De gecomprimeerde balans van Dordrecht (bedragen x 1.000) Vaste activa Vaste passiva

Transcriptie

1 4.3 Balans Inleiding De balans met de toelichting verschaft op systematische wijze informatie over de samenstelling van de bezittingen (activa) en schulden (passiva) aan het eind van het begrotingsjaar en over de ontwikkelingen daarvan. De gemeente is niet vrij in het kiezen van de vorm bij het opstellen van de balans. Deze is vastgelegd in het BBV. De gecomprimeerde balans van Dordrecht (bedragen x 1.000) Balansdatum Balansdatum Vaste activa Vaste passiva Immateriële activa 0 0 Eigen vermogen Materiële activa Voorzieningen Financiële activa Schulden > 1 jr Vlottende activa Vlottende passiva Voorraden Schulden < 1 jr Leningen kort Overlopende passiva Liquide middelen Overlopende activa TOTAAL ACTIVA TOTAAL PASSIVA Activa De activa op de balans zijn de bezittingen van de gemeente en bestaat uit vaste en vlottende activa. Op de passiva-zijde van de balans staan de schulden vermeld. Ook deze zijn te splitsen in vaste en vlottende passiva. Het onderscheid tussen de vaste en vlottende activa en passiva is dat de vaste activa en passiva een looptijd hebben van langer dan één jaar. De vaste activa is onder te verdelen in (im)materiële en financiële vaste activa. De materiële vaste activa zijn gesplitst in investeringen met een economisch nut, en investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut. De financiële vaste activa bevat alle financiële bezittingen van de gemeente, zoals aandelen, deelnemingen en verstrekte langlopende geldleningen. De vlottende activa bevatten alle vorderingen met een looptijd korter dan één jaar. Onderdelen hier zijn de voorraden goederen en grond, het onderhanden werk dat later geactiveerd wordt, de saldi bij de bank en in de kas, de debiteuren en de vooruitbetaalde bedragen. Passiva De vaste passiva is onder te verdelen in het eigen vermogen en het vreemd vermogen. Het eigen vermogen bevat de algemene reserve, de bestemmingsreserves en het saldo van de rekening. Het vreemd vermogen kan worden onderverdeeld in voorzieningen, vaste en vlottende schulden en overlopende passiva. Essentieel van vreemd vermogen is dat er voor de gemeente een verplichting bestaat. De vaste schulden zijn onderhandse leningen bij derden, zoals banken, pensioenfondsen en bedrijven. Deze leningen hebben een looptijd van meer dan één jaar. Vlottende schulden zijn alle crediteuren en het rood staan op de bank. De overlopende passiva zijn vooraf ontvangen bedragen, die betrekking hebben op het volgende jaar.

2 Algemeen Uit de balans in deze jaarrekening blijkt dat het eigen vermogen (reserves en voordelige rekeningsaldo) is toegenomen van 536 miljoen eind 2007 tot 552 miljoen eind Deze toename heeft effect op de vermogenspositie. Een oordeel over een vermogenspositie kan worden gevormd door bepaling van de solvabiliteitsratio. Solvabiliteit kan daarbij worden gedefinieerd als de mate waarin een instelling in staat is aan haar korte en lange verplichtingen te voldoen. Hiertoe wordt aan de hand van de balans het eigen vermogen uitgedrukt in een percentage van het totale vermogen. De ratio wordt bepaald aan de hand van het eigen vermogen dat als buffer dient voor het opvangen van eventuele tegenvallers. Het eigen vermogen van de gemeente Dordrecht grotendeels bestaat uit bestemmingsreserves waarover niet vrijelijk kan worden beschikt. Indien het eigen vermogen per eind 2008 wordt uitgedrukt in een percentage van het totale vermogen leidt dit tot een ratio van 71,3% wat kan worden gekenmerkt als uitermate solide (eind ,4%). De ontwikkeling van de solvabiliteit in de afgelopen jaren is in de volgende grafiek weergegeven. EV/TV 90,0% 60,0% 56,6% 64,5% 64,5% 73,8% 75,4% 73,0% 77,4% 71,3% 30,0% 0,0%

