir, Teheran Hoofdaannemer: Bonyan Marsoos co., Teheran Investeerder: Mellat Bank Gevelbouwer: Kashaneh co., Parsamood co., Teheran Toegepaste Reynaers-systemen: CW 60, CS 68 Verwachte opleverdatum: zomer 2015

18 project Lapishan 18 Istanbul, TURKijE Architect: Nevzat Sayın Constructeur: BSM Aluminium

19 Rode solide massa 19

20 Ze hebben het in één dag gebouwd! hoorde Evrim Karayel, algemeen manager van bouwbedrijf Gürallar Yapı, voorbijgangers zeggen toen de veiligheidsnetten werden verwijderd en de felrode gevel van het Lapishan Business Centre zichtbaar werd. Dit opvallende gebouw bevindt zich in de wijk Kartal in Istanbul en omvat 160 afzonderlijke kantoren van verschillende grootte, verdeeld over acht verdiepingen. Tekst Omer Kanipak Fotografie Gürkan Akay, Nihan Pakize Karayel 20 Verrassend genoeg was het helemaal niet de bedoeling van bouwbedrijf Gürallar Yapı om een kantoorgebouw te realiseren. Oorspronkelijk was Nevzat Sayın uit zes architectenbureaus geselecteerd om een flatgebouw met 21 verdiepingen te ontwerpen. Na enkele maanden verschoof de ontwikkelingsstrategie echter van woningen naar kantoorruimtes, wat voor de betreffende locatie een geschikter plan werd geacht. Na aanpassing van de bestemming werd het aantal en de grootte van afzonderlijke units zorgvuldig afgestemd op potentiële klanten en de grondeigenaren die hun land zouden moeten verpachten. Hierdoor werd Lapishan het eerste commerciële project van bouwbedrijf Gürallar Yapi. De puzzel die Sayın moest oplossen, was behoorlijk complex: zelfstandige kantoorruimtes en winkels in diverse formaten en een aantal openbare ruimtes moesten worden ondergebracht in een hoogbouw met een grondoppervlak van bijna 850 vierkante meter. Wij architecten weten dat bij hoogbouw met een kleine footprint het belangrijkste deel in beslag wordt genomen door de hoogbouwkern. Het is alleen niet slim om een toren te realiseren op een oppervlak van minder dan vierkante meter, zegt Sayın. Hij overtuigde de klant om een lager gebouw te ontwikkelen dat het grondoppervlak volledig zou benutten en toch een blikvanger zou worden. De formule was vrij eenvoudig: om een iconische toren neer te zetten die van afstand opvalt tussen de andere hoogbouw in de buurt, werd een groot rechthoekig prisma voorgesteld dat vanaf veel plaatsen op de snelweg zichtbaar is.

21 21 1 Lapishan brengt kleur in de Kartalwijk van Istanbul

22 22 2 De gevel is ontworpen om geluidshinder van het verkeer tegen te gaan

23 Openluchtgangen Deze grote, rechthoekige massa rust op een oppervlak van vierkante meter; vierkante meter daarvan is bebouwd, terwijl de rest een open binnenplaats vormt. Daarmee is er net als in de oorspronkelijk beoogde hoogbouw ook hier een verticale circulatiekern, maar deze variant bedient een veel groter vloeroppervlak, wat resulteert in een efficiënter gebouw. Omdat de gangen in de openlucht langs de binnenplaatsgevel lopen, is ook minder energie nodig voor verwarming, ventilatie, airconditioning en verlichting en kunnen kantoorgebruikers direct vanuit hun kantoor naar buiten stappen. De efficiëntie van het gebouw is bovendien verbeterd door het zuidelijke gedeelte minder hoog te maken, zodat meer daglicht de noordkant en de binnenplaats bereikt. Gürallar Yapi besloot om de krachten te bundelen met Reynaers en gebruikte het CS 86-HI raam- en deursysteem en het structureel geklemde CW 50- systeem voor de gevels. De gevel aan de kant van de snelweg werd ontworpen met zo min mogelijk openingen tegen geluidshinder van het verkeer. De modulaire planningsaanpak, waarbij een kantoorunit van 57 vierkante meter het basiselement vormt, biedt als groot voordeel dat klanten een unit van passend formaat kunnen huren. NSMH Nevzat Sayın is geboren in Hij doorliep de middelbare school en studeerde architectuur in Izmir. Dankzij zijn verblijf in deze stad en omstreken ontwikkelde hij liefde voor en begrip van de Egeïsche cultuur. Hij werkte vier jaar lang met Cengiz Bektas, een periode die hij zijn naschoolse opleiding noemt. Sayın is ook actief als docent aan diverse architectuuropleidingen in Turkije. Zo geeft hij momenteel les aan de Istanbul Bilgi University Faculty of Architecture, waarvan hij een van de medeoprichters is. Zijn motto is: De toekomst komt voort uit het verleden. 23

24 24 Wij architecten weten dat bij hoogbouw met een kleine footprint het belangrijkste deel in beslag wordt genomen door de hoogbouwkern