3 ACTIVA Vaste activa Balans per 31 december Bedragen x Immateriële vaste activa 0 0 Kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van agio en 0 0 Kosten van onderzoek en ontwikkeling 0 0 Materiële vaste activa Investeringen met een economisch nut - gronden uitgegeven in erfpacht overige investeringen met een economisch nut Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan: - deelnemingen gemeenschappelijke regelingen overige verbonden partijen Leningen aan: - woningbouwcorporaties deelnemingen overige verbonden partijen Overige langlopende Leningen u/g Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer Bijdragen aan activa in eigendom van derden vaste activa Vlottende activa Voorraden Grond- en hulpstoffen: - niet in exploitatie genomen bouwgronden overige grond- en hulpstoffen Voorziening nog niet in exploitatie genomen bouwgronden Onderhanden werk, waaronder gronden in exploitatie Voorziening onderhanden werken Gereed product en handelsgoederen Vooruitbetalingen Uitzettingen korter dan één jaar Vorderingen op openbare lichamen Verstrekte kasgeldleningen 0 0 Rekening-courantverhoudingen met niet financiële instellingen Overige Vorderingen Overige uitzettingen Liquide middelen Kassaldi Bank- en girosaldi Overlopende activa Nog te ontvangen voorschotbedragen van Europese en Nederlandse overheden 0 0 Overige nog te ontvangen bedragen Vooruitbetaalde bedragen vlottende activa generaal

4 PASSIVA Bedragen x Vaste passiva Eigen vermogen Algemene reserve Bestemmingsreserves - Voor egalisatie van tarieven Overige bestemmingsreserves Nog te bestemmen resultaat Voorzieningen Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen, risico's Onderhoudsegalisatievoorzieningen Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer Obligatieleningen 0 0 Onderhandse leningen van: - pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen 0 - banken en overige financiële instellingen bedrijven overige sectoren buitenlandse instellingen 0 0 Waarborgsommen 50 0 Verplichtingen uit hoofde van financial-lease overeenkomsten 0 0 vaste passiva Vlottende passiva Netto vlottende schulden met een rente typische looptijd korter dan één jaar Kasgeldleningen Bank- en girosaldi Overige schulden Overlopende passiva Overlopende verplichtingen Vooruitontvangen bedragen van Europese en Nederlandse overheden Overige overlopende passiva vlottende passiva generaal Gewaarborgde geldleningen Directe garantieverleningen Achtervang waarborgfondsen

5 4.3.3 Toelichting op de balans ACTIVA Financiële vaste activa 24% Voorraden 15% Vorderingen en liquide middelen 9% Overlopende activa 7% Immateriële vaste activa 0% Materiële vaste activa 45% 1. Vaste activa Bijgaand wordt op hoofdlijnen een toelichting gegeven op de ontwikkeling van de componenten van de activa. Voor een uitgebreidere toelichting wordt verwezen naar de Staat van activa. Immateriële vaste activa Er zijn geen immateriële activa meer. Materiële vaste activa De materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen: In erfpacht uitgegeven gronden Overige investeringen met een ec. nut Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut De investeringen met economisch nut zijn gestegen. Zie voor toelichting het staatje Overige investeringen met economisch nut Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de overige investeringen met economisch nut weer: Gronden en terreinen Woonruimten Bedrijfsgebouwen Grond-, weg- en waterbouwkundige werke Vervoermiddelen Machines, apparaten en installaties Overige materiële vaste activa De overige investeringen met economisch nut kunnen als volgt worden onderverdeeld:

6 Investeringeteringevingen Desinves- Afschrij- Bijdragen Afwaar- van derden deringen Gronden en terreinen Woonruimten Bedrijfsgebouwen Grond-, weg- en 0 waterbouwkundige werken Vervoermiddelen Machines, apparaten en 0 installaties Ov. materiële vaste activa De grootste in het boekjaar gedane investeringen zijn (bedrag x miljoen): Gronden en terreinen MFA Oud-Krispijn, Grond Jacob Marisstraat 0,4 Woonruimten Jan Schaeferhof 2 0,1 Jan Schaeferhof 27 0,1 Jan Schaeferhof 28 0,1 Jan Schaeferhof 29 0,1 Merbau 227 0,1 Jan Schaeferhof 30 0,1 Diversen 0,2 0,8 Bedrijfsgebouwen MFA Oud-Krispijn, Gebouw Jacob Marisstraat -1,8 Insula College, aanpassing RMPI - De Drechtster, Atmosfeerstraat 32 aanpas.2-0,2 0,2 Aanpassing vergadervleugel Bouw. 30 jr 0,2 Insula college, uitbreiding Koningsstraat 294 0,2 Parkeergarage Sportboulevard 0,2 Verbouwing Achterom 103 0,3 Nieuwbouw loods op sportpark Reeweg 0,3 Nieuwbouw Bogermanschool voor 9 groepen 0,3 Pand Achterom Div.aanpassingen 0,3 Energiehuis investering JF Kennedyschool Bosstr.uitbr.1 groep+okv 9 groepen 0,3 0,3 Stedelijk Dalton Lyceum Leerpark aandeel MO 0,5 Meridiaan uitbreiding groep 2 + okv 10 groepen 0,5 Sr.M.Polanoschool, Meidoornlaan 2a aanpassing 0,6 Verbouwing Nieuwe Haven 26 0,7 Sr.M.Polanoschool, Meidoornlaan 2a uitbreiding 0,8 Sportboulevard: Advieskosten 1,0 Achterom - Fietsenstalling 1,1 MFA De Koloriet (Res.afschr.Econ.nut) 1,1 Nieuwbouw Blije Gaarde 1,3 Sportgebouw Leerpark 2,0 Nieuwbouw Samenwerkingsgebouw Leerpark 3,5 Verbouwing Dordrechts Museum 3,7 Parkeergarage Achterom-investering 5,7 Sportboulevard: Voorbereidingskosten 5,8 Stedelijk Dalton Lyceum Leerpark 6,4 Diversen 1,7 37,0 Grond-, weg- en waterbouwkundige werken PROM: Rioolprogramma ,0 Standplaats Brandts Buijsstraat aanlegkosten 0,3 Standplaats Minnaertweg - aanlegkosten 0,4 Uitvoering reconstructie Zuidendijk fase I 0,3 Rioolvervanging ,1 Rioolvervanging ,0 Diversen 0,3 10,4

7 Vervoermiddelen Daihatsu Hijet 1300 Pick-Up 52-VF-XV 0,2 Machines, apparaten en installaties MFA Oud Krispijn (inr. wijkcentr: ICT en inventar) 0,1 Aanschaf PC s, Laptops, Schermen ,1 Nieuwe parkeermaatregel 0,3 TBP 01: Server Based Computing 0,5 Techn.installatie Koloriet (Res.afschr.Econ.nut) 0,9 Techn.installatie Koloriet (eigen invest.) 0,9 Diversen 0,8 3,6 Overige materiële activa hardware/inrichting 2e verd. SVG 0,1 MFA Oud Krispijn (inr. wijkcentrum: meubilair) 0,1 Inrichting/verhuizing NH 26 DM 0,2 Algemeen, Brandveiligheidsmaatregelen ( ) 0,4 Diversen 0,6 1,4 De boekwaarde van de investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut had het volgende verloop: Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen van Bijdragen derden Afwaarderingen Grond-, weg- en waterbouwkundige werken Ov. machines, apparaten Ov. materiële vaste activa (afronding) De grootste in het boekjaar gedane investeringen zijn: Grond-, weg- en waterbouwkundige werken Inrichting buitenruimte Foyer Colijnstraat Kunstwerken restant te begroten Ondergrondse containerisatie ov.wijken Constructies/Kunstwerken Botermarkt vervanging kademuur PROM: Handelskade steenglooiing Diversen 0,2 miljoen 0,2 miljoen 0,3 miljoen 0,4 miljoen 0,3 miljoen 0,4 miljoen 0,1 miljoen 1,9 miljoen Overige machines, apparaten en installaties Vervanging openbare verlichting Verkeersregelinstallatie Overige materiële activa PROM: Cruyff Court aanleg 0,3 miljoen -0,2 miljoen 0,1 miljoen 0,2 miljoen Financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2008 wordt in onderstaand overzicht weergegeven: Investeringederingen Afwaar- Kapitaalverstrekkingen aan: - deelnemingen gemeenschappelijke regelingen overige verbonden partijen Leningen aan: - woningbouwcorporaties deelnemingen overige verbonden partijen Overige langlopende leningen Overige uitzettingen met een looptijd > Voorziening vordering Landsbanki Bijdragen aan activa in eigendom van derd Desinvesteringen Aflossingen, afschrijvingen