25 Gürallar Yapı A.S. Evrim Karayel werd geboren in 1978 en volgde een opleiding tot civiel ingenieur met een MBA. Eerder was hij als senior en project manager betrokken bij vastgoedprojecten, met name in verschillende regio s van Rusland en Moldavië. Sinds 2010 is hij algemeen manager van Gürallar Yapı Co. Evrim Karayel heeft uitgebreide ervaring in het ontwikkelen van vastgoedprojecten en het managen van ontwikkelings- en bouwprocessen. Het is belangrijk dat we investeren in projecten waarmee we ruimtes creëren waarin mensen gelukkiger, productiever en succesvoller zijn, aldus Karayel Historische typologie Lapishan is eigenlijk de eigentijdse interpretatie van de traditionele kantoorblokken (de Turkse han ) zoals die in Anatolië en Istanbul gebruikelijk waren, zegt Sayın. Daarin vormen kleine werkplaatsen van ambachtslieden een gang rondom een binnenplaats; voorbeelden daarvan bestaan nog in oude delen van de stad. Karayel voegt toe: Door toepassing van eigentijdse architectuurtechnologie hebben we een nogal praktisch en doorsnee gebouw kunnen omvormen tot een eigentijds zakencentrum. De begane grond en binnenplaats zijn openbaar toegankelijk en gemakkelijk bereikbaar per metro en via

26 Wij schakelen altijd een adviseur in als kleur een belangrijke rol gaat spelen in het design de nabijgelegen knooppunten van het openbaar vervoer. De winkels en het fitnesscentrum op de begane grond zijn zowel bedoeld voor het publiek als voor de mensen die in het gebouw werken. 26 Nadat het idee van een toren was verworpen, werd de kleur een kernelement in het ontwerp van het gebouw. Sayın vertelt: Wij schakelen altijd een adviseur in als kleur een belangrijke rol gaat spelen in het design, en in dit geval werkten we samen met Sibel Ertez Ural van de Bilkent University. Zij kwam met deze perfect evenwichtige tinten en compositie van de rode panelen. Ondanks dat het oorspronkelijk de bedoeling was om alle units te verkopen, is het bouwbedrijf zo tevreden met het gebouw dat zij hun hoofdkantoor op de bovenste twee verdiepingen willen vestigen. En er zijn nog meer successen te vieren: Lapishan is onderscheiden met de International Property Award in de categorie Best International Office Development. Lapishan Architect: Nevzat Sayın - NSMH, Istanbul Investeerder/Hoofdaannemer: Gürallar Yapı A.S., Istanbul Gevelbouwer: BSM Aluminium, Istanbul Toegepaste Reynaers-systemen: CW 50-SC, CS 68-HV

27 27

28 project Casa Las Palmeras 28 Sotogrande (Cádiz), Spanje Architect: Valentín de Madariaga Constructeur: Grupo Moncada

29 Eigentijds en sereen 29

30 Het huis Casa Las Palmeras dat architect Valentín de Madariaga ontwierp voor zijn Noord-Europese klant, combineert moeiteloos traditionele elementen met een strakke, moderne uitstraling. De gevel aan de straatzijde is net zo massief en intrigerend als de Moorse huizen van Al-Andalus (het gebied in Zuid-Spanje dat ooit deel uitmaakte van het Islamitisch rijk), terwijl de constructie en geometrie een eigentijdse sereniteit en openheid creëren alsof het een 21e-eeuws klooster betreft. Tekst Sander Laudy Fotografie Claudio Curia 30 Via een Engelse klant kwam ik in aanraking met Feng Shui, een Chinese kunstvorm die ik probeer toe te passen op het Spaanse landschap, vertelt Valentín de Madariaga. Voor mij gaat Feng Shui over de relatie tussen de omgeving en het zonlicht en het creëren van rust en harmonie. Leidend in het ontwerp van Casa Las Palmeras was het perceel. De Madariaga legt uit: Het terrein heeft de positie van de zes verschillende volumes bepaald, hoe groot ze zouden worden en waar de tuinelementen zouden komen. De palmen langs het zwembad maken het baantjes trekken extra aangenaam en de bamboe langs de randen van de tuin creëert een intieme omgeving. Net als de architect is de bewoner van Casa Las Palmeras een fervent liefhebber van moderne kunst. De ruggegraat van het huis, die de volumes met de verschillende functies aan elkaar rijgt, is een lange gang waarin de persoonlijke kunstcollectie van de eigenaar in wisselende formaties wordt tentoongesteld. In totaal beslaat het woonhuis een oppervlak van 1200 vierkante meter. Elk van de kamers kijkt uit op de overdekte terrassen die de verbinding met het grasveld vormen. Naadloze overgang Het leven speelt zich in deze regio voor een groot gedeelte buiten af. De buitenruimtes die aan de tuin liggen en de schaduwrijke galerijen zijn daarom misschien nog wel belangrijker dan de functionele binnenruimtes. Een naadloze overgang van binnen naar buiten is gecreëerd met maar liefst achttien volledig glazen Hi-Finity-schuifdeuren als een flinterdunne scheiding. Imposant zijn de schuifdeuren van de fitnessruimte die speciaal voor dit project zijn ontworpen samen met partner Grupo Moncada. De Madariaga: De plaatsing daarvan was een enorme uitdaging tijdens de bouw. Een van de vier elementen is door een windvlaag zelfs gebroken maar kon gelukkig snel vervangen worden. Het is ook maar goed dat Reynaers de schuifdeur heeft kunnen voorzien van een gemotoriseerde mechaniek om ze te openen en te sluiten, want hun gewicht is enorm. Deze speciaal ontworpen deuren zijn 5,9 meter hoog en wegen 285 kilo. De vervangende vleugel hadden we binnen anderhalve week geproduceerd en geplaatst, vertelt constructeur José Miguel Moncada van Grupo Moncada. Het ritme van de bouw dwong ons sowieso tot recordtijden; het hele project is gerealiseerd in negen maanden tijd.