8 Hier volgt een specificatie van de boekwaarden per : Deelnemingen Eneco NV Bank Nederlandse Gemeenten Waterbedrijf Europoort NV Netwerk BV Kennisbedrijven 13,1 miljoen 0,6 miljoen 6,0 miljoen 0,1 miljoen 0,2 miljoen 20,0 miljoen Overige verbonden partijen Het betreft hier een deelneming in de Commanditaire Vennootschap GEM de Hoven. Leningen aan woningbouwcorporaties Er zijn 4 woningbouwcorporaties die nog leningen hebben lopen. Hierop hebben zij aflossingen gedaan van ruim Leningen aan deelnemingen Het betreft hier een lening aan Waterbus B.V. Leningen aan overige verbonden partijen Openbare Bibliotheek t.b.v. selfservicesys Media-apparatuur Hierop zijn in 2008 aflossingen gedaan. Overige langlopende leningen St. Alg. Psychiatrisch Ziekenhuis (De Grote Rivieren) Wegschap Tunnel Dordtse Kil FC Dordrecht Overig Hierop zijn in 2008 aflossingen gedaan. 0,6 miljoen 0,2 miljoen 0,8 miljoen 12,8 miljoen 1,8 miljoen 0,3 miljoen 0,2 miljoen 15,1 miljoen Overige uitzettingen met een looptijd > 1 jaar 1. Saldo aan begin van het jaar: Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Effectenbezit EZH middelen vastrentende waarden Overige vastrentende waarden Duurzame belegging Overigen 9,0 miljoen 0,1 miljoen 66,4 miljoen 24,4 miljoen 28,3 miljoen 128,2 miljoen 2. Investeringen: Gedurende 2008 hebben de volgende (her)beleggingen plaatsgevonden: Rendement belegging 2007 t/m ,6 miljoen A. Inleg 2e en 3e tranche van in 2007 gestarte duurzame belegging bij Loyalis (looptijd tot 2018, minimumrendement 1,7 miljoen B. Herbelegging EZH-middelen (t.b.v. vermindering renterisico ). Hiertoe zijn een viertal vastrentende EZHbeleggingen verkocht en herbelegd in 4 Credit Linked Notes, t.w. : B1. CLN Halifax bank of Scotland/General Electric Euro Capital Funding (looptijd tot 2016, coupon 6,25%) 16,0 miljoen B2. CLN Dexia Credit Local/GE (looptijd tot 2014, coupon 5,6%) 11,0 miljoen B3. CLN ING Bank NV/GE (looptijd tot 2021, coupon 5,6%) 11,0 miljoen B4. CLN Royal bank of Scotland/GE (looptijd tot 2018, coupon 5,5%) 11,0 miljoen C. Aanvullende storting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SO) 4,4 miljoen 56,7 miljoen 3. Vrijval, aflossing en afschrijving in 2008: EZH middelen vastrentende waarden Overige vastrentende waarden 48,3 miljoen 8,4 miljoen 56,7 miljoen In het laatste bedrag zit begrepen een bij een IJslandse bank geplaatste uitzetting van 3,4 miljo Op de expiratiedatum (24-dec-2008) werd echter geen geld terugontvangen. Is als kortlopende vordering verantwoord. Bijdragen aan activa in eigendom van derden Het betreft hier een uitgaaf 1e inrichting school.

9 2. Vlottende activa Voorraden De in de balans opgenomen voorraden worden uitgesplitst naar de volgende categorieen: Grond- en hulpstoffen, gespecificeerd naa 31/12/ niet in exploitatie genomen bouwgronden overige grond- en hulpstoffen Onderhanden werk - bouwgronden in expl Gereed product en handelsgoederen Vooruitbetalingen Investeringen Desinvestringen Bijdragen van derden Afwaarderingen Gronden in voorraad Voorziening Van de niet in exploitatie genomen bouwgronden kan het volgende overzicht worden gegeven: De nog niet in exploitatie genomen gronden betreffen gronden (en opstallen) die zijn aangekocht om te dienen als ruilobject en gronden die destijds zijn aangekocht voor de ontwikkeling van uitbreidingsplannen. Van de bouwgronden in exploitatie kan van het verloop in 2008 het volgende overzicht worden weergegeven: Investeringen Bijdragen van derden Afwaarderi ngen Grondexploitaties(activa) Voorziening Desinvesteringen De afwaardering betreft een technische correctie op de bouwgrondexploitatie van de voorziening Betreft onderdeel Woonwagens omdat deze niet onder de bouwgrondexploitatie vallen. Deze zijn nu opgenomen onder transitorische activa/passiva. Onderstaand is een nadere uitzetting van de diverse grondexploitaties opgenomen:

10 Strategische verwervingen Vermeerderingen Verminderingen Voorzieningen 31/12/ 08 Diverse verwervingen Niet in exploitatie zijnde gronden Vermeerderingeeringen Vermind- Omschrijvingen Woningbouw Zeehavenbuurt De Hoven Jagers- & Windhondenpolder Smitsweg Sluisweg / Achterhakkers Leeuwstraat/Zuidendijk Zuidhoven Smitshoek Makoré Herontwikkeling schoollocaties Scholenschuif Dubbeldam Zuidpolder - rubriek Glazenstraat Bleekersdijk, school Vest Belthure Park Moskee Wielwijk De Holland Beekenstein Bamendaweg Sint Suraplein / Boogjes Nijhofflaan Activering Economische ontwikkeling Damplein (voorheen Watertoren) Locatie Eulerlaan Dordtse Kil IV Galileolocatie Voorzieningen Actieve grondexploitaties Vermeerderingeeringen Vermind- Omschrijvingen Stevensweg Quickterrein Ontwikkeling Vest Mallegat / Krabbepolder Amstelwijck Corridor Admiraalsplein Leerpark - rubriek Stadswerven Woonwagens deconcentratie Bagijnhof - Achterom Gezondheidspark Voorzieningen TOTAAL GENERAAL Uitzettingen korter dan één jaar De in de balans opgenomen uitzettingen met een looptijd van één jaar of minder kunnen als volgt gespecificeerd worden: Soort vordering Voorziening Balanswaarde Balanswaarde oninbaarhe id 31/12/07 Vorderingen op openbare lichamen Verstrekte kasgeldleningen 0 0 Rekening-courantverhoudingen met niet financiële instellingen Overige vorderingen Overige uitzettingen

11 Vorderingen op openbare lichamen Belastingdienst te vorderen BTW incl. BCF GR Drechtsteden Regio ZHZ Regiogemeenten deelnemend aan SCD Waterschap Hollandse Delta Diversen 21,8 miljoen 11,0 miljoen 1,3 miljoen 0,7 miljoen 0,2 miljoen 3,9 miljoen 39,0 miljoen Verstrekte kasgeldleningen Geen. Rekening-courantverhoudingen met niet financiële instellingen Betreft een rekening-courant met de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden. Overige vorderingen Betreffen vorderingen die voortvloeien uit de normale bedrijfsuitoefening. De toename van de overige vorderingen wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door een aantal grote privaatrechtelijke vorderingen die in 2008 zijn opgenomen. Daarnaast is aan gemeentelijke belastingen en heffingen het te vorderen bedrag per 31 december 2008 ten opzichte van 31 december 2007 toegenomen met circa 1,7 miljoen. Dit wordt veroorzaakt door de raming van nog op te leggen posten. (enkele grote aanslagen moesten nog worden opgelegd). In het totaal per 31 december 2008 te vorderen bedrag is een vordering opgenomen op het BTW compensatiefonds (BCF) van totaal circa 24,3 miljoen, deze zal per 1 juli 2009 worden verrekend. Van de overige vorderingen, zowel privaatrechtelijk als publiekrechtelijk ( 45,6 miljoen) is per medio april 2009 circa 30,6 miljoen ontvangen. De nog openstaande vorderingen bedragen per medio april 2009 circa 15 miljoen (33% van het totaal te ontvangen bedragen per 31 december 2008). Een onderverdeling van dit bedrag is: Grote vorderingen op openbare lichamen Grote privaatrechtelijke vorderingen Overige vorderingen waaronder gemeentelijke belastingen en heffingen 7,4 miljoen 3,4 miljoen 4,2 miljoen Bij de beoordeling van de volwaardigheid van de vorderingen is geconcludeerd dat de bestaande voorziening voor oninbaarheid licht kon dalen naar een bedrag van circa 1,6 miljoen. Liquide middelen Het saldo van de liquide middelen bestaat uit de volgende componenten: Kassaldi Bank- en girosaldi Overlopende activa: De post overlopende activa kan als volgt onderscheiden worden: Nog te ontvangen van Europese en Ned. O 0 0 Vooruitbetaalde bedragen Overige nog te ontvangen bedragen Dit betreffen posten uit normale bedrijfsuitoefening die voortvloeien uit het toerekenen van baten en lasten aan het boekjaar.

12 PASSIVA Kortlopende schulden 5% Voorzieningen 1% Langlopende schulden 14% Resultaat 1% Overlopende Passiva 8% Reserves 71% Eigen vermogen Het in de balans opgenomen Eigen Vermogen bestaat uit de volgende posten: Algemene reserves Bestemmingsreserves voor egalisatie van tarieven overige bestemmingsreserves Resultaat na bestemming (rekeningsresultaat) Reserves Saldo Toe-voeging Onttrekking Het verloop in 2008 wordt in onderstaand overzicht per soort reserve weergegeven. Dit overzicht is exclusief het nog te bestemmen rekeningsresultaat over 2008 (6 miljoen). Vermindering Bestemming ter dekking resultaat van afschrijvingen 2007 Saldo Algemene reserves Egalisatie van tarieven Overige bestemmingsreserves Verloop Reserves t/m (x 1.000) Algemene reserve Bestemmingsreserve

13 Onder Bestemming resultaat 2007 staan de toevoegingen of onttrekkingen vermeld uit hoofde van de bestemming van het resultaat van het voorgaand boekjaar. Onder de afschrijvingen staan de verminderingen vermeld in verband met afschrijvingen op activa waarvoor een specifieke bestemmingsreserve is gevormd. Voor verdere informatie over de voor het weerstandsvermogen meest relevante reserves verwijzen wij u naar paragraaf 3.2 Risicomanagement en weerstandscapaciteit en de Staat van reserves. Tevens is een bijlage op de cdrom van de overige reserves (en voorzieningen) een nadere uiteenzetting van de bestemming / het doel en de mutaties gegeven. Voorzieningen Het verloop van de voorzieningen in 2008 wordt in onderstaand overzicht weergegeven. Voorzieningen Saldo Toevoeging Vrijval / Aanwending Saldo Ivm bijdragen van derden Onderhoudsvoorzieningen Overige voorzieningen Voorzieningen grondexploitatie over naar activa Verloop Voorzieningen t/m (x 1.000) In het kader van het besluit van 10 juli 2007 tot wijziging van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten zijn per 1 januari 2008 een aantal voorzieningen omgezet naar overlopende passiva. Per was dit 7.1 miljoen. De voorzieningen van grondexploitaties zijn overgeheveld naar de activa. Per was dit 41 miljoen. Voor verdere informatie over de voorzieningen verwijzen wij u naar de Staat van voorzieningen op de cd-rom en naar hoofdstuk 4.2 Risicomanagement en weerstandscapaciteit. Tevens is in een bijlage op de cd-rom per voorziening een nadere uiteenzetting van de bestemming / het doel en de mutaties gegeven. Vaste schulden met een looptijd langer dan één jaar De onderverdeling van de in de balans opgenomen langlopende schulden is als volgt:

14 Onderhandse leningen: binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen 0 0 binnenlandse banken en overige financiele instellingen binnenlandse bedrijven 0 0 overige binnenlandse sectoren 0 0 buitenl. Inst., fondsen, banken, bedrijven en ov. sectoren Door derden belegden gelden 0 0 Waarborgsommen In onderstaand overzicht wordt het verloop weergegeven van de vaste schulden over het jaar Saldo Vermeerderingen Aflossingen Saldo Obligatieleningen Onderhandse leningen Door derden belegde gelden Waarborgsommen In onderstaand overzicht wordt het verloop weergegeven van de vaste schulden over het jaar 2008 etc. De toename van de onderhandse geldleningen van 37,8 naar 111,8 miljoen wordt vooral veroorzaakt doordat de gemeente Dordrecht in 2008 twee langlopende leningen heeft opgenomen voor een totaalbedrag van 76 miljoen. Deze leningen worden in de financieringsparagraaf nader gespecificeerd. De totale rentelasten voor het jaar 2008 met betrekking tot de vaste schulden bedraagt 2,4 miljoen. Vlottende passiva Onder de vlottende passiva zijn opgenomen: 31/12/2008 1/1/2008 Schulden < 1 jaar Overlopende passiva In het kader van het besluit van 10 juli 2007 tot wijziging van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten zijn per 1 januari 2008 een aantal voorzieningen omgezet naar overlopende passiva. Per was dit 7.1 miljoen. Op de balans per staan geen bedragen meer voor opgenomen kasgeldleningen bij de schulden < 1 jaar. Kortlopende schulden De in de balans opgenomen kortlopende schulden kunnen als volgt gespecificeerd worden: 31/12/2008 1/1/2008 Kasgeldleningen Bank- en girosaldi Overige schulden Overlopende passiva De specificatie van de post overlopende passiva is als volgt: 31/12/2008 1/1/2008 Overlopende verplichtingen Vooruitontv. van Europese en NL overhede Overige overlopende passiva

15 Dit betreffen posten uit normale bedrijfsuitoefening die voortvloeien uit het toerekenen van baten en lasten aan het boekjaar. De specificatie van post Vooruitontvangen bedragen van Europese en Nederlandse overheden is als volgt: Uitkering met specifiek bestedingsdoel Saldo per Toevoeging Vrijval Saldo per Brede doeluitkering GSB-SIV Brede doeluitkering Niet fysieke economie Brede doeluitkering Wet bodembeschermi Brede doeluitkering Impulsbudget SV SO BIRK subsidie, project Maasterras Voorziening bijdrage van derden S&R Vooruitontv bedragen SO/Beleid Van Voorzieningen naar overlopende passiva: Saldo bijdrage van derden Vooruitontvangen ESF geld Albert Schweitzer (vz 530) Vooruitontvangen tbv externe betrekkingen (vz506) Vooruitontvangen bedragen GOA/OALT (vz 517) Vooruitontvangen bedragen Antilianen (vz Vooruitontvangen Reg. Meld&Coordinatiep Vooruitontvangen bedragen Bedrijfsvervoer (vz 509) Vooruitontvangen bedragen klimaatbeleid (vz 513) Vooruitontvangen bedragen Geluid (vz Vooruitontvangen bedragen BLS Saldo bijdrage van derden ( ) -Saldo werkdeel WWB Overige bijdrage van derden Niet uit de balans blijkende verplichtingen Waarborgen en garanties Het in de balans opgenomen bedrag voor verstrekte waarborgen aan natuurlijke- en rechtspersonen kan als volgt naar de aard van de geldlening gespecificeerd worden: Geldnemer Oorspronkelijk bedrag Borg-stelling d per gewaarborg gewaarborgd per Diversen % Bejaardentehuizen c.a % Instellingen gehandicaptenzorg % Gemeenschappelijke regelingen div Sportverenigingen % Garanties met indirect kredietrisico (achtervang) Achtervang waarborgfondsen Achtervang 10 woningbouwinstellingen 50% Bij Achtervang waarborgfondsen stond de garantie vorig jaar nog op 100%, deze is echter maar 50% doordat het Rijk voor de andere 50% borgstelling geeft. Lease- en meerjarige verplichtingen Aan leaseverplichtingen voor o.a. auto s, automatiseringsapparatuur en andere apparatuur is in 2007 een bedrag betaald van ruim euro. Aan meerjarige huurcontracten voor gebouwen, automatiseringsapparatuur, koffieautomaten etc. is er in 2007 een bedrag betaald van ruim 2,1 miljoen. Verder is er nog een verplichting met betrekking tot het overgenomen onderhoud aan bomen van de Stichting de Biesbosch. In 2000 is hiervoor een afkoopsom betaald door Stichting De Biesbosch van De ontvangen afkoopsom is gestort in de Algemene Exploitatie reserve.